DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. IJSTENT. Uit het Parlement Buitenland I Mo. 256 UO\DERDAC! 30 OCTOBEK 1930 132e Jaargang. Oagelijksch overzicht, IC "2" S .A. ItT .A. AARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalva Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, iranco door bet geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Per regel 0.25, bij groots contraeten rabat. Groots letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v/h. HERMs. POSTER <4 ZOON, Voordam C 9, post giro 37000. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Den Haag, 29 Oct. 1930. De vergadering van de Tweede Kamer van gisteravond zal men moeilijk kunnen rekenen tot de belangrijke gebeurtenissen in de par lementaire geschiedenis des lands. Er heb ben zich een aantal sprekers doen hooren, waarvan niemand volkomen vrede had met 't regeeringsvoorstel, maar wanneer de be trokken ministers zich niet al te afkeerig toonen van amendementen, gelooven we toch wel, dat de voorstellen een meerderheid in de Tweede Kamer zullen kunnen behalen. Het wordt dan evenwel de vraag, wat de Eerste Kamer zal doen. De rij der sprekers werd gisteravond ge opend door den heer Van Wijnbergen (r.k.), die het continuatierecht verdedigde, maar met de samenstelling der Pachtccmmissies (ver pachters, pachters en een rechtsgeleerd voor zitter) was hij het niet eens. Beter vond hij een commissie van advies gevormd door eigengeërfde landbouwers. De heer Van Rappard (lib.) bleek een ab soluut tegenstander van de ontwerpen te zijn vooral wegens de regeling van het continua tierecht, waarbij bovendien hooger beroep van de beslissing van den kantonrechter is uitgesloten. De heer Van Poll (r.k.) vond dat de ont werpen lang niet ver genoeg gingen en hij wilde wijziging van hypotheek- en erfrecht ten einde te komen tot een samengaan van grondbezit en grondbewerking, welk ideaal we wel nimmer verwezenlijkt zullen zien! De heer Van den Heuvel (a.r.) waarschuw de daartegenover, dat men niet te ver moet gaan. Hij behoort tot de voorstemmers, juist omdat de voorstellen van geen groot gewicht zijn! De heer De Boer (s.d.a.p.), sprak de hoop uit dat de voorstellen door de aanneming van de socialistische amendementen voor hem aannemelijk zouden worden. De heer Floris Vos bleek voorstander van de ontwerpen te zijn. De heer Van Dis (st. geref. partij) ver klaarde, dat hij bij zijn beide partijgenooten zich niet met de regelingsvoorstellen konden vereenigen, omdat ze hun te ver gingen. Vermelden we ten slotte nog, dat de heer Wijnkoop op zijn gewone wijze de waarde loosheid van de voorstellen bad betoogd en aangedrongen had op een wettelijke verla ging van de pachtsommen, waarop zijn strijdmakker De Visser den avond besloot jnet een uitvoerige aanbeveling van zijn voorstel. Om half een kwam minister Ruys de Bee- renbrouck aan het woord, maar de voorzit ter vond het toen welletjes en verdaagde de vergadering tot hedenmiddag. De ministers van binnenlandsche zaken en van justitie, de heeren Ruys de Beeren- brouck en Donner hebben tezamen niet veel meer dan een uur noodig gehad om de bij de algemeene beschouwingen over de pachtwet ten geuite beweringen te beantwoorden. De eerstgenoemde minister rekende daarbij, dat de nieuwe regeling niet veel invloed zou heb ben op den tegenwoordigen crisistoestand. Hij wees daarbij er op, dat met groote om zichtigheid moet te werk worden gegaan bij het samenstellen van een regeling als deze, die niet te diep in de economische toestan den mag ingrijpen en zooveel mogelijk aan het bestaande moet aansluiten. In het bij zonder verdedigde de minister de instelling van pachtcommissies en het recht van den pachter om na afloop van de pacht aan den rechter verlof te vragen de pacht op dezelfde voorwaarden te continueeren. Hij achtte dit beter dan het stelsel van schadeloosstelling ingeval van onredelijke opzegging. Zijn col lega van justitie was haast niet te verstaan, maar wanneer we hem goed hebben begre pen, heeft hij de juridische gronden van het ontwerp nader in het licht gesteld en ook uiteengezet, dat de nieuwe regeling zich zoo veel mogelijk aan de bestaande rechtsorde moet aansluiten. Nadat de Kamer met verpletterende meer derheid (alleen de voorsteller was voorstem mer) had verworpen een motie van den com munist Wijnkoop om openbare verpachtin gen te verbieden, werd overgegaan tot de be handeling van de artikelen. De Kamer is slechts langzaam daarbij ge vorderd tengevolge van de vele amendemen ten, die zijn ingediend en alle lang en breed worden besproken. Maar wel eigenaardig is dat tot nog toe geen enkel amendement aan genomen is en de regeeringsvoorstel 1 en voor zoover aan de orde onveranderd zijn goedge keurd. Gestrand zijn onder meer de poging om in de wet te doen bepalen, dat elke pacht overeenkomst door een pachtcommissie zou .worden goedgekeurd. Evenmin heeft bij de Kamer genade gevonden een wijziging der ontworpen wet, waarbij aan den pachter het recht op vermindering van pacht werd toe gekend bij belangrijke daling van de prijzen der producten. Mede heeft de Kamer niet willen weten van een amendement van den heer Ebels (v.d.) om het niet mogelijk te ma ken, dat de verpachter mag weigeren aan den pachter de door dezen aangebrachte verbe- tippgen te vergoeden. De Kamer is blijven steken in een artikel, waarbij de regeering bevoegd wordt ver klaard bij algemeenen maatregel van be stuur buitengewone omstandigheden aan te wijzen, welke aanleiding kunnen geven om pachtverlaging te vragen. De heer Beumer (a.r.) achtte dit in strijd met de Grondwet (de wet moet dergelijke omstandigheden aangeven) en daar er boven dien een amendement op was ingediend, waaromtrent men het niet eens kon worden, is het artikel tot den volgenden dag aange houden evenals een daaropvolgend door aen heer Fleskens (r.k.) voorgesteld nieuw arti kel, waarbij aan den verpachter het recht zou worden gegeven om na drie jaar verhoo ging van de pacht te mogen vragen, terwijl den pachter na drie jaar vrijheid zou wor den toegekend om verlaging te verzoeken. Een wonderlijk amendement, dat vast en ze ker ten doode is gedoemd, als het niet wordt ingetrokken. De Eerste Kamer heeft hedenmorgen een korte vergadering gehouden, waarin zonder discussie de nieuwe leening voor Oost-Indië ten bedrage van 75 millioen is goedgekeurd en na een korte bespreking aangenomen is het wetsontwerp tot regeling van het toege- past-natuurwetenschappelijk onderzoek. Vermoedelijk komt deze Kamer op 11 No vember weer bijeen. DE POLITIEKE TOESTAND IN POLEN. Pilsoedski en de oppositie. De maarschalk licht zijn candidatuur toe. De verkiezingen in Polen naderen ziender- oogen en maarschalk Pilsoedski zet den strijd dictatuur uit te oefenen. Zoo werd dezer da gen gemeld, dat de rechtbank den Landdag afgevaardigde Jan Kwapinski, een socialis tisch leider en vroegeren aanvoerder van de Poolsche vrijheidsbeweging tegen Rusland, tot een jaar vestingstraf veroordeeld heeft wegens een in December van het vorige jaar gehouden rede, waarin deze afgevaardigde pleitte voor de omverwerping van de toenma lige „kolonels-regeering" onder Switalski. Bij zijn verhoor voor de rechtbank ver klaarde Kwapinski met trots, dat hij inder tijd wegens zijn actie tegen de regeering van den tsaar ter dood werd veroordeeld welke, straf in levenslangen dwangarbeid werd ver anderd. Verder werd de Duitsche soc. Landdagaf gevaardigde Zeibe tot zes maanden gevange nisstraf veroordeeld, omdat hij in een partij vergadering te Lodz vier geheime recher cheurs had verzocht de bijeenkomst te ver laten. Het aantal gearresteerde oppositioneele parlementsleden bedraagt thans reeds ruim 70. Naast arrestatie van politieke tegenstan ders blijkt duchtig gewerkt te worden met nietigverklaringen van kieslijsten der opposi tie. Het Hbld. weet een gesprek tusschen een vertegenwoordiger van de „Gazeta Polska" met maarschalk Pilsoedski mee te deelen, waarin deze laatste op de handige wijze toe licht, waarom hij zich thans eersten candi- daat heeft laten stellen voor het regeerings- blok. Zooals in elk parlement, aldus verklaarde de maarschalk o.a, hebben ook in het Pool sche parlement kleinzielige partijbelangen voor de afgevaardigden meer beteekend dan de belangen van het algemeen. Uit dezen chaos van leugen en gemeenheid heeft zich het regeeringsblok afgezonderd. Met het ge volg, dat dadelijk alle vuiligheid zich gekeerd heeft tegen dit blok alsof de leuze was uitge geven: Alle partijschurken, vereenigt u, want er dreigt gemeenschappelijk gevaar! Na rijp beraad heeft Pilsoedski besloten zijn naam te geven aan de partij, die de grootste kansen biedt op een verbetering van de bestaande misstanden in den staat. In dit blok zijn de lieden vereenigd, die over alle kleingeestige belangetjes heen, kunnen over gaan tot de orde van den dag in het belang van het algemeen. Op die wijze schijnt kans te bestaan op behoorlijken arbeid en op een verbetering van den door de partijschreeu wers veroorzaakten chaos. De maarschalk kan het gebrek aan ver antwoordelijkheidsgevoel, hetwelk zich in het Poolsche volkskarakter in zoo hooge mate heeft ingevreten, niet verdragen. Dat tekort is een bewijs v^n wakheid, doch de sterke figuur ontwijkt de verantwoordelijkheid voor zijn doen en laten niet. Maar het riool van den Landdag heeft zijn stank itj het geheele maatschappelijke leven en in dat van den staat doen doordrin- geti. Na betreurd te betben, dat de „vervloekte Landdag deze bende bandieten en schurken" de „overigens jammerlijke grondwet" heeft gemaakt, verklaarde Pilsoedski ten slotte, overtuigd te zijn, dat hij en de zijnen het spel onmogelijk konden verliezen, daar z.i. niet aan te nemen is, dat de heerschappij van het parlement na de verkiezingen weer hersteld zou worden. DU1TSCHLAND EN DE VERMINDERING DER BEWAPENING. Een resolutie van de Commissie van Buitenlandsche Zaken. De Duitsche Commissie van Buitenland sche Zaken heeft gisteren het volgende voor stel van den afgevaardigde Dauch (D. Volks partij) voorzien van een amendement van af gevaardigde Graag Westarp (Volksconser- vatief) aangenomen: De Commissie van Buitenlandsche Zaken heeft van het rapport van den Rijksminister van Buitenlandsche Zaken betreffende den tegenwoordigen stand van het vraagstuk der algemeene ontwapening, inzonderheid wat betreft het resultaat van de besprekingen van de Assemblee van dit jaar, inzake deze kwestie, met groote belangstelling kennis genomen. Zij moet constateeren, dat de be- moeiïgen voor de algemeene ontwapening tot dusverre geenerlei practisch resultaat hebben gehad. De staten, die bij de vervulling van hun juridische en moreele plichten tot ontwape ning reeds jaren ten achter zijn, konden bij de besprekingen te Genève niet eenmaal ge noopt worden tot een beslissing, waardoor de onverwijlde bijeenroeping van de Eerste Algemeene Ontwapeningskwestie gewaar borgd wordt. Duitschland staat thans voor het feit, dat het de hem opgelegde verplichting tot ont wapening tot het uiterste heeft moeten na komen, doch dat het van de reeds lang ge leden bij verdrag in uitzicht gestelde tegen prestatie verstoken blijft. Daarbij valt in vele landen nog een ver sterking der bewapening te aanschouwen. De Buitenlandsche Commissie is van oordeel, dat deze toestand in scherp contrast is met het beginsel van gelijkgerechtigdheid, dat dit een ernstige bedreiging vormt voor de veilig heid van Duitschland en tevens voor die van den wereldvrede. De Commissie verwacht van de RijksrcgKgÓMnJat zij met alle ten dienste staande middelen zal streven naar een spoedige verandering van dezen gevaarlijken toestand. De aanneming van dit voorstel geschiedde met de stemmen van de voorstellers, Natio- naal-socialisten, Chr. socialisten, Centrum, Beiersche Volkspartij, Economische Partij en Landvolkpartij. Tegien stemden Sociaal democraten, en communisten, terwijl de Duitsch-nationalen zich van stemming ont hielden. DE ECONOMISCHE CRISIS IN DUITSCHLAND. De Rijksminister van Arbeid Stegerwald heeft gisteren een verklaring afgelegd met betrekking tot de werkloosheid. Hij behan delde uitvoerig de economische moeilijkheden, waarmede Duitschland thans te kampen heelt en verklaarde in dit verband, dat hij, die ook thans nog weigert te erkennen, dat het Duitsche economische leven op velerlei ge bied ontwricht is, een onverantwoordelijke illusoire politiek aanhangt. Het Duitsche eco nomisch leven kan geen nieuwe stimulans ver krijgen, wanneer het van overheidswege geen aanspraak kan maken op de noodige tege moetkomingen. Daar er op het oogenblik op het gebied van belasting- en vrachten- politiek niets gedaan kan worden, blijft er geen andere uitweg over dan de loonen een weinig te drukken. Vergrooting van de binnenlandsche koop kracht is voorts een eerste vereischte, waarbij gelet moet worden op doelmatige landbouw productie en goedkooper maken van de in- dustrieele productie» alsmede uitbreiding van het massaverbruik. In de industrie moeten de productiekosten verlaagd worden. Het is duidelijk, dat men in dit verband aan de loonkwestie niet stilzwijgend voorbij kan gaan, zonder een zekere loonsverlaging op den koop toe te nemen. Alle aanwezige fac toren dus niet alleen salarissen en loonen dienen echter aan dit proces deel te nemen. DE ONRUST IN SPANJE. Studentendemonstraties en par- tieele stakingen. Aan de universiteit van Granada hebben de studenten demonstraties op touw gezet. De inrichting van het gebouw werd gedeel telijk vernield. Evenals te Granada zijn ook de studenten te Sevilja en Madrid in staking gegaan. In Catalonië zijn opnieuw partieele stakingen onder de fabrieksarbeiders uitge broken. ZAL AMERIKA DE ECONOMISCHE CRISIS HET EERST OVERWINNEN? In een te Washington gehouden rede ver klaarde de Amerikaansche staatssecretaris Mellon, dat de Ver. Staten dank zij het in zicht van president Hoover, het eerste land zou zijn, dat de economische crisis zou over winnen. De crisis dankt, volgens Mellon, grooten- deels haar oorsprong aan de overproductie van grondstoffen. DE ONTWAPENINGSACTIE Poging tot toenadering tnsschen Italië en Frankrijk. Uit Washington wordt gemeld, dat de Amerikaansche regeering thans haar am bassadeur te Parijs, Hugh Gibson, opdracht heeft gegeven, alles te doen wat hij kan, om een overeenstemming tusschen Italië en Frankrijk inzake de vlootovereenkcmst te be vorderen. President Hoover heeft persoonlijk Hugh Gibson instructies gezonden. ERNSTIG SPOORWE -ONGELUK IN FRANKRIJK. De sneltrein GeneveBordeaux is giste ren op 25 K M. afstand van Perigueux door onbekend gebleven oorzaak ontspoord. Er zijn 7 dooden en twee gewonden. De mate- rieele schade is aanzienlijk. Reeds acht dooden. Het aantal dooden, omgekomen bij het spoorwegongeluk bij Ligueux, is tot acht ge stegen. Verscheidene gewonden verkeeren nog in levensgevaar. De eerste vijf wagens van den trein wer den letterlijk getelescopeerd. Het ruimings- werk wordt met onverflauwden ijver voortge zet, om althans een van de beide sporen zoo spoedig mogelijk vrij te maken. De autoriteiten hebben reeds een aantal reizigers verhoord. Deze verklaarden, dat zij op het oogenblik van de ontsporing een schok hebben waargenomen, die deed veron derstellen, dat er een zwaar voorwerp op de rails lag. Passagiers van den sneltrein, die 20 minuten vroeger passeerde, hebben mede gedeeld, dat zij op dezelfde plek een derge- lijken schok' hebben gevoeld. Het aantal slachtoffers tot 13 gestegen. Volgens de laatste berichten is het aantal slachtoffers van den spoorwegramp bij Pe rigueux gestegen tot 13. Eerst laat in den middag slaagde men er in 4 lijken, die be dolven lagen onder de overblijfselen van een eerste klasse wagon, te bergen. Drie dooden konden tot dusverre niet geïdentificeerd wor den. De plaats des onheils biedt een trooste- loozen aanblik. Meh is er niet zeker vaij .of er nog meer dooden onder de in elkaar ge schoven wagons liggen bedolven. Het aantal zwaargewonden bedraagt 25, waarvan nog eenige in levensgevaar verkee ren. Het aantal dooden tot 16 ge stegen; nog 9 personen In levensgevaar. Het aantal slachtoffers dat bij het spoor wegongeluk bij Ligueur den dood heeft ge vonden bedraagt 16. Van de 25 gewonden verkeeren 9 in levensgevaar. Van de meesten van deze negen wordt getwijfeld of men hen in leven zal kunnen behouden. Van de overledenen konden tot nog toe 5 slachtoffers niet geïdentificeerd worden. BRUTALE DIAMANTENDIEFSTAL IN NEW-YORX. In het hart van de Schouwburg- wijk van Broadway. Dinsdag hebben twee gewapende mannen in het hart van de schouwburgwijk van Broadway hun slag geslagen in 'n juweliers zaak; zij gingen er met diamanten ter waar de van ongeveer een half millioen gulden vandoor. Zij bonden het personeel en wisten door een list de combinatie van het slot der brand kast van den eigenaar te weten te konv^n. Een der dieven verkleed als telegrambestel ler, vervoegde zich aan de juwelierszaak, be- hoorende aan Rosenthal Sons en wist den portier te bewegen hem binnen te laten om een telegram af te geven. Een medeplichtige sloop achter hem aan naar binnen, over meesterde den portier en bond hem. Drie be dienden die binnenkwamen om met hun werkzaamheden te beginnen, werden even eens overmeesterd en gebonden. Toen de chef der zaak verscheen, gelastten de dieven hem de brandkast te openen, maar hij was zoo geschrokken dat hij niet in staat was zich te herinneren wat de combinatie van het slot was. De bandieten gelastten daarop den portier den heer Rosenthal, den eigenaar der zaak, op te schellen om voor den chef de combinatie te vragen. De heer Rosenthal werd er eerst na een langdurig betoog over de vergeetachtigheid van den chef toe ge bracht de gevraagd inlichting te verstrekken. Daarop openden de dieven de brandkast, haalden er alle diamanten uit en vertrokken, de bedienden onder de toonbanken achterla tend. De gebonden mannen bevrijden zich en maakten alarm. Een groote menigte verza melde zich voor den winkel, doch toen waren de dieven natuurlijk al lang en breed weg. EEN DEFICIT VAN 17,6 MILLIOEN IN PRUISEN. De Pruisische minister van financien heeft gisteren aan den landdag een overzicht ge keven over de inkomsten en uitgaven van Pruisen over het jaar 1929. Uit dat overzicht blijkt, dat de begrooting voor dat jaar een deficit heeft opgeleverd van 17,6 millioen Mark. Er is nog geen definitieve beslissing genomen over de dekking van dit bedrag, dat voorloopig uit de aanwezige kasgelden ge dekt is. TENTOONSTELLING op gebied van IJS- en WINTERSPORT van 8—16 November, in alle zalen van de Harmonie. Georganiseerd door de Alkmaarsche IJsclub. Afd. Ijsbond Holl. Noorderkwartier DE RAMP IN DE MAYBACH-MIJN. Nog drie gewonde mijnwerkers overleden. In den afgeloopen nacht zijn drie bij de ramp in de May-bach-mijn zwaargewonde mijnwerkers in het ziekenhuis overleden. Volgens mededeeling van den directeur van het ziekenhuis bevindt geen der andere ge wonden zich nog in levensgevaar. BLOEDIG DRAMA IN EEN BOSCH. In het bosch bij Fischbach (in het Saar- gebied) werden gisterenochtend een mijn werker. diens vrouw en beide zoons van 6 ec 9 jaar dood aangetroffen. Alle vier lijken ver toonden schotwonden. De man had Maandag met zijn gezin zijn woning verlaten en men heeft hem sindsdien niet meer teruggezien Aangenomen wordt, dat hij eerst zijn vrouw en kinderen en daarna zichzelf van het leven heeft beroofd. „HARMONIE". HEDENAVOND MET ZIJN SHOW. VECHTPARTIJ IN EEN DUITSCHE GEMEENTERAAD. Gister is het in de gemeenteraad te Ko ningsberg tot een hevig handgemeen geko men tusschen de afgevaardigden. Bij de de batten over een communistisch voorstel sprong plotseling de communistische fractie leider Schutz op Magistratsrat Schulz toe en gaf hem eenige oorvegen. De burgemees ter, dr. Lohmeiier benevens tal van anderer. sprongen den aangevallene te hulp, waarop een algemeen handgemeen ontstond, waarbij jake klappen vielen. De politie, die ten slotte van het tumlt in kennis was gesteld behoefde echter niët meer in te grijpen, daar inmiddels de zitting was opgeheven. DE HOOGWATERCATASTROPHE IN NEDER-SILEZIE. Groote materieele schade. Uit Sagan in Neder-Silezië wordt gemeld, dat de hooge waterstand aldaar groote ver woestingen heeft aangericht. In de nabijheid van Over Gorpe en Mednitz is een dam doorgebroken over een breedte van 10 M waardoor in korten tijd ongeveer 3000 Mor gen land onder water stonden. In den laten avond haalde de brandweer het vee uit de stallen en nam de leiding op zich bij de ont ruiming van alle woonhuizen. Deze maat regel was absoluut noodzakelijk, daar de vele Meters hooge dijk op tal van plaatsen overspoeld bleek. De streek tusschen Halbau en Saatz gelijkt thans op een reusachtig meer. Tallooze landerijen staan blank. Te Halbau heeft het hooge water de in eenstorting van een brug tengevolge gehad, waarbij een man gedood werd. Nahy Neu- hammer is een dijk over een front van 50 M doorgebroken. Te Sagan moest een brug voor het verkeer gesloten worden, terwijl tal van laaggelegen huizen moesten worden ont ruimd. Dijkdoorbraken bij Oderfnrst. In Silezië stijgt het water in de rivieren steeds hooger. Op vele plaatsen is het water boven den hoogsten stand gestegen. Gister morgen vroeg is het water door de dijken ge broken bij Oderfurst, achter de stikstoffa- brieken. Militairen zijn ter assistentie der waarts gezonden. De Oder stijgt ononder broken met een tempo van 10 c.M. per uur EEN NAGEDACHTENIS VAN HET „VOLKSBEGEHREN". Twee journalisten wegens beleedl ging gevonnist. Het Schepengerecht Berlijn-Centrum heeft gisteren vonnis gewezen in de zaak tegen den Redacteur van de .,Tag" Flemmg en den Eersten Luitenant b. d. Schwendy, hoofd redacteur van de „Tag" Fleming en den Eersten Luitenant b. d. Schwendy, Hoofd redacteur van de „Deutsche Zeitung", die terecht hadden gestaan wegens openbare beleediging. Zij werden veroordeeld tot 150 Mark boete, subs. 15 dagen hechtenis. Zij werden ervan beschuldigd door publi catie van een waarschijnlijk door Hugen- berg geschreven artikel, kort na het einde van het „Volksbegehreri' inzake de verwer ping van het Young-Plan den Rijksminister van Binnenlandsche Zaken, den Pruisischen en den toenmaligen Brunswijkschen ministers van Binnenlandsche Zaken, alsmede de lands- regeering van Schaumberg-Lippe ie hebben beleedigd. Dr. Hugenberg was niet verschenen, daar hij wegens ziekte op het oogeijbiik in Beieren een nakuur ondergaat-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1930 | | pagina 1