Ilkiimih ConranL
Landbouw en Veeteelt.
No. 4
Hinderd drie en dertigste Jaargang.
Radio-hoekje
Stadsnieuws
KEllLLETON.
iein Watjewer's
Tocht naar
Rusland.
RIJKSLANDBOUWWINTÉRSCHOOL
TE SCHAGEN.
De'ORooTte. we 6
MAAR /^OSCOU
(Wordt vervolgd).
1931.
»iii-<lag Jamitiri
Woensdag 7 Ja"ut*r'- D
Hilversum, 1875 M. (Uitsluitend VARA)
8 - Gramofoonp!. 9.15 Orgelspel door Joh
lontr 10— Morgenwijding (V. rK.
10.15 Orgelspel door Joh. Jong. ia30jgJj£
ze keuken" door P. J- kers. 11— Kaaio
Volte-Universiteit. Dr. A. K. W. Arntzen.us:
Voeding en Voedingsstoornissen bij het klei
ne kind 11.30 Concert door het V.A.ITA.-
Septet. 11.35 Gramofoonplaten. 12.- Poli
tieker. 12.20 Concert door het V A R A
Sentet. Gramofoonpl. 1.45 Gramoioonpl.
2.30 Vrouwenuurtje. 3.30 „Maak het zelt -
les. 4 30 Kindervertellingen. 5.30 Vraaghalf-
u ui tje voor kinderen. 6.15 Concert door het
V A.R A.-Mandoline Ensemble 6.50 Man-
doline-cursus door Joh. B. Kok. 7.20 Radio-
Volks Universiteit. 7.45 Politieber. 8.—
Gramofoonpl. 8.05 Uitz. uit Arnhem. Het
V A R A -Orkest. Rede van A. de Vries. 9.15
„Tine Kipra's Echtscheiding", tooneelspel in
5 bedrijven van Frangois Pouwels en Her
man Bouber. 10.30 Vervolg uitz. uit Arn
hem. 11.— Persber. 11.15 Gramofoonpl
12.Sluiting.
Huizen, 298 M. (Uitsluitend N.C.R.V.)
8—8.15 Schriftlezing. 8.15—9.30 Morgen
concert. 10.3011.Ziekendienst. 11.—
]2.— Harmoniumbespeling M. F. Jurjaans.
V|Mej. D Mijnhoul, sopraan. 12.12.30 Gra
mofoonplaten. 12.302Concert. Jan Ri-
cheters, viool. P. de Vries, fluit. Ellen San-
dow, piano en harmonium 2.—2.30 Gramo
foonplaten. 2.30—3.— Lezen van Christ
Lectuur. 3.—4.30 Concert. Mej. T. Reijnders,
sopraan. H. J. Berghout, cello. Mej. R.
Beute, piano. 4.304.45 Gramofoonpl. 4.45
—5.Zenderverzorging. 5.-6.Kinder
uurtje. 6—6.30 H. Pilon: „De kalimeststof
fen". 6.30—6.40 Koersen Vaz Dias. 6.40
7.05 Halfuurtje voor het Binnenvaart-On-
derwijsfonds. 7.057.30 A. de Jong (Krist-
lik Frysk Selskip: „Forlerne Skatten". 7.30
—8.Dr. G. Esselink „Ons bestaan een
worsteling om het leven (VI)". 8.10.20
P. J. Colijn: „Als 't water dreigt". Daarna
Concert. Stafmuziek van het Zesde Reg. Inf.
Breda o. 1. v. L. de Morée. 10.2010 30
Vaz Dias. 10.3011.30 Orgelconcert door
George Stam
Daventry, 1554.4 M. 10.35 Morgenwij
ding. 11.05 Lezing. 12.20 Gramofoonplaten.
I.20 Orkestconcert. 2.202.50 Concert. E.
Fenton, alt. G. Dowell, tenor. 3.50 Orkest
concert. 5.05 Orgelspel door R New. 5.35
Kinderuurtje. 6.20 Lezing. 6.35 Berichten.
7 Pianospel door F. Dawson. 7.20—7.40
Lezing. 7.45 Lezing. 8.05 Orgelspel door
Q MacLean. 8.40 „The to the Situation"
Spel van L. Sieveking. 9.20 Berichten. 9.35
Berichten. 9.40 Lezing. 10.Kamermuziek
voor het Roth-Striikkwartet. Het Radio-koor
II.20—12.20 Dansmuziek.
Parijs „Radio-Paris"1725 M. 12.50 Gra
mofoonpl. 4.05 Gramofoonpl. 6.50 Gramo
foonplaten. 9.05 Concert. Orkest en solisten.
9 50 Fragmenten uit „Rigoletto" van Verdi.
Orkest en solisten.
Langenberg, 473 M. 6.207.20 Gramo
foonplaten. 9.3510.35 Gramofoonpl 11.30
Gramofoonpl. 12 251.50 Orkestconcert.
4.205 20 Orkestconcert. 7.05 Concert. Or
kest- koren en solisten. Daarna berichten en
tot 11.20 Orkestconcert.
Kalundbcrg, 1153 M. 2.50—4.50 Orkest
concert en voordracht. 7.20—8.20 Concert
Orkest en vocale soliste. 8.50—9.10 Liede
ren-voordracht. 9.25—10.i5 Concert. Strijk
kwartet. 10.1511.50 Dansmuziek.
Brussel, 508.5 M. 5.20 Dansmuziek. 6.
Vervolg Dansmuziek. 6.50 Concert door Om-
roep-trio. 8.35 Concert. Kath. Belgische
Radio.
Zeesen, 1635 Al. 5.2010.20 Lezingen en
voordrachten. 10.20 Herdenkingsfeest uit de
Singakadamie. 11.2012.15 Gramofoonpl
12.15—1.20 Berichten. 1.20—2.20 Gramo
foonpl. 2.203.50 Voordrachten en lezingen.
3.50—4 50 Orkestconcert. 4.50—7.25 Lessen
envoordrachten. 7.40 Orkestconcert. 8.30
Hoorspel „Das Eingesandt". Paul Keiler
9.10 Dansmuziek. 9.35 Berichten en daarna
tot 11.50 Dansmuziek.
DIENSTPLICHT.
Bekendmaking van uitspraken inzake
vrijstelling.
De Minister van Defensie heeft omtrent
de aanvrage om vrijstelling van den dienst
plicht wegens het bekleeden van of opleiding
tot een geestelijk ambt, betreffende den hier
onder genoemden persoon, de uitspraak ge
daan, achter zijn naam vermeld:
S. J. GROOT, lichting 1931.
Uitspraak: voor goed vrijgesteld.
Tegen deze uitspraak kan uiterlijk den
TIENDEN DAG na den dag dezer bekend
making in beroep worden gekomen door:
a den ingeschrevene, wien de uitspraak
geld of door diens wettigen vertegen
woordiger;
b door elk der overige voor deze gemeente
ingeschreven personen of door diens wet
tigen vertegenwoordiger.
Het verzoekschrift daartoe moet met rede
nen omkleed en word^p ingediend bij den
Burgemeester, ter secretarie dezer gen °ente,
afdeeling Militaire Zaken, die voor de doqr-
zending aan de Koningin zorgt.
Alkmaar, 5 Januari 1931.
De Burgemeester van Alkmaar,
WENDELAAR.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR brengen ter algemeene ken
nis dat in het Gemeenteblad van Alkmaar,
Nr. 1196, is opgenomen het besluit van den
Raad dier gemeente van 27 November 1930,
waarbij is vastgesteld eene
verordening tot wijziging van het
Reglement voor het Burgerlijk Arm
bestuur te Alkmaar.
Deze verordening is heden afgekondigd en
gedurende drie maanden ter secretarie ter
lezing gelegd, waar zij tevens in afdruk; tegen
betaling der kosten, verkrijgbaar is.
Alkmaar, 3 Januari 1931.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
WENDELAAR, Burgemeester
A KOELMA, Secretaris.
de eerste alinea van artikel 28 der bouw- en
woningverordening ten aanzien van het bou
wen, volgens overgelegde teekening van een
trekkas op een terrein in den Eendrachtspol-
der, kadastraal bekend in sectie E nr. 545,
door P. van der Velden, alhier, onder voor
waarde, dat, wanneer te eeniger tijd in de om
geving van het te stichten gebouw een woon
wijk mocht verrijzen, deze ontheffing niet
meer van kracht zal zijn.
VERKOOP GROND JULIANA VAN
STOLBERGLAAN.
In bijlage No. 172 schrijven B. en W.:
De heer A. Tip, alhier, heeft gevraagd voor
zich of zijne lastgevers te mogen koopen een
aan deze gemeente in eigendom toebehoorend
perceel bouwterrein, gelegen aan de Juliana
van Stolberglaan, kadastraal bekend gemeen
te Alkmaar, sectie F, nr. 2723, ter grootte
van ongeveer 871 c.A., voor den prijs van
12 per c.A.
Dit perceel is op het bij de stukken ge
voegde kaartje in roode kleur aangegeven.
B. en W., noch de commissie van bijstand
voor het grondbedrijf hebben tegen dezen ver
koop bezwaar, in verband waarmede B. en W
den Raad voorstellen het desbetreffend be
sluit te nemen.
10»
Bij het aanbreken van den dag, den 16den
November, kwamen wij weder in het geweer,-
en toen het geheel dag geworden was werd
er een bevel van den Keizer bekend gemaakt
dat alle vakante officiers-plaatsen moesten
vervulo worden. Alzoo werd de oudste eerste
luitenart tot kapitein; dt oudste tweede luite-
nant tot eersten luitenant, en de oudste
sergeant-majoor tot tweeden luiteoant bevor
derd. Dit scheen mij toe als een middel om
het reeds moedeloos voik. weder eenigszins
kragt bij te zetten. Hierdoor werden zij, die
dat geiukkig lot trof. met nieuwen moed
bezield, om alle gevaren te trotseeren; schoon
de meesten van hun er niet lang genot van
zullen gehaa hebben Hiervan zag ik althans
een voorbeeld.
De eerste luitenant-adjudant van het 44st«
regiment, had bij die gelegenheid den rang
van kapitein gekregen. Toen wij nu dien dag
in gesloten kolonnen op den vijand aanruk
ten. en genoegzaam genaderd zijnde cm den
aanval te beginnen, deployeerden, en hii d-
guides met juistheid wilde rigten. trof hem
een vijandelijke kanonskogel, welke zijn hoofd
vermorselde. Hij was een jongmensch, zoo het
mij voorkwam van ongeveer vier en twintig
jaren. Weinige minuten dus had hij g°not van
die bevordering waardoor hij zich zoo ge
lukkig gevoeide als een vorst Wie weet welke
plannen hij niet reeds voor de toekomst
vormde, en zich in het verschiet welligt
reeds met den maarschaikstaf in de hand zag
en au, yeraictigde de dood op ceamaal.
VERHUUR VAN GROND.
B. en W. schrijven in bijlage Nr. 171:
De heer S. Fraijman alhier, heeft verzocht
het achter het perceel Laat nr. 41 gelegen
stukje grond, kadastraal bekend gemeente
Alkmaar, sectie B, nr. 3772 gedeeltelijk, ter
grootte van ongeveer 200 M2„ na 1 Februari
a.s., het tijdstip waarop de thans gelden
de huurovereenkomst eindigt, opnieuw van de
gemeente te mogen huren, tegen een huur
prijs van 75 per jaar.
Voorts heeft de gemeente krachtens huur
overeenkomst van 24 Mei 1921 aan de N. V
Alkmaarsche Machinefabriek voorheen J.
Schouten tot 1 Mei a.s. verhuurd een perceel
gemeentegrond en -water, kadastraal bekenci
gemeente Alkmaar, sectie B, nr. 3953 gedeel
telijk ter grootte van ongeveer 159 M2. Be
doelde fabriek is inmiddels in eigendom over
gegaan aan de N. V. Machinefabriek en
scheepswerf „De Volharding", gevestigd te
Alkmaar, in verband waarmede deze N. V.
heeft verzocht het perceel grond en water, dat
op de bij de overige stukken ter inzage geleg
de teekening nader is aangegeven, met ingang
van 1 Januari 1931 van de gemeente te mo
gen huren, tegen een huurprijs van 111.30
per jaar 0.70 per M2.).
Tegen inwilliging van deze verzoeken heb
ben B. en W. geen bezwaar, naar aanleiding
waarvan zij den raad voorstellen het desbe
treffend besluit te nemen.
VERKOOP VAN AAN DE PALING
STRAAT EN DE FONTEIN VERSCHUIR
STRAAT GELEGEN GROND.
B. en W. schrijven in bijlage Nr. 10:
Van den heer H. Vos alhier, ontvingen wij
een verzoek om aan hem of zijne lastgevers
te verkoopen een tusschen de Palingstraat en
de Fontein Verschuirstraat gelegen perceei
bouwterrein, kadastraal bekend gemeent
Alkmaar, sectie F, nr. 2836 gedeeltelijk, ter
grootte van ongeveer 945 M2., voor den prijs
van 10 per M2.
Dit perceel is op de bij de stukken gevoeg
de teekening in roede kleur aangegeven.
Daar noch B. en W., noch de commissie
van bijstand voor het grondbedrijf, tegen
dezen verkoop bezwaar hebben, stellen B. en
W. den raad vóór het desbetreffende besluit
te nemen.
ONTHEFFING ARTIKEL 28 BOUW
EN WONINGVERORDENING.
B. en W. schrijven in bijlage No. 12:
Bij ons college is ingekomen een adres,
waarbij P. van der Velden alhier, ons ver
dunning verzoekt tot het bouwen van een trek-
cas op een terrein in den Eendrachtspolder
kadastraal bekend in sectie E nr. 545, vol
gens de bij het betreffende verzoekschrift
overgelegde teekening.
Vo'.gens de eerste alinea van artikel 28
der bouw. en >voningverordening is het verbo
den te bouwen anders dan hetzij aan bij de
inwerkingtreding dier verordening bestaand
openbare straten, hetzij aan openbare stra
ten, aangelegd overeenkomstig de bepalingen
dier verordening, hetzij aan aan te leggen
openbare straten. Van deze bepaling kan
Uwe vergadering volgens de 2e alinea van
hetzelfde artikel ontheffing verleenen.
Waar het de bedoeling is de te stichter
trekkas op meer dan 10 meter uit den open
baren weg te bouwen en deze derhalve vol
gens de omschrijving in de 3e alinea van be
doeld artikel niet aan een openbare straal
komt te liggen, is voor de uitvoering van h
bouwplan ontheffing van het verbod van ba
vengenoemd artikel der bouw- en woning-
verordening noodig.
B. en W. hebben tegen het verleenen der
vereischte ontheffing geen bezwaar en geven
den Raad mitsdien in overweging te beslui
ten:
ontheffing te verleenen van het verbod in
GEMEENTELIIKE GENEESKUNDIGE
'DIENST.
In bijlage No. 170 schrijven B. en W.:
Ingevolge art. 37 der Besmettelijke Ziek
tenwet S 1928 No. 265 gelden ten aanzien
van een gemeente of een groep van gemeen
ten, welke een gezondheidsdienst heeft, hetzij
ingevolge wettelijk voorschrift, hetzij on
der goedkeuring van den Minister van Ar
beid, Handel en Nijverheid alleen inge
volge plaatselijke verordening, de bepalingen
der bovenaangehaalde wet met de navolgen
de wijzigingen:
A. lo. De kennisgeving, bedoeld in art. 2,
wordt gedaan aan den directeur van den ge
zondheidsdienst, binnen welks gebied de lij
der of de vermoedelijke lijder zich bevindt. E)e
directeur doet van het vaststellen van een ge
val van besmettelijke ziekte binnen 24 uur,
nadat 't tot zijn kennis is gebracht of hij er
zelf toe heeft medegewerkt, mededeeling aan
den burgemeester van de gemeente, binnen
welke de lijder zich bevindt en aan den in
specteur.
2o. Indien de geneeskundige een geval van
besmettelijke ziekte van groep A. vermoedt,
kan de directeur van den gezondheidsdienst
het oorcWl van den inspecteur vragen. Diens
uitspraak is beslissend voor de toepassing
van deze wet op het geval.
B. Voor de toepassing van artikel 3 en
van artikel 4, tweede en zesde lid, treedt de
directeur van den gezondheidsdienst in de
plaats van den door den burgemeester onder
goedkeuring van den inspecteur aangewezen
geneeskundige; voor de toepassing van arti
kel 9, eerste lid, en van artikel 23, eerste lid,
treedt hij in de plaats van den door den bur
gemeester na advies van den inspecteur aan
gewezen geneeskundige.
G Voor de toepassing van artikel 8, derde
lid, van artikel 11 en van artikel 13 treedt de
directeur van den gezondheidsdienst in de
plaats van den inspecteur.
Wij hebben den directeur van den gemeen
telijken geneeskundigen dienst verzocht ons
mede te deelen of er, naar zijn oordeel, aan
leiding bestaat te bevorderen, dat artikel 37
der wet op de besmettelijke ziekten ook voor
deze gemeente zal gelden.
Bij schrijven van 20 November j.1. deelde
de directeur ons mede, ter zake overleg te
hebben gepleegd met den inspecteur van de
Volksgezondheid, Dr. J. J. Th. Doyer, en met
dezen van meening te zijn, dat het voor de
vlotte uitvoering der bepalingen van de Be
smettelijke Ziektenwet wenschelijk is, dat art.
37 dier wet ten aanzien van den gemeentel,
geneeskundigen dienst alhier toepassing
vindt.
Mocht Uwe vergadering daartoe besluiten,
dan is eene aanvulling der betreffende veror
dening noodig, in dien zin, dat de dienst
voortaan zal heeten „Gemeentelijke genees
kundige en gezondheidsdienst" en dat in arti
kel 1 dier verordening, aan de opsomming
der werkzaamheden waarmede de dienst be
last is, tusschen sub 4 en sub 5 wordt inge-
lascht:
„de uitvoering der bepalingen van de Be
smettelijke Ziektenwet S 1928 Nr. 265,
„voor zoover art. 37 aier wet dit toelaat".
Het zal noodig zijn dan tegelijkertijd de
instructie voor den directeur van den gemeen
telijken geneeskundigen dienst aan te vullen.
B. en W. stellen den Raad vóór, dien over
eenkomstig te besluiten.
VERHUUR VAN AAN DEN FRIESCHE-
WEG GELEGEN GROND.
In bijlage No. 13 schrijven B. en W.:
De Vereeniging van Volkstuinders te Alk
maar heeft ons verzocht het aan den Frie-
scheweg gelegen terrein, dat de gemeente als
volkstuintjes heeft ingericht en in gebruik
geeft, te mogen huren en alszoodanig te mo
gen exploiteeren, een en ander op grond van
de in het bij de overige stukken ter inzage ge
legde verzoekschrift van 16 December 1930
vermelde redenen.
Tegen inwilliging van het verzoek hebben
wij geen bezwaar, indien de Vereeniging het
terrein bij wijze van proef voorloopig voo
den duur van één jaar in huur ontvangt en
zij daarvoor een huur betaalt van 648.30,
n.1. het totaal bedrag van de tot nu toe voor
de desbetreffende volkstuintjes per jaar ge-
inde huren. Ook de commissie van bijstand
voor het Grondbedrijf heeft zich met deze ver
huring vereenigd.
In verband hiermede stellen den Raad voor
te besluiten:
voor het tijdvak van 1 Februari 1931 tot 1
Februari 1932 aan de Vereeniging van Volks
tuinders alhier, te verhuren de aan de ge
meente toebehoorende, aan den Friescheweg
gelegen perceelen grond, kadastraal bekemi
gemeente Alkmaar, sectie C., nr. 2970, en een
ter plaatse afgepaald gedeelte van de kada
strale perceelen sectie C, nr. 3087 en 3088
tegen een huurprijs van 648.30 in totaal
onder voorwaarde, dat de Vereeniging dezen
grond als volkstuintjes exploiteert met inacht
neming van de door B. en W. voor de tuintjes
te bepalen huren en de nader door dit Col
lege vast te stellen voorschriften.
794, tezamen groot ongeveer 33 aren 10 cen
tiaren. eigenaar de heer J. Stroet alhier.
De heeren Groot en Stroet hebben zich bij
de voortzetting der onderhandelingen bereid
verklaard genoemde aan hen toebehoorende
perceelen aan de gemeente te verkoopen voor
den prijs van respectievelijk 23500 ea
19000 in totaal.
In overeenstemming met het door de com
missie van bijstand voor het grondbedrijf uit
gebrachte advies, dat bij de overige stukken
ter inzage ligt, stellen wij U voor bedoelde
perceelen grond aan te koopen. Hierdoor
wordt het mogelijk de plannen tot verbree
ding van den Bergerweg en de omlegging
van de Houtvaart geheel uit te voeren."
Wij stellen U derhalve vóór te besluiten:
aan te koopen:
A. van F. Groot alhier, een erf en tuin ge
legen aan den Bergerweg, tezamen groot on
geveer 15 aren 17 centiaren, kadastraal be
kend gemeente Alkmaar, sectie C, nr. 3119,
3L74 en 3212, voor den prijs van 23500 in
totaal, onder nader vastgestelde bepalingen.
B. van J. Stroet alhier, een erf en een per
ceel weiland gelegen aan den Bergerweg, te
zamen groot ongeveer 33 aren 10 centiaren,
kadastraal bekend gemeente Alkmaar, sectie
C, nr 3306 en 794, voor den prijs van
19000 in totaal, onder nader vastgestelde
bepalingen.
AANKOOP GROND VOOR
OMLEGGING HOUTVAART.
In bijlage No. 9 schrijven B. en W.:
Uwe vergadering heeft bij besluit van 27
November j.1., nr. 10, goedgekeurd door Ged
Staten dezer provincie bij besluit van 24 De
cember 1930, nr. 131, o.a. het voor de omleg
ging van de Houtvaart benoodigde huis en
erf, kadastraal bekend gemeente Alkmaar
sectie C, nr. 3069, van den heer D. Besse
aangekocht. Bij ons desbetreffend voorstel
van 25 November j.1. (bijlage nr. 148), ves
tigden wij er uw aandacht op, dat wij om
trent den aankoop van de overige voor de om
legging van de Houtvaart benoodigde ter
reinen met de eigenaren nog geen overeen
stemming hadden bereikt.
Behalve het bovengenoemde van den heer
Besse aangekochte perceel heeft de gemeentp
den eigendom noodig van de nabij den Ber
gerweg gelegen perceelen grond, kadastraal
bkend gemeente Alkmaar, sectie C, nr. 3119,
3174 en 3212, tezamen groot ongeveer 15
aren 17 centiaren, eigenaar de heer F. Groot
alhier, en de perceelen, sectie C, nr. 3306 en
59ste Algemeene vergadering van
de Vereeniging van Oud-Leer
lingen.
In de „Ceres" te Schagen werd gisteren
bovengenoemde vergadering gehouden, die
matig bezocht was
De voorzitter, de heer K. Koster Jz., open
de de vergadering met een woord van welkom
en met de beste wenschen voor 1931.
Met een bezwaard hart aldus spr. be
ginnen we het nieuwe jaar, waarin de crisis
zijn hoogtepunt bereikt, zoodat er van een
langdurende malaise kan worden gesproken.
De gevoerde partijpolitiek noemde spr.
verre van gunstig voor de algemeene belan
gen. Met de gelden b.v., die thans besteed
worden voor het stichten van allerlei secte-
scholen, kon de regeering heel wat doen ter
verlichting van de sociale lasten die drukken
op den landbouw.
Voorals in dezen tijd moeten we aldus
spr. een ruimen en open blik hebben voor
hetgeen gebeurt en staat te gebeuren, om
daardoor kennis op te doen; in verband hier
mede wekt spr. op tot bijwoning van de serie
lezingen, die deze maand voor de vereeniging
zullen worden gehouden.
De notulen van de 30 Juli '30 gehouden
vergadering werden onveranderd goedge
keurd.
De secretaris, de heer J. Sijp Jr., deed en
kele mededeelingen, die geen stof tot bespre
king opleverden. Blijkens het jaarverslag is
't ledental met 5 toegenomen en bedraagt
dit thans 205; het aantal donateurs steeg van
2 tot 3. Het jaarverslag werd onder dank
aan den secretaris vastgesteld.
Ir. L. de Vries deed eenige mededeelingen
over het stichten en het doel van een Selectie-
mesterij. Spr. toonde met cijfers aan de toe
name van de varkensfokkerij en de verbete
ring daarvan sinds 1900. In 1900 telde Ne
derland 580.000 varkens, in 1930 1.990.000
varkens, Noord-Holland in 1900, 30.000 var
kens, in 1930, 103000 varkens. Voorts had
N.-Holland i nl930 207.000 stuks rundvee en
105.000 schapen.
Door kruisingen werden vele verbeteringen
bereikt wat exterieur, fok- en exportwaarde
betreft. Van de verschillende soorten bleven
als de beste gehandhaafd 't Engelsch Groot
Yorkshire en het Veredeld Duitsch Landvar-
ken. Groot verschil zit er tusschen deze soor
ten niet. Door zuivere teelt komt men tot een
beteren veestapel.
In 1907 ontstond de Noord-Holl. Varkens-
Fokvereeniging met plaatselijke afdeelingen.
In 1918 werd de vereeniging gereorgani
seerd; doordat de plaatselijke afdeelingen
werden opgeheven kwam er veel verbetering
in de technische boekhouding; de gereorga
niseerde vereeniging heette voortaan N. EL
Groot Yorkshire Stamboek.
Om te komen tot het goede type werd aan
dacht besteed aan model, vruchtbaarheid,
gelijkmatig zware biggen, zeugen die vol-
snijden.
Óp eenmaal kwam er bevel om alle onnoo-
dige wagens te verbranden, uitgezonderd de
ammunitie wagens; deze werden dus alle op
eene hoop zamen gebragt en aan de vlammen
ten prooi gegeven. De paarden werden voor
het geschut gespannen. Hierdoor leden de ar
me Vivandièies het meest; daar zij thans, van
wagens en paarden verstoken zijnde, genood
zaakt waren te voet te gaan.
Den 14den November dus ten einde ge
bragt hebbende bivouaequeerden wij in het
gezigt van den vijand, en zetteden des ande
ren daags onzen togt voort, ten einde den
grooten weg van Moskou te Dereiken, langs
welken de groote armée in vollen terugtogt
was. Wij moesten dus de Russen, zoo veel
mogelijk, tegenhouden, opdat dezelve den
pas niet zouden afsnijden Zoodra wij een
bosch verlaten hadden, maakten wij halt en
regtsom keert; en te einde de Russen te
beletten, om ons te vervolgen, plaatsten wij
ons geschut zoo. dat het bijna niet mogelijk
was, om uit het bosch te komen; en dit was
de eenigste weg, dien zij passeeren konden
deze hersenschimmen. O mensrh! zoo is uw
bestaan. Wat verheft gij u op rang, titels,
rijkdom, enz. Het moge wat korter of langer
duren, eenmaal verdwijnt al deze heerlijk
heid als 'n schaduw; vorst en bedelaar, maar
schalk en soldaat, keeren eenmaal tot het
zelfde stof terug! En hoe men in zulke om
standigheden een voorgevoel kan hebben van
zijnen aan naderenden dood, zag ik ook hier
uit het voorbeeld van den eersten luite
nant der voltigeurs Ondorp van ons rege-
ment. Daar de vijand ons manmoedig af
wachtte, en wij niet onkundig waren, dat er
dezen dag slag zoude geleverd worden, was
iedereen natuurlijk op de toekomst bedacht
en velen schenen voor zich het er rste te
vreezen. Onder dezen was ook Ondorp.
welke, voordat de slag aanving, tot mij
zeide „Ais het ongeluk wil, dat ik sneuvele,
doe dan uw best om mijne bloedverwanten
hiervan te verwittigen; en zoo gij den dood
hier mogt vinden, zal ik even zoo omtrent u
handelen". Zijn voorgevoel werd ook maar
al te zeer bewaarheid, want een vijandelijke
kogel doorboorde zijn hoofd. Ik werd hier
dadelijk van verwittigd, spoedde mij naar de
plaats waar hij gevallen was. en vond hem
reeds levenloos daar neder liggen. Ik achtte
mij geregtigd om zijnen mantel (Ondorp zijn
paard en mantelzak werden op het slagveld
aan de meestbiedende verkocht, evenwel heb
ik redenen om te gelooven dat hier nimmer
iets van teregt gekomen is) die hem toch van
geen nut meer konde zijn, tot mij te nemen
en deze kwam mij in het vervolg zeer goed te
pas, om mij tegen de koude te beschutten
Het reeds bevroren bloed kieefde nog aan
denzelven, en het duurde niet lang, of het lijk
was ten eenenmale van kleeding beroofd:
want ieder was er op uit om iets, wat tot
dekking kon strekken, te bekomen. Doch moest
men hier schielijk bij zijn, terwijl het lichaam
warerwij^zoo Sf ^oren^dafer111 gS Daar wij nu de groote Straat genaderd den; toen wij op het onverwachtste van
mogelijkheid zoude geweest zijn, om de klede- i waren, zagen wij de in wanorde terug trek- dezen voorraad beroofd werden. - De
rgfl er ai te kr;j*en zoitfer ze is stukken te kende armée m Moskou, Mea zag er m ai-1 koude was reeds zoodanig gevorderd,
lerlei costumes. de meesten zonder wapenen,
maar met buit beladen, waaronder zij som
tijds gebukt gingen. Zelfs waren er die slede
en paard hadden, welke met kostbaarheden
beladen waren; ook deze konden de rivier
niet over en moesten dus de gestolen buit
weder vaarwel zeggenhoevele zullen er niet
geweest zijn die voor de toekomst reeds
kasteelen in de lucht gebouwt hebben, en die
dit alles nu wel voor 'n stuk brood hadden
willen geeven. Iedereen zocht een goed heen
komen, om den gemaakteu buit in veiligheid
te brengen: doch slechts zeer weinigen ge
lukte dft; velen bezweken onder hunne last;
meer dan tachtig verdronken in een meer, en
de overigen werden door de Berezina gestuit,
welke het hun niet gelukken mogt weder over
te trekken. Duizenden van deze traineurs
voegden zich bij ons; doch hoe meer zij zich
thans veilig waanden, hoe nader zij bij het
tegendeel waren.
Wij voerden vee mede, bestaande uit
koeijen, schapen en varkens, waarbij ten
minste nog zestig stuks hoornvee was,
dewelke door eenen onderofficier en
eenige manschappen voortgedreven wer-
dat de meeste riviertjes welke wij pas
seerden, zoo sterk digt gevrozen waren,
dat de weg reeds over dezelve gebaand
was. Eenmaal toen ook onze kudde eene
rivier passeerde, alwaar eenige gaten in
het ijs gemaekt w aren, ten einde het vee
te drenken, drongen deze dieren zoo digt
op elkander om bij het water te komen,
dat de massa te zwaar zijnde, voor het
nog zwakke ijs, hetzelve begon te kraken.
Er was geen tijd om redding te kunnen
toebrengen en dus zagen wij ze voor onze
oogen in de rivier zinken, alwaar zij met
den stroom onder het ijs verdwenen;
zeer weinigen slechts werden gered. Hier
door geraakten wij in groot gebrek, zoodat
wij tot het eten van paardenvleesch gedwon
gen werden.
Na nog eenige dagen dus voortgetrokken
te zijn, zoodat wij de Russen altijd voor ons
en op zijde hadden; steeds manoeuvrerende,
om den vijand van de grote Straat af te hou
den en hem te beletten om den terugmarsch
der armée van Moskou te belemmeren, be
reikten wij eindelijk de groote Straat, en
sloegen als naar gewoonte, ons bivouaeq op
tegenover de Russen, welke er genoegzaam
ten gelijken tijde met ons aankwamen. Ech
ter vielen er geene vijandelijkheden voor,
want wij van onze zijde hadden er noch
lust, noch moed, noch krachten toe; en de
Russen lieten ons maar stil begaan, wel we
tende, dat wij toch eindelijk in de fuik zouden
lopen. Ons volk, door gedurige marschen af
gemat, sliep in de sneeuw liggende zoo goed,
alsof zij op een bed lagen; want de koude
waren zij reeds gewoon geworden. Dikwerf
had ik hier gelegenheid om mij te verwonde
ren, hoeveel een mensch niet kan doorstaan,
en aan welke ongemakken en ontberingen hij
niet door langdurigheid van tijd kan gewen
nen: echter behoort hier een sterk en gezon
lichaamsgestel toe. Men ziet dus hier uit wel
een groote schat dit is en hoe onverantwoor
delijk zij handelen die dit dierbaar geschen
des Hemels moedwillig verwaarloozen.
