lalt Cut
Bonderi twee ee twbitigste Jaaigadg,
Vrij dap 6 FVbruari
PROVINCIAAL NIEUWS.
VEREENIGINQ VAN OUD-
LEERL1NGEN DER R1JKSLAND-
BOUWWINTLRSCHOOL TE SCHAGEN.
In de middagvergadering was wederom
het woord aan den heer C. Nobel, die de wet
op het arbeidscontract behandelde en het
colleetieve arbeidscontract!
Spr. wees er op; dat indertijd in het Bur-
gerlijk Wetboek eenige artikelen 6tonden,
waarin geregeld werd de huur van bedien-
den en ae huur van goederen.
Door de aanneming van de wet op het ar
beidscontract is de huur van bedienden ver-
vangen door overcenkomst tot het verrichten
van arbeid. De arbeid heeft daardoor het ka-
rakter van handelswaar verloren en is nu in
den geest van den nieuwen tijd geworden
een overeenkomst tusschen twee partijen.
Men was het hatelijk gaan vinden, dat de
menschelijke arbeid koopwaar was, onder-
worpen a*n de weitten van vraag en aanbod.
Voor die wijziging is een wiiziging van
Ver,
alltiici wetten
sreweest. Veranderin-
wffze, wwrrep he* 1«* van m? Inwwnead ar
beider vastgesteld mag wor..m. Dit is ge-
daan om de misbruiken van de z.g. gedwon-
gen winkelnering tegen te gaan. Het loon
mag worden vastgesteld in geld, in te nutti-
gen voedsel, alsmede verlichting en verwar-
ming, in kleeding door den arbeider bij de
waarneming der dienstbetrekking te dragen
en in een bepaalde hoeveelheid der voort-
brengselen van het bedrijf, waarin het loon
verdiend wordt, in ieder geval met uitaluiting
van alcoholhoudende dranken.
Dan mag het loon ook bepaald worden in
het gebruik van een aanwezige woning of,,
van een lokaal of van een stuk grond, ten
deele in het gebruik van werktuigen en ge-
reedsehappen en in onderricht, door den
werkgever aan den arbeider te verstrekken.
Elke andere vorm is uitgesloten. Ook is be
paald, dat ongeoorloofd en nietig is elk be-
djng tusschen denwerkgever, diens ambte-
naar of zetbaas met onder hen gestelde ar-
beiders, waarbij die arbeiders zich verbinden,
het loon op een bepaalde wijze te besteden.
Wei mag men bedingen, dat de arbeider moet
deelnemen aan een fonds, dat voldoet aan
voorwaarden, die bij algemeenen maatregel
een verzefee-
minder jarigen
treft, mag men bedingen, dat een deel van
van bestuur ziin gesteld, b.v. een veri
igs- of ziektefo
En wat den
rings-of ziektefonds van arbeiders.
en arbeider be-
het loon wordt gestort in een spaarfonds, dat
voldoet aan bepalingen, die bij algemeenen
maatregel van bestuur ziin gesteld, of in de
Riikspostspaarbank. En dan kan men bedin
ger in het Burgerlijk wetboek zijn aange-
bracht, ook in net wetboek van koophandel,
terwijl het wetboek van burgerlijke rechts-
vordering ook eenige wijzigingen heeft moe-
ten ondergaan. Verder zijn er veranderingen
gebracht in de failliasementwet cn in de wet
op de rechterlijke organisatk en het belaid
der Justitie.
De voornaamste wijzigingen betreffea het
Burgerlijk Wetboek.
In de overeenkomst tot het verrichten van
arbeid kent men in de eerste plaats de ar-
beidsovereenkomst en in de tweede plaats
het aannemen van wcrk. Het karakter van
arbeidsovereenkomst is het verrichten va:
werk in dienst van een ander voor loon ge
durende een zekeren tijd.
Aannemen van werk is de overeenkomst
om voer een bepaalden prijs een bepaald
werk tot stand te brengen. Daar is men met
in dienst van den werkgever, maar heeft men
alleen aannenomen, voor een bepaalden prijs
een bepaald werk te verrichten.
De bepalingen in de wet op het arbeids
contract hebben eigenlijk betrakking op de
arbeidsovereenkomst. In de eerste plaats
blijkt uit de wet, dat men een arbeidsover
eenkomst, zoowel mondeling, als scbriftelijk
kan sluiten.
Dit is trouwcns met alle overeenkonisten
het geval. Het is soms alleen maar moeilijk,
om een mondelinge overeenkomst te bewijzen.
Men kan eischen, dat de tegenpartij een eed
doet, maar daarvan hangt tenslotte alles af,
want als de ander de eed doet, is het nit, na-
tuurlijk als er geen getuigen bij geweest
zijn. x
Ook regelt de wet de arbeid van de ge-
huwde vrouw. De gehuwde vrouw wordt ge-
acht, de bewilliging van haar man te heb-
ben bekomen. wanneer de man wil beletten,
dat zijn vrouw een arbeidsovereenkomst aan-
gaat met een derde, dan moet hij of aan dien
werkgever zeggen, dat hij zijn bewilligin,
niet geeft. Is die werkgever hem onbekencl
dan kan hij dit in de bladen publiceeren
Wordt dit niet gedaan. dan worat aangeno-
men, dat de vrouw de bewilliging van haar
man heeft bekomen. Dit geldt ook voor de
vrouw, die een dienstbode nuurt.
De gehuwde vrouw, die een arbeidsover
eenkomst gesloten heeft, is gerechtigd, over
haar loon ten bate van haar gezin te be-
schikken. Vroeger was haar loon ter voile
beschikking van den man. Nu is het niet meer
mogelijk, dat de man naast zijn loon, ook
dat, wat zijn vrouw verddent, opmaakt. Dit is
in ieder geval vooruitgang.
Omtrent de minderjarigen is bepaald, dat
zij door hun wettelijken vertegenwoordiger
tot het aangaan van een overeenkomst zijn
gemachtigd. Dat kan schriftelijk gebeuren,
maar ook mondeling. Mondeling alleen in
tegenwoordigheid van dergene, die de pa-
troon vertegenwoordigt of de patroon zelf.
Is dat niet gebeurd, en heeft een minderja-
rige zich verbonden door een mondelinge
overeenkomst, dan wordt na een tijd&verloop
van 4 weken toch aangenomen, dat de mach-
tiging is gegeven en heeft de vertegenwoor
diger geen recht meer, daartegen yerzet aan
te teekenen.
In de wet staan verder allerlei bepalingen
omtrent een reglement, dat de wetgever kan
maken, om de arbeidsvoorwaarden in zijn
bedrijf te regelen.
Spr. oordeelt, dat hij daarover niet behoeft
te spreken, omdat dit meer iets is voor een
fabriek.
Dan wordt er gesproken over een collee
tieve arbeidsovereenkomst. Dat is een rege-
ling omtrent de arbeidsvoorwaarden tusschen
een werkgever of een of meer vereenigingen
van werkgevers en een of meer vereenigingen
van arbeiders.
Dit is van tamelijk verre strekking en ge-
bleken. voor de praktijk van veel belang te
zijn. Spr. zal daarop straks nader ingaan,
maar wil daarvan nu alleen dit nog zeggen,
dat die voorwaarden, die tusschen twee par
tijen gemaakt zijn, alleen bindend zijn voor
degenen, die het mede hebben onderteekend
of voor de vereeniging, namens welke het on
derteekend is. 0
Wanneer een Bestuur het onderteekend
heeft, dan moeten alle leden zich daaraan
houden, maar dit geldt alleen, wanneer in
de Statuten als doel of middelen van de Ver
eeniging het sluiten van die overeenkomst
ook genoemd is. Wanneer tusschen een werk
gever en een arbeider bedingen worden ge
maakt, die in strijd zijn met zoo'n colleetieve
arbeidsovereenkomst, dan heeft ieder van de
partijen, die hij de arbeidsovereenkomst par
tij was, het recht, zich daartegen te verzet-
ten en dan worden die bedingen nietig ver-
klaard.
Alleen kan een werkgever, wanneer hij een
colledief contract heeft geteekend en met een
arbeider een andere bepaling maakt, zich
daartegen niet verzetten.
Dit is voor den arbeider van belang, want
bij het arbeidscontract is de arbeider ae min-
dcre ,de patroon de gezagheobende.
D*n *ijr) ar slbvltf hapalinaan m
gen dat dat deel van het loon moet blijven
staan, tot den 21-jarigen leeftijd van den
minder jarige. niet langer, wel korter.
Wrnneer de rechter beslist op verzoek van
den vertegenwoordiger van dsn minderjari
ge, dat het spoedigcr opgevorderd kan wor
den, dan moet daaraan worden voldaan. Dat
is natuurlijk gedaan in het belang van den
minderjarige zelf.
De wetkgever is verder niet vrij om boete
te heffen van zijn arbeiders. Op tweeerlei
wijze kunnen boeten worden vastgesteld, n.l.
door middel van het reglement en door mid-
del van de schriftelijke overeenkomst. Die
boeten mogen niet meer bedragen dan een
dagloon per week en mogen niet ten bate ko-
men van den werkgever. Daarvan kan wor
den afgeweken, wanneer het een loon geldt
van meer dan 4 per dag. Nu tegenwoordig
het loon zooveel meer is, kan men dus ten
opzichte van den arbeider ook van die bepa
ling afwijken, maar alleen krachtens schrif
telijke overeenkomst.
De acten, inzake de arbeidsovereenkomst,
alsmede de bedingen wegens het betalen van
loon, zijn vrij van zegtf- en registratierech-
Bij ziekte of ongeval behoudt de arbeider
recht op loonuitkeering gedurende een be-
trekkelijk korten tijd. Hoe lang die tijd is,
heeft men niet willcri zeggen. Dat moet de
rechter in een bepaald geval maar uitmaken.
In den regel latcn de partijen het zoover niet
komen.
De patroon kan, wanneer een arbeider in
een verzekering is, van dat loon aftrekken de
uitkeeriag, die de arbeider v66r het ongeval
van de verzekering krijgt.
Verder mag een arbeider verzuimen, zon-
der dat hij daarom in zijn loon gekort kan
worden, voor bevallingen van zijn echtge-
noote, voor begrafenis van zijn naaste be-
trekkingen en voor het vervullen van voor-
geschreven plichten, zooals de kiesplicht.
Dan bestaat cr een bepaling in de wet, om
trent de uitbetalingsteimijn van het loon en
die is gelijk aan de termijn, waarover het
loon is vastgesteld. Wanneer het langer dan
een maand is, dan mag bet per kwartaal
worden uitbetaald. Ook dit komt in het land-
bouwbedrijf niet voor.
Een dienstbode, die men per jaar huurt,
zal men per kwartaal moeten uitbetalen.
Voor een inwonend arbeider geldit het
plaatselijk gebruik, hetzij schriftelijk anders
is bedongen.
Dan is er een bepaling omtrent schuld-
vergelijking, d. w. z., dat men van het loon
een deel mag afhouden wegens schulden, die
de arbeider aan den werkgever heeft. Dit is
in een lang artikel geregeld.
Wanneer overeengekomen wordt, dat het
loon voor een deel ook bestaat in benoodigd-
heden, in het gezin te leveren, dan moet dit
!,es schriftelijk vaststaan en cok, dat die
;;aemer dat "werkelijk krijgt. Dit mag dan
n l/6
ma g
meer bedragen dan het van het loon.
iiooit meer bedragen dan
loon. Voor de ande;
van het geld-
ere bedingen mag dit nooit
Men mag het loon inhouden om daarop te
kunnen verhalen een schadevergoeding, die
men schriftelijk overeengekomen is en dat is
dan de schadevergoeding, die verschuldigd
is, als de arbeider de dienstbetrekking on-
rechtmatig eindigt of wanneer de arbeider
door dringende redenen aanleiding geeft,
dat die dienstbetrekking beeindigd moet wor
den. alles bij schriftelijke overeenkomst, maar
nooit meer aan llu van het geldloon.
Dan staat er een bepaling in de wet om
trent dc wijze, waarop de kost en inwoning
en andere levensbenoodigdheden moeten wor
den verstrekt. Dit moet volgens plaatselijk
gebruik, mits overeenkomstig de eischen van
gezondheid en goede zeden.
Aan den inwonenden arbeider moet gele-
genheid worden gegeven tot het vervullen
van zijn godsdienstige plichten of het genie-
ten van ontspanning, volgens plaatselijk ge
bruik.
Gelaoh!
De ontspanning behoeft niet volgens plaat
selijk gebruik geregeld te worden, maar de
heid gegeven worden, de lessen te voigen
voor goasdienst. voortgezet onderwijs, ner-
halings-onderwijs of vakonderwijs.
Dan is er een bepaling omtrent de inrich-
ting van de lokalen. net plaatsen van de
werictuigen en gcreedscnappen en omtrent de
verrichte arbeid, die z6<5 geregeld moet zijn,
dat de arbeider redeliikerwljze beschermd is
tegen gevaren voor liji, eerbaarheid en goed
en wanneer daaraan niet voldaan is en de
arbeider krijgt een ongeval, dan is de werk-
gcver verplieht tot schadevergoeding. En
wanneer de dood daarvan het geyolg Is, dan
moet de patroon aan de overbhivende ccht-
genoote, kinderen of ouders, die door den ar
beider werden' onderhouden, schadevergoe
ding geven, in verhouding tot de schade, die
zij hebben geleden.
De werkgever moet bij ziekte of ongeval,
zoo lang de dienstbetrekking duurt, zorg dra-
gw vaw dg wplagtog n gewakimiig*
hattdellaf m Am Mweaeoden arbeider,
maar uiterlijk voor den duur van 6 weken;
voor iemand, bij de week gehuurd. is die ver-
plichting niet langer dan een week.
De kosten, daarvoor gemaakt, kunnen ver-
!iaald worden op den arbeider, behalve
voor de vier eerste weken. Alleen wanneer de
arbeider ziek is ten gevolge van opzet, onze-
delijkheid of verborgen gehouden lichaams-
febrekeA, mogen ook de kosten voor de eerBte
weken op den arbeider worden verhaald.
En verder staat er een bepaling die de
deur dicht doet. n.l.: In het algemeen is de
werkgever verplieht, al datgene te doen en
na te laten. wat een goed werkgever in gelii-
ke omstanalghedkn behoort te doen en na te
laten.
Dan heeft de arbeider bij het eindigen van
de dienstbetrekking recht op een getuig-
schrift. Het moet bevatten de juiste opgave
omtrent den aard van den verrichten arbeid
en den duur van de dienstbetrekking, alsme
de, doch alleen op bizonder verzoek van den-
gene. aan wien net getuigschrift wordt uit-
gereikt, een verklaring omtrent de wijze,
waarop de arbeider heeft voldaan, en waarop
de betrckking is gefiindigd.
De werkgever, die cer juiste opgave wei-
gcrt, of het getuigschrift van kenmerken
voorziet, welke niet in de bewoordingen van
liet getuigschrift is vervaf, is zoowel jegens
den arbeider als jegens derden aansprakelijk
voor de daardoor veroorzaakte schade.
F.lk beding, waarbij dit wordt uitgesloten,
of beperkt, is nietig.
De arbeider heeft daartegenover ook ver-
i-lidhtingen. Deze zijn iu niet zooveel artike
len neergelegd.
Die verplichtingen zijn in de eerste plaats,
dat hij den arbeia zclf moet verrichten naar
zijn beste vermogen. volgens overeenkomst.
het reglement of het gebruik en zich houdi
aan ce voorschriften omtrent den te verrich
ten arbeid en. de goede orde bevordert.
En voorts, dat hij al datgene doet en na-
laat, wat een goed arbeide onder gelijke om-
standigheden betaamt.
De inwonende arbeider moet zich gedra-
gen naar de orde des huizes.
Dan bestaat er een bepaling omtrent het
eindigen van da dienstbetrekking en die is
zoo geregeld, dat de opzeggingstermijn ge
lijk is aan den tijd, die ioopt tusschen twee
loonbetalingen en hoogstens 6 weken.
Dan wordt er bepaald, dat de dienstbe
trekking niet eindigt door de dood van den
werkgever. De rechtverkTijgenden kunnen er
een eind aan maken, door daarvoor de gewo-
ne opzeggingstermijn te geiruiken.
Een proeftijd mag hoogstens 2 maanden
duxen en niet meer opaieuv verlcngd wor
den. Gedurende dien proeftijd mag men elk
oogenblik opzegger< ta dan is die overeen
komst direct geemdigd.
Overigens kan een arbeidsovereenkomst
direct worden geeindigd, om welke ted on dan
ook, behoudecs schadevergoeding. Dit geldt
voor beide partijen.
Wanneer een van de partijen dringende
redenen geeft, waarom de arbeidsovereen
komst moet worden beeindigd, dan is er zelfs
geen reden voor schadevergoeding, maar dan
of er
mgtt rn.
de wet genoemd. Voor den werkgever zijn het
„De geaeaeMlnifpelljkfB »rerwnk«cn«t Is
bindend voor alien, die haar onderteekend
hebben. Boeren, die hear niet onderteekend
hebben, worden uitgesloten van den ateun
der organisatie en komen niet in aanmerking
voor het verkriigen van gelnterneerden als
werkkracht. Arbt-iders, die haar niet onder
teekend hebben, hebben bij werkelooeheid
geen recht op werk.
De aangesloten arbeiders en boeren kitten
gezamenlijk een bestuur, bestaande uit een
even groot aantal boeren als arbeiders, ter
wijl een hierbuitenstaand persoon, b.v. de
burgemcroter of de gemeentesecretaris als
voorzitter tungeert.
IwJcr halfjaar wordt voor bet komende
halfjaar een loonlijst opgemaakt, waarin zoo
wel voor het losse als voor het vaste perso-
neel de normale arbeidsduur wordt aangege-
veil en het dagloon, indien noodig verschi.
lend voor de verschillende soorten van werk-
zaamheden. Dit loon moet aan alle arbeiders
worden uitbetaald voor een normalen dag,
onverRchillig of het weer goed is of slecht.
Voor overuren wordt eveneens het loon vast
gesteld.
Ieder, die werk behoeft, meldt zich aan bij
het bestuur of diens gemachtigde en wic
werkkrachiten noodig heeft eveneens. Het uit
te betalen loon per dag of voor aangenomen
werk wordt door het bestuur of door diens
gemachtigde geregeld, nadat beide partijen
zijn gehoord. Het bestuur of diens gemach
tigde regelt de verdeeling der arbeidskrach-
ten over de verschillenac bedrijven en wel
zoodanig, dat het afleggcn van groote af-
standen door de arbeiders zooveel mogelijk
wordt vermeden De keuze van vaste ar
beiders is vrij. Het betalen van een hooger of
lager loon, dan door het bestuur is vastge
steld, is verboden
Iedere arbeider, die zich om werk aan-
meldt, wordt door den gemachtigde vei wezen
naar den een of anderen boer, die hem werk
moet geven. Die aanwijzing geschiedt, voor
zoover geen werk is aangeboden, volgens een
bij lotlng op te maken lijat.H
ijioet uitgemaakt worden ol er dringende re
denen waren. Die dringende redenen zijn in
er een twaalf-tal ongeveer, genoemd in art.
116 van de wet.
In bizondere cmstandigheden kan de be-
nadeelde partij meer schadevergoeding
eischen dan die welke staat in verhouding
tot de opzeggingstermijn, wanneer hij kan
bewijzen, dat hij meer schade heeft geleden.
Iemand handelt rechtmatig, als hij direct,
bij het einuigen van de dienstbetrekking, de
schadevergoeding uitbetaalt. Doet hij dit
niet, dan staat men voor een onnechtmatige
beeindiging van de overeenkomst en dan kan
eindigen wegens
recht om schadevergoeding te vorderen,
duurt 6 maanden.
Ook staan er in de wet eenige bepalingen
omtrent het aannemen van werje.
Men kan een werk aannemen en zich tege-
lijkertijd verbinden, de stoffen, daarvoor noo
dig, te leveren.
Hen kan ook zijn, dat men de stoffen er
niet bij levert.
Wanneer nu een werk v66r de oplevering
te niet gaat, dan komt het verlies yoor reke-
ning van den aannemer. Als hij de stoffen
heeft moeten leveren, ook het verlies van de
stoffen.
Het teniet gaan kan echter gebeuren in den
tijd, dat de werkgever verzuimde het werk
goed te keuren, en dan is de aannemer niet
meer aansprakelijk voor de schade.
HET C0LLECT1EVE ARBEIDS
CONTRACT IN DEN LANDBOUW.
Spr. kwam nu aan de kwestie van het col
leetieve Arbeidscontract in den landbouw en
wees erop, dat er reeds verschillende collee
tieve arbeidscontracten in den landbouw zijn
afgesloten, zooals dat van de afdeeling Wer-
vershoof, van de R. K. Diocesane L. T. B.,
met de afd. van den Nederl. Bond van bloe-
mist-, tuin- en landarbeiders.
De leden zijn aan dat contract waarachijn-
lijk niet gebonden, althans wettelijk niet, om
dat de R. K. Diocesane L. T. B. hoogstwaar-
schiinlijk in de Statuten niet rept van het
sluiten van colleetieve arbeidsovereenkoms-
ten. Die leden zijn wel wettelijk gebonden, als
zij met hun arbeiders overeenkomen, dat de
aangegane overeenkomst ook tusschen hen
alB regel zal gelden.
Spr. las die overeenkomst voor en oordeel-
de, dat ze als arbeidsovereenkomst niet zoo
heel veel beteekende. Het minimumloon is er
slechts in geregeld. Een ieder blljft vrij, een
hooger loon te geven.
Spr. had meer van die voorbeelden, maar
alle toonden ze het gebrek, dat niemand er
aan gebonden is. Er wordt slechts io aange-
geven, wat wensohelljk is.
Het eigenlijke karakter van een arbeids-
dVereenkomst, zooals die in de wet staat, is
iets anders. Spr. heeft indertijd voor het ge
val gestaan, dat in den Anna Paulownapol-
der het aangaan van een trbeidsovereen-
komst door beide partijen wentcheliik werd
geoordeeld. Spr. vond daarin aanleiding om
een ontwerpje te laten drukken, waarin de
punten werden vastgdegd, die z.i. moesten
worden geregeld en nij stuurde die aan par
tijen. Hel kwam later niet tot verdere uitwer-
king, omdat de werkgevers minder geneigd
waren dan de werknemers, de uak uit te
voer en.
Dat antaNtp luUbls ala walflt:
De arbeiders worden verdeeld in drie klas-
sen. De overgroote meerderheid wordt ge-
plaatst in de Tweede klasse. Arbeiders aan
wier diensten door meerdere werkgevers bij-
zonder hooge waarde wordt toegekend. wor
den geplaatst in de eerste klasse, terwijl voor
arbeiders, die wegens onvoldoende arbeids-
praestatie of om andere redenen aan ver
schillende boeren aanleiding hebben gegeven
tot klachten, de derde klasse wordt bestemd.
Voor arbeiders van de eerste klasse kan door
den werkgever in overleg met het bestuur of
door het bestuur uit eigen beweging een hoo
ger loon worden vastgesteld aan tfe loonlijst
voor de tweede klasse aangeefi en voor de ar
beiders der derde klasse een lager loon.
Boeren, die hunne arbeiders niet behoorlijk
bthanclelen, worden veroordceld tot boetehe-
taling. Bij geschillen beestaat beroep op een
door de algemeeue verguderiug te benoemen
scheidsgerecht.
Di kosten der administrate worden door
partijen gezamenlijk betaald.
Indien het gebruik van uitwonende arbei
ders noodig wordt geacht, kan de betrokken
werkgever deze met toestemming van het be-
stuui aannemen. Het loon moet in overleg
met het bestuur worden vastgesteld.
Spr. oordeelde dat dergehjke bepalingen
voor een dergelijke overeenkomst noodig zijn.
Dit is geheel iets anders dan een contract,
waarin slechts een minimum loon staat en
waarin men voor de lest vrij is.
Spr. oordeelde het gewensciit, dat men het
loon, desnoods voor een half jaar, geheel
vasistelde. Voor een zekeren termijn moet het
loon vastgesteld worden, om stabiliteit bevre-
diging te krijgen. Het scheen spr. toe. dat er
voor de werkgevers aanleiding bestaat, in die
nchting te depken.
Men moet' niet denken, dat daardoor de
tocstand slechter inplaate van beter zal wor
den
Particulier kan men tot een overeenkomst
komen, waarom zal dit dan collectief niet
kunnen?
Het is een felt, dat niet alleen de boeren
rcchten moeten hebben, maar dat ook den ar
beiders reehten toekomen. Zij moeten van het
werk leven. Het is hun met onverschillig,
hoeveel hun loon bedraagt en wanneer de
arbeiders tijdelijk geen werk hebben, dan
schijnt het mij toe, dat zij eenig recht heb
ben, om in de streek, waar zii wonen, tegen
een behoorlijk loon, werk te krijgen. Het is
een van de eerste plichten van den werkge
ver, daarvoor te zorgen. In den drukken tijd
wil men hen graag gebruiken. Men moet er
dan in den slappen tijd ook voor zorgen, dat
zij onder behoorlijke omsiandigheden kunnen
leven. Men zegt dikwijls? dat de arbeiders,
als zij veel verdienen, niet op de uitgaven
itttcn, veel meer uitgeven dan noodig is en
in tijden van geringe verdiensten aankloppen
bij armenzorg of op de eene of andere manier
trachlen weer een behoorlijk inkomen te krij
gen, met het gevolg, dat zij weinig sparen en
veel verteren. Het komt spr voor, dat men
juist door het aangaan van een colleetieve
overeenkomst daarop nogal invloed kan uit-
oefenen. De wet laat toe, stortingen te
eischen voor bepaalde fondsen en boete te
stellen op overtreaingen. Principled is er
weinig tegen te zeggen, om stortingen te vor
deren in een verzekeringsfonds, waarvan de
baten komen aan alle arbeiders. Men zou
dan betere toestanden krijgen dap, men nu
heeft.
Als men dit bedenkt, dan voelt men, dat er
veel voor te zeggen is, om ook in het land-
bouwbedriif de colleetieve arbeidsovereen
komst in te voeren, maar dan &n, waaraan
men houvast heeft en niet iets, dat gedaan
wordt om maar wat te doen. Men kan daar
door ook voorkomen, dat er in de toekomst
heel verkeerde dingen gebeuren. Als men het
zoover laat komen, daT het moet, dan is het
te laat en heeft men niet meer de kans om
de zaak door gemeenschappelijk overleg in
der minne te regelen.
Om tot een loonsbepaling te komen, is al-
tijd moeilijk; de arbeider meent altijd, dat de
boer te veel verdient en omgekeerd staat het
met den boer. Door het pschtcontrsct zou
men in de moeilljkheid kunnen voorzien, wan
neer dat zoodanig was ingericht, dat't loon,
de wlnst van den boer, niet meer afhangt van
den
van
heer Nobel besntwoordde mede noi
productieprija, maar zooveel mogelijk
zijn geesteiijke en lichamelijke arbeids-
praestatie.
Hef loon van den arbeider in zoo'n con
tract moet men dsn ook laten opiredca in
verhouding tot de winst, die de ooer zelf
ul mm mmr
vredlginf m&qihn. Zonlunr de arbeider la
de meening verkeert, dat de boer te veel
winstin maakt, waarvan hij nooit proflteert,
zoolang krijgt men nooit bevradiging en zoo-
lang houdt men bij den arbeider het strevra
naar een zelfstandig bedrijf, wat in den land
bouw zoo goed mogeliik is.
In den landbouw la net &nmansbedrijf het
meest loonend en het produdiefat. De arhd-
der kan daarnaar dus met aucces streven en
de boer mod dit trachten te voorkomen door
een juiste loonregeling. Daarom moet men
komen tot het colleetieve arbeidscontract.
waardoor zooveel mogelijk tegemoet wordt
gekomen aan de bezwaren van den arbeider.
Men moet dit overwegen en niet zeggen:
Laat het maar z66 als het is, want als
men er mee begint, dan weet men niet, waar
het eind is."
Ook in dit geval is het beter te voorkomen
dan te genezen. Applaus!
Op de inleiding volgde een gedachtenwls-
seling, waarbij naar voren kwam, dat men
voor N.-Holland in het landbouwbedrijf de
individueele overeenkomst boven de colleetie
ve prefereerde.
De heer No!
verschillende gedsne vragen, waarna
voorzitter, de heer E. Dz. Govers, den inlei-
der hartelijk dankte voor de wijze, waarop
hij de onderwerpen naar voren had gebracht.
Spr. was overtuigd, dat de inleider berelkt
had, dat de oud-leerlingen de onderweroen
zullen overwegen en overdenken en apr. aloot
hierop de vergadering.
UIT BROBK OP TAWEKDITK.
De heer B. de Jottg alhier is ter hesehik-
king gasteld van dan jrouvwoeur-genersal,
om te worden aangMteld tot administratlef
smbtansar voor de buiten bezittingen.
IT I.IMMEN
Donderdag 5 rebruarl gaf de Redcrijk'-rs
kamer „Vooruit" alhier haar lste uitvoering.
Opgevoerd werd: „Met de handachoen ge-
trouwd". tooneelapel In drie bedrijven, door
Jean Fabriciu6 Voor een stampvolle zaal
werd ultstckend spel gegeven. De namen van
de personen, op net programma voorkoinen-
de, deed reeds verwachten, dat de rollen in
goede handen waren. Tooneel en costumes
werkten tot succes mede. Met een gezellig bal
werd besloten.
UIT HEERHUOOWAARD.
In een gecombineerdc vergadering der be-
sturen van verschillende corporatiea op tuin-
cn landbouwgebied is besloten een lijst ter
teekening aan te bieden voor adhaeaie-betui-
ging aan het adres derTuinbouw-Onderlinge
met betrekking tot de Invaliditejtswet. Dit
mod worden beschouwd als een uitvloeisel
der onlango door die besturen ultgeachreven
vergadering, waarin door Ds. Spaargaren de
Invaliditcitswet voor land- en tuinoouwers
werd behandeld.
urr OUDKARSPEL.
De afdeeling van den Vrijz,-Dem. Bond
hieid Woensdagavond een openbare vergade
ring met Mr. Oud als aprcker.
De voorzitter zei dat het bestuur meende
den heer Oud eens te moeten uitnoodigen.
om de bcginselen van den Vrijz.-Dem. Bond
uitcen te zetten, vooral omdat bet aantal le
den even red ig aan het aantal atemmen veel te
klein is, heette bet vrij talrijk opgekomen pu
bliek van harte welkom en gal het woord aaa
den spreker.
De heer Oud wees cr op, dat het nog steeda
ceu eu al onrust in de wereid is, vooral tenge-
volge van de rcvolutionnaire uitingen.
wij Vrijz.-Dem., zeide spreker, staan vijan-
dig togeuover alles wat revolutionnair is,
omdat dit gcacht wordt te zijn in strijd met
de grondbcginselen der democratic, wel waa
cr tengevolge van den oorlog ccn vocdinga-
bodem voor revolutie en mcende Tro< Istra,
dat in November 1918 het oogenblik geko
men was, daarbij wijzende op Duitschiand.
Deze zag een bclangrijk ding voorbij en
wel, dat de toestand aaar ccn geheel andere
was dan hier. Hier hebben we een democrs-
tische Staatsvorm, daar niet. Hier hebben we
het algemeen kiesrecht, waarvoor ook wij
v;.naf den aanvang gestreden liebben.
Troelstra ging bij zijn pogingen lijnroeht
in tegen de democratic.
Wij wcnschen geen aanslag op de democra
tic. Marx gaf aan wanneer hij het oogenblik
voor socialisatie gekomen achtte en zoo den
weg, door Marx aangegeven, gevolgd wordt,
is dear niets tegen.
De Soc -Dem. gaan echter lijnrecht in tegen
dc leer van Marx, want het gunstige oogen
blik voor de socialisatie is nog verre.
Socialisatie schijnt het middel tegen alle
kwalen. Wij zijn te dien opzichte niet zoo op-
timistisch. We hebben geen svelsel, zoo wordt
ons verweten. Doch moet men het daarvan
hebben? We zijn er van overtuigd, dat er veel
mistanden zijn, o.a. de groote tegenstelling
van kapitaal cn arbeid. Daarin kunnen echter
op het gebied van belasting heffing eener en
uitkeering bijv. door Staatspensioen ander-
zijds vele verbeteringen tot stand gebracht
worden. Wij zien geen kans een stelsel te ma
ken, waarbij van oovenaf alles moet worden
georganiseerd.
Na de pauze besprak spreker de uitgaven
aan leger en vloot en de gebeurtenissen bij
de laatste begrootingen, waarbij spreker de
opmerking maakte, dat bij de Novemberge
beurtenissen gebleken is, dat met de Soc.-
Dem. geen praktische politiek te drijven is.
We kunnen op hen niet meer aan. Treub
vischt daarbij in roebel water. Deze tracht
voor zijn partij uit deze beweging een slaatje
te slaan. Ons lijkt momenteel net kabinet-
Ruijs van vele kwaden nog het minste kwaad.
Met een opwekking om tot den Bond toe te
trcden besloot spreker ziin rede.
De heer P. Zcemsn gaf zich op voor debst
en wees er daarbij o.m. op dat spreker het
idee socialisatie lang niet tot haar recht had
laten komen. De heeren Oud en Merchant
stemden tegen de motie-Duijs, die aan de
ouden van dagen 7,50 en 5 peosioen wil-
de geven.
Verder vroeg de heer Zeeman hoe spreker
en zijn partij stonden tegen over het denibeeld
samcnsmelting van gem een ten en hoe spreker
in het bijzonaer dicht over Langendijk ttn.
Dc spreker antwoordde daarop, dat m be
paalde gcvallen samenvoeging of annexatle
zeer goed is, doch in andere gevallen niet is
goed te keuren.
Als men b.v. plaatsen zou willea samen-
voegen die geheel verschillende belangas
hebben, is dit dwaaaheid te noemen.
Hoe de situstie bier is, is spreker aiet ba-
land en hij law daawar dua nM
*1
IMw
