Uim
Damrubfiek
BE iv ovr(ttt:\
v lkkiik s a ge stut.
M
mmi
m
9
w
Brieven uit de Hoofdstad.
Schaakrubriek
m s is
iB 11
:h li
18 B
B4B
DE NATUUR IS EEN
ONBETROUWBAAR
FABRIKANT VAN
LEVERTRAAN
33- 34-
Rechtszaken
V A\ EEU
T
de berekeningen, die de subcommissie B. uii
den Zuiderzeeraad onder leiding van mr. O
Vissering heeft gemaakt. De schade werd
toen berekend op zeven miilioen gulden en
welke beteekenis heeft dit bedrag in vergelij
king tot de totale kosten van de Zuiderzee
werken? Hij wees erop, dat in de jaren 1929
en 1930 reeds elf miilioen gulden visch werd
gevangen; na 1890, toen 190.000 ankers
ansjovis van de Zuiderzee aan de markt
verden gebracht, is er geen beter jaar ge
veest dan 1930 met 130.000 ankers. Dit al
les zal echter afgeloopen zijn, zoodra de af
sluitdijk van de Zuiderzee gereed is.
Behalve de schadevergoeding voor schuit
en netten vragen de visschers credieten over
eenkomstig de bepalingen van de landarbei-
derswet.
De uitkeeringen voor het leven, die thans
op 65-jarigen leeftijd worden gegeven, moe
ten op 55-jarigen leeftijd aanvangen. De
.visschers willen ook van voorlichting door
veldwachters verlost worden en zii vragen
voorlichting van de Generale Commissie
door wettelijk erkende plaatselijke commissies
en wanneer dan aanvragen worden afgewe
zen, willen de visschers gaarne weten, waar
om dat is geschied.
Met een bedrag van totaal 15 miilioen
gulden zouden alle wenschen der visschers
vervuld zijn. De thans aanhangige wetswii
ziging komt weliswaar een weinig aan de
wenschen der visschers tegemoet, doch nog
onvoldoende.
Behalve de heer Demmer hebben ook de
h eren A. .1. Mühren, voorzitter van den
,.St. Petrus"-Bond en J. van der Steen, voor
zitter van den Bond van Christelijke Fa
brieks- en Transportarbeiders, afd. vissche
rij, het een en ander over de ervaringen m^t
de Generale Commissie verteld. Te Volen-
dam. waar juist op den dag der persconfe
rentie aan den afslag een omzet van een mii
lioen gulden gedurende dit jaar werd be
reikt, zag men de visschers, thans nog in
hun eigen bedrijf, die over twee jaar broode
loos zullen ziin. Op oen Maandag a.s. te Den
Haag te houden de.-.onstratieve vergadering,
zullen de visschers zelf nog eens hun wen
schen kenbaar maken.
Verkeerstelling.Vrijwilligers van
beiderlei kunne. Gegevens ten
behoeve van demping en braak.
Geen breken en plempen in den
blinde. Broodjes met ham en
leverworst. De voetganger weer
verwaarloosd.
Ik zal beginnen u te vertellen, dat men
tegenwoordig in deze stad ter dege op zijn
tellen moet passen, sinds de straten van tel
gangers wemelen, zoodat men ervan versteld
staat. Laat men hieruit niet de onjuiste con
clusie trekken, dat het paard weer in eere is
hersteld. De tel-gangers, die wij op het oog
hebben zijn geen viervoeters. Zij behooren tot
'de niet-officieele en tijdelijke gemeente-ambte
naren, die zich beschikbaar hebben gesteld,
cm aan de verkeerstelling deel te nemen,
d.w.z. er hun medewerking aan te verleenen.
'Pen verkeerstelling? Wij krijgen dit jaar een
volkstelling, die voor het gehede land geldt,
en die dienen moet voor statistieken van rijk
en gemeente, voor controle op de staten van
den burgerlijken stand en misschien nog wei
voor veel meer. Daarmede heeft de gemeente
lijke verkeerstelling te Amsterdam echter
niets uit te staan. Maar er wordt in en buiten
den Raad zooveel geredekaveld over al te
drukke pleinen en straten, over de wensche-
lijkheid grachten al dan niet te dempen, over
de noodzakelijkheid breede verkeerswegen ten
Ikoste van bestaande bouwwerken door te
trekken, over de noodzakelijke uitbreiding
van het korps der verkeersagenten, over
nieuwe en strengere verkeersbepalingen, dat
men ten stadhuize en bij de verkeers-politie
wel eens over authentieke gegevens betreffen
de dat verkeer een rustige beschikking wilde
hebben. En aldus werd besloten om nu, na de
vacantie, nu de Amsterdammers weer aan
't werk zijn en op normale wijze van straten
en pleinen gebruik maken, een verkeerstelling
te organiseeren. De cijfers kunnen dan spre
ken en aan vel misverstand kan een einde
worden gemaakt.
De telling kan gegevens verstrekken voor het
ontwerpen van eejt nieuw plan betreffende
de verkeerswegen in de binnenstad. Men mag
dus, nu mede hiervoor tot de telling overge
gaan wordt, aannemen, dat dit plan bij B. en
W. of liever bij de afdeeling Publieke Wer
ken, niet bestaat. Men weet, dat herhaaldelijk
naar dit plan gevraagd is en dat men het
Publieke Werken niet ten onrechte euvel
duidt te breken en dicht te plempen, zondei
een vast en oordeelkundig ontworpen plas,
en zoo maar in het wilde! Zoo heeft men de
Vijzelstraat verbreed en ernstige voorstellen
gedaan tot demping van Rokin en Vijzel
gracht. Op zichzelf is daar niets tegen, maar
B. en W. moeten dan toch aantoonen, dat het
noodzakelijk is Welnu, de verkeerstelling
kan aan vóór- of aan tegenstanders de over
tuigende gegevens verschaffen.
Bovendien, als men te weten komt in welke
richting het drukste verkeer zich ontwikkelt,
kan men daarmede rekening houden bij de
stads-uitbreiding. Het is niet voldoende, om
nieuwe en breede wegen in de oude binnen
stad aan te leggenmen dient er voor te zor
gen, dat zij niet dood loopen in de nieuwe wij
ken. En misschien kan men den verkeers
stroom eenigszins reguleeren door aan die
wijken waarheen de sterkste stroom gericht
is, minder snel uitbreiding te geven. Boven
dien wil men, door middel van de telling, ;e
weten komen, hoeveel auto's „van buiten'"
zich naar de hoofdstad begeven en hoeveel de
stad slechts passeeren. Verder kan men na
gaan wat de vrachtauto's doen, door welke
straten en over welke pleinen het „zware"
verkeer zich beweegt en hieruit kan men dan
conclusies trekken omtrent de keuze van het
bestratings-materiaal ten behoeve van be
paalde wegen.
Men ziet, de verkeerstelling kan zijn nut
hebben en als zij veel geld heeft gekost aan
de reeds zwaar belaste gemeentekas, dan is
het een troost te weten, dat dit geld niet voor
niets werd weggesmeten. Want geld heeft dit
grapje ongetwijfeld verslonden. Niet ten be
hoeve van arbeidskrachten. Er hebben zich
ruim tweeduizend scholieren van hooger- en
middelbaar onderwijs, jongens en meisjes,
als vrijwilligers aangemeld om als tellers op
te treden en zij hebben zich, onder leiding van
een paar honderd gemeentelijke controleurs,
ten. Maar tenslotte moesten zij toch over
materiaal beschikken en dus kregen zij zeer
fraaie telkaarten, waarop de verschillende
soorten vehikels afgebeeld staan en achter de
plaatjes behoeften zij dan maar te „turven"
De stads-drukkerij zal voor dit papier wel
weer een statige rekening indienen. En dan,
de jongelui moesten dien dag van zwaren
arbeid behoorlijk gedrenkt en gespijzigd wor
den. Zij hadden dienst van half zeven tot
half zeven, in twee ploegen weliswaar, maar
dan toch een zwaren dienst, en dus moest
wel een „intendance" ter verzorging worden
ingericht. Ongerekend de hoofdmaaltijden
aan het einde van den teldag werden zeven
tien duizend broodjes beschikbaar gesteld be
smeerd met tweehonderd pond boter en be
legd met vierhonderd pond ham en evenveel
leverworst. Per dag, wel te verstaan, want er
is op twee tel-dagen gerekend. Ja, onze jon
gens en meisjes hebben gelukkig een gezon
den eetlust. Honderd vrouwelijke scholieren
hebben in de intendance werk gevonden en
hebben 'm dus „gesmeerd". Doch laat ons
niet kleinzielig zijn. Tenslotte zijn de hieraan
verbonden kosten gering in vergelijking met
het geld dat wordt verspild, wanneer een
gracht wordt gedempt of een straat wordt
verbreed zonder dat het noodig is.
Wie zich op den teldag op straat begaf zag
telkens, links en rechts op den trottoirs eenige
jongelui op stoeltjes gezeten, aandachtig
werkzaam met het noteeren van „het ver
keer". Menige automobilist en wielrijder, die
zich niet op de hoogte had gesteld van het
geen gebeuren ging, voelde zich ongerust
Had hij de maximum-snelheid overtreden?
Menige wandelaar wierp zich trotsch in de
borst: eindelijk was ook de voetgapger weer
eens „in tel". Maar dit alles was waan. Mi
nimum- of maximum-snelheid liet den teller
koud en om den voetganger bekommerde hij
zich niet. Alleen op enkele punten werden
ook de tippelaars geteld. Zij werden echter
niet „geturfd", dat zou ondoenlijk zijn, maar
met behulp van tel-machines genoteerd. Op
sommige pleinen had men een vrij uitgebreid
tel-corps noodig, bijv. bij de stations, op 't
Weesperplein en vooral bij de Munt. Op dit
laatste verkeers-centrum waren veertig man
nen den geheelen dag in de weer en nog was
het moeilijk om den stroom bij te houden. En
aan het einde van den werkdag zijn de tellers
op een deugdelijke feestmaaltijd onthaald,
om hun te beloonen voor de inspanning en de
vermoeienis. Het is zwaar en verantwoorde
lijk werk geweest, maar het is, met de ambitie
van de jeugd, door de Amsterdamsche jeugd
vervuld. Of het resultaat de moeite loonen
zal? Wij dienen dit af te wachten en zijn be
nieuwd naar het rapport, dat uit de cijfers te
voorschijn zal komen. Wij zullen dan spoe
dig weten, op welke plaatsen van de stad ver
breeding der verkeerswegen noodzakelijk is
wij vreezen, dat de eischen talrijk zullen
zijn en hoe Publieke Werken zich een defi
nitieve oplossing van het probleem voor
stelt.
Amsterdam, Oct. 1930 EMERGO.
Probleem no. 307.
Wolthuis met wijziging van W. N.
Jen Helder.
a b
Tweezet.
Eindspel no. 390.
a b e d e f g
8
1 rrrwW/'/7/ WZW/
-
1 SsS&Sï
1
abcdefgh
(9e matchpartij LaskerTarrasch om
't wei eldkampioenschap).
Zwart aan zet.
Dr. Tarrasch schreef hieromtrent in
de Berliner Lokal-Anzeiger:
In deze stelling had zwart 1b3
die tot interessante combinaties leidde,
beslissend voordeel kunnen krijgen. De
pointe ligt in 2Laó Bijv. 1b3
2. ab3 La5 3. c3 a3 4. ba3 Lc3 en wint de
kwaliteit met nog twijfelachtig spel.
Wit kan echter alle gevaar bezweren
met 2. ab3 Lao 3. c3 a3 4. Pa2! Want na
4. ab2 5. Th2 Lc3 6. Pc3 Tc3 heeft zwart
niets bereikt. Echter zou ook 4. Kdl ab2
5. Tb2 Kc3 6. Te2 een voldoende verdedi
ging opleveren.
Oplossing eindspel no. 389
(G. v .Nieuwkuvk).
Stand: Wit: Kf4 Tal pè'a7.
Zwart: Kh3 Tc8 p. c2.
Kg2
Onverschiillig wat zwart
doet, behalve schaak ge
ven, speelt wit:
en hij krijgt tijd om p. a7
voldoende te beschermen.
Oplossing probleem no. 306
(G v. Nieuwkuyk).
Zwart moet nu met een zij
ner Paarden spelen waar
door een vela vrij komt
voor mat ie geven, dus:
Pf2 speelt 2. Pd3 mat.
Pg5 speelt 2. Pe6 mat.
want 't is gebleken, dat haar levertraan-
produktie sterke verschillen oplevert in vita-
minengehalte.Om U te vrijwaren tegen
het risico van vitaminen-arme en daardoor
grootendeels onwerkzame levertraan koope men
uitsluitend üf
JECOVITOL „BROCAPHARM"
LEVERTRAAN
door een Nederlandsch Hoogleeraar in de
Gezondheidsleer, Prof. L. K. Wolft te Utrecht,
„geijkt" (d.L gewaarmerkt) als bevattend ten
minste:
jo eenheden vitamine A.
ifo eenheden vitamine D.
verkrijgbaar tegen slechts 1.pet flesch bij
alle Apothekers en Drogisten.
BESTELBON voor i flesch Jecovitol „Broca-
rm., „n Apoth.
pharm "D DrögT
te leveren aan Mevr
tegen 1.p flesch
te
Dit biljet invullen voor spoedlevering.
1.
o
Thlf
Tel.
3. Tc2
1. Ka4,
1.
of
1.
De volgende partij is gespeeld op 17
asLiiïl£_ea toewijding van hun taak ggjwt-) $gp.t£ffiJrer JU. in de landetwedstrijd ig
Hamburg en met den 2en schoonheids
prijs bekroond.
Wit: Voisin (Frankrijk).
Zw. Noteboom (Holland).
Cechische verdediging van de d4
opening.
d5
e6
c6 Deze zet, waarvan de be
doeling is verwikkelingen
te zoeken op de dame
vleugel, typeert de partij.
dc4
Om b5 te verhinderen.
Lb4. Om b5 toch mogelijk te
maken.
b5
1.
2.
3.
4.
5.
5.
d4
c4
Pc3
Pf3
a4
6.
7.
8.
9.
10.
e3
Ld2
ab5
Lc3
b3
Lb7
Lc3
cb5
a5!
Zoo bereikt zwart zijn
doel: twee vrije pionnen op
ii.
bc4
b4
12.
Ld2
Pf6
13.
Pe5
Pbd7
14.
Da4
O-O
15.
Pc6
Lc6
de
16.
Dc6
e5
17.
Le2
Tfe8
18.
Lf3
Tac8
19.
Da6
ed4
20.
Ta5
20.
21.
22.
22.
23.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.'
30.
31.
Db5
Ta2
Df5
Le3
Dbl
Td2
Ld5
Ke2
Thdl.
cd5
Td3
32. Kd2
33.
34.
Td5
Kcl
moeilijkheden heen. Immers
de gevaarlijke vrijpionnen
zijn weg of ten doocfe opge
schreven.
Merkwaardig hoe zwart deze
enkele pion handhaaft.
Pc5
Pb3
er dreigde 22 Pd2 23.
Kd2 de3ft en 't spel is zoo
goed als uit. a
Tb8
Wit brengt zijn dame naar
de achterhoede.
de3
Pd4 f
b3
Da5 Alle zwarte zetten zijn
merkwaardig.
Pc2+
Dc3
Pd5 Met Pe3 bereikt zwart
alleen pion winst.
Dc4
Tbd8ü Zwart kan zijn pion
onbeschermd laten, immers
na 31. Db3 volgt Pd4 met
Dame verlies.
Td5 weer kan de pion niet ge
nomen worden.
Ddóf
naar e2 is fout want dan
wordt hij 't veld in gejaagd.
34. Dc6
35. Kb2 Df6
36. Kb3 Wit wordt het moe.
36. Pe3
37. fe3 Tb8.
Wit geeft op. Alles paste steeds en s'oot
als een bus. Daarom moest de Dame op f6
veld d8 aan zwart beletten.
Aan de Dammers.
In onze vorige rubriek gaven wij ter oolos-
sing probleem 1141 (auteur Kleute).
Stand.
Zw. 9 sch. op: 6, 8, 9, 13, 19, 25, 26, 36,
45 en dam op 14.
W. 13 sch. op: 20, 22, 23, 27, 28, 30, 32,
33, 34, 38, 40, 47, 48.
Oplossing.
1. 27—21
1.
26 17
2. 22 11
2.
6 17
3. 23—18
3.
13 22
4. 34—29
4.
45 of 25 23
5. 47—42
5.
25 of 45 34
6. 42—37
6.
14 :25
7. 37—31
7.
36 :27
8. 32 14
8.
23 43
9. 48 30
9.
25 :28
10. 14:32!
I
Uit de partij.
De heer van Dartelen uit Haarlem is in
bezit gekomen van de combinatie die den heer
Sonier in de Parijsche damclub den prijs be
zorgde voor den mooisten slagzet.
mm
lil «t,
ff WM
777/. WW//.
7WW, '/W
-7/
Zw. 18 sch. op: 2, 3, 4, 6/10, 12, 14,
16/20, 23, 24, 25.
W. 18 sch. op: 26, 27, 28, 30, 32/38, 40,
42/45, 48, 50.
Wit speelde nu:
1. 37—31 Verlokt zwart tot het nemen
van een schijf winst.
1. 23—29
2. 34 23 2. 25:34
3. 40:29 3. 17—22.
4. 28:17 4. 19 37
Maar wit vervolgde:
5. 29—23 5. 12 32
6. 23: 1 6. 10—13
7. 38 27 7. 24—30
8. 35:24 8. 20:40
9. 45:34!
Ook het volgende mag een aardige combi
natie genoemd worden:
Zw. 10 sch. op: 2, 8, 13, 14, 18, 19, 21,
23, 24, 29.
W. 10 sch. op: 25, 28, 31, 32, 35, 36, 38,
43, 44, 48.
Zwart is aan zet en speelt den meest voor
de hand liggenden, zet n.1. 21—26. Dat was
echter niet goed. Zie maar:
1. 32—27 1. 23 21
2. 44—39 2. 26 37
3. 48—42 3. 37 48
4. 39—34 4. 48 30
5. 25: 3!
Zoo komt dat zelfde bedrieglijke zetje in de
partij' toch maar telkens weer terug.
Ter oplossing van deze week:
Probleem 1142 van C. Th. Huizer, Den
Haag.
üg fjg§
'//f^
20Z?2,1253,1,5>1:6'8/12'I5'16-'S' '9-
In onze volgende rubriek geven wij de op
lossing. r
VOOR DEN KANTONRECHTER*""
(Strafzitting van Vrijdag 10 October
DE VERKEERDE JAS.
Een in 1898 te Westerblokker geboren en
te Alkmaar wonende grondwerker met name
Sijfert B., mag zich verheugen in het ge.
lukkig bezit van een motorrijwiel bentven.
de officiéél erkende behendigheid, een der
gelijk voertuig te kunnen bedienen. Op 2
Sept. was'hij er lustig met zijn motor op Ujt
getrokken, doch werd al heel spoedig in 2jj„
reislust geremd door den agent van politie
Jonker, die hem op de Kanaalkade aanhield
ter informatie naar nummer- en rijbewijs
welke documenten helaas niet aanwezig blei
ken te zijn, omdat de motorrijder tot zijn ont-
stel ten is moest entwaren, dat hij deze papie-
ren had achtergelaten in een jas, die hij mo-
menteel niet aan had. Hij inviteerde als nu
den agent, die het excuus niet voldoende
achtte, mee te gaan naar zijn huis, teneinde
zich van de waarheid zijner beweringen t«
overtuigen, welk aanbod echter niet werd
geaccepteerd, met gevolg dat de toon der
conferentie zoo langzamerhand niet meer
voldeed aan de elementaire vereischten dei
burgerlijke beleefdheid en uitreiking der
gebruikelijke bonnetjes voor twee overtre-
dingen plaats vond. Sijfert B. stond alzoo
heden terecht en was gedwongen de mate-
riëele feiten te erkennen. Dat de comparant
niet bepaald hoffelijk was opgetreden tegen
den verbalisant, achtte de ambtenaar van
het O.M. een verzwarende omstandigheid en
hij requireerde 2 X 6 boete of 2 X 6 dagen
hechtenis. De plaatsvervangende kanton
rechter, mr. Langeyeld, die heden de straf-
zitting waarnam, hield echter rekening met
den door werkeloosheid minder gunstigen
toestand van des overtreders huishoudkasten
legde 2 boete of 2 maal 2 dagen hechte
nis op.
DE ZWAKKE BAAS AAN HET
WERK EN DE STERKE
KNECHT IN BED. f
De toepassing der Arbeidswet kan soms
tot tragi-komische toestanden aanleiding ge
ven.
Heden stond terecht de heer Willem K., een
42-jarige te Spanbroek geboren en te Noord,
scharwoude zijn bedrijf uitoefenende brood,
bakker, aan wien was ten laste gelegd, over
treding der Arbeidswet, aangezien hij in den
nacht van 4 op 5 October zijn inwonenden
knecht tusschen 7 uur 'c avonds en 6 uur
's morgens werkzaamheden had doen ver
richten.
De heer K., in persoon verschenen, gaf
het feit royaal toe. Hij is maar een bakker
tje met een klein bedrijf en wordt veelal wei-
willend geholpen door zijn zwager Jacob de
Wijs, een gewezen bakker, thans land
arbeider. Deze hulp kon hem alstoen niei
verstrekt worden en dus moest de volontair,
'n stevige 17-jarige jongen, die het vak moet
eeren en dus volgaarne meewerkt, noodge
dwongen bijspringen, te meer nog, omdat
de bakker, die niet al te sterk is, uitging van
het standpunt: of het niet al te mal was,
dat de zooveel meer bejaarde patroon moest
nachtwerken, terwijl zijn flinke jonge leesüing
rustig in Morpheus armen gevleid lag.
De ambtenaar van het Ö-M. moest dit
volkomen toegeven. De jongen zou zeker niet
van het werk bederven en Bovendien was die
arbeid heilzaam voor zijn vakontwikkeling,
maar de wet liet het nu eenmaal niet toe en
er moest straf worden toegepast.
Gevorderd werd alzoo 2 boete of 2 da-
jen hechtenis, doch de kantonrechter ge-
rruikte ook nog het snoeimes en veroordeel
de hem tot 1 boete of 1 dag hechtenis, den
aakker tegen herhaling waarschuwend
EEN WERKZOEkER MET VEEL
PECH. 2|
De 18-jarige arbeider Gijsbertus Joh. H4
wonende te Alkmaar, zich op 30 September
in werkeloozen toestand bevindend, had hét
rijwiel gepakt met het nobele doel om op alle
manieren werk te zoeken en zich begeven
naar IJmuiden, ten einde daar te trachten
zich te doen aanmonsteren op een stoom
trawler. Voorwaar al geen iaeaal vooruit
zicht voor een landrot. Hem werd alstoen
aangezegd om des avonds om 10 uur op het
iantoor terug te komen en tengevolge van
dien tegenslag werd zijn vertrek naar huis
belangrijk vertraagd. Bovendien werd bij
ook nog geplaagd met een lekken voorband
en als gevolg van een en ander gebeurde
het, dat hij eerst omstreeks half drie
's nachts te Alkmaar op den Kennemerstraat-
weg arriveerde en daar tot overmaat van
ramp door een agent werd aangehouden en
geverbaliseerd ter zake het rijden zonder
icht, daar de werkzoeker, niet denkende zoo
laat terug te zijn, zich niet van een fietslan
taarn had voorzien.
In verband met dezen samenloop vafl
misères, werd des rechters hart bewogen en
twiteerde hij de nota met 1 of 1 dag hech
tenis, toen, het rampspoedige jongmens®
Vrijdag terecht stond.
DE KRONKELWEGEN VAN HET
PROVINCIAAL WATERLEIDING
BEDRIJF.
Op grond van het feit, dat hij zich niet
had doen aansluiten bij het waterleidingbe*
215. Nauwelijks waren ze uit de vliegmachine gestapt of ze
gingen de maankaart raadplegen om te zien of ze op den goe
den weg waren. „Daar is het plekje, dat door den koning is
aangewezen zeide de professor. „Nou dat wordt me ook een
heele uitzoekerij, merkte de agent op, die van kaartlezen niet
veel xsistand hadiy"^
I*»»- A -X JWI'4 oi/s
r IvoJ
ristenV|Tw»ia van. 1fet Pikeren, gingen ze tegen een boon»
titfdai ne„ i a Vle,Le1Ze u Slaap" Het was dan °°k z°° ru|-
ng dat men een speld kon hooren vallen. En ze snorkten i*
