Hlkmaarscle Ciirait.
PUROL
Buitenland
Onze Koloniën.
N°riirö twee en dertigste Jaargang.
nonder(ia|f 20 Yovember.
een nieuwe opstand op
Binnenland
1930
HINDERWET.
Bii besluit van 19 November 1930 is aan
p. dc Boer te Alkntaar vergunning
leend tot uitbreiding van een stucadoors-
werkplaats, door het plaatsen van een electro-
trotor VA P K, tot aandrijving van een
kalkmolen, in het perceel Druivenlaan nr 1,
9i Alkmaar, 20 November 1930.
o'urgemeester en Wethouders van Alkmaar,
WENDELAAR, Burgemeester.
A. KOE LM A, Secretaris.
DE ALGEMEENS TOESTAND IN
SPANJE.
De staking breidt zich uit.
De te Barcelona en Valencia geprocla
meerde algemeene staking is overgeslagen op
Alicante en Malaga, alwaar het tot botsin
gen is gekomen tusschen manifestanten en
politie. Hierbij heeft de politie herhaalde ma
len van de wapenen gebruik moeten maken.
•Te Barcelona is de rust nog niet hersteld.
AUe zaken zijn gesloten, kranten verschij
nen niet. Tram- en autoverkeer liggen bijna
geheel stil.
Te Madrid is de bevolking sterk veront
rust door geruchten, volgens welke de bak
kers zich bij de staking zouden aansluiten,
gr ontstond een stormloop op de bakkerijen.
Alle voorradige brooden werden opgekocht.
De Koning is naar Madrid teruggekeerd
en heeft een langdurig onderhoud gehad met
Generaal Berenguer, die telefonisch op de
hoogte gehouden wordt door den civielen
gouverneur van Barcelona over den toestand
aldaar.
Bij de incidenten van Dinsdag te Barce
lona zijn 1 inspecteur, 2 agenten van politie
en 17 burgers gewond, terwijl naar verluidt
twee burgers aan de bekomen verwondingen
zouden zijn overleden. Van de tijdens de al
gemeene staking te Madrid gearresteerde
manifestanten zijn 150 voorloopig weer op
vrije voeten gesteld.
Ook in Sevilla de algemeene
staking geproclameerd.
Naar uit Sevilla gemeld wordt is aldaar
gisteren de algemeene staking afgekondigd.
Het is tot talrijke incidenten gekomen, waar
bij tramwagens en vrachtauto's in brand
werden gestoken. Vele malen werd de politie
aangevallen. De studenten hebben de partij
van de arbeiders gekozen, zoodat de univer
siteit gesloten moest worden. Op het station
Irun werd een communist gearresteerd, die
250 revolvers met munitie in Spanje wilde
binnensmokkelen. Ook aan de Universiteit
van Salamanca zijn de studenten in staking
gegaan.
DE GROOTE GRAAN1NZAMELING
IN RUSLAND.
Slechts 76 binnen gekomen.
Naar uit Moskou gemeld wordt publiceert
het Volkscommissariaat van Economische
Zaken een mededeeling over de graanafleve-
ring in den loop van het laatste jaar. Blij
kens dit rapport is de graaninzameling
slechts voor 76 pCt. verwezenlijkt. In vele
gebieden werd zelfs niet meer dan 33 pCt.
afgeleverd.
Het Landbouwcommissariaat heeft ver
klaard, dat het niet nakomen van het graan-
plan der regeering groote moeilijkheden ten
gevolge zal hebben, speciaal voor den uit
voer. Er moeten derhalve onvertraagd maat
regelen genomen worden. Speciale commis
sarissen zullen in verband hiermede het
graan bij de boeren opkoopen.
MASSA-VEROORDEELING IN
ACHTER-INDIË VAN INBOOR
LINGEN.
Volgens een bericht uit Tonkin in Frausch
Xchter-lndië zijn door den Franschen
Krijgsraad te Haniduong 180 inlanders ver
oordeeld, die zich aan revolutionnaire woe
lingen hebben schuldig gemaakt. Zes in
boorlingen wierden ter dood, 23 tot levens
lang en 27 tot langdurigen dwangarbeid
veroordeeld. Zes werden er naar een straf
kolonie overgebracht. Negentien werden
vrijgesproken en de overigen werden tot ge
vangenisstraffen veroordeeld.
EEN TELEFOONINSTALLATIE "OOR
DE VATICAANSCHE STAD.
De Paus heeft gisterochtend in tegenwoor
digheid van den kardinaal-staatssecretaris
Pacelli de nieuwe automatische telefoon-in
stallatie van de Vaticaansche stad ingewijd.
Deze telefooninstallatie is een geschenk
van een New-Yorksche firma en omvat 800
nummers, waarvan er voorloopig 300 in
gebruik worden genomen Op het schrijfbu
reau van den Paus is een gouden telefoon
toestel aangebracht. In den koepel van den
St. Pietersdam is eveneens een telefoontoestel
geplaatst.
FORMOSA?
Een nieuwe slachting gesigna
leerd.
Naar de Japansche bladen melden zouden
®P het eiland Formosa nieuwe onlusten zijn
uitgebroken. In de gebieden, waar den op
stand onlangs de kop werd ingedrukt, heb
ben rebellen politiestations overvallen en
verscheidene beambten gedood.
De Japansche regeering heeft onverwijld
een vliegtuigeskader naar Formosa gediri
geerd om eep straf-expeditie te ondernemen.
..De Japansche verliezen zouden zeer talrijk
zyn.
WERVELWIND IN OKLAHOMA.
De stad Bethany in den staat Oklahoma
V'erd gisteren door een hevigen wervelstorm
geteisterd. Tot dusverre werden er 18 dooden,
teerd^eW°nC^en en dakloozen gerappor-
De materieele schade is zeer groot
n Het aantal dooden tot 40 gesiegen.
Fe laatste berichten over de wervelstorm-
tastrophe in Bethany in den staat Oklaha-
™clden, dat het aantal dooden tot dus
verre eestegen is tot 4a
20 SCHUREN IN DUITSCHLAND
T v 1L AFGEBRAND.
gisteren fn°lb€rger voorstad aan de Rega is
door den n *n schuur brand ontstaan, die
wakkerd 5 !'fen w,nd dermate werd aange-
ren in ii^f 1"lnen zeer korten tijd 20schu-
nVht,er ,aaie stonden.
deTP^J Weer st°nd machteloos tegenover
besrhI^rZeVn moest zicb beperken tot het
oeschermen der omgeving. Het vee kon voor
S gedeelte gered worden. 16 Per-
Mn Z1]" do°r den brand ernstig benadeeld,
spel jg™ dat hler brandstichting in het
INVAL IN HOLLYWOOD.
n„ Chicago verdreven benden.
bun eigen stad Chicago, verdreven
„Gangster (bendeleden) hebben volgens
rwi 6 t Yorkschen correspondent van de
i'n w 11 Telegraph", thans een inval gedaan
in Hollywood om de kinderen van filmster
ren te ontvoeren teneinde losgeld te krijgen.
Onlangs is er een complot ontdekt om Har-
17 Chandler, den uitgever van de „Los Ange-
i t rencs te ontvoeren en daarbij is geble
ken, dat er te Los Angeles een „ring van
ontvoerders bestond. De politie beweert aan-
wijzingen te hebben dat de bendeleden naar
Hollywood zijn getrokken en plannen bera
men tegen de „sterren". Marjorie en Mildred
Lloyd, de kinderen van Harold Lloyd, zou
den hun eerste slachtoffers zijn. Alle moge
lijke voorzorgsmaatregelen zijn genomen.
Beide kinderen zitten feitelijk gevangen bin
nen de terreinen van de prachtige woning
der Lloyds, die door gewapende rechercheurs
wordt bewaakt.
Ook het huis der Fairbanks staat onder
bewaking om pogingen te verijdelen tot het
ontvoeren van Gwyn Pickford, de nicht van
Mary Pickford, ten aanzien van wie bedrei
gingen zijn geuit.
EEN VECHTLUSTIG GENERAAL.
Benauwende theorieën van
generaal Mordacq.
De bekende generaal Mordacq, een vroege
re medewerker van Clemenceau en een van
de onverzoenlijkste figuren uit het kamp der
Fransche militaristen, heeft voor het „Co
mité National d'Etudes" een lezing gehou
den, welke nogal ontstemming heeft gewekt.
De lezing vormde het onderdeel van een pro
gram van verscheiden lezingen in een der za
len van het Hof van Cassatie voor een uitge
lezen gehoor, waaronder zich tal van mili
taire en civiele autoriteiten en Academiciens
bevonden.
Generaal Mordacq heeft krasse dingen
gezegd. Hij beweerde dat de „Duitsch-Russi-
sche samenspanning" openlijk wordt erkend.
Het vredesverdrag verbiedt den Duitschers
zwaar geschut, vliegtuigen en gassen te ma
ken. Maar dat is juist datgene wat de Sov-
jetfabrieken hun leveren
Na eenige aanvallen op het parlement
(„Door wie worden we geregeerd?"; de „Ka
merleden en Senatoren hebben de misdaad
begaan de ontruiming van het Rijnland goed
te keuren"....), drong de generaal er op aan
dat Frankrijk alle landen, welke zijn gealli
eerden zullen blijven, zal bewapenen en dat
rondom Duitschland een grens van prikkel
draad zal worden getrokken, gevormd door
alle landen der Kleine Entente; dat Polen
niet zal worden losgelaten als men het aan
valt; dat met de sedert Versailles gevolgde
politiek zal worden afgerekend; en dat voor
al de Fransche grenzen zullen worden ver
sterkt. „Weg met de militaire wetten, wij
hebben divisies noodig, divisies
Behalve Mordacq sprak generaal Debe-
ney, en na hem Miljoekow, minister van Bui-
tenlandsche Zaken onder de Russische revo-
lutionanire regeering van Kerensky, die het
regiem van Stalin scherp critiseerde.
DRANKSMOKKELAARS IN DE
OOSTZEE.
De „Inge" met den dubbelen
bodem. Reusachtige winsten
gemaakt.
Het Hbld. vertelt:
Terwijl een telegram meldde, dat de Fin
sche zeepolitie de hand heeft weten te leggeen
op een dranksmokkelschip voor de Finsche
kust, trekt in Duitschland een proces de aan
dacht, dat thans begonnen is tegen den
„Kommerzienrat" Lindemann en zijn beide
broeders, die op uitgebreide schaal smokkel
handel in alcohol dreven.
Vier jaar lang heeft het vooronderzoek ge
duurd in deze geheimzinnige zaak. Niet min
der dan 18 beklaagden staan terecht voor hei
„Schöffengericht" Berlin-Wedding. Het gaat
hier om een sensationeele geschiedenis van
bijna Amerikaansche afmeting, zooals de
„D. Allg. Zt." constateert.
De voornaamste beklaagde Karl Linde
mann bezat een motorjacht, dat vaak onder
de vlag van de Duitsche motorjachtclub
pleziertochtjes maakte op de Oder, welke ook
wel eens werden uitgestrekt tot de Oostzee
Op zekeren dag werd de boot bij Schwedt
a d. Oder door douanebeambten aangehou
den en toen deed men de verrassende ont
dekking, dat het onschuldige motorjacht
„Inge" met groote handigheid was ingericht
voor den dranksmokkelhandel: het vaartuig
had een dubbelen bodem, zoodat ongeveer
300Q liter alcohol kon worden geborgen.
De kotter „Pelikan" placht in Dantzig of
in een Duitsche vrijhaven de alcohol in groo
te hoeveelheden aan boord te nemen, trof dan
in volle zee het jacht aan, de lading werd
overgeladen in dc geheime tanks van de
„Inge", die daarna de Oder opvoer, waar op
een of andere verborgen plaats de alcohol
per auto naar tusschenpersonen werd ge
bracht, wier namen thans in hoofdzaak niet
meer zijn te ontdekken.
In het geheel gelukte deze manoeuvre 14
maal, totdat de „Pelikan" tevergeefs wachtte
op de verschijning van de inmiddels in be
slag genomen „Inge". De kapitein van den
kotter kreeg verdenking en stoomde weg,
maar geraakte in een storm, kreeg averij en
moest in Kiel landen, waar hij gearresteerd
werd.
De winst, welke de geldschieters Linde
mann maakten, moet in de honderdduizenden
loopen, wat niet te verwonderen is, als men
hoort, dat de inkoopprijs van een liter spiri
tus 38 pf. bedroeg, de verkoopprijs daaren
tegen vier M.
Behalve de gebroeders Lindemann hebben
menschen van de meest uiteenloopende be
roepen en standen aan dit smokkelavontuur
deelgenomen; een tandarts, een levensmidde
lenhandelaar, een herbergier, een slotema-
ker, een graanhandelaar, een eigenaar van
een garage, een reiziger in wijnen, een dro
gist, verschillende visschers, een ingenieur,
een slager enz. De ingenieur Bauer had een
groot aandeel in de onderneming. Hij was
de oorspronkelijke bezitter van de motorbsot
„Nixe", die later veranderd werd in de „In
ge". De man, die een uiterst avontuurlijken
geest moet hebben, zit in hechtenis in ver
band met een andere dranksmokkelaffaire.
Lindeman was de geldgever en de groote
stuwkracht van de onderneming; een ver
dacht individu, die reeds een gevangenis
straf wegens bedrog achter den rug heeft.
Op 9 Nov. '18 zou hij „fürstlich lippischer
Kommerzienrat" zijn geworden!
Het proces zal waarschijnlijk eenige weken
duren.
DE EERSTE HUWELIJKSNACHT OP HET
POLITIEBUREAU.
De lotgevallen van de kleine Mizzi
te Weenen.
Men schrijft uit Weenen aan de N. R. Crt.:
De heerlijkste dag in het leven van de kleine
Mizzi begon juist zooals zij had verwacht,
met een rit bij schitterend weer door df.stad
naar het stadhuis, alwaar zij ten overstaan
van den ambtenaar van den burgerlijken
stand plechtig beloofde, haar Franz tot in den
dood getrouw te zijn en hem nooit, nooit te
verlaten. Hierop verliet zij het Weensche stad
huis over het statiebordes naar de wachtende
auto, welke het jonge paar naar de verdere
punten van het feestprogramma van dezen
dag, voorloopig naar het feestelijke noen
maal zou brengen.
Het was pas 5 uur, toen het gezelschap het
restaurant verliet, waar alles schitterend was
geweest, vooral de wijn, die allen opgewon
den had, niet het minst de bruid, die aan
geen drank was gewend. „Doch mit des
Geschickes Machten ist kein ew'ger Bund zu
flechten und das Unglück schreitet schnell''
zegt reeds Schiller. In het onderhavig geval
verscheen het ongeluk in den persoon van
een politieagent, die, toen zij slechts voor een
oogenblik van de zijde van haar Franz was
geweken om met eenige gasten van de trouw
partij een paar woorden te wisselen, hem,
haar Franz, die zich wel een beetje luid
ruchtig gedroeg, had aangehouden. Zij snelde
op den agent toe en riep: „Vandaag op onzen
trouwdag, mag u hem niet van mij weg
halen!" De agent bleef echter onvermurw
baar. Het bruidje tierde en schold den agent
uit met de fleurigste Weensche vloeken. Twee
andere agenten kwamen hun collega ter hulp,
doch Mizzi streed als een leeuwin met hoog-
gegeven parapluie om haar man, zoodat de
agenten tenslotte van hun gummistok ge
bruik moesten maken, waarop zij haar op
het politiebureau, alléén in een cel opsloten.
In de belendende cel werd Franz, de jonge
echtgenoot, onder dak gebracht; hij sliep
onmiddellijk in. Niet Mizzi; toen zij om half
elf hoorde, dat zij den nacht op het politie
bureau zou moeten doorbrengen, begon zij
zoo te razen, dat 5 agenten moeite hadden,
haar tot bedaren te brengen, zij wou a tout
prix naar haar Franz.
Toen het jonge paar den volgenden och
tend voor de rechter werd gebracht, wist
Franz van niets en verklaarde, den heelen
nacht geslapen hebben. (Mannen hebben
geen fantasie, zegt men terecht). Hij moest
50 shilling wegens rustverstoring betalen.
De moed van Mizzi was nog ongebroken,
zij klaagde den rechter in bittere bewoordin
gen, hoe onrechtvaardig zij behandeld was,
zij hadden immers niets kwaads uitgevoerd,
men was slechts een beetje vroolijk geweest.
Tenslotte luidde de uitspraak voor de avon
turen van dezen kwaden huwelijksnacht voor
Mizzi: één week gevangenisstraf voorwaarde
lijk, met een proeftijd van drie jaar.
EX-KONING HOESSEIN VAN ARABIE
OVERLEDEN.
In ballingscchap gestorven.
Een Reuter-telegram uit Bagdad aan de
Engelsche biaden meldt het overlijden op
het Britsche eiland Cyprus van ex-koning
Hoessein van Arabië. Zijn zoon, koning Fei-
soel van Irak, had zich juist met een vliegtuig
en vervolgens met een Britsch oorlogsschip
naar Cyprus begeven om zijn stervenden vader
te bezoeken.
Ex-koning Hoessein, die bij de tachtig is
geworden, was een van de tragische figuren
uit de periode van na den oorlog. Hoewel hij
de vader was van drie staatshoofden (zijn
zoon Ali ibn Hoessein volgde hem gedurende
korten tijd op, tot hij door de Wahabieten
werd verdreven, de tweede zoon is emir van
Transjordanië, de derde is koning Feisoel),
is hij in ballingschap gestorven.
Hij was een afstammeling in de manne
lijke rechte lijn van den kalief Ali, den
schoonzoon van den profeet Mahommed
Vóór den oorlog was hij sjerif van Mekka en
ambtenaar in dienst van het Turksche rijk.
Hij kwam echter op tegen de „ottomanisee-
ring"-politiek van de Jong-Turken in Arabië
Hoessein wachtte zijn kans en toen Turkije in
1916 door den oorlog in moeilijkheden ver
keerde, riep hij de^onafhankelijkheid van de
Hedjaz uit. In 1917 zond hij zijn aanhangers
uit om voor de geallieerden tegen de Turken
te vechten en noemde hij zich koning van
Arabië. Na den oorlog nam hij de waardig
heid van kalief van Mekka aan.
De Arabische stam der Wanabieten noopte
hem afstand te doen van den troon; zijn zoon
volgde hem korten op, en Hoessein ging naar
Cyprus waar hij thans overleden is.
DE VERDWENEN COMMUNIST.
Die niet zoek was!
Alarmeerende berichten stonden de vorige
week in de Belgische biaden. De communis
tische leider Lahaut, uit Seraing afkomstig,
was met een groep partijgenooten naar Sov
jet-Rusland getogen om daar een studiereis te
maken. De partijgenooten waren dezer dagen
veilig en wel in België teruggekeerd, doch
Lahaut was niet meegekomen. Was hij zoek,
of gevangen genomen, of misschien wegens
een onvoorzichtige uitlating terechtgesteld?
Gelukkig is het drama, dat men vermoedde,
uitgebleven. Lahaut was niet zode, maar
ziek. Zijn echtgenoote. die Zondag uit Rus
land is teruggekeerd, heeft medegedeeld dat
haar man op uitstekende wijze in een kliniek
wordt verpleegd.
Hij wondt 26 November in België terug
verwacht.
J£uid
RuiOe
EEN BARBIER MAG ZIJN MATERIAAL
BIJ ZICH DRAGEN.
Ook in verkiezingstijd
Tijdens eenige arrestaties bij een commu
nistische vergadering werd o.m. een barbier
Niesche gearresteerd, die door de rechtbank
veroordeeld werd tot drie maanden gevan
genisstraf, omdat hij in strijd met de veror
dening tijdens de verkiezingscampagne ver
boden steekwapens, n.1 een scheermes en een
schaar bij zich droeg. Niesche ging in hooger
beroep en is heden door de zevende kamer
der Berlijnsche rechtbank vrijgesproken met
de motiveering dat het op den arrestant ge
vonden scheermes en de schaar niet geacht
konden worden in strijd te zijn met de desbe
treffende strafverordening, aangezien het
alleszins begrijpelijk is dat een bankier uit
hoofde van zijn beroep dergelijke instrumen
ten bij zich draagt.
BRUTALE ROOFOVERVAL.
Hedenmorgen te kwart voor negen heeft bij
het filiaal van de Rijksbank te Wittenberg een
brutale roofoverval plaats gevonden. Twee
postbeambten hebben opdracht een bedrag
van 54.500 mark aan postgelden van het post
kantoor bij het bankfiliaal te deponeeren.
Plotseling drongen, toen de postambtenaren
het bankgebouw wilde binnengaan, vier of
vijf gemaskerde mannen op hen toe en
trachtten de riemen van de leeren tasschen,
waarin het geld geborgen was, door te
snijden.
De postambtenaren grepen naar hun gum
miknuppels en een hunner slaagde erin een der
roovers een revolver uit den hand te slaan.
De roovers verdwenen met hun tasschen
met inhoud in een gereedstaanden auto, die
het registratieteeken van het Berlijnsche poli-
tiepresidium I A droeg in de richting van
Berlijn.
BRIGADE AANGEVALLEN.
Door één Atjeher.
De Ned.-Indische regeering ontving een
telegram van den gouverneur van Atjeh mel
dende, dat tijdens het patrouilleeren van een
brigade onder den eersten luitenant der in
fanterie L. J. Prummel, in Boven-Tadoe, on
der afdeeling Meulaboh, afdeeling Westkust
van Atjeh, waar eenige menschen werden
verdacht behulpzaam te zijn bij het fouragee-
ren van de bende van Teukoe Radja Tampo,
op 15 dezer een brigade bij de controle van
kampongkaarten werd aangevallen door een
met een parang gewapenden Atjeher. Luite
nant Prummel werd onbeduidend gewond. De
aanvaller werd neergelegd. Nader wordt on
derzocht of de aanvaller in verbinding stond
met genoemde bende.
KWIJTSCHELDING VAN BOETE.
Aan een oud-Indisch ambtenaar.
Ingediend is een wetsontwerp, strekkende
om aan E. Helling, gewezen adj-ontvanger
voor de perceptie van 's Lands middelen te
Medan, laatstelijk algemeen ontvanger van
'S Lands kas te Tasikmalaja, kwijt te schel
den een som van 15.500, zijnde een gedeelte
van de hem bij besluit van de Eerste Tafel der
Algemeene Rekenkamer in Ned.-Indië van 28
April 1925 opgelegde vergoeding van
19.500 wegens betoonde nalatigheid.
WAAR LIEFDE WONDEREN KAN
VERRICHTEN.
In „Medische Nood", orgaan van de Ver.
Simavi, schrijft de heer D. C. A. Bout:
Indië kennen is Indië liefhebben, want In-
dië is zoo mooi. O neen, ik ga U geen reis
beschrijving geven, of U een stukje land en
volk uitteekenen. Toch wil ik naast de groot
heid van Gods schepping die ik er waar
nam de groote schrille tegenstelling laten
zien van wat de menschen er lijden.
Kwawi is een plaats, die gij tevergeefs
zoeken zult op de groote kaart van Indië.
Het is één van de Zendingsposten op
Nieuw-Guinea en gelegen aan de Doreh-
baai.
Welk een wonder-landschap neemt men
daar waar. Gaat men van Kwawi naar de
oostelijk gelegen Fakken-kampong dan pas
seert men een grooten waringinboom. Zijn
altijd groen bladerdak geeft U heerlijke
schaduw om daar een wijle te vertoeven.
Een 600 meter uit de kust ligt het klapper
eiland Meosmapi. En ginds op den achter
grond rijst statig uit zee het majestueuse
Arfakgebergte op.
Die waringinboom omlijst voor U 't land
schap. Bij morgen en avond, neen op alle
tijden van den dag, zijn de kleurschakerin
gen od de bergen en in dit landschap an
ders. Hier op den waringinboom koert vre
dig de boschduif en dartelen in luid gekir
de parkieten rond.
Eiken morgen luidt op den Zendingspost
de klok en roept met lieflijken klank de om
wonende Papoea's op tot gebed.
Velen komen, maardaar onder den
waringinboom staat een hut waarin tot
voor korten tijd twee melaatschen woon
den. Uitgestooten door hun volk, zelf be
wust van 't gevaar dat ze voor anderen zijn,
hebben ze zich afgezonderd in de hut on
der den waringinboom. Het eten wordt op
een afstand voor hen klaar gezet. Daar
haalde degene, die 't minst door de ziekte
verminkt was het eten voor hen beiden op.
Nimmer kwamen ze meer naar het dorp,
waar niemand hen met blijdschap ont
ving.
En 's Zondags zagen ze hen gaan. die
door de kerkklok geroepen werden. Ook zij
gingen vroeger met hen mede. Totdat
zij het kenmerk van de melaatschheid gin
gen vertoonen.
Uitgestooten! Zij hadden toch niets mis
daan! Zij waren toch geen misdadigers.
Neen zij waren ziek. Iets wat U en mij ook
kan overkomen.
'k Heb met groote deernis kennis geno
men van 't lijden van deze menschen, waar
van het aantal op Nieuw-Guinea steeds
grooter wordt en waarvoor nog niets
(o schrijf dat „nog niets" op 'n zichtbare
plaats en denk dan eens aan hun armzalig
bestaan) gedaan wordt.
T"*enkt U in, te weten, dat uw levens
avond met snellen tred nadert en dat alles
U verlaat.
Van allen verlaten! Dat waren Manda-
waken en Djowkoeroe. Ook toen het voor
den laatste nacht werd. Djowkoeroe over
leed en Mandawaken gaf het te weten aan
hen, die op het pad het eten voor hen kwa
men neerzetten.
Toen durfde niemand hem begraven.
Ieder vreesde de ziekte.
Zooals 't op Nieuw-Guinea meer gaat
doen de bergbewoners vaak de karweitjes,
die de strandbewoners niet wenschen te
doen. De Kwawiërs lieten het bergvolk een
graf delven. Maar om Djowkoeroe te begra
ven waren ze niet te bewegen.
De Indische maannachten kunnen zoo
sprookjesmooi zijn. Krekels en nachtvogels
vervullen haar met geheimzinnige klanken.
In zoo'n nacht droeg de overlevende me-
laatsche zijn overleden lotgenoot naar 't
gemaakte graf. Het heeft mij geweldig aan
gegrepen. Op mijn thuisreis bracht ik een
bezoek in Lao Si Momo op Sumatra's Oost
kust.
'k Heb daar ellende, veel ellende aan
schouwd, maar ik heb daar ook iets gezien
van wat wij door het Evangelie kunnen be
reiken; daar was het een Vreugdedorp.
Betere medische hulp. meer dienende lief
de, heeft Indië, ook Nieuw-Guinea, zoo
noodig en dan zal dat mooie tropenland
nog mooier worden.
MOEDERTAAL OF TWEE TALEN
Aneta seint d d. 18 Nov. uit Bandoeng:
Het „Alg. Ind. Dgbl. de Preangerbode*
meldt, dat eerstdaags een minderheidsrapport
van den Onderwijsraad te verwachten is, dat
het voorstel bevat, dat alle onderbouwen var
het nieuwe herordeningsplan zonder Neder
landsch zullen beginnen. De meening word
daarin uitgesproken, dat het wantrouwen ir
de Inlandsche wereld geen rol mag spelen bii
de vaststelling en goedkeuring van het onder
wijsplan, terwijl er de aandacht op gevestigc
wordt, dat, uit een nationaal oogpunt be
schouwd, de moedertaal in den onderbouw
zeer aanbevelenswaardig is, terwijl het twee
talen-systeem juist fnuikend is.
VERDRONKEN.
Gisteravond is in de petroleumhaven te
Amsterdam een wachtman verdronken. Men
heeft hulpgeroep gehoord en daarna heeft
men een pet in het water zien drijven. Het
vermoeden bestaat, dat van dezen man, die
daar nog niet lang werkzaam is, de pet af
gewaaid is en dat hij bij pogingen om het
hoofddeksel te grijpen, in het water is geval
len. Hij is toen op zijn gewone route geweest
wat is uitgemaakt door de controleklokken.
Het lijk was hedenmorgen nog niet gevon
den.
DE TABAKSBELASTING.
Bezwaren tegen het banderolli
stelsel.
De Eerste Ned. Bond van Kleinfabrikanten
in de Sigarenindustrie heeft een adres gezon
den aan de Tweede Kamer, waarin er op
wordt aangedrongen het banderolle-stelsel
door een ander systeem te vervangen.
BRUTALE AANRANDING TE
STAMPERSGAT.
Toen Maandagavond de veekoopman S.
d. Meeberg uit Dinteloord van Oudenbosch
per fiets naar huis reed, is hij op den dijk van
St. Antoine nabij Stampersgat onverwachts
door twee personen overvallen en van zijn
fiets getrokken. Al vechtende wist een van de
aanranders den veekoopman zijn portefeuille
af te nemen en er mede aan den haal te gaan.
Toen de tweede aanvaller zijn kans hiervoor
schoon zag. volgde hij spoedig zijn kame
raad V. d. M. wilde hem toen nog achtervol
gen, maar door revolverschoten van de aan
randers moest hij hiervan afzien. Telefonisch
heeft hij toen van Stampersgat uit kennis ge
geven van de aanranding aan de mare-
chausee te Oudenbosch, welke spoedig ter
plaatse een onderzoek heeft ingesteld.
De portefeuille, welke ruim 600 bevatte,
is later ledig op den dijk teruggevonden.
BRANDEN.
In den nacht van Maandag op DIns
dag is te Kampen een groot pakhuis van
de firma Gebr. Vos, waarin een groote
voorraad jute, papier, touw. rubber, oude
metalen, enz. was opgeslagen, afgebrand.
Pakhuis en voorraden waren verze-
keid. De oorzaak van den brand is on
bekend.
Verhuiswagen in brand.
Omtrent het ongeluk vernemen wij nog,
dat de heer Hagenau zes jonge lieden uit
Groningen had meegenomen op een rondrit
in den auto. Bij het postkantoor te Hooge-
zand had de heer H. gestopt om benzine in
te nemen. Deze benzine is in brand geraakt.
De heer H. klom daarna op den auto om
te trachten den brand te blusschen, waarop
hij met den auto en een der jongelieden, die
in den auto was blijven zitten, te water is
geraakt. De jonge man heeft zich weten te
redden; de heer Hagenau verdronk.
In een loods met hooi en stroo.
Te ongeveer kwart voor 1 hedennacht is de
Amsterdamsche brandweer gealarmeerd voor
een brand welke aan den Omval in de nabij
heid van Bertel's Oliefabrieken was uitge-
schatting 6C tot 70.000 K.G. hooi en erwten-
stroo was opgeslagen. De loods is bet eigen
dom van A. J. Janus, kuiperij en vatenhandet,
welks gebouwen zich in de nabijheid van deze
loods bevinden.
Daar de toegang tot het terrein alleen kon
plaats vinden via een kleine brug, die maxi
maal met 1200 K.G. belast mag worden, kon
alleen een der kleine motorspuiten tot het ter
rein van den brand doordringen.
De loods is in huur gegeven aan den Ehiit-
scher P- E. Bachman, die te half twee vrij
ontdaan ter plaatse verscheen. Hij verklaarde
aan de politie gistermorgen te pl.m. 11 uur
voor het laatst in de loods te zijn geweest en
deze bij zijn vertrek persoonlijk te hebben ge
sloten.
Personeel heeft hij niet in dien9t. In de
loods waren ook eenige zuurstofapparaten op
geslagen; het geluid van een ontploffing, dat
te kwart voor een gehoord is, kan natuurkjlc
met dit feit in «a^and staan. «j
