dagblad voor alkmaar en omstreken. De toestand in Britsch-lndié. HET NEDERLANDSCHE PAVILJOEN TE ANTWERPEN. DE OFFICIEELE OPENING. Buitenland fto. 112 DINSDAG 13 MEI 1930 132e Jaargang. DE ARRESTATIE VAN ABBAS TYABJI. HOE DE ARRESTATIE IN HAAR WERK GING. ALKMAARSCHE COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. POSTER ZOON, Voordam C 9, post giro 27060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. MUUI IMIMHIUU Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 3 bladen. Er komt nu toch eenige teekening in den toestand in Britsch-Indië en langzamerhand worden de handelingen en maatregelen van Engeland duidelijk. Als eerste krasse maatregel arresteerde de Engelsche regeering den leider der Indische beweging, (Sandhi. Dat is nu ongeveer een. week geleden en nog steeds zit Gandhi ge vangen. Gandhi had echter voor een opvolger ge zorgd in de persoon van Abbas Tyabji. Deze zette de zaak op denzelfden voet voort en met hem is het gegaan als met zijn leer meester: ook Abbas Tyabji werd gearres teerd. Dat is Zondag gebeurd, toen hij zich met een zestig volgelingen op weg had be geven uit Navsari, om een inval te doen in het zoutdepbt te Dharsana. De geheele groep werd gevangen genomen en de Indische be weging zou dus zonder leider geweest zijn, als ook Abbas Tyabji niet voor een op volger gezorgd had. Zijn opvolger was mevrouw Sarojini Naidoe, een dichteres. Wat zij nu zal doen, dient te worden af gewacht, maar toch schijnt zij niet zooveel invloed uit te kunnen oefenen als haar beide voorgangers. Door de arrestatie van Abbas Tyabji is dus een inval verijdeld. Abbas Tyabji was van plan geweest, vrij willigers op te roepen, om de prikkeldraad versperring door te snijden, die om de fabriek te Dharsana was aangebracht. Er waren in het district Soerat ongeveer 3000 vrijwilli gers opgeroepen om aan den inval deel te nemen, terwijl op verschillende plaatsen •kleine groepen afdeelingen geposteerd wa ren, die eveneeens naar Dharsana zouden komen. De opmarsch van Abbas Tyabji begon vanuit het dorp Karadi, waar de vrijwilligers hadden gekampeerd. Tal van menschen uit de omliggende dorpen kampeerden met hen en hielden den geheelen nacht de wacht in afwachting van de komst der politie. Deze verscheen evenwel des nachts niet, maar in den vroegen morgen stelde zich 300 man ge wapende politie en zeven autobussen op bij Karadi. De marsch, die aldus slechts van korten duur was, begon te kwart over zessen, nadat mevrouw Gandhi met saffraan een teeken had gemaakt op de voorhoofden oer deelnemers en hun haar zegen had gegeven met de woorden: „Moge God u kracht geven om de regeering te bestrijden". De arrestatie heeft in de kringen der Indiërs groote verontwaardiging ten gevolge gehad. Een groote menschenmenigte voor de gevangenis, waar Abbas Tyabji en zijn metgezellen zitten, zong nationalistische liederen, terwijl mevrouw Qandhi en haar vrijwilligers sponnen. De magistraat gelastte haar daarmee op te houden, aan welk bevel zij toen voldeed De beschuldigden hielden intusschen lange rede voeringen, waarin zij de burgelijke ongehoor zaamheid verheerlijkte en met nadruk wezen op hun voornemens, de Engelsche regeering te vernietigen. Zoo staan de zaken dus. En de beweging zelf schijnt nog steeds niet te zijn onder drukt. Gistermiddag te drie uur heeft de offi- cieele opening plaats gehad van het Neder landsche Paviljoen te Antwerpen. In de groote receptiezaal waren zeer velen samen gekomen, o.m. merkten wij op mr. j. Th. Ver schuur, minister van Arbeid, Handel en Nij verheid, jhr. mr. Oë. F. A. M. van Nipsen tot Sevenaer, Nederlandsch gezant te Brus sel, de burgemeester van Amsterdam en Rot terdam, de heeren W. de Vugt en mr. Droog- leever Fortuyn, de consuls-generaal van Brussel en Antwerpen, de heeren mr. H. van Romburgh en A. Ruijs, voorts de burge meesters van Dordrech en Vlissingen, de hee ren P. L. de Gaay Fortman en C. A. van Woelderen, de voorzitters van de Kamers van Koophandel te Amsterdam en Rotterdam, de heeren E. Heldring en J. C. Veder, en verder vooraanstaande personen uit de scheepvaart en industrieele-kringen. Voorts waren nog aanwezig de heer van Cauwelaert, burge meester van Antwerpen, de Belgische Gezant in Nederland, de heer Oh. Maskens, Graaf van den Burgh, Belgisch regeeringgedele- geerde en de Directeur-generaal der tentoon stelling, de heer Martougin. De comimssaris- generaa! van de Nederlandsche regeering, oud-minister F. E. Posthuma, voorzitter van het Uitvoerend Comité der Nederlandsche afdeel ing op de Antwerpsche wereldtentoon stelling hield hierna de openingsrede. Na de openingsrede van dr. Posthuma word het woord gevoerd door den Belgischen minister Hymans. Nada de Belgische minister had gespro ken was de plechtigheid geëindigd. Er vond nog een thee plaats aangeboden door het ge meentebestuur van Rotterdam in de Rotter- damsche afdeeling. Het diner op den openingsdag. In de groote feestzaal van het Neder landsch paviljoen had des avonds een diner plaats, waaraan ruim 200 personen deelna men. De groote zaal bood een imposanten aan- bjik. Een schat van donkerroode rozen ver sierde de zaal, welke waren aangebracht door de vereenigde Nederlandsche kweekers Onder de gasten merkten wij op Z.Exc. Verschuur, minister van Arbeid, Handel en Nijverheid, ministers Hyman, de Belgische mmser van Handel en Arbeid, de gouverneur van Antwerpen, vele vertegenwoordigers van handel en nijverheid uit België en Neder- oaF~> de burgemeester van Antwerpen, ver schillende Nederlandsche consuls van Bel- fne, alsmede de burgemeesters van Amster- ,°otterdam, Vlissingen en Dordrecht va., u "?r' F- E- Posthuma, als voorzitter wpic uitvoerend comité een woord van °m had gesproken, bracht onder toe an i n,8en van alle aanwezigen, de Neder- sche gezant in België, jhr. mr. O. F. A. nj. va" Nispen tot Sevenaer, een heildronk finap?. T^'hische Koningshuis, welke werd *)an<;onne"'3' ^°°r z'n^en van Mmister Hyman beantwoordde onzen ge- tmt/w "de sprekers voerden daarna vog het woord De Wereldtentoonstelling uit de lucht gezien. Gistermorgen bereikte ons de uitnoodiging van de K. L. M. om met haar nieuwste toe stel de Fokker F. IX, de PH. A. G. A. van af het vliegveld Waalhaven een uitstapje te maken en een kijkje vanuit de lucht te gaan nemen op de wereldtentoonstelling te Ant werpen, die gistermiddag werd geopend. Na tuurlijk gaven wij gaarne aan de vriendelij ke invitatie gehoor, en te half twee was het gezelschap journalisten in het restaurant van Waalhaven compleet. Onder aanvoering van den heer Hans. Martin stapten we het vliegveld op waar de grootste en nieuwste blauwe vogel, de P. H.- A. G. A. al bijna reisvaardig stond. De heer Martin deelde ons nog mede, dat waarschijn lijk op 24 September weer een toestel naar Indië zal vertrekken, hU ligt in de bedoe ling van de K. L. M. de nieuwe F.IX toe stellen, wanneer zij goed voldoen op de Europeesche luchtlijnen, te gaan gebruiken o;p de diensten naar Indië. Een tweede toe stel van dit type is reeds besteld, pok hier van zal de neus iets langer worden met het ook op dé bagageruimte, ook zal dé K. L. M nog een ander type in gebruik nemen, n.1- den Fokker F. XII, die vrijwel zal zijn aan de F. VIII, doch de twee motoren van 450 P. K. zullen vervangen worden door drie motoren van 300 P.K. Dit vertelde de heer Martin ons, terwijl piloot Sillevis met behulp van zijn mecani ciens het toestel startklaar maakte. Met een oorverdoovend geknal en geknetter draaiden de motoren, nadat „contact was geschoten", een nieuwe methode, die gevaar voor de me cano's uitsluit, daar zij zelf op deze wijze f-ontact geven. Even het veld over getaxied, de neus in den wind, en.... daar springen we de wijde ruimte in en na een half uur doemt de Scheldestad voor ons op. Drie, viermaal cirkelen we boven het ter rein van de wereldtentoonstelling, een we- v/eldtentoonstelling, waarvan de Nederland sche afdeeling over een half uur zal worden geopend. Een symbool van eenheid en ver broedering, uit de lucht gezien, een symbool van kracht en ontwikkeling. Schilderachtig liggen de paviljoens van de verschillende landen daar te wachten op de duizenden en nogmaals duizenden bezoe kers, die weldra zullen toestroomen om oude relaties te versterken en nieuwe banden aan te knooipen. Fier wapperen de vlaggen van schier alle landen, ter wereld in de lentezon. Het Hollandsch paviljoen maakt ook uit de lucht een goeden indruk..., ja misschien is het de beste manier om een tentoonstelling te bezien uit de lucht om een overzicht te krij gen, waarbij wij een indruk kregen van den kleurenrijkdom, de variaties in bouwstijlen, die slechts een wereldtentoonstelling kan geven. Na een kwartiertje neven het a.s. interna tionaal centrum te hebben vertoefd, koerste Sillevis weer noordwaarts, een half uur later gleden we over de Maashavens, om weldra >veer vasten grond onder de voeten te voelen,, Met een hartelijk woord van dank aan den heer Martin en de L. L. M. toog het gezel schap stadwaarts. DE LONDENSCHE VLOOTOVER- EENKOMST. Verklaringen van Stimston. Minister Stimson gaf gister in de senaats commissie van buitenl. zaken eenige toelich tingen tot enkele gedeelten der Londensche vlootovereenkomst. E>e Amerikaansche delegatie zeide hij, heeft niet alleen de doeleinden bereikt, waar naar zijn streefde, maar het was ook gelukt, Frankrijk en Italië tot de onderteekening der overeenkomst te bewegen. Een bijzonder ver blijdend feit is het doen verdwijnen der span ning tusschen Engeland en de Ver. Staten, die in 1927 te Genève was onstaan, en ook de weldadige invloed, dien een verdrag als dat van Londen in het algemeen uitoefent. Het wantrouwen zal verdwijnen, als elke staat zich verbindt zich aan bepaalde maximum grenzen te houden en aan de anderen zijn plannen openhartig mededeelt. Van belang is ook de afspraak tot het houden eener nieu we conferentie in 193'5. Ontwapening kan slechts geleidelijk tot stand komen. Spr. hoopte, dat de resultaten der accoorden van Washington (1922) en van Londen (1930) den steeen aan het rollen hebben gebracht. DE DUITSCHE CHIRURGEN VER DEDIGEN DE „MENSUR". De geneeskundige medewerker van de N. R.Crt. schrijft: Men weet dat elke fatsoenlijke, althans dappere Duitsche student een wanstaltig lit- teeken dwars over zijn „bakkes'' (met verlof) heeft als resultaat van een houw met een ra pier van een even fatsoenlijken, althans dap peren kameraad. Thans is een wetsontwerp in de maak om dergelijke „Schlagermensu ren" te verbieden als ,duel met doodelijke wapens" op straffe vanHet bestuur van de „Deutsche Gesellschaft für Chirurgie heeft, zich beroepend op zijn deskundigheid ten aanzien, ja waarvan? in een openbaar protest gericht tegen dit wetsontwerp op de volgende gronden: 1. Het rapier is geen doodelijk wapen, wanneer de voorgeschreven bescherming (bandages) en andere voorzorgsmaatregelen toegepast worden. 2. De „Schlagermensur" is een kampspel of kampsport, geen duel. 3. De rapierverwondingen zijn veel on gevaarlijker dan die met de vuist worden toe gebracht bij boksen, zooals uit een vergelij king van het aantal sterfgevallen en van de blijvende nadeelige gevolgen van beide „kampspelen" duidelijk blijkt. De sterfgeval len van Schlagermensuren waren bijna steeds indirecte gevolgen (vooral bloedver giftigingen en nabloedingen), de sterfgeval len bij boksen dikwijls directe gevolgen van den strijd (schedelbreuken, shock). Wanneer de wetgever zich niet het verwijt op de hals wil halen een uitzonderingsmaatregel tegen de studenten te nemen, zoo zou hij ten min ste ter zelfder tijd ook het boksen moeten verbieden, omdat de „gehandschoende" vuist een veel gevaarlijker wapen is uit een oog punt van doodslag als het rapier en 't bok sen ten minste in gelijke mate duelleeren is als de „Schlagermensur". Geen regeering zal zich echter door een boksverbod belachelijk willen maken, want het is duidelijk dat elke mannelijke sport gevaren met zich brengt, zoo zijn bijv. bergklimmen, baden, zwem men, paardrijden en voetballen ook veel ge vaarlijker dan de „Schlagermensur". Daar komt nog bij dat het boksen zooals dit tegen woordig beoefend wordt een op sensatie en geldverdienen ingestelde sport is, terwijl bij de „Sportmensur" materieele gezichtspunten geen rol spelen, maar alleen toetsing en sta ling van den moed. Aldus het bestuur der Deutsche Gesellschaft für Chirurgie, anno 1930. EEN CHINEESCHE STAD GEPLUNDERD. Een bende van 3ÜOO a 4000 Chineesche bandieten heeft gisteren de stad Yung Jang aan de grens van de provincies Honan en Hoepei overvallen en ingenomen De bandieten zouden 15000 inwoners hebben vermoord en 500 als gijzelaars heb ben ontvoerd. Het grootste deel der stad werd door de roovers in brand gestoken, evenals de om liggende dorpen, die vooral geplunderd wer den. DE ACTIE VAN GANDHI. De toestand blijft gespannen. De toestand aan de Indische Noordgrens blijft gespannen. De particuliere berichten in de ochtend bladen melden, in tegenstelling tot de ver klaringen van den staatssecretaris voor Indië in het Lagerhuis, dat de voor Peshawar af gekondigde bizondere maatregelen tegen op roerige handelingen, thans gelden voor de geheele N.W.-provincie. Te Kohat zijn zeven vooraanstaande leden van het All-Indisch Nat. Congres gearres teerd. De leider der N,W. stammen Turanyzai liet te Peshawar een manifest verspreiden, waarin hij beweerde te beschikken over een groote hoeveelheid machinegeweren en zelfs over vliegtuigen. Te Digboi vonden ernstige botsingen plaats tijdens een Mohammedaansche plechtigheid. Drie personen werden gedood, tien zwaar gewond, terwijl een honderdtal personen lichtere verwondingen opliep. LONDEN ALS COMMUNISTISCH CENTRUM? Volgens de „Morning Post" zou het execu tief comité van de derde internationale te Moskou besloten hebben om het centrum voor de verspreiding der communistische propaganda in West-Europa van Berlijn naar Londen over te brengen. De voornaam ste reden hiervoor zou volgens het conser vatieve blad zijn dat de Britsche Labour- regeering een toegevende houding aanneemt tegenover de bedrijvigheid van Sovjet-verte genwoordigers en -ambtenaren, sedert de hervatting der diplomatieke betrekkingen in December. De sovjet-ambassadeur te Londen, Sokol- nikow, zou, volgens de M. P., tevergeefs krachtig tegen dit besluit geprotesteerd heb ben en er op hebben gewezen dat zijn onder handelingen op handels- en politiek gebied met de Britsche regeering er door in gevaar werden gebracht en dat zijn positie er onmo gelijk door werd gemaakt. MUSSOLINI AAN HET WOORD. Het Italiaansche volk als een meteorsteen Mussolini heeft een bezoek gebracht aan de marine-academie te Livorno. In een toe spraak op het Carlo Albertoplein, waarop duizenden menschen vergaderd waren, zeide Mussolini o.m. „Het Italiaansche volk verlangt, na het fascistische regime van acht jaren, niet al leen welvaart, maar ook 'n plaats in de we reld. Ik wensch niet alleen aan het Italiaan sche volk, maar ook aan de naties buiten onze grenzen te kennen te geven, dat wij geen ondoordachte avonturen zoeken, maar als iemand onze onafhankelijkheid en onze toekomst zou aantasten, dan zou hij versteld staan tot welk een temperatuur ik het volk zou kunnen opvoeren. Indien iemand de ont wikkeling der zwarthemden zou willen hin deren, dan zal het geheele volk, jong en oud, boeren en arbeiders, niet alleen een aaneen gesloten menschenmassa zijn, maar als een meteorsteen, die overal en op een ieder zou kunnen neerkomen. De rede van den duce werd met een ge weldige geestdrift begroet. RELLETJES IN EEN POOLSCHE STAD. Eenige honderden werklooze vrouwen en vrouwen van werklooze arbeiders hebben gis teren het stadhuis van LodZ bestormd. Zij drongen de bureaux binnen en verniel den in verscheidene kantoorlokalen den in ventaris. De politie, die de orde moest herstellen, zag zich gedwongen, de vrouwen stuk voor stuk naar buiten te dragen. Nadat de politie hiermede ruim 4 uur in gespannen bezig was geweest, was de rust hersteld. ONLUSTEN OP HAÏTI. 500 inboorlingen in opstand. Uit Port au Prince op Haïti wordt gemeld, dat nabij Jeremie een ernstig incident plaats vond, doordat er een conflict ontstond tus- schen Amerikaansche belastingambtenaren en 500 inboorlingen. De Amerikaansche belastinginspecteur en zijn drie inheemsche assistenten werden door steenworpen ernstig gewond. DE VEREENIGDE STATEN VAN EUROPA. Inhoud van het memorandum van Brland. Over het memorandum van Briand inzake de pan-Europeesche gedachte wordt bekend, dat dit uit een inleidend rapport en een groote vragenlijst met een slotmededeeling bevat. De vragenlijst heeft betrekking op principieele kwesties van een economische eenheid van Europa, een Europeesch pas poort en het in het leven roepen van een Europeesch ruilmiddel. Over de wijze waar op het memorandum zal worden gepubli ceerd, worden nog besprekingen gevoerd. De publicatie zou echter eerst geschieden na den terugkeer van Briand naar Parijs, ter wijl het memorandum vertrouwelijk ter ken nis zal worden gebracht van de leden van den Raad van den Volkenbond. EEN CYCLOON OP MADAGASKAR. Groote verwoestingen. Uit Dauphin op Madagaskar wordt ge meld, dat een cycloon het Z.O. deel van het eiland heeft geteisterd Vooral de nieuwe stad Manakara heeft zeer veel te lijden gehad. De helft van het inboorlingen-kwartier en 'n kazerne werden geheel vernield, terwijl van de meeste hui zen in de Europeesche wiik de daken werden afgerukt. ZELFMOORDEN IN HET TSJECHO- SLOWAKSCHE LEGER. De correspondent van de N.R.Crt. te Praag meldt Dr. Visjkovsky, de Tsjechoslowaksche mi nister van nationale verdediging heeft in de weerbaarheidscoramissie uit den Senaat een uiteenzetting gegeven betreffende de geval len van zelfmoord in het leger. Hij noemde deze een stabiel verschijnsel, dat zijn oor zaak vond in de zelfmoordmanie der bevol king, waartegen het legerbestuur vrijwel machteloos staat. Het ministerie van verde diging ontvangt omtrent elk geval een uit voerig rapport; er wordt nagegaan met wien de betrokken persoon heeft omgegaan en de auditeur-militair stelt een onderzoek in, of geen derde oorzaak van den dood is ge weest. Ook de arts is verplicht een gedetail leerd rapport in te leveren. Uit deze statis tische gegevens blijkt, dat het voor het groot ste deel oorzaken en aanleiding van niet-mi- litairen aard zijn, die tot den zelfmoord heb ben geleid. In de eerste plaats komen sexu- eele motieven: ongelukkige liefde, vader schap, jaloezie, geslachtsziekten of het ver moeden daarvan. Deze gevallen vertegen woordigen 23.7 pCt. Dan komen familie twisten met 14 pCt., zenuw- en geestesziek ten met 9.6 pCt., levensmoeheid en invloed van voorbeelden uit de omgeving met 7.8 pCt. Eindelijk angst voor straf wegens niet- militaire delicten diefstal, bedrog 6.3 pCt. Zeer vaak waren de oorzaken onbelang rijke kleinigheden, en daarin ligt de zelf moordneiging der bevolking uitgedrukt. In derdaad staat Tsjechoslowakije in de zelf moordstatistieken op een der eerste plaat sen. Kort geleden hebben de bladen meege deeld, dat na Hongarije met het grootste cij fer dadelijk Tsjechoslowakije komt. Dit ver schijnsel hangt samen met het zenuwstelsel van de bevolking en houdt geen verband met uiterlijke omstandigheden, zooals oeconomi- sche of sociale toestanden. Dit blijkt ook uit de statistieken van de Noord-Amerikaansche verzekeringsmaatschappijen; het hoogste sterftecijfer door zelfmoord geven de Tsje choslowaksche immigranten. Het gemiddeld percentage zelfmoorden in het leger bedraagt over de afgeloopen zes jaar 0.0831 pCt. Dat dit percentage hooger is dan onder de burger-bevolking is een ver schijnsel, dat men elders ook aantreft. De oorzaak moet niet in de militaire, maar in de demografische omstandigheden worden gezocht; geslacht, familieverhoudingen, ouderdom en plaats. Er plegen meer mannen dan vrouwen zelfmoord, meer jonggezellen dan gehuwde mannen in den soldatenleef- tijd van 20 tot 25 jaar dan ouderen, meer bewoners van steden dan bewoners van hei platteland. EEN GEVAARLIJK MOORDENAAR INGEREKEND. Men meldt uit Berlijn aan de N.R.Ct.: Te Ratibor schijnt men een man te hebben gevonden die Zaterdagnacht een moord heeft gepleegd ep zich aan verdere pogingen tot moord heeft schuldig gemaakt en die voorts een week geleden een 15-jarig scholier moer hebben omgebracht. Zondagochtend om vijf uur vond een vrouw die zich naar de kerk be gaf, in het plantsoen het lijk van een 32-jari- gen kleermaker liggen; de man was met een messteek in den hals gedood. De misdaad schijnt om tien uur 's avonds te zijn ge pleegd. Op dit uur hebben voorbijgangers om hulp hooren roepen. Kort daarop werd' een gewezen tooneelspeler bij zijn woning door een onbekende aangerand en met mes steken zoo zwaar gewond, dat hij in beden- kelijken toestand naar een ziekenhuis moest worden gebracht. De dader kon ontkomen en vluchtte in de richting van een bekende uit spanning waar hij1 een uur later een inbraak pleegde zonder echter iets belangrijks buit te maken. Zondagochtend nu bemerkte een her bergier in een bosch te Bauwlau bij Ratibor een verdacht persoon. De politie werd ge waarschuwd en omsingelde het bosch. Ze vond er een 40-jarigen man die onder een boom te slapen lag. In zijn bezit had hij een dolk en een geladen revolver. De dolk j>aste in de wonden van de drie slachtoffers. Het verhoor van den arrestant was uiterst moei lijk daar hij geen Duitsch bleek te verstaan. Men vermoedt met een Tsjech te doen te heb ben die bij1 Ratibor over de grens is gekomen. GEVECHT TUSSCHEN POLITIE EN MISDADIGERS. Drie dooden. In Ohicago heeft in een woonhuis een ern stig gevecht plaats gehad tusschen politie en misdadigers, waarbij drie personen gedood werden. De politie had vernomen, dat een misdadi- gersbende voornemens was iemand af te per sen en had daarom de woning van den be trokkene bezet. Toen de misdadigers de deur van de woning geopend hadden, zagen zij machinegeweren en revolvers der politie voor zich. Op de aanmaning „handen omhoog, begonnen de inbrekers te schieten. Twee van hen werden gedood bij de daarop volgende schietpartij. Ook de bewoner van het hun iyerd gedood. ...p -u

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1