DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. DE WILD, Buitenland Haarden en Kachels, JVo. 213 WOE.11DAO ÏO SEPTEMBER 1930 132e Jaargang. Dagalijksoh overzicht. ONZE PRACHT-CATALOGUS TOEBEHOOREN ONDERDEELEN IS GEREED. ALLEEN KWALITEITS. ARTIKELEN EN GOEDKOOP I ALKMAARSGHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalv* Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Per regel 0.25, bij groots contracten rabat. Groots letters naar plaatsruimte. Brieven iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/k. HERMs. GOSTER ZOON, Voordam C 9, post giro 37000. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAS. Hoofdredacteur: TJ. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. DE TOESTAND IN RUSLAND. Nijpend gebrek aan allerlei bestaans middelen. Ongeregeldheden in verschillende landsstreken. Telkens en telkens weer worden we herinnerd aan de treurige toestanden welke in Rusland heerschen. Slechts enkele dagen geleden hebben we naar aanleiding van talrijke dood vonnissen nog het een en ander op deze plaats medegedeeld over de handelwijze der sovjet-ambtenaren en reeds thans wordt de toestand nog eens weer scherp geschetst in een artikel van de „Sotsia- listitsjeskieg Westnik". De Russische medewerker van het Hbld. ontleent aan dat artikel de volgen de passages, welke wij hier overnemen en die voor zich zelf spreken: De toestand in het land is tot het uiter ste verscherpt. De boeren, ook zij die lid van een kolchoz zijn geworden, toonen weinig lust, hun graan aan den staat af te staan. Bijzonder scherpe vormen heeft deze onwilligheid der boeren aangeno men in Noord-Kaukasië, een der allerbe langrijkste graan produceerende streken van Rusland. De overheid dwingt de boeren, hun graan in te leveren, hetgeen in verschillende streken geleid heeft tot groote onlusten. In het noorden van Europeesch Rusland en in Siberië heb ben de beperking van de bezaaide opper vlakte en de misoogst geleid tot een hon gersnood. In het Petersburgsche gewest ex. in het Wolga-land heerscht typhus. Ook in de industrie is niet alles zoo als het moest zijn. De plannen van de regeering worden nergens geheel uitge voerd, er heerscht gebrek aan steenkool, aan grondstoffen, aan geschoolde werk krachten. Bijzonder dreigend is echter de toestand in de steden, omdat de aan voer van levensmiddelen met den dag geringer wordt. Het nijpende tekort aan levensmidde len heeft reeds in veel plaatsen geleid tot massaprotesten van de arbeiders, hier en daar vonden zelfs stakingen plaats. In Moskou is het gebeurd, dat de bakkerijen geen brood aan de winkels afleverden. De vrouwen, die uren lang in de rij stonden te wachten, eischten van de administratie een verklaring van het feit, dat zij geen brood had. De ad ministratie weigerde eenige verklaring te geven. Daarop werden de vrouwen woedend en begonnen de bakkerijen te plunderen. De menigte groeide steeds aan. Iemand bracht de vrouwen op het idee, naar den sovjet van dat stadsge deelte (Sokoljniki) te gaan en in den sovjet alles kort en klein te slaan. De politie greep toen in en joeg de menigte uiteen. Een veel ernstiger karakter droegen ongeregeldheden te Odessa. Verontwaar digd over het gebrek aan levensmidde len en de onregelmatigheden bij- de distributie van de aanwezige levensmid delen, besloten de arbeiders van ver schillende fabrieken te staken. De sta- 3 rs vormden een stoet en wilden op deze wijze blijk geven van bun ontevre denheid, maar de politie greep in en joeg de stakers uiteen. Daarbij kwam het tot botsingen tusschen de arbeiders en de politie, waarbij velen (hoofdzake lijk arbeidsters) gewond werden. De regeering, die bevreesd is, dat de z.g. spetsen (ingenieurs e.d.) de leiding van dè ontevredenheid op zich zouden kunnen nemen, heeft bevolen alle spet sen, van wie bekend is, dat zij een zekere mate var onafhankelijkheid hebben we ten te bewaren te ontslaan. Aan het volkscommissariaat van landbouw wer den om deze redenen de belangrijkste deskundigen ontslagen. Hetzelfde wordt nu b den Raad voor de Volkshuishou ding gedaan. Ook in alle bureaux voor statistiek e.d. worden veel menschen ontslagen. Slachtoffer van deze zuive ring zijn geworden alle belangrijke spet ten. 'Een zeer sterken indruk heeft in het land de arrestatie gemaakt van de spet sen en geleerden Groman, Soechanow en prof. Joerowsky. Deze personen alsook de tegelijkertijd gearresteerde Kafen- haus (de directeur van het bureau voor industrieel e statistiek), Kondratjew, Tsjapanow enz. waren eenige jaren ge leden zeer actieve medewerkers van het sovje.t-apparaat geworden. Zij gaven zich geheel aan den arbeid en geloofden oprecht dat zij meewerkten aan den wederopbouw van de volkshuishouding en dat zij deelnamen aan den arbeid voor het scheppen van eenige orde in den algemeenen chaos. De sovjet-overheid stelde toen hun arbeid op prijs en de monstreerde haar tevredenheidop. ver schillende wjjze. Zoo bijv, ontving de nu gearresteerde Groman twee jaar ge léden den titel „volkseconomist-geleer de" bij wijze van belooning voor het geen hij gedaan heeft voor het Gosplan. En nu is dezelfde man in den kerker ge worpen en zal vermoedelijk vervolgd worden wegens „sabotage!" Nog meer sensatie heeft in Rusland de arrestatie gewekt van verschillende leiders der G.P.Oe. en daarbij van perso nen, die in deze instelling een zeer be langrijke rol hebben gespeeld. Het heet, dat zij contact met de oppositie onder hielden. Bij wijze van voorzorgsmaatre gel werden te Moskou, Petersburg, Odes- sa enz. veel personen gearresteerd, die ree is lang van eiken politieken arbeid hebben afgezien, maar die in vroegere jaren lid waren van een der Russische socialistische partijen (sociaal democra ten en sociaal-revolutionnairen). Ook onder hen, die naar het noorden varen verbannen, zijn velen gearresteerd. In sobere woorden wordt hier alzoo verteld, hoe in Rusland de algemeene toestand is. En eiken dag wordt het dui delijker, dat dergelijke wantoestanden niet van langen duur kunnen zijn. Er moet een einde aan komen en alles wijst er op, dat dit eerste niet ver meer af is. Dan staat Rusland opnieuw bloot aan een revolutie. Weer zullen de slachtof fers bij hoopen vallen. Weer zal een an der regiem de leiding hebben, 't Is de vraag of het dan beter gaat. DE REVOLUTIE IN ARGENTINIË. Een contra-revolutionnaire be weging? Een bericht van den correspondent van de Associated' Press te Buenos Aires meldt, dat om negen uur Maandagavond krachtig schieten in de stad werd gehoord. Geloofd wordt dat Argentijnsche oorlogsschepen het regeeringspaleis bombardeeren en dat de cavalerie een aanval op de Krijgsschool doet. Een op zich zelf staande schiet partij. Vijftig dooden. Uit Buenos Aires wordt gemeld, dat het geweer- en geschutvuur gedurende den avond aan een misverstand moet worden toegeschre ven, doch dat de orde later werd hersteld. Het vuren schijnt geconcentreerd te zijn geweest rondom het regeeringspaleis en verraste de bewoners. Ongeveer 50 personen werden gedood. Tezelfdertijd brak een groote brand uit in de nabijheid van het regeeringspaleis, zoodat het scheen alsof een wapendepót in brand stond Het geweervuur hield na mid dernacht op. Op verscheidene punten der stad zijn gewapende posten opgesteld. Hoe de schietpartij ontstond. Naar telefonisch via Montevideo uit Buenos Aires wordt gemeld zijn de gevech ten van gisteravond ontstaan, doordat eenige aanhangers van ex-president Irigoyen een aanval deden op een der openbare gebouwen. In de duisternis is toen een algemeen gevecht ontstaan, waarbij van beide zijden geschoten werd. Het gerucht deed toen de ronde dat eenige regimenten tegen de nieuwe regeering in opstand waren gekomen. De nieuwe staatspresident, generaal Uri- buru, heeft Maandag te middernacht aan de pers een communiqué overhandigd, waarin hij verklaart dat er in het geheel geen reden is voor ongerustheid en dat het gerucht als zou een deel van het leger in opstand zijn gekomen onjuist is. De nieuwe regeering*heeft den toestand' in handen en zoowel het leger als de vloot staan aan haar zijde. Rust weergekeerd. Woensdagmorgen om zeven uur ontving de „Associated Press" een telegram uit Buenos Aires, meldende dat in de stad thans rust heerscht en dat de regeering meester is van den toestand. Ondanks den strengen censuur worden toch telegrammen uit Buenos Aires te New York ontvangen. In deze telegrammen wordt gemeld, dat te gen Irigoyen toch een vervolging wordt in gesteld. De staat van beleg wordt streng ge handhaafd. Het verluidt dat de chef van den afgetreden president terecht gesteld is. Arrestaties en terechtstellingen. De geruchten over het uitbreken van een tegen-revolutie, zouden, naar thans gemeld wordt, veroorzaakt zijn door openbare te rechtstellingen die hebben plaats gehad. De voorloopjge regeering. van generaal José Uriburu heeft te Buenos Aires strenge maat regelen genomen om de normale toestanden te herstellen. De eerste openbare terechtstel lingen hadden plaats toen twee leiders van en aantal plunderingen op de markt door een peleton soldaten, werden neergeschoten. Gemeld wordt, dat de commissaris van po litie van de voorstad San Martin eveneens is terechtgesteld, doch dit bericht is nog niet bevestigd. De bevolking heeft aanzegging gekregen, onmiddellijk alle wapens die in baar bezit zijn in te leveren. Overtreding hiervan zal streng worden gestraft. Het is gebleken dat, toen Maandagavond de onlusten uitbraken, duizenden burgers naar de wapenmagazijnen zijn gegaan en daar wapens-hebben gehaald. De regeering vreest, dat, tenzij deze wapens onmiddellijk worden ingeleverd, wanneer moeilijkheden zullen ontstaan. Dinsdag werden zes afgevaardigden aan hangers van den afgetreden president Iri goyen, gearresteerd. Ook verschillende an dere aanhangers van het pude regiem zijn in arrest gesteld. Verwacht wordt dat nog meer terechtstel lingen zullen plaats hebben. De toestand in Buenos Aires. Naar uit Buenos Aires gemeld wordt, du ren de arrestaties in verband met de revolu tie voort. Vijftien personen werden wegens plundering ter dood veroordeeld. RUSSISCHE TOESTANDEN. Doode zielen. Naar uit Moskou gemeld wordt, heeft de G-Poe bij den strijd tegen de speculatie in levensmiddelen de ontdekking gedaan, dat in Moskou 24000 levensmiddelenkaarten uitge schreven zijn Op zoogenaamde „doode zie len", waardoor de levensmiddelencrisis ver scherpt is. De G-Poe heeft in verband hier mede talrijke employés en kooplieden ge arresteerd. OOK EEN OPSTAND IN BRAZILIË. Revolutionnaiie beweging in den staat Rk> Grande do Sul. Uruguay op zijn hoede. Uit Montevideo wordt gemeld, dat de re geering van Uruguay gisternacht een officieel bericht heeft ontvangen, volgens hetwelk in den Braziliaanschen staat Rio Grande du Sul een revolutionnaire beweging is uitge broken. Men houdt er rekening mede, dat de op stand zich zal uitbreiden, ofschoon, naar tot nu toe bekend is, de onlusten slechts van plaatselijke beteekenis zijn. De regeering van Uruguay heeft ter be scherming van de grens twee regimenten af gezonden. DE ONRUST IN BRITSCH-INDIË. Gandhi's onverzoenlijkheid. Loopt hij aan den leiband der Nehroesl De „Manchester Guardian" zegt dat vele van Gandhi"s aanhangers te Lon den onmogelijk kunnen gelooven dat de eischen, waarop de besprekingen met Sir Tej Behadoer Seproe werden afge broken, de eigen inzichten van Gandhi weergeven. Vóór zijn arrestatie in Mei klaagde hij over het magere antwoord op zijn anti-zoutwetkruistocht en ver klaarde hij dat velen van degenen, die zich bij de actie voor civiele ongehoor zaamheid en de boycot hadden aange sloten, zich schuldig maakten aan schending van het beginsel van geen- geweld. Bovendien werd sedert het eer ste stadium van de vredesonderhande- linen in de gevangenis, in- Indië aange nomen dat Gandhi zich zelf veel meer bereid toonde tot een regeling ten gun ste der „ronde tafel"-conferentie dan de Nehroe's. Omtrent de drie Nehroe's zegt de „Manchester Guardian" dat de jongste het meest uiterst is georiënteerd. Hij is de aanstichter van de onafhankelijk- heidspolitiek in het Natioonaal Congres, en 't was onder den druk van zijn zoon dat Pandit Motilal Nehroe zijn standpunt aanvaardde. Na vier maanden gevange nis heette het dat de oudste Nehroe nog onverzettelijker was dan de jongste, en er waren voortdurend geruchten dat Gandhi een reden zocht om het einde van de civiele ongehoorzaamheid aan te kondigen. Het blad meent dat de bewoordingen der jongste eischen, waarop de onder handelingen afgesprongen zijn. de hand van Motilal toonen. Hij is de man van het krachtige gebaar, terwijl het niet in den aard van Gandhi liet dergelijke do cumenten in elkaar te zetten. De Ma- hatma moet dus voor den druk der Nehroe's bezweken zijn. De mislukte vredesonder handelingen. Het wekelijksch regeeringsoverzicht over den toestand in Britsch-Indië geeft ditmaal een verslag over de officieuze poging, ingesteld door Sir Tej Bahadur Sapru en Jayakar, ten einde de congres leiding over te halen de civiele onge hoorzaamheidsbeweging te staken. Het mislukken van deze onderhande lingen wordt toegeschreven aan den on- redelijken en onpractischen aard der eischen van de congresleiding, waarover bet ooverzicht o.a. het volgende zegt: „Zonder reeds thans zekere uitlatin gen van groot constitutioneel belang te beoordeelen, betreffen deze eischen ten nauwste de financieele belangen van locale besturen en vormen zij een poging om de inzichten van de eene partij, zon der rekening te houden met de meenin gen van anderen, en met practische con stitutioneel en financieele overwegin gen door te drijven. Vervolgens bevatten deze eischen o.a erkenning door de regeering van de actie ter beperking van den handel sn voortzetting van verschillende der voor-. naamste doeleindep der civiele onge hoorzaamheidsbeweging door een offi- cieele sanctie. Over het geheel zijn de voorstellen zoo ver verwijderd van prac tische politiek, dat men tot de veronder stelling komt, dat zij opzettelijk gedaan zijn met propagandadoeleinden. Den verantwoordelijken personen is medege deeld, dat een bespreking op den grond slag van deze eischen onmogelijk is. De houding der regeering was van den aan vang af duidelijk. De regeering was bereid geweest, mits de civiele ongehoorzaamheidsbeweging definitief gestaakt werd om de bizondere maatregelen door deze beweging nood zakelijk geworden in te trekken, de lo cale besturen over te halen de vonnissen te herzien van diegenen die veroordeeld waren op rond van daden van lijdelijk verzet, felke in direct verband stonden met de ongehoorzaamheidsbeweging en ten slotte om een eerlijke en adequate vertegenwoordiging na te streven op de „Ronde Tafel-Conferentie" zoodat er volledig gelegenheid zou bestaan om den constitutioneelen weg te volgen. Het mislukken der onderhandelingen kan een geringe en tijdelijke verscherping der burgerlijke ongehoorzaamheidsbe weging tot gevolg hebben." Opgewondenheid te Calcutta. Uit Calcutta wordt gemeld, dat het daar gister zeer rumoerig is toegegaan in verband met de aankomst uit Madras van Miss Madelene Slade, de dochter van een Engelschen admiraal, die tot het Boedisme overgegaan en aanhang ster is geworden van Gandhi. Een groo te menigte bevond zich in de buurt van het station, onder wie vele vrouwen. De politie escorteerde de auto waarmede Miss Madelen zich naar haar hotel wilde begeven. Dé woedende menigte gooide met stee- nen naar de auto, waarbij vele politie agenten werden gewond. Talrijke ar restaties werden verricht. De vredesonderhandelingen met Gandhi. De Britsch-Indische regeering publi ceert een mededeeling over de z.g. vre desonderhandelingen met Gandhi. De bekende feiten worden over het alge meen bevestigd. De regeering houdt er rekening mee, dat het mislukken der onderhandelingen mogelijk aanleiding kan zijn tot versterking van de cam pagne tot ongehoorzaamheid. Aan den anderen kant hebben de onderhande lingen in breede kringen van de Indische bevolking het besef doen ontstaan dat de regeering van goeden wil is. De bevol king begrijpt dat de verantwoordelijk heid voor het mislukken van de onder handelingen in de eerste plaats het ge volg is van de vergaande eischen van het congres. AMERIKAANSCHE REIS ALS „FOOI". Een groom ih een der groote Londen- sche hotels had gedurende geruimen tijd een Amerikaansche familie bediend. Groot was zijn verrassing, toen de fami lie hem bij haar vertrek bij wijze van fooi een reisje van drie weken naar de Ver. Staten aanbood! ONGELUK BIJ EEN STIEREN GEVECHT. Matador gedood. Bij een stierengevecht te Madrid, is, naar vandaar gemeld wordt, een ernstig ongeluk gebeurd. Een jeugdige matador wilde zijn de gen in den kop van den woedenden stier steken, die op hem afstoof. De degen brak echter af en de stier boorde zijn horens in de borst van zijn bestrijder, die weldra den geest gaf. Geen revolutie in Zuid Brazilië. Naar aanleiding van de uit Urugay af komstige geruchten inzake een revolu tionnaire beweging in een der Zuidelijke staten van Brazilië, deelt de Braziliaan- sche minister van Binnenlandsche Za ken méde, dat het in de betreffende staten volkomen rustig is. GENERAAL v. SEECKT SPREEKT. „In het nieuwe leger ligt onze toekomst." Voor een stampvolle zaal heeft Zon dag generaal von Seeckt, candidaat voor de D. Volkspartij, een verkiezingsrede gehouden, waarvan de „Voss. Z." zegt, dat het beter ware geweest, indien zij niet ware gehouden. Aldus meldt het Hbld. In Parijs heeft de verklaring van den organisator van de Rijksweer reeds de aandacht getrokken. Generaal v. Seeckt, die verklaarde, zijn peisoonlijke inzichten mee te dee- len, betoogde o.a., dat het doel van de Duitsche buitenlandsche politiek is en blijft het herstel van de positie van Duitsehland te midden der andere vol ken, welke in overeenstemming is met Duitschland's geschiedenis en kunnen. Deze terugwinning van zijn positie is ona(sch&jdelijk verbonden aan een strijd LAAT, OVER DE BOTERSTRAAT, ALKMAAR. Telef. 34 (3 lijnen.) Vraagt Uwen winkelier inzage taf oriënteering! tegen bepalingen van het verdrag van Versailles. (Bijval.) Deze belijdenis tegen het verdrag van Versailles en de gevolgen daarvan is zoo vanzelfsprekend, aldus verklaarde spr., dat niemand hei behoort te schuwen dit te zeggen. De strijd richt zich in de eerste plaats tegen den ondragelijken last, waarvan wij goed moeten beseffen, dat hij van ons verlangd wordt niet zoozeer om an deren rijker te maken, maar om de machteloosheid van Duitsehland op eco* nomisch gebied en daarmede als staat, te doen voortduren. Na gewezen te hebben op de onhoud- baaiheid van de huidige Oostgrens en de noodzakelijkheid van het behoud van 't „Deutschtum" aan de oostelijke gren zen, verklaarde generaal v. Seeckt, dat de strijd verder gaat om de gelijkgerech tigdheid en den eisch tot erkenning van de Duitsche souvereiniteit. Wij willen geen staat van den tweeden rang zijn. De strijd gaat om het recht over ons eigen lot te beschikken en over onze vrijheid ons leger te organiseeren naar eigen verkiezing. (Bijval). Vrijheid op militair gebied. Voorschriften zoowel wat de organi satie van het leger als zijn grootte be treft, zijn onduldbaar; organisatie en grootte behooren bepaald te worden door de eigen behoeften. Wij moeten in staat zijn zelf onze veiligheid te waarborgen Wanneer wij thans van Fransche zijde voortdurend het geroep hooren om vei ligheid, dan moeten wij er aan herinne ren, dat geen land zoo in gevaar ver keert ten gevolge van zijn grenzen en zijn huidige machteloosheid als Duitseh land. Daar spr. het niet waarschijnlijk acht, dat de andere landen zoo ver hun bewa pening beperken, dat zij op het niveau van Duitsehland komen, acht hij de op lossing gelegen in een verhouding van het Duitsche leger tot de andere legers, in evenredigheid met Duitschland's grootte. „Eerst wanneer aan deze voor waarde en eisch is voldaan, wanneer dus de gelijkheid op dit gebied is her steld, kunnen wij besluiten tot medewer king aan de oplossing der groote Euro- peesche problemen, maar eerder niet. Daarna sprak v. Seeckt over de betee kenis van het leger en stelde den eisch, dat men ook het oude leger met trouwe dankbaarheid zal gedenken. „Deze waar deering moet echter ook worden overge dragen op het nieuwe leger, want in dit nieuwe leger ligt onze toekomst." AMERIKAANSCH DORP DOOR BRAND GETEISTERD. Naar uit Ottowa gemeld wordt, is het dorp Herbertsville gistermorgen door een ge weldige brand geteisterd. Het spoorwegsta tion, de kerk, de plaatselijke bank, de hotels zijn allen door het vuur volkomen verwoest. ZES SLACHTOFFERS VAN EEN BRAND. In een dorp niet ver van Napels is brand uitgebroken in een schuur, waarbij de bewo ners der boerderij, een familie van zes per sonen, om het leven kwamen. Het vuur was uitgebroken, door het omvallen van een petroleumlamp. 2000 METAALBEWERKERS IN SPANJE IN STAKING. Tweeduizend metaalbewerkers in de pro vincie Biscaye zijn in staking gegaan. DE WERKLOOSHEID BIJ ONZE 1 BUREN. 2.873.000 werkloozen in Duitseh land. Het aantal werkloozen in Duitsehland be droeg per 31 Augustus j.1. volgens officieele gegevens 2.873.000. In de eerste helft van Augustus was het aantal werkloozen met on geveer 80.000 toegenomen, terwijl deze toe name in de tweede helft dier maand 28.000 bedroeg. 2.060.400 in Engeland. Het aantal werkloozen in Engeland be droeg gedurende de op 1 September geëindig de week 2.060.400 hetgeen een vermeerde ring beteekent vergeleken met de daarvoor- gaande week van 20742 en van 908,184 ten opzichte vaa dezelfde week in 1222.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1