DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. JEUGDHERBERGEN. %o. 132e Jaargang. Alkmaar was een van de eerste plaatsen waar een jeugdherberg werd geopend. De oudste en gezondste sport moet weer in eere hersteld worden. Bij de opening door burgemeester Eriks Dagelijksch overzicht. DESPAANSCHE MONARCHIE. De koning keert terug in het politieke leven. De actie van graaf Romanones- Buitenland EEN VERDRAG TUSSCHEN MISDADIGERS! EEN BOTSING TUSSCHEN AMERIKAANSCHE MIJNWERKERS. OVERAL EEN KOUDE GOEDE VRIJDAG. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELEEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2 franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groot* letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. HOSTER ZOON, Voordam C 9, post giro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. ZATERDAG 19 APK1L 193O Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 3 bladen. In dezen tijd van steeds grootere snel heden, van motoren en auto's, van steeds meer paardenkrachten, die het mogelijk ma ken in duizelingwekkende snelheid over de daarvoor geschikt gemaakte 'wegen te racen, gebeurt het zoo nu en dan nog wel eens, dat iemand met ouderwetsche ideeën eens aan de toestanden in zijn jeugd denkt en bij zich ,zelf de opmerking maakt: vroeger was het toch ook nog zoo kwaad niet. Toen was een hardloopend paard hei eeni- ge gevaar van den rijweg, toen waren de wegen niet zoo breed en niet zoo glad maar men kon er rustig op wandelen zonder ge vaar te loopen door een voorbijsuizende jnachine gegrepen en verpletterd te worden. Vroeger was een ruiter de man, die het snelste vooruit kwam en er waren ruiters, die van hun paard hielden, die precies zijn nukken en kuren kenden en die het heerlijk vonden groote tochten door bosch en hei, door het duin en over het strand te maken. Toen de racewagens den weg beheerschten hebben velen zich ve eenigd onder het motto: terug naar de gezonde ruitersport. Zij hebben overal in den lande rijvereeni- gingen opgericht, zij wisten de jeugd voor hun idealen te winnen en jongens en meisjes, die over een paard konden beschikken en die dus voornamelijk uit den boerenstand zijn gekomen hebben zich onder goede leiding weer in het paardrijden geoefend en trekken er op vrije middagen op uit om groote en gezellige tochten te maken. Zooals men voor weinige tientallen jaren de eerste auto's nastaarde, zoo blijft men in den tijd van olie en benzine verbaasd langs den kant van den weg staan als men de hoe ven over de keien hoort trappelen. En als ruiters en amazonen voorbij komen kijkt men ze na en menigeen bedenkt onwillekeurig, dat het verkeer in vroeger jaren toch ook iets gezelligs had. Wat is het doel van de moderne jeugd, die over auto's en motoren kan beschikken, an ders dan in den korst mogelijken tijd van de eene stad naar de andere te racen over breede wegen voor snelverkeer, waarover in een zoodanig tempo gereden wordt, dat men geen tijd heeft van het natuurschoon der omgeving te genieten. Waarvoor heeft de pur sang automobilist anders oog dan voor de afstandswijzers van den A. N. W. B., die hem bij iedere weg- kruising vertellen hoeveel Kilometer hij nu al gereden heeft en hoeveel hij er nog verslin den moet voor hij in de plaats van bestem ming zal zijn gekomen. Hij ziet niet het natuurschoon, dat zich in bosch en heide, in goudgele korenvelden, in bekoorlijke dorpjes, in verrukkelijke pano rama's links en recht voor hem uitstrekt, hij ziet slechts zijn snelheidsmeter en den ge vaarlijken weg, waarop ieder oogenblik een andere machine de zijne zal moeten pas seer en. Voor de wielrijders heeft men de laatste jaren door de mooiste streken van ons land rijwielpaden aangelegd en de rustige fiet ser ziet de natuur daardoor voor zich ont- Bloten. Die paden zijn een zegen voor het rijwiel- verkeer geworden, maar daarnaast zijn er velen, die zich nog veel vrijer bewegen kun nen, die niet aan eenig pad zijn gebonden, die zwerven en genieten op mooie plekjes waar geen verkeersmiddelen kunnen komen Dat zijn de wandelaars. Wandelen is de oudste en gezondste sport, verre tochten maken door mooie streken, den tijd hebben om te loopen en te rusten, dat is de eenige wijze om volop te kunnen genieten van alles wat de natuur ons aan schoonheid kan bieden. In onze jeugd gingen wij op vrije dagen in groepjes naar buiten, wat wij „landtochten noemden. Al vroeg gingen we van huis en we trok ken Kilometers ver, naar een gezellige oude boerderij, naar een landelijke herberg, een uitspanning en speeltuin, waar de boter hammen uit de rugzakken gehaald werden en waar, onder het genot van een glas melk, het twaalfuurtje na de lange wandeling in een oogenblik in onze hongere magen was ver dwenen. Er was altijd wel een bosch of een weiland in de nabijheid waar gezellig gespeeld en gestoeid kon worden en als we des avonds moe van den langen tocht in bed lagen, dan bleef de herinnering aan een prettigen dag vol kleine avonturen, aan een dag waarop we volop van licht en lucht, van bosch en heide hadden genoten. Maar het bleef ook voor de jeugd in die jaren bij „klein toerisme". 's Avonds, en liefst niet te laat, moesten allen natuurlijk weer thuis zijn en daarom lag het gebied waarover de expedities zich uitstrekten altijd binnen den kring van weinige Kiolmeters. De tijden zijn veranderd, de jeugd is veel vrijer dan zij ooit geweest is, de omgang tusschen jongens en meisjes is gemakkelijkei gemaakt dan vroeger, men is gewend aan grootere afstanden en langeren reisduur en in den zomer ziet men overal in bosch en duin de tenten verrijzen waarin jongens en meis jes, die gezamenlijk op avontuur trokken, een kampplaats hebben gevonden. Duitschland is altijd het land geweest waar jonge ambachtslieden op goed gelux van stad naar stad en van dorp tot dorp trokken en het is ook het land van de Wan- derfögel, de groepen onbezorgde jongens en meisjes, die dagenlang in eikaars gezelschap door het land trekken, genietend van alle mooie plekjes die hun vaderland den natuur liefhebbers kan bieden. In Duitschland heeft men begrepen, dat die onbezorgde jongens en meisjes, die zin gende of onder de tonen van guitaar en man doline voorttrekken, des avonds een veilig en goedkoop nachtverblijf moeten vinden. Daar zijn de jeugdherbergen geboren, de inrichtingen, die weldra zoo nuttig en zoo onmisbaar bleken, dat men overal bezig is het Duitsche voorbeeld te volgen. Terug naar de natuur, dat is de leuze van duizenden jongens en meisjes, die in elkaar's gezelschap onbezorgd door de mooiste stre ken van het land trekken. Zij verlaten de wegen die door het snel verkeer levensgevaarlijk zijn geworden, zij zoeken voor een groot deel hun weg door paden en lanen waarin het rijverkeer zich niet wagen kan, zij genieten van alles wat de omgeving aan schoons en interessants kan bieden. Hun doel is niet een zoo groot mogelijk aantal Kilometers in den kortst mo gelijken tijd, maar een ten volle genieten van al het natuurschoon waar het toeval hen brengen zal. Meer en meer ziet men deze wandelende jeugdgroepen ook in ons land verschijnen en te hunnen behoeve en ook voor hen die tochten te fiets maken zijn er de laatste jaren in Nederland zoogenaamde jeugdher bergen gesticht, waarvan een steeds drukker gebruik wordt gemaakt. De enthousiasten, die ons verzocht heb ben, dit artikel aan de jeugdherbergen te willen wijden, hebben ons een lijstje gezon den waarop 15 gemeenten voorkomen waar in een dergelijke inrichting reeds is geves tigd, terwijl in 13 andere plaatsen jeugdher bergen in voorbereiding zijn. Juist dezer dagen werd in de couranten bericht, dat door een enthousiast bewonde raar van het Jeugdherbergenwerk aan de Amsterdamsche Vereen iging een stuk grond in de gemeente Blaricum is geschonken om er een herberg te kunnen bouwen, terwijl ook reeds toezegging van bouwkapitaal is ge daan. Dat wijst er wel op, dat men terdege ge voelt, dat de wederinvoering van de oude wandeltochten, maar dan op breederen leest van tijd en afstand geschoeid, gesteund dient te worden en dat velen daarvoor gaarne een offer willen brengen. In onze gemeente waar de heer Wim Wiese een der groote propagandisten en een der meest practische werkers voor deze nachtver blijven is, heeft men aan de actie een krach tigen stoot gegeven door het stichten van en tweetal dezer jeugdtehuizen, een te Alk maar en een in Petten, welk laatste reeds in 1928 kon worden geopend. In den zomer van dat jaar kwamen eenige jeugdige Alkmaarders in aanraking met en kele studenten uit Heidelberg, die enthousi ast over de Duitsche jeugdherbergen spra ken. In Juni was in Blaricum de „Dotter" opgericht weldra gevolg door de „Weideheu- vel" te Amsterdam, die reeds dadelijk na de opening een groot aantal gasten ontvingen. Toen eenige Alkmaarsche jongelui kort na dien in Petten kampeerden besloot de heer Wiese de plannen in een daad om te zetten en hij huurde in dat dorp een huisje, waarin door jongens en meisjes uit de jeugdbewe ging geschilderd, getimmerd, gebouwd en geboend werd zoodat na een maand de eer ste jeugdherberg in deze streken kon wor den geopend. van Petten waren heel wat belangstellenden tegenwoordig, men gaf het tehuis den naam „de Zevensprong" en plantte een den als symbool van het jonge leven, dat tot groei zou moeten komen. De exploitatie was in den beginnen niet gemakkelijk en in den winter waren er na tuurlijk weinig gasten, zoodat men op 30 November van dat jaar besloot in de kerk te Petten een concert te geven waardoor de be woners van het dorp eenige vergoeding voor hun medewerking ontvingen en men te gelijkertijd propaganda voor meerdere be zoekers ook in den winter gemaakt heeft. In den loop van den vorigen zomer nam het aantal bezoekers steeds toe. De herberg bood nachtverblijf aan groepen jongens en meisjes, die, met of zonder geleide van oude ren, uit verschillende streken van ons land kwamen en ook aan een 25-tal Duitschers, de echte Wanderfögel, die hun excursies ook buiten de grenzen van het eigen land uit strekken. Het eerste jaar telde de herberg 1100 gas ten, maar het mooie werk leed onder twee dracht in de gelederen van hen die zich voor jeugdherbergwerk interesseeren, totdat ten slotte alle groepen georganiseerd werden bij de Nederlandsche Jeugdherbergcentrale. Door onderlinge hulpverleening en ver deeling der werkzaamheden is men er tot dus ver met eigen krachten in geslaagd zoowel de herberg te Petten als die te Alkmaar de „Lijsterbes" op het Zeglis No. 80, die op 20 Juli van het vorige jaar werd geopend te exploiteeren. In het laatst van het vorige jaar heeft men getracht hier ter stede een plaatselijke ver eeniging te stichten, die voor de jeugdherber gen "propaganda zou kunnen maken en door welker optreden men de herbergen in stand zou kunnen houden en zoo noodig zou kun nen vergrooten, maar tot dusver heeft men door allerlei onvoorziene omstandigheden het stichten van die vereeniging moeten uit stellen. In de Alkmaarsche jeugdherberg, een uiterst eenvoudig gebouwtje, hebben tot dus ver 132 personen overnacht en in de winter maanden is zij ook voor het houden van een veertigtal vergaderingen van de E.N.B.A S en de J.G.O.B in gebruik genomen. Het is vanzelfsprekend, dat in de jeugd herbergen geen alcoholische draken worden geschonken. Ook het rooken is daar niet toe gestaan, maar men vindt er alles wat zwer vende jeugdgroepen maar kunnen begeeren Er is electrisch licht, gas- en waterleiding, er zijn voldoende dekens, er is een kookgele genheid met pannen, borden enz. In „De Lijsterbes", geleid door Jacob en Geertje Sterk, is plaats voor 15 meisjes en 20 jongens, die tot 12 jaar 20 cent per nacht betalen. Van 12 tot 20 jaar is dit 30 cent en boven 21 jaar is het tarief 40 cent per nacht, waarbij men voor 25 cent een ontbijt en voor 35 cent een middagmaal kan krijgen. Een eerste klas hotel, dat alle comfort biedt is een jeugdherberg natuurlijk niet, daar zijn de prijzen ook niet naar, maar de jeugd is niet verwend en een goede slaap gelegenheid met een voedzaam maal is voor iongens en meisjes, die den geheelen dag in de buitenlucht hebben doorgebracht meer dan voldoende. Alle erkende jeugdherbergen zijn Inge schreven bij de Nederlandsche Jeugdhei- bergcentrale, die over alles een wakend oog houdt, die in haar „Mededeelingen" alle ge- wenschte inlichtingen geeft, die bekend maakt waaraan men moet voldoen om ook in andere landen van de herbergen te kunnen profiteeren en die kaarten verstrekt aan ver schillende groepen belanghebbenden en be langstellenden, die in aanmerking komen voor een geringe contributie te worden ingeschre ven en daarna op vertoon van hun kaarten overal van de jeugdherbergen gebruik mo gen maken. Meer te melden uit de groote hoeveelheid ons toegezonden propagandamateriaal zou dit artikel van te grooten omvang maken. Wij besluiten met de mededeeling, dat de jeugdherbergen openstaan voor jonge men- schen zonder onderscheid van godsdienst, rang of stand, onder leiding van goede en voor hun taak berekende herbergouders, die zorg dragen voor orde en zindelijkheid in huis en hof. Het noodige werk in de dagverblijven en slaapzalen moet door de gasten zelf verricht W D^hêt vorig jaar gestichte Nederlandsche Jeugdherbergcentrale Plantage Fransche- iaan 14 te Amsterdam - waarin zoowel de jeugdherberg-bezittende organisaties, de sympathiseerende vereenigingen als de ge bruikers zijn georganiseerd, geeft belang stellenden gaarne alle gewenschte infor maties. Het doel van de jeugdherbergen moet ieder sympathiek zijn. Jongens en meisjes van elke nationaliteit vinden hier een woning waarin zij na een dag van volop genieten van de natuur een goede slaapplaats en een veilig tehuis vinden. Dat zal de lust tot het maken van verre tochten vergrooten, dat zal de oorzaak zijn, dat in vacantietijd honderden jongens en meisjes van oord tot oord trekken, dat de oudste en gezondste sport, het wandelen, weer burgerrecht verkrijgt, dat men weer iets te rugvindt van de rust en de poëzie van het verleden, die door het jachtend verkeer van onzen tijd geheel verloren dreigden te gaan. Toen de Spaansche dictatuur een paar maanden geleden een einde nam, doordat wijlen generaal Primo de Rivera zijn ontslag bij den koning indiende, stond het er met de Spaansche monarchie niet al te best voor. Met Primo scheen ook de kracht van den koning verdwenen te zijn en het leek er in het begin veel op, dat Spanje het lot van vele landen zou deelen en voortaan onder de republieken gerekend zou moeten worden. De troon van Alfonso wankelde dus en vooral de uitlatingen van den conservatieven Sanchez Guerra, die in hart en nieren mo narchist was, maar die tevens beweerde, dat de koning afstand van de regeering moest doen, deden den troon zwakker worden dan ze ooit geweest was. Toen staken de monarchisten de hoofden bij elkaar en inderdaad heeft hun actie van de laatste maanden succes gehad. De koning bleek nog steeds de sympathie van een groot deel van het volk te hebben en vooral de monarchistische jeugd wakkerde deze sym pathie sterk aan. Einde Maart reeds schreef 'n Spaansch republikein uit Madrid aan de Germania: „Op het oogenblik schijnt de monarchistische traditie nog zoo sterk in Spanje, dat zij zich zal kunnen handhaven, zelfs tegenover de vereenigde republikeinen van het nieuwe en jonge Spanje In de kringen van republi keinen en socialisten hoopt men in 't minst- gunstigste geval tegenover 4©0 monarchisti sche zetels in het nieuwe parlement er 80 door republikeinen bezet te zien." Ook Alfonso zelf blijft niet stil zitten en den laatsten tijd treedt hij weer actief op i" het politieke leven. Dat is een goed teeke-i voor de monarchisten. Zoo heeft hij de vori ge week den gewezen liberalen premier, graaf Romanones, ontvangen. Het was zes jaar geleden, dat deze politicus bij den ko ning ontvangen werd. P A S C H E N. DE ALKMAARSCHE COURANT ZAL BAANDAG 21 APRIL NIET VER SCHIJNEN. DE DIRECTIE. Bij het verlaten van het koninklijk paleis verklaarde graaf Romanones, dat tal van redenen hem tot een bezoek aan den koning hadden bewogen. „De dictatuur, zeide hij, is geëindigd door den wil van den koning. De tegenwoordige regeering wil haar doel langs wettelijkc-n weg bereiken. Het werk van de dictatuur wordt gesloten. Haar slachtoffers zullen schadevergoeding verkrijgen. Het is zeker, dat de koning binnen afzienbaren tijd een parlement zal openen. Ik meen, dat dit al voor een man, die nimmer heeft opgehouden monarchist te zijn, voldoende is om zich naar het paleis te begeven en zijn koning een be zoek te brengen". Romanones zeide voorts, dat het bestaan in Spanje van twee groote politieke partijen, een conservatieve en een liberale, dringend noodzakelijk is. Van het grootste belang voor het land en de kroon zullen de algemeene verkiezingen zijn. Volgens den correspondent van het „Berli- ner Tageblatt" te Madrid hoopt men daar, dat Romanones er in zal slagen een uit alle partijen bestaande monarchistische coalitie te vormen. De verkiezingen voor de Cortes zullen ver moedelijk in October worden gehouden. Men is er in regeeringskringen van overtuigd, dat de tegenwoordige stemming gunstig is voor de monarchie. Een langer uitstellen van de verkiezingen zou den tegenstanders wellicht ten goede komen. Tal van moeilijkheden van technischen aard zullen nog bij de voorbereiding van de verkiezingen moeten worden overwonnen. De door de dictatuur achtergelaten kiezerslijsten zijn namelijk volkomen in de war. Het kabi net Berenguer heeft reeds besloten deze lijs ten zoo snel mogelijk in orde te laten bren gen. Te Barcelona heeft een uit vertegen woordigers van alle partijen samengestelde commissie geconstateerd, dat 40 a 50 pet. van alle in de kiezerslijsten vermelde namen valsch waren. Zoo zouden alleen te Barce lona honderdduizend kiezers, die niet 'be te nden, op de lijst zijn vermeld. Voorts heeft :nen op de lijsten namen ontdekt van tal van kiezers, die sinds lang zijn overleden of naar elders zij verhuisd. Men is te Barcelona tot de overtuiging gekomen, dat het gemakkelij ker zal zijn nieuwe kiezerslijsten op te stel len dan de oude te verbeteren. DE LONDENSCHE VLOOTCONFERENTIE. Het door de juridische deskundigen ge reedgemaakte ontwerp Vlootverdrag bevat volgens de Times ongeveer 10 tot 15000 woorden. De tekst van het drie-mogendheden- verdrag is nog niet definitief vastgesteld. De beslissing of de laatste plenaire zitting Dinsdag zal worden gehouden, zal eerst Maandagavond worden vernomen. HEVIGE KERKBRAND IN ROEMENIë. Meer dan 100 personen om het leven gekomen. In de gemeente Kosteti in het district Arges heeft op Goede Vrijdag een brand- catastrophe plaats gehad, waarbij meer dan honderd personen om het leven zijn geko men en veertig personen ernstig gewond werden. Ter gelegenheid van een Godsdienst oefening op Goeden Vrijdag had een groote menigte zich in de kerk verzameld. Plotseling vloog een uit kunstbloemen bestaande krans door het vuur van een kaars in brand, en binnen eenige seconden had het vuur zich verspreid. Met groote snelheid greep het vuur om zich heen, en na korten tijd stortte met donderend geweld het dak in. In de kerk brak onder de bezoekers bij het uitbreken van den brand een ontzet tende paniek uit. Alle aanwezigen drongen naar den eenigen uitgang van de kerk, waar de menigte vast liep. Gelukkig be zweek tengevolge van den brand een ge deelte van den kerkmuur, waardoor een deel der bezoekers langs dezen weg uit het brandende gebouw kon komen. Het gebouw was voor het grootste ge deelte uit hout opgetrokken. Tot de slachtoffers behooren ook twee priesters en eenige notabelen van de stad. Slechts drie personen konden ongedeerd uit het gebouw komen. DE ENGELSCH—EGYPTISCHE ONDERHANDELINGEN. De onderhandelingen gestaakt. De Daily Mail verneemt, dat de Britsche regeering tot de Egyptische delegatie het laatste woord heeft gesproken en dat geen verdere concessies kunnen worden gedaan. De onderhandelingen zijn vast geloopen op de eischen die Egypte inzake den Soejfen heeft gesteld. Het blad verneemt verder, dat Nahas Pasha, de Egyptische premier, en zijn mi nister van financiën, Makram Ebeid, die den grootsten invloed in Egypte hebben, giste ren de onderhandelingen wenschten af te breken, doch op advies van den Egypti- schen minister van buitenlandsche zaken, Wassif Ghali, besloten zij tot verdaging, on der mededeeling, dat zij hun collega's te Caïro wenschten te raadplegen. Zooals de zaken thans staan, is de eenige moeilijkheid de kwestie van den Soedan, op welk punt, naar vernomen wordt, de heei Henderson zich niet laat vermurwen. EEN ERNSTIGE ONTPLOFFING IN EEN PORTUGEESCHE KOLONIE. 38 personen om het leven gekomen. Volgens een telegram uit de Portugee- sche kolonie Macao heeft Vrijdag in een fabriek op het eiland Tapia een ernstige ontploffing plaats gehad, waardoor het ge. heele fabrieksgebouw werd verwoest. Acht en dertig personen, voor het groot ste deel vrouwen en meisjes, kwamen oir het leven. Bovendien kregen tal van arbei ders min of meer ernstige verwondingen-. Tusschen de leiders van de beide groot ste misdadigersorganisaties te Chicago is Vrijdag een overeenkomst geteekend, waarbij beide organisaties zich verplichten, den strijd tegen elkaar te staken. De leiders zijn van meening, dat er we- derzijdsche bestrijding niet economisch is en dat Chicago buitendien groot genoeg is, om voor beide organisaties een rijk arbeidsveld te zijn. Naar uit Springfield (Illinois) gemeld wordt, hebben daar ernstige botsingen plaats gehad tusschen georganiseerde en on georganiseerde mijnwerkers. Drie mijnwerkers werden gedood en twee ernstig gewond. In Engeland en Wales was het gisteren 1 i /-> _i Jam fiari nor de koudste Goede Vrijdag sinds tien jaar. Ook uit Parijs en zelf .wordt koude gemeld. :lfs van de Riviera

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1