DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Groote ontploffing te Weeneo, Na den aanslag in Mexico City. De verdwijning van generaal Koetjepot. Xo. 32 VRIJDAG 7 FEBRUARI 1930 132e Jaargang. Dagelijksch overzicht. DE SCHRIK VAN FRANKRIJK'S VEILIGHEID. Is het Duitsche leger in staat Frankrijk te overwinnen? Een betoog van kolonel Lebaud. Buitenland BERLIJNS FINANCIEN. De aanslag. De president waarschijnlijk al binnen een week hersteld. Het corps diplomatique en de aanslag op den nieuwen presi dent. Arrestaties. DE VLOOTCONFERENTIE TE LONDEN. Aan de Franschen en Italianen zijn geen voorstellen gedaan, daar hun probleem niet Brand aan boord van een Japansch schip. 4 arbeiders gedood; 24 hutten vernield. De Chineesche Chaos. De strijd in het Zuiden. Kanton opnieuw bedreigd. Het bezoek van Schober. Het vriendschapsverdrag onderteekend. Brengt spanning in de Fransch- Russische betrekkingen teweeg. De erkenning van Sovjet- Rusland door Belgie. Minister Hymans aan het woord. De Russische eischen leidden tot een af breken der onderhandelingen door Vander velde inzake de erkenning van Rusland aan geknoopt. Het ontbreken van officieeie be De minister over het kanaal Ant werpenLuik. Drie Finsche vrouwelijke zendelingen zijn op dezer, toen zij een bootreis maakten van Sjangsoe naar Kianfoe, door roovers ont voerd. EEN STRESEMANNSTRASSE TE BERLIJN. Binnenland OURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 1-, iranco door het geheele Rijk 2.59. Losse nnmmers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij vla. HERMs. POSTER ZOON, Voordam C 9, post giro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 3 bladen. Men hoort zoo dikwijls praten over het Duitsche gevaar, dat Frankrijk zou bedrei gen, dat we wel eens even stil mogen staan bij deze beweringen, die steeds weer van Franschen oorsprong zijn. En nu willen we liet deze keer eens niet hebben over de ge weldige kracht van de Duitsche kruiser, waarvan nummer tw:e straks gebouwd zal worden, maar we willen even een kleine be schouwing geven over het Duitsche leger. En daartoe is het volgende uittreksel van een artikel van den Franschen kolonel Lebaud zeer geschikt. Deze officier toch trekt te velde tegen de algemeene gedachte van het Duit sche gevaar. Men maakt zich in Frankrijk bezorgd over het kleine, maar uitstekend geoefende be roepsleger van generaal von Selckt, aldus kolonel Lebaud. Dat leger zou het Fransche gebied kunnen binnenvallen en de Fransche mobilisatie in de war sturen. Nu heeft er vóór den corlog een soortge lijke vrees bestaan, die geleid heeft tot de wet op de driejarigen eerste-oefentijd, ten einde een actief leger steeds gereed te heb ben. Thans meent men te staan voor een dergelijk probleem en dat nog wel, nu men in Frankrijk de één-jarigetrdiensttijd heeft! Kolonel Lebaud vo.rt als geruststelling daartegen aan, dat Duitschland alleen dan zoo'n „offensive brusquée" zou kunnen be proeven als het zekerheid had van volledig succes. Immers, een half succes zou voor de Duitschers een onherstelbaar verlies betee- kenen van een groot, zoo niet het grootste deel van hun kader, want daaruit bestaat feitelijk de „Reichswehr". Wat zou men in Frankrijk zeggen van den geen, vraagt de Fransche kolonel, die voor zcu stellen, alle beroepsofficieren en -onder officieren te verzamelen, om dan een aanval op Duitschland te laten doen? Maar waar om moet men dan dergelijke onzinnige ideëen aan anderen toeschrijven? Veeleer acht deze militaire schrijver het waarschijnlijk, dat Rijksweer en Schupo er toe bestemd ^ijn het eventueel gemobiliseer de Duitsche volk te encadreeren, in welk ge val Frankrijk in het voordeel is. Indien Duitschland, zoo b:toogt rustig ko lonel Lebaud, in het geheim een deel van zijn jeugd oefent in vaderlands-lievende vereeni- gingen, zoo worden in Frankrijk openlijk al le burgers militair geoefend. Er bestaat een groot verschil tusschen de resultaten, welke een oehning zonder dwang oplevert, en die, welke men kan verwachten van een clande- stine training. Een groot deel van de Duit sche jeugd ontsnapt trouwens aan de gehei me instructie. Zoo al studenten, beambten, employés in de steden voor een belangrijk deel geoefend worden, zoo nemen de boeren en werklieden er bijna geen deel aan. Fioe meer tijd er verstrijkt, des te meer vermin dert het aantal van hen, die werkelijk geoe fend zijn. Men kan nu wel beweren, gaat de schrij ver van dit opmerkelijke artikel voort, dat onze buren in het geheim wapenen maken en verschillende soorten munitie; maar het ccncentreeren van zulke verborgen strijdmid delen zal niet kunnen geschieden met dezelf de snelheid als vroeger. Ook de voorziene verandering van handels- in oorlogslucht- vloot gaai maar niet in een vloek en een zucht. De mobilisatie zal derhalve in Duitschland langzamer gaan dan in Frankrijk en het nationale leger van Duitschland zal nood zakelijkerwijze minder geo.fend zijn dan het Fransche. Deze twee feiten acht kolonel Lebaud vrij geruststellend. „Zooals wij er voorstaan zoo besluit hij zijn kalmeerende argumen teering. „behoeven wij niet te beven voor het Duitsche spook". Gisteren heeft in de Alpenlandsche strass industrie A. G. Simmering een geweldige ontploffing plaats gehad, die tot de grooiste rampen op dit gebied behoort, welke den laatsten tijd plaats vonden. De ontploffing ontstond in een afdeeling waar ook ge- lascht wordt, en wel door een stalen tlescn, waarin ongeveer 2000 L. gas onder hoogen druk was samengeperst. De afdeeling was in €«n puinhoop herschapen. Het dak werd weggedrukt en stortten gedeeltelijk in. Aiie machines waren vernield en vormden m.t meer dan een verzameling gescheurde en «rbogen stukken metaal. De plaats van den ramp biedt een aanblik van troostelooze vernieling. De schade wordt geschat op 100.000 schillingen. Het aantal gewonden blijkt 15 te zijn geweest, waarvan 5 arbei ders zwaar gewond zijn. Een pleidooi van burgermester Scholz. In de commissie uit den Pruisischen land dag, welke een onderzoek instelt in de zaak- Sklarek, heeft burgemeester Scholz blijkens èen Wolffbericht gisteren een verklaring af gelegd betreffende den financieelen toestand der stad Berlijn. Sedert 1 April 1924, den dag van het in werking treden van de wet op de financieele vereffening, heeft de stad Berlijn door de verhaalde wijzigingen der Pruisische wette lijke bepalingen tot 1929 een schade geleden van ruim 167 H millioen mark, welk bedrag aan andere gemeenten ten goede is ge komen. Verder heeft Berlijff door verminde ring der omzetbelasting in vergelijking met 1 April 1924 ten bate van andere gemeenten ruim 20 3/4 millioen mark verloren; de op brengst der huishuurbelasting daalde met 135K millioen, die van de bedrijfs-, ver mogens- e.a. belastingen met ruim 178 mil lioen. De kosten der politie zijn sinds 1924 met 44 millioen mark verhoogd. De finan ciën van Berlijn aldus Scholz, berusten m.i op een gezonde basis, maar het is ons ge gaan, zooals het ook het rijk zal gaan: ten gevolge van de onmogelijkheid de laatste jaren leeningen op te nemen zijn wij in een zekere moeilijke kaspositie gekomen. Wij zijn genoodzaakt geweest met schulden op kor ten termijn te werken en dientengevolge is de toestand der kas gespannen. De laatste lag der maand eischt van Berlijn alleen aan salarissen, pensioenen, enz. tusschen de 22 en 23 millioen, waarbij nog een heele reeks andere uitgaven komen. Wij hebben bij de Amerikaansche bankfirma Dillon Read een leening van ruim 30.000.090 gesloten. Zou ons op deze leening een crediet op korten termijn van 15.000.000 ter beschikking zijn gesteld, dan waren wij over de moeilijkheden heen geweest, maar de regeering heeft haar goedkeuring niet aan de leening gehecht. Daarmee was de kans verkeken om de noo- dige gelden te verkrijgen. Het is door be middeling van de banken gelukt een „over- bruggingscrediet" te verkrijgen, waaraan echter de moeilijke voorwaarde was ver bonden, dat de tarieven voor de bedrijven zoodanig moesten worden verhoogd dat daaruit de schuld in de eerstvolgende elf maanden kon worden gedekt. De 60 millioen mark bij de spaarbank is door de toezicht houdende autoriteiten goedgekeurd. Berlijn heeft dus niets gedaan, wat het licht der openbaarheid niet kan zien. Een verklaring van Vasconcellos. Nopens den aanslag op Ortiz Rubio, den nieuwen president van Mexico, heeft Vascon cellos, de tegencandidaat van Rubio bij de verkiezingen voor het presidentschap, die thans te Los Angeles vertoeft, verklaard, dat in Mexico geen vrede mogelijk is, zoolang er geen vrije verkiezingen worden gehouden, ie huidige regeering, waarbij corruptie en sluipmoorden aan de orde van den' dag zijn, moet door een andere regeering vervangen worden, die door de openbare meening wordt gesteund. Vasconcellos betreurt den aanslag, doch de dader moet ongetwijfeld in de overtui ging hebben gehandeld, dat het brutale ge wéld de macht in het land aan zich heeft ge trokken. Portes Gi! neemt het bestuur op zich Portes Gil, de vroegere president van Mexico, heeft thans na den aanslag op den nieuwen president Rubio, voorloopig weer de leiding van de regeering op zich genomen. Aan verslaggevers heeft hij meegedeeld, dat de vrouw van Rubio reeds eenige dagen gele den een dreigbrief had ontvangen, waarin ge zegd werd, dat haar man nimmer den ambts eed zou kunnen afleggen. Voorts verklaarde Portes Gil dat de kwetsuren van Rubio niet gevaarlijk zijn. Behalve een wond aan de kaak heeft hij ook nog een wond aan den schouder opgeloopen. Bij het eerste schot, dat de wond aan de kaak veroorzaakte, was bijna den slagader geraakt. Nadere bijzonderheden over den aanslag vermelden nog, dat de kogels het windscherm van den auto versplinterden, zóó dat de per sonen in de auto de brokken glas om de ooren kregen. In de auto van Rubio zaten behalve de chauffeur, ook een schoonzuster van den Pre sident en haar dochter, welke laatste gewond is. De politieagenten, die op motorfietsen den stoet vergezelden, grepen den dader, en na men hem mee naar het Nationale Paleis. De jongeling zeide 22 jaar te zijn, Daniël Flores te heeten en een aanhanger te wezen van lose Vasconcellos, den bij de verkiezingen door Rubio verslagen tegencandidaat. Ofschoon de dader verklaard heeft, geen medeplichtigen te hebben, hebben reeds zeven arrestaties plaats gevonden. Portes Gil, de afgetreden voorloopige president, die nog maar enkele minuten presi dent af was, heeft opnieuw voorloopig, maar voor hoelang, wellicht? het bestuur in handen genomen. Ook heeft Portes Gil een verklaring afge legd, die hierop neerkomt, dat uit den aanslag was gebleken, dat er in den lande gevaarlijke elementen waren, die voer geen enkele me thode om de natie in een toestand van chao6 te werpen, terugdeinsden. Deze elementen wilden de regeering ten val brengen, welnu de regeering was vastbesloten om de sociale beweging in Mexico voort te zetten; zij was op alle gebeurlijkheden voorbereid. Naar de Associated Press gisteren uit Mexico aan de New-Yorksche bladen meldde, was het dien dag in de hoofdstad rustig. Het bericht in de bladen, dat de president niet in levensgevaar verkeert en waarschijnlijk reeds binnen een week in staat zal zijn zijn ambts plichten op zich te nemen, heeft veel tot kal meering van de gemoederen bijgedragen. Flores, de dader van den aanslag, is naar de militaire gevangenis overgebracht. Hij heeft bekend, dat hij den president urenlang ge volgd had om een gunstige gelegenheid voor zijn misdaad af te wachten. De rechter van instructie deelt mee, dat de aanslag berust op een uitgebreid complot, doch laat na te zeg gen welke feiten het onderzoek tot dusver aan het licht heeft gebracht. De troepen, die den geheelen nacht in kleine afdeelingen door de stad gepatrouilleerd hadden, zijn weer in de kazernes teruggetrokken. Alleen voor het huis van den oresident houden nog 50 man van de presidentieele wacht toezicht. Ffet ver keer wordt door de politie in een omtrek van twee blokken huizen van het huis van den pre sident verre gehouden. Volgens het politiebericht blijken er eergis teren bij den aanslag drie toeschouwers ge wond te zijn. Uit Mexico-City gemeld, dat de nieuwe Mexicaansche president Ortiz Rubio als ge volg van de verwonding, die hij bij den aan slag op zijn leven heeft opgeloopen, de eerste 14 dagen het bed zdl moetén houden. Het geheele corps diplomatique en Mexico- city heeft den nieuwen president zijn geluk- wensch doen toekomen met het mislukken van den aanslag. Gisteren is nog een aantal personen gear resteerd, dat er van verdacht wordt op een of andere wijze aandeel te hebben in den aan slag op den president. De afgetreden president, die thans minister van binnenlandsche zaken is en voorloopig voor Ortiz Rubio het bewind waarneemt, beeft verklaard, dat de regeering vast besloten is haar politiek door te zetten en vooral op sociaal gebied een sterke hand te toonen. Het staat thans wel vast, dat de dader een handlanger van den verslagen candidaat naar het presidentschap Vasconzelos. Vasconzelos zelf, die te Los Angelos ver toeft, heeft een verklaring gepubliceerd, waarin hij zegt, dat de aanslag een gevolg is van het bloedig bewind van Calles. Hij be treurt het echter, dat Ortiz Rubio gewond is, aangezien deze slechts een werktuig van Ca1- les is. Naar verluidt heeft de eerste commissie de kwestie van de kruisers en torpedobootjagers besproken. De Franschen stelden voor om de lichte kruisers en de torpedobootjagers in een categorie onder te brengen. De Japanners on dersteunden dit voorstel, maar Groot- Britannië en de Ver. Staten bestreden het voorstel, Italië behield zich zijn meening voor Een verklaring van Stimson. Stimson heeft een verklaring gepubliceerd, waarin gezegd wordt, dat de Ver. Staten voorgesteld hebben met Engeland onmiddel lijke pariteit te doen ingaan ten aanzien van alle categorieën oorlogsschepen. Het voorstel is gedaan om door verminde ring van het aantal patserschepen de Engel- sche en Amerikaansche vloten in 1931 in plaats van in 1932 gelijk te maken. Ten aanzien van de kruisers is voorgesteld, dat tegenover 15 Engelsche kruisers van 10000 ton met kanonen van 20 c.M., 18 Amerikaansche kruisers zouden komen te staan, maar in de lichte kruisers zou Enge land een voordeel van 42.000 ton hebben. Verder is voorgesteld, dat Engeland en de Ver. Staten hetzelfde aantal vliegtuigmoeder schepen en torpedobootjagers zouden hebben Ten aanzien van de duikbooten wordt een zoo laag mogelijke tonnage voorgesteld. Gaarne zou worden overgegaan tot totale afschaffing van de duikbooten in overeenstemming met de 5 zeemogendheden, maar in ieder geval wordt voorgesteld, dat de duikbooten aan dezelfde regels van internationaal recht onderworpen zullen worden ten aanzien van koopvaardij schep^ als de andere oorlogsschepen. Het Amerikaansche voorstel aan de Japan ners is niet gebaseerd op dezelfde contingen- teering voor alle categorieën oorlogsschepen. direct met de Amerikaansche verbonden zijn Maar een regeling van hun problemen is be slissend voor de gewenschte overeenkomst. Uit Tokio wordt gemeld, dat brand is uit gebroken aan boord van het nog niet geheel afgebouwde 17.000 ton metende motorschip „Tatsudamara", dat binnenkort zijn eerste reis zou gaan maken. Vier arbeiders kwamen door het vuur om het leven. Vier-en-twintig hutten werden ge heel vernield. De schade wordt geschat op meer dan 1 millioen. In Kanton is men, volgens den correspon dent van de „Times" te Hongkong, ongerust tengevolge van het bericht, dat er een nieu we opmarsch naar Kanton is beraamd door de troepen van Kwangsi en de z.g.n. „ijzeren divisie die op 20.000 man worden geschat en onder bevel staan van Li Tsjoeng Jen en Tsjang Fat Kwei. De regeering van Nanking zendt naar gemeld wordt versterkingen en er moeten al 5000 man op weg zijn. Men acht het waarschijnlijk, dat Tsjang Kai Sjek, die naar het Zuiden komt, een campagne zal organiseeren om een eind te maken aan den chaotischen toestand in Zuid-China, die een gevolg is van de halfslachtige poging om de rebellen te onderdrukken. Volgens een te Hongkong ontvangen be richt is er een som van 1 1/5 millioen gulden van Nanking naar Hoenan gezonden voor de uitgaven van Ho Tsjien, die opdracht heeft ontvangen om Kwangsi binnen te rukken en de rebellen in den rug aan te vallen. De minister-president Mussolini en de bondskanselier Schober hebben heden een OostenrijkschItaliaansche vriendschaps- en verzoeningsverdrag onderteekend. Na den terugkeer van den bondskanselier naar Weenen wordt het verdrag gepubli ceerd. Uit Moskou wordt gemeld, dat alle Rus sische bladen mededeelingen publiceeren over de politieke situatie, waarin de Sovjet-am bassade te Parijs zich bevindt in verband met de geheimzinnige verdwijning van den Russischen emigrant, generaal Koetjepof. Het Russische tel.-agentschap T.A.S. meldt uit Parijs, dat de Fransche pers en in het al gemeen de publieke opinie in Frankrijk de onmiddellijke terugroeping van Dofgalefski, den Russischen ambassadeur te Parijs, vraagt en voorts een huiszoeking in de Sov jet-ambassade. De waarnemende volkscom missaris van buitenlandsche zaken, Litwi- nof, heeft Woensdagavond een langdurig onderhoud gehad met den Franschen ambas sadeur te Meskou, welk onderhoud echter geen opheldering heeft gebracht. Naar het B.T.A. meldt, heeft gisteren de minister van buitenlandsche zaken Hymans in het parlement geantwoord op het plei dooi van den heer Vandervelde voor erken ning der Sovjet-regeering. De minister wilde niet trachten het geheim te doorzien, dat de toekomst van Rusland omhult; hij wilde slechts spreken over het nut van hervatting van de jxjlitieke en han delsbetrekkingen met Rusland. Hij herinner de er aan, dat toen Vandervelde minister van buitenlandsche zaken was, hij niet de thans door hem bepleite politiek volgde. Hij ziet niet in, waarom hij zou moeten doen wat Vandervelde niet deed toen hij minister was. Minister Hymans wees op de rede van Vandervelde, waarin de redenen werden op gesomd, welke België beletten de regeering van Rusland te erkennen. Deze redenen be staan nog altijd en hebben niets van haar beteekenis verloren. trekkingen belette niet het hervatten der han delsbetrekkingen, getuige de Ver. Staten. Landen als Frankrijk en Engeland, die de Russische regeering erkenden, hebben nooit aanleiding gehadf zichzelf daarmee ge luk te wenschen. De conclusie van den minister was, dat hij alleen zal trachten de betrekkingen met Rusland te hervatten als hij waarborgen heeft voor een eerbiediging van de aangegane verplichtingen en van de orde. Daar die waarborgen ontbreken, zal hij niet trachten de betrekkingen te hervatten. Vandervelde erkende in zijn antwoord aan Hymans dat hij niet altijd een voorstander is geweest van een hervatting der betrekkin gen, maar sedert zijn er jaren verloopen, de omstandigheden zijn niet meer dezelfde. Hij acht het nuttig onderhandelingen te openen, waarbij alleen met de Belgische belangen worde rekening gehouden. In de Belgische Kamerzitting heeft de mi nister ook gesproken over de Nederlandsch- Belgische onderhandelingen. Spr. zeide daarbij, dat de verschillende gewisselde no ta^ den stand dier onderhandelingen deden kennen, waaruit valt op te maken dat in de verschillende problemen België zich eensge zind toont in het vraagstuk van het kanaal, dat gegraven moet worden om de groote ri vieren met elkander in verbinding te bren gen. CHINA. ZENDELINGEN ONTVOERD. DUITSCHLAND. De Berlijnsche gemeenteraad heeft besloten de straat van de Lennéstrasse naar de Tier- garten den naam Stresemannstrasse te ge ven. ROEMENIë. DISTRICTSVERKIEZINGEN. Dooden en gewonden Gister werden in Roemenië verkiezingen voor de verschillende districten gehouden. Van officieeie zijde wordt medegedeeld, dat het op enkele plaatsen tot botsingen is ge komen. Daarbij werden twee personen ge dood en elf zwaar gewond. Volgens de tot nu toe binnengekomen be richten heeft de Regeeringspartij in Zeven burgen en in Bessarabië alle mandaten ver overd. In Zevenburgen had zij samengewerkt met de Hongaren en de Duitschers. De libe ralen boekten weliswaar een belangrijke stemmenwinst, doch hun stemmental was niet voldoende om een zetel te veroveren. In de Boekowina heeft de Boerenpartij eveneens alle mandaten veroverd. In oud-Roemenië bleek de positie der Re geeringspartij echter zwakker te zijn. Zij ver kreeg daar slechts 50 tot 55 percent van alle uitgebrachte stemmen. In totaal had zij in het geheele land ongeveer 60 percent van alle uitgebrachte stemmen op zien vereenigd. (Reeds in een deel der vorige oplaag opga- nomen.) FRANKRIJK. EEN HOOFDREDACTEUR VEROORDEELD TOT 4 JAAR. In het proces wegens afpersing en bedrog door madame Hanau aanhangig gemaakt tegen den vroegeren hoofdredacteur van „La Rumeur Anquetil" werd deze veroordeelde tot 4 jaar gevangenisstraf en een hooge geld boete. Zijn particuliere secretaris Waldteufel werd veroordeeld tot 13 maanden gevangenisstraf. NA HET VERTREK DER PRINSES UIT KATWIJK. E>e burgemeester van Katwijk heeft de vol gende proclamatie afgekondigd: Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Julia- na heeft mij bij haar vertrek uit de gemeente Hare hooge tevredenheid te kennen gegeven over de wijze, waarop de bevolking van Kat wijk Haar het verblijf in deze gemeente aan genaam heeft gemaakt en heeft mij opdracht gegeven, waaraan ik hierbij volgaane voldoe, dank daarvoor aan U over te brengen en te zeggen, dat Hare Koninklijke Hoogheid met de anagenaamste herinneringen aan Haar verblijf in deze gemeente zal denken. Tegelijkertijd heeft de Prinses mij medege deeld, dat nare Koninklijke Hoogheid ver nomen hebben van den reeds lang gekoester- den wensch van de bevolking van Katwijk aan Zee om een gedenksteen te bezitten ter nagedachtenis van de mannen, die tijdens de gevaarvolle oorlogsjaren op zee hun leven hebben gelaten, door het bcschikbaarstellen van de benoodigde fondsen, een spoedige uit> voering daarvan mogelijk wilde maken, zoo> dat eerlang daartoe kan worden overgegaan Overtuigd van de groote waardeering. waarmede deze mededeeling door U zal ont vangen worden, heb ik Hare Koninklijke Hoogheid daarvoor onzen diepgevoelden eer biedigen dank gebracht *-«*

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1