DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. fco. 4© JlAVYlfAt-i É7 FEBRUARI 193© 132e Jaargang. Dagelijksch overzicht. de terugkeer van prof. unanumo. Buitenland DE VLOOTCONFERENTIE TE LONDEN. ernstig traimongeluk. Binnenland Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, post giro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. 2RAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. uiuuja Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Een geestdriftige begroeting. Felle aanval op koning Alfonso. Zooals men weet is een der eerste daden Van de nieuwe Spaansche regeering geweest het terugroepen van den sedert 6 jaar ver bannen professor Miguel Unamuno. Deze iwas naar de Kanarische eilanden verbannen, waar hij echter wist te ontvluchten. Hij ;woonde sindsdien in Frankrijk, niet ver van ide Spaansche grens af. Thans is hij terug. Onder stroomenden regen stonden 5000 menschen aan het grensstation op hem te iwachten, terwijl hij bij zijn aankomst in zijn vaderstad Bilbao door ongeveer 20.000 per sonen juichend werd ingehaald. Salamanca ontving den voormaligen rector zijner uni versiteit zooals een zegevierend veldheer ont vangen wordt. Gekleed in een gewoon reis pak, maar met zijn Baskisch mutsje op, schreed Unamuno door de straten der stad, omstuwd door studenten en jeugd, toege juicht door vrouwelijke bewonderaars, die hem bloemen toewierpen van de balkons der huizen. Unamuno vertelde dat Madrid hem een professoraat aan de universiteit wil aanbie den. Hij zal dit echter voorshands niet aan vaarden. Zonder rechtmatige veroordeeling is hij op bevel van den dictator verbannen, hij wenscht daarom eerst eerherstel te Sa lamanca. Hij is bereid zich aan het gerecht te onderwerpen, dat hem misschien veroor deelt, maar alles beter dan een verkrachting van het recht. Zeer scherp liet Unamuno zich over de monarchie, in het bijzonder over Koning Alfonso, uit. Alfonso XIII, zeide hij, is ver antwoordelijk voor het groote ongeluk in Marokko. De koning heeft tegenover hem (Unamuno) zelf zijn verantwoordelijkheid erkend. Getuige van dit onderhoud was graaf Romanones. De koning zond in den zomer van 1921 achter den rug van zijn mi nisters en zijn hoogen commissaris in Ma rokko (destijds Berenguer) een telegra fisch bevel aan generaal Silvestre tot den op- marsch. Deze opmarscli leidde tot de schrik kelijke catastrofe bij Anoeal, waarbij het ge heele Spaansche leger feitelijk te gronde ging. Toen het onderzoek der gebeurtenissen in 1923 zoo ver was gevorderd, dat volgens de oppositie ernstige beschuldigingen op den koning zelf rustten, geschiedde de staats greep, welke tot staking van het onderzoek leidde. Een verdere verantwoordelijkheid des konings ziet Unamuno in diens goedkeuring der dictatuur en zijn deelnemen aan de voor bereiding ervan. Hij meent dat de overgangs- regeering zich tot taak zal stellen om de op lossing dezer problemen in het openbaar te verhinderen en aldus de Kroon voor heftige aanvallen te behoeden. Unamuno stelt zich tot taak dit te beletten. Ten slotte vertelde Unamuno nog dat de politie pogingen had gedaan om de feestelij ke ontvangst, die hem wachtte, te voorko men. Zij wilde dat hij heimelijk de grens zou overschrijden. Unamuno wilde daar echter niet van weten. TARDIEU ONGESTELD. De ministerraad verdaagd. De Fransche premier Tardieu moet wegens een griepaanval zijn kamer hou den. Reeds bij zijn terugkeer uit Londen op Vrijdagavond vertoonde hij eenige ziekte-svmptonen. Niettemin bracht de premier Zaterdag eenige uren door in zijn werkkamer in het ministerie van binnenlandsche zaken, waar hij ook eenige ministers ontving. Daarna bracht hij nog een bezoek aan den president der republiek, M. Doumergue. met wien hij den politieken toestand besprak. Bij zijn terugkeer in zijn werkkamer voelde Tardieu zich plotseling niet wel. De ont boden geneesheer schreef hem toen eenige dagen rust voor. Het Zondag uit gegeven bulletin bevatte de mededeeling, dat Tardieu griep heeft. De tegen heden morgen vastgestelde ministerraad is tot Donderdagmorgen verdaagd, in verband met de ziekte van den premier. EEN MOORD NA ZES JAAR OPGEHELDERD? Onder verdenking schuldig te zijn aan den moord, die in September 1924 gepleegd is op de ruim 13-jarige Ursula Anderscheiden in de Eschenstrasse te Essen, is een te Essen wonende 28-jarige mijnwerker gearresteerd, tegen wien sedert eenigen tijd ernstige verdenking bestond. Hij is ter beschikking van de justitie gesteld. ACHT PERSONEN GEDOOD BIJ AUTO-ONGELUK. Naar uit Madras gemeld wordt, had in de buurt van Madoekarai een ernsti ge autobotsing plaats. De botsing was zoo hevig, dat 8 personen ter plaatse ge dood werclen, terwijl verscheidene ande ren ernstig werden gewond. DE STAKING DER CHAUFFEURS TE BERLIJN. Zaterdagnacht en in den loop van Zondag is het in verschillende ge deelten van Berlijn tot onregelmatig heden gekomen door het optreden van de stakende chauffeurs tegen de koet siers van huurrijtuigen. Verscheidene rijtuigen werden door geworpen steenen zwaar beschadigd. Een huurrijtuig werd volkomen verwoest. Bovendien werden eenige chauffeurs zwaar gewond. De po litie heeft in totaal 12 personen in ver band met deze onregelmatigheden gear resteerd. SPRINKHANENPLAAG. Naar uit Maan in Transjordanie wordt gemeld, neemt de sinds eenige weken heerschende sprinkhanenplaag voort durend in omvang toe. In de laatste tien dagen is alleen in het gemelde district reeds een 60 ton groote massa sprink hanen verzameld en vernietigd. Men vreest dat het geheele te veld staande gewas verloren is. Een voorspelling van Tardieu? In de Engelsche pers wordt vandaag aan Tardieu, den Franschen minister-president, de voorspelling toegeschreven dat het tiac- taat over deze vlootbeperking op 10 Maart geteekend zou kunnen worden. Een misverstand uit den weg ge ruimd. In het Fransche memorandum was ver klaard dat een oorlog tusschen Frankrijk en Groot-Brittannië en tusschen Frankrijk en de Vereenigde Staten „ondenkbaarwas, maar werden in dit verband Japan en Italië niet genoemd. Nu laat men uitkomen dat deze twee lan den alleen hierom niet genoemd zijn, onicat het memorandum in deze passage opmerkin gen maakte over de eenige voorstellen en cijfers die toen beschikbaar waren, nameiijk die van Engeland en Amerika Het Japansche standpunt. Geen afstand van de 70 pet. Reuter seint uit Tokio: Ofschoon de Engelsche bladen sclujnen Veronderstellen dat Japan geneigd ïs^ai- stand te doen van zijn eisch op 70 p van de Amerikaansche kruisersterkte, deze eisch niet woordelijk in het Japansche memorandum wordt gesteld, berust dit toen op een misvatting. De Japanfhe. tabellen, die in het memorandum opgesteld zijn <- ten precies op een totale tonnemaat van u Procent der Amerikanen in groote kruisers 01 hulpschepen. NIEUWE VERKIEZINGEN IN ENGELAND A.S.? In een rede, die de Labour-afgevaardigde Will Thorner te Cambridge heeft gehouden, heeft deze voorspeld, dat voor het einde van de herfst nieuwe algemeene verkiezingen zullen worden gehouden. DUITSCHLAND. COMMUNISTISCHE EXCESSEN TE BERLIJN. Zaterdagavond is het voor het gebouw van de „Vorwarts"-,drukkerij te Berlijn tot vrij ernstige onlusten gekomen. Een troep van meer dan 1O0 jongelieden had zich in de om geving van het gebouw verzameld en stormde op een gegeven oogenblik naar voren om een aantal op de ruiten van de drukkerij te on dernemen. De beide groorte ruiten werden in geslagen en eer de politie gewaarschuwd kon worden, waren- de daders reeds vertrokken in de richting van de Leipzigerstrasse, alwaar een opperwachtmeester der politie hen som meerde stil te staan. Gemeenschappelijk werd een aanval op den politiebeambte onderno men. met het gevolg dat hij bloedend aan het hoofd verwond werd en naar het politiezieken- huis moest worden vervoerd. De onverlaten hbbn voorts nog al van huurauto's aangehou den en beschadigd. Ht «alarmeerde „UeberfalF'-commando slaagde erin een 14-tal der belhamels te ar resteeren, die alle ingesloten zijn in de afdee ling Ia van het Politiepresidium. DE NIEUWE REGEERING IN SPANJE Parlementsontbinding Naar uit Madrid wordt gemeld, heeft de Koning van Spanje order gegeven tot ontbin- idng vap Het Parlement. De provinciale en gemeenteraden zullen op 25 Februari bijeen komen. De hervormingsplannen van Berenguer. Na een audiëntie bij den koning, verklaar de generaal Berenguer, dat hij den koning tal rijke verordeningen ter teekening had voorge legd, o.a. die betreffende de ontbinding der nationale vergadering en de instelling van 3l- gemeene en gemeenteraden. De algemeene raden zullen omvatten ver- tgenwoordigers der kamer van koophandels, der industrie, van den lanbouw en de mijnen, vertegepwóordigers van den bond van medici etc. i De voormalige ministers der dictatuur heb ben een conferentie gehouden, waarop zi], naar verl#idt, besloten hebben de huidige regeering te steunen.' Bij een Zondagavond plaats gevonden heb- J>end tramongeluk, een botsing tusschen een van Hohenlimburg erf een van Hagen ko mende tram, werd de controleur W. zoo zwaar gewond, dat hij kort daarna over leed, terwijl verder nog 3 personen zwaar gewond in het ziekenhuis moesten worden opgenomen. Nog eenige passagiers werden door glassplinters gewond De schok was zoo hevig, dat het balcon van een der beide wagens geheel werd ingedrukt, terwijl de motor een meter ver teruggedrukt werd. SCHIETPARTIJ. Uit Stettin meldt men: Tijdens een vechtpartij tusschen een chauffeur en een collega, die bijgestaan werd door 3 anderen, werden door den al leen staanden chauffeur 6 schoten gelost, waardoor 2 van zijn tegenstanders geraakt werden. Een hunner is aan de gevolgen van het schot overleden. Daar men aanneemt dat hier uit noodweer gehandeld werd, is de dader op vrije voeten gelaten. FELLE FABRIEKSBRAND. In de te Lauenberg a. d. Elbe gevestigde Luciferfabriek van de Groothandelmaat schappij der Deutsche Konsumvereine is ten gevolge van een exploisie een brand ont staan, die zich binnen zeer korten tijd uit breidde, zoodat weldra het geheele gebouw in lichte laaie stond. De aanwezige ontvlam bare en zeer explosieve stoffen wakkerden het vuur telkens weder aan, zoodat de brand weer zich ermede moest vergenoegen, den brand te localiseeren en de gevaarloopende belendende perceelen te sparen. De aange richte schade is aanzienlijk. De fabriek zal voorloopig niet functionneeren. PALESTINA. OPGRAVINGEN. De opgravings-expeditie heeft bij de op gravingen in de nabijheid van Beisan de overblijfselen van 8 steden uit verschillende tijdperken gevonden ,o.a. op een Philistijn- sche vesting uit den tijd van koning Saul en David en op altaren, die in het bode Samuël aangeduid worden. De vondsten worden van zeer groote be- teekenis geacht. FRANKRIJK. DE MIJNSTORTINGEN BIJ SAINT ETIENNE. In hetzelfde kolenbekken van Saint Etien- ne, waarin 14 ingesloten arbeiders op red ding wachten, heeft op een andere plaats een instorting plaats gehad, tengevolge waarvan twee mijnwerkers gedood werden. Onder groote spanning van de zijde der bevolking wordt ondertusschen het reddings werk voortgezet. De werkzaamheden hebben onverwachts een vertraging ondergaan doordat de vrijgemaakte gang plotseling op nieuw instortte. De ingeslotenen verliezen evenwel den moed niet en schijnen in den af- geloopen nacht zelfs om speelkaarten ver zocht te hebben om eten tijd tot het oogen blik hunner redding te dooden. Daar het reddigswerk met de grootst mogelijke voor zichtigheid moet worden verricht, neemt men aan, 'dat de ingesloten mijnwerkers op zijn vroegst Zondagavond in veiligheid gesteld zullen worden. Ernstige moeilijkheden bij het reddingswerk. Den geheelen Zaterdagnacht werden de reddingswerkzaamheden in de mijn te St. Etienne voortgezet, zonder dat het mocht gelukken de 15 ingesloten mijnwerkers te redden. Voortdurend stortten aardmassa's in, waardoor het reddingswerk ernstig werd vertraagd. De stemming der ingesloten ar beiders was goed. Zaterdagavond hebben zij door een luchtverschingsbuis 12 liter wijn, 5 K.G. vleesch, kaas en een hoeveelheid kof fie toegevoerd. Deskundigen vreesden steeds dat door een nieuwe instorting verdere red dingspogingen onmogelijk zouden worden. De 15 mijnwerkers te St. Etienne bevrijd. De ononderbroken reddingspogingen naar de 15 in de schacht te St. Etienne opgesloten mijnwerkers zijn Zondagmorgen met succes bekroond. Om kwart over elf, werden alle 15 mijnwerkers bevrijd. Zij zijn goed gezond en hebben noch moreel, noch physiek onder het ongeluk geleden. SPOORWEGONGELUK TE PARIJS. Bij het binnenkomen van een personen trein aan de Gare cP Est te Parijs heeft Zon dag een ongeluk plaats gehad, waarbij 24 personen min of meer ernstig werden ge wond. De trein was reeds onder de kap en eenige reizigers hadden reeds de portieren der wagens geopend, eenige hunner zelfs al oo de treeplanken plaats genomen, toen de rem plotseling weigerde en de locomotief met vrij groot geweld tegen het stootblok opreed. De botsing was zoo hevig, dat de passagiers deels op het perron werden ge slingerd, andersdeels in de compartimenten tegen de schotten werden gebotst. AMERIKA. MET 110 PASSAGIERS AAN DEN GROND GELOOPEN. Volgens berichten uit Point Adams, is het s.s. „Admiral Benson", dat 110 pasagiers aan boord heeft aan den mond van de Co- lumbia (in het N.-W. van de V. S.) tenge volge van een dichten mist aan den grond geloopen. Amerikaansche kustwachtschepen zijn te hulp gesneld. Het is nog niet bekend of er onmiddellijk gevaar bestaat voor schip en opvarenden. 60 PERSONEN VAN DEN VERDRIN KINGSDOOD GERED. In de nabijheid van Miami konden gis teren ongeveer 60 menschen ternauwer nood van den verdrinkingsdood worden gered. Een zestigtal menschen, die ver blijf hielden in de badplaats Miami, was uitgevaren in een boot met glazen bo dem, waarmee de koraalriffen nabij den kust worden bezocht, teneinde eveneens een bezoek aan deze bezienswaardigheid t? brengen. Door het stoote.x van de boot op een zandbank stootte het glas echter stuk, zoodat de boot vol liep met water. Het gelukte een in de nabijheid vertoe vend /isocherssvaartuig de toeristenboot, die reeds gedeeltelijk gezonken was, naar de kust te sleepcn en op het land te zet ten, nog voor dat persoonlijke ongevallen hadden plaats gehad. NEKKRAMP-EPIDEMIE IN MEXICO? 94 dooden in 86 uren. Uit Mexico-City wordt gemeld, dat de staat Sonora geteisterd wordt door een epidemische ziekte, die een ontsteking van ruggemerg en hersenvlies veroor zaakten die in de uitwendige symptomen veel overeenkomst vertoont met nek kramp. Binnen 86 uur zijn reeds 94 lijders aan deze ziekte overleden. De ziekte woedt het hevigst te Cumpas. Alle théaters, bioscopen en café's zijn op last der politie gesloten. EGYPTE. EEN HOOFDREDACTEUR VERVOLGD. De regeering van Egypte heeft besloten een vervolging in te stellen tegen den hoofd redacteur van het liberale weekblad Kashsel wegens de in dit blad verschenen artikelen tegen den premier en den minister van finan ciën en verkeer. GEEN AFTREDEN VAN TSJANG KAI SJEK. De Times meldt uit Shanghai, dat Tsjang Kai Sjek Yen Si Sjan telegrafisch geantwoord heeft op diens uitnoodigingen om af te treden. Tsjang Kai Sjek verklaart in dit telegram, dat hij zijn doel zal blijven na streven en dat hij niet zal aftreden. OVERSTROOMING TE BLOEMENDAAL. Door een gat in de buis der waterleiding. Zaterdagmorgen is Overveen verschrikt door een overstrooming, die gedurende een uur het laaggelegen gedeelte van de gemeente in gevaar heeft gebracht. De storm had er ditmaal geen schuld aan. Tegen negen uur waren werklieden bezig met het leggen van een kolk aan den Tetterodeweg, dat is de ver binding van den Bloemdaalschen weg langs de spoorbaan OverveenZandvoort naar den Zeeweg. Door een verkeerde manoeuvre ont snapte het zware stuk aan de handen van de arbeiders en kwam terecht op de hoofdbuis van de waterleiding. Er werd een groot gat in de buis geslagen, waardoor onmiddellijk het duinwater in groote massa's naar buiten spoot. In korten tijd golfde een breede stroom water over den Tetterodeweg; het stroomde af naar het laaggelegen spoorw egstation en liep over de baan. Een andere stroom viel als een waterval neer op den veel lager gelegen Bloe- mendaalschen weg, waai het ook het school terrein overstroomde. Het water stond in kor ten tijd zoo hoog, dat de voetgangers er door moesten waden, terwijl auto's langzaam moesten rijden. Het gevaarlijkst werd het voor de huizen aan den Bloemendaalschen weg, die recht te genover den Tetterodeweg liggen. Vooral de banketbakker had er van te lijden. De kelder van zijn huis liep onder. Werklieden van O. W. en omwonenden trachtten te helpen, maar de riolen konden het steeds in geweldige massa's toestroomende water niet verzwelgen Na een uur slaagde het personeel van de Haarlemsche waterleiding er in den toevoer af te sluiten, waarmede het gevaar geweken was. Het water zJcte langzaam weg en eeni ge minuten later was de straat weer schoon, maar toen bleek, welke schade was aangericht De bestrating was omgewoeld, het asphalt van den Bloemendaalschen weg was hier en daar vernield. Wat bij particulieren en aan het station en de school beschadigd is, zal nog moeten blijken. DE 750.000STE AMSTERDAMMER. Het lag in de bedoeling Zaterdagavond de familie Nauta in de Korenbloemstraat een serenade te brengen. Men heeft het niet ge- daan uit overweging dat kleine Jan en zijn moeder behoefte hadden aan rust. Werk voor den vader. Niet alleen de Draad- en Kabelfabriek, ook de firma Rath en Doodeheefer heeft den va der van den jongen wereldburger een werk kring aangeboden. Zij wil den man plaatsen in de emballage-afdeeling voor den export. Als derde in de rij kwam de firma Max Coini, die een meubelfabriek exploiteert, be richten dat zij voor vader Nauta een betrek king disponibel heeft als stoffeerder, welk beroep het eigenlijke vak is van den geluk kigen vader. GEDENKTEEKEN ANDRE SPOOR. Het gedenkteeken, dat vrienden en vereer ders op het graf van den violist André Spoor op Nieuw Eik en Duinen te Den Haag willen plaatsen, is thans zoover ge reed, dat de onthulling is vastgesteld op a.s Zaterdagmiddag. EEN CHRONISCH TEKORT BIJ DE HAARLEMSCHE ORKEST- VEREENIGING. De Haarlemsche Orkest-vereeniging heeft een leden-vergadering gehouden. Uit het door den penningmeester, mr. W. E. baron van Till, uitgebrachte verslag blijkt, dat er ook dit jaar een tekort is, het kleinste^Cjlat ooit is voorgekomen, maar toch 3011.57. De provincie heeft in het afgeloopen jaar 'oor de eerste maal een subsidie van 5000 gegeven. Van het vorige jaar is er nog een tekort van 3837.34, dus in totaal moet er nog 6849.41 zijn. Volgens de voorloopige begrooting voor 1930 zal ook dit jaar een tekort geven. EEN ONDERAARDSCHE GANG ONTDEKT. In de onmiddellijke omgeving van het kas teel te Born (L.), bewoond door den heer Barboude—Roosteren, even nabij den pro vincialen weg naar Sittard heeft men bij het omkappen van boomen een onderaardschen gang ontdekt. Bij onderzoek bleek dat deze gang circa 7 M. hoog en 50 M. lang was. Hij liep van den provincialen-weg af onder den kasteelvijver door en kwam daar in de omgeving van een der zalen uit Men zal de ze gang nauwkeurig onderzoeken, daar ver ondersteld wordt dat hier nog neven-gangen aan zijn. Het kasteel van Born (L.) behoort tot de oudste van ons land. GASVERSTIKKING IN DE BADKAMER. Te Wageningen is gistermiddag de 16* jarige P W. Bakker door gasverstikking ln de badkamer om het leven gekomen. Zeer waarschijnlijk was er een lek in de leiding van den geyser. DE RIJKSMIDDELEN. De Rijksmiddelen Tiebben in Januari ruim 9 ton minder opgebracht, dan in Januari 1929. De registratierechten zijn met 2 mil- hoen teruggeloopen en de zegelrechten met ty, ton. Andere middelen vertoonden een matigen vooruitgang. HET GAAT NIET GOED IN DE TEXTIELINDUSTRIE. De directies der Kon. Weefgoederenfa» briek v/h. C. T. Stork Co. te Hengelo (O.) en de Hengelosche Bontweverij hebben besloten, de loonen van de scheersters met ingang van 10 Maart met 15 pet. te verla gen. Bij de firma Jansen Tilanus te Friezen veen is een gedeelte der getouwen stopgezet, terwijl wevers, die tot dusverre zes of vier getouwen te hunner beschikking hebben ge had, dit aantal met 2 en 3 zagen verminderd RANGEEREN OVERBODIG. Tot nu toe is het noodzakelijk geweest ook met de treinen der E.S.M. (Amsterdam Zandvoort), die gewoonlijk uit drie wagens bestaan, te rangeeren. Het is hinderlijk ea veroorzaakt aan de eindpunten veel tijdver lies. Er wordt nu een nieuwe vinding toegepast men hoopt met enkele weken alle aanhang wagens daarmee te hebben ingericht waar door het rangeeren kan worden opgeheven. Bij (te toepassing van deze wijziging kan de motorwagen tusschen de beide aanhangwa gens een trein van de E. S. M. bestaat uit drie wagens worden geplaatst. De aan hangwagens worden daartoe voorzien van een schakelkast, en verder van een Westing- houserem-inrichting, luchtfluit, voetbei en zandstrooier. Deze inrichting wordt in ver binding gebracht met die in den motorwagen. Deze blijft dus de krachtwagen. De bestuurder rijdt den trein op het voor- balcon van den eersten wagen. Bij het terug- keeren van Amsterdam of Zandvoort veran dert dus alleen de bestuurder van plaats; wagens blijven ia hetzelfde verband staan als waarin ze aankwamen. a

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1