KASPER MDDINK's Wijnhandel
veranderingen in het opper-
V COMMANDO van het
fransche leger?
de INTERNATIONA! F. SUIKER
CONFERENTIE.
Kerk en school
Binnenland
d,j internationale rijbewijzen.
VERKEERSONGEVALLEN.
Boeken
Oagelijkscb overwicht.
Volgens berichten in eenige Parijsche bla
den zott binnenkort een zeer belangrijke wij
ding worden aangebracht in het opper
commando van het leger. Het desbetreffend
bericht zou afkomstig zijn van een hoogge
plaatst militair en houdt o.a. in, dat generaal
tyevgand vice-president zal worden van den
Hoogsten Krijgsraad, dat Maarschalk
petain als chei van den grooten generalen
stal zal worden vervangen door generaal
Gamalin. Deze benoemingen zouden geschie
den in aansluiting op het uittreden uit den
militairen dienst van Petain, dat na de
samenstelling van het nieuwe kabinet zou ge
schieden. De voorzitter van den hoogsten
krijgsraad blijft de aan het bewind zijnde
minister van oorlog.
GROOTE BRAND IN TURKIJE.
Voorstad van Konstantlnopel ge
deeltelijk verwoest. Waarschijn
lijk eenige slachtoffers.
In Besjiktasj, een voorstad van Kon-
Itantinopel aan de Europeesche zijde, is
Donderdagavond een geweldige brand
uitgebroken. Honderden huizen werden
in de asch gelegd, alsmede een tabakop
slagplaats. De meeste huizen waren van
hout, zoodat 't vuur steeds voedsel vond
en al spoedig een geheel huizenblok had
aangetast.
De staatspresident Moestafa Kemal,
heeft zich naar de plaats des onheils be
geven.
Men vreest, dat verscheiden personen
bij den brand om het leven zijn geko
men.
EEN KINKHOEST-EPIDEMIE ONDER
KINDEREN VAN AUSTRALISCHE
INBOORLINGEN.
Vijfhonderd slachtoffers.
Op de Salomons-eilanden in den Stil
len Oceaan zijn naar gemeld wordt, 500
kinderen aan een kinkhoest-epidemie
bezweken.
Bij inzending van uw naamkaartje met
adres, zenden wij u, gratis en franco,
ons zoo juist uitgekomen geïll. prijzen-
boek. Aanvragen Hoofdkantoor
Ringlaan 2022, Amsterdam-O
Geen groote vorderingen Gemaakt.
De besprekingen over de bietsuikerexporl
hebben Vrijdag den geheelen dag voortge
duurd, zonder dat men tot een resultaat is ge
komen.
Aan het slot van de zitting verklaarde de
voorzitter der conferentie, de heer Baudoin,
ons, dat de wal aanwezig is om tot een verga
lijk te komen. De Duitsche delegatie, die aan
vankelijk een uitvoercontingent van 400.090
ton inplaats van 200.000 ton had geëischt,
heeft dezen eisch belangrijk verlaagd. Zonder
dat men reeds cijfers kan loslaten, kan men
toch zeggen, dat men op het oocenblik tot een
cijfers gekomen is, dat belangrijk dichter bij
het voorstel van den heer Chadbourne is dan
bij het Europeesche voorstel.
De toestand hangt momenteel voor een
groot deel af van de houding der Tsjechische
gedelegeerden.
Gisteravond zijn de voornaamste deel
nemers aan de conferentie docr den heer Bau
doin te dineeren uitgenoodigd en men ver
wacht, dat de besprekingen dan officieus
zulfen worden voortgezet.
De heer Van Aalst verklaarde gisteren
nog in den loop van den middag, dat de
overproductie op Java over 1930 op 350.000
ton wordt geschat.
Te Arnhem slaagde voor diploma B
esperanto de heer A. Pascha, onderwijzer te
Bergen.
Na twee vergeefsche oproepingen van
sollicitanten voor de betrekking van hoofd
der o. I. school te Kollamerpomp (Fr.) heb
ben B. en W. een derde oproep gedaan.
PREDIKBEURTEN.
Zondag 14 December.
Ned Hervormde Gemeenten
BURGERBRUG, vm. 10 uur, ds. Damsté
BROEK OP LANGENDIJK, Hervormde
Xerk, 9.30 uur, Preeklezen. 2 30 uur, Ds.
van Baaien.
Geref. Kerk, 9.30 en 2.30 uur, Ds. Don
ner.
Chr. Geref. Kerk, 9.30 en 3 uur, Ds
Drenth.
Doopsgez. Kerk, 9.45 uur, geen dienst.
ZUID-SCHARWOUDE, Hervormde
Kerk, avond 7 uur, Ds Boeke, onderwerp:
Wat verwachten wij.
NOORD-SCHARWOUDE, Herv. Kerk,
9.30 uur, Ds. Sfaal.
DIKSHORN. vm. 10 uur, ds de Leeuw.
NIEUWE NIEDORP, geen dienst.
OUDE NIEDORP, vm. 10 uur, ds. van
Baaien.
SCHOORL, vm. 10 uur, ds. Boeke. 11.30
uur, Zondagsschool.
UITGEEST, vm 10 uur, ds. van Peur-
aem
URSEM, nm. 7 uur, ds. Hamilton of Sil-
verton Hill.
WINKEL, vm. 10 uur, ds. Jellema.
Doopsgezinde Gemeenten.
BEEMSTER. vm. 10 uur, dr Kuipers.
NIEUWE NIEDORP, vm. 10 uur, ds.
Haars
DE RI JP, vm. 10 uur, ds. Keuning.
DE STAKING TE GELDER MALSEN.
Uit Geldermalsen wordt aan de N.R.Cri
gemeld:
Woensdagavond zijn weer eenige*schoten
gelest c «"fobussen, waarmee werkwilli
gen yan de chamottenfabriek worden ver
voerd Rijksveldwachters, die mede in de bus-
n zaten, hebber. daaroa hun karabijnen af
gevuurd. Er werd niemand getroffen.
B'j een boerderij drongen de kogels in den
muur, elders werden dakpannen vernield, en
f1! eefi ander werd jiet lamplicht uitgescho
!®n. Voor Donderdag had de politie bijzoiv
öere maatregelen getroffen, doch de avond
verliep rustig.
Oe internationale rijbewijzen zullen
^®n model veranderen en er zullen in
P aats van één document, door de be-
°eKde vereenieingen twee documenten
'•[gegeven worden, één voor de automo
tor en één voor den bestuurder. Details
nog
model
nu
den
24
dat
hioi omtrent zullen, wanneer de voorbe-
^ln<> n?aatregeleri zijn afgeloopen,
bekend gemaakt worden.
,1 ^an nu gezegd worden, dat het
ode! internationaal rijbewijs, dat tot
toe afgegeven is door bijna alle lan-
b waaronder ook Duitschland, nog tot
October 1931 erkend zal blijven, zoo-
t de automobilisten geen last aan de
grens zullen ondervinden en de omwis
seling van het oud-model tegen het
nieuw-model internationale rijbewijs
geleidelijk zal kunnen geschieden.
Wat de triptieken en de carnets de
passages en douanes betreft, hierin is
geen wijziging gekomen, deze documen
ten moeten dus nog op de zelfde wijze
gebruikt worden.
VIERDUIZEND PATRONEN
GEVONDEN.
Bij het graafwerk bij de oude St. Pie-
tershal aan den O. Z. Voorburgwal te
Amsterdam is men gestuit op eenige kis
ten met scherpe patronen, in totaal 4000
stuks. Hoogstwaarschijnlijk zijn deze
(militaire) patronen in den mobilisatie
tijd in het gebouw van de St. Pietershal
opgeborgen geweest hoe ze onder den
grond terecht zijn gekomen is nu niet
meer na te gaan.
OPHEFFING TOLLEN.
In de Donderdag gehouden vergade
ring van den gemeenteraad van Wou-
brugge deelde de voorzitter mede, dat
met ingang van 1 Januari de tollen aan
de brug over de Woudwetering en op den
weg LeiderdorpHoogmade worden op
geheven en de weg LeiderdorpHeeren-
weg met ingang van dien datum door de
provincie in beheer en onderhoud wordt
overgenomen.
GETUIGE GEGIJZELD.
Weigerde eed of belofte af te leggen
Voor den politierechter te 's Graven-
hage is gisteren behandeld een reeds
twee malen uitgestelde zaak, omdat de
opgeroepen getuige, een 16-jarige steen
bewerker uit Delft, niet aan den oproep,
hem bij dagvaarding beteekend, gehoor
wilde geven. Gisterochtend was hij wel
verschenen, doch weigerde den eed erf
te leggen of de gebruikelijke verklaring
van.bezwaar daartegen te onderteeke
nen. Hij bleef, nadat hij eenige malen
met gijzeling bedreigd was, hardnekkig
weigeren. Ten slotte probeerde man
hem zonder te teekenen de belofte te
doen afleggen, evenwel zonder het ge-
wenschte resultaat.
Toen get., na nog enkele malen op de
gevolgen te zijn gewezen, bleef weigeren,
verzocht de officier van Justitie mr.
Blok den jongeman in gijzeling te stel
len. De politierechter beval toen de gij
zeling van get., die daarop door den
veldwachter werd weggevoerd.
BRAND.
Boerderij in asch.
GG'-rmiddag is in het Stienser Oud-
land bij Stiens de boerderij, bewoond
door J. J. Spoelstra en toebehoorende
aan R. J. Boelstra te Leeuwarden, geheel
afgebrand. Het vee kon worden gered.
VOORTVLUCHTIGE AANGE
HOUDEN.
Eenigen tijd geleden werd aangifte gedaan
van verduistering door een vertegenwoordi
ger der firma „Société anonyme des etablis-
sements B. W." te Amsterdam. Deze verte
genwoordiger zou zijn firma benadeeld heb
ben voor 6000. Donderdag is de man, die
voortvluchtig was, te Valkenburg aangehou
den.
OUDE VROUW IN BRAND GERAAKT
In het pand Fronemanstraat 18, te 's-Gra-
venhage, was gistermiddag de 77-jarige mej.
G. J. P. W. bezig met het vullen van een
testje met vuur uit de kachel, waarbij haar
kleeren vlam vatten. Op het gestommel bega
ven bewoners van de lager gelegen verdie
ping zich naar boven, doch vonden de deur
afgesloten. Intusschen was de in vlammen
gehulde vrouw nog in staat de deur te
openen, zcodat de buren in de gelegenheid
waren, hulp te bieden. De vlammen werden
onmiddellijk gedoofd, doch de oude vrouw
had reeds over een groot gedeelte van het
lichaam ernsitge brandwonden gekregen.
Zij is naar het gemeentelijk ziekenhuis aan
den Zuidwal vervoerd. 4
De brandweer heeft het binnenbrandje, dat
in de kamer was ontstaan, gebluscht.
Auto te Zwolle te water gereden.
Drie dooden.
Hedenmorgen heeft te Zwolle een
ernstig ongeluk plaats gehad.
Een personen-auto, waarin zich bevon
den de 27-jarige Nanne Jelmersma, zijn
3-jarig zoontje en zijn schoonvader, de
heer T. Koenen, uit Sittard afkomstig,
zijn ter hoogte van de Kerkstraat in de
Stadsgracht gereden Zij hadden in
Zwolle overnacht, bevreesd voor den
dichten mist en de gladheid van den
weg. Vanmorgen om vijf uur hadden zij
zich per auto op weg begeven om een
begrafenis in Leeuwarden bij te vyonen.
Een slagersjongen, die om dien tijd op
een afstand passeerde, hoorde een klap.
Toen hij ging kijken, zag hij dat er een
auto in de Stadsgracht was gereden. De
jongen waarschuwde onmiddellijk de
politie, die weldra ter assistentie ver
scheen. Er werd een onderzoek inge
steld en het gelukte met groote moeite
de drie personen boven te brengen. Zij
waren echter reeds overleden.
De lijken zijn naar het bureau van po
litie overgebracht.
Het bekend worden van het auto-onge
val heeft te Sittard groote ontroering ge
wekt. De heer Jelmersma stoud aan het
hoofd van een taxi-onderneming te Sit
tard. De heer Koenen was schietmeester
in de mijnen.
Man overreden en gedood. Geen
auto meer te bespeuren.
Donderdagavond heeft op den Dreune-
scheweg onder de gemeente Bakel een
ernstig ongeluk plaats gehad. De frater
van Hoek keerde omstreeks acht uur uit
Helmond in het langs genoemden weg
gelegen juvenaat „Christus Koning" der
priesters van het Heilige Hart terug. Te
genover den ingang van het klooster
vond hij een man liggen, die na onder
zoek zwaar gewond bleek te zijn. Oogan-
blikkelijk werd hulp ingeroepen. Dr.
Bloemen uit Helmond was spoedig ter
plaatse en constateerde bij het slachtof
fer, zekeren Aarts, die in de boerderij te
genover het klooster woont, een ernstige
schedelverwonding en een wonde aan
den rug. Eenige uren later is de onge
lukkige in zijn woning aan de gevolgen
van de verwondingen overleden.
Vast is komen te staan, dat a. op weg
was gegaan naar Helmond om zijn
dochtertje tegemoet te gaan, dat in Hel
mond in betrekking is. Hij schijnt ech
ter onverrichterzake teruggekeerd te
zijn en vlak voor het klooster door een
auto te zijn overreden.
De marechaussee uit Helmond stelt
een nauwkeurig onderzoek in.
Te water gereden. Een doode.
Hedennacht te omstreeks 12 uur had
te Usquerd een ernstig auto-ongeluk
plaats. Een auto, bestuurd door den
heer H. Nieboer te 'tZand (Groningen)
vervoerde de echtparen Knot en Zuur
naar Usquerd. Toen het echtpaar Knot,
dat aldaar moest zijn. aan het kanaal
(zijtak van het Boterdiep) was uitgestaot
en de auto zou draaien, reed deze ach-
terwaartsch te water'en sloeg over den
kop.
De echtgenoote van den heer Zuur
was spoedig opgehaald en kwam vlug
weer bij. De heer Zuur werd later opge
haald. Zijn toestand was hedenmorgen
nog bedenkelijk.
De bestuurder van den auto, de heer
Nieboer, was, toen hij uit het water
werd gehaald reeds overleden.
Fietser bekneld geraakt.
Hedenochtend te 10 uur kwam de Phi-
lips-teekenaar H. R. per rijwiel het ter
rein bij de Philips apparatenfabriek op
gereden en kwam in botsing met een
passeerenden vrachtauto, welke nog sig
naal gaf om uit te wijken. De heer H. R.,
die wilde doorfietsen, raakte bekneld
tusschen vrachtauto en het gebouw van
de apparatenfabriek en werd overreden.
Doodelijk gewond werd hij opgenomen
en naar de Philips-klinieken vervoerd,
waar hij is verbonden. Zijn toestand is
levensgevaarlijk.
EX-ADVOCAAT WEGENS
VERDUISTERING VOOR DE RECHT
BANK.
Zooals gister reeds gemeld, heeft de ex-
advocaat en procureur mr. S. van M. voor
het Amsterdamsche gerechtshof terecht ge
staan wegens verduistering, gepleegd in
1929. Hij was door de rechtbank aldaar des
wege veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf.
De advocaat-generaal, mr. baron Van Ha-
rinxma thoe Slooten, achtte het vonnis van
de rechtbank juist gewezen. Spr. achtte de
verduistering wettig en overtuigend bewezen
Verd. stond in de rekening tusschen dr. Sch.
en hem belangrijk debet. De advocaat-gene
raal nam niet aan, dat het schilderij aan
verd. behoorde. Verd. had het schilderij ver
pand en het geld ten eigen bate aangewend
Verd. heeft verschillende bedragen geïnd
voor dr. Sch. en niet afgedragen. Voor het
derde ten laste gelegde feit is verd. door de
rechtbank vrijgesproken; spr. kon zich hier
mee vereenigen. Betreffende de gobelins acht
te de advocaat-generaal verduistering aan
wezig.
Tot de strafmaat komende merkte spr. op,
dat het hier een zeer ernstig feit betreft, te
meer daar verd. advocaat was. Spr. heeft ech
ter medelijden met verd. die door het verlies
van zijn positie reeds zwaar gestraft is.
De advocaat-generaal eischte ten slotte een
gevangenisstraf van zes maanden zonder af
trek van de voorloopige hechtenis.
De president stekte hierop verd. nog eenige
vragen Tijdens dit verhoor ontstak de hoofd
getuige dr. Sch. in woede en liep de gerechts
zaal uit.
Verd. drong aan op een voorwaardelijke
veroordeeling.
De uitspraak werd bepaald op 18 Decem
ber.
DE RUN OP DE NUTSSPA ARBANK
TE GRONINGEN.
Men wordt kalmer. Voor
onrust bestaat geen reden.
Reeds te 6 uur gistermorgen stonden ang
stige spaarders te wachten voor de deuren
der Nutsspaarbank en ondanks den gesta-
digen sneeuwval werd er den geheelen mor
gen queu gemaakt in de Oude Ebbinge-
straat. Thans ging alles weer ordelijk toe.
Alle gevraagde bedragen werden uitgekeerd
en onder politietoezicht konden de in lange
en dichte rijen geschaarde spaarders hun
beurt om te worden bediend, rustig afwach
ten.
Volgens de communiqué van despaarbank
begint thans de stroom te minderen en komen
weer inlagen binnen. De directie verklaart
nogmaals nadrukkelyijk dat er niet de ge
ringste grond is voor bezorgdheid. Het be
drijf verkeert in bloeienden toestand. Er is
Donderdag ongeveer 1 y millioen gulden
uitgekeerd.
Onderstaande berichten zijn reeds in
een deel der vorige oplage opgenomen
geweest.
1J4 JAAR GEËISCHT.
Voor de Vierde kamer der Amsterdam
sche rechtbank had zich Vrijdag te ver
antwoorden de 26-jarige klerk bij de
gem.-reinigtng te Hilversum, J. C. V., die
terecht stond wegens diefstal of ver
duistering van gereedschappen en an
dere voorwerpen, toebehoorende aan den
dienst van de gemeente-reiniging, ge
pleegd in het tijdvak van 1 Jan. 1925 tot
1 Aug. i930, wegens oplichting van een
aantal ingezetenen van Hilversum en
wegens vaischheid in geschrifte met ge
bruikmaking van het valsche geschrift.
Het O. M. eischte een gevangenisstraf
van 1 jaar en 6 maanden.
Uitspraak 24 Dec. a s.
NATUURRESERVAAT IN HET GOOI.
Amsterdam geeft 1 y millioen.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
gistermiddag de voordracht goedgekeurd om
1 y9 millioen ter beschikking te stellen als
bijdrage in de kosten van aankoop van gron
den in het Gooi met bestemming tot natuur-*
reservaat.
De voordracht werd goedgekeurd z.h.st. en
onder applaus van de leden.
FELLE BRAND TE LOPPERSUM.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
brak brand uit in de manufacturenzaak van
den heer L. H. van Geuns te Loppersum.
De bewoners, man, vrouw en kind en knecht,
konden zich nauwelijks redden De heer van
G., die hiervoor een ruit moest inslaan, werd
aan de hand gewond door een stuk glas,
waarvoor hij zich onder medische behande-
ling moest stellen. Aanvankelijk trachtte de
brandweer van Loppersum met een hand
spuit het vuur te blusschen, doch toen de
brand oversloeg naar het aangrenzend per
ceel, waarin de meubelzaak en de meubelfa
briek van den heer R. Miske zijn gevestigd,
werd de hulp van de brandweer van Appin-
gedam ingeroepen. Deze was een kwartier
later ter plaatse. Het woonhuis van den heer
Miske ging echter nog grootendcels verloren,
terwijl in de fabriek ongeveer IOO stoelen
een prooi der vlammen werden. Het huis van
den heer van Geuns brandde geheel af. De
bewoners hadd enalles moeten achterlaten.
De oorzaak van den brand is onbekend.
motie van wantrouwen tegen den minister
van binnenlandsche zaken Severing opge
steld, die bij den Landdag zal worden inge
diend.
Zij motiveeren deze motie door te wijzen
op een bericht van een persbureau, waarin
verklaard wordt, dat men in het ministerie
van binnenlandsche zaken na een vertoonir.g
van de thans voor Duitschland verboden
film „lm Westen nichts Neues" tot de conclu
sie was gekomen, dat ook de Amerikaansche
verfilming van het werk die nog opruiender
is dan de Duitsche uitvoering, geen opruien-
deelementen bevat.
De minister heeft hiermede, naar het oor
deel van de d.-nationalen, zich gesteld tegen
over de opperfilmkeuringscommissie cn de
opvattingen van alle burgerlrijke partijen.
De Duitsche „Liga für Menschenrechte"
heeft in verband met het verbod van de Re-
marque-film een bestuursvergadering gehou
den. Daarin werd verklaard, dat niet de
overal ter wereld gedraaide film, maar het
verbod ervan voor Duitschland, het Duit
sche prestige in het buitenland in gevaar
brengt, daar hierdoor het Duitsche volk als
drager van een nieuw militarisme verschijnt.
De Liga verwacht van alle anti-oorlogs
organisaties in Duitschland een nadrukkelijk
protest tegen dezen schandelijken maatregel.
De Liga zelf zal binnenkort bij openbare be
toogingen haar houding bepalen ten opzich
te van deze aangelegenheid.
DE OVERVAL IN EEN
HOOFDSTEDELIJK POSTKANTOOR
Deel van den buit te Rotterdam ge
vonden.
De commissaris van politie van het bureau
Stadhouderskade te Amsterdam, die, in sa
menwerking met de mobile brigade der Cen
trale recherche, het onderzoek leidt in de
zaak van den roofoverval, welke Zaterdag
morgen 1.1. heeft plaats gehad in het bijkan
toor der posterijen aan de Kerkstraat aldaar,
heeft vanuit Rotterdam bericht ontvangen dat
aldaar een deel van het uit de postzakken ge-
stolene cheques, cognossementen en andere
papieren, welke voor den dader of de daders
geen waarde hebben in een in aanbouw
zijnd huis is teruggevonden.
IM WESTEN NICHTS NEUES~
Vertooningen in Duitschland gestaakt.
Een anti-Duitsche strekking of niet?
„Im Westen nichts Neues"! Een uitdruk
king, welke in de laatste tijden wereldbe
kend is geworden! Remarque heeft indertijd
een boek geschreven over den wereldoorlog
en deze roman werd zoo intens besproken,
dat weldra schier de heele wereld naar het
boek greep. Het werd vertaald in verschillen
de talen (ook in 't Nederlandsch) en de nog
totaal onbekende auteur werd in korten tijd
wereldbekend.
„Im Westen nichts Neues", „Van het Wes
telijk front geen nieuws", wie kent niet de
roman, die zich afspeelt in het zg. Nie-
mansland?, het terrein tusschen de vijande
lijke linies, dat nu eens Fransch dan weer
Duitsch bezit is, waar gevochten wordt op
gruwelijke wijze, waar stroomen bloed ver
goten wordt om elke centimeter terrein?
Een dankbaar onderwerp dus voor de
film! Welnu, men heeft er een film van ge
maakt en in Berlijn is een week geleden de
première gegaan. Die première gaf aanlei
ding tot verschillende botsingen, zoowel in
de bioscoopzaal als op straat. Relletjes op
straat maakten het noodzakelijk, dat de poli
tie ingreep, kortom, de film „lm Westen
nichts Neues" stond in het centrum der be
langstelling.
Bij een volgende vertooning waren weer
strubbelingen en relletjes, *en tenslotte be
sloot men de film niet meer te vertoonen.
Daarmee was het echter niet afgeloopen
De Duitsche politiek mengde zich er in en
men zag in de film een beleediging voor
Duitschland, voor de gevallen strijders in
den wereldoorlog en voor de tegenwoordige
bevolking van het Duitsche rijk. Zoo ver
kwam het zelfs, dat in enkele Duitsche sta
ten de film officieel verboden werd.
Thans hebben zich ook rijksministers niet
het geval bemoeid. Zij vinden (althans een
der ministers drukte zich zoo uit) de film
zeer eenzijdig, terwijl de Duitsche soldaat
er min of meer van de dierlijke zijde wondt
getoond. De film maakt volgens dezen mi
nister een sterk deprimeerenden indruk, wat
speciaal voor het Duitsche volk dat den oor
log verloren heeft, een heel andere beteeke-
nis moet hebben dan voor de andere daarbij
betrokken volken.
Ook minister Braun heeft zijn oordeel over
de film uitgesproken.
In een onderhoud met een Berlijnsch pers
vertegenwoordiger zeide deze minister-presi
dent o.m.:
„Ik ben nu, na 24 uren nog sterk onder
den indruk en ben nog diep ontroerd door
dit filmwerk. Naar mijn vaste overtuiging en
volgens mijn onfceïnvloed gevoel heb ik niets
gezien, dat men als Duitscher, die zijn va
derland liefheeft en zijn aanzien in de wereld
verdedigen en verhoogen moet, van de hand
moet wijzen. Deze film richt zich nergens
tegen Duitschland, tegen het Duitsche volk
of tegen het Duitsche leger. De Duitscher
wordt hier in bovenmenschelijke en opoffe
rende dapperheid ten tooneele gevoerd Hoe
de opvoering van de film het aanzien van
Duitschland zou kunnen schaden is mij niet
duidelijk. Het aanzien van Duitschland zal
veeleer geschaad worden door het feit, dat
deze film, die een groote en gerechtvaardigde
aanklacht is tegen den waanzin van den mo
dernen oorlog en geschikt is om afbreuk te
doen aan oorlogshitsende agitatie, in
Duitschland niet meer mag worden ver
toond. Een volk, dat de waarheid niet meer
verdraagt, geeft zichzelf op".
Braun is het dus niet met de publieke mee
ning eens. Maar daarmee is de zaak niet af
geloopen. De Duitsch-nationale fractie in
den Pruissischen Landdag heeft weer een I
Wij hebben er al eens meer op gewezen,
dat reclame en wetenschap een .zeer geslaag
de combinatie kunnen vormen. Men kan
reclame maken in zoodanigen vorm, dat het
reclameartikel niet alleen van belang is
voor den fabrikant maar ook voor den ver
bruiker. Als een zeer geslaagd voorbeeld
daarvan wijzen wij b.v. op het lezenswaar
dige tijdschrift van de firma Van Houten,
maar vele andere belangrijke ondernemingen
zijn in dit voetspoor getreden en hebben di
verse albums uitgegeven, welke door deskun
digen verzorgd en door kunstenaars geïllus
treerd, allerlei wetenswaardigs vermelden
over bloemen, planten, vogels, visschen, ze
den en gewoonten van volksstammen in onze
koloniën enz.
De N.V. Deventer Koek- en Suikerwerkfa.
briek v.h. I. P. Coelingh Cr Zonen te Deven
ter heeft dit goede voorbeeld gevolgd door
het uitgeven van een spoorwegalbum, geti
teld Spoorwegwonderen der wereld. In dit
album waarin de verbruikers der bekende
Deventer koek of van andere artikelen dezer
vennootschap een 76-tal plaatjes kunnen
plakken wordt op onderhoudende wijze van
spoortreinen, rails en locomotieven verteld,
niet alleen uit ons land, maar uit alle wereld-
deelen. Verscheidene typen locomotieven, be
kende spoorwegbruggen, stations en andere
op het treinverkeer betrekking hebbende wer
ken worden op deze plaatjes in beeld ge
bracht en men krijgt uit dit alles een indruk
van de geweldige beteekenis welke het trein
verkeer, ondanks alle andere vervoermidde
len. nog mag toegekend worden.
Honderd jaren geleden liet George Stephen-
son zijn „Rocket" de eerste bruikbare loco
motief rijden, die mét 13000 K G. vracht een
uursnelheid van 22 K.M. en zonder vracht
een uursnelheid van 40 a 45 K.M. kon be
reiken. Thans zijn er locomotieven, die
enorme treinen met 120 K M. per uur en nog
hoogere snelheid kunnen vervoeren.
Wist U, dat op de geheele wereld thans
ongeveer 1.100.000 K.M. spoor ligt. dat is
pl.m. 27 maal de omtrek der aarde en dat er
ongeveer 355000 locomotieven, 6.700.000 per
sonenrijtuigen en 8 millioen goederenwagens
zijn? Wist U, dat een locomotief ongeveer
evenveel guldens kost als de locomotief plus
de tender kilogrammen wegen en dat dit voor
de expresstreinlocomotieven ongev. 150.000
per stuk bedraagt?
Ais u dat alles nog niet weet moet U veel
Deventer koek eten en allerlei artikelen van
de bekende Deventer fabriek gaan gebruiken.
Dan verzamelt U de plaatjes en plakt ze in
het fraaie album en wanneer dit compleet is
weet U alles van locomotieven, rails, spoor
lijnen enz. uit alle mogelijke landen en heeff
U een kijkje gekregen op de ontwikkeling
van het vervoermiddel, dat tot dusver nog
altijd het meest interessante van alle is ge
bleken.
Bij de N.V. Handelsdrukkerij Hotdert
Co. te Amstredam is in den loop van dit jaar
het tweede album vsn De afsluiting en gc-
deeheujke droogmaking van de Zuiderzee
verschenen, samengesteld met medewerking
van het Département van Waterstaat en de
Directie der Zuiderzeewerken.
Men krijgt uit dit fraai geïllustreerde al
bum opnieuw een indruk van het gigantische
werk, dat hier door onze landgenooten
wordt uitgevoerd.
Vele foto's waaronder tal van luchtkieken,
welke door de K. L. M. werden genomen,
brengen het grootsche werk in beeld en als
men dit alles vanuit de lucht bekijkt is het of
kleine jongens door een breede plas hier en
daar een dammetje gelegd hebben en nu hun
best doen die stukjes met elkaar te ver
binden.
Hollanders hebben iets van de bever-natuur
in zich. Het dammetjes maken zit hen in het
bloed en dank zij de voorliefde voor dit werk
zijn er in vorige eeuwen tal van vruchtbare
polders ontstaan, die thans tot de beste dee-
Ien van ons land behooren. Eenmaal zal het
groote werk der afsluiting voltooid zijn en
ons land een twaalfde provincie hebben ge
kregen. Wat daarvoor echter noodig is moet
niet vanuit een vliegtuig maar vanaf den
vasten wal worden bekeken en de op een vaar
tuig of op den wal genomen kieken bewijzen
wel, dat hier een zoo omvangrijk, maar blijk
baar zoo goed voorbereid werk verricht
wordt, dat het geen wonder is. dat dit staaltje
van waterbouwkunde tot ver over onze
grenzen de aandacht heeft getrokken.
In het bij de N.V. Holder uitgegeven boek
werk krijgt men bij alle foto's een uitvoerige
verklaring terwijl onder de fraaie afbeeldin
gen de verklarende tekst bovendien in het
Èransch, Duitsch en Engelsch wordt gegeven.
Wie iets meer wil weten van het grootste
werk op wa terbou wkundig gebied, dat oca't
hier te lande werd uitgevoerd, moet zich dit^
fraaie album aanschaffen,
