Landbouw en Veeteelt.
VSS
Brieven alt de hoofdstad
O! die Rugpijn!
Rugpijn kan een waarschuwing zijn,
dat uw nieren verzwakt zijn. Om de
ellendige last te doen verdwijnen en
fpijn te verlichten, dient gij de oor
zaak van de kwaal weg te nemen
en de nieren te versterken.
Nieraandoeningen komen voor op
eiken leeftijd en de eruit voortkomen
de kwalen en ziekten als rugpijn, uri-
nekwalen, waterzuchtige zwellingen,
rheumatische pijnen, hoofdpijn en gra
veel kunnen door tijdig ingrijpen
worden vermeden.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen wor
den door tal van menschen aanbe
volen als een uitstekend middel. Reeds
jarenlang zijn zij welbekend en wor
den zij over de geheele wereld gebruikt.
Verkrijgbaar bij alle drogisten enz.
i In glazen verpakking a f 1.75 p. flacon.
ook nog een wenk gegeven, gezien de gunsti
ge zijde van het contract, tevens dat meer
vergoed wordt dan de reglementaire 10.
De heer Dijken maakte de opmerking, dat
dit bedrag ruimschoots voldoende is, gezien
het feit, dat wanneer een patiënt uit het zie
kenhuis ontslagen wordt, in den regel geen
gebruik behoeft gemaakt te worden van di
'zieken-auto.
De heer Biersteker bracht in verband daar
mede naar voren, dat men, wanne- zich ge-
vallen voordoen, de dokter in kennis stelt om
zooveel mogelijk gebruik te maken van de auto
des ondernemers waarmede het contract
loopt, daar het wel eens gebeuren kon, dat
andere werden genomen.
Als volgende punt werd door den voorzitter
ter sprake gebracht het angstvallig bedanken
jfder leden, welke overgegaan zijn naar een
andere verzekering.
De heer Dijken memoreerde eerstens, dat dit
de ziekte-verzekering „Dr. Nicolaas Tulp" is
gevestigd te Alkmaar, onder directie van den
heer J. H. Wagenaar. Spr. zegde, dat hij zich
alleen bepalen wil bij de mededeeling, welke
hij hierover verkregen heeft en wat ten slotte
1 het voordeeligst en verstandigst is waar zich
te verzekeren.
De vereeniging Dr. Nicolaas Tulp is in
1925 opgericht en in 1929 overgegaan in han
den van den heer Wagenaar, welke dit met
'geen ander doel heeft gedaan, dan er een
broodje aan te verdienen, hetwelk deze zelf
aan spr. heeft medegedeeld. Daartegenover
zede spr., dat bij onze vereeniging zulks ge
heel belangeloos geschiedt, daar wij geen be
zoldigde personen in onzen dienst hebben.
Verder is de verzekering Tulp geen Mij
die onder wettelijke toezicht staat, maar is
volgens mededeeling van den heer W. aan
spr., een commanditaire vennootschap. Spr
weerspreekt zulks en zegde, dat de heer w
zelf niet weet wat het is.
Verder heeït men bij de Tulp geen waar
borgen van uitkeering daar het bedrag te
klein is, hetwelk door de belanghebbenden
heeren hier is ingestoken.
Door de agenten van Tulp wordt beweerd
dat zij1 zoo goedkoop zijn en de ziekenhuizen
[lagere bedragen van Tulp heffen dan van
anderen vercenigingen. Zulks kan niet, zegde
spr., daar jui:t hoogere rekeningen genoteerd
worden.
Controle is bij Tulp i.i het geheel niet
terwijl zulks bij onze vereenigingen wel he:
geval is.
Verder is er nog een andere kwestie.
Bij Tulp bestaan 2 tarieven een P. tatie
voor het platteland en een S. tarief voor de
steden. Tarief P. was 4 cent voor personen
boven 15 jaar en 2 cent voor personen be
neden 15 jaar, dit tarief vervalt, terwijl het te
laag is gebleken. Het platteland komt ook in
tarief S., hetwelk hoogere premie beteekent.
De vraag rijst dus: is hij wel goedkooper.
Verder werd er door Tulp 8 weken gegeven
voor operatie-kosten, maar zulks is van ge
ringe waarde, want de statistiek wijst uit, dat
er maar 1 of 2 langdurige gevallen voorko
men op de 600. 8 weken is een reclame, die
niks kost.
De 21 dagen welke deze vereeniging gepft
en straks wenscht te brengen op 30 dagen
kan ze gerust doen, want gezien de statistiek
van verleden jaar is er maar 1 geweest van
23 dagen en 12 beneden de 23 dagen, het
welk een bewijs is, dat het aantal vastgestelde
dagen vrij juist is. Daarom lijkt hetgeen de
verzekering Tulp geeft veel mooier dan het
werkelijk is.
Wat de plaatselijke arbitrage betreft, die
wenscht de heer W. niet. De menschen hebben
daar niets in te brengen, terwijl zulks bij
onze vereeniging wel het geval is.
Nog een punt van belang is, dat, wanneer bij
een bevalling op advies van de dokter de
patiënt naar het ziekenhuis moet, de ver
eeniging 14 dagen uitbetaald, niet alzoo bij
Tulp. Tevens is daar een kind de eerste
2 maanden niet verzekerd.
Wat betreft het vervoer, dit is bij Tulp af
zonderlijk geregeld tegen een vergoeding van
ten hoogste 25 gulden. Zulks kan men ge
rust doen, want men komt er haast nooit aan
toe.
De kosten van vervoer zijnde 10 bij onze ver
eeniging is dan ook beslist veilig. Wat aan
gaat de observatie wordt door onze vereeni
ging 14 dagen gegeven, terwijl door Tulp
maar 4 dagen gegeven wordt. Is men 10 da
gen in het ziekenhuis, moeten er 6 bijbetaald
worden door de menschen.
Verder oast men bii Tulp een nauwkeurige
selectie van personen toe, welke men hebben
wil of niet, terwijl onze vereeniging daar
tegenover een ruim standpunt inneemt.
Bij Tulp betaald men ook geen geld uit
voor Röntgen bij operatie na 5 dagen, terwijl
zulks van groot belang is tegenwoordig, daar
er in een hoop gevallen eerst een foto genomen
wordt
De voorzitter bracht spr dank voor zijne
uiteenzetting in deze zoo urgente zaak voor
de vereeniging en vertrouwde dat de leden
tenvolle hun belang begrepen hebben.
In verband met enkele opmerkingen aan
gaande premiebetaling, werd door den heer
v. Dijken een vergelijkende statistiek geno
men van 14 gezinnen van allerlei samenstel
ling.
Bij de bestuursverkiezing werd de heer P.
Stammes, die aftredend was doch herkies
baar, met bijna algemeene stemmen herko
zen
Hierna kwam aan de orde punt 8 der
agenda: Vaststelling van het maximum-aan
tal bijdragen in 1930 te vergoeden. Door het
bestuur werd voorgesteld bij gevallen van
operatie en ongelukken, dit te brengen van
21 op 30 dagen, bij alle ander? gevallen het
maximum op 14 dagen te handhaven.
De voorzitter zeide dat gezien de statis
tiek het bestuur dit voorstel met gerustheid
durft aan te bevelen.
De heer Biersteker wenschte op grond van
gegevens hem verstrekt door een dokter de
observatiegevallen te brengen op 6 dagen,
daar zulks voldoende is.
De heer Dijken was van meening, op
grond van ruime ervaring, dat wanneer er
verlangd wordt tot 6 dagen, we dan tegen
de goede bedoeling ingaan. Spr. toonde
zulks aan met enkele voorbeelden.
Het bestuursvoorstel werd aangenomen.
Vervolgens sprak de heer Dijken over:
„Verzekering tegen operatiekosten ook bij on
ze vereeniging mogelijk gesteld".
De heer Dijken sprak als secretaris-pro
pagandist der Federatie van Ziekenhuisver-
pleging, welke taak hij geheel belangeloos
op zich genomen heeft, ook in verband met
het mooie doel hetwelk het nastreeft, welke
thans ruim 12.000 leden telt; en binnenkort
zich nog zal uitbreiden, daar het plan be
staat om geheel N.-Holland te bestrijden.
De Federatie stelt zich ten doel de beharti
ging der volksgezondheid en aan hen die
ziek worden steun te verleenen ter tegemoet
koming in allerlei financiëele uitgaven, het
welk daaruit voortvloeien kan. Daarnaast
heeft ze zich ten doel gesteld om op de beste
en goedkoopste manier, veilig en voordeelig
de leden te verzekeren tegen de kosten van
operatie en wat dit met zich meebrengt.
Spr. was naar zijn meening hierin goed
geslaagd bij een instelling gevestigd te Den
Haag en wel de N.V. Verzekering en Her
verzekering Mij. „Cura", welke die risico dra
gen kan.
Zaak is dat de plaatselijke vereeniging
maatregelen neemt en dan wordt de finan
ciëele risico overgenomen door de Mij.
Spr. zette dan verder de noodzakelijkheid
uiteen om tot verzekering tegen operatiekos
ten te komen en gaf voorbeelden dat nu of
25 jaar geleden zich veel meer gevallen
voordoen, hetwelk voortvloeit uit de meerde
re ontwikkeling der wetenschap en genees
kunde, welke motieven zijn om zich niet af
zijdig te houden, maar te verzekeren tegen
een gering bedrag.
Voor de Federatie wordt een speciaal ta
rief aangeboden voor groepen van minstens
100 personen, lid zijnde van een plaatselijke
afdeeling der Federatie. Niet bij de Federa
tie aangesloten vereenigingen betalen 16
pet. premie meer.
De premie bedraagt 3 cent per persoon per
week en dan wordt per jaar hoogstens uit
betaald 110 voor operatiekosten en met de
plaats gehad hebbende operatie rechtstreeks
in verband staande onderzoeken en röntgen-
opnamen, het gebruik van operatie-kamer,
voor narcose en verbandmiddelen in geval
van operatie.
De uitkeeringen bedragen voor operatie
kosten hoogstens 75, voor gebruik van
operatiekamer tot ten hoogste 10, voor on
derzoeken en röntgenopnamen tot ten hoogste
10, voor narcose tot ten hoogste 5 en
voor verbandmiddelen tot ten hoogste 10.
De uitkeering van het verschuldigde be
drag heeft plaats binnen 6 dagen na inzen
ding van bewijsstukken door den rechtheb
bende, terwijl de Mij. ook genegen is dadelijk
110 te storten als voorschot.
De verzekering wordt gesloten voor 52
achtereenvolgende weken.
De Mij. draagt zelf zorg voor de inning
der weekpremie's door middel van den bode
der vereeniging, terwijl voor eventueele ge
vallen het Federatiebestuur als bemiddelaar
optreedt.
Spr. wekte allen in hun eigen belang op,
om zich aan te sluiten, om zoodoende geza
menlijk den druk te verlichten.
De heer Weder vroeg naar de betrouw
baarheid van de Mij. Cura, in verband met
een artikel voorkomende in de Vraagbaak,
waaruit blijkt dat dezelfde directeur van bo
vengenoemde Mij. tevens directeur is van
de Nieuwe Boerhaave, welke onderneming
volgens dat bericht zijn verplichtingen niqt
nakomt tegenover haar verzekerden.
De heer Dijken antwoordde dat hem zulks
volkomen bekend is, maar deze twee onder
nemingen staan geheel los van elkaar. Vol
gens spr. is de Mij. Cura volkomen betrouw
baar.
De Voorzitter vroeg spr. wanneer aanslui
ting geschiedt, er dan ook aansprakelijkheid
is.wanneer er iets gebeurt bij de Mij.
Geantwoord werd van niet, daar het geen
onderlinge Mij. is.
De heer Heinis vroeg of deze verzekering
los staat van het doktersfonds.
Geantwoord werd van wel. daar deze de
operatiekosten vrij hebben. Het is alleen
voor die menschen welke in een zekere mate
van welstand verkeeren, en toch ook dat
groote bedrag der operatiekosten enz. niet
kunnen missen.
De heer Vreeker wenschte dat er nog eens
een vergadering gehouden wordt, opdat de
leden zich eerst bedenken kunnen.
De Voorzitter zeide, dat ieder lid een pros
pectus heeft thuis gekregen, waar hij alles in
kan lezen, dus acht hij zulks overbodig.
Wanneer men zich groepsgewijze bij de ver
eeniging wenscht te verzekeren, dan kan men
zich daartoe opgeven bij den bode P. Dirk-
maat en den heer K. Slot, en dan zorgt de
vereeniging verder wel voor de afwikkeling
der zaken. Aldus besloten.
De heer Dijken dankte hierna allen voor
de genoeglijke besprekingen welke in ver
band met zijn onderwerpen daartoe geleid
hebben. Daarna sluiting.
EGMOND AAN ZEE.
B Woensdagavond heeft de Tooneelvereeni-
ging „T.A.V.E.N.U." te Egmond aan Zee een
zeer geslaagde uitvoering gegeven voor de
verpleegden der Prins Hendrik Stichting.
Opgevoerd werd het kluchtspel getiteld
„Filmmaniakken". Indien in aanmerking ge
nomen wordt dat deze Vereeniging alleen
dames als werkende leden telt en dat in het
kluchtspel zes heerenrollen moesten worden
vervuld, die alle zeer goed tot hun recht
kwamen, dwingt dit respect af voor het kun
nen dier Vereeniging. De oudjes waren opge
togen, voora bij sommige tooneeltjes, die voor
hen zeer begrijpelijk waren. Het op onbaat
zuchtige wijze prettige afleiding verschaffen
aan onze oude zeelui, wordt zeer op prijs ge
steld en is het ons aangenaam de Vereeniging
„T.A.V.E.N.U." voor het geven van deze
bijzonder aardigen avond hierbij nogmaals
hartelijk dank te zeggen.
SCHAGEN.
Op de Schager gemeentelijke eierveiling
werden in 1929 aangevoerd 4579980 tegen
2755624 eieren in 1928, dus een vooruitgang
van 1819356 stuks.
De polder Valkoog heeft in hare verg.
van eind December, waarin de verkiezing
van een Molenmeester en een Hoofdingc
land door de Ingelanden plaats moest heb
ben, gekozen tot Molenmeester de heer A.
Wit Kz. te Valkoog en tot Hoofdingeland
de heer J. Glas te Stroet, gem. Sint Maarten
Loop der bevolking over het jaar '29.
De bevolking bestond op 31 December
1928 uit: 1876 m., 1900 vr., totaal 3776 per
sonen.
Zij vermeerderde gedurende het jaar door:
Geboorten: 28 m., 39 vr., totaal 67 personen;
vestiging: 187 m., 180 vr., totaal 367 per
sonen. Vermeerdering: 215 m., 219 vr., totaal
434 personen en verminderde gedurende het
jaar door: overlijden: 24 ui., 29 vr., totaal 53
personen; vertrek: 170 m., 170 vr., totaal
340 personen; vermindering: 194 m., 199 vr
totaal 393 personen.
De bevolking vermeerderde dus met: 21
m., 20 vr., totaal 41 personen.
Bevolking op 31 December 1929: 1897 m
1920 vr., totaal 3817 personen.
Gedurende het jaar werden 21 huwelijken
voltrokken, 2 huwelijken door echtscheiding
ontbonden en 2 geborenen als levenloos aan
gegeven.
HEILOO.
In de zaal van de N.V. „H.O.C.E." werd
Donderdagavond de jaarvergadering gehou
den van de Heiloosche Burgerwacht.
De voorzitter, de heer K. Haitema uit Alk
maar, opende, wenschte den leden een ge
lukkig jaar en sprak de hoop uit dat de vrede
in ons land bestendigd zal blijven.
De ontvangsten waren 180 77, uitgaven
104.75, saldo 46.02. Onder dank goed
gekeurd.
De voorzitter vestigde de aandacht op twee
zaken, van een der leden (die onbekend
wenscht te blijven) was 25 voor de kas
ontvangen, de onkosten van den secretaris-
penningmeester was0.24.
De aftredende bestuursleden Jac. Sengers
en H. E. Deckens, werden herkozen en namen
hun benoeming aan.
Bij de rondvraag vestigde de heer M.
Klaver de aandacht dat men liever met
flobertpatronen schiet. Zoowel de voorzitter
als de commandant raadden het af.
Hij wilde wederom een beroep doen op de
leden om vrijwillige bijdragen De voor
zitter meende, dat nu de kasmiddelen vol
doende waren, dit overbodig was.
De heer Wit wilde, gezien den stand der
kas, een reisje maken naar Amsterdam naar
het gebouw van de Nederlandsche Burger
wachten. De voorzitter e.a. meenden, dat het
dan uit vrijwillige bijdragen moet ge
schieden. Het voorstel vond algemeene bij
val. Er werd besloten op een Zaterdag in
Mei met autobussen de reis te maken In de
commissie van uitvoering werden benoemd
de heeren J. Wit, A. Sengers en M. Klaver.
Daarna begon de schietoefening die tot
nader order eiken Donderdag wordt ge
houden.
De Gemengde Zangvereeniging „Harmo
nie", directeur de heer Joh. Brands te Alk
maar gaf een concert in „De Rustende Ja
ger".
De voorzitter, de heer J. Rus Jz. opende
met een welkomstwoord en betreurde het ma
tig bezoek (er waren ongeveer 100 personen
aanwezig) iets wat we niet gewoon zijn.
Spr. heette bijzonder welkom Mej. Goetma-
kers, Sopraan-zangeres uit Amsterdam. Zij
had het voor ons en haar groote genoegen
dat het publiek haar zangnummers waar
deerde, reden waarom zij weer was ge
vraagd, dit moet een bewijs zijn dat we alleu
haar waardeeren.
Op het programma zeide hij, staan een
3-tal liederen van onzen componist-directeur
Brands, die we bij zijn zilveren jubileum in
de concertzaal te Haarlem hebben gezongen.
Spr. wijdde over het concert uit en sprak de
hoop uit dat de heer Brands nog jaren zijn
krachten aan den zang kon geven. (Ap
plaus).
Daarna zong het koor „Kermisvrijers",
een compositie van den heer Joh. Brands,
gevolgd door Lentezang van Fred. Roeske.
Beide nummers, die geen groote moeilijkhe
den opleverden, werden uitstekend gezongen
Daarna was de beurt aan de soliste, Mej.
N. Goetmakers, Mezzo-Sopraan. Zij zong
Am Silvia, Der Tod Und Das Madchen,
Minnelied en Der Gartner en werd begeleid
door den directeur. De soliste beschikt over
een mooie volle welluidende stem en haar
zang werd op sublieme wijze begeleid, bei
den hadden een warm applaus in ontvangst
te nemen terwijl de voorzitter aan de soliste
bloemen aanbood.
Voor de pauze zong het koor Goede nacht
en Da Pacem Domine, beide composities
van den heer Brands. Mooi werd gezongen
het stemmige Goeden Nacht. De directeur
had met zijn composities groot succes.
Na de pauze werd door het koor gezon
gen „De Winter^ van Loots. „Herder, Hij
is geboren", „Ontwaakt", „Looft Herders
en „Droomekind".
De eerste en laatste zijn niet gemakkelijk.
De soliste zong nog „Kerstroos". „Drieko
ningen Lied" en „Liederen Leeft" en had
hetzelfde succes. Ook het koor had tamelijk
succes. Nummer als „De Winter" en „Droo
mekind" zijn zwaar genoeg.
KOEDIJK (December).
Geboren: Elisabeth, d. van Jacob
Hart en Marijtje van Lente. Córnelia
Catharine, d. van Johannes Smit en
Lucia Abbes. Nicolaas Hendrik, z. v.
Jacob Otto en Alida Leliveld. Nico
laas, z. v. Froderik de Goede en Catha-
rina Geertruida Fatels.
Overleden Catharina Loos. oud
'27 jaren, echtgenoote van Gerard Bram-
mer. Jannetje Rootjes, oud 83 jaren,
weduwe van Cornelis Bakker.
Gehuwd: Gerrit Bakker en Janne
tje Wilhelmina Groot.
WIERINGERWAARD.
Donderdagavond vergaderde de Bond van
Staatspensionneering onder leiding van den
heer H. Limpers. Aanwezig 9 leden. De voor
zitter betreurde bij de opening de geringe
opkomst en doet eenige mededeelingen om
trent het voornemen van 't H. B. cm een
film te laten maken waarvan de kosten
5000 bedragen. Het jaarverslag en het
verslag van de federatievergadering werden
door den heer Kok uitgebracht. De rekening
van den penningmeester werd in orde be
vonden. De ontvangsten hebben bedragen
met inbegrip saldo 1928 ad 92.37 325.07
de uitgaven 236.63, saldo 88.44. Voor de
te houden federatievergadering werd als af
gevaardigde benoemd d? heer H. Kok en als
plaatsvervanger de heer J. Hoogland.
Ook werd nu reeds een afgevaardigde be
noemd voor de algemeene vergadering, om
dat onze afdeeling wegens geringe belang
stelling slechts éénmaal per jaar een verga
dering houdt.
Voor deze vergadering werden de heeren
H. Sijbrands en H. Kok gekozen, respectie
velijk als afgevaardigde en plaatsvervanger.
Hiercp had een bespreking plaats over de
te houden propaganda. Op voorstel van den
voorzitter werd besloten den heer Dorhout
weer te vragen met lichtbeelden. Ook wordt
ter sprake gebracht om een tooneelclub te
laten komen. De vraag wordt gesteld of in
onze eigen afdeeling geen personen genoeg
zijn om een tooneelstukje op te voeren.
Over het voor en tegen wordt nog wat
gediscusseerd, waarna goedgevonden werd
om eerst een avond te houden met dep heer
Dorhout.
Tenslotte kwam de film van 't H. B. aan
de orde. Het H. B. geeft 1500, zoodat er
door de afdeelingen 3500 zou moeten wor
den bijeengebracht. Wanneer voor elk lid
5 cent werd geofferd, was de zaak in orde.
Besloten werd voor elk lid 5 cent, totaal 10
uit de kas disponibel te stellen.
ONZE TOMATEN NAAR ENGELAND.
Een bedekte protectie?
De Engelsche regeering heeft heden een
Order of Council uitgevaardigd (waartoe de
Merchandise Marks Act haar de bevoegd
heid verleent), waarbij wordt voorgeschreven,
dat rauwe tomaten bij invoer en bij verkoop,
hetzij en gros, hetzij en détail, moeten voor
zien zijn van een merk, waaruit de herkomst
blijkt. Deze maatregel zal van kracht worden
op 17 Mei a.s.
EEN NIEUWE „TAK VAN FOKKERIJ"
Een nieuwe taak voor de rijksvee-
teeltccnsulenten: het jokken van
trekhonden.
Naar het Hbld. van welingelichte zijde ver
neemt, heeft de minister van Binn. Zaken en
Landbouw zich gewend tot de rijksveeteelt-
consulenten, om de oprichting te bevorderen
van fokstations, stamboekhouding en premie-
keuringen voor trekhonden.
Wil de eisch van een minimum-borstbreed-
te tusschen de puntèn der boegen van 16 c M
kunnen blijven gehandhaafd, dan zullen vol
gens de Faculteit dre Veeartsenijkunde der
rijksuniversiteit te Utrecht, welke den minister
in deze van advies heeft gediend, krachtige
maatregelen moeten worden genomen tot het
bevorderen der fokkerij van goede trekhonden
Het ligt in de bedoeling van den minister,
om voor 1931 gelden aan te vragen voor het
verleenen van subsidies, benoodigd voor het
oprichten van fokstations, stamboekhouderii
en premiekeuring, terwijl een rijksambtenaar
zal worden belast met het algemeen toezicht
op de wijze, waaron in de onderscheidene ge
meenten de hand wordt gehouden aan de be
palingen der Trekhondenwet.
Brand en eieren. Teleurgestelde
kippen. Publiek en Tooneel.
Nieuwjaar in den Stadsschouwburg.
Een nieuwe Gijsbreght-voorsM-
ling.
Het vorig jaar is het jaar der branden ge
weest. Niet alleen voor Amsterdam, Leiden,
Middelburg en andere steden hebben kostbaar
bezit in vlammen zien verdwijnen en deze ver
woestende vuurgloed vormde een merkwaar
dig contrast tot de felle koude van den winter,
die 1928 en 1929 met banden van ijs kop
pelde. Amsterdam heeft in die vuur-epidemie
twee theaters verloren en het waren helaas
niet de meest onbruikbare gebouwen!Ge
lukkig brak de brand niet uit tijdens een voor
stelling, zoodat geen slachtoffers te betreuren
vielen.
Ook 1930 is al spoedig met een fikschen
brand begonnen. Ditmaal was het geen
schouwburg, ofschoon de brand een prachtig
schouwspel opleverde, het was een brand >n
een eierpakhuis aan de grens van de stad, in
de gemeente Landsmeer, en een pakhuis met
eieren is een dankbare speelplaats voor d-
vlammen. Niet zoozeer wegens de eieren zelf
maar tengevolge van de groote hoeveelheden
hout (voor de kisten) en stroo (voor de ver
pakking), die in zulk een gebouw opgestapeld
BpwnTïiTzijn nief minder dan 300.000
kopTnder cl- vlerken «eslolen hebben, toe,
zh de ongelukstijding vernam. Al de moeite
vanhet^ eieren leggen, al het gekakel is dut
vergeefs geweest! Zijn er oait« ergens ter
zooveel omeletten.te^lijk gebakken?
Tn met Kor strcccs' Er moet in de eerste
weken van dit jaar te Amsterdam een groot
rrphrpV aan eiwit-stof te constateeren ztjn en
de talrijke waarzegsters, die in de donkere
«rlta van de hoofdstad in de «mgev,nz va,
het Oudekersolein en Rembrandtplein haar
lucratief bedrijf uitoefenen, zullen niet kunnen
werken met het ei en zich met koffiedik dat
tók zeer lezenswaardig is - tevreden moeten
«tellen Het Nederlandsche hoen zal de scha-
de tegen Paschen moeten inhalen. Wij hopen
er he' txste van.
Hoe de brand ontstaan is, heeft men niet
kunnen ontdekken. Maar wellicht is een der
eieren niet heel versch geweest en heeft er een
kuiken in geschuild, dat zijn kalkschaal ver.
brak en zich parmantig ontpopte als een rood
haantje. En de roode haan heeft gekraaid
Daarmede is het geval verklaard en de oplos.
sin<T van het raadsel is aannemelijk.
Wij hier in Amsterdam zijn in ons hart ver
blijd geweest over het verbranden van dat
eier-pakhuis. Want wij kunnen geen brand
alarm meer hooren of de schrik slaat ons om
het hart: wij denken aan ons schamel schouw-
burg-bezit, waarvan wij niet meer veel kunnen
derven en wij ademen op als wij vernemen,
dat ditmaal een ander bedrijf dupe werd.
Want al klagen de tooneelgezelschappen, al
mopperen de tooneelspelers over het publiek,
dat geen belangstelling wil toonen in hun
kunst, en al moppert het publiek over de
tooneelspelers, die maar niet met belangwek
kende stukken en met groot dramatisch werk
voor het voetlicht willen komen, in de werke
lijkheid is de band tusschen tooneel en publiek
zeer nauw. s
Het beste blijkt dit in de eerste Januari-
week als de „Gijsbreght" ten tooneele ver
schijnt. Dat is een voorstelling, die den Am
sterdammer ter harte gaat, en die hij_ niet
zonder scherpe critiek genieten kan. Hij is
trotsch op de eeuwenoude traditie, waardoor
dit drama elk iaar weer zijn onvergankelijk
heid bewijst: hij is gevoelig voor den 'ernst ei
de geestelijke wijding, die van dit vrome werk
uitgaat; hij is verheugd over het feestelijk
karakter van den avond. Want daar in den
Stadsschouwburg begroet hij zijn vrienden en
bekenden, die er meest met hun volwassen
kinderen verschijnen. Er wordt over en weer
nieuwjaar gewenscht, bij slemp en soezen. De
zaal is met sparregroen opgeluisterd en na
de oauze komt altijd weer de bruiloft van
Kloris en Roesje met de verrassingen van den
Nieuwjaarswensch.
Dit alles trekt de burgerij schouwburg-
waarts. Men gaat niet elk jaar, men slaat
wel eens een Nieuwjaarsavond over, maar
men gaat in zijn kort of lang leven toch ette
lijke malen en men kent daardoor door en
door het werk en vergelijkt de opvattingen van
de regisseurs. Menigeen herinnert zich graag,
dat het eerste schouwburgbezoek, waarop hij
door vader en moeder vergast werd, den
„Gijsbreght" gold en die eerste indrukken zijn
onvergetelijk gebleven. De jeugdige theater
bezoeker heeft toen misschien voor het eerst
de pijn van de liefde gevoeld voor een be
koorlijk meisje, dat met haar ouders binnen
zijn gezichtskring zat en menig meisje her
innert zich hoe zij dien avond de macht van
de coquetterie ontdekte en hoe gelukkig zij
zich gevoeld heeft in haar eerste avondjapon
netje. Er zijn maar zeer weinig echte Amster
dammers ik bedoel Amsterdammers, die
hier geboren en opgegroeid zijn, geen stad-
genooten vier wies: elders heeft gestaan of
zij hebben Vondel's drama vele malen ge
hoord en zoo ontsnapt geen enkele voorstel
ling- aan de critiek van de openbare meening.
Sinds Willem Rovaards aandacht en zorg
aan Vondel's drama's wijdde, hebben wij hier
drie Gijsbreghts zien optreden: Willem
Royaards. Albert van Dalsum en Paul Huf,
en Paul Huf voor het eerst dit jaar.
Men v/as vol spanning. Want de vorige
„GijsbreghP'-voorstellingen waren vrij slap
jes geweest. Toen Verkade in 1925 met zijn
eersten „Gijsbreght" na die van Royaards
kwam, had hij er alles op gezet om niet teleur
te stellen, en inderdaad, ook hij wist een
schoon geheel te verkrijgen, al beschikte hij
niet over een zoo sterk ensemble. Maar de
laatste jaren was de zorg verslapt. Men
speelde den „Gijsbrecht" naar het wel
leek omdat het nu eenmaal moest, niet om
dat men iets voor het stuk of voor de traditie
gevoelde. Belangrijke rollen kwamen in han
den van vrij onbekwame spelers en de reeks
voorstellingen werd zoo kort gemaakt als
maar eenigszins toelaatbaar was.
Doch dit j'aar is in dit alles een keer geko
men. Eduard Verkade heeft den „Gijsbreght"
in een nieuw gewaad gestoken en geheel ver
nieuwd. Uitgaande van den symetrischen
tooneelbouw uit Vondel's tijd, toen men ter
weerszijden van het tooneel een galerij had
aangebracht, waarop vermoedelijk het koor
verschijsen kon en van waar, naar men mag
aannemen, de engel Rafaël den heer van
Aemstel toesprak, heeft Verkade een tooneel
bouw ontworpen in triptiek-vorm: een mid-
den-tooneel met zij-tooneelen. En ter halver
hoogte van de tooneel-opening een galerij,
met nissen links en rechts, waarin de sprekers
van het koor zich konden opstellen En met
dezen tooneel-bouw heeft hij een groot succes
geoogst. \X ant deze omlijsting gaf rust en
ernst aan de tafereelen, zette ze in een enger
kader, waardoor de diepte van iedere, afzon
derlijke figuur sterker uitkomen kon, geheel
in den geest van Vondel, die geen bewegelijke
massa's ten tooneele voert, geen kolk van haat
en strijd, maar slechts enkele figuren, die
beurt om beurt de aandacht op zich saamtrek-
ken. Wanneer men daarbij bedenkt, dat Paul
Huf, verreweg onze beste declamator, dit-
™al de rol van „Gijsbreght" vervulde, en
dat hij groote eenheid in de rol wist te bren
gen; dat mevrouw Royaards als Badeloch
verscheen en dat de Bode gespeeld werd door
Frits van Dijk, valt spoedig te begrijpen, dat
het publiek zeer genoten heeft en terecht uit
bundig hulde bracht aan den knaojren regis
seur. Na van Dalsum's vertrek had men reeds
over de Gijsbreght-voorstelling bezorgd het
hoofd geschud. Verkade heeft laten blijken,
dat hij de moeilijkheden het hoofd weet te bie
den en opnieuw zijn meesterschap getoond.
Amsterdam, Jan. '30. EMERGO,
