Yervoli Ja&rtverxloh! Bnltral&ftl
Dit „recht" wordt door do geallieerden
andere toegepaet. Krampac h tig houden *i)
vast aan do bepalingen van hot verdrag van
Versailles', dat toch zeker wel iete in zich
heelt van een geweld-vrede. Fiankrijk is o
200 bang voor hot minste of geringste, dat or
op schijnt to wijzen dat do bondgon00ten iets
gaan gevoolon voor een mild© toepassdng van
hot verdrag. Het hoeft uit dion hoofdo vooral
tusschen Engeland en Frankrijk wol eens ge-
spanneu, maar de voio conferonties die do ge-
aiiieerde premiers met elkaar hadden, eindig-
den steeds met de verzekaring, dat de vriend-
schapsband' hecht en sterk was en dat de hee-
ren het er roerend over eens waren dat aan
alle bepalingen van het verdrag moot worden
vastgehondOn. Frankrijk heeft in onderdee-
len, b.v. wat de bezetting van het Maingebied
betreft -naar aanleiding van gevreeed© rello-
tjee en een mogelijk tekort op do levering1 vain
kolen, wol toogogeven, maar in hoofdzaken,
de sterkto van leger on vloot b.v., hooft hot
toch zijne meening over don uitleg van het
verdrag erkond gezien. Do bezwaren, door
Duitechland in tal van nota'e tegon do uitvoe-
ring van do verdragabepalingen naar voren
gobracht, werdem zelden erkend on dikwijls
zolfe niet eens beantwoord. Wat betreft het
berechten Van do oorlogsinisdadigars hooft
Duitechland godaan gekregen, dat dit zal go*
achiodon to Leipzig ondor control© dor ge&lli-
eerden. Het hoeft nogal wat goduurd ear die
ljjat met do namen dozer poraonon in hot be-
zit was van do Duitsche regoaring. In do
eerst© plaats waren de gegeven® niot gemak-
•kelijik to krijgen van daar zeker do veel-
vuldige foutieve namen on in do tweedo
plaats word oponthoud veroorzaakt doordat
de Duitachv vertegenwoardiger te Farija, von
Lersner, weigerde do lijst t© ovorhandigen on
daarom zijn ontslag aanbood. Den 7 Febr.
word zij toon to Berlijn afgegoven, maar van
berechting is nog niot veel gokomon. Ala wij
one niet vergisson, is or nog maar een sitting
van hot gerechtshof in dese sakon gowoest (11
Mei word een twoodo lijst gezonden met 45
namen.)
De kwestie van vernietiging dor dieselmo
tor en waartegen zoo fel geprotosteord werd,
is ton slotto geregeld zooals Duitechland dat
wonschte en oak inzake do veelevering aan
Frankrijk hoeft de overwonneno eon milder©
opvatting kunnen verkrijgen, maar overigens
hoeft do hand van don overwinnaar Duitech
land zwaar gedirukt. En dat d© Duitschers
voolden, dat het voomamolij'k Frankrijk was,
dat zijne verzoeken en vertoogen tegenwerk-
te, blijkt wel hieruit, d'at het speciaal de
Franeche officieren en andere officieele per-
eonen waren, die zich hadden to beklagen
over do bejegening door Duitscher*. Men her-
innert rich in dit verband het rellotjo in het
hotel Adlon to Berlijn op Q Maart, waar prins
Joachim een rol epeeldo, do anti-Franecho
betooging to Bremen op 8 Maart, het noerha-
len van de Franeche vlag van de ambassade te
Berlijn op 14 Juli, den aanval op do Fransche
bezettingstroepen in Opper-Silezie op 17
Aug., waarbij te Kattowitz doodien on gewon-
don vielen, zoodat Italiaansche troopon war
den gezonden oin do ordo te herstellen, on ten
slotto de ongeregeldheden opp 26 Aug. t© Bros
lau waar Duitochers aanvallen deden op* do
consulaten van Frankrijk en Polen. De be-
too gingen in do beido iaatstgenoemde plaat-
een golden niot uitsluitend Frankrijk, maar
waren mode een protest tegen het optredOn
dor Polon in Opper-Silezie, waar een volks-
etemming zal worden gehouden. De Polen,
verblindl door hun in die dagon begonnen
succes tegen Rualand on steeds maar dxoo-
mend: van een groot en machtig Polon, lieten
toon reeds, zij hot torsluiks, enkele troopon-
doelen vanuit Polen het nog tot Duitechland
behoorende Opper fidlezie binnenrukken, die
verschillende plaatsen bezetten, in do hoop
den uitslag dor stemming daardoor ten gun-
ste van afscheiding van het voormalige 'kei-
zarrijk beinvloeden. Hot protest van een
deel der bovol'king bewijst dat het niet voelt
voor zulk „Poolach" optreden. Officieel be-
klaagde Duitechland zich reeds 21 Aug. over
de gebeurtenissen in Opper-Silezie bij; do vre-
dosoonforentio on 25 Aug. nogmaals.
Dat Frankrijk van Duitechland genoegdoe-
ning eischte voor hot gebeurde to Berlijn on
in Opper-Silezie, begrijpt men. Hot ginig
zelfs zoovor, dat er in Duitechland gesproken
word van vernod'oring, enz., maar ten slotto
moest men toch toegevon.
Wat de volksstemming betreft in Opper-
Silezie, deze is nog niet gehouden on do uit-
elag is nog twijfelachtig. In andere deelen
van het rijlk is zij ten nadeele van Duitechland1
uitgevallen, zooals in Eupen en Malm6dy en
een deel van Sleeawijk. Met de manier waar-
op het plebisciet in Eupen en Malm6dy is ge
houden, kan Duitechland zich nog eteeds niet
veroenigon en verechillende malen hooft het
al geprotosteord tegen do toevoeging van deze
gebieden aan Belgie, maar eteeds tevergeefe.
Verder is Danzig een vrijstad geworden met
aparte grondwet, den 12 Aug. aangenomen.
De uitspraak van het volk is echter ook nog
niet altijd besliseend ten minste als die
v6or Duitechland' ie. Dit land heeft nu
eenmaal geen invloedrijke vrienden meer on-
der de heeren, die thans de lakens uitdeelen.
Dit bleek bij de vasts telling van de grenzen
voor den nieuwen Staat Polen Deze begeerde
een paar plaatsen aan den rechter-Weichsel-
oever en of de Duitsche regeering ook al
wees op den reeds tot uiting gekomen wensch
der bewoners om Duitschers te blijven, de
betreffende commissi© besliste den 21 Oct.,
dat Duitechland 'het betwiste gebied hadl te
ontruimen.
De kwestae der veiligheidaweren en burger-
wachten in Duitechland, na de demobilieatie
in vele plaatsen opgericht, is nog steeds niet
opgelost. Wel hebben de verschillende com-
missies, die op de naleving van het vredosver
drag toezien, meer dan eens hun veto over
deze organisatie8 uitgesproken en wel heeft
Pruisen zijn veiligheidsweer opgedoekt, maar
Beieren weigert zeer beslist zijne burger-
wachten op te heffen en in meerdere gebieden
van het rijk denkt men er sterk over om het
te steunen in zijn verzet. Of de overwinnaar
dan wel de overwonnene hier het pleit zal
winnen
De uitlevering van de Duitsche vloot
krachtens het vred'esverdrag werd op 8 Oct.
voltooid en de vernieling van oorlogstuig
heeft goeden voortgang gehad, zeer ten ge-
noegen van de Duitsche regeering. Frankrijk
is minder good te sprsken, het had hier meer
Tssrtvarsmdisid des Duiteeks aasktkSbbers
willen zien. I» nog niet de vorige week In de
Franeche Earner de meening uitgesproken,
dat er nog veel meer wapens in Duitechland'
zijn dan officieel wordt opgegeven? De Fran
eche minister van ooxlog Lefftvre ie 16 Dec.
afgetreden, als gevolg van het niet inwilligen
van zijne eischen op militair gebied, die hij
meende te mo gen en te moeten s telle® met
het oog op een militaixen aanval van
Duitechland.
Z66 nauwiettend bleef het toezicht der ge-
allieerden op Duitschlandi, dat zij den 6 Dec.
pj-otesteerden tegen redevoeringen, door den
rijkskanselier en minister von Simons in het
bezette gebied gehouden, redevoeringen,
waarin zij menden opruiende taal tegen do
overwinnaaxa te onderkennen.
Onder de geallieerden is het Engeland, dat
het meeste blijk geeft in te zien de noodizake-
lijkheid van hulp aan Duitschland bij het zich
weer oprichten. Men mag het eigenbelang
noemen van Engeland, het doet er niet toe,
als het Duitsche volk maar geholpen wordt,
want dat de economische toestanden er nog
zeer treurig zijn, bewijzen wel de vele a&n-
vragen om hulp, die nog steads bij het buiten-
land inkomen. Engeland dan deed' op 27 Oct.
afstand van zijn recht tot inbeslagname van
Duitsche eigendommen in Engeland. Van ver-
zoeningsgezindheid getuigde ook Lloyd'
George's rede op 10 Nov. en geeft ook de te-
gemoetkomande bonding van Engeland jegens
Duitschland# handel blijk. Men poogt weer
meer eaken te doen, anders dan Frankrijk, dat
in Duitschlandi nog altijd het land1 van den
krygsgod Mars blij'ft zien.
Wat de besprekingen aangaat, die gehouden
zouden worden om do door Duitechland te
betalen schadeloosstelling te bepalen en waar
bij vertegenwoordigars van dat land' op voet
van gelij'khsid zouden worden behandeld,
daarvan is tot dusver nog niet bijstsr veel te-
recht gekomen.
In Spa, waar men, nadat do conferentie
een paar keer was uitgesteld, eindelijk den
5 Juli bijeenkwam, gebeurde weinig meer dan
de vasts telling ran een kolenovereenkomst,
waarbij het dan nog s66 ging, dat met mili
taixen dwang gedreigd werd (18 Juli warden
de onderhandelingen geschorst an de gealli-
eerde generaal® Foch en Wilson onfiboden.)i
Duitechland heeft moeten zwichten, maar de
stemming was zoodanig, dat de kwestie der
schadeloosstelling naar een volgend© confe
rentie verwezen werd, waarop den 16en de
heeren Spa weer verlieten. Van de conferen
tie, die den 15 Dec. te Brussel aanving, mag
meer succes verwacht worden. Verschillende
belangrijke ui teenze ttingen worden daar ge-
geven door de Duitsche afgevaardigden. Ter
bestudeering van een en ender word de bij-
eenkomst een week later verdaagd, om onge-
veer midden Januari' a.s. hervat te worden.
Men meent, dat thans een overeenkomst zal
worden getroffen, die beide partijen zal be-
vrodigen.
Oos tenr ij k, bondgenoot van Duitechland!
in den grooten oorlog, heeft in den loop van
dit jaar ook zijn vredesverdrag thuia gekro
gon en dit geratificeerd op 13 Nov.
Hongarij e kreeg 'n paar keer uitstel voor
het beantwoorden der vredes voo rate lien. In
Boedapest hadden tegen de ratificatie betoo-
gingen plaats op 4 Nov.
De politieke, zoowel als de economische
toestand was in beide landen dit jaar zeer
slecht. Staikingen in alle mogelijke beroepen,
tot zelfs van de dokterz in de gasthuizen
(1 Febr.) hadden er plaats in Weenen, een#
het centrum van't groote keizerrijk, thans't
toonbeeld van armoede en ellende, waar de
sterfgevallen de geboorten met een paar hon-
derd1 per week overtreffen, zoodat, als niet
zeer epoedig hulp wordt geboden en de be
sprekingen, die daartoe thans gevoerd wor
den, niet slagen, de total© onder gang onaf-
wendbaar zal blijken.
Mogelijk gelukt het den nieuwen president
der Oostenrijksche republiek, dr. Michael
Hanisch, gekozen op 2 Dec. j.L, het land de
vele gevaren, die het bedreigen, te doen om-
zeilen.
Betoogingen en opstootje#, voor een groot
deel gevolg van toenemende armoede, wissel-
den el'kaar geregeld' af. Dikwijla vielen er
slachtoffers. Opvolgende ministeries poog-
den verbetering te brengen, maar het gelukte
slechts tijdelijk. Vereeniging van Oostenrijk
met Duitschland, waarin eerstgenoemd land
vrijwel het eenige middel zag om er weer wat
bovenop te komen, werd dtoor d'e vroegere vij-
anden niet toegcstaan, omdat zij' vreesden aan
Duitschland: dan weer een nieuw terrein te
verschaffen om te recruteeren.
Niet verhinderen konden de geallieerden,
dat't gebied van Elagenfurth zich bij volks-
stemming op 10 Oct. v66r aansluiting bij Oos
tenrijk uitsprak, tot spijt van Servie, dat het
bezet had en dacht het te zullen behouden.
Den 24 Oct. moest het't betwiste gebiedi ont
ruimen, waarop op 8 Nov. d© Oostenrijksche
souvereiniteit daar hersteld werd.
In Hongarije bleek de bevolking in het be
gin van dit jaar geheel teruggekomen te zijn
van het bolejewisme, dat het vorig jaar eenige
maanden zijn' scepter rwaaide. Bij de verkie-
zingen op 26 Jan. behaalden de christelijken
een groote meerderheid, maar helaas verviel
de daaruit ontstane regeering in dezelfde fout
als hare, voorgangsterZij voerd'e een ware
terreur in tegen alles wat zich op haren wog
plaatste. Zij begon een vervolging tegen de
voormalige volkscommissarissen en word' bij
haren strijd' tegen alios wat rood was gehol
pen door de militaire groep der „Ontwakende
Hongaren" onder leiding van den daarbij be-
rucht geworden off icier Hejjas. (De meest
beruohte volkscommissaxi®, Bela Eum, ont-
kwam door de vlucht naar Oostenrijk, dat
weigerde hem uit te leveren en hem naar
Duitschland stuurde, waar hij alz een onwel-
kome gast werd ontvangen. Toen Oostenrijk
weigerde hem terug te nemen, liet Duitsch
land hem kiezen waar hij wonschte te gaan,
met dat gevolg, dat hij natuurlijk Btusland
koos, waar hij thans, naar allerlei berichten
meldden, een hoogen post bekleedt.)-
Tal van moorden en mishand'elingen op so-
cialisten en joden hadden in Hongarije plaats,
al dan niet met medeweten d'er regeering,
waarvan admiraal Horthy den 21 Febr. tot
hoofd1 was gekozen. Zoo erg was het gesteld,
dat het L V. V. meende te moeten ingrijpen
om de terreur te doen eindigen en daartoe
met ingang van 20 Juni een algeheele boycot
van Hongarije afkond'igde. Veel succes
oogstte het er echter niet mee, want de partij,
wiar hulp bedoeld wa«, was de eerste die leed
onder het staken, van alien invoer en. eij hielp
du« ai«t mes ep die zuusssr, welW vae klM
verwacht was. Op 1 Aug. word1 de boycot dan
ook weer opgeheven. Wel was een aftreden
van hot kabinet er het gevolg van (een nieuw
werdi gevormd door Teleki)1, maar veel verbe
tering heeft noch het een noch het ander go
bracht. Te oonstateeren viol, dat het nieuwe
ministerie blijkbaar *treefde naar 'herstel van
het koningschap. Op dit oogenblik zelfs nog
wordt, al zijn er dan ook sinds 2 Dec. eenige
nieuwe ministers, vorondersteld', dat er ge-
werkt wordt om ex-koning Earl weer op den
Hongaarschen troon te plaatsen.
VSat de Balkan-lanen betreft, ook
deze hebben geen jaar gehad', waarin zij zich
geheel konden wijden aan het werk des vre
des. Op 5 Jan. begon in Bulgarije een
revolutionnaire beweging, die op 13 Jan.
leidde tot een betooging voor het pa lei# te
Sofia, waarbij tairijke dooden en gewonden
vielen. Den 21 Febr. word' het Sobranja ont-
bonden en het daarna gevormd© nieuwe mi
nisterie wisselde den 9 Aug. de besluiten tot
ratificatie van het vredesverdrag met de ge
allieerden te Parijs.
De Adriatische kwestie, zoo lang reed#
brandende en waarin Servie graag den
boventoon wild© voeren, bezorgde dit land op
dien 21 Jan. een ultimatum van den O'pper-
sten Oorlogsraad, die de Italiaansche belan-
gen in den knel vreesde gebracht te zien. Den
28 dozer warden de Italiaansche voorstellen
verwoTpen, maar daarbij terven# de mogelijk
heid geopeud voor nieuwe ondlerhandelingen.
Een oorlog tuzzohen beide landen dreigde
reeds, doordat Servie een gedoelte van zijn
leger mobiliseerde. Tot het uiterste kwam het
evenwel niet. Wel gaven de Servische inwo-
ners van Triest en de Italiaansche van Spa-
lato zich aan uitspattingea over, waarbij be-
zittingen van reap. Italiaansche en Servische
adierdanen hot moeaten ontgelden en waar-
voor hunne regeeringen wederzijdia vo'ldoe-
ning eischten op 17 JulL Nieuwe wrijving
ontstond er tuaschen beide landen naar aan
leiding van het feit dat d'Annunzio, die in
Sept. 1919 de stad Fiume voor Ita'lie in bez it
had1 genomen, dese plaats en 'hot omliggende
gebied op 11 Sept. j.l. onafhanikelijk had ver-
klaardl, nadat hij op 81 Aug. tevoren een
grondwet 'had afgekonoigd. Als gevolg van
een en ander begonnen de regeeringen van bei
de landen op 7 Nov. te San Marghenta on
derhandelingen' over de Adriatische kwestie,
welke met succes bekroondi werden, want een
week later werd een overeenkomst geteekend,
waarbij de gebieden van Italic en Servie aan
de Adriatische Zee nauwkeurig werden aan-
gegeven. De uitvoering daarvan zou echter
tal van moeilijkheden bezorgen, omdat d'An-
nunzio meende dat aan de xechten van Itahe
te korc was gedaani, red en waarom hij weiger
de do door hem 'bezette eilanden Arbe en
Veglia te ontruimen. Zelfs aan een ultima
tum wild© hij niet toegeven, zoodat de Itali
aansche regeering met geweld op trad. Na een
.oorlog" van een vijftal d'agen, waarbij nog
heel wat menechen vielen, heeft d" Annunzio
pas gecapituleerd.
In de Adriatische kwestie mengde zich ook
A l b a n i e. Zooals men weet, heeft Italie
reeds jaren lang gepoogd daar vasten voet te
•krijgen en toen de groote oorlog begon, be
zette het direct een paar voorname punten.
Hot meende er nu voorgoed te zitten, maar
de Albaneezen eischten hun land weer voor
zich solve op en op 9 Mei dezes jaars verover-
den zij onder leiding van Essad pacha de ztad
Tirana. D or weigering van die zeelieden om
troepen en' munitie te vervoeren, bestemd
voor AlbaniS, bleven de Italiaansche strijd-
krachten ald'aar geruimen tijd zonder verster-
king, zoodat zij in Wallona danig in het
nauw kwamen. Dat niet alle Alhaneesen vij-
andig tegc.no ver Italie stonden, be wees wel
de man, die den 14 Juni Essadi pacha te Parijs
doodechoot, maar ze"f« doze hulp kon niet be-
letten, dat Italie op 3 Aug. verstandig meende
te doen door met Albania een vredesverdrag
te sluiten, waarbij het zich verbond Wallona
te ontruimen.
Voor T u r k ij e was 1920 ook al verre van
rustig. Evenals in zoo vele andere landen, be-
stond ook hier dikwijla een minister-crisis. De
moeilijkheden, door de bep&lingen van het
vredesverdrag ontstaan, en de tegnewerking
bij de uitvoering dier bepalingen noopten me-
nigen minister zijne portefeuille neer te leg-
gen. Die tegeniwerking ontstond vooral door
dat vele Turks® er niet in wenschten te be-
ruateo, dat hun rijk zoo erg verkleindi werd.
Zij schaaxden zich om Eemai pacha, die al
dra zoo veel aanhangers had1, dat hij de Fran-
schen in Syrie en Gilicie, de Engelschen in
Mesopotamia en de Grieken in het gebied'
van Stmyma ernstig kon bes token.
Zijne regeering vestigde hij den 13 Mei te
Angora en zij had eigenlijk meer invloed' dan
die welke door de entente erkend werd en te
Eonstantinopel zetelde. Zij maakt© dikwijl#
gemeene zaak met de Buesieche bolsjewiaten
en wist met 'hunnen eteun hare macht ge-
ducht uit te breiden.
Armenia, dat reeds jaren lang zoo veel van
de Turken had te verduren, werd' ook nu weer
in den strijd' betrokken en leed daaronder
zeer, z66 zelfs, dat het de aandaoht trok van
de entente en den Volkenbond', die wel dik
wijl® en lang beraadslaagden op welke manier
verbetering was sen te brengen, maar die toch
niet wisten door te pakken. Ook Amerika trad
erg elapjes op. De Armeniers waren due op
eigen kracht aangewezen en zij hebben zich
geducht geweerd, maar ten laatste eloot zij
toch (11 Nov.), een wapenstilstand met de
Eemalistea. Een deel d'er Armeniers stichtte
daarop een eovjet-republiek geheel naar den
geest van de Bmssische.
De gealL begrepen al gauw, dat besetting van
Eonstantinopel, waartoe zij op 6 Maart waren
overgegaa®, niet voldoende was en dankbaax
waren zij, toe® de Grieken zich bereid ver-
•klaardeni de Eemalisten in Klein Azie in
toom te houden. De Hellenen' begonnen daar
toe op 28 Juni een offensief in Anatolie,
waarbij zij verschillende succeseen oogstten.
Ook Engsfland en Frankrijk traden krachtig
op in d© vroegere Turksche etreken, waarover
zij een mandaat hadden aanvaard, maar dik-
wijle kregen zij 'klop van de Eemalisten, en d©
Franschen hadden bovend'ien in Juli veel te
doen met de trouweloosheid' van de®' emir
Faigal te Damascus, waarom de opmarseh
naar deze stad en naar Aleppo, die eerst was
gestaakt, den 22 Juli werd hervat.
Den 16 Sept. riep de Franeche generaal
Gourand' de autonomie van Aleppo uit onder
protectoraat van Frvn'krijk.
Toen eindelijk na veel tegenwerpingen van
Turkaeh® rijde hat vredesverdrag dn 10 Aug.
U Rtrm gefeaakend werd, ux kies—t der
nationalists® eer toe dan af, omdat de entente
op zoo weinig punten verzachting der voor-
waarden had aangebracht. Juist tegen het
einde dezee jaars kwamen weer berichten over
nieuwe aanva'lsplannen der Eemalisten tegen
de Girieken, van wie zij blijkbaar minder
weei stand verwachten dan eenige maanden
geleden.
Dit staat in verband met het overlijden van
koning Alexander van Oriekenland op
25 Oct, tengevolge van naar het beet een
beet van een aap, en hetgeen na dien in dat
land gebeurde. Venizeloe, de eerste minister,
wist gedaan te krijgen, dat Alexander's jon-
gere broer Paul, die in Luzera (Zwitserland)
vertoefde bij zijn vader, den in 1917 verdre-
ven Eonstantijn, en waar ook do kfoonprins
George verbleef, werd uitgenoodigd de kroon
te aanvaarden. Venizelos wist, dat Eonstan
tijn noch George door de geallieerden ver-
langd werd en dat Griekenland, waar de za-
ken tot dusver vrij good hadden gemarcheerd,
niets zou kunnen verrichtea zonder eteun van
de entente, welken eteun zeker zou komen te
outbroken, al# het land een koning koos tegen
den zin der geallieerden. De uitkomst heeft
Venizelos in het gelijk gesteld. Want toen
Paul voor de eer bedankte en de verkiezingen
van 11 Nov. in Griekenland zich tegen Veni
zelos uitspraken, zoodat hij als minister af-
trad en een meerderheid ontstond v66r terug-
keer van Eonstantijn, die dan ook, nadat op
5 Dec. een volkstemming ten zijnen gunste
besliste, den 9 Deo. werd teruggeroepen en
tien dagen later in Athene aankwam, weiger-
den Engeland en Frankrijk terstond alle ver-
dere crediet. Het eerste gevolg was al direct
een terugslag op het Grieksche leger in Klein
Azie, dat eenige steden en een talnelijk groot
gebied voor de Eemalisten moest ontruimen.
Een ander gevolg van die weigering der ge
allieerden. om Eonstantijn te erkennen en
Griekenlandi verder te lee®en was, dat de
waarde van de drachme verbazend sterk daal-
do, zoodat het land thans voor een financieele
crisis staat. Daarop rekene® natuurlijk de
Eemalisten bij hunne plannen voor een her-
nieuwd offensief.
Thans doet Eonstantijn alle moeite om de
geallieerden te overtuigen dat hij de politick
van Venizelos zal blijven volgen, maar of zij
hem zullen gelooven, staat nog te bezien.
Daarvoor zou hij eer^t de Turken moeten ver-
slaan of Venizelos terug roepen uit Frankrijk,
waar deze thans verblijf houdit.Venizelos heeft
tijdens zijn langdurig ministerschap het
GrieksChe volk leeren kennen en ook dit heeft
hem gewaardeerd, wat wel bleek uit do onge-
regeldheden, die te Athene ontstonden, toen
op 12 Aug. door een paar koningsgezinde
Grieksche officieren te Parijs een a a® slag op
zijn leven werd gepleegd.
Van wat F r a n k r ij k in het jaar 1920
voor het buitenland beteekende, hebben wij in
het voorgaande reeds een en ander gezegd.
Gaan wij due nog even den binnenlandschen
toestand na, dan merken wij ook hier, gelijk
reeds is opgemerkt, veel arbeidsonrust en po-
litiek geharrewar onder de socialisten over de
vraag van al of niet aanduiting hij de Derde
Internationale van Moskcu. Dezo week is een
motie aangenomen, die zich uitspreekt v66r
aansluiting, maar als men verschillends <kran-
tenberichten mag gelooven, moet men denken,
dat het eigenlijk een vergissing is geweest en
het met de bolsjewistisch© idee in Frankrijk
xoo'n vaart niet sal' loopen. Wij zullen moeten
afwaohten.
Frankrijk heeft dit jaar twee keer een pre
sident moeten kiezen, den eersten keer op 17
Jan, toen Paul Deechanel werd gekozen in de
plaats van Poincard die er genoeg van had, en
den tweeden keer op 23 Sept, toen Millerand
(sinds 18 Jam, na het aftreden van Clemen-
ceau, minister-president) de eer te beurt vieL
Dat deze verkiezingen zoo gauw op elkaar
moesten volgen, kwam doordat Deechanel op
23 Mei bij Montargis uit de®' trein viel en
zenuwziek werd1. Gpvolger van Millerand1
werd Leygues.
Het heel© jaar door heeft Frankrijk hard
gewerkt aan het herstel der in den oorlog
verwoeste gebieden en veel is weer in ord© ge
bracht, maar veel blijft er nog te doen, zooals
b.v. in do mijngebieden en inzake woning-
bouw. Ale hulp bij het herstel zijn verschil
lende steden en dorpen door Engeland en
Amerika geadOpteerd, wat in zich sluit een
belofte tot wederopbouw. Zeer prijzenswaar-
digl Andere steden werden gedecoreerd om
hun uithoudingsvermogen in den oorlog be-
to ond. Een mooie hulde aan heldhaftig
Frankrijk bood Nederland door het schenken
van een monument, dat op 31 Juli te Verdun
onthuld werd.
De behandeling van het prooes-Oaillaux,
dat gedurende den oorlog was blijven rusten,
werd den 17 Febr. hervat en den 23 A^ril be-
eindigd' met de veroordeeling van den oud-
minister tot 3 jaar gevangenietraf, 5 jaar ver
ba nning en 10 jiaar verlies van burgerrechten.
Den 27 Aug. werd met Belgie een militaire
overeenkomst gesloten met het oog op een in
de toekomat misschU® mogelijken aanval door
Duitschland.
Door aanhoudende regens werd den 26
Sept. een deel van Zuidr-Frankrijk over-
stroomd, evenals Nooxd-Italie, waardoor een
ontzaglijk groote echade ontstond.
Van spoorwegrampen is Frankrijk in het
afgeloopen jaar niet verschoond gebleven, er
kwamen zeker wel een dozijn meer of minder
ernstige voor. Een van de erne tigs te was zeker
die bij Houillee bij Parijs op 9 Oct., waar
meer dan 40 menechen bij gedood en ruim
100 gewond werden.
Een zeer bijzonder feest vierde Frankrijk
op 11 Nov.: het 50-jarig bestaan der repu
bliek. Tevena werd' 'herdacht het sluiten' van
den wapenstilstand. Ter eere van het eerste
feit werd het hart van G-ambetta, den dictator
tijdens de bezetting van Parijs in 1870, in het
Pantheon aldaar bijgezet, terwijl als hulde
aan de slachtoffers van den oorlog 1914/'18
een onbekende soldaat onder de Arc de
Triomph begraven werd.
In E n g e 1 a n d trad gedurende geheel
1920 de Iersc'he kwestie zeer sterk
op den voorgrond. De Sinn-Feiners, die zich
nog altijd1 etellen op het standpunt van het
vormen van een onafhankelijke republiek heb
ben het den Engelschen zeer moeiltjk gemaakt
dit jaar. Nu is het waar, dat de Engdlsche
autoriteiten dikwijls erg onhandig zijn opge-
treden en daardoor prikkelden tot daden van
verzet, een feit blijft toch, dat d© Ieren begon
nen met een terroristisch optreden tegen al
wat in dienst van Engeland stond. In totaal
hebben eij sinds 1 Jan. van dit jaar blijkan#
MS etMioieals opgavw der Sbgsleeke i sgswing
van 27 d'ezer 176 politiebeambten en 54 mili
tairen gedood, terwijl het aantal gewonden
respectievelijk bedroeg 261 en 116. Voorte
werden 532 politie-kazernes geheel verwoest
en 173 beechadigd. Ten slotto bedroeg het
aantal aanvallen op brievenmalen 931.
Lang niet altijd hebben de Engelsche auto
riteiten in Ierland in kalm over leg hunne
maatregelen genomen tegen de wand a den der
Ieren. Mevrmalen lieten zij het geheel aan
leiding outbroken, of wat nog erger is, dik
wijls werden op hun bevel tegenmaatregelen
genomen, die herinneren aan de midde.eeu-
wen. Zij pasten n.l. vaak weerwraak toe: als
le.en zich aan gebouwen of peraonen hadden
vergrepen, werd een raid ondernome®, waar
bij niets ontzien werd- Zoo werd op 1 Sept. de
stad Ballaghaderoen in brand gestoken als
straf voor het optreden van Sinn Fein era te
Lisburn, waar meer dan 40 huixea ver-
brandden, en dergelijke straffen werden
meerdere keeren toegepast. Dat daarmee niet
het beoogde doelonderdrukking van den op-
stand, bereikt werd, bleek telkens seer kort
daarop, als nieuwe, dikwijls veel ergere onlus-
ten uitbraken. In een overzicht als dit is het
onmogelijk alle overvallen, bomaanslagen,
brandetichtingen, moorden en arrestaties van
beiden zijden op te eommen; trouwens deze
courant heeft telkens de voornaamste voor-
valien vermeld. Genoeg zij nog te herinneren
aan het feit, dat de Engelechs regeering het
weinige nut der repreeailles ingezien heeft en
18 dezer de soldaten met de dood#traf heeft
bedreigd ingeval van hat nemen van wear-
wraakmaatregelen.
Herinneren wij voorts nog even aan hat
geval-Mc. Swiney, dat zoo veel kwaad bloed
heeft gezet in Ierland. Deze man, die burgs-
meester was van Cork, dua overheidsperaoon,
belast met de uitvoering van Eiigelsche wet-
ten, was tevens een der hoofdleiders van de
Sinn Feinbeweging en werd door Engelsche
militairen gearxesteerd. In de gevangenis te
Londen weigerde hij alia voedsel, zoodat hij
na een vrijwillig© hongerkuur van meer dan
twee maanden op 95 Oct. van uitputting
stierf. De Engelsche regeering weigerde op
herhaalde verzoeken hem vrij te laten, maar
hij de overbreuging van het lijk naar Ierland
werden grootsche demonstraties toegestaan,
wat toch wel weer van een tegemoetkomende
houding van Engeland getuigt. Van tien an
dere Mongers takers" zijn na dien nog een
paar overleden (66n hunner hield het nog 4
dagen langer uit dan Mc. Swiney), maar de
overigen zijn op uitnoodiging van den presi
dent der Iersche republiek" weer met eten
begonnen, omdat hij het beter oordeelde dat
de lijders poogden te leven voor Ierland', lie-
ver dan er voor te rterven.
Hopen we, dat de home-rule-wet voor Ier
land, den 26 Febr. bij het Lagerhuis ingediend
en 23 dezer door den koning bekrachtigd na
aanneming door Lager- en Hoogerhuis, ein
delijk den vrede op het Greene Eiland ver-
mag te herstellen, wat tot dusver noch door
persoonlijk iniatief van pater O'Flanagan,
een Sinn Feinleider, noch door de Labour
Party noch door besprekingen in het parle-
ment of door conferences met vooraanstaande
peraonen 'Icon worden bewerkt.
Wat het gebeurde in Engeland) overigens
betreft) is er niet veel, dat wij meenden in de
herinnering terug te moeten roepen. Het was,
net als in andere landen, <de strijd om het be
staan, coo nu en dan met een politiek tintje,
die den boventoon voerde, met als gevolg
tairijke stakingen in hot Vereemgde Ko-
ninkrijk.
In verschillende conferonties en congresses
ook international©, is gepoogd! financieele- en
arbeidscrisea op te lessen en deze oploesing
tevens dienstbaar te maken voor andere lan
den, maar tot diuaver is dat nog niet gelukt.
In Engeland doen zich, evenals overal, nog
steeds de economische gevolgen van den oor
log gevoelen, vooral veel werkeloosheid, die
op 18 Oct. leidde tot relletjes voor het depar-
tement van den premier.
In Egypte hadden die Engelsche autoritei
ten meermalen een harden dobber om de rust
te doen bewaren of te herstellen. Eenige kee
ren hadden onlusten plaats, bij 6dn waarvan
(op 28 Jan.) zelfs een aanslag op een minis
ter plaats had.
Een teleuratelling of een genoegdoening I
zal het voor Lloyd George zijn geweest,
dat Nederland zelfs op herhaald aandringen
weigerde den ex-keixer van Duitschland uit
te leveren, zoodat Engelands eerste minister
zijne belofte van tertchtstelling niet kon ver-
vullen.
Als bewijs van dankbaarheid der Belgen
voor de vriendelijke opname hunner vluchte-
lingen tijdens den oorlog, werd den 12 Oct.
op de Thames Embankment te Londen hot
Belgieche monument onthuld.
Een andfer feit, dat aan den oorlog herin-
nert, was de wapenstiletandsdag te Londen
op 11 Nov., toen, evenals in Frankrijk ge-
schiedde, een onbekend soldaat in tegenwoor-
digheid van den koning en vele hooge staat#-
dienaren werd ter aarde besteld als hulde
aan de vele gevallenen in den krijg.
De Westminster Abdy, de begraafplaats
voor Engelands grooten, werd zijn laatste
rustplaats. In geheel Giroot-Britannie werden
dien dag alle arbeid en alle verkeer, treinen
niet uitgezonderd, vbor den tijd' van 2 minu
te® stop gezet, zoodat een etilte oils die des
doods heerschte.
In Belgie is in het afgeloopen jaar een
'heftige strijd gevoerd' tegen de Vlamingen,
die tijdens de Duiteche bezetting geijverd
'hebben voor de afscheiding van Vlaanderen.
Talrijke vonnissen werden in dozen geve'ld,
ook doodvonnissen', maar wjjL d'e meesten der
veroordeelden naar Nederland waxen uitge-
weken, zijn ze niet kunnen worden voltrok-
ken. Inmiddel® wordt de strijd voor meerdere
vrijheid door de Vlamingen nog steed® voort-
gezet.
Krachtig hebben de Belgieche oudstrijders
meermalen moeten aandiringen op be ter© be-
hartiging hunner belangen. Het meeste effect
maakte wel hun gewelddadig binnendringen
in de Earner van Afgevaardigden te Brussel
op 29 Juli, waaxvoor een der afgevaaxd'igden,
Maes, van de frontpartij, verantwooxdelijk
werd gesteld. Eendg suoces hal de overval
wel, want reeds in de eerste dagen van Aug.
werd een wet op de uitkearing aan ud-strij-
ders aangenomen.
De gedachte aan annexatie van Neder-
landsch gebied zit nog steeds vast in de 'hoof-
den van sommige Belgen, het afbreken der
onderhandelingen over de Wielingenkwestis
<yp 28 Mei is daarvan het bsrwjjs.
V#rdsr Wvwds warn* oss— tm
