Jllunht turnt.
HiRdird twee en dertigste Jaargang.
poiiderda^ 18 September.
tJit Rusland.
220 1930
EEN VERGETEN JUBILEUM.
(Nadruk verboden).
Het jaar 1930 is rijk aan jubilea.
Frankrijk heeft dit jaar eenige jubilea
gevierd, België viert het eeuwfeest van
zijn onafhankelijkheid, Duitschland
viert den zestigsten verjaardag van de
overwinning bij Sedan. Rusland zou dit
jaar ook eenige jubilea kunnen vieren
of betreuren. Een dier jubilea is de 25ste
verjaardag van den vrede van Ports
mouth, die een einde heeft gemaakt aan
den bloedigen en onzinnigen oorlog tus-
schen Rusland en Japan. Ik vrees, dat
zeer vgIgii hier te lande dien oorlog vrij-
wel geheel vergeten zijn en toch hadden
die oorlog en de overwinning van Japan
verdragende gevolgen, zoowel voor alle
volkeren van den Stillen Oceaan als
voor alle koloniale mogendheden, dus
ook voor Nederland.
De voorgeschiedenis van dien nood-
lottigen oorlog was, kort samengevat,
als volgt. De Russische expansie bereik-
ie in de XlXe eeuw haar natuurlijke
grens, n.1. de zee in het Verre Oosten. De
poging om de zee over te steken en ook
in Amerika vasten voet te krijgen, had
ten gevolge van verschillende omstan-
digheden gGGn succgs. Een tijdlang wa-
ren de bezittingen van Rusland in
'Noord-Amerika zeer belangrijk en ston
den de Russische grenspalen naast die
van Spanje, maar langzamerhand wer
den de Russen uit Amerika verdrongen
en tenslotte verkocht de Russische re
geering in 1867 haar laatste kolonie in
Amerika, Alaska> aan do VcrGGnigdG
Staten voor het bespottelijke bedrag van
7 millioen dollar. De Russische expansie
bleef sindsdien beperkt tot Azië. Daar
voelde Rusland zich echter oppermach
tig en de heeren van Petersburg dachten
ai m vollen ernst aan de mogelijkheid,
geheel China te annexeeren. Daarbij
stuitte de tsaristische regeering echter
steeds op het verzet van de overige mo
gendheden, zoodat zij zich moest tem
peren.
De eenige goede haven, die Rusland
in het Verre Oosten bezat, was Wladi-
wostok. Deze haven en haar achterland
zijn echter van overig Siberië geschei
den door Mantsjoerije, dat zich daar diep
in het Russische grondgebied insnijdt.
Toen de Russische regeering den groo-
ten Siberlschen spoorweg aanlegde,
kwamen de moeilijkheden, die het ge
volg zijn van dezen ongunstigen loop
der Russische grens, bijzonder duidelijk
aan het licht. Wilde de Siberische spoor
weg op Russisch grondgebied blijven,
dan moest hij een grooten omweg ma
ken en door een woest land getraceerd
worden. Zoo ontstond de gedachte, den
spoorweg dwars door Mantsjoerije te
traceeren, waardoor de afstand aanzien
lijk verkort werd en Wladiwostok een
nieuw achterland kreeg. Rusland
„pachtte" toen den grond en vestigde
zich in Mantsjoerije. Theoretisch bleef
het land Chineesch grondgebied, maar
in werkelijkheid had de Chineesche
overheid daar niets te vertellen. Het
land werd Russisch en profiteerde er
van. Er ontstonden groote steden (voor
al Charbin), de woeste gronden werden
gekoloniseerd, handel en industrie na
men een ongekende vlucht.
Japan zag die pénétration pacifique
van Rusland met leede oogen aan. Het
zich na de revolutie snel ontwikkelende
Japan wilde .Mantsjoerije tot een Ja-
pansch wingewest maken en vreesde
daarom de Russische penetratie. Toen
Japan zich sterk genoeg voelde, ver
klaarde het aan China den oorlog, ver
sloeg het reusachtig rijk en dwong Pe
king tot capitulatie. Japan kreeg een
gedeelte van Zuid-Mantsjoerije, bene
vens Formosa en een oorlogsschatting.
Rusland greep echter in en dwong Japan
Mantsjoerije en het gebied van Port Ar-
thur, dat Japan „gepacht" had, te
ontruimen. Japan moest zich onderwer
pen, omdat het zich niet opgewassen
voelde tegen den Russischen beer. Om
de pil te vergulden garandeerde Rusland
een Chineesche leening, waarvan de op
brengst bestemd was om de oorlogs
schatting aan Japan te betalen. Voor dat
geld, dat Rusland practisch ook betalen
moest, bouwde Japan zijn nieuwe vloot,
die later Rusland zulke zware neder
lagen toediende.
De stemming in Japan was fel anti-
Russisch. De haat nam nog meer toe,
toen Rusland zelf Port-Arthur en het
schiereiland „pachtte" en zich voorgoed
m Zuid-Mantsjoerije vestigde. Daarna
maakte Rusland Korea tot een soort
vazalstaat en deed als waren Mantsjoe
rije en Korea gewone Russische provin
cies. De chauvinistische Russische bla
den noemden Mantsjoerije zelfs steeds
„Geel Rusland". Wel beloofde Rusland
telkens weer Mantsjoerije te ontruimen
maar het stelde die ontruiming steeds
uit; de Japansche spionnen rapporteer
den, bovendien aan de regeering te To
kio, dat Russische soldaten, verkleed als
'houthakkers e.d., Mantsjoerije over
stroomden. Het eilandenrijk voelde zich
bedreigd. Een verdere ontwikkeling van
de omstandigheden in deze richting zou
nusland onvermijdelijk tot de grootste
macht in het Verre Oosten maken en
dan zou Japan zijn aspiraties voorgoed
moeten opgeven. Er moest dus met haast
gehandeld worden.
Japan wist, dat Rusland in werkelijk
heid veel zwakker was dan men in het
buitenland algemeen dacht. Maar toch
bleef een oorlog met een reusachtig land
T s, usland steeds veel risico opleveren,
wilde daarom met Petersburg tot
S.WÜS;, Cetosburg we»,
pSsSI ,,n de h""d DeZ heeren *te
iMdtaïïvêlarC" ovcr,ui«d' lat Ruv
wi»dmDrn ™"3SSn°defgeenallirrn
gevaar van Z°U afleiden' het^en het
een revolutionnaire uitbar-
£5!™°"eed dÏÏlom
te voorkomm jSIng in het Verre 0osteD
turn dat Rnci zond 6611 ultima-
i™' dat Rusland natuurlijk van de
het ÏlHmaSt g voordat de tijd, die in
was vÏÏÏa1! aanf?egeven was, voorbij
srhe V n d® JaPanscba vloot de Russi
sche schepen aan en bracht vele dier
schepen tot zinken.
Zoo begon de oorlog, die een ero-er
ljmd°had dan d6 Pessimisten in Rus
land hadden verwacht. Rusland leed
w^tn nederlaag, de Russische vloot
werd vernietigd, in Rusland zelf nam de
ontevredenheid der massa dreigende af
metingen aan, het Russische leger in
he* Ye™je 0o3ten verkeerde in staat van
ontbinding. Er moest dus zoo spoed*
mogelijk vrede gesloten worden, daar
deHjk'wa? soldaten-revolutie onvermij-
HfVWestan> vooral Engeland (de toen-
ga- Kdgenoot van JaPan) en Ame-
ïka, die bevreesd waren voor de Rus
sische expansie in het Verre Oosten
waren verheugd over de overwinningen
z£h ?an' In Amerika begon 't publiek
zich echter ai spoedi grekenschap te ge
ven Van t nieuwe gevaar. Een verplette
ring van Rusland zou de positie van
Japan zoo sterk maken, dat de belangen
n Amerika er door geschaad zouden
worden. De publieke opinie begon zich
ongerust te maken over den toestand in
het Verre Oosten, en Roosevelt, de toen
malige president van de Vereenigde Sta-
llnh ^e,sl?ot ln te grijpen. Hij wendde
zmh tot Japan en kreeg de mededeeling,
dat Tokio bereid was, vrede te sluiten
Daarna wendde hij zich tot Nicolaas II
Ook deze was geneigd vrede te sluiten.
Daarop volgde de officieele uitnoodiging
en beide oorlogvoerende landen zonden
gedelegeerden naar Washington. Daar
het in die stad te warm was, vonden de
besprekingen te Portsmouth plaats.
Aan het hoofd van de Russische dele
gatie stond Witte, de eenige werkelijke
staatsman, dien het tsaristische regime
bezat. De keuze bleek al dadelijk buiten
gewoon goed te zijn en Witte werd de
feitelijke leider van de onderhandelin
gen. Hij wist zich aan de Amerikaan-
sche opvattingen aan te passen en
knoopte met de Amerikaansche pers
vriendschappelijke betrekkingen aan.
Tegenover de Japanners gedroeg hij zich
niet als de vertegenwoordiger van een
verslagen land, maar als iemand, die
wel bereid is vrede te sluiten, maar die
desnoods den oorlog zou kunnen voort
zetten.
De Japanners eischten het eiland
Sachalin en een oorlogsschatting. Dat
wilde Witte in geen geval toegeven. Rus
land was wel bereid het Zuidelijke ge
deelte van Sachalin, dat vroeger aan
Japan had toebehoord, aan dat land te
rug te geven en Japan een zeker bedrag
te betalen ter vergoeding van de onder
houdskosten van de Russische krijgsge
vangene^, maar verder wilde het niet
gaan. Het scheen dus, dat een vergelijk
onmogelijk was en dat de oorlog zou
hervat worden. Witte wist echter, dat
Japan uitgeput was, dat het den oorlog
niet kon voortzetten en dat de buiten-
landsche bankiers aan Tokio geen lee
ningen meer zouden verstrekken. Japan
zou dus moeten toegeven. Intusschen
bleef de toestand gespannen en Roose
velt deed al het mogelijke om een breuk
te vermijden. Op de definitieve zitting
(29 Augustus 1905) verklaarde Witte, dat
Rusland in geen geval verder zou gaan;
hij wees elke gedachte van een oor
logsschatting van de hand. Hij zei dat
op een kalme wijze en deed alsof de
zaak voor hem afgedaan was. Er ont
stond een pijnlijke stilte, die eenige se
conden duurde. Zal er vrede komen of
zal de oorlog opnieuw ontbranden? Ten
slotte verklaarde de Japanner Komoera,
dat Japan bereid was op de voorgestelde
voorwaarden vrede te sluiten. Rusland
behaalde dus een diplomatieke overwin
ning.
Dienzelfden dag werden de voorwaar
den van den vrede van Portsmouth vast
gesteld. Rusland hoefde geen oorlogs
schatting te betalen, maar de voorwaar
den waren toch zwaar. Rusland verloor
het zuidelijke gedeelte van Sachalin, het
stond aan Japan Port Arthur en het
schiereiland Kwantoen af, het erkende
de opperheerschappij van Japan in
Korea en Zuid-Mantsjoerije, het stond
aan Japan den spoorweg naar Port-
Arthur af; bovendien kreeg Japan groo
te voorrechten wat den vischvangst aan
de Russische kusten betreft enz.
De overwinning van Japan schudde
het gele ras wakker. De overtuiging, dat
het blanke ras onoverwinnelijk is, dat
elk verzet tegen de opperheerschappij
van Europa onvermijdelijk op een mis
lukking moet uitloopen, was verdwenen.
De beteekenis van deze omwenteling in
de gedachten van de Aziatische volke
ren kan niet overschat worden. De 'ne
derlaag van Rusland op de velden van
Mantsjoerije was het begin van een
nieuw tijdperk in de geschiedenis van
het Oosten. De tijd van het opdringen
van het Westen was voorbij. Indien de
koloniale mogendheden dit toen hadden
begrepen, dan zouden zij de vernedering
van Rusland hebben voorkomen.
Japan werd sindsdien een der mach
tigste mogendheden van het Verre Oos
ten en een wereldmarkt. De bolsjewisti
sche revolutie heeft de positie van Japan
nog sterker gemaakt. Voortaan is er
geen enkele macht, die de aspiraties van
Tokio aan banden zou kunnen leggen
de P°sltie van Amerika is daafdoor
zwakker geworden, omdat Japan nu in
geval van een oorlog met Amerika Ke-m
aanval in den rug hoeft te vreezen Ja
pan geeft zich terdege rekenschap van
de groote voordeelen, welke het bestaan
van het sovjetregime aan Tokio biedt en
doet daarom al het mogelijke nm a
regime tegen ineenstorting^ bTscheï
Pr. BORIS RAPTSCHINSKY.
Uit de Pers
iv ti De Millioenennota.
Wie bij dat alles nog rekening houdt met
de economische onbekwaamheid van het nar
townt, dat de regeering slechts op d»„ w£
der uitgaven weet voort te dringen verkeert
met in het onzekere bij de bepaling van 2
slotoordeel. Rooskleurig zien onze financiën
er geenszins uit en met toekomst-verrassin
gen van minder aangenaam allooi moet re
kening worden gehouden. Vinden regeering
en parlement daartoe niet den moed, dan zal
de Nederlandsche belastingbetaler de
man, die de klappen krijgt" weldra be
merken, wat men in Den Haag onder bijzon
dere maatregelen" verstaat.
De totaalindruk van de N.R.Crt. (lib.) is'
verrf „f 1T' SCh°°n hi' den toestand
verre van rooskleurig inziet, bij de samen
stelling van de begrooting toch niet van over
dreven pessimisme blijk geeft. De Kamer zal
er wel aan doen, de begrooting in alle onder-
deekn nauwkeurig na te gaan, of daarbij in
h iIPZa "aar versoJbering van het staats-
gestS611' WaarV3n de Troonrede sprak, is
Ook het Hbld. (lib.) is ontevreden over de
versobering.
nJaïer vooI het werk> dat mi-
nister De Geer heeft gedaan in het belang
der saneering onzer begrooting. Uit de oj>
gave, welke hij zelf hiervan in de Miljoenen
nota geeft, blijkt, dat hij hiervoor in de laat
ste jaren belangrijke bedragen heeft moeten
besteden, maar dit neemt niet weg dat de
zoo veel besproken „versobering" toch maar
uiterst weinig resultaat voor den belasting
betaler heeft opgeleverd.
De Tijd (r.k.) is vol hoop op de toekomst
„Voor „overmatige" bezorgdheid kan er o.i
nooit ernstig reden zijn; voor bezorgdheid
zonder meer is er ook nu nog geen directe
aanleiding; voor verzorging met vooruitzien-
den blik van cultureele belangen en indus-
trieele scholing des te meer.
Zonder feeststemming is er, meenen wij,
nog plaats voor een blijmoedig optimisme.'
Want achter de wolken schijnt nog steeds de
zon".
De Resb. (r.k.) is iets somberder, maar,
zoo oordeelt zij: Voor een soort wanhoops-
pohtiek is geen enkele reden en dus ook niet
voor een zoo sterke besnoeiing op de sociale
en cultureele uitgaven, als de regeering, blijk
baar onder den druk,van den minister van
financiën, voornemens is toe te passen.
Voor het zoover is, moeten nog eerst an
dere financieele maatregelen worden toege
past, waaraan lang niet zooveel bezwaren
verbonden zijn, als aan het stopzetten van
zooveel wat goed en nuttig is.
In dit verband pleit het blad voor de in
voering van een weelde- en verteringsbelas
ting.
De Ned. (c.h.) schrijft o.m.:
Of de Bezuinigingscommissie niet weder
het bezorgde hoofd zal schudden over zulk
een optimistisch schatmeester, die rekent op
eene besparing van drie millioen en dan nog
heenspringt over een te kort van twee mil-
lioen? Wij zijn er wel bang voor.
MILITAIRE UITGAVEN IN 1931.
Het totaalbedrag van hoofdstuk VIII
(Defensie) der Rijksbegrooting voor 1931 be
loopt 102.358.907 waarvan op den kapi-
taaldienst 627.000 en aldus voor den ge
wonen dienst 101.731.907. Dit laatste be
drag is gespecificeerd als volgt' Departement
1.501.132; militaire uitgaven 94.147.788;
niet-militaire uitgaven 5.952.987. Overige
uitgaven 130.000.
In de Memorie van Toelichting tot dit be-
grootingshoofdstuk wordt het volgende
medegedeeld omtrent nieuwen aanbouw van
materieel voor de zeemacht: De beide tor-
pedobootjagers 1927 „Banckert" en Van
Nes" zullen resp. einde 1930 en begin 1931
gereed zijn. De onderzeebooten O. 12, O 13
en O. 14 zullen vermoedelijk in het jaar 1931
worden opgeleverd.
Op de huidige begrooting worden gelden
aangevraagd tot voortzetting van den bouw
der onderzeebooten O. 12, O. 15, K. 14 en
K. 17, zoomede voor den bouw' van den
kruiser en het flottiljevaartuig, voor welke
beide schepen de eerste termijnen zijn aange
vraagd bij suppletoire begrooting 1930.
In de suppletoide begrooting van Defensie
voor 1930 deelde de minister zijn voornemen
mede om op de begrooting van 1931 <relden
aan k voor «e11 eersten termijn van
een flottiljeleider, welke bestemd is ter ver
vanging van het pantserschip „Hertog Hen
drik dat thans zijn taak niet meer vol
doende kan vervullen. De minister meent
thans daarvoor in de plaats te kunnen vol
staan met een kleine type schip, dat aan de
tegenwoordige eischen van bewapening en
snelheid voldoet. De bewapenii g zal bestaan
ruimC300oTnnen 12,CM' Hct schiP zai
rS'" waterverplaatsing hebben en
de totaa kosten worden geraamd op 7<A mil-
M tne™e ^mijn wordt thans
een bedrag van 50.000 gulden aangevraagd.
Op de begrooting 1931 is uitgetrokken
voor den bouw van; wee onderzeebooten O.
13 en O. 14, totaal 1.200.000; een onder
zeeboot O. 15 85O.C0O; één flottiljevaar
tuig-1930 500.000 en voor het in aanbouw
brengen van een flottiljeleider-1931 50.000;
alles te zamen 2.600.000, welk bedrag ge
heel ten laste der rijksbegrooting komt.
Verder wordt bij deze begrooting aange
vraagd voor: twee torpedobootjages 1927
80C0; drie onderzeebooten K. 14 en K. 16
3.620.CC0; twee enderzeebooten K. 17 en
K. 18 2.245.000 en één kruiser 1930
1935.000; totaal 7.808.000, waarvan de
helft op 3. 904.000 ten laste der rijksbe-
rooting komt, terwijl de andere helft uit de
egrooting van Ned.-Indië wordt geresti
tueerd.
De totalen kosten van den nieuwen aan
bouw bedragen voor 1931 10.408 000,
waarvan 3.904.000 uit de Indische midde
len wordt gerestitueerd.
Het ligt, naar de minister mededeelt, in het
voornemen twee torpedobooten van het Z.-
type in West-Indië te stationeeren, voor welk
doel het noodzakelijk is deze vaartuigen een
verbouwing te doen ondergaan.
Zoowel door de gebeurtenissen in West
Indië als met het oog op de behoefte aan
Europeesch beroepspersoneel der zeemacht
op de vloot in Ned.-Indië moet gerekend
worden met een uitbreiding van bijna 400
man voor W.-Indië.
O. Indië eischt 447 man meer, zoodat met het
oog op de thans gebleken behoefte van de
vloot in Oost-Indië het personeel met rond
500 man moet worden uitgebreid. Het ligt in
het voornemen de bedoelde uitbreiding van
personeel geleidelijk te doen plaats hebben en
daarbij zorg te dragen, dat in elk geval in
1934 de bemanning van de vloot in Indië
op de verlangde sterkte zal zijn gebracht.
Landmacht
Wat de landmacht betreft is de vredes-
samenstelling van een regiment infanterie
opnieuw vastgesteld, ten einde de bezwaren
op te heffen, welke verbonden bleken te zijn
aan de onderverdeeling van het regiment in
twee schoolcompagnieën, terwijl de instructie
in de praktijk onder de leiding van drie kapi
teins plaats vond. De leiding der onderschei
den categorieën dienstplichtigen zal voor
taan plaats vinden bij drie compagnieën, on
derscheidenlijk de tirailleurs, de mitrailleurs
en de specialistencompagnie. Voorts is in de
nieuwe samenstelling afzonderlijk vermeld
het personeel, dat te zamen vormende het
mobilisatiebureau in den regimentsstaf is
belast met de werkzaamheden verbonden aan
de registratie van het met groot verlof zijnde
personeel, de overige mobilisatievoorberei
dingen, bewapening, de munitie, de kazernee
ring, en dergelijke arbeid, welke met de eigen
lijke opleiding der dienstplichtigen geen ver
band houdt. De aan het hoofd van genoemd
bureau Haande majoor is tevens belast met
de leiding van afzonderlijke cursussen voor
reserve-officieren.
Deze gewijzigde samenstelling kon met het
volgens de bestaande organisatie beschikbare
beroepspersoneel worden tot stand gebracht.
Echter is het, als gevolg van de doelmatiger
verdeeling en tewerkstelling van dat perso
neel, overeenkomstig de nieuwe organisatie,
mogelijk gebleken, met één officier per regi-
ment-infanterie minder te volstaan.
Ten slotte is de verbetering van de vredes
organisatie der regimenten-infanterie tevens
dienstbaar gemaakt aan het scheppen van een
voor den bevorderingsgang van het beroeps-
en van het reserve-personeel noodzakelijke
gunstiger sterkteverhouding tusschen de on
derscheidene officiersrangen, beneden dien
van luitenant-kolonel, en tusschen de verschil
lende onderofficiersrangen.
Als gevolg daarvan zal het niet meer noo-
dig zijn bevorderingen te doen plaats vinden
zonder toekenning van de aan een hoogeren
rang verbonden jaarwedde. Tot gelijk doel
zijn ook de vredessamenstellingen der overige
daarvoor in aanmerking komende legeronder-
deelen herzien en opnieuw vastgesteld.
Vergelijking met de begrooting van 1930
leert, dat dit jaar op den gewonen dienst
1.753.404 meer wordt aangevraagd dan het
vorig jaar.
TWEEDE KAMER.
Mr. van Schaik tot voorzitter be
noemd.
Bij K. B. is tot voorzitter der Tweede Ka
mer der Staten-Generaal voor het tijdvak der
tegenwoordige zitting benoemd mr. J. R. H.
van Schaik, lid van die Kamer.
JONGEN ÏN BRAND GERAAKT.
Dinsdagmorgen stond de petroleumventer
G. van Ommeren te Waddinxveen in de keu
ken van zijn woning, bij een brandend petro
leumstel een flesch met benzine te vullen.
Plotseling vatte de benzine vlam en vlogen
de kleeren van zijn negenjarig zoontje, die bij
zijn vader stond te kijken, in brand. Het
ventje vloog gillend de straat op. Omwoners
schoten te hulp en wisten de vlammen met
kleedingstukken te dooven. de jongen had
aan zijn beide been en zeer ernstige brand
wonden opgeloopen. Na voorloopig verbon
den te zijn is hij naar den dokter vervoerd.
Inmiddels hadden de meubelen in de keuken
vlam gevat, doch deze wist men met eigen
middelen te dooven.
BELASTINGBETALING OP POST
KANTOREN.
De invoering van de postbetalingen in de
steden heeft geheel aan de verwachtingen be
antwoord, zoodat naar den thans bestaanden
toestand het aantal betalingen van directe be
lastingen op de kantoren der posterijen tot
drie millioen is gestegen. Het voornemen be
staat, dit instituut verder uit te breiden tot
alle gemeenten, ressorteerende onder de ste
delijke belastingkantoren, waardoor naar
schatting dit aantal met nog ongeveer
250.000 betalingen zal toenemen.
EEN GESCHENK VOOR DE KONINGIN
Uit naam van koopvaardij-officieren
Uit naam van gezagvoerders, oud-gezag
voerders en stuurlieden van de koopvaardij
in Nederlandsch-Indië heeft gistermiddag in
het paleis Huis ten Bosch te 's-Gravenhage
een deputatie, bestaande uit de heeren H. C.
Ykema, vertegenwoordiger van de vereeni-
ging van gezagvoeders en stuurlieden in
Ned.-Indië, mr. Maclaine Pont, eerelid dier
vereeniging en F. van Veen, oud-gezagvoer
der der K.P.M., aan de koningin een schil
derij aangeboden, als een bewijs van eerbied
en trouw, ter gelegenheid van haar 50sten
verjaardag.
De heer Ykema gaf bij de aanbieding een
korte toelichting en deelde aan de koningin
mee, dat het initiatief werd genomen door
eenige leden der vereeniging van gezagvoer
ders en stuurlieden in Ned.-Indië, welke ver-
DIENSTPLICHT.
Vrijstelling wegens kostwinnerschap en
wegens persoonlijke onmisbaarheid.
De aanvraag, mondeling ter gemeente-se
cretarie, tot het opmaken van een staat van
inlichtingen in zake vrijstelling wegens kost
winnerschap of wegens persoonlijke onmis
baarheid geschiedt in het algemeen omstreeks
twee maanden vóór het tijdstip, waarop de
ingeschrevene zal worden ingelijfd.
Indien de inlijving zal plaats hebben bin
nen twee maanden na ontvangst van de
kennisgeving, vermeldende het tijdstip der
inlijving, dan moet de aanvraag geschieden
binnen veertien dagen na ontvangst van be
doelde kennisgeving.
Ontstaat de reden van vrijstelling later,
dan geschiedt de aanvraag binnen veertien
dagen nadat de reden van vrijstelling is ont
staan.
Alkmaar, 17 September 1930.
De Burgemeester van Alkmaar,
WENDELAAR.
eeniging gaarne haar steun hieraan verleen
de.
Het schilderij brengt de reede van Soeraba-
ja, Indië's grootste handelsstad, in beeld. Het
is geschilderd doe den heer Willem van der
Does, zelf oud-scheepsofficier. Men ziet hier
de reede van de monding van de rivier van
Soerabaja af, de Kali Mas, aan de rechter
oever. Op den achtergrond ziet men een van
de Nederlandsche oorlogsschepen en meer op
den voorgrond het havenkantoor, waarnaast
aan de buitenkade van de haven van Tand
jong Perak een groote oceaanstoomer is ge
meend. Eenige Madoereesche handelsprauwen
zeilen de Kali Mas in en uit. Het schilderij
geeft de reede bij zondsondergang, met de
schitterende kleureffecten, welke zich bij een
tropischen zonsondergang kunnen voordoen.
De heer Ykema uitte namens de schenkers
den wensch, dat het de Koningin gegeven mo
ge zijn nog lange jaren de regeering over
Nederland en de deelen van het rijk buiten
Europa te voeren, tot heil van het vaderland.
ONDERZOEK VAN CORRUPTIE.
Door particulieren gefinancierd. Zij
krijgen het geld terug.
In de Dinsdag gehouden vergadering van
den gemeenteraad van Doetinchecn kwam in
bespreking de rekening en verantwoording
van de raadscommissie tot onderzoek van
corruptie.
Verschillende leden constateerden dat de
uitgaven veel meer hebben bedragen dan het
toegestane crediet, zoodat de commissie to'
het dekken dier uitgaven giften van gemeente
naren heeft aangenomen.
De heeren Weustcr en Spijkman verklaar
den dat de raad er recht op heeft te weten
wie de gevers zijn, om na te kunnen gaan
welke politieke invloeden bij dit onderzoek
gewerkt hebben. Als particulieren dit onder
zoek gefinancierd hebben, zit er een luchtje
aan.
De voorzitter der comm., de heer Cohen,
zeide, dat niet de commissie maar de gemeen
te die geschenken heeft gekregen.
De voorzitter repliceerde dat dit in strijd
is met de gemeentewet, daar alleen de raad
geschenken mag aannemen onder goedkeu
ring van Ged. Staten.
In verband met de mededeeling van den
heer Cohen, deed de heer Rietberg het voor
stel dat de namen der gevers zullen worden
medegedeeld, opdat de raad gelegenheid heeft
die gelden terug te betalen.
Dit voorstel werd aangenomen met 7 tegen
6 stemmen en 2 onthoudingen.
ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Meikauto door trein gegrepen.
Dinsdagmiddag even over half zes is op
den onbewaakten overweg nabij de nieuwe
Kalfjeslaan te Nieuwer-Amstel een melkauto
door een van Amstelveen komenden trein ge
grepen. Het bovengedeelte van den autc
werd met melkbussen en al van het chassis
gerukt en in elkaar gedrukt. De chauffeur
kwam wonder boven wonder met den schril
vrij.
ONTVLUCHTE PSYCHOPATHEN.
De recherche heeft een tweewielige hitten-
kar, een paardentuig en een schimmelhit in
beslag genomen, die in den nacht van 12 op
13 Sept. j.1. te Amsterdam twee resp 24- en
21-jarige uit het Psychopathenasyl te Leiden
ontvluchte jongelui gestolen hadden.
KINDERVERLAMMING.
Te Nieuwe Wetering is in het gezin van
J. R. bij een kind van 2 jaar kinderverlam
ming geconstateerd. Het kind is naar tiet
ziekenhuis te Leiden overgebracht.
VERKEERSONGEVALLEN.
Bekneld geraakt.
Gistermiddag om half één heeft een vracht
auto op den Ringdijk onder Zwijndrecht, ko
mende uit de richting Hendrik-I do-Ambacht
een broodkar aangereden, die links aan den
dijk stond. Door den schok geraakte de
broodbezorger, de H., die zich achter zijn
kar bevond, bekneld tusschen zijn kar en een
aan den dijk staand woonhuis.
Een van de ruiten van dit woonhuis werd
ingedrukt. De man werd aan handen en
borst ernstig gekneusd.
Overreden en gedood.
Het 4-jarig dochtertje van den heer Rade
maker te IJmuiden is op den Stationsweg al
daar door een vrachtauto overreden en ge
dood.
Paard doodgereden.
Te Heusdenhout onder Ginneken reed een
auto tegen den vrachtwagen van P. B. Het
paard werd tegen een boom geslingerd, waar
het dood bleef liggen; de vrachtwagen werd
tot splinters gereden.
BRANDEN.
T weehonderd kippen omgekomen.
Te Gastelsche Veer (gem. Oud-Gastel,
N.-B.) ontstond brand in de landbouwschuur
van den heer M. Ongeveer 200 kippen kwa
men in de vlammen om, terwijl alle laod-
