DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTR lo. 17 lVOE\§IIAG 21 JAVIAK1 1931 133e Jaargang. Het kan lastig zijn als je een verleden hebt. Weeskinderen zijn nog duurder dan gewone kinderen. Eén reclame aan den wand is beter dan tien in de lucht. DagelijkscH overzicht. Buitenland EXTRA PENSIOEN* VOOR MEVR, FOCH. Levenslang 100.000 francs. HET SAARGEBIED BLIJFT TROUW AAN DUITSCHLAND. Deze Courant wordt ELKEN AVOND. behalvs Zon- en Feestdagen, nitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vnorni'betaling voor Alkmaar 2.—, franco door bet gebeele Rijk f 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Per regel 0.25, bij groote contracten rabat. Groots letters n^ar plaatsruimte. Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdrukkerij v h. HERMs. KOSTER <4 ZOON, Voordam C 9, post giro 37000. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. II. Sinds er verandering is gekomen in de voorschriften die de besmettelijke ziekten be treffen, is het velen niet duidelijk wat nu eigenlijk besmettelijk en wat niet besmette lijk is, of een patiënt al dan niet met buiten staanders in aanraking mag komen, of men tot ontsmetting van woning of beddegoed moet overgaan en allerlei bijkomstigheden, die men in tijd van nood wel bij den huis dokter of op de secretarie zal informeeren. Wanneer op een der gemeentescholen een leerling aan kinderverlamming is overleden kunnen wij ons heel best indenken, dat men zich bezorgd zal afvragen of in dezelfde klasse ook anderen kunnen worden aan getast en dat men er op zal aandringen dat het lokaal en de banken zoo spoedig mogelijk ontsmet zullen worden. Waarom, vroeg de heer Sietsma, is dit bij de zesde gemeenteschool niet gebeurd en hij meende daarin een nalatigheid van den be trokken schoolarts te ontdekken, tot de heer Bonsema, die met de functie van wethouder van den Gezondheidsdienst ook verstand van alle mogelijke ziekteverschijnselen en hun bestrijding schijnt te hebben gekregen, nadrukkelijk kwam verklaren, dat de ge leerden het er niet over eens waren of er al dan niet ontsmet zou moeten worden, maar dat zoowel de schoolarts als de inspecteur van de Volksgezondheid dit niet noodig had den geoordeeld en men tot de ontsmetting ook niet wettelijk verplicht was. Wij kunnen ons voorstellen, dat de heer Sietsma zich door deze wethouderlijke uit spraak nog niet dadelijk in een hoekje liet dringen, maar de heer Bonsema, die zich den laatsten tijd blijkbaar sterk in tooneellitte- ratuur verdiept heeft, vergeleek den edelacht- baren opposant met Elias, die het altijd be ter wist en daarmee was de zaak afgedaan. Er is een ander stuk, dat hij nog heeft ver geten, namelijk „Als je maar een verleden hebt". Want de heer Bonsema heeft een verleden en nog wel een oppositioneel-sociaal-demo- cratisch-verleden en men heeft niet nagela ten hem daaraan bij verschillende vraag stukken nadrukkelijk te herinneren. Hij was nog niet zoo kort geleden een edelachtbare, die heftig te velde trok tegen de hooge gas- en stroomprijzen en toen ver kondigde, dat althans de meterhuur zoo spoedig mogelijk zou moeten verdwijnen. Thans was hij wethouder van de Lichtbe- drijven en zijn grooten partijgenoot is wet houder van Financiën, die de bedrijfswinsten niet missen kan en het is te begrijpen, dat men nu van beide heeren een geheel ander geluid kreeg te hooren. De bedrijfswinsten konden niet gemist worden, de prijzen van gas en electriciteit stonden niet in abnormale verhouding tot die in andere gemeenten en wat de meter- huren betreft, men zou slechts die van de gasmeters willen afschaffen, maar elke an dere vermindering van lasten eerst in de betrokken commissie nader onder het oog willen zien. Afschaffing van gasmeterhuur geeft een Winstderving van 24000 wat tot 46500 zou stijgen als hetzelfde met de electriciteits- meters zou gebeuren en een dergelijke roya liteit meende de wethouder zich, ondanks zijn vroeger principes-, niet te kunnen ver oorloven. Natuurlijk heeft hij daarover heel wat te hooren gekregen en werd hij duchtig aan zijn verleden herinnerd wat hem de verzuch ting ontlokte, dat hij niets liever zou doen dan voor Sint Nicolaas spelen maar dat de mogelijkheid om te kunnen regeeren tenslot te aan alle toegevendheid een eind maakt. Had men hem in eerste instantie verweten dat hij de meterhuur niet verlaagde, in twee de instantie, toen bleek, dat hij daartoe wer kelijk bereid was, trof hem een nieuw ver wijt, namelijk, dat hij dit niet eerst in de commissie van bijstand gebracht had en zoo is dit onverwachte presentje niet met die groote dankbaarheid en enthousiasme be loond waarop de wethouder ongetwijfeld zal hebben gerekend. Wij kunnen niet anders dan ons van harte over de afschaffing van deze meterhuur ver heugen. Ruim tien jaar lang hebben wij daarop bij diverse gemeentebegrootingen aange drongen, eerst alleen, later met de sympathie van Mej. Carels, nog later met die van de Soc.-Dem. en ten slotte met het grootste deel van het edelachtbare gezelschap. Wij hebben, ook in den tijd, dat wethou der Wibaut in den Amsterdamschen raad nog geen waarschuwend geluid had laten hooren en de Soc.-Dem. met ons het maken van bedrijfswinsten ten strengste afkeurden, al op het onbillijke van de meterhuur gewe zen, die niets anders is dan een verkapte be lasting, die in haar degressieven vorm het zwaarst op de kleinste verbruikers drukt, die onbillijk is omdat zij de klanten extra voor het afwegen van de toch al dure „goe deren" laat betalen en die eenvoudig onver dedigbaar is als men bedenkt, dat men levenslang blijft doorbetalen voor een me ter waarvan men na enkele jaren reeds de rechtmatige eigenaar is geworden. Was het bedrijf noodlijdend en moest men daarom op deze wijze misbruik maken van het monopolistisch karakter, soit zou Buziau zeggen. Maar de overmatige be drijfswinst, die op zich zelf al een verkapte niet-progressieve belasting is, maakt deze meterhuur ontoelaatbaar en wij zullen er ons van harte over verheugen als weldra ten opzichte van de huur van de electriciteits- meters een zelfde standpunt zal worden in genomen. Aan wethouder Bonsema zal het waar schijnlijk niet liggen. Maar er is .groot gevaar, dat de „Mach tige" uit dit college het standpunt zal inne men dat in dezen duren tijd op zijn huis houdboekje elke rijksdaalder op welke wijze dan ook verkregen er één is. Vrijwel algemeen was men het er over eens, dat het Burgerlijk Armbestuur een dure liefhebberij is, vooral nu aan dit'college ook het betalen van verpleeggelden voor armlastige patiënten is overgelaten. Daarvoor is dit jaar 80.000 uitgetrokken waarvan circa 50.000 voor het Stadszie kenhuis bestemd is. Bedenkt men daarbij, dat de gemeente nog 63.000 subsidie geeft dan kunnen wij ons heel goed voorstellen, dat men van verschillende kanten gevraagd heeft de exploitatierekening van het zieken huis nog eens goed onder de loupe te nemen. Het maakt natuurlijk voor de financiën van de gemeente weinig verschil of men rechtstreeks, zooals vroeger, of indirect via het Burgerlijk Armbestuur betaalt en over hei algemeen is nu wel gebleken, dat de verple ging van armlastige patiënten ontzettend veel geld kost. Zoowel in als buiten de pers zijn de be trokkenen er al eens op gewezen, dat zij in deze omstandigheden moreel verplicht zijn zich bij een vereeniging voor ziekenverple ging aan te sluiten en de gedachte leek niet opbillijk, dat zij die hiertoe wilden mede werken bij voorkomende ziektegevallen den voorrang zouden hebben zooals ook georga- niseerden bij werkverschaffing vóór degenen gaan, die nooit aan eenige voorzorg gedaan hebben. Evenwel is er natuurlijk een groot ver schil. Wi.e zich niet tijdig georganiseerd heeft en daarom door eigen schuld den steun van een werkloozenkas misloopt, kan men bij de werkverschaffing wel onderaan het lijstje plaatsen, maar de nalatige, die zich met een acute blindedarmontsteking bij den voorzit ter van het Burgerlijk Armbestuur aanmeldt kan men moeilijk over zes weken terug laten komen. Dat begrijpt men in de kringen der betrok kenen maar al te goed en er zijn helaas nog te velen, die het als vanzelfsprekend be schouwen, dat zij bij voorkomende ziektege vallen door de gemeenschap worden gehol pen eh in betere tijden ook geen enkele poging tot eenige voorzorg door verzekering nemen. Van dezen is tot dusver heej weinig te ver halen geweest, maar de geheele raad was het met het college eens, dat dit verhaals recht ook na den verplegingstijd zoo scherp mogelijk moet worden toegepast omdat dit helaas het eenige middel zal zijn om derge lijke onmaatschappelijken tot tijdige verzeke ring te kunnen bewegen. De kosten voor de verpleging van armlasti gen zijn voor een gemeente als Alkmaar in derdaad veel te hoog en Mej. Carels bleek in het schuitje gestapt, dat wij eenige maan den geleden in de vaart gebracht hebben en dat op een grooteren gemeentesteun voor vereenigingen van huisverzorging en ge zinsverpleging aanstuurt. Vele armlastigen zouden niet zoo spoedig uit hun woningen gehaald en naar het zie kenhuis gedirigeerd worden als men thuis voor een betere verpleging had kunnen zor gen en door weinig geld meer te geven aan subsidies voor huisverzorging kan men een kapitaal besparen aan uitgaven voor zieken- huisverpleging. Daarbij komt dat het gezin wanneer de ziekte althans van niet te ernstigen aard is er mee gebaat is als de moeder in eigen huis kan blijven. Is dit niet het geval, dan wordt een dergelijk gezin uit zijn verband gerukt en zullen in de allereerste plaats de kinderen de dupe daarvan worden. Bedenkt men daarbij, dat de Kinderbe waarplaats door gebrek aan een goed ge bouw reeds maandenlang gesloten is, zoodat men zich ook hier niet over dergelijke klei nen kan ontfermen, dan helpen wij mej. Ca rels hopen, dat men ook voor deze nuttige instelling spoedig een oplossing zal vinden, allereerst ten bate van de misdeelde gezin nen en daarnaast dan nog ten gerieve van de jongedames die op de Huishoudschool een cursus in kinderverzorging volgen en zich, bij gebrek aan eigen kroost, gewoonlijk naar de Kinderbewaarplaats begeven om h-T geleerde in de practijk te kunnen toepassen. De heer Govers, die al vanaf 20 Februari 1873 in Alkmaar woont en de gevolgen van een niet-onderhouden schoorsteen maar al te duidelijk had leeren kennen, heeft er zich uitvoerig over beklaagd, dat er hier ter stede wel een schouw is voorgeschreven, maar dat deze blijkbaar alleen in theorie bestaat, aan gezien er in al die jaren nog nooit iemand naar zijn schoorsteen is komen kijken. Nu geven wij den heer Govers volkomen gelijk: als de schouw is voorgeschreven, dan moeten er ook menschen zijn, die dat voor schrift ten uitvoer brengen en als dat niet het geval is kan de verordening beter ver dwijnen. Wethouder Klaver, tot wiens taak blijk baar ook de zorg voor de schoorsteenen be hoort, heeft het vraagstuk maar een beetje van den luchtigen kant bekeken en beloofde een extra gestreng onderzoek, zoowel van „Bouw- en woningtoezicht" als van de Brandweer, maar wij hebben zoo'n sterk vermoeden, dat dit onderzoek zich uitslui tend tot den schoorsteen van den nestor van onzen Raad zal bepalen en dat diens oppo sitie hem nog wel een paar kapotte dakpan nen kan bezorgen. Overigens is de heer Govers niet veel- eischend. Een gelegenheid voor een heel kleine bood schap aan de overzijde van de Vlotbrug waar men daaraan meer behoefte heeft dan aan de andere zijde waarom dat zoo is hebben wij onmogelijk kunnen begrijpen uitbreiding van de waterleiding naar enkele veehouders in de richting van Akersloot, die dit water voor hun melknering noodig heb ben wat ons overigens wel een beetje ver dacht lijkt wat vluggere bediening van de Vlotbrug, die electrisch geopend en geslo ten moet worden en nog een paar kleinighe den en de heer Govers is content al blijft hij van meening, dat men de kip, die hier ter stede de gouden eieren moet leggen beden kelijk verzwakt heeft door haar twee mooie veeren uit den staart te trekken. We hebben, aldus onze nestor, hier ter stede menschen noodig, die eieren kunnen leggen en hij had toen blijkbaar die kip al in de gedachten. Zoowel de vaststelling van het loon in werkverschaffing als de aankoop van de dure gronden bij den Bergerweg neb ben de verontwaardiging van dezen edel achtbare opgewekt en hem de verwachting doen uitspreken, dat Alkmaar weer op het hellend vlak is en met een college als dit nog wel eens voor onaangename verrassingen ge steld kan worden. De Rotorenbrug blijkt zoo moeilijk door handkracht te bedienen dat meerdere raadsleden er op hebben aangedrongen ook bij deze brug een electrische installatie aan te brengen, waarna ze zooals dat volgens den heer Sietsma met een brug in Den Hel der het geval schijnt a la minute kan wor den geopend en gesloten. Alkmaar heeft als namaak-Venetië tal ven grachten en over al ^die grachten liggen bruggen, die meestal opgewipt en dan door het gewicht van den naar boven klimmenden brugwachter weer gesloten moeten worden. Time is money en wij hebben ons, als aan beide zijden van een open brug het vprkeer gestremd is, wel eens afgevraagd of het niet veel economischer zou zijn als de gemeente uitsluitend dikke brugwachters gaat benoe men omdat onder hun gewicht de bruggen veel vlugger zullen dalen dan onder den druk van magere mannen die in gewichtig heid voor deze betrekking te kort schieten. Maar bij de Vlotbrug waar het verkeer nog veel drukker is en bij de Rotorenbrug, die heel zwaar te openen schijnt, zou een electrische installatie zeker van nut kunnen zijn en de wethouder betreurde het alleen maar dat men deze beweegkracht bij de Ro torenbrug niet dadelijk bij den bouw ter sprake gebracht had omdat een electrische installatie thans veel zwaardere offers zou vragen. Ten slotte werd toegezegd, dat het coilege de vraag zal overwegen en als whhouder Klaver dat belooft beteekent het in de prac tijk, dat de kwestie het volgend iaar bij de fcegrooting waarschijnlijk wel weer ter sprake zal komen. De heer Hoijtink, die op den laatsten avond door al zijn oppositiegenooten sma delijk in den steek was gelaten en als een politieke schipbreukeling eenzaam op vijf stoelen zat dat wil zeggen dat er aan eiken kant van hem twee leeg waren heeft zich het lot van de weezen aangetrok ken. Hij heeft er althans naar geinformeerd hoeveel ze de gemeente en de stichting per stuk kosten en is toen tot de conclusie ge komen, dat dit onderhoud een veel te kost bare geschiedenis is geworden. Het bleek niet heelemaal duidelijk hoevee' er hier ter stede voor een weeskind betaald wordt en er werden drie opgaven gedaan, een die al|een den gemeentesteun betreft, een die het kapitaal der stichting en een die bo vendien nog de kosten van het gebouw mee rekent. Het debat was niet erg sympathiek en het deed ons onwillekeurig aan onze H.B.S.- jaren terugdenken toen de prijzen van balen katoen en suiker ook netto en bruto berekend konden worden. Ten slotte werd geconcludeerd, dat men met gezinsverpleging veel goedkooper zou uitkomen, maar de burgemeester heeft han- dig opgemerkt, dat de Raad zich een jaar of tien geleden voor gestichtsverpleging heeft uitgesproken en omdat het ondenkbaar is. dat een raad als de onze binnen de tien ja ren van standpunt zou kunnen veranderen, was de kwestie daarmee afgedaan en zullen de weeskinderen dus voorloopig met rust ge laten worden. Eén reclamebordje aan den wand is beter dan tien in de lucht en de vos, die de drui ven te zuur vond, kan niet begeerlijker naar de onbereikbare trossen hebben gekeken dan de wethouder van financiën naar de reclame waarop aan het einde der Langestraat ver kondigt wordt dat Turmac-sjgaretten de beste in kwaliteit zijn. Elk bordje dat boven gemeentegrond uit steekt is volgens de veel geprezen precario- heffing belastbaar, elke barbier moet voor de aankondiging dat hij er een salon op na houdt het een en ander in de gemeentelijke schatkist storten maar de Turmac-fabrikan- ten loopen vrij om dat zij hun reclame nier boven gemeentegrond maar in gemeentelucht hebben gestoken. Er zijn daarom ernstige plannen ook die lucht op de een of andere wijze te belasten en alleen de heer Bonsema kon zich als wet houder van de Lichtbedrijven met dergelijke reclames volkomen vereenigen omdat er in de tallooze lampjes des avonds heel wat electrische stroom verbruikt wordt. Overigens werd over het al of niet ont sierende van een dergelijke reclame zeer ver schillend geoordeeld en kwam men alge meen tot de overtuiging, dat zij overdag minder mooi is dan 's avonds maar dat Alk maar zich als toekomstige Groszstadt op den duur toch niet aan dergelijke luchtrecla- mes zal kunnen onttrekken. Eenige andere nog ter sprake gebrachte punten zullen wij in een volgend artikel nog even de revue laten* passeeren. DE RONDE TAFEL CONFERENTIE. MacDonald voor de radio. MacDonald heeft gisteravond een radio rede gehouden, waarin hij op een buiten gewoon heldere en bevattelijke wijze het doel en het resultaat van de zoo juist beëindigde Ronde Tafel conferentie uiteen zette. Allereerst hield MacDonald een inleiding, waarin hij er op wees, dat men reeds meer dan 50 jaar bezig was geweest om langs normale wegen aan Britsch-Indië lang zamerhand het zelfbestuur te geven. De eco nomische en politieke toestanden van den laatsten tijd hebben de conferentie echter ver haast, maar dat de bijeenroeping van deze conferentie een teeken van zwakheid der Britsch-Indische en Engelsche regeeringen zou zijn geweest, moest MacDonald absoluut ontkennen. Verschillende commissies hebben de toe standen in Britsch-Indië bestudeerd, en een der laatste commissies was die van Simon. Naar aanleiding van de rapporten, door die commissie ingezonden, werd tenslotte de Ronde Tafel Conferentie bijeengeroepen. 't Werd tijd ook, want in indië werd het voortdurend onrustiger. Het ongeduld der partijleiders overschreed de grenzen der ver standige politiek en Gaundhi c.s. zweepten de massa op, zoodat botsingen niet konden uit blijven. De 350 millioen menschen van ver schillende rassen, godsdiensten en klassen, en dan nog weer onderverdeeld in staten, pro vincies enz. met eigen gebruiken en rechten, kwamen onderling in verzet en de toestand is meermaien gevaarlijk geweest. Er moesten dus middelen gevonden worden, om aan die volken en rassen zooveel mogelijk naar eigen gewoonten zelfbestuur te geven Dit is het doel der conferentie geweest er. de eerste groote stap was de verklaring der 'ndische vorsten, dat zij hun grenzen wilden laten vervallen en opgenomen wilden worden in een federaal geregeerd constitutioneel staats verband. Elke provincie krijgt nu een zelfbestuur en het geheel staat onder een krachtig centraal bestuur van het geheele rijk. De verdediging van het rijk en de regelingen van de buiten- landsche betrekkingen blijven bij den onder koning, dus bij Engeland zelf. Ook de finan- cieele kwesties blijven berusten bij het En gelsche parlement, dat de door de Indische regeering noodig geachte maatregelen moet goedkeuren. Nadat MacDonald nog enkele kleinere bij zonderheden had medegedeeld, bleef hij nog even stil staan bij de ongehoorzaamheids beweging. Volgens de N. R. Crt. zou de En gelsche premier daarover gezegd hebben, dat nooit 'n revolutionnaire beweging ontketend is, die minder reden van bestaan had; nooit zouden economische moeilijkheden geschapen zijn op een oneerlijker oogenblik dan thans door de politiek der Congres-partij. Wij hebben bewezen, aldus de spr.. dat wij niet gedreven worden door de duistere bedoe lingen die de afgezanten dier partij en hun politieke agitatoren in Indië en zelfs in de Vereenigde Staten, aan de Engelsche regee ring toeschrijven Wij hebben niet alles in tien weken kunnen bereiken er. ongetwijfeld zullen zij voortgaan met hier en daar critiek te oefenen, maar wij verwachten, dat de meerderheid van het Indische volk, voorge licht door hen die te Londen met ons ver gaderd hebben, den grooten vooruitgang zullen waardeeren waartoe wij Indië nu iD staat stellen. De politieke agitatie, die zich uitgebreid heeft tot de katoenspinnerijen van den Indischen werkman en de dorpen van den Indischen boer, kan op den duur tegen de feiten geen stand houden. Als de verantwóórdelijkheid voor eigen be stuur, die wij Indië nu geven aldaar de be langstelling zal wekken en het verantwoor delijkheidsbesef zal kweeken die wij ervan verwachten, dan zal alles in orde komen en zal de uitslag van deze conferentie ook heb- brj bijgedragen tot welzijn van het Indische volk en tot verhooging van de reputatie en plaats in de wereld van Engeland en zijn regeering. SAMENZWERING IN BRITSCH-INDIË ONTDEKT. Tijdens de behandeling van een proces tegen niet minder dan 25 personen te Bom- bay werd een groot complot ontdekt. Uit in- beslaggenomen documenten bleek, dat er moordaanslagen op hooggeplaatste politie officieren beraamd waren. Door aankoop van schatkistbiljetten en ge lijktijdige boycot van spaarbanken en regee- ringsleeningen, wilde men het gouvernement financieel uitputten. In de Vereenigde Staten zou een propa- ganda-actie worden begonnen om bij de Ame rikanen stemming te maken tegen de Engel sche heerschappij in Indië. NA DE RONDE TAFEL CONFERENTIE. In een verklaring betreffende het besluit van de regeering om over te gaan tot de af scheiding van Burma van Britsch-Indië ver klaarde de Engelsche minister voor Indië Wedgwood Benn o.m. het volgende: De regeering wenscht er den nadruk op te leggen, dat de vooruitzichten op constitu- tioneelen vooruitgang voor Burma als deel van Britsch-Indië door deze beslissing niet zullen worden geschaad en dat ook na de scheiding het doel zal blijven een voortschrij dende verwezenlijking van een verantwoorde lijke regeering in Burma als integreerend deel van het Rijk. Teneinde tót dit doel te geraken bestaat het voornemen die stappen te ondernemen bij den opbouw daarvan, welke in overleg met de publieke opinie van Burma op de geschiktste wijze kunnen worden genomen. Getracht zal worden de nieuwe constituties voor Indië en Burma zooveel mogelijk gelijktijdig van kracht te doen worden. De Fransche kamer nam een wetsont werp aan, waarbij aan de .weduwe van maarschalk Foch boven haar gewone pensioen levenslang een extra pensioen van 100.000 francs wordt toegekend. Naar aanleiding van den 60en jaardag der grondvesting van het rijk heeft de Duitsche Saarlandsche volkspartij een manifest gepubli ceerd, waarin zij onverbreekbare trouw aan het lijk zweert. In een telegram aan Hindenburg belooft de partij onvermoeid te blijven strijden tot het Sasrgebied weder volkomen met het vaderland .vereenigd is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1931 | | pagina 3