llkmamclie Courant.
DE VERLOREN INJECTIENAALD.
FEUILLETON.
I
Hintierd twee en dertigste Jaargang,
Donderdag: 16 October
Radio-heekje
Uit Rusland.
Provinciaal nieuws
Ho. 244
1930.
Vrijdag 17 October.
Hilversum, 298 M. (Na 6 uur 298 M.)
8 V.A.R.A. Gramofoonplaten. 10.Mor-
genwijding. (V.P.R.O.) 10.15 Voordracht
door Johanne Opdam. 10.30 Ziekenuurtje
11.30 Gramofoonpl. 12.A.V.R.O. Tijdsein.
12.012.Concert door het Omroeporkest.
Suze Luger, zang. 2.05—2.30 A.V R.O.
School uitzending. 2.303.A.V.R.O. Gra
mofoonplaten. 3.4.Concert door het
A V.R.O.-Kwintet. 4.V.A.R.A. „Onze keu
ken-' door P. J. Kers. 4.45 V.A.R.A. Kinder
verhalen. 5.45 Concert door het V.A.R.A.-
Orkest. 6.50 V.A.R.A. Actueel allerlei te ver
zorgen door het N. V. V. 7.05 V.A.R.A. Or
gelspel door Joh. Jong. 7.15 V.A R.A. Lite
rair halfuurtje door A. M. de Jong. 8.01 V.
P. R. O. Cathechisatie. Ds. F. W. J. v. d.
Kieboom: „Strijdvragen". 8.30 V.P.R.O. Gra
mofoonpl. 9.V.P.R.O. Mr. Roel Houwink:
„De biografie van den staatsman". 9.30 V.
PT R. O. Vervolg gramofoonplaten. 10.
V. P. R. O. Persber. 10.03 V.P.R.O. Persber.
10.15 V.P.R.O. Voorlezing door Ds. E. D.
Spelberg uit „De 3 grijsaards" van Tolstoi.
10.45 V.P.R.O. Gramofoonpl. 11.V.A.R.A.
Gramofoonplaten.
Huizen, 1875 M. Alg. programma, te ver
zorgen door den N. C. R. V. 8.15 Concert.
110.30—10.50 Ziekendienst. il.12.30 Gra
mofoonpl. 12.302.Concert. J. de Marie,
Viool. H. Hermann, viool: H. v. d. Horst Jr.,
cello. Mevr. v. d. HorstBleekrode, piano
2.3.30 Gramofoonplaten. 3.305.Con
cert. Mevr. Hekkertvan Eysden, sopraan.
H. Herman, viool. Mej. Lauenroth, piano en
orgel. 5.5.15 Gramofoonplaten. 5.156.15
Orgelconcert door B. de Bruin. 6.156 45
Bezoek van den Radio-Dokter. 6.457.15
lEngelsche les. 7.157.45 A. J.Herwig:
„Kunstmest in den tuin". 7.458.Politie
berichten. 8.9.Concert. Arnhemsche Or-
kestvereeniging. 9.9.30 Mr. N. G. Veld
hoen: „Naar Rome!" 9.3010'.Vervolg-
concert. 10.10.10 Persber. 10.10—11.30
Vroolijk allerlei. (Gramofoonplaten).
Daventry, 1554.4 M. 10.35 Morgenwijding.
11.05 Lezing. 12.20 Concert. M. Gold, viool.
M. Jardine, piano. 12.50 Orgelspel door E.
JHumphreys. M. Bladon Hackett, sopraan.
I.50 Gramofoonpl. 2.50 Uitz. voor scholen.
4.50 Orkestconcert. 5.35 Kinderuurtje. 6.20
Lezing. 6.35 Nieuwsberichten. 6.50 Koersen.
6.55 Lezing. 7.Pianospel door V. McLean.
7.20 Lezing. 7.45 Lezing. 8.05 Pianospel
door S. Wearing. 8.20 „Madame Butterfly".
Eerste bedrijf. 9.20 Nieuwsberichten. 9.35
Koersen. 9.40 Lezing. 9.55 „Madame Butter
fly". Tweede en derde bedrijf. 11.3512.20
Dansmuziek.
Parijs „Radio-Parid'1725 M. 12.50 Gra
mofoonpl. 4.05 Orkestconcert en soli. 9.05
„Tristan en Isolde" van Rich. Wagner".
Langenberg, 473 M. 6.207.20 Gramo
foonplaten. 9.3510.35 Gramofoonpl. 11.30
Gramofoonpl. 12.251.50 Concert. 4.50
5.50 Orkestconcert. 7.208.05 Orkestconcert.
7 208.05 Orkestconcert. 8.10 „Ein Mann
erklart einer Fliege der Krieg Hoorspel
van W. Schmidtbonn. Muziek van G. Kneip.
Daarna tot 11.20 Dansmuziek.
Zeesen, 1648 M. 6.203.50 Lezingen en
lessen. 3.50—4.50 Orkestconcert. 4.50—7.15
Lezingen en lessen. 7.20 Werken van oude
componisten voor fluit en alt. 7.50 „Der lus
tige Krieg", operette 'van J. Strauss. 9.05
Moderne muziek voor hobo en piano Daarna
concert door J. Einödshofer en zijn orkest.
Kcdundborg, 1153 M. 11.20—1.20 Orkest
concert. 2.20—4.20 Orkestconcert en zang
7.357.55 Cembalo-soli door F. Jensen. 7 55
9.25 „Morbus Tellermann". Drama in 5
bedrijven van Helge Rode. 9.4510.20 Man
doline-concert.
Brussel, 508J M. 5.20 Kamermuziek. 6.50
Gramofoonpl. 8.35 Fragmenten uit de Op.
„Rigoletto" van Verdi. 8.35 (338.2 M.) Con
cert georganiseerd door de SAROV.
UITZENDING VAN EEN TECHNISCHEN
PROEFTOCHT.
Vrijdagmiddag a.s. door de A.V.R.O.
De A.V.R.O. deelt ons mede:
Tijdens den technischen proeftocht welke
Vrijdag a.s. door het stoomschip „Colombia"
van de K. N. S. M. zal worden gehouden,
zal de A.V.R.O. trachten om tusschen 12 uur
's middags en 16 uur, van volle zee uit bizon-
derheden van den tocht mede te deelen.
Van ALICE CAMPBELL.
Geautoriseerde vertaling uit het Engelsch
door J. E. DE B K.
34)
„U vindt deze plebeïsche manier van uit
gaan toch niet onaangenaam? vroeg Roger.
„Maar ik gebruik niet graag de Rolls en den
chauffeur, als mijn stiefmoeder beide misschien
noodig mocht hebben.''
„Waar denkt u wel, dat ik aan gewend
ben?"
„Maar zooals u daar zit, gelijkt u een milli-
oen dollars, zooals ze in uw land zeggen
Ze was blij met zijn bewondering, het zou
een genotvolle avond wezen. Het Restaurant
des Ambassadeurs was al zeer vol, toen zij
naar het voor hen gereserveerde tafeltje gin
gen. Met groote belangstelling beschouwde
Esther de groepen elegante menschen, Engel-
tchen, Franschen, Russen; Italianen. Daar was
een heel gezelschap Amerikanen, die op Roger s
schip waren meegekomen. Ze spraken met
luid rollende r s Mommer en Popper, die Euro
pa bezochten, met veulenachtige dochters en
een mageren zoon met groote uilenbril op;
verder nog zijn twee schoolvrienden, die den
indruk maakten flinke voetballers te zijn. Dan
zaten er twee zwijgende Russen, de een 'n jon
ge man met hoornen bril, de ander een vrouw
vele jaren ouder, met uitstekende jukbeende
ren en een mond, die ean vuurroode streep was
ia een krijtwit gezicht.
De uitzending zal geschieden door den
scheepszender en dan opgevangen worden
door een kunststation. Per telefoonlijn zal
dan een verbinding tot stand worden ge
bracht met de studio te Hilversum, vanwaar
per golflengte 298 M. zal worden ge-
relayeerd.
Nadere bizonderheden zullen Donderdag
per microfoon worden gedaad, zoomede Vrij
dagmiddag a.s.
De zondebokken.
De bekende Russische socialistische publi
ciste, mevrouw E. Koeskowa, vertelt in een
harer geschriften het volgende geval:
Het was tijdens het ergste woeden van de
roode terreur in Rusland, toen eiken dag
duizenden menschen neergeschoten werden.
Er bestond toen een instelling, genaamd
„Het Politieke Roode Kruis", welke zich ten
doel stelde de politieke gevangenen, de slacht
offers van het sovjet-regime, van het aller
noodzakelijkste te voorzien en hun belangen
in de sovjet-lichamen te behartigen. De sov
jet-regeering wist van het bestaan van die or-
fanisatie, kende al haar leiders, maar vond
et raadzaam het bestaan er van te dulden
(nu zouden de leven ervan, indien de regee
ring van Stalin ze zou kennen, onmiddellijk
terechtgesteld worden). De leiders van het
„Politieke Roode Kruis", o.a. mevrouw
Koeskowa, bezochten de Tsje-Ka om over het
lot der gearresteerden te spreken. Ten slotte
werden die personen zelf ook gearresteerd.
Tijdens den Russisch-Poolschen oorlog be
vond zich onder de ter dood veroordeelden
ook de historische Melgoenov, de schrijver
van het bekende boek „De Roode Terreur in
Rusland". Verschillende instellingen, o.a. de
Russische Academie van Wetenschappen,
deden toen al het mogelijke om Melgoenow
te redden. Eens kwam mevr. Koeskowa in
het hoofdbureau van de Tsje-Ka om over
Melgoenov te spreken. De opperste leider van
deze instelling zei tegen haar:
„Uw protégé is reeds in vrijheid gesteld.
Tot zijn geluk hebben wij de Polen verslagen
en hen op de vlucht gedreven. Ook de witte
legers zijn verpletterd! Daarom hebben wij
besloten Melgoenov in leven te laten".
Mevr. Koesowa zei toen:
„Maar Melgoenov heeft toch niets met de
Polen, noch met Wrangel uit te staan. Hij
bevond zich al dien tijd te Moskou. En
dan, welk lot zou hem getroffen hebben, als
het Roode Leger verslagen was?"
„Dan hadden wij Melgoenov en met hem
zeer veel andere vrienden van u terechtge
steld. Voor ons bestaat het begrip van recht
vaardigheid niet, wij denken alleen aan het
geen voor het sovjet-regime wenschelijk is".
E>eze tsjekist heeft toen op zeer duidelijke
wijze de politiek van de sovjet-regeering in
zake de terreur geformuleerd. De bolsjewiki
laten menschen terechtstellen, niet omdat zij
iets tegen het sovjet-regime gedaan hebben,
maar uitsluitend omdat de overheid het ge-
wenscht acht een zeker aantal menschen op
te ruimen, meestal om hen tot de zondebok
ken te maken voor hetgeen de bolsjewiki mis
daan hebben. Wie de gebeurtenissen in Rus
land volgt, weet, dat telkens wanneer de plan
nen van de bolsjewiki mislukken, honderden,
vaak duizenden, volkomen onschuldige men
schen terechtgesteld worden, waarna bekend
gemaakt wordt, dat de mislukking het gevolg
was van de „sabotage" van de terechtgestel-
den. Wanneer de arbeiders woedend worden
over de lage loonen, over de menschontee-
rende woningtoestanden, over de slechte or
ganisatie van de voorziening van levensmid
delen, over de hemeltergende toestanden in de
ziekenhuizen voor de arbeiders, dan wor
den eenige honderden ingenieurs terechtge
steld en de sovjet-pers schrijft, dat dat alles
de schuld van de terechtgestelden was. De
onwetende massa wordt op deze wijze op een
dwaalspoor gebracht, haar verlangen naar
wraak wordt voor een tijcj gestild en de
bolsjewiki kunnen voortgaan met hun prak
tijken. Voor elke misdaad van Stalin, voor
elke mislukking van zijn dwaze, vaak krank
zinnige plannen (niet voor niets wordt er in
Rusland gefluisterd, dat de dictator eenvou
dig gek is), moeten honderden volkomen on
schuldige intellectueelen met hun leven boe
ten.
Kort geleden heeft in Rusland opnieuw een
dergelijk bloedbad plaats gevonden. 48 ge
leerden, die in geheel Rusland bekend zijn
als de beste deskundigen op verschillende
gebieden van het economische leven des
lands, werden zonder eenigen vorm van pro
ces in de kelder van de G.P.Oe. terechtge
steld. Zij vielen als slachtoffers voor de mis
lukking van de beruchte „pjatiletka (de ver
andering van Rusland in den loop van vijf
jaar daarna zei is in den loop van vier
jaar in een industrieelen staat, die zelfs
Amerika ver achter zich zou laten).
Esther ontdekte de corpulente geschilderde
vrouw, die ze vroeger met lady Clifford daar
gezien had en die nu aan een tafel zat met een
andere Franeaise en met twee dikke, kale hee-
ren, die veel juweelen droegen. 'tWas onge
looflijk, maar de jongste van de twee droeg een
gouden armband met turkooizen. Aan een an
der tafeltje zat een glad geschoren Engelsch-
man en bij hem was een meisje, kinderlijk, met
oogen als sterretjes, net een zangvogeltje.
Waarschijnlijk hoorend bij een operette-gezel
schap. Wat een mengelmoes.
„Kijk, daar ziet u ze, daar is kapitein Holli-
day met zijn dikke, Spaansche vriendin. Een
vreeselijk mensch."
Haar blikken volgend, ontdekte Roger den
gevreesden Arthur, die op nonchalante manier
het diner bestelde voor zijn vis-a-vis, een kolos
sale, donkere verschijning, overladen met paar-
len en diamanten.
„Is zij een Spaansche?"
„Ja, uit Argentinië, ik heb ze hier meer sa
men gezien. Ze heeft hem die betrekking aan-
geboden", en haast had ze er bij gezegd: „en
uw stiefmoeder is jaloersch op haar."
„Weet u veel van Holliday?" vroeg Roger
half schertsend, half ernstig, terwijl hij haar
over het menue heen aanzag.
Ze lachte vroolijk.
„Ja, dat doe ik. Ik heb u al gezegd, dat zijn
type mij interesseert. Caviaar of pompei
moes? Caviaar, dat lijkt me lekker".
„Mij ook en zullen we dan nemen een specia
liteit van het huis, dulvenpastei?"
„Uitstekend, ik heb honger en ik heb expres
geen thee gedronken."
„Ik ook niet, maar om een andere reden. Ik
Vab baccarat gespeeld, de speelzaal was open
Wij hebben reeds bij het verschijnen van de
plannen voor de pjatiletka op de onuitvoer
baarheid van die plannen gewezen. Rusland
is steeds een arm land geweest; de oorlog en
vooral de burgeroorlog en de economische
Eolitie van de bolsjewiki hebben het land ge-
eel geruïneerd, hebben het Russische volk
tot 't armste volk van Europa, misschien zelts
van de geheele wereld, gemaakt. In zulk ee*i
arm land met een primitieve bevolking, met
een landbouw, die op een uiterst lagen trap
van de ontwikkeling staat, in een land waar
de deskundigen (ingenieurs, technici, schei
kundigen enz.) voor een gedeelte door de
bolsjewiki uitgemoord, naar het barre noor
den verbannen, in concentratie-kampen opge
sloten zijn, voor een gedeelte in den burger
oorlog omgekomen waren of naar het buiten
land zijn gevlucht, in een land waar het aan
tal geschoolde werklieden zeer gering is,
waar de koopkracht van de bevolking zeer
weinig die van de negers in het binnenland
van Afrika overtreft omdat de tegenwoordige
regeering eiken vorm van welstand als onge-
wenscht beschouwt en de min of meer welge
stelde boeren opzettelijk ruïneert, in zulk
een land, dat bovendien geen kapitalen meer
bezit, geen crediet in het buitenland geniet, is
een industrialisatie in zulk een in de wereld
geschiedenis nog nooit aanschouwd tempo
onmogelijk. Dat belet natuurlijk den buitenlan
ders, die een paar weken in Rusland door-
niet tot de conclusie te komen, dat de pjati-
brengen en daar den toestand „bestudeeren"
letka een geniale onderneming is. Een Neder-
landsche deskundige heeft ng zulk een bezoek
aan Rusland een opgetogen artikel geschre
ven over de pjatiletka en haar vooruitzichten
De Russische deskundigen, zij die den toe
stand in Rusland werkelijk kenden, die hun
leven lang bestudeerden, zagen natuurlijk al
dadelijk in, dat de plannen, die den Neder-
landschen hoogleeraar zoo vertederd hebben,
eenvoudig humbug zijn. Zij hebben de sovjet-
regeering herhaaldelijk gewaarschuwd, dat
de pjatiletka op een vreeselïjke ineenstorting
zou moeten uitloopen, dat het Russische eco
nomische leven zulk een inspanning niet ver-,
dragen kan. Stalin en zijn bende trokken zich
natuurlijk van al die waarschuwingen niets
aan.
De Russische geleerden stonden voor een
moeilijk dillema. Zij waren er zich volkomen
van bewust, dat de door den Nederlandschen
en andere buitenlandsche deskundigen zoo
geprezen pjatiletka onvermijdelijk op een
catestrophe zou uitloopen. Moesten zij zich
nu terugtrekken, hun handen in onschuld
wasschen ,of op hun post blijven en al hun
krachten inspannen om te redden, wat te red
den viel? Zij begrepen, dat dit laatste hun
verantwoordelijkheid zeer groot maakte,
maar zij besloten het toch te doen, want vóór
alles beschouwden zij1 het als hun plicht, het
land niet te verlaten en het met al hun krach
ten te dienen. Zij waren overtuigd, dat Stalin
c.s. tenslotte de ongerijmdheid van hun plan
zouden inzien en van het onmogelijke tempo
zouden afzien, terwijl een gematigde in
dustrialisatie van Rusland, waarbij rekening
gehouden wordt met de economische moge
lijkheden van het land en de physieke kracht
van het volk, niet alleen gewenscht is. maar
zelfs noodzakelijk. Een dergelijke industria
lisatie begon overigens reeds in het laatste
decennium van de vorige eeuw onder leiding
van den tsaristischen minister Witte. De
bolsjewiki hebben dus ook op dit gebied niets
uitgevonden, maar de oude plannen van de
oude regeering opgehaald; wat zij hebben
gedaan is, slechts die plannen tot het phan-
tastische en het belachelijke op te voeren.
De Russische economen hebben zich van
elke politieke actie onthouden, zij voerden
geen oppositie, vemeden alles, wat door de
sovjet-regeering als anti-bolsjewistische actie
zou kunnen uitgelegd worden. Zij wijdden al
hun krachten aan den opbouw van het land
en leidden den arbeid van verschillende sov
jet-instellingen. Wat de argelooze buitenlan
ders, die onder de auspiciën van vereenigin-
gen als „NederlandNieuw-Rusland" naar
Rusland gingen, voor het werk van de sovjet-
regeering en van de bolsjewiki hebben aan
gezien en als zoodanig later in hun geschrif
ten aangewezen, was in werkelijkheid het
werk van deze niet-bolsjewistische economen.
De sovjet-regeering erkende de groote ver
diensten van die „partij looze" economen en
sommigen hunner kregen zelfs de hoogste
onderscheidingen van den sovjet-staat. Een
jaar geleden werden velen hunner officieel
door de sovjet-regeerders geprezen. De par-
tijlooze economen verrichtten het werk, maar
waarschuwden Stalin c.s. telkens weer, dat
de ineenstorting onvermijdelijk was. Stalin
wilde echter, zooals steeds, niet naar rede
luisteren.
Wat voor iederen kenner van de Russische
toestanden van het begin af aan duidelijk
was, vindt nu plaats. De pjatiletka is op een
mislukking uitgeloopen. De plannen bleken
en ongemerkt ging de tijd voorbij."
„Hebt u gewonnen?"
„Wees maar niet bang, het geluk was tegen
mij. Hebt u lust in champagne?"
„Heel graag."
„Prettig, dat we dezelfde smaak hebben.
Aannemen."
,,'tls een echte tractatie", zeide Esther. „Ik
ben zoo lang geheelonthoudster geweest en u
ook; u drinkt niets anders dan mineraalwater.
„Ja, voor mijn teint, net als mijn stiefmoe
der."
„Zij gebruikt haast nooit wijn. Vindt u haar
ook niet heel mooi? Ze is een van de bekoor
lijkste vrouwen die ik ooit gezien heb."
„Ja, dat is zij", zeide hij zacht. „Thérèse
kan het velen dat men naar haar kijkt. Be
koorlijk, dat is het goede woord. Maar er is
iets dat niet bekoorlijk is."
„En dat is?" vroeg ze nieuwsgierig.
„Haar handen".
Ze knikte bevestigend. „Dat vind ik ook, ze
passen niet bij het overige, al onderhoudt zij
ze nog zoo keurig.
Na een oogenblik stilte vervolgde Roger:
„Een psycholoog heeft me eens verteld, dat die
handen u moet me niet verkeerd begrijpen,
want hij sprak van het type hand behooren
bij de niet fatsoenlijke vrouwen".
HOOFDSTUK 17.
Zij was zoo stil, dat hij bevreesd werd haar
geërgerd te hebben, maar dat leek hem toch
onwaarschijnlijk, daar had ze te veel gezond
verstand voor. „Zij kan het natuurlijk niet
helpen, dat ze zulke handen heeft", vervolgde
hij op verontschuldigden toon. ,,'t Is iets bij
zonders"» y"
onuitvoerbaar te zijn. Zelfs de verandering
van dè arbeiders tot lijfeigenen, die het recht
missen van betrekking te veranderen, kon den
toestand niet redden. De regeering nam
haar toevlucht tot een handigheidje. Het
boekjaar, dat 30 September eindigde, is tot
31 December verlengd, dus met drie maan
den verlengd. De bolsjewiki hopen, dat het
hun zal lukken in deze extra drie maanden
den achterstand in te halen. Dat is echter
geen oplossing, omdat het volgende jaar nog
grootere moeilijkheden zal meebrengen. On
der de arbeiders gist het, de boeren zijn on
tevreden, zelfs in den boezem van de commu
nistische partij heerscht verdeeldheid. Vele
communisten komen nu tot de conclusie, dat
de pjatiletka onuitvoerbaar is, dat het tem
po van de industrialisatie verminderd moet
worden. Overal begon men Stalin te verwij
ten, dat hij het land in een impasse heeft ge
bracht. De dictator kan zich echter niet ver
gissen, kan nooit schuldig zijn. Er moesten
dus schuldigen gevonden worden. Die zonde
bokken voor de misdaden van Stalin moesten
opnieuw onder de intellectueelen gevonden
worden. De CkP.Oe. kreeg bevel, de „schul
digen" te vinden, en zij heeft zich op haar
wijze van deze taak gekweten. 48 geleerden,
mannen, die nog kort geleden door de sovjet-
regeering zelf trouwe helpers genoemd wer
den, werden gearresteerd en zonder eenigen
vorm van proces neergeschoten.
Vóór de rechtstelling werden zij, volgens
bolsjewistische gewoonte ,op middeleeuwsche
wijze gemarteld, waarbij zij gedwongen wer
den bekentenissen te onderteekenen over hun
.schuld". Het is overigens zeer waarschijnlijk
dat die „bekentenissen" door de G.P.Oe. zelf
gefabriceerd zijn. De doode martelaars kun
nen toch niet meer tegen deze schunnigheid
van de tegenwoordige regeerders van Rus
land protesteeren.
DR. BORIS RAPTSCHINSKY.
WARMENHUIZEN.
Groote propaganda „Ulile Duld
Dinsdagavond was door de ontwikkelings
club 'n groote propaganda-avond georgani
seerd. Als spreker van dezen avond trad op
de voor Wartnenhuizen alom bekende en ge
achte heer Tromp, die eenige jaren achtereen
gewoond heeft in Indië.
Wegens afwezigheid van den voorzitter
nam de vice-voorzitter, de heer Koot, het
woord en opende de vergadering met een
hartelijk woord van welkom speciaal aan
den spreker van dezen avond. De groote op
komst toont ten duidelijkste dat men veel be
langstelt in datgene wat de heer Tromp ons
zal gaan vertellen. De band tusschen den
heer Tromp en Warmenhuizen is nog ver
broken. De voorzitter deed vervolgens mede-
deeling, dat door den heer Trcmp eerst een
inleiding zal gegeven worden, waarna gele
genheid zal bestaan vragen te stellen.
De heer Tromp sprak allereerst zijn ge
noegen uit over het feit, dat hij nu mag
spreken voor vele familieleden, kennissen en
vrienden over een zeer klein gedeelte van het
leven in Indië. Hij wilde in korte trekken
weergeven hoe men in Indië leeft.
Allereerst ging spreker na hoe Indië staat
ten opzichte van Nederland. De meesten be
schouwen Indië als een aanhang van Neder
land. Dit is echter niet zoo. Geen 100 jaar
geleden was dit anders. Toen was Neder-
landsch-Indië nog een melkkoetje van Neder
land.
Dan gaf spreker weer hoe groot Indië is
ten opzichte van Nederland. Volgens de tel
ling laatst gehouden bedroeg het aantal in
woners op Java 41 millioen en op de andere
eilanden tezamen 19 millioen, in totaal dus
60 millioen.
De productie wordt tot het allerhoogste
opgevoerd. In Indië zijn totaal aanwezig
200.000 Europeanen. Onder die 200.000 zijn
nog gerekend de kinderen en die als Euro
peanen genoteerd staan, doch die het inder
daad niet zijn. Wat er van die 200.000 Euro
peanen overblijft moet die 60 millioen lei
den. De Europeanen kunnen ze wel leiden,
doch niet onderdrukken.
Directe voordeelen heeft Nederland aan
Indië niet, wel indirecte. Denk maar aan
Amsterdam, Rotterdam met zijn groote
scheepswerven en kantoren. Dit alles zouden
geen reden van bestaan hebben indien Ned.
Indië niet bij Nederland behoorde. Voor de
afgestudeerden is Nederland te klein, Indië
heeft voor hen een toekomst. Enorme partijen
katoen enz. worden uit Nederland in Indië
ingevoerd. Nederland heeft dus een bevoor
rechte positie. Indien Nederland Indië losliet
zou in Nederland onmiddellijk enorme wer
keloosheid komen. Uit koopmansoogpunt is
Indië thans voor Nederland onontbeerlijk.
Indië is voor de missionarissen en zende-
Bij zichzelve herhaalde Esther de woorden:
„behooren bij de niet fatsoenlijke vrouwen
De handen van lady Clifford verklaarden haar
nu veel van haar karakter.
„Hier zijn de cocktails."
Glimlachend kwam ze weer tot zichzelve en
nam het ijskoude glas, dat hij haar aanbood.
„Mogen ons beider wenschen vervuld worden.
„Vroolijk liet ze haar glas tegen het zijne
klinken en dronk. Toen bedacht ze zich dat
Holliday eenige weken geleden dezelfde
wensch had geuit. Wat zou Holliday's wensch
zijn? Ze had toen aan iets heel bepaalds ge
dacht.
'tWas een gezellig dinéétje; ze lachten en
praatten met een luchthartigheid, die voorna
melijk door de champagne veroorzaak werd. Ze
spraken over alles en nog wat, maar wat ze
zeiden deed er niets toe. Ze gingen op in elkaar
en het allergewoonste gezegde kreeg daardoor
groote beteekenis. Ze vergaten alles om zich
heen, ze schenen te zijn op een klein eilandje,
midden op een onbevaren zee.
„Hebt u lust wat te dansen?"
De heerlijk geurende koffie was te warm om
te drinken, de saxophones noodigden hen uit
ten dans.
„Dolgraag".
Te midden der andere dansende paren druk
te Roger eens extra haar hand."
„Heb ik 't niet gezegd?"
„Wat hebt u gezegd?"
„Dat u zeker heel goed zoudt dansen; de
eerste keer dat ik u zag."
„Zoo, hebt u dat gedaan", zeide zij zeer ver
blijd. en gaf hem zijn handdruk terug. „Dat
vind ik prettig; ik heb liever dat u lof toezwaait
aan mijn dauskupst dan aaa mijn karakter,'.-
lingen een groot arbeidsveld. Als christenen
zijn we verplicht, dat millioenenrijk te blij
ven leiden en beschermen en weerbaar te
maken. Een voornoemd factor is ook de in
landers beschermen tegen de Europeanen
en Chineezen. De inlanders staan veel hoo-
ger dan wij denken.
Missionarissen en zendelingen moeten zich
daar en dat doen zij ook zooveel mo
gelijk aanpassen bij de gewoonte van de in*
landers, teneinde ze op zoo'n manier te voe
ren tot het christendom.
Voor de inlanders zijn dessascholen opge
richt. De leerplichtwet is daar nog niet inge
voerd. Door het onderwijs tracht men Ja
vanen enz. meer te beschermen tegen de
Chineezen. De Chineezen zijn momenteel
veel wijzer dan de inlanders.
Java betreft dit wel 3/4 gedeelte van het
totaal. Zij oogsten meestal 2 of 3 maal in
het jaar. Is er een rijke oogst dan eten ze
veel, wordt er minder geoogst dan eten ze
weinig. Zij passen zich aan bij de dagelijk-
sche gebeurtenissen. Honderd jaar geleden
waren zij arm en nu nog.
Daarna sprak de heer Tromp over die in
landers die een landbouwbedrijf uitoefenen
en nog wel iets bezitten. Dit soort inlanders
beginnen pas te waardeeren dat ze iets be
zitten. Zij werken met meer overleg dan de
eerste groep. Wat betreft de opvoeding der
kinderen vertelde de spreker, dat de meisjes
zeer krap worden gehouden. Zij moeten
steeds thuis blijven. Over de jongens is men
minder bezorgd. Een groote ramp is het,
dat kinderhuwelijken daar niet zeldzaam
voorkomen. De vrouwen zijn erg onderdanig
(meer dan hier). De kinderen doen bijzon
der veel arbeid voor hunne ouders, en spe
ciaal voor hun moeder.
De derde groep zijn de conservatieve Mo-
hamedanen. Zij willen niets van de Holland-
sche scholen weten.
Dan werd genoemd de 4e groep of de In-
landsche ambtenaren. Zij zijn zeer talrijk en
hunkeren naar het Nederlandsche onderwijs..
Het is moeilijk aan inlandsche jongens en
meisjes Nederlandsch te leeren, maar zif
hebben veel voor het onderwijs over.
Inlanders moeten ook beschermd worden
tegen zich zelf. De inlanders verkoopen hun
land voor een schijntje aan Chineezen en
Europeanen. Teneinde dit te voorkomen
heeft men een agrarische wet uitgevaardigd,
waarin men bepaalt, dat alleen inlanders
eigenaars kunnen zijn van gronden. De
staatseigendommen domeinen genaamd
worden aan de diverse groote maatschap
pijen in erfpacht gegeven voor den tijd van
ten hoogste 75 jaren. De domeinen bestaar
uit: toppen van bergen, berghellingen,
stranden, rivieren en die gronden die geen
eigenaar bezitten. Het zijn zeer krasse maat
regelen. Doch, rekening houdende, met de
inlandsche bevolking wordt deze wet toch
door velen toegejuicht. Ook bepaalt die wet
dat de Europeanen geen 5 jaar huur vooruit
mogen betalen. De huurcontracten moeten
steeds geregistreerd worden. De inlanders
weten absoluut geen gebruik te maken van
het overtollige geld.
Hierna werd gepauzeerd en daarna gele
genheid gegeven tot vragen stellen. De stilte
tijdens het spreken en applaus daarna, be
wees ten duidelijkste, dat men met aandacht
en belangstelling naar dezen geachten spre
ker heeft geluisterd.
Na de pauze werden verschillende vragen
gesteld en beantwoord.
De voorzitter bracht ten slotte den spre
ker een woord van hartelijken dank. Er is,
aldus den voorzitter, een nieuw licht opge
gaan betreffende Indië. Tevens sprak hij dr
hoop uit dat de avond voor velen een aan
leiding mocht zijn de ontwikkelingsclub „Uti-
le Dulci" daadwerkelijk te steunen.
BEVERWIJK.
Alhier ontstond Woensdagavond omstreeks
5.30 uur door onbekende oorzaak brand in
een bollenschuurtje van den heer J. Klufl
aan den Munnikkenweg. In een ommezien
sloegen de vlammen over op de groote land-
bouwschuur van den heer A. v. Riessen. Ie
minder dan geen tijd geleek deze schuur wel
ke ten overvloede met riet onderlaten pannen
gedakt was een vuurzee.
Duizenden vonken sloegen in het rond ei
aan de brandweer die onmiddellijk op dë
plaats der ramp verscheen en die met enkel»
stralen op de waterleiding eene kolossaï»
hoeveelheid water in de vuurgloed wierp was
het te danken dat het op eeflige meters af
stand staande woonhuis van, den heer v. R,
behouden bleef. De schuur met den geheelen
oogstvoorraad benevens het eerstgenoemd
bollenschuurtje met de daarin aanwezige
bloembollen brandde tot den grond af.
1
„O van uw karakter weet ik niets af", zeida
hij lachend.
Hij amuseerde zich kostelijk. Onder al
de jonge meisjes die hij kende, was dit
jonge ding, dat zoo hard werkte, de eeni
ge die hem geheel vatte. Hij had niets
tegen die andere meisjes, ze waren heel
aardig, maar een beetje bedorven, omdat
ze altijd rijk waren geweest, maar zo
hadden niet de frischheid die dit meisje
zoo aantrekkelijk maakte. Ze was heel
intelligent, had iets echt vrouwelijks en
in de heele zaal was er geen die er zoo
lief en aardig uitzag. Haar houding en
manieren waren even gracieus en ver
zorgd als haar toiletje was. Een echt
raspaardje, oordeelde hij.
Hij vond het niet heel prettig toen zijn
kennissen Graham en Marjorie Kent bij
hen kwamen zitten.
„Ik hoop dat.u het niet vervelend vindt
dat we ons bij u voegen", zeide miss
Kent, „maar mijn broer heeft zoo meer
dan genoeg van mij, dat hij u graag een
paar dansen wil afbedelen, miss Rowe".
Marjorie was 26 jaar oud en geleek een
slanke zigeunerin, met haar donkere ha
ren in een wrong gedraaid en met de ar
men vol ringen en banden. Esther vond
haar aardig, zoo vroolijk en recht door
zee. De broeder was jonger en blijkbaar
een van die verlegen zielen, die, gefol
terd door hun beschroomdheid, toch hun
koppig vastgehouden doel weten te be
reiken. Nu was klaarblijkelijk Esther
zijn doel. Met onverholen bewondering
staarde hij haar aan, al blozend tot on
der zijn haren.
(Wordt verx-^d).^
