3
I
families Zafertfeg zflfe MewBOWW, cm-
dat licit vor haar bestande Weensche logttje
niet gdkomen is. De oorzaak daarvan is, dat
van de 500 lciaderen, die door het Haagsche
comity werden verwadit, door ziekteenz. on-
giveer 100 kinder en uitgewdUen wjn. Het
Haagsche comiiltd kan zulike teleursitellingen
niet voorkomen.
In Amsterdam vielen gister wegens ziekte
20 van de 100 aangeikomen kinderen uit.
Met Idem wordit betoogd, dat het noodzake-
liik is, de kinderen. na aanlkom&t te onderzoe-
keo en wij hopen, dat het R.-K. Comite, dat
dit a1hier naiiet, na lezing van't boveitstaan-
de hiertoe ook in het vervolg zal overgaan.
ook al beweerde „Ons Blad" dat dit, omdat
de kinderen in Wecneit onderzocht warden,
niet noodig is
DE BOND VAN BIETENBOUWERS
De Noord-Hollandsche Bond van Bieten-
bouwers, tot nog toe boven het IJ werkende,
zal zich gaan uits'trekken over de geheele
provincie. Het aantal opgegeven H.A. is nu
reeds gestcgen tot 550.
DE PROVINCIALE COMMISSIE
UIT DE VEILINOEN.
Oister vergaderde de Provinciale Commis-
sie uit de Veilingen in Noord-Holland.
Dc uit Berlijn teruggekeerde deputatie
deelde mede, dat de Duitschers aan de lagere
priizen hebben vastgehouden (zie ons num-
nier van gister). Het ging niet aan daarvoor
te verkoopen. Dit was ook niet mogehjk, om
dat de deputatie geen contract durfde a'51"1"
ten met het oog op de gisting die er onder de
bouwers heerscht, zoodat er geen zekerheid
was, dat de deputatie de contractueel over-
eengekomen hoevelheden kon leveren.
De deputatie wist wel te bereiken, dat het
aantal in consignatie te zenden wagons van
100 op 300 werd gebracht.
De vcrgadering nam gister geen conclusie,
omdat de commissie niet verder kon rekenen
op de koolbouwers.
I let gister door ons gemelde stemde overeen
met de toestand zooals die op 7 Februari was.
Het aantal wagons roode kool, op 900 ge-
schat, moet 700 zijn.
ton-men zal. Voor naflere Ejamflerheflen to I het over op r$n wedwe en woiden de tw-
SvSSk in dit blad. 3 I piiehtingen niet na.geko.men dan wordt hat
MULTATULI.
Heden herdenken wij' den lOOslten geboor-
frvtag van Eduard Douwes Dekker (Multatu
li) uen man, die veel geleden en gestreden
heeft en oie in zijn strijd' voor den verdrukten
Javaan een sdntterencte toelkomst oiferde on
ait liever deed dani een mensdionteexend
sysitheem Ite helpen bestendigen.
Multatuli, door de regeering miskend, is
voor het nageslacht 'grooter gebleiken, dan een
van de machtige regeerders van zijn tijd om
dat hij een genie was, die een voik nu een-
maal niet in grooteo getale pleegt 'te bezi'tten.
Multatuli heeft ook als denker een grooten
invfloed gehad op zijn tijdgenooten en nog op
talvanonzen.
Met zijn gevoelig ha<?t was hij een van de
eersien die voor de recliten van de vrouw op-
kwam en hij dleed liet zoo, dat van
hem een groote bekoring uitging. :Hij
wist het tot uking te brengen wat leeide in
haar harten.
Ook als wijsgeer was Multatuli van niet
gerisnge 'beteckenis. Als dichter en schrijver
heeft hij. van een ongeevenaard' talent blijk ge-
geven.
Zijn werken worden nog gaarne gelezen en
daarvan verschijnien1 nog geregeld vertaiin-
gen1 in het buitenland. Op elk gebied streed
DE DAOERAAD.
De ex-priester Dr. J. A. H. v. d. Brink,
spreekt Woensdag 3 Maart in de „Harmot;ie
Voor nadere bijzonderheden verwijzen wij
naar de desbetreffende advertentie.
BADHUIS WITTE KRUIS.
nuust tegen religieus schijnveru)Ofl en tegen
verstiMtinde begrippen op zedeiijikheids ge-
biedL
Veel wordit er tlhans bij1 de herdenking van
zijn lOOsten geboortedag over Douwes Dek
ker geschreven. Zij, die't geweldige van zijn
geca: nog niet leerden kenuen, raden wij aan
aliereereti kennis te nemen van het niu voor
J 1.25 verkrijgbaar gestelde boek ..Multatuli.
als Denker en Dich.ter'' van Dr. J. van den
bergh van Eijsmga—Ellias. Wij zijn er van
van Multatuli nadier wil ikennis make©.
In tal van plaatsen wordit Multatuli in ver-
gadenngen en uitvoeringen lierdaciit. In Alk
maar gesdnedde dit in een declamatie-av6nd
van „de" Dageraadi" door Mevrouw Holtrop j
van
DE VROUW IN DE MAATSCHAPPIJ.
De Ned. Ver. van Staatsburgeressen houdt
Donderdag 4 Maart a.s. een opeubare verga
dering, a L waar bovengenoemd onderwerp
van verschillende zijden belicht zal worden
d^or mejuffrouw E. v. d. Hoeven van Apel-
doorn en den heer H. Cramer van Alkmaar.
Daar waar de meeningen omtrent dit onder
werp tusschen de menschen, zoowel jongere
als oudere, dikwiils zoozeer uiteenloopen, ra
den wij een tef! a deze aangename en leer-
rijke gedachtew. r te komen bijwonen.
Maakt uw avouu or vrij!
THEOSOFISCHL ...OUWKUNST.
Vrijdagavond zal de beK. nde Directeur der
Quellinusschool te Amsterdam, de heer J. E.
M. Lauweriks in de groote zaal der „Ume
eeue lezing met lichtbeeldea houden over I he-
osofische bouwkunst. Aangezien deze le
zing zoowel voor hen die belang in de I heoso-
fie stellen als voor bouwkunstenaars belang-
rijks zal zijn en de toegangsprijs geheel naar
verkiezing is, is een groot bezoek te verwach-
ten e nwordt men dringend verzocht op tijd
aaawezig te zijn daar de lezing prompt op tijd
Al zou 1 flan alleen flft nog wezen, flat zlcfi
hier in het centrum van Alkmaar een grachtje
bevindt, welks bestaan op het oogenblik voor
de volkagezondheid onhoudbaar is, en voor
de bewoners in het bijzonder.
Laat een ieder nu van onze regelen t zijne
u,;;"en
de
eerste plaats zooveel mogelijk naar die plaat
sen, waar't insect zich het liefet ophoudt
nemen, vereohil van opinie zal er altiid blijven
bestaan. Ik voor mii blijf er bij, zoekt In
el mogelijk n£
PPmi zich het liefst ophoudt en
reinigt deze, of laat ze zoo noodig verdwijnen,
n het belang der gezondheid. Of dit nu een
stukje antiek is of iets anders. doet niets ter
zake, daar het thans om ons aller gezondheid
gdU, mijnheer de redacteur, dankzeggend
voor de verleende plaatsruimte,
J. GROOT.
ZEETIJDINOEN.
RECHTSZAKEN.
BATOE (uitreis) vertrok 28 Febr. van Ge-
nua.
GROTIUS (ithuisreis) pass. 27 Febr. Gi-
bi altar.
K AMBANiG AN vertrok 27 Febr. v Louis-
burir naar Amsterdam.
ROEPAT vertrok 21 Febr v. Newcastle,
N. Z. W., naar Batavia
MAS (thuisreis) vertrok 22 Febr. van Pa-
dana:.
Kon. Ned. Stoomb.-Mlj.
iDEUOALlON vertrok 26 Febr v. Gibral
tar naar
HECTOR arTiveerde 21 Febr. v. Buenos
Ayres te Rosario.
ME'RCURIUS arriveerde 26 Feor. ran
Cardiff te Gibraltar.
MINERVA, van Buenos-Ayres n. Amster
dam, arriveerde 25 Febr. te St. Vincent.
NEPTUNUS, van Smirna naar pass.
25 Febr. Sagres.
OBE RON arriveerde 26 Febr. van Algiers
te Dartmouth.
Kon. Holl. Lloyd.
DELFLAND arriveerde 1 Maart 2 u. 45
nam. van' Buenos-Ayres te Amsterdam.
Rotterdamsche Lloyd.
BIRMA (uitreis) pass. 29 Febr. Kaap
Cajrvoeiro.
DJAMBI arriveerde 1 Maart van Java te
Rotterdam.
MED AN (uitreis) arriveerde 26 Febr te
Midid'lesbro.
TABANAN (thuisreis) pass. 21 Febr. Pe-
rim.
Holland—Amerika Lijn.
MAARTENISIDIJK, van Rotterdam naar
Eng.-lndie, pass. 29 Febr. Gibraltar.
N1EUW AMSTERDAM, van- New-York
n. Rotterdam, pass. 1 Maart 7 u. 45 voorm.
Lizard'.
IJSELDIJK arriveerde 27 Febr. van New-
York te Nbrfolk.
Stoomvaart-Mi). ,Oceaan
ELPENOR, van Shanghai n. Amsterdam,
arriveerde 17 Febr. te 1 longkong.
INGEZONDEN STUKKEN.
(Buiten veruntwoordelijkhtid van de Redac
ts. De opname in deze rubriek bewijst geens
zins, dat de Redactie er mede inslemt).
HELEiNUS van japan naar Amsterdam,
passe er tie 29 Febr. Gibraltar.
TANTALUS, v. Amsterdam n. Java, ar
riveerde 26 Febr. te Liverpool.
Kon. West-Indische Maildienst.
PRI'NS FREDERIK HENDRIK arriveer
de 1 Maart van Surinamc te Amsterdam.
java—Bengalen Lijn.
>nt;
GORON'TALO airiveerde 24 Febr. v. Sa-
bang te Calcutta.
Holland-Zuid-Afrika Lijn.
KINIDERDIJK arriveerde 20 Febr. v. Rot
terdam te East London.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN:
Maart Leendert, z. v. Gemt Rus en Jo
hanna tjornelia Dekker.
TELEGRAFISOH WEERBERIOHT.
2 Maart.
Geldig tot de navond van 3 Maart.
In h«t gebied van de wearneming it de
hoogste stand van den barometer 769.4 te Va-
De laagste stand van den barometer 75U.U
te Seydisfjord.
VERWACHTING.
Meest matige wind uit westelijke richtin-
gen, zwaar bewolkt tot betrokken, waar-
schijnlijk regenbuien, kouder.
MARKTBER1CHTEN.
Mijnheer de Redacteur
Vergun mij nog eenmaal een klein plaatsje
in uw veel gelezen blad.
Tot mijn genoegen werd mij in uw blad van
27 Februari een opmerking gemaakt op mijn
ingezonden stukje van 23 Fehruari ter be-
stnjding der malariamug, door eeue mevr. H.
Nu, aat een ieder't met met mij eens zou
zijn, had ik in mijn schrijven wel laten blij-
keu, daar ik voor degeen, die nu juist van
oudheid en antiek houaen een zeer gevoelig
punt aanhaalde en dan nog wel om dit geheel
te laten verdwijnen.
loch vind ik dat mevr. H. zich alsvorens te
schrijven, wel eens terdege op de hoogte had
mogen stellen van den ik zou haast zeggen
ondragelijkn toestand, van deze autieke inod-
derpoel en de zoo begeerde verblijfplaats van
verschillende insecten.
Mevr. H. beweert in haar schrijven dat
mijn verzoek om deze modderpoel te dempen
niets in heeft ter bestrijding van de malaria-
mug.
Zoo zou ik mevr. H. wel kunnen antwoor-
den, heeft uw schrijven nu zooveel meer nut
als het mijne? Theoretisch misschien wel,
maar practisch betwijfel ik het. Maar, daar
komen wij niets verder mee, ons beider doel is
naar mijn verwachting al het mogelijke te
doen om het insect te verdelgen.
Laten wij dan de zaak eens van den ande-
ren kant bekijken. U gaf in uw schrijven aan;
den weg, om dit insect te vangen, waarvoor ik
u zeer dakbaar ben.
Ik voor mij betoog een bestrijding om de
groei- en verzameplaatsen zooveel mogelijk te
reinigen, of zoo noodig te laten verdwijnen.
Alzoo verwacht ik, al beweert u van niet, nog
wel dat ook mijn regels hun nut zullen heb
ben, ter bestrijding van de malaria-mug.
ALKMAARSCHE EXPORTVEILING.
ADKMAlAR, 1 Maart 192a In de heden ge
houden veilingen werd betaald voor:
HROEK OP LANGENDIJK (Ltnaedijktr
TENTDQNBTEiLLING VAST
SCHILDERIJEN.
Ten bate der Weensche kinderen wordt van
heden tot 9 Maart tegen 25 cts entree in de
Undo te dozer etede een tentoo noted ling van
echiiderijen van den te Bergen vertoevenden
achild'er Evert Heldera gehouden.
Wij hebben er hedenmoTgen een kijkje ge-
momen.
Er ia een groote veiredheidenheid' van schil-
derijen op ellk gebiedl, voornamelijk de stil-
levens zijn aterk vertegenwooTddgd.
De heer IFelders 'houd't van hard'e kleuren-
en geeft ze ook in zijn portoetten waaTvan
„De Grieg Senate" ons het meefit geslaagd
voorkomt.
Een winterlandschap en cencge pastelteeke-
ningen vormen aiantrekkelijk werk en lnjken
one beter gedlaagd dan de cxayonteekeningen
waarvan er ook een viertal geexpoaeerd war
den.
Wij hopen. voor den achilder en voor de
Weensche kinderen, dat deze tentoonstelTing
dlruk bezocht zal warden.
In de week van 28 tot 28 Februari zijn in
het badhuis van het Witte Eruifl genomon:
93 kuipbaden, 107 regenbaden le klas, 240 re-
genbaden 2o en 3e klaase, te zamen 440 baden.
DE LAJSTDA!R!BE!nDERSWET.
In het caf6 Central wqrd gister een open-
bare vergadering gehouden, belegd door de
a.fd. van den Hio-llandsohe Maateehappij van
Landbouw en de afd. Alkmaar van de It. E.
Dioceoane Land- en Tuinbouwbond.
De heer H. G. v. d. Molcnj ambtenaar van
de Maateehappij van Landbouw, hield een
leaning over de landarbeiderswet.
De vergadering was bezooht door n 80-tal
landibouwers.
De voorzitter, dte heer J. Swaag, heette al
ien welkom en spraik zijn toleurstelling uit
over de geringe opkomst. Met den wensch,
dat de lezing het inzicht over de wet zou
verruimen, •gaf epr. het woord aan de epreker,
die de totstandkoming van de wet naging.
Spr. wees er op, d'at't ontrwerp van den mii
niater v. landbouw goheel waa overgenomen
uit het rapport daarover van de oommiwie
van den landbouw die naar het buitenland
hda gekeken en vooral zich in Posen op de
hoogte had gestdld.
Het verzet van de eoc.-dem. tesren deze so
ciale wet, dat vooral in de late Earner tot
uiting kwam en zich grondde op het feit dat
de aoc.-dem. er tegen zijn dat de menschen
iets in eigendom kunnen krijgen, noemde spr.
wel typiach.
Na de geachiedenia van de wet behandeld
te hebben, ging spr. tot behandeling van de
wet over. Wij oordeelen het in extenso weer
geven van deze rede overbodig omdat wij
reeds meermalen een verhandeling oyer de
wet plaatsten. Belangstellendeai verwijzen wij
naar ons betreffend verslag daarover van. de
lezing voor de vereeniging van oud'-leerlingen
der Eijkalandbouwwinterschool te Schagen.
.Obk epr. etelde in het licht, dat thans oen
iplaateje niet duurdier mag zijn dan 4000.
en de pacht van een stukje land niet hooger
dan f 50 maar bij kon. besluit mag daarvan
worden afgeweken.
De wet is er men kan hem niet links laten
leggen, wanneer er 5 menschen zijn die een
tplaatsje of een stukje land willen, d'an moet
de gemeente overgaan tot onteigening en
de landbouwende klasse kan daartegen abso-
luut nieta doen.
Zou een uitvoering door het gemeentebe-
etuur in het belang zijn van de landbouwers?
Spr. betwijfelde dit. Een gemeentebestuur
zal waarschijnlijk kijken waar den man
woont en grond in diens omgeving onteige-
nen. Det wet schakelt het gemeentebestuur
uit als er een vereeniiging of een stichting is
en het is due gewenscht eon van beideu te
kiezen.
Hierop bespra'k spr. het verschil tusschen
een stichting en een vereeniging (zie het bo
vengenoemde verelag) en concludeerde, dat
het raadzaam was een vereeniging te stichten,
dan heeft een groot categorie en de bevolking
waarom het gaat er ook zeggenschap in.
Spr. dacht aanvan'kelijk dat men de landar-
beiders er buiten kon houden, maar dat is
niet 'juist. Geen vereeniging "wordt goedge-
keurd waahvan er geen landarbeider in het
bestuur zit, maar de landbouwers kunnen in
een vereeniging een overmacht hiouden. Men
moet de landa: uders voor zijn, aangezien
men anders kan loopt als landbouwers te
worden uitgeslou'i..
Met een kort woord zette spr. uiteen, dat
vereenigingen volgens de wet van 1855 wor
den bedoeld. Een vereeniging volgens de
landarbeiderswet ia er echter niet mede, men
wacht daar n.l. met de kon. goed'keuring tot-
dat men weet, dat een vereeniging kan wor
den toegelaten. Dat een vereeniging nooit
mag werken buiten het rechtsgebied van een
Eantongerecht stelde epr. mede in 't lieht.
Het is het beste iedereen lid te laten wor
den, wanneer hij een aandeel op naam heeft
b.v. van 2.50. Hij zal dan nooit meer behoe-
ven bij te ipassen. Het geld voor stu'kjesgrond
moet aangevxaagd worden aan de gemeente,
die het van het Rijk ontvangt. De landarbei
der betaalt eerst 10 p-ct. van het plaatsje en
betaald de le 3 jaar 4 pet. en daarna.5»/*_ pet.
en is dan in 30 jaar eigenaar. Hij is vrij om
r 11 h 11 4511 JiO UttU 111 wv jam ---u - -v
hi] tegea iiLS'telLiiDgen die hij haatte, mat net eerder af te lessen en kan ook een
J4,vl /-4/V lirurl/nn
blijvende grondrente op het plaatsje laten
van 4 pet. Hij is altijd! vrij odk de blijvende
grondrente af te lessen.
'De wet kent 3 soorten aanvragen.
Een landarbeider kan een plaatsje aanvra
gen dat hem bek'end is, maar hij kan ook een
plaatsje aanvragen dat hem niet bekend is,
ten 3e kan hij een stukje lot land aanvragen,
De landarbeider moet 2 jaar werkzaam zijn
geweest in de streek waar bij een plaatsje
wenscht. De formaliteiten die vervuld moeten
overtuigd dat men dan zeker met de werken wo,r(j€n behandelde spr. oak.
t 1 II. 1..I2 M Villi ll/anniQ til ;i V (W I 1
Zee 'belangrijk noemde spr. de b opal in g in
de wet, dat de landarbeider in de late plaats
geschiikt moet zijn en een bestuur van een
vereeniging 'kan dit beter beoardeelen, dan
een gemeentebestuur.
Spr. drong er op aan, dat men d'e zaak niet
laat rusten, om te voorkomen dat men met
de kous op den kop naar huis gaat, doordat
alles in handen komt van onbevoegden.
In de nos. van 20 en 27 December van de
„Haagsche Post" bespreekt prof. Bordewijii
het plan van minister van IJselstein om dit
overhrengen ook voor de fabrieksarbeiders,
die met een tuintje slechts voor 25 pet. wel
eens iets opbren'gen. Men 'kan het land zeker
niet oneconomischer behandelen.
Spreker venklaarde zich hierop bereid vra
gen te beantwoorden. (Applaus.)
I>e heer Elaver vroeg wat er geheurd bij
wanbetaling, of vroeger overlijden van een
landarbeider en wat er gebeurd als de land
arbeider zijn oog gevestigd heeft op het land
van een ander, heeft de eigenaar ook nog wat*
te zeggen of is hij het slachtoffer als de ar-
beider zijn oog op het land heeft gevestigd en
ten 3e vroeg spr. naar de kapitaliceering en
de aflossing.
Spr. antwoordde op de lste vraag, dat te
gen de landarbeider die in gebreke blijft, het-
zelfde geldt als voor iemand die in ander op-
zicht in gebreken blijft. Hij behoeft dan geen
twseda maal meer geholpen te worden.
Wanneer lm kemt te overlijdeii dam gaat
plaatsje verkocht en it de schuld! pxeferent.
De kapitalieeering en afloseing ie een
anuiteittleening.
De heer v. d. Laan weet er op, dat het in, de
Alkmaarsche CouTanten van 5 en 12 April
reeds wae behandeld. Spr. was niet zoo'n
groote bewondoraar en had de kat uit den
boom willen kijken. Hij had de wet vorgelelken
met een maatschappij die naaimachines op
afbetaling verkocht en zdker niet handelde
om de arbeiders aan naaimachines te helpen,
maar om zelf van machines af te komen.
De stichting van 164 woningen te Leou-
warden besprak spr. en hij stelde in het lieht
dat hot niet zoo mooi was als het er uitzag.
^Voortdurende betaling van de huur begon
do menschen te verdrieten. Elr kwamen men
schen die overleden en naar elders moesten
Het bedrag voor hen geboekt werd grooter en
velen giogen er uit om dit bedrag in handen
te krijgen en de vereeniging moest zien van
de woningen af te 'komen.
Over het geld maakte spr. zich niet onge-
rust. Voor de Rijkspostspaarbank is
het een voordeelig zaa'kje. Men maakt winst
en voord'eeliger dan er Russen voor te koopen.
De bedoeling van de wet is niet de arbeiders
te helipen, maar de trek naar de steden tegen
te gaan en spr. vindt dit op zichzblf een goe-
de zoak.
Hoe nadeeli'g de trek van arbeiderskrach-
ten zonder meer naar de atedeiv was, elustreer
de spr. met voorbeelden uit Leeuwarden.
Het was een strijd tusschen de armbesturen
van het plat.teland en de steden om zoo#de
armen uit te wisselen.
Hoe afgjraztgid de landarbeiders in d'e fa
brieken gedonderd werden, waardoor hun po
sitie veel slechter in de fabriek bleek, dan ze
op het land was.
In zooverre de wet beoogt de trek naar de
steden tegen te gaan heeft ze due spr. sym-
pathie. Hij meent toch dat de leden in de le
Kamet die tegen stemden meer in de lijn van
hun beginsel zijn gebleven dan die er in de
2e Earner v66r stemden.
De arbeiders weten tegenwoordig zelve wel
datgene ter band te nemen, wat voordeel
geeft en van geen der bonden zag spr. een
streven om plaatsjes voor haar leden te ver-
overen.
Wanneer het de arbeider niet goed gaat,
dan is hij evenals degene die voor de naai-
machine niet kon blijven afbetalen zijn
plaatsje en he'tgeen hij betaalde kwijt.
Spr. las ook niet dat hij bij overlijden zijn
rechten kan overdragen op een ander.
Dat de arbeiders in staat zijn om 10 pet
direct te betalen was iets wat niet zoo gemak-
kedijk is. De arbeider heeft zoo maar geen
400 1 ggen, maar aangenomen dat hij ze
heeft dan betaalt hij in 1'e 30 jaor 7064.
voor het plaatsje von 4000 en is dan van
35 jaar tot 65 j<aar geworden, wanneer hij de
400 op de spaarban'k had geplaatst 30 jaar
long rente op rente dan had bij 1500 gehad
tegen 4 procent.
Het zal de vraag blijvon of een arbeider 82
jaar lang met een strop wil loopen om dan de
kans te hebben een plaatsje te bezitten of zal
hij vrij man willen blijven.
Men moet de zaak van alle 'kanten bekij'ken
en duidelijk moet blijken, dat er voordeel voor
de arbeiders in zit, anders vreest spr. dat er
niet veel arbeiders gebruik willen maken van
de landarbeiderswet.
De heer v d. Melon oordeelde, dat de heer
v. d. Laan uit het oog verloor dat men vor
gens de wet niet alleen een plaatsje maar ook
los land in pacht kan krijgen en daarin zit
zeker een voordeel voor den arbeider. In de
Hoarlemmermeer tracht een groote organi-
satie van landarbeiders dan ook reeds land
voor haar leden te verkrijgen, obk in een
bloembollenstreek poogt een organisatie van
arbeiders di'tzelfde te bereiken. Ook in Beier-
land is men er al mede bezig.
Spr. is het er niet mee eens, dat de arbei
der met de 400 van rente op rente te zetten
er ecanomisch sterkor aan toe is. Een plaatsje
van J 4000 is meer dan 1600 en door een
rationeele teelt kan de waarde van het plaats
je ver groot zijn.
Wanneer den man komt te sterven, dan valt
ook het plaatsje onder de bepalingen van het
Burgerlijk Wetboek. Zijn zoons kunnen het
dus, als de verplichtingen worden nagekomen,
erven.
De heer v. d. Laan was met deze inlichtin
gen tevreden.
De heer E. Gz. Go ver a oordeelde het een
groote vraag af de arbeiders bijzonder gesteld
zullen zijn op het bezit van een plaatsje, daar-
door toch wordt hij gebonden aan de streek
waar hij oorspronkelij'k zijn arbeidskracht be-
schilcbaar stelde.
Spr. vroeg of het voor een arbeider mage
lijk was om als hij naar een andere streek
wilde zijn plaatsje te verkoopen, hij meende
van wel, maar uit het betoog van de spr
meende hij begrepen te hebben dat zoo'n man
in een andere streek niet meer in de gelegen-
heid is in het bezit van een plaatsje te komen
en daarom veronderstelde hij, dat 'n arbeider
zich nag wel tweemaal zal bedeniken met zich
op deze wijze aan den grond te verbinden.
Wil de arbeider nut hebben van zijn plaatsje
dan zal hij er wel op moeten arbeiden buiten
den tijd die hij bij zijn boer werkt. De arbeids-
ikracht van den man wordt daardoor uitge-
buit en het is nog de vraag of de arbeids
kracht van zoo'n man door den boer even
hoog getaxeerd zal worden als die van den
arbeider die voor zijn eigen niet behoeft te
arbeiden.
Het. plaatsje zal bovendien klein moeten
zijn of de arbeider zal vrouw en 'kind moeten
exploiteeren.
Spr. gaf verder de voorkeur aan een pl'aat-
eelijke vereen. boven een 'kantonnale vereeni
ging, omdat een plaatselijke beter de geschikt-
,heid van den aanvrager kan beoordeelen.
De heer v. d. Molen wees er in zijn ant-
woora op, dat in het rapport van de staats-
oommissie staat, dat door de wet de trek van
de arbeiders zal ophouden. Het kleven van
de arbeiders aan den grond juichte spr. niet
toe, maar afgaande op het rapport, nam hij
aan dat men door de wet een arbeidersbevol-
iking krijgt die in den streek wil blijven, om
dat zij (fit het beste vinden. Zij kunnen hun
plaatsje natuurlijk verkoopen en wanneer zij
aan hun verplichtingen hebben voldaan is er
geen motiief aanwezig, dat een vereeniging in
een andere plaats hen niet voor een plaatsje in
aanmenking zal laten komen. Dit is wel het
geval wanneer zij in gebreke zijn gebleven.
In oen nieuwe streek moeten zij echter alvo-
rsws in ssnmerking te Irome* wrst 2 jtsr gs-
veeflig'd z5n.
Don man behoeft geen boerensrbeider te
Wijven. Op het plaatsje mag hij ook voor vei-
lSngen telen en als dit winst en afwer pt dan
worden hot, menschen van het kledn-hedrijf.
In Denefliarken heeft men groepjes van
kleine bedrijven naast de groote bedn'ijven en
men helpt elkander wederkeerig en dit schijnt
goed te bevallen. Ook de staatsoommissie aoht
dit hier zeer wel mogelijk.
Spr. was ook geen voorstander van een
kantonnale vereeniging, maar wel voor een
vereeniging waardn veel men'schen en vereeni
gingen van landibouwers zeggingachap had-
den.
Over den arbeid' van de dienstbetrekking is
al gezegdi dat het gevolg zal zijn, dat de ar
beiders op het bedrijf komen uitrusten. In-
derdaad schuilt hierin een groot gevaar. Men
zal dit uit de praotijk moeten leeren. .Men
krijgt nu al verkortiiw van den arbeidatijd in
het landbouwbedrijf, die wel 10 uur zal wor
den. Spr. gelooft dat ze dan nog wel wat ar
beid o,p een eigen bedirijfje kunnen verrichten.
Het werken van vrouw eu kind op het be-
drijfje leidt tot uitbuiting, maar het is moei-
>lij;k een wet te maken die in alles goed ia, dat
ziet men met d'e Invaliditeiliwet. In principe
ikan men zeggen, dat die goed is, maar als
men die in de uitvoering beoordeelt, dan is
men geneigd te zeggen, dat het eon ending is.
Op een vraag van den heer Govers, hoe do
verliezen gedekt moeten worden bij de waarde-
vertnindering der plaatsjes, antwoordde apr-
dlat het Rijk de schade te dragen krijgt, die
de vereeniiging daardoor zou beloopen. Hoe
het gaan moot met het verlies van de bezitter
van het plaatsje weet spr. niet. Wat de pacht
betreft is dat niet moeilijk, nu 6 jaar kan men
opnieuw de pacht bepalen. Ten opziehte van
een plaatsje kan spr. geen en'kel landarbeider
aanraden, met de te waahten daling van de
landprijzen er thans een te koopen. Zij zullen
ihet beste doen met een paar jaar te wachten.
De heer Sij.p vroeg een arbeider een
plaatsje, zoodra hij dit 'heeft, kan verkoopen
De heer van der Molen antwoordde dat
eoodra de koopacte is gesloten de arbeider het
recht heeft hot plaatsje te verkoopen, al is
het misischien mogelijk te bepalen, dat hij al-
vorens het te kunnen. verkoopen het eerst een
aantal jaren in eigendom gehad moet hebben.
De voorzitter, de heer Swaag, brncht de
heer v. d. Molen dank voor de smakelijke wij
ze waarap hij een doriets1 als een wet was,
had behandeld en sloot hierop d» vergadering.
ARRONDISSEMENTS-RECHTBANK
TE ALE'MlAAR.
Uitispraken van hedbn.
Henrich D., zadeltoaker, rijwieldliefstal,
ged., 6 maatnden gev. voorw.
lo. Adtrianua Johs. H., 'bakker, ged., 2o.
Jacob de V., winke'lbed'iende, ged., 3o. Herma
nns van der W., ijzerwerker, ged., winkeldief-
stal, ied'er 8 maanden gev.
Cornel is 6., landbouwer, Harenkarspel,
misihandeling, 25 boete of 25 d;.
Bernardu® Franscisous G., d'rankbande-
laarsbed., Hel'der, diefstal' van cognac, 3 m.
voorw.
Anna Theodora W., naaister, Texel, dief
stal van elec.-stroom, 25 boete of 25 d.
Arien E., veecastreur, Nibbixwoud, belem-
mering van een amhtshandeling, ontslagen v.
rechtsveTvoIging.
Simon Y., arbeider, Oudorp, vermeling,
15 boete of 15 d'agen.
Johannes S., arbeider, Heiloo, doodon van
n anders dier, 20 boete of 20 dagen.
lo. Jan E., landarbeider, Ursem, 2o. Dirk
J., timmorman, id,, huisvredebreuk, ioder
15 boete of 15 dagen.
Gerard'ue van S., veehouder, Zijpe, melkver-
valsching, vrijgeeproken.
Lammert D., slager Schellinkhout, verdui-
etering, 2 maanden voorw.
Pieter G., visscheT, Egm. aan Zee, bedrei-
ging en mishandeling, 6 maanden gev.
Antonius de H., melkverkooper, Hoorn,
mellkvervalsching, 14 dagen gev.
Jan R., koopman, Oudkarspel, mikhande-
lin'g, 25 boete of 25 dagen.
Cornells Hendlrik van V., sc'hipper, Opmeer,
diefistal van ma is en gerst, 30 boete of 30
dagen gew.
Jan B., meesterknecht, ged., diefstal1 van
ger. paling, nader onderzoek gelast.
lo. Jan van D., meubelinlegger, ged., 2o.
Aloysius Joseph Maria H., metselaar, ged.,
diefstal, lo. 8 maanden met 2 maanden aftrek
2e. voorw. 3 maanden gev.
STOOMVA A RTLI JN'EN.
Stoomvaart-Mi). Ned.frland".
KAKIMAT'A arriveerde 28 Febr van Bata-
via te I Jmuiden.
Madegadeeld door h«t Kon. Ned«rl*nd»ol»
MeUorologiich In»tituut to D® Bildt.
lentia. ncr.r\
Roode kool 5.50—/ 6.40, Gele kool 0.80
tot 1-90, Uien 7.80 a 8.20, Wortelen
1.60 2.20, alles per 100 K.G.
B'russelsch lof per E.G. 0.18 0.28.
Eoolrapen per 100 K.G. 1-81' 2.40.
Prei per 100 bos 2.60 a 8.4
Spruiten per E.G. 0.10 h. f 0.' 2.
Spinaxie per ben 1.13 a 1-22
Selderie per 100 boa 5.10 i. J t 90.
Boerenkoal per 100 stuks 0.80 a 1.50.
Bloemendaalderk. p. 100 st. 2.40 h f 3.30.
Peren per E.G. 0.10 A 0.13.
AMSTERDAM, 2 Maart 1920. De aardap-
peLprijzen waren heden:
Friesche borgere 66.40, Zeeuw. blau-
wen 10.50, Zeeuw. bonten 10.7511,
Zeeuw. eigenhaimer® j 6.306.70, Zeeuw.
blauwe eigenheimers 7.908.10, Zeeuw.
Red Star 5.405.70, Zeeuw. Industrie
5.405.50. Aanvoer 4 lad'ingen.
BBOEK OP LANGENDIJK (LanJgedijker
Groenteveiling)2 Maart 1920. In de heden
gehouden veilingen werd betaald voor:
Roode kool A 4.10—/ 5, B 2.80—/ 3.90,
Uitscbot 0.80—/ 2.30, Gele kool A 1.70—
2.20, B 1—f 1.60, Uitachot Q 0.40—0.80
Deensche witte kool A 1.80—/ 2.10, B
110—/ 1.60, Uitachot 0.401, Woctelen
1—/ 1.80, Uien 5.60—f 7.20, id. 2de aoort
0.50—/ 1.80, alle® per 100 EG. Aanvoer:
82950 E.G. roode kool, 84950 E.G. witte kool,
156525 E.G. gele kool, 3425 EG. w&rtelen,
25425 E.G. uien.
NQORDSCHAiRIWOUDE, 1 Maart.
Roode kool 4.90 A 5.70, KleineTe 2.40
A 4.50, Uitachot 1 A 1.40, Gele kool
2.20 A 2.90, Kleinere 1.20 A 2, Deen-
9che witte f 2 k f 2.70. Kleinere 1 k f 1-80-
Grove Uien 0.20 k f 8» Poen 1. <0 k I 2f
tiles per 100 E.G.
