mimisch turnt.
Honderd drie en dertigste laargang.
Woensdag Janna
Radio-hoekje
mJILLKTON.
jfapïiein Waqt¥ier'*\
Tbchfnaar
Rusland.
11
Ho. 5 1931*
Donderdag 8 AV d n
Hilversum, 1875 M. (ü,tslm^ S\J
8.01-9.50 Oramoloonpl. hel
het Orkest van het Arena Theater te Rot
dam. 2—2.30 Voor ^de vrouv. i4.
Naaicursus 4—4.30 Gramofoonpl. 430—
SafzwSuur.
Carlton Hotel te Amsterdam. Concert 6 JO
-7— Radio-VolksUniversiteit. 7 -7 30 En
gelsch voor gevorderden. 8.01 8.30Zjjj
voordracht door To v. d. Sluys, sopraan
Aan den vleugel: B arena Renden. 8.3fi-
9.Sportpraatje door H. Hol.ander. 9.
9 30 Aansf. van Gebouw „Kunstmin te
Dordrecht. Concert door Dajos Bela en zijn
orkest onder auspiciën van de A.V.R.U. 9.3
—10 20 Aansluiting van het Concertgebouw
te Amsterdam. Concertgebouw Orkest. Ma-
rix Loevensohn, cello. 10.20 Nieuwsber.
10 30_H._ Wederaansluiting van „Kunst
min" te Dordrecht. 11—12.— Gramofoon-
^Huizen, 298 Af. (8.—9.15 en 11.30—2—
K R O.; de N. C. R. V. van 10—11— en
2—11.30 uur). 8.—9.15 Gramofoonplaten
10—10.30 Zang. Dameskoor N.CR.V.
10.30^-11.Ziekendienst. 11.30—12
Godsdienstig halfuurtje. Past. Perquin.
12—1.30 Concert door het K.R.O.-Trio.
I.3 02.Gramofoonpl. 2—2.15 Gramo
foonplaten. 2—2.15 Gramofoonplaten 2.15
3.15 Handwerkcursus. 3.153.45 Vrou
wenhalfuurtje. 4—5— Ziekenuurtje. 5—
6 30 Concert. D. Lüsschen, fluit. Mej. Jo
Kroon, piano. Mare. E. Bouwmeester, har
monium. 6.30—6.40 Koersen Vaz Dias. 6.40
—6.45 Gramofoonpl. 6.457.Knipcur
sus. 7.7.30 Pluimvee-causerie door Klaas
Sluis (Van de Sluis' Fabrieken). 7.30—8.
Cursus Maleiscii. 8.10 45 Causerie door
Dr. H. J. Honders en Concert door 't Christ.
Radio-Orkest onde<- leiding van G. Stam. In
termezzo: Zang door Mej. Truus ter Steege,
sopraan. 10./az Dias. 10.3511.30 Gra
mof oon platen.
Daventry, 1554.4 Al. 10.35 Morgenwijding
II.05 Lezing. 12.20 Orgelspel door R. roort
I.20 Concert. P. Bindley, sopraan. W. H. J.
Jenkins, viool. K. Roe, piano. 2.20—2 50
Gramofoonpl. 3.20 Kerkdienst. 4.05 Dans
muziek. 4.50 Orkestconcert. 5.35 Kinderuur-
tje. 6.20 Lezing. 6 35 Berichten. 7. - Piano
spel door F. Öawscn. 7.207.40 Lezing
7.45 Lezing. 8 05 Concert M. Teyte, so
praan. Orkest. 9.20 Berichten 9.35 Berich
ten. 9.40 Lezing. 9.55 Concert. Militair Or
kest. W. Watcyns, bariton. 10.5012.20
Dansmuziek. 12.2512.25 Televisie.
Parijs ,Jiadio-Paris", 1725 Af. 12.50 Gra
mofoonpl. 4.05 Gramofoonpl. 6.50 Gramo
foonpl. (Dansmuziek. 8.20 Toomeluitz. 9 05
Concert. Zang en Instrum. Trio. 9.50 Con
eert. Kwartet, cellist en zargeres.
Langenberg, 473 Af. 6.207.20 Gramo
foonplaten. 11.30 Gramofoonpl. 12.251.50
Orkestconcert. 4.205.20 Orkestconcert
(Gramofoonpl.) 7.05—8.05 Orkestconcert.
8.05 Lezing en hoorspel. 8 20 Kamermuziek
Daarna: berichten en tot 11.20: Orkestcon
eert.
Kalundborg, 1153 Af. 11.20—1.20 Or
kestconcert. 2.204.20 Orkestconcert. Zang
4.205.Kinderuurtje. 7.209.20 Or-
pheus und Eurydice". Opera in 3 bedrijven
van Chr. W. v. Gluck. 9.3511.50 Dans
muziek.
Brussel, 508.5 M. 5.20 Gramofoonpl
6.50 Gramofoonpl. 8.35 Concert 9.05 Con
eert, georg. door de RESEF.
Zeesen, 1635 Af. 5.4011.20 Voordrach
ten en lezingen 11.20—12.15 Gramofoonpl
12.15—1.20 Berichten. 1.20—2.2Ö Gramo
foonplaten 2.203.50 Voordrachten 3.50
4.50 Orkestconcert. 4.507.50 Voordrachten
en lessen. 7.50 Orkestconcert onder leiding
van Karl. Mack. Solist Prof. Georg. Kulen-
kampff, viool. 9.35 Berichten en daarna tot
II.50 Dansmuziek.
andere A.V.R.O.-luistervinken opgeroepen
tot een algemeene vergadering in de groote
zaal van Salvatori aan den Binnen-Amstel.
Reeds ver vóór den vastgestelden tijd was de
groote zaal geheel gevuld.
Het A.V.R.O.-bestuur was voor deze ver
gadering uitgenoodigd doch was niet aanwe
zig.
De vergadering werd geopend door den
voorzitter dr. W. Westerling, die o.m. zeide,
dat deze vergadering niet was bijeengeroepen
cm te manifesteeren vóór of tegen de A. V.
R O. Wij zijn hier bijeen om rustig de zaken
onder de oogen te zien en om de goede zaak
van de A.V.R.O. te dienen, opdat de onpoli
tieke omroep niet geschaad worde.
Het*gaat hier, zoo vervolgde de inleider
om drie punten: 1. De publicaties in de Gel
derlander, 2. De kwestie VogtOudegeest en
3 Het royement mr. van Doorne.
Hierop was het woord aan dr. Max Juda.
die o.a. uitvoerig de verschillende beschuldi
gingen tegen den heer Vogt naging en be
toogde dat „De Telegraaf" invloed op de
A.V.R.O. en den '-eer Vogt uitoefent.
Wat de beschuldigingen tegen mr. van
Doorne betreft, merkte spr. nog op, dat de
beschuldiging zich van het gezag had wil
len meester maken, onzin is en te absurd om
ernstig te weerleggen. Spr. wees er op, dat
al'een van belang is, of er nog banden be
staan tusschen „De Telegraaf" en den heer
Vogt. Wanneer, aldus spr., het verwijt, dat
wij de AA R.O. kapot zouden willen maken,
juist was, zouden wij krankzinnig zijn. Een
onpartijdige commissie was oe weg geweest,
doch daar wilde ,nen niet aan. Gaarne zal
mr. van Doorne een eventueele uitspraak van
de commissie-de Visser aanvaarden.
Er is, zoo vervolgde sprsamenwerking
geweest tusschen de directie van de AVRO
en een andere omroepvereeniging. Wij heb
ben gemeend, dat dit zeer onjuist was, en dat
onze luistervinken dat niet wenschen (ge
roep: nooit!) Wij hebben hiertegen fel stel
ling genomen.
Hierop was gelegenheid tot het stellen van
vragen, waarvan verschillende aanwezigen
gebruik maakten.
Ten slotte werd de volgende motie aange
nomen:
De vergadering bijeengeroepen door het
Genootschap „Vrij Nederland" op 6 Januari
in Salvatori te Amsterdam, bezocht door on
geveer 1000 luistervinken en leden van ge
meld genootschap en abonnes van het week
blad „Vrij Nederland"
gehoord de uiteenzettingen der aldaar aan
wezige sprekers en de daarop gevolgde be
sprekingen inzake het royement van mr J.
H. van Doorne als lid van de A.V.RO. en
de bestuursleiding van de A.V.R.O.;
acht de eenige juiste, en in het belang van
de A.V.R.O. zijnde, oplossing van het con-
flict-mr. J H. van Doorne en de A.V.R.O.,
dat dit conflict aan het oordeel van een on
partijdige commissie wordt onderworpen;
spreekt de wenschelijkheid uit, dat het
daarheen geleid wordt, dat de commissie,
aangezocht door ar. J. Th. de Visser, zijnde
de heeren mr. B de Gaoy Fortman, mr C.
P. Romme en prof mr. C. W. de Vries, ook
haar onderzoek zal uitstrekken in den uitge-
breidsten zin. tot genoemd conflict en daar
over uitspraak za' doen;
geeft te kennen, dat de inhoud van het
weekblad „Vrij Nederland" hetwelk door het
bestuur in zijn perscommuniqué van 13 Dec
een gevaar voor de A.V.R.O. genoemd wordt,
volkomen deze bewering logenstraft en noo-
digt genoemd bestuur dringend uit deze be
wering nader te motiveeren
besluit deze motie ter kennis te brengen
van de pers.
HET BELEID VAN DE A
De kwestie van het
met mr. Van Doorne
V. R. O.
Avro bestuur
Een vergade
ring van het genootschap Vrij
Nederland.
Het Genootsci ap „Vrij Nederland" had
gen gisteravond zijn leden en abonné's en
ii
„^J2?"Jgedurjg teru8 trekkende, of beter
door den vijand terug gedreven be
reikten wij den 26sten November het armza
lige dorpje Tjerritski, hetwelk reeds al de
rampen des oorlogs had doorstaan, en van
bijna alle zijne bewoners verlaten was Er
waren slechts eenige weinige huizen overge
bleven, welke wij, door de felle koude ge
noodzaakt, in brand staken om ons bij der
zeiver vlammen nog eenigszins te verwar
men. En dit was doorgaans het lot van zoo
danig plaatsjes, waar de retirerende armée
doortrok. Ook was de weg overal als bezaaid
met doode menschen en paarden, met stuk
ken van gebrokene rijtuigen, enz. Dit alles
zamen genomen, vormde een toneel van ver
woesting, waarvan men zich geen denkbeeld
kan maken. Men spoedde zich, om, zoo mo
gelijk, de rivier de Berezina te bereiken, van
welke wij nog vier of vijf uren verwijderd
waren. Wii waren reeds sedert eenige dagen
op de groote straat, waar eene onophoude
lijke beweging plaats had. De een wilde voor
den anderen de rivier over en elk spande
zijne krachten in om daarheen te komen
doch velen zegen, uitgeput door vermoeije-
nissen neder, of bezweken onder den last
van den medegesleepten buit, en vonden dus
den dood. Van tijd tot tijd maakten wij ach-
*erwaarts frojit om den viiand te doen zien,
l'it Rimlaiifl.
„Provocatie" als regceringsstelsel.
(Nadruk verboden).
Het proces te Moskou, dat op zulk een
tragi comische wijze is geëindigd en
waarbij de aangeklaagden eerst ter dood
werden veroordeeld en daarna begena
digd, heeft een treffend voorbeeld gele
verd van de groote rol, welke het stelsel
van „provocatie" in Rusland speelt. Het
is nu vrijwel voor iedereen zeker, dat er
onder de beklaagden, die op zulk een
opvallende w ze zichzelf van alle denk
bare en ondenkbare misdaden beschul
digden, mannen waren, die in opdracht
van de G P Oe handelden. Het is zeer
waarschijnlijk, bijna zeker, dat de hoofd-
beschuldigde, professor Ramzin, een
agent-provocateur v&n de G P.Oc is, dat
hij in opdracht van de G P Oe de overige
hoogleeraren in de door de G P.Oe ge
organiseerde samenzwering heeft be
trokken. hen in het verderf gestort.
Hoe meer wij van dat merkwaardige
dat wij nog leefden. Doch zij, insgelijks af
gemat en daarenboven zeker van hunne zaak
zijnde, lieten ons met vrede; wij waren nog
niet waar zij ons hebben wilden. Wij braken
des anderen daags, den 27sten November
versteend van koude en uitgehongerd, in den
stikdonkeren nacht op, om ware het mogelijk,
over de rivier te geraken, en kwamen alzoo
aan de stad Borisow, waar ons lot stond be
slist te worden. Verschrikkelijker tooneel, dan
hier op ons wachtte, heeft welligt nimmer
eens menschen oog aanschouwd. Brand, ver
woesting en dood waarden op de verschrik
kelijkste wijze door elkander, en schenen zich
vereenigd te hebben om al wat adem had, te
vernietigen. Verbeeld u eene stad in lichte
laaije vlam staande ,en twee legers met el
kander binnen deszelfs omtrek handgemeen
Hier zag men een brandend huis met een
vreeselijk gekraak instorten, daar hoorde
men het gekletter der musketten en het ge
donder van het kanon en tusschen beide het
naar gekerm der gekwetsten. En dan midden
onder al deze akelijgheden, geen uitzigt, gee
ne hoop op uitkomst voor, achter en op zijde
eenen verbitterden vijand! Overal staarde
ons de dood met holle kaken aan. Nadat wi
dus van des middags twaalf ure, tot aan het
vallen van den avond, met den moed der
wanhoop gevochten hadden, gelukte het ons
de stad te behouden, of liever, de Russen
lieten ons dezelve behouden, om ons op eene
andere plaats des te zekerder te treffen.
Daar wij de achterhoede der groote
arméé uitmaakten, moesten wij den vi.
and den overtogt over de Berezina zoo
lang mogelijk betwisten. Zoodra het dus
donker geworden was maakten wij ons
in alle stilte op om de brug te bereiken
die ongeveer een uur hogerop lag. Hoe
zeer ik door veraioe.ijenis en CÜn affie-
proces, een unicum in de geschiedenis
der processen van de laatste paar eeu
wen, te weten komen, hoe duidelijker
ons dat element van provocatie wordt.
Vrie Russische émigré-bladen doen het
voorkomen als was alles uit den duim
gezogen, als zou er in de verklaringen
van de beschuldigden over hun ontmoe
tingen in het buitenland met vertegen
woordigers van de emigranten, vooral
met de vertegenwoordigers der rechtsche
partijen, geen woord waard zijn. Het heet
dan, dat de beschuldigden alles op bevel
van de G.P.Oe hebben verklaard. Deze
bewering is beslist onjuist. Die ontmoe
tingen, althans een gedeelte ervan, heb
ben wel degelijk plaats gevonden, alleen
wisten noch de émigré's, noch de slacht
offers van de G. P.Oe. dat het deze instel
ling was, die achter do schermen aan de
touwtjes trok en hen als ledepoppen dat
gene lieten doen, wat de G P Oe noodig
achtte. En waar zulk een truc onmoge
lijk was (bijv. met Fransche en Engel-
sche politici, met Fransche generaals
enz.), daar werd eenvoudig grove mas
kerade gespeeld. De mannen uit Moskou
konden toch immers niet weten, dat de
persoon, met wie zij spraken, die uiter
lijke gelijkenis met dezen of genen Fran
sehen politicus vertoonde, in werkelijk
heid slechts een agent van de G.P.Oe
was, die de rol van den politicus of gene
raal vervulde.
Wij hebben aan deze mogelijkheid ge
dacht reeds bij de eerste berichten over
de verklaringen van de beklaagden, dat
zij zoowel leiders van de emigratie als
Fransche en Engelsche politici en mili
tairen hadden gesproken en dat dezen
hun militairen en geldelijken steun had
den beloofd. Onder de 8 beklaagden wa-
ea er eenige, wier goede trouw en eer
lijkheid buiten eiken twijfel staat. Wan
neer zij nu nadrukkelijk verklaren, dat
zij die en die personen hadden gespro
ken en van hen dit of dat vernomen, dan
is het duidelijk, dat zij het slachtoffer
zijn geworden van een minderwaardige
maskerade, door de G.P.Oe geënsceneerd
Evenzoo was het voor ons duidelijk, dat
de verklaringen van deze menschen, dat
die personen geldelijken steun aan de
samenzweerders hadden beloofd, ook
waar zijn. Alleen zij wisten niet, dat al
die beloften door agenten van de G.P.Oe
werden gedaan. Voor ons was dat reeds
toen duidelijk, maar voor een Nederlan
der, die gewend is aan normale toestan
den, die opgegroeid is in een gezonde po
litieke atmosfeer, waar wel onderlinge
ot.ijd gevoerd Kan worden, maar waar
dergelijke verfoeilijke gemeenheden on
denkbaar zijn, voor een Nederlander
was zoo iets zóó onbegrijpelijk, dat wij ons
beperkten tot een wenk in deze richting.
Nu Dmitriejewsky, de gewezen waarne
mend i gezant van de Sovjet-regeering te
Stockholm, een man die een tijd lang te
Moskou aan het hoofo stond van de af-
deeling van het volkscommissariaat van
buitenlandsche zaken, die de diplomatie
ir. het Westen leidde, nu zulk een ge
zaghebbende man, die de te Moskou toe
gepaste methoden door en door kent,
openlijk met de verklaring is opgetreden
dat het geheele proces niets anders dan
een minderwaardige klucht was, dat
prof. Ramzin een agent-provocateur van
de GP.Oe is, dat hij zijn collega's bij de
door de G P.Oe geënsceneerde samen-
aan dergelijke, door de G P.Oe georga-
zwering heeft betrokken en hen daarbij
niseerde besprekingen met echte en ge
fingeerde politici en agenten, die de rol
van Fransche politici, generaals enz.
moesten spelen, deed deelnemen, nu
achten wij het noodig onzen lezers op
dezen kant van de zaak te wijzen.
Voor een Nederlanders is dat alles zoo
vreemd, zoo onbegrijpelijk, zoo ongeloof
lijk, maar toch is dat waar. Trouwens,
wie zich de moeite heeft gegeven de ont
hullingen van Agabekow, van Doem-
badze, van Besedowsky. van Larson, van
Oljsjansky, van Salomon enz. (allemaal
menschen, die vroeger hooge ambtena
ren van het sovjet-regime zijn geweest,
zich van dat regime met afschuw hebben
afgewend en nu een verbitterden strijd
tegen dat regime voeren, te lezen, weet
dat dergelijke dingen in Rusland een ge
woon verschijnsel zijn. Kort geleden
heeft een Duitsche journalist van den
eersten rang een boek gepubliceerd,
waai in hij eenige, door hem vastgestelde
feiten van boljewistische provocatie (in
een geval leidde die provocatie tot den
dood van een Engelschen hoogen ambte
naar, die het slachtoffer van deze pro
vocatie was geworden) in het buitenland
beschreef. Een gedeelte van de documen
ten heeft hij gekregen van de Engelsche
en Duitsche regeering. instellingen die
door onze lezers toch zeker als volkomen
betrouwbaar zullen beschouwd worden.
Om den lezer eenigen kijk te geven op
de provocatie-methoden van de G.P.Oe
zullen wij het geval van de z.g. „Trust"
vertellen. Eenige jaren geleden verna
men de leiders van de Russische émi
gré's, dat er in Rusland een machtige
anti-bolsjewistische organisatie bestond,
die bekend was onder den naam „Trust".
Kort daarna leerden verschillende émi
gré's de leiders dier organisatie kennen.
Het waren allemaal hooggeplaatste in-
tellectueelen, menschen die veschillende
gecombineerde bedrijven bestuurden (of
zich voor zulke intellectueelen uitgaven)
Zij vertelden, dat hun organisatie in
Rusland vrij wijd vertakt was, dat zij
overal aan de grens eigen mannen heb
ben. dat zij eiken émigré naar Rusland
kunt.en brengen en hem daarna heel
huids naar het buitenland terugbrengen.
Verschillende vooraanstaande intellec
tueelen werden het slachtofer van deze
„Trust". Sommige leiders der émigré's
doorzagen het spel en waarschuwden de
émigré's niet op de voorstellen van de
„Trust" in te gaan. Toen besloot de
„Trust" het vertrouwen van de emigratie
te h~- winnen. Dat kon bereikt worden
door op aanschouwelijke wijze aan te
toonen, dat de „Trust" een machtige an-
ribolsjewistische organisatie was.
De „Trust' stelde aan den bekenden
leider der uiterst rechtsche groepen,
Sjoeljgin, voor, hem naar Rusland te
brengen, hem daar in staat te stellen
kennis te maken met de organisatie der
„Trust" en hem daarna terug te bren
gen. Sjoeljgin, die een zeer dappere man
is, nam het voorstel aan. Hij sloop over
de Russische grens, bezocht de belang
rijkste steden van Rusland (o.a. Kiejew,
waar elk klein kind hem kent), voerde
in den treil besprekingen met een ver
tegenwoordiger van de „Trust", nam deel
aan een vergadering van d'e organisatie
en keerde naar Parijs terug Zijn onder
vindingen in Rusland beschreef hij in
het boek „De drie hoofdsteden". Toen hij
nog in Rusland was, vertelde hij den
leiders der „Trust", dat hij van plan was
zulk een boek te schrijven. De leiders van
d„Trust" zonden hem daarna naar
Parijs een brief, waarin zij schreven, dat
sommige zijner mededeelingen weieens
gevaar konden opleveren voor de orga
nisatie, die in Rusiand tegen de bolsje-
wiki ageerde, dat hij, zonder het te wil
len, de G.P.Oe op een spoor zou kunnen
brengen. Het was daarom noodig, dat le
„Trust" eerst het manuscript doorlas en
die passages schrapte, welke voor den
arbeid tegen de bolsjewiki gevaar kon
den opleveren. Sjoeljgin vond dat volko
men begrijpelijk en overhandigde zijn
manuscript aan den vertegenwoordiger
van de „Trust". Eenigen tijd later kreeg
hij het manuscript uit Rusland terug en
het boek kon verschijnen. Iedereen was
verbaasd over de macht van die orga
nisatie.
En wat bleek kort daarna? Dat de
mannen van de „Trust" eenvoudige
agenten van de G.P.Oe waren, dat de
vergadering, die Sjoeljgin bijgewoond
had, een onwaardige comedie van de
G.P Oe was. Toen Sjoeljgin in Rusland
was, ,'ilde de G.P Oe hem laten arrestee
ren ,maar de leiders van de „Trust"
weten den chef van de G.P.Oe te overtui
gen, dat het noodig was den man te laten
vertrekken om op deze wijze het ver
trouwen van de émigré's te verwerven,
waarna de G.P.Oe volledig op de hoogte
zou zijn van hetgeen bij de émigré's om
gaat. Alleen aan deze overweging heeft
Sjoeljgin zijn leven te danken. Kort
daarna werd de .Trust" echter aan de
kaak gesteld, een der leden van de
„Trust" liep naar de tegenstanders van
het sovjet-regime o/er en legde een uit
voerige verklaring af over het karakter
van die onderneming. De daarop vol
gende onthullingen van gewezen ambte
naren van de G.P.Oe en andere „njewoz-
wrasjtsjentsv" (zooals de lezer weet,
worden met dit woord de mannen aange
duid, die weigeren naar Rusland terug
te keeren en zich bij de tegenstanders
van het bolsjewistische regime aanslui
ten) bevestigden ten volle de mededee
lingen van dien man. Helaas wist de
„Trust" verschillende mannen in haar
netten te vangen, waarna de G.P.Oe hen
vermoordde.
Uit de verklaringen van al de boven
genoemde gewezen hooge ambtenaren en
diplomaten van de sovjet-regeering, die
nu verbitterde vijanden van die regee
ring zijn geworden, weten wij, dat er
tegenwoordig in elke organisatie van de
émigré's, in alle redacties der émigré-
bladen, in alle vereenigingen der émi
gré's agenten van de GF Oe zitten. Het
gebeurt zelfs vaak, dat de G.P Oe zulk
een organisatie of blad opricht en finan
ciert. Zoo bijv. is gebleken, dat het or
gaan der uiterst rechtsche en onverzoen
lijke monarchisten, een blad dat een fei
len pennestrijd tegen de bolsjewiki voer
de, tot moordaanslagen op de sovjet-
regeering ophitste, aanvallen op bolsje
wistische leiders predikte enz., dat dat
blad door de G.P Oe was opgericht, dat
de hoofdredacteur, de schrijver van de
meeste hartstochtelijke anti-bolsjewis
tische artikelen, een agent van de G P.
Oe was. dat de rijke maecenas en voor
stander van de monarchistische idealen,
die het geld voor de oprichting van dat
blad fourneerde, eveneens een agent van
de G P Oe was.
Wij zouden nog tientallen dergelijke
vaststaande feiten kunnen vertellen,
maar wij missen de ruimte daartoe.
Bovendien geeft het medegedeelde een
duidelijk beeld van het systeem van
provocatie. De bolsjewiki hebben dat
systeem niet uitgevonden. Het bestond
reeds onder het tsaristische regime. Wie
zich het geval-Azevv kan herinneren,
weet, tot welke maatregelen de tsaristi
sche regeering toevlucht nam. De bolsje
wiki hebben dat systeem van de tsaristi
sche regeering geperfectionneerd en op
een boogtè gebracht, waarvan de tsaris
tische „Ochrana' nooit heeft kunnen
droomen Wat dat betreft, moet hun
meesterschap erkend worden.
Dr. BORIS RAPTSCHINSKY.
Staasnaeuws
VERBETERING BERGERWEG. BRUG
OVER DE NIEUWE HOUTVAART.
OMLEGGING HOUTVAART.
In bijlage No. 4 schrijven B. en W.:
Wij bieden U hierbij aan de plannen voot
de verbrceding van den Bergerweg, den bouw
van een brug over de nieuwe Houtvaart en
het graven van de om te leggen Houtvaart,
tot uitvoering waarvan reeds in beginsel is
besloten.
De aan deze werken verbonden voorberei
dingen zijn zoover gevorderd, dat naar alle
waarschijnlijkheid binnenkort met de uitvoe
ring daarvan een aanvang kan worden ge
maakt.
Bij het ontwerpen van het brugplan is reke
ning gehouden met de in Uwe vergadering
van 5 Januari, 8 Maart en 14 Juni 1928 ge
maakte opmerkingen. Uit nader gemaakte be
rekeningen is gebleken, dat op het brugont
werp, zooals dat aanvankelijk door ons was
voorgesteld en waarvan de raming 42000
bedroeg, eenige bezuiniging mogelijk is, wan
neer de gemeente een staalfundeering toepast.
Maar wanneer men tenslotte vasthoudt aan
een brug met een overspanning van bijna 10
M. en een breedte van 20 M., maakt de
kwestie van paal- of staalfundeering weinig
uit ten aanzien van de kosten. Op het oor
spronkelijke ontwerp van 42000 zou een
staalfundeering 2000 goedkooper zijn ge
weest dan een paalfundeering. De vraag, of
aan een staal- of aan een paalfundeering de
voorkeur moet worden gegeven, hangt ten
nauwste samen met de hoedanigheid van den
grond, waarin de fundeering zal worden ge
maakt. Bestaat deze inderdaad uit los zand
of loopzand, zooals in den Egmondermeer-
polder en andere polders in den omtrek wei
mat en mijne ingewanden van koude, en
honger inéén krompen, sukkelde ik
echter mede voort, leunende op eenen
stok; doch ik konde niets anders op den
grond zetten, dan mijne hielen; want
mijne teenen waren bevrozen, en geheel
bebloed, daar zij slechts met lappen en
schapenvachten omwonden waren. Elk
ogenblik dreigde ik te bezw ijken; zoodat
mijne beide luitenants Calliou en Fech-
ters (welker eerste ook hier zijn graf
vond) mij onder de armen moesten
nemen en ondersteunen. Op dezen weg
hinderden ons de traineurs en eene
menigte, die niet meer weerbaar waren,
geweldig. Hun getal beliep eenige dui
zenden, waaronder vele vrouwen waren.
Deze drongen 11e op ons aan, om, zoo
mogelijk, tegelijk met ons, de brug te
passeereu: dan helaas! het was te laat,
De vijand was ons reeds voorgekomen en
had zich aldaar geposteerd, ons met eene
batterij van ongeveer zestien stukken
opwachtende. Wij maakten ons dus »oo
snel mogelijk tot den aanval gereed en
rukten in geslotene kolonnen voor
waarts. Eene doodsche stilte heerschte
er onder het afgematte en moedelooze
volk. Weldra ontmoeteden wij de Rus
sen, en geraakten dadelijk met hun,
slaags. Daar wij in den stikdonkeren
nacht elkander niet konden zien, rigte-
den wij ons vuur op de vlam der vijane-
lijke kanonnen. Dan wijl zij hunne posi
tie bij dag genomen hadden, wisten zij
n. „.uwkeurig den weg, langs welken wij
komen moesten. Bijm. geen van hunne
schoten miste dus; en er werden zeer
velen van ons door geveld, zooals wij
maar al te wel aan het geschreeuw en
gekerm der gewonden bemerkten. Zij
die door een doodelijk schot getroffen
werden, waren nog de gelukkigsten,
want die gewond werd., was zeker van
eenen martelenden dood te zullen ster
ven. Hulp toch was er niet; iedereen had
genoeg met zich zeiven te doen; en hij,
die in deezen barren winternacht op den
grond viel, sliep weldra, door koude
overmand, de neeuwigen slaap in. Twee
maal trachteden wij de Russische batte-
werden genoodzaakt, met groot verlies,
rij met storm te overmeesteren, maar
van ons voornemen af te zien en trokken
eindelijk naar eenen berg terug, alwaar
wij quarrées formeeraen, om ons zoo
lang .nooglijk staande te houden; in den
waan zijnde, dat wij nog versterking
zoude bekomen van de andere zijde der
rivier. Ons regeqjent en het 44ste ston
den in één quarré en toch waren de flan
ken nog ge endertig rotten sterk, waar
uit men kan nagaan hoe verschrikkelijk
wij geleden hadden; en echter kregen
wij hier nog eenige schoten met schroot,
welke vele van mijne brave krijgskame-
raden en landgenooten nedervelden. Na
dat wij dus tot middernacht gestaan
hadden, en er geene hoop op uitkomst
was, werd er eene capitulatie voorgesla
gen, welke ook weldra tot stand kwam;
en waarbij wij ons met het geheele korps
krijgsgevangen gaven. De Divisie-gene
raal Partonneaux was reeds voor ons
gevugen, als zijnde voorwaarts ten einde
de posten zoo ver mogelijk te onderzoe
ken en werd door de Kozakken ver-
rascht.
Daar er nu in den stikdonkeren en
akelig ennacht niets meer te verrichten
viel, liet men ons met rust; doch wij
werden, zonder dat wij het wisten, van
alle zijden door de Russen bewaakt. Zoo-
Is het quarré gestaan had, viel ieder op
den grond neder, en wij kropen zoo digt
mogelijk bij elkander om ons te verwar
men. Ik lag midden in het quarré, bij de
trommen en Sappeurs, in de sneeuw, en
toen ik wilde opstaan, was mijn mantel
aan den grond vast gevroren, zoodat ik
veel moeite had om denzelven zonder
scheuren los te maken De akeligste ge
dachte nover mijn toekomstig lot be
stormden onophoudelijk mijnen geest;
en dikwijls kwam de roekelooze wensch
bij mij op, wanneer ik een bevroren lijk
zag: ,ach, ware ik reeds aan u gelijk!"
want ik dacht ieder ogenblik, van ver
moeienis, pijn, honger en koude te zul
len bezwijken. v (Wordt vervolgd).
