dagblad voor alkmaar en omstreken. BERICHT. Uit het Parlement Buitenland DE RMD M DEN VOLKENBOND. Ho. 219 WOENSDAG 1? SEPTEMBER 1930 132e Jaargang. Dagelijksch overzicht. De zitting van Dinsdagmiddag. Zij, die zich met 1 October a.«. voor minstens 3 maanden op dit blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers franco en gratis. DE DIRECTIE. ALKMAARSCHB COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalva Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door bet geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. POSTER ZOON, Voordam G 9, post giro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Den Haag, 16 Sept. 1930. Nadat de parlementaire machine door H. iM. de koningin met de voorlezing van de [Troonrede weer in beweging was gezet, zijn de beide Kamers onmiddellijk weer aan den arbeid getogen. Tegelijkertijd, cm half 4 zijn zij ieder in eigen zaal samengekomen voor een vergadering als inleiding tot het eigen lijke werk. In de "Eerste Kamer heeft de heer De Vos :van Steenwijk, door de koningin tot Voorzit ter herbenoemd, het presidiaat aanvaard met een rede, waarin hij, na voor zijn herbenoe ming te hebben dankgezegd, het gebruikelij ke beroep op de medewerking van de leden heeft gedaan. In verband hiermede heeft de heer De Vos weer eens gewezen op de gewich tige rol, welke de Eerste Kamer in ons staats- bestek vervult, een soort van protest tegen de ikleineerende opvatting welke sommige koes teren van de beteekenis van dat lichaam. Te vens achtte hij het een goede gelegenheid om de leden op het hart te drukken bij de debat ten beknoptheid in acht te nemen en niet te .vervallen in herhaling van wat anderen reeds gezegd hadden. De heer De Vos verklapte hierbij de bijzonderheid, dat hij reeds ver leden jaar met de leiders der parlementaire fracties in de Kamer een bespreking had ge voerd over de mogelijkheid van beperking van de beraadslagingen. Maar we vreezen, dat dit niet al te gemak kelijk zal gaan, daar er sprekers zijn, die meenen eerst dan hun plicht naar behooren te hebben vervuld wanneer zij redevoerigen .van eenige uren hebben voorgelezen. De Eerste Kamer houdt zich nog altijd aan de gewoonte, waarvan de Tweede reeds lang iis afgestapt, cm de Troonrede met een Adres van Antwoord te beantwoorden. De voorzit ter stelde voor zich ook dit jaar aan die ge- iwoonte te houden, doch de heer Wibaut (s.d. a p.), die reeds verleden jaar zijn stem daar tegen had verheven, kwam ook nu weer met de opmerking, dat dit eigenlijk overbodig iwerk was, daar het antwoord nooit iets meer is dan een vriendelijke terugslag op de Troonrede. Zijn protest heeft evenwel ook nu niet mogen baten, met 32 tegen 12 stemmen heeft de Kamer zich met het voorstel veree- nigd. Tegenstemmers waren 10 sociaal-demo craten en 2 vrijzinnig-democraten. Morgen komt nu een ontwerp-antwoord ter tafel om in de afdeelingen te worden on derzocht alvorens in openbare vergadering te worden behandeld. In de hedenmiddag gehouden vergadering der Tweede Kamer heeft de minister van fi nanciën de Begrooting voor 1931 ingediend en, volgens in de laatste jaren gevolgde ge woonte voor de toelichting verwezen naar de toelichtende nota, die in de plaats van de vroegere millioenenrede bij de Begrooting is gevoegd. Daarna is de voordracht voor de benoe ming van een Voorzitter opgemaakt. Nummer één op de voordracht is, gelijk te voorspellen viel, geworden de voorzitter van het vorige zittingjaar, mr. Van Schaik (r.k.). Hij ver wierf 85 van de 96 uitgebrachte stemmen. De heer Heemskerk (a.r.) verkreeg 2 stemmen, de heer Schokking (c.h.) 1 stem, terwijl er 8 blanco's waren. Nummer twee werd de heer Schaper (s.d1. a.p.) met 63 stemmen, de heer Beumer (a.r.) had er 22, blanco waren er 9. Derde candidaat werd de heer Beumer met 62 stemmen, terwijl de heer Lovink (c.h.) er 2 kreeg en 27 blancostemmen werden-uitge bracht. De heer Van Schaik wordt dus weder Voor zitter der Kamer en morgen zal men zijn be noeming als zoodanig door de Koningin in de krant kunnen lezen. Na afdoening van de huishoudelijke zaken kwamen drie sociaal-democraten met interpel- letjes te Maastricht te mogen interpelleeren, verlof over het jongste rapport in zake de rel letjes te aMastricht te mogen interpelleeren, de heer Cramer wenschte te interpelleeren over 't rapport van den raad van Indië, Hil- len in zake Digoel, de heer Albarda vroeg een interpellatie aan over de radio-uitzending. Donderdag zal de Kamer er over beslissen. Het is zeer waarschijnlijk, dat geen der in terpellaties zal worden geweigerd, terwijl dan wellicht ook beslist zal worden over den tijd, waarop een interpellatie van den heer De Visser (comm.) in zake de huiszoekingen in Indië (indien we ons ten minste goed her inneren), welke nog van vóór het reces dag- teekent zal worden gehouden. De Kamer is tot Donderdag uiteengegaan. HET PLAN-BRIAND IN DEN VOLKENBOND, Er zijn veel tegenstanders en slechts enkele voorstanders. Geeft Briand den moed op? Een van de meest besproken punten, die door den Raad van den Volkenbond behan deld worden, is ongetwijfeld het plan-Briand, om een groote Europeesche Unie te vormen. 'Dit plan is velen zeer sympathiek geweest, maar toch zijn er vele bedenkingen gemaakt, zoodat de vrees, dat er van dit plan niets zal komen, lang niet ongegrond is. In Engeland bijvoorbeeld is men het lang niet eens met Briand's ideeën. Dat bleek dui delijk uit de rede, welke Henderson Maandag voor den Volkenbondsraad uitsprak. Deze Britsche minister van buitenlandsche zaken was vooral gekant tegen het woord „Unie en hij wees er nadrukkelijk op, dat in de reso lutie, die de Europeesche conferentie had aangenomen, slechts van „samenwerking wordt gesproken. De Duitsche minister Curtius heeft het plan-Briand ook besproken Hij huldigde Briand voor diens initiatief, terwijl hij daar na de denkbeelden van Duitschland naar voren bracht. Geen land voelt sterker dan Duitschland de gevaren van den tegenwoor- digen toestand van Europa, zoo seint men aan de N.R.C., geen land heeft een levendi ger belang dan Duitschland bij het eindigen van de spanning, die op het oogenblik nog bestaat en geen land kan dringender een zoo hecht mogelijke samenwerking van alle lan den van Europa wenschen. Na vele jaren van eer. met zware offers gevoerde politiek van Toenadering is Duitschland ook thans in een toestand, die de Duitsche regeering aanlei- iding tot ernstige bezorgdheid geeft. Dit zou niet zoo zijn, als men reeds vroeger tot een internationale samenwerking in den waren zin des woords zou zijn gekomen. Curtius is voldaan dat het plan van Briand bij de vol kenbondsvergadering is ingediend. Geen van de Europeesche staten heeft zich principieel ongunstig over het plan geuit. Ook uit de rijen van de niet-Europeesche volkensstaten zijn geen principieele bezwaren geopperd. Het is thans gewenscht het vraagstuk in zijn geheel aan een studiecommissie toe te ver trouwen, doch Curtius meent, dat in die com missie alle staten moeten vertegenwoordigd worden, wier medewerking voor de zakelijke bevordering van het vraagstuk gewenscht is. Hierbij dacht Curtius blijkbaar aan Sovjet- Rusland en Turkije. Het geheele vraagstuk moet van te voren op de breedst mogelijke wijze worden bestudeerd. Geen enkele van de verschillende kanten moet van bespreking worden uitgesloten of naar den achtergrond worden verwezen. Briand kan dus op den steun van Duiteeh- land rekenen. En toch schijnt de Fr#che minister het idee te hebben, dat men zijn plan geen goed hart toedraagt. Tenminste, zijn pleidooi voor het plan was zonder het heilige vuur, zonder die groote overtuiging, die men anders bij Briand vindt. Hij vroeg slechts om een woord van aanmoediging, om een blijk van vertrouwen, om moreelen steun en geen daadwerkelijke medewerking. Zoo staat het thans met het grootsche plan van Briand. En uit dit alles blijkt wel, dat we voorloopig nog geen Europeesche Unie zul len hebben. Voorloopig zullen de verschillen de landen nog heelemaal apart staan, zullen de hooge tolmuren niet verdwijnen, zal men elkaar op economisch gebied nog steeds ver der bestrijden. Tenzij1 en die wensch is reeds naar voren gebracht tenzij men een Europee sche samenwerking op economisch gebied be proeft. Dat zou dan de eerste stap tot een Europeesche Unie kunnen zijn! Als eerste spreker voerde gistermiddag het woord de Finsche minister van Buitenland sche zaken, Prokope, die de ratificatie door Finland aankondigde van het Tarievenbe- stand. Overigens, deelde Procope ten aanzien van het Pan-Europavraagstuk mede, dat Fin land een deelname door alle Europeesche Staten noodzakelijk acht. Procope herinnerde nog aan de instelling van een Bank voor Internationale Betalingen te Bazel, een der gewichtigste gebeurtenissen in den na-oorlogstijd. Rede van Villagas (Chili). De afgevaardigde van Chili Villagas brak een lans voor de bijeenroeping van een Eco nomische Wereldconferentie in het jaar 1931. De Roemeensche minister van buitenland sche zaken, Mirónescu, noemde als belang rijkste oorzaken van de economische wereld crisis de dumping door een zeer groot rijk, waarbij hij op Sovjet-Rusland zinspeelde. De gevaarlijke communistische onlusten veront rusten vele landen en ook de werkzaamheden in het afgeloopen jaar. Verder kwam Miró nescu terug op verschillende andere gebeur tenissen, zooals de Riinlandontruiming en de conferenties van Londen en Den Haag. Roemenië zal toetreden tot de facultatieve clausule van de verplichte arbitrage en ook het verdrag ratificeeren betreffende den fi- nancieelen steun aan de aangevallen staten. Rede van Zaleski. Zaleski, de Poolsche minister van buiten landsche zaken, verklaarde accoord te gaan met de eischen van Henderson inzake de ont wapening, docjj voegde daaraan toe. dat de staten hun veiligheid niet uit het oog mogen verliezen. Door een optreden, waarbij met de eischen geen rekening wordt gehouden, zou de vrede in gevaar kunnen worden gebracht. Zaleski verklaarde zich voor dë versterking van de volmachten aan den Raad, ten aan zien van zekere preventieve maatregelen te gen den oorlog. Na verdere uiteenzetting van Zaleski, Bran- co (Portugal), Khan Ala (Perzië), welke laat ste de ratificatie van de facultatieve clausule aankondigde, deelde de president, Tituleski, mede, dat een ontwerp-resolutie was inge diend, volgens de welke een bizondere studie commissie met medewerking van het Volken bondssecretariaat met de taak zal worden belast voor de volgende jaarvergadering van den Volkenbond een rapport uit te werken betreffende het vraagstuk van een Bond van Europeesche Staten. 1 Deze resolutie zal in de zitting van morgen in stemming worden gebracht. De president deelde voorts mede, dat he dennacht een zitting zal worden gehouden. Redevoeringen van Briand, Henderson, Curtins. De „Internationale Pers" bood gistermid dag een noenmaal aan, waar het woord werd gevoerd door de ministers van buitenland sche zaken van Frankrijk, Engeland en Duitschland. Briand zette in geestdriftige bewoordingen de noodzakelijkheid van een samenwerking der volkeren uiteen, door een wederzijdsch en volkomen vertrouwen. Deze woorden hebben in verband met den uitslag der Duitsche ver kiezingen bijzondere beteekenis. Henderson verklaarde, dat tusschen Briand en hem geen principieele meeningsverschil- len, doch slechts een verschillende beoordee ling der te volgen methoden ter bereiking van het doelde garantie van den vrede, be staan. Curtius, de Duitsche minister van Buiten landsche zaken, schetste de moeilijkheden der te Geneve aanwezige politici, die steeds het evenwicht tusschen de noodzakelijkheid van nationale belangen hebben te verdedigen en de hooge internationale verplichtingen en doelstellingen moeten zoeken en vinden. HET LONDENSCHE VLOOTVERDRAG. Het conflict tusschen den Japan- schen geheimen raad en de regeering. Naar het schijnt zal het dreigend con flict tusschen de vlootcommissie uit den Geheimen Raad en de regeering over het Londensche Vlooteverdrag, nog te elfder ure worden voorkomen. Gister ochtend toch werd gemeld, dat de Geheime Raad den keizer zal adviseeren het verdrag goed te keuren. Gedurende de laatste jaren heeft de houding van den Geheimen Raad in be langrijke politieke kwesties herhaalde lijk tot moeilijkheden geleid, ofschoon zijn invloed sedert den dood van prins Yamagata in 1922 aanmerkelijk is ver minderd. Thans heeft de Geheime Raad weliswaar geen bezwaar tegen het Vlootverdrag in zijn geheel, doch het gebruikt het om zijn eigen positie achter den troon te versterken, gelijk althans de „Times"-correspondent te Tokio meldt. De premier Hamagoesji blijft echter op zijn stuk staan, daar hij er zeker van is de pers en de openbare mee ning achter zich te hebben. Indien de re geering mocht komen te vallen dan zouden de verkiezingen, naar men al gemeen aanneemt, de Minseito (libera len) opnieuw aan het bewind brengen, waarvan de Geheime Raad zich volko men bewust is. De correspondent van de „Times" noemt den toestand uiterst belangrijk in tweeërlei opzicht. Ten eerste zijn de vlootprograms van Groot-Brittannië, de Ver. Staten en Japan er bij betrokken, en bestaat er voor den Geheime Raad geen alternatief als het Verdrag verwor pen wordt; ten tweede is de crisis een gewichtig moment in den langdurigen strijd tusschen de bureaucratie en de rêgeeringspartij in Japan, in welken strijd de Geheime Raad sedert de Washingtonsche Vlootconferentie steeds meer terrein verliest. HET NIEUWE ARGENTIJNSCHE BEWIND. Alle decreten uit het regime- Irigoyen ingetrokken. Volgens een bericht uit Buenos Aires heeft de voorloopige regeering alle de creten van ex-president Irigoyen, die in strijd zijn met de vóór diens aanvaar ding van het bewincj geldende wetten, ingetrokken. De nieuwe gezaghebbers gaan voort met het arresteeren van de leiders der partij van Irigoyen. Er is een beweging ingezet tot het vormen eener nationale partij, welke alle partijen vereenigt, die tegen den ex-president zijn gekant. De regeering van Paraguay heeft de nieuwe regeerine van Argentinië erkend. Staatsgelden tijdig de grens overgebracht. Een officieel communiqué deelt mede dat thans is vastgesteld, dat de ex- secretaris van het kabinet van den president den llen September een be drag van 1.700.000 piasters naar Monte video heeft verzonden. De gearresteerde voormalige ambte naren zijn vrijgelaten, behalve twee, die worden beschuldigd van vergrijpen tegen het gemeene recht. Ex-president Irigoyen bevindt zich nog steeds aan boord van den kruiser „Belgrano". INTERN. SMOKKELHANDEL IN HAMBURG ONTDEKT. De politie te Hamburg is er in ge slaagd een uitgebreiden internationalen smokkelhandel op het spoor te komen, welke zich uitstrekte over Berlijn, Pa rijs, Londen, Rotterdam, Zwitserland, Italië, Japan en Amerika. De autoriteiten hadden vernomen, dat zich op twee Duitsche stoomschepen, die uit het Oosten kwamen, groote hoeveel heden salicylzuren, borax verdoovende middelen ^evonden. Deze zouden in Hamburg op andere schepen worden overgeladen en verder vervoerd worden. Bij onderzoek werden ongeveer 200 K.G. heroïne gevonden. Verder bleek, dat de vooraden te Stamboel door een Japansch handelsconsortium was aan gekocht. ARBEIDERS-ONGEREGELDHEDEN IN COLUMBIA. Een doode. Volgens een Reuter-bericht wordt uit Barranquilla (Columbia) gemeld dat po litieofficieren schoten hebben gelost op een honderdtal werklooze arbeiders op bananen-plantages teneinde ongeregeld heden den kop in te drukken. Een doode viel te betreuren. DE STRIJD AAN DE BR. INDISCHE N. W. GRENS GEËINDIGD. Volgens officieele mededeelingen van de Britsch-Indische regeering is de opstandige beweging in het Kurramdal aan de Indische Noordwestgrens definitief onderdrukt. De onderkoning en de regeering hebben dank gebracht aan de grenstroepen. De bewoners van het dal zijn voor een jaar van de belastingen vrijgesteld. De ver liezen bedragen 23 dooden en 45 gewonden DRIE BANDIETEN DOOD GESCHOTEN. Drie-en-twintig moorden op hun geweten. De Gepoe te Leningrad heeft drie bandie ten geëxecuteerd, die in Mei 23 mensschen hebben vermoord. De slachtoffers, spoorweg werkers met hun vrouwen en eenige kinderen, werden indertijd met op den rug gebonden handen en vreeselijke hoofdwonden in een greppel nabij een klein stationnetje aan de Marmaneklijn gevonden. Vier andere op der gelijke wijze vermoorde menschen werden in een rivier geworpen. De bandieten hadden in den nacht voor hun ontdekking nog een gezin van vijf personen uitgemoord en vervolgens het huis boven de lijken in brand gestoken. UIT DEN RAAD VAN BERLIJN. De communisten weder aan het werk. Maandag kwam de Berlijnsche gemeente raad weder voor het eerst na de zomervacan- tie bijeen. Terstond bij de opening begonnen de communisten, omdat een door hen inge diend voorstel niet op de agenda was ge plaatst, een zoodanig tumult te maken, dat de voorzitter de zitting moest schorsen. FAMILIE VAN ZES PERSONEN TE LYON DOOR KOLENDAMP VERGIFTIGD. Een uit zes personen bestaande arbeiders familie te Lyon is gisteren op zeer tragische wijze omgekomen. Een arbeider wilde gister morgen vroeg een kameraad afhalen om sa men naar het werk te gaan. Hij kreeg op zijn bellen geen antwoord en liet ten slotte de deur door de politie openbreken. Het schouwspel daarbinnen was ontzet tend. De geheele familie was omgekomen. De 37-jarige arbeider hield in zijn armen zijn 5-jarig dochtertje. Naast hem lag de baby van 2'A maand. Zijn vrouw lag op den grond, zij had haar hoofd tot bloedens toe aan den bedrand verwond. De andere kinde ren lagen te bed alsof zij sliepen. Een voorloopig onderzoek heeft uitge wezen, dat dit drama waarschijnlijk door kolendampvergiftiging is veroorzaakt. HITLER OVER DE BETEEKENIS VAN DE OVERWINNING. In het circusgebouw op het Marsfeld heeft gisteravond de leider der Nationaal-socialis- ten, Hitier, een redevoering gehouden over de beteekenis van de stembusoverwinning. De beteekenis van deze overwining moet aaarin gezien worden, dat de beweging zich thans een plaats veroeverd heeft in de openbaar heid. Het is belachelijk ijj de vorming vaq een nieuwe regeering het doel te zien van de nationaal-socialistische beweging. Voor de nationaal-socialisten is het parlement niet doel op zich zelf, doch slechts 'n middel tot het doel. De nationaal-socialisten vormen geen parlementspartij uit critiek, doch een parlementspartij door dwang en deze dwang heet: grondwet. De overwinning van 14 Sep tember is geen teeken tot uitrusten, 107 man staan thans op een legalen grondslag; zij zullen toonen, dat de nationaal-socialisten niet alleen de massa's kunnen beheerschen, doch ook dat zij' floretschermen kunnen. Op dezen grondslag zullen de nationaal-socia listen iedere-.mogelijkheid uitbuiten, welke hen nader kan brengen tot hun doel. N'iet om de zetels voor afgevaardigden strijden de nationaal-socialisten, doch om zetels teneinde het volk vrij te kunnen maken. De overwinning heeft het doel der nationaal- socialisten niet veranderd. Hitier besloot zijn redevoering, die mede aangehoord werd door talrijke vertegen woordigers der buitenlandsche pers, met den bezwerenden oproep niet te vertwijfelen. De strijd gaat door. PROTESTSTAKING TE WARSCHAU UITGEBROKEN. De sociaal democratische „Abend" meldt uit Warschau, dat gistermorgen vroeg te Warschau de algemeene proteststaking is uitgebroken. Deze zal èèn dag duren en is ge proclameerd als protest van de arbeidersbewe ging tegen de gevangenneming van de leiders der oppositie en tegen het optreden der politie. Alle groote en ook de meeste minder groote fabrieken liggen stil. Het personeel van de tram heeft besloten in overeenstemming met de leiding van de staking het werk niet neer te leggen. Wèl worden protestvergaderingen belegd in samenwerking met het andere Rijks- en Gemeentepersoneel. De staking heeft zich uitsluitend tot Warschau beperkt. DUITSCHE ARBEIDERS IN HET DONETZBEKKEN RUSLAND MOEDE. Naar uit Moskou gemeld wordt, is het in het Donetzbekken herhaaldelijk tot botsingen gekomen tusschen Du.'tsche en Russische ar beiders Ofschoon een commissie der mijn werkersorganisatie vastgesteld heeft, dat de verwijten der Russische arbeiders tegen de Duitschers ongegrond waren, is de positie der Duitsche arbeiders in het Donetzbekken door de voortdurende moeilijkheden dermate onhoudbaar geworden, dat zij Rusland wil len verlaten. In Moskousche ïegeeringskrin- gen tracht men tusschen de buitenlandsche en Russische arbeiders normale omstandig heden te scheppen, zoodat het mogelijk wordt buitenlandsche arbeiders in de Sowjet-Unie te houden. OVERWINNING VAN NANKING OP DE NOORDELIJKEN. De nationale regeering van Nanking meldt een overwinning te hebben behaald op de Noordelijke coalitie onder Feng Hjoe Sjang. Verscheidene tanks en een aantal stuks vela- geschut zouden zijn buitgemaakt. NIET NEERGELATEN SPOOR- BOOMEN VEROORZAKEN ONGELUK. Gistermorgen even over negen werd op een niet afgesloten spoorwegovergang op het traject Hirschau-Aktenkirchen een vracht auto door een trein gegrepen. Een 17-jarige jongen werd gedood. De chauffeur en een vrouw werden gewond. RUSSISCHE PRAKTIJKEN MET POOLSCHE GOEDEREN. Het Poolsche cor. bur. in Den Haag meldt: De Poolsche bladen deelden dezer da gen mede, dat te Lodz groote opwin ding werd veroorzaakt door een bericht, ontvangen door industrieclen te Lodz uit Koningsbergen. Op de Jaarbeurs te Koningsbergen waren nl. in het paviljoen der Sovjets verschillende textielgoederen, voorzien van Russisch stempel, tentoongesteld. Toch hebben de, de Jaarbeurs bezoe kende industrieelen uit Lodz boven al len twijfel vastgesteld, dat het goederen zijn, welke te Lodz gefabriceerd waren en indertijd door de Sovjet-handelsdele gatie te Lodz gekocht waren. Merken der Lodzer fabrieken werden verwijderd en Bolsjewistische er voor in de plaats gesteld, als waren het goederen der grootste Sovjet-fabrieken. De organisaties der fabrikanten te Lodz hebben besloten tegen deze han delswijze bij de Sovjet-Handelsdelegatie een protest iq te dienen, A

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1