DAGBLAD VQOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
VOLKSUNIVERSITEIT
BORMËO-FILM
132» Jaargang.
Dagelijksch oversicht.
Buitenland
Donderdag 115 Oct.
COURANT,
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3
maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Per regel 0.25, bij groots eontraeten rabat. Groota
letters naar plaatsruimte.
Brieven iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, post
giro 37999. Telef. 3, redactie 33.
Ko. 241
Directeur: C. KRAK.
W1AHD.4G 13 OCTOBEH 1930
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
WANTROUWEN TUSSCHEN DE
VOLKEREN.
Painlevé over de uitdagende houding
der Stablhelmleden.
De inspectiereis van minister Maginot.
De gebeurtenissen in Coblenz hebben
al heel wat stof opgewaaid en nog Zater
dag j.1. maakten we daar melding van
op deze plaats. Dienzelfden dag schreef
de Fransche oud-minister van oorlog,
Painlevé, een artikel in de ,,Matin",
waarin hij uiting geeft aan zijn verba
zing over het feit, dat millioenen Duit-
schers het bloeddorstig geschreeuw toe
juichen van een komediant zonder va
derland (daarmee is natuurlijk Hitier
bedoeld), die de pretentie heeft, zich op
de door den gevallen keizer opengeslo
ten plaats neer te zetten. En dat uit het
nauwelijks ontruimde Coblenz beleedi-
gende klanken komen van een „Wacht
aan den Rijn", den Rijn, dien niemand
bedreigt
Ik vraag aan alle Duitschers met ge
zond verstand aldus Painlevé wat
e rgebeurd zou zijn, indien een vijf en
vijftig jaar geleden, den dag na het ver
trek der Duitsche soldaten, 120.000 F»-an-
schen in paradepas te Nancy zouden
hebben gedefileerd, beleedigende kreten
ten opzichte van het Duitsche Rijk uit-
stootend!
Painlevé wil de agitatie in Duitsch-
land echter niet al te tragisch opvatten
Zij getuigt voor een groot deel van de
tot wanhoop gedreven misère, van een
uitputtende werkloosheid, welke op de
zenuwen werken van een volk zonder
politieke ervaring. Hij meent evenwel,
dat zelfs al zijn degenen, die haat en
geweld prediken, op het oogenblik on
machtig om tot daden over te gaan, hun
rol niettemin noodlottig is, daar zij het
doodende wantrouwen tusschen de vol
ken verlengen.
Dit laatste is van Painlevé zeer juist
gezien. Het wantrouwen is nog steeds
niet verdwenen en zal helaas voorloopig
dat nog wel niet verdwijnen. Daar zorgt
echter Frankrijk zelf ook wel voor, want
bijvoorbeeld een inspectie van den mi
nister van oorlog Maginot der verdedi
gende stellingen aan Frankrijks Oost
grens geeft voor de Duitschers ook al
weer aanleiding tot wantrouwen. Ge
noemde minister is de vorige week drie
dagen op inspectie uit geweest. Zij dien
de, om de vestingwerken en versterkin
gen, welke in het gebied van de Moezel
en Beneden-Rijn worden aangelegd, te
bezichtigen.
De minister, die vergezeld was van de
generaals Weygand en Mittelhauser,
heeft den eersten dag in het Moezelge
bied vertoefd; dei) tweeden dag inspec
teerde hij de streek, die langs de grens
van de Paltz is gelegen. Hij doorkruiste
het voormalige slagveld uit den oorlog
van 1870 en begaf zich naar het kasteel
Reichshofen, waar hij door den tegen-
woordiger bezitter, graaf Jean de Leus-
se, Senator en lid der legercommissie,
werd ontvangen. Men weet, dat aan het
kasteel Reichshofen vele historische
herinneringen zijn verbonden: Welling
ton, op weg naar het Congres van Wee-
nen, schouwde er de troepen, die toen
den Elzas bezet hielden; MacMahon
bracht er den nacht door vóór den slag
van 6 Aug. '70. Ten slotte trok het Fran
sche leger, na het noodlottig verloop
van den slag, op Reichshofen terug, dat
zijn naam gaf aan de legendarisch ge
worden kurassiers.
Per auto reed Maginot naar Lembach,
sen bekeek, om langs het Moder-dal naar
waar hij de groote betonnen schuilplaat
den Rijn te rijden. Dit geheele gebied is
door zeer krachtige versterkingen be
schermd. Via Auenheim begaf de minis
ter zich ten slotte naar Straatsburg.
In den loop zijner besprekingen legde
Maginot er den nadruk op, dat hij er
groot belang aan hecht, dat de verster
kingen vóór 1935 gereed zullen zijn, daar
dit jaar zal kenmerken door een groote
vermindering der legereffectieven, ten
gevolge van de ontvolking, voortsprui
tend uit de vier oorlogsjaren. De verster-
k;ngen zijn in de eerste plaats bedoeld
zoo stond het althans omschreven in
het wetsontwerp, waarbij de noodige cre-
dieten werden aangevraagd om te
voorkomen, dat de vijand van den eer-
sen dag der mobilisatie af het Fransche
grondgebied overstroomt en zich van de
voornaamste knooppunten meester
maakt. Het is daarom noodzakelijk, dat
de troepen, wien de taak dezer onmiddel
lijke bescherming is opgelegd, op het
terrein defensieve organisaties aantref
fen, hun in staat stellend dank zij de
versterkingen en abri's den opmarsch
der vijandelijke troepen te stuiten.
Veel is er destijds van gedachten ge
wisseld over den aard der aan te leggen
versterkingen; de vraag werd opgewor
pen in hoever het bepaalde forten of
slechts veld versterkingen dienden te
zijn. Ten slotte werd besloten dat alleen
rekening zou worden gehouden met de
strategische beteekenis van het gebied
der te bouwen werken, en dat elke ge
dachte aan een agressieve actie zou
worden buitengesloten.
Als dat laatste nu maar waar is!
DE REVOLUTIE IN BRAZILIË.
De inneming van Joinviile.
Naar uit Porto Alegre wordt gemeld,
hadden 200 man mariniers uit Joinviile
(in Santa Catharina), zich bij de opstan
delingen aangesloten.
Deze versterkte stad werd, zooals reeds
gemeld, door de opstandelingen inge
nomen.
Volgens een communiqué van de op
standelingen heeft ook de torpedojager
„Rio Grande" zich bij de revolutionnai-
ren aangesloten.
Nog twee staten aan de zijde
der revolutie?
Naar Havas uit Buenos Aires ver
neemt, zouden de regeeringen der staten
Rio Grande do Norte en Cara ten val
gebracht zijn.
Nieuwe reservisten opgeroepen.
De „Associated Press" verneemt uit
Rio de Janeiro, dat ook de tweede lich
ting reservisten onder de wapenen ge
roepen is en wel de mannen tot 40 jaar.
Ook de militaire politie in de hoofd
stad is opgeroepen. De reservisten in
den leeftijd van 21 tot 30 jaar waren,
zooals gemeld reeds eenige dagen gele
den gemobiliseerd.
Meer dan de helft van het leger
aan de zijde der opstandelingen?
Volgens een B. T. A.-bericht uit Bue-
nos-Aires beheerschen de revolutionnai-
ren den toestand. Meer dan de helft van
het bondsleger zou zich bij de beweging
hebben aangesloten. Het meerendeel
der reservisten zou weigeren tegen de
opstandelingen, in dit bericht liberalen
genoemd, op te trekken.
In den staat Rio de Janeiro zouden de
voorraden slinken.
De opstandelingen overschrij
den de grens van Sao Panlo.
Uit Rno Grande do Sul werd gemeld
dat volgens een door de revolutionnai-
ren gepubliceerd bulletin generaal Costa
over de grens van den staat Sao Paulo
is getrokken met 3000 man en dat zich
5000 liberalen onder kolonel Souza bij
hem hebben aangesloten.
De bladen publiceeren een nog niet
bevestigd bericht dat er op het gebied
van Sao Paulo een gevecht begonnen is
tusschen de bondstroepen en de voor
hoede de revolutionnairen.
Oproep tot de vloot om zich bij
den opstand aan ie slniten.
De opperbevelhebber van de revoluti-
onnaire vloot, heeft een manifest uitge
vaardigd, waarin hij de oorlogsschepen
der Zuidelijke vlootbases oproept zich
bij den opstand aan te sluiten.
Een succes der bondstroepen.
Een telegram van de „Ass. Press" uit
Rio de Janeiro meldt, dat de federale
troepen de belangrijke stad Barbacena
in den staat Minas Geraes hebben geno
men en aanrukken op de hoofdstad van
dien staat, Bello Horizonte.
Bewapening van andelsschepen.
Een B.T.A.-bericht meldt, dat de Bra-
ziliaansche marine zou hebben gelast
alle handelsschepen van kanonnen te
voorzien.
De minister van oorlog mobiliseerde
het Roode Kruis.
Bescherming Britsche belangen.
De Britsche kruiser „Delhi" is op Tri-
nidad aangekomen om eventueel' naar
Braziliaansche havens te gaan ter be
scherming van Britsche belangen. Ook
de kruiser „Dauntless" te Kingston op
Jamaico is voor dit doel beschikbaar.
Beide kruisers meten 4650 ton.
Florianopolis bezet?
Volgens een V. D.-bericht uit New
Vork zou ook de hoofdstad van den staat
Santa Catharina, Florianopolis, door de
opstandelingen bezet zijn.
Nog maar zeven staten aan de
zijde der regeering?
Volgens de opstandelingen zouden,
zoo meldt een Reuter bericht uit Buenos
Aires, nog slechts zeven staten aan de
zijde der regeering staan, n.1. Sao Paulo,
Matto Grosso, Rio de Janeiro, Espirito
Santo, Bahia, Goyaz en Sergripe, maar
in sommige dezer staten met name Mat
to Grosso en Bahio zijn sterke revoluti
onnaire centra.
Een mislukte nachtelijke ont
scheping.
Volgens een telegram uit Porto-Alegiv
beweren de opstandelingen dat de krui
ser „Mazenhoa" een poging deed tot een
nachtelijke ontscheping van bondstroe
pen te Imbituba, in Santa Catharina, die
echter werden teruggeslagen.
Een muitend bondsgarnizoen in
Rio de Janeiro.
Het dagblad „La Nacion" verneemt uit
Porto Alegre, dat volgens daar ter stede
ontvangen berichten het bondsgarnizoen
te Santa Cruz (Rio de Janeiro) gemuit
heeft.
De troepansterkste der opstan
delingen.
De staf der opstandelingen maakt be
kend, dat hun effectief 50.000 man be
draagt, waarvan 30.000 tot de gevechts
formaties behooren.
Een regeeringslezing.
De minister va* Binnenlandsche Za
ken publiceert eerucommuniqué, waarin
hij de vorming v® patriottische batal
jons bevestigt. Hét communiqué zegt
verder, dat de bondstroepen de opstan
delingen in Para Versloegen. In Minas
Geraes zetten de aan de regeering trouw
gebleven troepen den strijd voort, even
als in Santa Catharina en Rio Grande
do Sul. De regeering rekent er op, bin
nenkort den vrede te herstellen.
DE ONRUST IN BRITSCH-INDIË.
Inbeslagneming bezittingen
verboden vereenigingen.
De onderkoning van Indië, Lord Ir-
win, heeft een verordening uitgevaar
digd, waarbij de plaatselijke autoriteiten
gemachtigd worden het noroerend en
roerend goed van verboden vereenigin
gen in beslag te nemen.
Men beschouwt dezen maatregel alge
meen als een antwoord op het instellen
van eigen scheidsgerechten door het Na
tionale Congres, dat hierdoor poogt den
boycott ook tot het terrein der recht
spraak uit te strekken.
Provinciaal congres onwettig
verklaard.
Het provinciale congres van Goedjerat
is onwettig verklaard; de secretaris is
gearresteerd.
Vrijwilligerskamp door politie
overvallen.
Een sterke afdeeling politie heeft een
inval gedaan in een kamp van vrijwilli
gers der ongehoorzaamheidsbeweging
op ruim 20 K M. van de stad Bombay.
Er werden daarbij 57 personen onder
wie drie vrouwen gearresteerd. De po
litie nam het kamp in bezit.
Nader meldt Reuter dat de 57 perso
nen, die te Bombay werden gearresteerd,
tot gevangenisstraffen werden veroor
deeld loopend van drie tot achttien
maataden.
DE ONRUST IN SPANJE.
Botsingen in Vittoria.
Uit Vittoria wordt gemeld dat er ver
scheidene incidenten tusschen de politie
en stakeFs zijn voorgevallen. Een staker
werd gedood, een gewond.
De „Lavaz" meldt dat er 82 personen
zijn gearresteerd.
Nog steeds uitbreiding der staking.
In Zuid-Spanje breidt de stakingsbe
weging zich uit.
Te Sevilla hebben de arbeiders een
algemeene sympathiestaking van vier
entwintig uur afgekondigd vooor de sta-
kenden in Malaga. Te Granada zullen de
bouwarbeiders vandaag het werk neer
leggen.
Rust in Malaga.
In Malaga heerscht volkomen rust. De
café's en bars zijn heropend.
De spoorweglieden hebben den arbeid
nog niet hervat, teneinde aldus te pro
testeeren tegen de aanwezigheid van
gendarmes op de tramwagens. De taxi's
rijden nog niet.
Naar verluidt heeft de Spaansche regee
ring tegen alle republikeinsche leiders die op
de veertien dagen geleden in de groote arena
van Madrid gehouden massabetooging tegen
de monarchie het woord hebben gevoerd,
een bevel tot inhechtenisneming uitgevaar
digd. Aangezien door de politie tot nog toe
geen enkele arrestatie is verricht neemt men
aan, dat de betrokkenen tijdig gewaar
schuwd zijn en de vlucht'hebben genomen.
Wel is Zaterdagavond te Cordova de be
kende Spaansche Oceaanvlieger Majoor
Franco gearresteerd, die in een redevoering
uiting aan zijn republikeinsche gevoelens had
gegeven. In verband met een en ander deden
Zaterdagavond geruchten de ronde, dat de
politie een in den nacht van Zaterdag op
Zondag beraamden aanslag zou hebben ver
ijdeld.
31 arrestaties in Barcelona en
Sevilla.
Naar nader uit Madrid gemeld wordt, zijn
te Barcelona en Sevilla in totaal 31 arres
taties verricht. Te Barcelona werd o.a. de
iirecteur van het Ca ta ia arische dagblad
..Opinion" en de voormalige afgevaardigde
Company gearresteerd. Te Sevilla zijn de
leiders der vakvereenigingsbonden gearres
teerd, terwijl de bureaux gesloten werden. In
verschillende Spaansche provincies wordt de
politie in verscherpte alarmverwachting ge
houden.
De politie van Barcelona is uitgerust met
machinegeweren.
Generaal Berenguer heeft verklaard, dat
de berichten over ontdekking van een uitge
breide samenzwering onjuist zijn. De veilig*
heidspolitie te Madrid geeft echter toe, dat
de toestand in verscheidene provincies on
rustig is.
NATIONAAL-SOCiALISTISCHE
DEMONSTRATIE TE WEIMAR.
Gisteren hielden de nationaal-socialisten
te Weimar een districtsbetooging, die geheel
was gewijd aan de verkiezingsoverwinning
en die werd bijgewoond door Adolf Hitier
Het Rijksdaglid Coering voerde het woord
en betoogde, dat de nationaal-socialisten
slechts hun intrede in het parlement hadden
gedaan om het parlementarisme en het in
strument der democratie te vernielen, niet
door een putsch, maar langs den legalen
weg. Een andere spreker stelde de veroor
deeling van de Ülmer Rijksweerofficieren
door het Staatsgerecht te Leipzig tegenover
bet vonnis tegen den Berlijnschen burge
meester Boess. Tenslotte voerde Hitier het
woord. Hij sprak niet over de actueele poli
tieke problemen, maar over het nationaal-
socialisme als probleem.
De betooging werd besloten met een
parade der nationaal-socialisten voor Hitier,
die op de Markt het défilé gadesloeg.
DE DUITSCH-NATIONALEN TEGEN DE
REGEERfNG.
De Rijksdagfractie der Duitsch-nationalen
heeft Zondagmiddag een korte bijeenkomst
gehouden. Na afloop werd medegedeeld, dat
de door het fractiebestuur voorgestelde maat
regelen zijn goedgekeurd.
De fractie besloot o.m. een motie van wan
trouwen in te dienen tegen de Rijksregeering.
Dinsdag zal een nieuw bestuur van de
fractie worden gekozen.
HET CONGRES DER FRANSCHE
RADICALEN.
De zoon van De Jonvenel aan
het woord.
De zoon van den bekenden senator De
Jouvenel, Bertrand de Jouvenel heeft in
het congres der radicaal-socialisten te
Grenoble een beschouwing over den
„eventueel aanstaanden oorlog" ge
houden.
Bij den tegenwoordigen stand van za
ken kon z. i. noch de Volkenbond, noch
Locarno, noch het Kellogpact een oor
log verhinderen.
Als gronden voor dit pessimisme voer
de spr. aan: de Danziger corridor, de
toestand in Itali, de werkloosheid, de
strijd tusschen de groote economische
belangen.
Hij diende een motie in, waarin wordt
aangespoord tot waakzaamheid met het
oog op de groeiende communistische en
fascistische beweging in Europa, en de
democratische partijen worden uitge
noodigd tegen het overdreven nationa-
lism een vóór de Ver. Staten van Europa
t estrijden, onder verwijzing naar het
feit, dat ret volkenbondsstatuut beginse
len omtrent ontwapening, arbitrale
rechtspraak, wederkeerig hulpbetoon en
revisie der verdragen behelst.
Een rede van Herriot.
Na Bertrand de Jouvenel nam Her
riot het woord, die door de vergade
ring met langdurig applaus werd be
groet.
Hij kwam op tegen de „prestige poli
tiek" der Fransche rechterzijde, keurde
het standpunt der Fransche socialisten
in de kwestie der nationale verdedi
ging af en vooral de eischen der com
munisten.
De radicale partij, aldus spr., wil voor
den vrede werken, zonder Frankrijk in
gevaar te brengen.
Niemand heeft te Genève beter werk
gedaan dan Briand. De spil, waarom het
geheele vredesvraagstuk draait, is de
oprechte verzoening tusschen Frankrijk
en Duitschland. Als deze niet kan wor
den bereikt, is het nutteloos verder naar
vrede te streven.
Spr. zond den Duitschen republikei
nen zijn groet en gaf hun de verzeke
ring, dat hij niet zou ophouden, voor zoo
ver dit in zijn bescheiden macht lag, hen
te helpen en de democraten der Duitsche
republiek te verdedigen.
Nadat Herriot had betoogd, dat hij an
derzijds ook voor zichzelf aanspraak
maakte op het recht om Frankrijk
hartstochtelijke lief te hebben, besprak
hij de verschillende vredesproblemen.
De door Briand bepleitte Europeesche
federatie moeht worden goedgekeurd.
Moeilijk was het vraagstuk van de re
visie der verdragen. Hij deelde niet de
meening, dat het opofferen van bepaal
de overeenkomsten den vrede zou bren
gen. Hij was tegen de revisie. Het ver
drag van 1919 was een overeenkomst
van een geheel nieuwen aard, die men
niet kon herzien zonder van den Volken
bond afstand te doen Stellig verdiende
dit verdrag geen lof, het was slechts een
compromis, maar het bestond intus-
schen.
(le DEEL)
des avonds 8 uur
in het ALKMAARSCH BIOSCOOPTHEATER
Loge fÓ.80, le Rang f0.50^ 2e Rang f 0.35.
Kaarten bij de Leeszaal en
des avonds aan de zaal.
HUGENBERG WIL HFPT BUITEN
LAND GUNSTIG STEMMEN.
Geen sprake van geweld.
Terwijl eerst Hitier in allerlei inter
views met buitenlandsche journalisten
de verzekering heeft gegeven van zijn
vreedzame politiek en afkeer van ge
weld, heeft thans Hugenberg, de chef
van de D.-nationale partij, dit voorbeeld
gevolgd, aldus het Hbld.
In een onderhoud met den vertegen
woordiger te Berlijn van de Noorsche
„Tidens Tegn" wijst hij, elke gedachte
af alsof de rechterzijde door een staats
greep of geweld tot macht zou willen
komen. Alleen is noodig, betoogde hij,
dat men beslist afziet van elke samen
werking met de soc.-dem. en dat men
vastberaden den weg inslaat van een
actieve buitenlandsche politiek. Alsdan
bestaat de mogelijkheid een regeering
te vermen, die wat tot stand kan bren
gen.
De buitenlandsche politiek, welke Hu
genberg wil, heeft slechts ten doel een
redelijke herziening van de beide ver
dragen, onder welker gewicht het Duit
sche volk spoedig in elkaar moet zak
ken, n.1. het verdrag van Versailles en
het plan-Young.
Ook hier wil Hugenberg van geen ge
weld weten. Integendeel, hij wil even
legaal als Hitier te werk gaan en slechts
met de bepalingen, welke de verdragen
zelf bevatten, naar een revisie streven.
Waarna tenslotte de waarschuwing
volgt, dat de strijd van de Duitsche rech
terzijde tegen marxisme en bolsjewisme
de laatste bescherming voor de wereld
beteekent tegen de roode vloedgolf.
STAKING WERKLOOZENONDER-
STEUINING IN RUSLAND.
Wegens.... gebrek aan werk*
krachten.
Het Tass meldt: Sterk gebrek aan
werkkrachten in een aantal takken van
bedrijf heeft het commissariaat van ar
beid aanleiding gegeven de verzeke
ringsbanken opdracht te geven overal de
uitbetaling van werkloozenondersteu-
ning te staken.
Op den begrootingspost voor sociale
verzekering zal de ondersteuning vaD
werkloozen niet meer voorkomen.
EEN AANSLAG OP JACK DIAMOND.
De bendeleider ernstig gewond.
Jack Diamond, de bekende bendeleider, die
onlangs naar het vasteland overstak, doch
weer naar Amerika werd uitgewezen, is in
New-York in een hotel het slachtoffer ge
worden van een aanslag, waarbij hij ern
stig gewond werd. In het hospitaal, waar
heen hij werd overgebracht, verklaarde hij
dat drie of vier mannen zijn slaapkamei
binnendrongen en op hem schoten. Hij ont
kende hunne namen te weten, zoödat de po
litie in het duister tast omtrent hun identi
teit.
DE ANTI-DUITSCHE STEMMING IN
TSJECHO-SLOWAKIJE.
De anti-Duitsche betoogingen hebben tot
gevolg gehad, dat thans in de Praagsche
bioscopen geen Duitsche films meer ver
toond worden. In het nat.-dem. blad „Na-
rod" wordt thans geprotesteerd tegen het
houden van predikaties in de Duitsche taa!
in eenige kerken te Praag.
ERNSTIG SCHEEPSONGEVAL IN
DUITSCHLAND.
Gisteravond werd het loodsschip „Pilot*
voor den ingang van de Nieuwe Sluis door
het uit Oslo komende stoomschip „Jeloe" ge
ramd. De piloot" zond onmiddellijk. Ver
scheidene vaartuigen schoten toe om hulp
te verkenen aan de te water geraakte be
manning. Een loods slaagde erin zwemmen
de den vasten wal te bereiken. De schipper,
twee stokers, een dekknecht en een Hamburg-
sche loods zijn omgekomen. De overige op
varenden werden gered.
Het scheepsongeval bij het Kei
zer WilhelmskanaaL
Te Brunsbuttel is men diep opder den in
druk van het scheepsongeval. Te Brunsbut
tel zijn alle vermakelijkheden afgelast en d«
schepen, van welke nationaliteit ook, die de
plaats van de ramp passeeren, laten de vlag
gen halfstoks dalen. Den geheelen Zondag
morgen is men met het bergingswerk bezig
geweest, waarvoor gedurende eenige uren
de scheepvaart werd stopgezet.