Dagmeisje.
Huip in (Is Htiisiisuding.
CONCIËRGE
HEEHENHUIS
lil
Alkmaar, ANT. SCHELLINGEN, Achterstraat.
Actim Agenten gevraagd
Motorschuitje
Boerenwoning
Denkt U er aan
ALLEEN
MORGEN
NUTSSPAAR-
BANK
MACHINIST KOOPVAARDIJ.
lessen in Algebra en Wiskunde,
Leger des Heils.
haar Kerstpot-Cellecte houdt?
Burgerwoonhuis,
Gemeente Alkmaar
AANBESTEDING.
WORMERVEER
GESLOTEN.
Morgenavond,GULDEN VLIES"
u cftoca
Aiit, Sehelliifigw.
AAFJE,
UIT DE HAND TE KOOP
Noordhollandsch
Landbouwcredist N.V.
GEVESTIGD TE ALKMAAR.
WIJZIGING
RENT£V£RGOfc.DIKG.
Met ingang van 19 December
1930 vergoeden wij:
Crediteuren in
Dit jaar kunt U
(ook morgen
avond van 7-8)
nog op de
terecht voor het
inleggen of terug,
halen van spaar
gelden.
Ingaande Zater
dag tot het einde
van het jaar is de
Spaarbank even
als in vorige jaren
DE DIRECTIE.
Openbare Verkooping
TEI
J-f^aavderi
Jlachels
Jï' 7co v. Uuure.
Enersne ppijs¥eisiagaiig
Ziet de Etalage! Telefoon 524. Ziet de Etalage!
Ziet de Etalage! Tele
Den 2den Januari a.s. hopen
onze geliefde Ouders
L. H. VAN ROMUNDE
en
tV. VAN ROMUNDE—OOMES
hun 12 K-jarig Huwelijk te her
denken.
Dat zij nog voor ons gespaard
mogen blijven is de wensch van
hun liefhebbende kinderen,
CONSTANSIA en
WILHELMINA.
Alkmaar. 18 Dec. 1930.
ViWemanstraat no. 13.
I - i
Inplaats van kaarten.
Ondertrouwd
M. M. v. d. SCHOT
en
F. J. VREDENBURG.
Huwelijksvoltrekking 21 Dee. '30
Boterstraat 7.
St. Annastraat 10.
Toekomstig adres:
ZOCHERSTRAAT 26a.
Getrouwd
SJOERD HOEKSTRA,
Arts,
en
VOLKE BLANKMAN.
17 December 1930.
De Heer en Mevrouw
S. HOEKSTRA—BLANKMAN
zeggen bij deze, mede namens
wederzijdsche familie, hartelijk
dank voor de vele blijken van
belangstelling bij hun huwelijk
ondervonden.
Adres met 1 Januari 1931:
GAMEREN (Geld.)
Mevr. ROODZANT. Kennemer-
straatvyeg 137, vraagt met Ja
nuari een net
Heden overleed tot onze
diepe droefheid zacht en kalm
onsgeliefd Dochtertje enZusje
in den ouderdom van bijna
13 jaar.
De Hope op een heerlijk
Zalig wederzien lenigt onze
diepe smart.
Haar diepbedroefde Ouders
Broer en Zusjes.
Chr. BROUWER.
C. BROUWER—Broek
en Kinderen.
Egmondbinnen, 18 Dec. 1930.
Hiermede danken wij harte
lijk voor de vele blijken van be
langstelling bij ons huwelijk
ondervonden.
J. KOK.
G. KOK—LOS.
Audijk Oost.
Bij beschikking van den E. A.
Heer Rechter-Commissaris in
het faillissement van L. A. J. C.
HOLLAAR, bedrijfsleider eener
autobusonderneming te Alk
maar, dd. 16 December 1930, is
bepaald:
le. dat de termijn, vóór welks
afloop de schuldvorderingen
met de noodige bewijsstuk
ken bij den Curator moeten
zijn ingediend, den 18 Ja
nuari 1931 eindigt;
2e. dat de verificatievergade
ring zal plaats hebben op
Woensdag den 4 Februari
1931, des voormiddags te
half elf, in het Gerechtsge
bouw aan den Geestersingel
te Alkmaar.
De Curator,
Mr. C. A. DE GROOT.
Alkmaar, den 17 December 1930.
Kantoor Nassauplein 41.
*113 FT-TNKE
RI-JDERSiRAAT 14.
voor volksverzekering met zeer
lage premie en hooge provisie.
Brieven onder letter H 62 aan
het bu-eau van dit blad.
HET BESTUUR van de AM
BACHTSSCHOOL te ALKMAAR
roept sollicitanten op naar de
betrekking van
voor de Ambachtsschool en voor
alle daarin gevestigde scholen
en cursussen.
Leeftijd 25 tot 35 jaar. Gehuwd.
Salaris 1750 per jaar met
4 tweejaarlijksche verhoogingen
van 100.en vrije wx ing.
Aftrek voor pensioen 83-4 en
voor vuur, licht en water 3J/«
Sollicitatie»- in te zenden vóór
25 December 1930 aan den Direc
teur der school.
Bezoek alleen na uitnoodiging
HET BESTUUR.
Leeraar geeft privaatlessen
voor het voorloopig- en diploma
A. en B. Billijke conditiën. Br.
letter M. Boekhandel ,.RANA",
Molukkenstraat 147, A'dam.
Gehuwd persoon vraagt mon
delinge
1 uur p. w. Br. met opgaaf onder
letter D 58 bureau v. d. blad.
OPROEPING.
Degene die in het bezit is van
Polis 112844 der E. R. K.-Levens-
verzekering Mij. ten mme P. M.
wordt verzocht dit te melden
aan de Directie Nassansingel 3
te Nijmegen.
Dames en Heeren, weet U dat
het Leger des Heils VRIJDAG en
ZATERDAG, zooals vorige jaren,
Vertrouwende, dat U ons wilt
helpen de „Armen" een „feest" te
bereiden.
U beleefd dankzeggend.
DE OFFICIEREN.
Te koop gevraagd een
van plm. 20 ton. Aanbiedingen
O. BOSKER Jzn. te Wieringen.
Telef. Hip.hoef no. 5.
Te kcop of te buur een ruim
met voor- en grooten achtertuin,
aan den Friescheu weg 48.
Te bevragen FRLESCHEWEG 49.
een nieuw gebouwde
met ongeveer 9£ H.A. Wei- en
Bouwland. Gunstig gelegen
groot vaarwater.
Brieven onder letter G 61
het Bureau van deze Courant.
aan
aan
aan
7
/O"
7
/o-
rekening-courant 1
met een dag
opzegging 1'/,
l voor een maand
vast 2
voor drie maanden
vast 2
(voor zes maanden
vast 3
voor een jaar
vast 3'y
op Spaarboekjes
voor
Deposito
UITSLAG VERLOTING.
Centraal Genrotscbap voor Kin-
derherst. en Vac. kolonies, Aid.
Alkmaar. Goedgekeurd door B.
en W. bij besluit van 5 Nov. '30
(No. 1.762.1)
Hoofdprijs (Chocoladestuk)
No. 691.
Overige prijzen op de Nos.:
5736, 3453, 5024, 151, 2522, 2395,
3312, 3896, 919, 5109, 1026, 1107,
381, 1766,596, 5020, 3062, 4042,
2208, 341 ,5735, 2767, 2949, 1314,
5405, 2061, 591, 3520, 1513, 1040,
607, 4712, 4739, 503, 5943, 5942,
4528, 3592, 3933, 3420, 2358, 1326,
1323, 1573, 1033, 1262, 1178, 5187
5491, 2951, 1170/669, 2037, 4738
908, 1764, 342, 204, 1635.
Het Chocoladestuk moet wor
den afgehaald bij den Heer D.
C. CRAMER (firma Rijks) Rit
sevoort, de overige prijzen bij
den Heer L. FRANKENBERG,
Langestraat binnen 30 dagen
na heden.
BURGEMEESTER en WET
HOUDERS van ALKMAAR zijn
voornemens aan te Besteden op
DINSDAG 30 DECEMBER 1930,
13,39 uur ten Stadhuize:
HET MAKEN VAN RÏOLEE-
RINGEN EN TROTTOIRS
IN DE LA.AT, volgens bestek
No. 2 dienst 1931.
Het bestek met 4 teekeningen
ligt ter inzage aan het Bureau
der Gemeentewerken en is al
daar verkrijgbaar ad. 5.ter
wijl dit ook ter inzage ligt ten
kantore van de Kamer van
Koophandel te Alkmaar.
Na ontvangst van postwissel
of overschrijving op postreke
ning No. 86010 van 5.volgt
franco toezending.
Inlichtingen' worden verstrekt
aan het Bureau der Gemeente
werken tot en met 24 Dec. 1930.
op eersten stand met 4 groote en
4 kleine kamers en 2 keukens,
huur 850, kemt 1 Mei a.s. vrij
van huur. Adres onder letter
F 60 bureau van dit blad.
Alleen geldig in onzen winkel Langestraat, Alkmaar
TE ALKMAAR,
op VRIJDAG 19 DECEMBER a.s.
v.m. 10 uur op het terrein der
houtveiling aan den Bergerweg,
van:
Drie 3-wielde karren, waarvan
1 z. g. a. n. met iervat, bieten
snijder, karn, zeer geschikt voor
ijs en boter, onderstel van een
bakwagen, melkvvagentje, dres-
seerkar en compleet kartuig.
AMOUREUS KGUD3HBURG,
Deurwaarders.
DOET UW VOORDEEL.
Eerst kijken, dan koopen.
Electr. Waschmachines vanaf
80; Handwaschmachinej van
af 25. Het adres voor het om
bouwen van uw bandmachine
in een electrisclie. Alsmede alle
reparatiën aan waschma hines
en wringers, alleen in de electri-
sche kuiperij met den blauwen
lichtbak van JAC. STIKVOORT,
Achterdam 8, Alkmaar.
mouwen.
)KSSIN&
%aaS.ma.rltt 50.
BIJ
KRENTEN (heerlijk zoet) per pond 25 ct. bij de 5 p. 23 ct.
ROZIJNEN (Sun Maid) per pond 20 ct., bij de 5 p. 18 ct.
ROZIJNEN (Sultane, prachtig geel) per pond 33 ct.
TUTU FPUTTI (mooi gesorteerd) p. p. 27 ct. b. d. 5 p. 25 ci.
SCHIJFJES APPELEN per nend 4C ct. 3 pond voor 1.09.
STUKJES APPELEN per pond 45 ct., 3 pond voor 1.20.
ABRICOZEN (extra mooi) per pond 27 ct., 2 pond v. 50 ct.
PEREN (bijzonder lekker) per pond 36 ct., 2 p. voor 55 ct.
PRUIMEN (Honingzoet) 1H pond voor 25 ct.
PRUIMEDANTEN per pond 20 ct., 25 ct., 30 ct.
SNIPPERS (vervangt sucade) per ons 10 ct., p. pond 40 ct.
PRIMA TARWEBLOEM per pond IS ct., 5 pond voor 45 ct.
ZELFRIJZEND BAKMEEL (van Honing) per pak 18 ct.
1) pak voor 35 ct.
Dagelijks verscbe GIST verkrijgbaar.
BOTEROLIE (de allerbeste) per flesch 65 ct.
tri
niet
ken.
aan blijken van belangstelling ontbre-
LICHT OP!
Hedenavond voor rijwielen en motorrijtui
gen en andere voertuigen te 4.15 uur licht
op.
DE KANTOORBEDIENDEN IN DE
LITTERATUUR.
Voor het Mercurius-Instituut voor alge-
theene en vakontwikkeling sprak gisteravond
in de dancing van de Harmonie de heer dr.
P. H. Ritter Jr., letterkundige en journa
list te Utrecht, over het onderwerp: „De
kantoorbediende in de Litteratuur".
De heer Smit, voorzitter van de afd
Alkmaar van Mercurius heette alle aanwe
zigen welkom en verheugde zich over de
bevredigende opkomst. Spr. deelde het een
en ander mede van het doel van het instituut
voor algemeene en vakontwikkeling, dat niet
alleen op verschillende wijzen ontwikkelings
werk verricht, doch tevens de behoeften van
cultureelen aard wil bevredigen. De leden
van het curatorium stellen zich tot doel een
algemeene oriënteering te geven van de alge
meene ontwikkeling.
Spr. gaf hierna het woord aan de heer
dr. Ritter.
ring. De herinnering is juist zoo belangrijk,
want in de beelden, die zij bij ons oproept, is
waarheid. Die herinnering beheerscht ons le
ven passief. Actief beheerschen wij het zelf.
Het boek werkt op onze herinneringen, op
ons onderbewustzijn.
Niet alleen het zieleleven gaaf maken,
maar ook de opvoeding van de ziel kan door
het lezen van een goed boek geschieden
(Goethe).
Het boek geeft ons ook een algemeenen
kijk op de dingen, een objectiviteit; de littera
tuur leert ons iets beoordeelen aan zijn wet
matigheid.
De keuze van boeken is een zeer belangrijk
iets. Wie met de „run" meeleest, wie het boek
dat in de mode is leest, leest nog geen littera
tuur.
Het boek moet een zoo heerlijk iets in ons
huis en ons leven zijn, dat men er gaarne
eenige van zijn spaarpenningen voor op
offert. Het boek kan een reliqui worden, dat
tastbaar een wereld weergeeft die alleen van
ons is. Door dat boek krijgen we een visie op
de wereld.
Spr. schetste vervolgens de karaktertrek
ken van den kantoorbediende, zooals die in de
litteratuur wordt geschilderd.
De kantoorbediende wordt steeds als een
Dr R i t te r gaf eerst een inleiding tot het I braaf mensch voorgesteld. Een andere merk
waardigheid is zijn buitengewone regelma
tigheid. In het tooneelstuk van Kaiser „Von
Morgen bis Mitternacht" komt dit heel sterk
tot uiting. Een derde eigenschap, die door de
geheele litteratuur heen blijkt, is zijn afhan
kelijkheid van zijn patroon (in Dickens
„Christmas Carol", A. M, de Jong's „Het
Évangelie van den haat"). De verhouding
moet op organisatorisch begrip rusten Het
mag geen machtsverhouding zijn. Een vol
gende eigenschap is, dat de kantoorbediende
b°ek en het lezen ervan
Ingaan in bet boek is een heerlijkheid, het
is het ingaan in een wondertuin, in een too
verwereld.
Men kan op twee manieren lezen. Men kan
boeken lezen om er vergetelheid om er een
soort bedwelming in te vinden, maar men
kan ze ook lezen om kennis te krijgen van
datgene waarvan we zoo heel weinig afwe
fc-n, van ons zelf, van onze eigen ziel. We
letten heel weinig op één ding, de herinne
naief is van betrouwbaarheid.
Spr. ging die algemeene karakteristiek toet
sen aan verschillende boeken. In de „Christ
mas Carol" wordt de kantoorbediende
Scretchen door zijn patroon Scrooge begena
digd Zooiets kennen we tegenwoordig bijna
niet meer.
In de Roman van Bernard Band van
Herman Robbers wordt de strijd tegen de
verleiding van de groote'stad geteekend
Tegenwoordig zijn die verkidingen niet meer
zoo specifiek eigen aan de greote stad.
Zeer curieus is het motief van ,,'t Is maar
een pennelitiker" van de Oude Heer Smits
(Max Prager Lindo). De moraal ervan is
„Wat is de kantoorbediende toch een goede
lobbes". Dit type is zich gaan veranderen in
de kracht-bewuste, zich organiseerende wer
ker. Hij heeft de lebbes vermoord en na den
dood van dien lobbes is de sociale werker
geboren.
Van die trouwhartigheid en gemoedelijk
heid gaf spr. nog een voorbeeld uit een
schets van Herman Heijermans.
De litteratuur heeft den kantoorbediende
eigenlijk eenzijdig voorgesteld en het type
aan den lagen kant gehouden.
Spr. ging nu over tot de moderne littera
tuur, die zich vooral bezig houdt, met mal
versaties, door kantoorbedienden gepleegd,
psychologisch te beschouwen.
In „Justice" van Galswgrthy treedt een
kantoorbediende uit zijn regelmatigheid door
geld te stelen voor een vrouw voor wie hij
deernis voelt. Ook uit een boek van mevr
IJssel de Schepper ziet men de kentering die
in het begrip kantoorbediende komt. De indi-
vidueele persoonlijkheid dringt door het
masker van de conventionaliteit in onze hui
dige litteratuur.
Spr. wees op het tooneelstuk van Kaiser
„Von Morgen bis Mitternacht" dat een dag
leven van een kassier uitbeeldt, die door het
bedwelmend parfum van een voorname dame
zich plotseling bewust wordt van het lokken
de leven. Hij steelt geld, tracht de voorname
dame te verleiden, wedt bij de rennen, en komt
tenslotte op het zondaarsbankje van het Le
ger des Heils" terecht. Hij keert zich tot
Christus en gooit zijn portefeuille met gesto
len' bankbiljetien weg. Dan gebeurt het men-
schelijke. De heissoldaten grabbe'en het geld
en geven hem aan bij de politie.
Deze kassier is geen onbetrouwbaar type.
Hij wordt onbetrouwbaar door de tegenstel
ling tusschen zijn mechanischen eentoonigen
arbeid en het volle leven. Dit is cok het ver
schil tusschen de oude en de nieuwe littera
tuur.
Vicky Baum geeft in „Menschen in het
Hotel" eveneens iiet type van een kantoorbe
diende die vrij wil zijn. Hetzelfde motief heeft
Margot SchartenAmtink bewerkt in „Kom-
mieske". Nog een ander motief, dat in den
laatsten tijd in de litteratuur van den kan
toorbediende dringt is het heroïsche motief.
Spr. dacht hierbij aan het tooneelstuk „De
Telmachine" (Eamer Rice) waar een kan
toorbediende na veertig jaar dienst eindelijk
opslag durft vragen en dan te hooren kriigt,
dat hij ontslagen zal worden omdat de 'tel
machine ingevoerd wordt. De man vermoordt
dan in de losbarstende woede van veertig ja
ren van doodende regelmatigheid zijn pa
troon. En op het oogenblik dat hij den moord
pleegt, ziet hij heel zijn afgeloopen en toe
komstig leven aan zich voorbij trekken.
Ook hier is weer de benauwende regelma
tigheid in den kantoorbediende. Mogen we,
zoo vroeg spr., geen andere verwachtingen
over dit onderwerp koesteren? Slauerhoff
laat ons in „Schu.m en Asch" een kantoor
bediende zien, die van een ander type is. Hii
wijst in de richting waarheen we zullen moe
ten gaan.
De grootste grief, die spr. had, was, dat
men uitgegaan is van de gtestdoodendheid
en niet van den mensch en zijn organisatie
mogelijkheden. In de litteratuur is de kan
toorbediende er niet zoo afgekomen, als hij
er af had moeten komen. De levende kracht,
die ligt in de lust tot organisatie is te veel
vergeten, terwijl de arbeidsvreugde gewoon
lijk uit het oog wordt verloren De juiste,
volkomen zu» ere roman, waarin de kantoor
bediende hoofdfiguur is, is nog niet geschre
ven. Men heeft nog niet geteekend de span
ningen die op een kantoor of een bankinstel
ling kunnen voorkomen.
Spr. wilde het gesproken woord in een
wensch in een hypothese doen culmineeren.
Die wensch betrof dan ck schildering van
den oubouwenden en den tragischen kant
van het kantoorbediendenvak in de littera
tuur. Moge die leven in de litteratuur en
groeien in het werkelijk bestaan, aldus ein
digde spr.
Een krachtig applaus beloonde den be
gaafden spreker.
Van de gelegenheid tot het stellen van vra
gen maakte alleen de heer Breebaart ge
bruik. De heer dr. Ritter antwoordde op
diens vragen o.m. dat volgens de tegenwoor
dige begrippen omtrent illustraties in boeken
deze illustraties vergelijkbaar zijn met de
klavierbegeleiding bij viool of zangsolo.
Realisme is uit den booze; de illustratie moet
de fantasie vrij spel laten.
Spr. dankte tenslotte de aanwezigen voor
de betoonde aandacht.
De voorzitter sloot hierna de verga
dering waarbij hij den spreker van den
avond dank bracht, en wees op de noodzake
lijkheid tot organisatie van kantoorbedienden
