DAGBLAD VQOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. VOLKSUNIVERSITEIT BORMËO-FILM 132» Jaargang. Dagelijksch oversicht. Buitenland Donderdag 115 Oct. COURANT, Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Per regel 0.25, bij groots eontraeten rabat. Groota letters naar plaatsruimte. Brieven iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, post giro 37999. Telef. 3, redactie 33. Ko. 241 Directeur: C. KRAK. W1AHD.4G 13 OCTOBEH 1930 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 3 bladen. WANTROUWEN TUSSCHEN DE VOLKEREN. Painlevé over de uitdagende houding der Stablhelmleden. De inspectiereis van minister Maginot. De gebeurtenissen in Coblenz hebben al heel wat stof opgewaaid en nog Zater dag j.1. maakten we daar melding van op deze plaats. Dienzelfden dag schreef de Fransche oud-minister van oorlog, Painlevé, een artikel in de ,,Matin", waarin hij uiting geeft aan zijn verba zing over het feit, dat millioenen Duit- schers het bloeddorstig geschreeuw toe juichen van een komediant zonder va derland (daarmee is natuurlijk Hitier bedoeld), die de pretentie heeft, zich op de door den gevallen keizer opengeslo ten plaats neer te zetten. En dat uit het nauwelijks ontruimde Coblenz beleedi- gende klanken komen van een „Wacht aan den Rijn", den Rijn, dien niemand bedreigt Ik vraag aan alle Duitschers met ge zond verstand aldus Painlevé wat e rgebeurd zou zijn, indien een vijf en vijftig jaar geleden, den dag na het ver trek der Duitsche soldaten, 120.000 F»-an- schen in paradepas te Nancy zouden hebben gedefileerd, beleedigende kreten ten opzichte van het Duitsche Rijk uit- stootend! Painlevé wil de agitatie in Duitsch- land echter niet al te tragisch opvatten Zij getuigt voor een groot deel van de tot wanhoop gedreven misère, van een uitputtende werkloosheid, welke op de zenuwen werken van een volk zonder politieke ervaring. Hij meent evenwel, dat zelfs al zijn degenen, die haat en geweld prediken, op het oogenblik on machtig om tot daden over te gaan, hun rol niettemin noodlottig is, daar zij het doodende wantrouwen tusschen de vol ken verlengen. Dit laatste is van Painlevé zeer juist gezien. Het wantrouwen is nog steeds niet verdwenen en zal helaas voorloopig dat nog wel niet verdwijnen. Daar zorgt echter Frankrijk zelf ook wel voor, want bijvoorbeeld een inspectie van den mi nister van oorlog Maginot der verdedi gende stellingen aan Frankrijks Oost grens geeft voor de Duitschers ook al weer aanleiding tot wantrouwen. Ge noemde minister is de vorige week drie dagen op inspectie uit geweest. Zij dien de, om de vestingwerken en versterkin gen, welke in het gebied van de Moezel en Beneden-Rijn worden aangelegd, te bezichtigen. De minister, die vergezeld was van de generaals Weygand en Mittelhauser, heeft den eersten dag in het Moezelge bied vertoefd; dei) tweeden dag inspec teerde hij de streek, die langs de grens van de Paltz is gelegen. Hij doorkruiste het voormalige slagveld uit den oorlog van 1870 en begaf zich naar het kasteel Reichshofen, waar hij door den tegen- woordiger bezitter, graaf Jean de Leus- se, Senator en lid der legercommissie, werd ontvangen. Men weet, dat aan het kasteel Reichshofen vele historische herinneringen zijn verbonden: Welling ton, op weg naar het Congres van Wee- nen, schouwde er de troepen, die toen den Elzas bezet hielden; MacMahon bracht er den nacht door vóór den slag van 6 Aug. '70. Ten slotte trok het Fran sche leger, na het noodlottig verloop van den slag, op Reichshofen terug, dat zijn naam gaf aan de legendarisch ge worden kurassiers. Per auto reed Maginot naar Lembach, sen bekeek, om langs het Moder-dal naar waar hij de groote betonnen schuilplaat den Rijn te rijden. Dit geheele gebied is door zeer krachtige versterkingen be schermd. Via Auenheim begaf de minis ter zich ten slotte naar Straatsburg. In den loop zijner besprekingen legde Maginot er den nadruk op, dat hij er groot belang aan hecht, dat de verster kingen vóór 1935 gereed zullen zijn, daar dit jaar zal kenmerken door een groote vermindering der legereffectieven, ten gevolge van de ontvolking, voortsprui tend uit de vier oorlogsjaren. De verster- k;ngen zijn in de eerste plaats bedoeld zoo stond het althans omschreven in het wetsontwerp, waarbij de noodige cre- dieten werden aangevraagd om te voorkomen, dat de vijand van den eer- sen dag der mobilisatie af het Fransche grondgebied overstroomt en zich van de voornaamste knooppunten meester maakt. Het is daarom noodzakelijk, dat de troepen, wien de taak dezer onmiddel lijke bescherming is opgelegd, op het terrein defensieve organisaties aantref fen, hun in staat stellend dank zij de versterkingen en abri's den opmarsch der vijandelijke troepen te stuiten. Veel is er destijds van gedachten ge wisseld over den aard der aan te leggen versterkingen; de vraag werd opgewor pen in hoever het bepaalde forten of slechts veld versterkingen dienden te zijn. Ten slotte werd besloten dat alleen rekening zou worden gehouden met de strategische beteekenis van het gebied der te bouwen werken, en dat elke ge dachte aan een agressieve actie zou worden buitengesloten. Als dat laatste nu maar waar is! DE REVOLUTIE IN BRAZILIË. De inneming van Joinviile. Naar uit Porto Alegre wordt gemeld, hadden 200 man mariniers uit Joinviile (in Santa Catharina), zich bij de opstan delingen aangesloten. Deze versterkte stad werd, zooals reeds gemeld, door de opstandelingen inge nomen. Volgens een communiqué van de op standelingen heeft ook de torpedojager „Rio Grande" zich bij de revolutionnai- ren aangesloten. Nog twee staten aan de zijde der revolutie? Naar Havas uit Buenos Aires ver neemt, zouden de regeeringen der staten Rio Grande do Norte en Cara ten val gebracht zijn. Nieuwe reservisten opgeroepen. De „Associated Press" verneemt uit Rio de Janeiro, dat ook de tweede lich ting reservisten onder de wapenen ge roepen is en wel de mannen tot 40 jaar. Ook de militaire politie in de hoofd stad is opgeroepen. De reservisten in den leeftijd van 21 tot 30 jaar waren, zooals gemeld reeds eenige dagen gele den gemobiliseerd. Meer dan de helft van het leger aan de zijde der opstandelingen? Volgens een B. T. A.-bericht uit Bue- nos-Aires beheerschen de revolutionnai- ren den toestand. Meer dan de helft van het bondsleger zou zich bij de beweging hebben aangesloten. Het meerendeel der reservisten zou weigeren tegen de opstandelingen, in dit bericht liberalen genoemd, op te trekken. In den staat Rio de Janeiro zouden de voorraden slinken. De opstandelingen overschrij den de grens van Sao Panlo. Uit Rno Grande do Sul werd gemeld dat volgens een door de revolutionnai- ren gepubliceerd bulletin generaal Costa over de grens van den staat Sao Paulo is getrokken met 3000 man en dat zich 5000 liberalen onder kolonel Souza bij hem hebben aangesloten. De bladen publiceeren een nog niet bevestigd bericht dat er op het gebied van Sao Paulo een gevecht begonnen is tusschen de bondstroepen en de voor hoede de revolutionnairen. Oproep tot de vloot om zich bij den opstand aan ie slniten. De opperbevelhebber van de revoluti- onnaire vloot, heeft een manifest uitge vaardigd, waarin hij de oorlogsschepen der Zuidelijke vlootbases oproept zich bij den opstand aan te sluiten. Een succes der bondstroepen. Een telegram van de „Ass. Press" uit Rio de Janeiro meldt, dat de federale troepen de belangrijke stad Barbacena in den staat Minas Geraes hebben geno men en aanrukken op de hoofdstad van dien staat, Bello Horizonte. Bewapening van andelsschepen. Een B.T.A.-bericht meldt, dat de Bra- ziliaansche marine zou hebben gelast alle handelsschepen van kanonnen te voorzien. De minister van oorlog mobiliseerde het Roode Kruis. Bescherming Britsche belangen. De Britsche kruiser „Delhi" is op Tri- nidad aangekomen om eventueel' naar Braziliaansche havens te gaan ter be scherming van Britsche belangen. Ook de kruiser „Dauntless" te Kingston op Jamaico is voor dit doel beschikbaar. Beide kruisers meten 4650 ton. Florianopolis bezet? Volgens een V. D.-bericht uit New Vork zou ook de hoofdstad van den staat Santa Catharina, Florianopolis, door de opstandelingen bezet zijn. Nog maar zeven staten aan de zijde der regeering? Volgens de opstandelingen zouden, zoo meldt een Reuter bericht uit Buenos Aires, nog slechts zeven staten aan de zijde der regeering staan, n.1. Sao Paulo, Matto Grosso, Rio de Janeiro, Espirito Santo, Bahia, Goyaz en Sergripe, maar in sommige dezer staten met name Mat to Grosso en Bahio zijn sterke revoluti onnaire centra. Een mislukte nachtelijke ont scheping. Volgens een telegram uit Porto-Alegiv beweren de opstandelingen dat de krui ser „Mazenhoa" een poging deed tot een nachtelijke ontscheping van bondstroe pen te Imbituba, in Santa Catharina, die echter werden teruggeslagen. Een muitend bondsgarnizoen in Rio de Janeiro. Het dagblad „La Nacion" verneemt uit Porto Alegre, dat volgens daar ter stede ontvangen berichten het bondsgarnizoen te Santa Cruz (Rio de Janeiro) gemuit heeft. De troepansterkste der opstan delingen. De staf der opstandelingen maakt be kend, dat hun effectief 50.000 man be draagt, waarvan 30.000 tot de gevechts formaties behooren. Een regeeringslezing. De minister va* Binnenlandsche Za ken publiceert eerucommuniqué, waarin hij de vorming v® patriottische batal jons bevestigt. Hét communiqué zegt verder, dat de bondstroepen de opstan delingen in Para Versloegen. In Minas Geraes zetten de aan de regeering trouw gebleven troepen den strijd voort, even als in Santa Catharina en Rio Grande do Sul. De regeering rekent er op, bin nenkort den vrede te herstellen. DE ONRUST IN BRITSCH-INDIË. Inbeslagneming bezittingen verboden vereenigingen. De onderkoning van Indië, Lord Ir- win, heeft een verordening uitgevaar digd, waarbij de plaatselijke autoriteiten gemachtigd worden het noroerend en roerend goed van verboden vereenigin gen in beslag te nemen. Men beschouwt dezen maatregel alge meen als een antwoord op het instellen van eigen scheidsgerechten door het Na tionale Congres, dat hierdoor poogt den boycott ook tot het terrein der recht spraak uit te strekken. Provinciaal congres onwettig verklaard. Het provinciale congres van Goedjerat is onwettig verklaard; de secretaris is gearresteerd. Vrijwilligerskamp door politie overvallen. Een sterke afdeeling politie heeft een inval gedaan in een kamp van vrijwilli gers der ongehoorzaamheidsbeweging op ruim 20 K M. van de stad Bombay. Er werden daarbij 57 personen onder wie drie vrouwen gearresteerd. De po litie nam het kamp in bezit. Nader meldt Reuter dat de 57 perso nen, die te Bombay werden gearresteerd, tot gevangenisstraffen werden veroor deeld loopend van drie tot achttien maataden. DE ONRUST IN SPANJE. Botsingen in Vittoria. Uit Vittoria wordt gemeld dat er ver scheidene incidenten tusschen de politie en stakeFs zijn voorgevallen. Een staker werd gedood, een gewond. De „Lavaz" meldt dat er 82 personen zijn gearresteerd. Nog steeds uitbreiding der staking. In Zuid-Spanje breidt de stakingsbe weging zich uit. Te Sevilla hebben de arbeiders een algemeene sympathiestaking van vier entwintig uur afgekondigd vooor de sta- kenden in Malaga. Te Granada zullen de bouwarbeiders vandaag het werk neer leggen. Rust in Malaga. In Malaga heerscht volkomen rust. De café's en bars zijn heropend. De spoorweglieden hebben den arbeid nog niet hervat, teneinde aldus te pro testeeren tegen de aanwezigheid van gendarmes op de tramwagens. De taxi's rijden nog niet. Naar verluidt heeft de Spaansche regee ring tegen alle republikeinsche leiders die op de veertien dagen geleden in de groote arena van Madrid gehouden massabetooging tegen de monarchie het woord hebben gevoerd, een bevel tot inhechtenisneming uitgevaar digd. Aangezien door de politie tot nog toe geen enkele arrestatie is verricht neemt men aan, dat de betrokkenen tijdig gewaar schuwd zijn en de vlucht'hebben genomen. Wel is Zaterdagavond te Cordova de be kende Spaansche Oceaanvlieger Majoor Franco gearresteerd, die in een redevoering uiting aan zijn republikeinsche gevoelens had gegeven. In verband met een en ander deden Zaterdagavond geruchten de ronde, dat de politie een in den nacht van Zaterdag op Zondag beraamden aanslag zou hebben ver ijdeld. 31 arrestaties in Barcelona en Sevilla. Naar nader uit Madrid gemeld wordt, zijn te Barcelona en Sevilla in totaal 31 arres taties verricht. Te Barcelona werd o.a. de iirecteur van het Ca ta ia arische dagblad ..Opinion" en de voormalige afgevaardigde Company gearresteerd. Te Sevilla zijn de leiders der vakvereenigingsbonden gearres teerd, terwijl de bureaux gesloten werden. In verschillende Spaansche provincies wordt de politie in verscherpte alarmverwachting ge houden. De politie van Barcelona is uitgerust met machinegeweren. Generaal Berenguer heeft verklaard, dat de berichten over ontdekking van een uitge breide samenzwering onjuist zijn. De veilig* heidspolitie te Madrid geeft echter toe, dat de toestand in verscheidene provincies on rustig is. NATIONAAL-SOCiALISTISCHE DEMONSTRATIE TE WEIMAR. Gisteren hielden de nationaal-socialisten te Weimar een districtsbetooging, die geheel was gewijd aan de verkiezingsoverwinning en die werd bijgewoond door Adolf Hitier Het Rijksdaglid Coering voerde het woord en betoogde, dat de nationaal-socialisten slechts hun intrede in het parlement hadden gedaan om het parlementarisme en het in strument der democratie te vernielen, niet door een putsch, maar langs den legalen weg. Een andere spreker stelde de veroor deeling van de Ülmer Rijksweerofficieren door het Staatsgerecht te Leipzig tegenover bet vonnis tegen den Berlijnschen burge meester Boess. Tenslotte voerde Hitier het woord. Hij sprak niet over de actueele poli tieke problemen, maar over het nationaal- socialisme als probleem. De betooging werd besloten met een parade der nationaal-socialisten voor Hitier, die op de Markt het défilé gadesloeg. DE DUITSCH-NATIONALEN TEGEN DE REGEERfNG. De Rijksdagfractie der Duitsch-nationalen heeft Zondagmiddag een korte bijeenkomst gehouden. Na afloop werd medegedeeld, dat de door het fractiebestuur voorgestelde maat regelen zijn goedgekeurd. De fractie besloot o.m. een motie van wan trouwen in te dienen tegen de Rijksregeering. Dinsdag zal een nieuw bestuur van de fractie worden gekozen. HET CONGRES DER FRANSCHE RADICALEN. De zoon van De Jonvenel aan het woord. De zoon van den bekenden senator De Jouvenel, Bertrand de Jouvenel heeft in het congres der radicaal-socialisten te Grenoble een beschouwing over den „eventueel aanstaanden oorlog" ge houden. Bij den tegenwoordigen stand van za ken kon z. i. noch de Volkenbond, noch Locarno, noch het Kellogpact een oor log verhinderen. Als gronden voor dit pessimisme voer de spr. aan: de Danziger corridor, de toestand in Itali, de werkloosheid, de strijd tusschen de groote economische belangen. Hij diende een motie in, waarin wordt aangespoord tot waakzaamheid met het oog op de groeiende communistische en fascistische beweging in Europa, en de democratische partijen worden uitge noodigd tegen het overdreven nationa- lism een vóór de Ver. Staten van Europa t estrijden, onder verwijzing naar het feit, dat ret volkenbondsstatuut beginse len omtrent ontwapening, arbitrale rechtspraak, wederkeerig hulpbetoon en revisie der verdragen behelst. Een rede van Herriot. Na Bertrand de Jouvenel nam Her riot het woord, die door de vergade ring met langdurig applaus werd be groet. Hij kwam op tegen de „prestige poli tiek" der Fransche rechterzijde, keurde het standpunt der Fransche socialisten in de kwestie der nationale verdedi ging af en vooral de eischen der com munisten. De radicale partij, aldus spr., wil voor den vrede werken, zonder Frankrijk in gevaar te brengen. Niemand heeft te Genève beter werk gedaan dan Briand. De spil, waarom het geheele vredesvraagstuk draait, is de oprechte verzoening tusschen Frankrijk en Duitschland. Als deze niet kan wor den bereikt, is het nutteloos verder naar vrede te streven. Spr. zond den Duitschen republikei nen zijn groet en gaf hun de verzeke ring, dat hij niet zou ophouden, voor zoo ver dit in zijn bescheiden macht lag, hen te helpen en de democraten der Duitsche republiek te verdedigen. Nadat Herriot had betoogd, dat hij an derzijds ook voor zichzelf aanspraak maakte op het recht om Frankrijk hartstochtelijke lief te hebben, besprak hij de verschillende vredesproblemen. De door Briand bepleitte Europeesche federatie moeht worden goedgekeurd. Moeilijk was het vraagstuk van de re visie der verdragen. Hij deelde niet de meening, dat het opofferen van bepaal de overeenkomsten den vrede zou bren gen. Hij was tegen de revisie. Het ver drag van 1919 was een overeenkomst van een geheel nieuwen aard, die men niet kon herzien zonder van den Volken bond afstand te doen Stellig verdiende dit verdrag geen lof, het was slechts een compromis, maar het bestond intus- schen. (le DEEL) des avonds 8 uur in het ALKMAARSCH BIOSCOOPTHEATER Loge fÓ.80, le Rang f0.50^ 2e Rang f 0.35. Kaarten bij de Leeszaal en des avonds aan de zaal. HUGENBERG WIL HFPT BUITEN LAND GUNSTIG STEMMEN. Geen sprake van geweld. Terwijl eerst Hitier in allerlei inter views met buitenlandsche journalisten de verzekering heeft gegeven van zijn vreedzame politiek en afkeer van ge weld, heeft thans Hugenberg, de chef van de D.-nationale partij, dit voorbeeld gevolgd, aldus het Hbld. In een onderhoud met den vertegen woordiger te Berlijn van de Noorsche „Tidens Tegn" wijst hij, elke gedachte af alsof de rechterzijde door een staats greep of geweld tot macht zou willen komen. Alleen is noodig, betoogde hij, dat men beslist afziet van elke samen werking met de soc.-dem. en dat men vastberaden den weg inslaat van een actieve buitenlandsche politiek. Alsdan bestaat de mogelijkheid een regeering te vermen, die wat tot stand kan bren gen. De buitenlandsche politiek, welke Hu genberg wil, heeft slechts ten doel een redelijke herziening van de beide ver dragen, onder welker gewicht het Duit sche volk spoedig in elkaar moet zak ken, n.1. het verdrag van Versailles en het plan-Young. Ook hier wil Hugenberg van geen ge weld weten. Integendeel, hij wil even legaal als Hitier te werk gaan en slechts met de bepalingen, welke de verdragen zelf bevatten, naar een revisie streven. Waarna tenslotte de waarschuwing volgt, dat de strijd van de Duitsche rech terzijde tegen marxisme en bolsjewisme de laatste bescherming voor de wereld beteekent tegen de roode vloedgolf. STAKING WERKLOOZENONDER- STEUINING IN RUSLAND. Wegens.... gebrek aan werk* krachten. Het Tass meldt: Sterk gebrek aan werkkrachten in een aantal takken van bedrijf heeft het commissariaat van ar beid aanleiding gegeven de verzeke ringsbanken opdracht te geven overal de uitbetaling van werkloozenondersteu- ning te staken. Op den begrootingspost voor sociale verzekering zal de ondersteuning vaD werkloozen niet meer voorkomen. EEN AANSLAG OP JACK DIAMOND. De bendeleider ernstig gewond. Jack Diamond, de bekende bendeleider, die onlangs naar het vasteland overstak, doch weer naar Amerika werd uitgewezen, is in New-York in een hotel het slachtoffer ge worden van een aanslag, waarbij hij ern stig gewond werd. In het hospitaal, waar heen hij werd overgebracht, verklaarde hij dat drie of vier mannen zijn slaapkamei binnendrongen en op hem schoten. Hij ont kende hunne namen te weten, zoödat de po litie in het duister tast omtrent hun identi teit. DE ANTI-DUITSCHE STEMMING IN TSJECHO-SLOWAKIJE. De anti-Duitsche betoogingen hebben tot gevolg gehad, dat thans in de Praagsche bioscopen geen Duitsche films meer ver toond worden. In het nat.-dem. blad „Na- rod" wordt thans geprotesteerd tegen het houden van predikaties in de Duitsche taa! in eenige kerken te Praag. ERNSTIG SCHEEPSONGEVAL IN DUITSCHLAND. Gisteravond werd het loodsschip „Pilot* voor den ingang van de Nieuwe Sluis door het uit Oslo komende stoomschip „Jeloe" ge ramd. De piloot" zond onmiddellijk. Ver scheidene vaartuigen schoten toe om hulp te verkenen aan de te water geraakte be manning. Een loods slaagde erin zwemmen de den vasten wal te bereiken. De schipper, twee stokers, een dekknecht en een Hamburg- sche loods zijn omgekomen. De overige op varenden werden gered. Het scheepsongeval bij het Kei zer WilhelmskanaaL Te Brunsbuttel is men diep opder den in druk van het scheepsongeval. Te Brunsbut tel zijn alle vermakelijkheden afgelast en d« schepen, van welke nationaliteit ook, die de plaats van de ramp passeeren, laten de vlag gen halfstoks dalen. Den geheelen Zondag morgen is men met het bergingswerk bezig geweest, waarvoor gedurende eenige uren de scheepvaart werd stopgezet.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1