DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Uit den Alkmaarschen Raad. Buitenland Mo. 133 ZATERDAG 1 JUA1 1930 132e Jaargang. Een onbelangrijke vergadering. De raadszaal in het teeken der reclame. De Alkmaarsche middenstand heeft geen belang bij snelle vervoermiddelen naar het Zuiden. Dagelijksoh overzicht. ONTPLOFFING IN HET PARIJSCHE HOOFDPOSTKANTOOR, Geen slachtoffers. PINKSTEREN. DE ALKMAARSCHE COURANT ZAL MAANDAG, 9 JUNI, NIET VERSCHIJNEN. DE DIRECTIE. ALKMAARSCHE COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, nitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nnmmers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. HOSTER ZOON, Voordam C 0, post giro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 3 bladen. Waarom de raad ditmaal bijeen kwam was niet heelemaal duidelijk of het moest zijn dat de heeren verlangend waren elkaar weer eens te zien en te spreken. De agenda was van zoo weinig beteeke nis, dat het haast niet de moeite loont er melding van te maken en als de heer Keesom niet een interpellatie over het opheffen van een tramdienst had gehouden en de Raad de rest van den tijd niet erg gewichtig gedaan had door een langdurige comité-vergadering te houden, was de geheele zitting binnen het uur afgeloopen geweest. Nu het presentiegeld verhoogd is, heeft de burgerij er recht op, dat zij waar voor haar geld krijgt. Niet ieder weet, dat een raadslid eigenlijk dag en nacht de belangen der gemeente voor oogen heeft, dat hij aller lei commissievergaderingen moet bijwonen, allerlei stukken moet inzien, allerlei adres santen in zijn huis moet ontvangen en in zijn weinigen vrijen tijd dikke boeken over ge meenterecht moet bestudeeren. Men ziet van een raadslid gewoonlijk alleen wanneer hij het stadhuis binnengaat en hoe laat hij er weer uitkomt. Men kent het bedrag van het presentiegeld en het publiek vindt al heel gauw, dat de heeren zich zelf veel te goed bedeeld hebben. Vandaar waarschijnlijk, dat er bij korte agenda's zoo nu en dan een langdurige zit ting met gesloten deuren wordt gehouden De Soc. Dem. fractie is zeker wel de poli tieke groep, die in den loop van dit zittings tijdperk de grootste verandering ondergaan heeft. Hier hebben nog maar wemige maanden geleden vier roode broeders hun strijdbijlen begraven en zijn vechtensmoe naar hun wig wams teruggekeerd. Hier hebben anderen hun plaatsen ingenomen, maar een van hen heeft weldra zijn zetel onbezet gelaten en is dezer dagen na een langdurig ziekbed over leden. De burgemeester heeft aan zijn nagedach tenis eenige gevoelvolle woorden gewijd en de herinnering aan dit raadslid is die aan een sympathieke, bescheiden figuur, die nim mer trachtte af te breken, die steeds opbou wend werk leverde en met volle ambitie streed voor zijn idealen. Hij was een der op lichters van het Instituut voor Arbeidersont wikkeling en in den tijd, dat het bewaar school-scheepje hulpeloos ronddobberde op de bewogen politieke en financieele_ wateren, was hij een der leden van het officierscorps, die moedig aan boord bleef en door zijn krachtdadige pogingen te redden wat er nog te redden viel bewezen heeft, dat hij voor de zaken waarvoor hij zich interesseerde een stuwkracht van groote beteekenis is geweest Het is daarom, dat wij aan de nagedachte nis van den heer Hoogeboom ook op deze plaats gaarne een woord van waardeenng willen wijden. De heer Schats is thans aangewezen de ledige plaats te bezetten, maar de heer Schats is een van het viertal, dat onlangs in een booze bui het jasje der eere heeft uit getrokken en voorgoed aan den kapstok heelt gehangen. Nog altijd heeft de commissie, die een on derzoek naar de geschillen tusschen hem en zijn partijgenooten instelt geen uitspraak gedaan en al zal deze commissie wel zoo ver standig zijn niet de eene partij volkomen in het gelijk en de andere in het ongelijk te stellen, het is toch begrijpelijk, dat genoemde heer het niet prettig zal vinden onder deze omstandigheden met zijn tegenstanders aan dezelfde tafel over de belangen der ge meente te confereeren. n De heer Van Drunen begint zich alsKo- binson Crusoë op het eenzame politieke eiland al een beetje thuis te gevoelen en zal zonder twijfel een geestverwant en mede schipbreukeling met open armen ontvangen Het gaat er werkelijk op lijken, dat de Soc. Dem. fractie niet langer het gemoedelijke politieke groepje van de laatste maanden zal blijven en wij zullen er niet rouwig om zijn als er weer eens wat meer leven in den Raad komt. De volkomen verlaten publieke^ tribu nes bewijzen wel, dat er bij de burgerij sind» geruimen tijd voor het openbaar debat dei vroede vaderen niet de minste belangstelling bestaat. Tusschen de schilderijen van middeleeuw- sche heeren en dames, tusschen de doeken van Salomo's laatste oordeel en het beleg van Alkmaar of stelt het iets anders voor? was ditmaal een heel wat modernere afbeel ding opgehangen. Vlak naast de plaats waar wethouder Leesberg tiré a quatre épingles zijn edel achtbaar hoofd vol belangstelling over znn paperassen buigt was een groote reclame plaat aan den muur bevestigd, een uitgave van V. V. V. die op de Alkmaarsche kaas markt betrekking heeft. Met het Waaggebouw op den achtergrond staat een smettelooze kaasdrager naast een stapel oranje kazen van ongekend groote af meting en het geheel is een zoo gelukkig ge slaagde reclame voor onze kaasmarkt, dat wij ons best kunnen voorstellen, dat de bur gemeester ze een eereplaatsje in onze raads zaal heeft gegeven. Alkmaar is en blijft nu eenmaal de stad van de kaas en wij zouden er geen bezwaar tegen hebben, dit door allerlei opschriften, platen en teekeningen in de raadszaal duide lijk te laten uitkomen. Wanneer de uitbeelding van Salomo's oor deel in de zaal der vroedschap opgehangen is om de raadsleden tot het nemen van even wijze besluiten te prikkelen kan het doek zon der bezwaar weer naar het gemeentemuseum verhuizen. Er komt dan een groot muurvlak vrij voor aanplakbiljetten van de motorraces en van de courses van de Kennemer Sport club en als B. en W. zoo verstandig zijn het voorbeeld van het V. V. V.-bestuur te volgen en tijdens de raadszittingen meisjes in oud Hollandsche costuum aan de aanwezigen be schuitjes met kaas laten presenteeren, durven we voorspellen, dat de publieke tribunes weer evenals vroeger tot de laatste plaats bezet zullen worden. Het is eenvoudig een kwestie van reclame en dat wordt maar al te vaak over het hoofd gezien. Er zijn werkelijk nog raadsleden die veronderstellen, dat de burgers zoo vol ver langen zijn om hun woorden van wijsheid aan te hooren, dat zij daarom alleen in drom men naar de raadszaal zullen trekken en niet kunnen wachten tot de couranten 's avonds een verslag hebben gegeven. Dank zij de medewerking van de firma de Boer en Edel zal de moddersloot aan den Stationsweg nu eindelijk gedempt kunnen worden. De bewoners der aangrenzende perceelen bleken niet tot medewerking bereid, maar volgens den heer Van Drunen is hun slechts gevraagd of zij de kosten van deze verbete ring voor hun rekening wilden nemen en omdat niemand wist hoeveel dat wel zou be dragen heeft men die medewerking zonder meer geweigerd. Nadat de heer Van Drunen deze menschen bezocht heeft en hun duidelijk heeft gemaakt, dat zij niets anders dan een stuk moddersloot gratis aan de gemeente moeten aanbieden, is wel gebleken, dat zij daartoe maar al te gaarne bereid zijn, zoo dat weldra deze geheele poel wel tot het ver leden zal behooren, tot groote vreugde van de moeders in deze omgeving, die als hun spruiten van top tot teen chocolade-kleurig thuis gebracht worden, bij ondervinding weten, dat zij weer een onvrijwillig bad in deze beruchte sloot hebben genomen. De heer Keesom heeft na de geheime zitting een uitvoerige en goed gedocumenteerde rede over het verkeersvraagstuk gehouden. Er is een tramverbinding tusschen Alk maar en Purmerend en hoewel vele inwoners daarvan weinig bespeuren omdat d: tram aan de overzijde van het Kanaal zijn eindpunt heeft en de reis van te langen duur is om er voor een bezoek aan Amsterdam ge regeld van te profiteeren, blijkt toch wel, dat velen in den Schermer en den Beemster van deze verbinding een dankbaar gebruik maken. Helaas is in dezen tijd van autobussen niet alleen de paardentram maar ook de stoom tram ten doode opgeschreven. Zij kan tegen de moderne vervoermiddelen niet meer con- curreeren tenzij de tram geëlectrificeerd wordt, waardoor zij een geheel ander uiterlijk en een veel grootere siv'ueid krijgt. Vandaar dat ook de ondernemers van deze tram tot electrificatie hebben besloten, maar omdat dit zeer groote kosten met zich mee brengt gaat men alleen over tot modernisee ring van de baanvakken waarvan de exploita tie tot dusver loonend is gebleken, zoodat de lijnen Amsterdam—Edam en Amsterdam— Purmerend wel geëlectriceerd zullen worden, maar niet bet aansluitend baanvak Alkmaar —Purmerend, waardoor de beteekenis van deze tram voor Alkmaar volkomen verloren dreigt te gaan. Op dit gevaar heeft de heer Keesom uitvoe rig gewezen. Hij betreurde de voorgenomen opheffing omdat deze stagnatie zou brengen in het steeds drukkere vervoer van landbouw producten voor onze markten, omdat de kinde ren van buiten, die onze scholen bezoeken niet langer van de tram gebruik kunnen maken en omdat de vreemdelingen nu niet meer op gemakkelijke wijze de schoonheden van den Schermer en den Beemster kunnen bewonde ren. Dat alles is volkomen logisch, maar er is hier een andere factor waarop de burgemees ter nog eens nadrukkelijk de aandacht heeft Het baanvak AlkmaarPurmerend is niet loonend, is nooit loonend geweest en het is dus volkomen begrijpelijk, dat men geen dui zenden guldens uitgeeft cm het te electrificee ren. Volgens den heer Govers is het vervoer van landbouwproducten voor de tram niet van beteekenis omdat vrijwel alles per vrachtauto gaat en waar stopzetting van het passagiersvervoer niet te verwachten is door dat een viertal ondernemers van autobussen reeds met plannen en voorstellen bij het Col lege zijn gekomen, zal de opheffing van den dienst Alkmaar—Purmerend geen verkeers- stagnatie brengen. Er is bovendien een ander vraagstuk, dat de burgemeester even heeft aangeroerd, maar dat belangrijk genoeg is er nog eens de aandacht op te vestigen. Goede verkeersmiddelen zijn een eisch van dezen tijd en wanneer een streek voldoende passagiers en go deren kan leveren zal elke verbetering van vervoermiddel een drukker februik daarvan met zich medebrengen, venwel schijnt de streek tusschen Alkmaar en Purmerend voor een kostbaar vervoermid del niet rendabel te zijn en de ondervinding heeft geleerd, dat de menschen over het alge meen eerder naar het Zuiden dan naar het Noorden trekken. Uit den kop van Noord-Holland trekt men naar het Zuiden de centra van handel en in dustrie tegemoet en naarmate de vervoermid delen beter en goedkooper worden, worden af- standsbezwaren minder geteld, trekken markt- bezoekers eerder naar markten en veilingen der groote steden en gaan de vrouwen mee om daar een dagje te winkelen en uit een over- groote keuze te koopen wat zij noodig hebben. Alkmaar, Schagen en andere plaatsen heb ben er terdege van geprofiteerd, dat de auto bussen vele dorpelingen uit hun isolement ver lost hebben en de middenstanders in deze steden zullen geconstateerd hebben, dat zij heel wat meer kijkers en koopers dan vroeger hebben gekregen. De winkeliers in de dorpen zijn daarvan ongetwijfeld de dupe geworden maar wat hier in het klein gebeurd is, zal straks ook voor de grootere steden in Noord-Holland boven het IJ het geval kunnen zijn als de electrificatie der spoorlijnen naar Amsterdam en Haarlem haar beslag heeft gekregen. Wanneer men in een half uur naar Am sterdam kan rijden en bedenkt welk een keuze een dergelijke stad tegenover kleinere plaat sen kan bieden, is het te verwachten, dat vele Alkmaarsche middenstanders daarvan de na- deelige gevolgen zullen ondervinden. Dat is de schaauwkant van goede en goedkoope ver keersmiddelen en al moet men het belang der geheele bevolking natuurlijk bovenal in het oog houden en elke verkeersverbetering van harte toejuichen,, toch mogen de gevolgen voor den middenstand niet over het hoofd ge zien worden. Er wordt door steden als Amsterdam en Haarlem inderdaad een groote zuigkracht uitgeoefend en datzelfde verschijnsel zien wij weer in den kop van Noord-Holland waar de dorpelingen liefst naar het Zuiden trekken. Het is een daad van wijs beleid er voor te zor gen, dat er meer bezoekers aan- dan afge voerd worden. De verbindingen van Alkmaar met het Noorden zijn een offer waard, die van Alkmaar met het Zuiden, voornamelijk de verbindingen die voor het platteland van be teekenis zijn, kunnen voor de Alkmaarsche neringdoenden wel eens meer nadeel dan voordeel opleveren. Van Purmerend is het verzoek tot Alkmaar gekomen om mede te werken het baanvak Alkmaar—Purmerend in stand te houden. Wij gelooven, dat Purmerend met deze ver binding over het algemeen meer gebaat is dan Alkmaar en waar de exploitatie-uitkomsten bewijzen, dat er van dezen dienst slechts een zeer matig gebruik wordt gemaakt, gelooven wij niet dat het behoud van deze tram bo ven een autobusdienst voor Alkmaar een offer van beteekenis waard is. WAT BETEEKENT HET WOORD BEL6IC? Een rede van den Belgischen koning te Bergen. België viert dezen zomer haar 100- jarige onafhankelijkheid. Het heeft daarvoor in Antwerpen en Luik groote wereldtentoonstellingen georganiseerd, die reeds eenigen tijd geleden geopend zijn en een talrijk publiek trekken. Echter niet alleen de tentoonstellin gen zijn een uiting van de onafhanke lijkheidsviering, maar ook officieel wordt herinnerd aan het feit, dat België thans een eeuw als staat bestaat. Zoo heeft koning Albert een groot reisplan in elkaar gezet en zal hij gedurende dezen zomer verschillende Belgische steden bezoenen en daar redevoeringen houden- Een van die bezoeken heeft reeds plaats gehad, n.1. te Bergen, een stad in Henegouwen. En daar heeft de koning zijn eerste rede gehouden, die al dadelijk de aandacht getrokken heeft, omdat zij mfn of meer tegen elke staatkundige verdeeling gericht was. Zoo zeide de koning o.a., dat in het kader der natio nale eenheid, het huidige regime, het welk België verschuldigd is aan de wijs heid en de gematigdheid zijner stichters en welks hechtheid door de geschiedenis van een eeuw is bewezen, den geweste lijken zoowel als den gemeentelijken geest in staat heeft gesteld zijn eigen karakter te ontwikkelen. Men heeft er goed aan gedaan, zeide hij, in de rede voeringen bij zijn ontvangst, het vrucht baar beginsel van het regionalisme niet te vereenzelvigen met het vernietigend beginsel van het particularisme, een soort van enghartig collectief egoïsme, dat slechts het plaatselijk belang ten na- deele van het algemeen belang na streeft. Tot zoover was er op de rede weinig aan te merken, maar wat daarop volgde, heeft de aandacht getrokken van een gedeelte der Belgische pers. De koning merkte n.1. in het vervolg van zijn rede op, dat de naam België, Belgium, van veel vroeger dateert, dan het bestaan en de benaming van alle tegenwoordige provincies en van bijna alle steden. Zij, die zich, met voorbijgaan van alle be wijzen, tegen dit kapitale feit zouden keeren zouden bewijzen, noch de ge schiedenis, noch de historische aard rijkskunde van hun land te kennen. Naar aanleiding van deze laatste woorden schrijft de /Schelde", het Ant- werpsche dagblad, het volgende: Mooi zoo! Wij wisten heusch niet, dat Koning Albert zoo'n overtuigde groot- Nederlander was. Immers in het verre verleden is het woord Belgisch syno niem van Nederlandsch. Door „Belgische taal" ofte „lingua belgica" bedoelde men de Nederlandsche taal. In Vondels werken komt een plaat voor, welke het opschrift draagt „Afbeeldingen van 't Nederlandsch Bestandt". De toelich tende tekst op de prent is tweetalig: Latijn-Nederlandsch. De woorden „Bel gica Libera" zijn overgezet in ,,'t Vrije Nederlandt". De rederijker Hauwaert, de wijsgeer Geulinckx, de geleerde Joost Sips, de taalkundige Ten Kate spreken, doelende op ons Nederlandsch van de Belgische Taal. De „Horae Belgica" door H. von Fal- lersleben na 1830 samengesteld hande len uitsluitend over Vlaamsche en Hol landsche letterkunde. Wel is het woord Belgisch intusschen een andere beteekenis gaan krijgen, doch uit de woorden, door Albert I te Bergen uitgesproken blijkt ioch overduidelijk, dat hij het over het verleden had. Zijne majesteit ziet dus in het „Belgium" het „Belgica Libera" van onzen grooten Vondel een symbool! Ons goed. Wij be danken hem voor zijn prachtige les in „geschiedenis' en „historische aardrijks kunde" en zullen trachten er ons voor deel mede te doen. INCIDENTEN IN DEN BEIERSCHEN LANDDAG. Gistermorgen deed zich in de zitting van den Beierschen Landdag een tweetal inciden ten voor die de gemoederen hevig in beroe ring brachten. Zes nat.-socialistische afge vaardigden kwamen tegelijk in hun partij uniform de zaal binnen, om tegen het door de Beiersche regeering uitgevaardigde verbod om in uniform te demonstreeren. te protestee ren. Dit verwekte groot rumoer in het huis. Geroep ging op om de zes nat.-soc. uit de zaal te verwijderen. De voorzitter merkte op dat in het regle ment van orde niets wordt bepaald omtrent de kleeding der afgevaardigden. Mocht de orde echter worden verstoord, dan zou hij alles doen, om haar te helpen handhaven. Spoedig daarop ontstond een tweede inci dent, toen de nat.-soc. afgevaardigde Dau- ser het spreekgestoelte betrad om het woord te voeren. Met uitzondering van twee Duitsch nationalen en drie nat.-soc. verlieten alle af gevaardigden demonstratief de zaal. De spr. protesteerde tegen het feit dat alle afgevaar digden waren weggeloopen, doch de voorzit ter antwoordde gelijkmoedig dat dit een zaak was die slechts de fracties en de afgevaardig den zelf aanging. Voor de bijna verlaten zaal met leege stoelen zette Dauser zijn redevoe ring voort. en enkele andere aanwijzingen wettigen de veronderstelling, dat hier ongetwij feld dezelfde daders aan het werk zijn gsweest, die onlangs een aanslag heb ben gepleegd op Baronesse de Veinno en Graaf De Boislin. De postambtenaren waren des och tends bezig met het sorteeren van de post, die over de verschillende stads wijken moest worden gedistribueerd en daartoe in gereedstaande wagens werd geworpen. Toen een der postmannen het pakket van Baronesse Rothschild in den wagen wilde deponeeren, vloog het eensklaps met een knal uit elkaar, ter wijl er een hooge vlam oplaaide. Tal van electrische lampen werden in de groote hall vernield. Persoonlijke onge lukken zijn wonder boven wonder niét voorgekomen. Bij een nader onderzoek is gebleken, dat het pakje een catalogus van een be kend Parijsch warenhuis bevatte en een "•roote hoeveelheid kruit, vermengd met Heine stukjes ijzer. HET DUITSCH-POOLSCHE GRENS INCIDENT. Geen overeenstemming. De Poolsch-Duitsche commissie van onderzoek naar het grensincident bij Neuhöfen is niet tot overeenstemming kunnen komen. Men besloot dat zoowel de Poolsche als de Duitsche leden het door hen opgestelde rapport aan hun regeeringen zonden doen toekomen. Een Duitsche nota aan Polen. Volgens een Wolff-bericht heeft de Duitsche regeering de beide rapporten reeds onderzocht en daaruit de overtui ging gekregen, dat de Duitsche lezing juist is. Zij houdt in,' dat ambtenaren van de Poolsche grenswacht reeds sedert den herfst va,n het vorig jaar pogingen heb ben gedaan van de Duitsche grensamb- tenaren te Marienwerder geheime stuk- '-en te verkrijgen. In schijn gingen de Duitschers op het voorstel in, in ver band waarmee op 24 Mei des avonds twee Pólen de grens overkwamen. Toen de Luitschers hen wilden arresteeren, verdedigden zij zich met hun revolvers, waai bij een Duitscher en een Pool wer den gekwetst. (De Pool is later aan zijn wnden overleden). Eenige Poolsche sol daten, die aan de grens op wacht hadden gestaan, kwamen daarop naderbij en losten eenige schoten. Op grond van deze feiten heeft de Duitsche gezant te Warschau opdracht gekregen de Poolsche regeering een nota te overhandigen, waarin tegen het optreden der Poolsche ambtenaren wordt geprotesteerd. In het Parijsche Hoofdpostkantoor is gistermiddag een helsche machine ont- plcft, die verpakt was in een aan Baro nesse Eduard de Rothschild geadres seerd pakket. De wijze van verpakkipg VIER INDIËRS TERDOOD VEROORDEELD. Volgens een bericht uit Bombay werden gisteravond te Sholepoer vier personen wegens moord op een politiebeambte bij de jongste onlusten, ter dood veroordeeld. De rechter, die het vonnis velde, is een Indiër. DE „SPIRITUSSMOKKELAAR VAN DE OOSTZEE". Naar uit Helsingfors gemeld wordt, heeft de Fin Niska, die onder den naam van „spiri- tussmokkelaar van de Oostzee" wijd en zijd bekend staat, getracht van het schip, dat hem in verband met zijn uitlevering aan de Fin- sche autoriteiten naar Aaborg vervoerde, te ontvluchten. Nabij de kust gaf hij den hem bewakenden beambte een stoot tegen de borst en sprong in zee. De achtervolging, die direct op touw werd gezet, bleef eerst zonder suc ces. Eerst na vijf uren gelukte het door een toeval Niska te ontdekken. Hij werd daarop in de boeien gesloten en weer aan boord ge bracht. D STRIJD OM DE MACHT IN CHINA. De opmarsch der Noordelijke Chineesche troepen. Het Hoofdkwartier van Generaal jen-Si- Sjan deelt mede, dat de voorhoede van het Noordelijke Chineesche leger zich nog slechts 40 K M. van Tsi-Nan-Foe bevindt. De Noor delijke artillerie heeft de voorsteden reeds be schoten, waardoor meer dan 1000 huizen verwoest werden en enkele honderden Chi neesche burgers gedood werden Naar ver der gemeld wordt, is de situatie, waarin de chineesche regeeringstroepen te Hankau ver- keeren, zoo critiek, dat de stad waarschijnlijk zal moeten worden ontruimd. Erkenning Noordelijke regeering door Japan? De offocieele draadlooze pers meldt, dat naar uit Tokio gemeld wordt, men verwacht, dat de Japansche regeering nog voor den vijftienden Juni de regeering van Noord- China officieel zal erkennen,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1