DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. 133e Jaargang. Pagelijksch Overzicht Buitenland henderson ovef de ontwapening. pacifist als opperbevel hebber. Luchtvaart Binnenland ALKMAARSCHE COURA Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnemc-Usprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij vb. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. fto. 34 Directeur: C. KRAK. D1Ü8DAG 14) FEBRl AKI lf)3l Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Ainaiw Dit nummer bestaat uit 2 bladen. UIT DEN DU1TSCHEN RIJKSDAG.' Twee zittingen in één middag! Twee communisten weggestuurd. De Duitsche rijksdag is gisteren twee keer bijeen geweest. De eerste zitting duurde 6lechts 20 minuten en werd toen geschorst, omdater te weinig leden aanwezig wa ren. Er moest n.1. gestemd worden over een voorstel der nat.-soc. en bij het opnemen der stemmen bleek, dat eenige groepen niet aan wezig waren, o.m. de nat.-soc. zelf! Ruim de helft der afgevaardigden ontbrak, zoodat men niets kon beginnen en de rijksdagvoor zitter besloot toen de zitting te schorsen en riep een nfeuwe zitting bijeen tegen 4 uur des namiddags. Deze tweede zitting, waarvoor de agenda niet veranderd was, bleek meer belangstel ling te hebben. Tenminste, er waren nu 291 leden, genoeg derhalve om te mogen stem men. Onmiddellijk werd overgegaan tot de be raadslaging over het voorstel van den Cen trum-afgevaardigde dr Bell, strekkende tot wijziging in het reglement van orde. Dit punt ontlokte heel wat kritiek bij de ver schillende groepen, zoo zelfs, dat de commu nistische afgevaardigde Muhsal voor drie zittingsdagen geschorst werd! En president Loebe dreigde met nog krasser maatregelen, indien de oppositie voortging de orde te ver storen. Het gevolg was, dat onder ontzettend kabaal van zijn partijgenooten en levend igen bijval bij de leden der regeeringspartijen de communist Kreuzberg voor acht zittingsda gen uitgesloten werd. Dr. Bell, die aan 't woord was, toen het tumult begon, zette zijn rede voort en be toogde, dat de financieele voorstellen der partijen vergezeld moeten gaan van dek- kingsvoorstellen. Zijn verdere voorstellen be troffen moties van wantrouwen, interpella ties en de bevoegdheid, om sprekers 't woord te ontnemen. Spr. eindigde zijn rede met er op te wijzen, dat de parlementaire hervor ming in het kader valt van de maatregelen, die door een bevrijdende buitenlandsche po litiek en een bevredigende oplossing van het herstelvraagstuk, mogelijk zullen maken. Bij de verdere beraadslagingen van den Rijksdag over het voorstel Bell, werd nog het woord gevoerd door den nat.-soc. Dr. Frank, die herhaaldelijk tot de orde werd ge roepen, daar hij zich voortdurend in scher pe bewoordingen over de huidige regeering uitliet. Zijn rede werd door zijn fractiegenooten luide toegejuicht. Vervolgens stelde de nat.-soc. Goering voor de zitting te verdagen, aangezien hij het Huis onbevoegd verklaard te stemmen. Dit bleek echter niet het geval te zijn, zoo dat in stemming kwamen het voorstel-Bell, benevens eenige voorstellen der oppositie partijen, zoomede een voorstel-Esser, om over te gaan tot de órde van den dag. Het voorstel Frick, nat.-soc., om de onder handelingen te beëindigen, subs. alle voor stellen in handen te stellen van de commis sie voor de orde, werd verworpen. Onder groot rumoer der oppositie werd toen tot stemming overgegaan om van het voorstel-Esser via de wijzigings-voorstellen over te gaan tot de orde van den dag en het voorstel Bell, Centrum, tot wijziging van het reglement van orde voo,!Hellen wefden aangenomen met JOU tegen 160 stemmen. Verdere voorstellen tot verandering van andere bepalingen van tment ,™n on*e werdcn verworpen met 286 tegen 173 stemmen Tijdens de door den Internationalen Vrouwenbond voor gisteravond georgani seerde Ontwapeningsdemonstratie heeft de minister van buitenlandsche zaken Hender- son een rede uitgesproken over de beteeke- nis van de Ontwapenigsconferentie. Spreker begon met er op te wijzen, dat thans algemeen wordt ingezien, dat Ont wapening een internationale zaak is, aange zien de legers, vloten en luchtmachten der verschillende volkeren geen 'zaken zijn die alleen henzelve betreffen, doch mede van be lang zijn voor de ander volkeren. Algemeen wordt erkend, dat de militaire voorbereidin gen niet langer onbeperkt kunnen worden geregeld door de afzonderlijke volkeren, doch dat zij van algemeen belang zijn voor de in- '•>rnationale gemeenschap. Wanneer werkelijk een volgende oorlog zou ontstaan, dan zou deze onvergelijkelijk erger zijn dan de vorige. De ervaring heeft getoond, dat het onmogelijk is het voeren van een modernen oorlog te humaniseeren Wanneer een oorlog eenmaal begonnen is, is geen mensch of regeering in staat deze te controleeren. De eenige methode om derge lijke barbaarschheden tegen te gaan, is den oorlog zelf tegen te gaan. Wij kunnen er zeker van zijn, dat een volgende oorlog een vernietiging van levens met zich zal bren gen, zoo groot als wij ons dit nooit hebben kunnen denken. Een vernietiging, welke de beschaving zelve waarin wij leven, mede te niet zal doen. Vervolgens sprekende over de strikt eco nomische redenen, welke ten grondslag lig gen aan de politiek van Henderson, wees de ze er op, dat de nasleep van den vorigen oorlog bestaan heeft in economische crisis en werkloosheid. De economische wereldcrisis kan alleen be streden worden door een wereldactie. Een wereldactie echter beteekent internationale samenwerking bij alle soorten economische problemen en dit kan nooit bereikt worden, zoolang de politiek der verschillende mo gendheden gebaseerd is op een voortduren de vrees voor oorlog. Tarief muren, het stre ven naar onafhankelijkheid van de produc tie van het buitenland, handelsbelemmerin gen, economisch nationalisme, dit alles zijn de gevolgen der opvattingen, welke gescha pen zijn door vrees voor oorlog. Europa is op het huidige moment nog even vol moei lijke politieke problemen als vijf jaar gele den. Als minister van buitenlandsche zaken van een groote mogendheid verklaarde spreker ten slotte, dat de sleutel tot de vreedzame oplossing dezer problemen te vinden was in ontwapening. EEN VERKLARING VAN HINDENBURG. Het vertrek van den keizer ge schiedde met volle medeweten van den veldmaarschalk. De rijkspresident van Hindenburg heeft de „Kreuzz." publicatie van een verklaring ver zocht, waarin het volgende wordt gezegd: Volgens berichten in de bladen houdt de gep. majoor Anker tegenwoordig lezingen over de oorzaken van de ineenstorting in Nov. 1918, waarbij hij o.a. spreekt over een onderhoud, hetwelk hij in het jaar 1922 met mij in Hannover gehad heeft. Bij dit onderhoud zou ik mij tegenover hem er over uitgelaten hebben, dat het ver trek van den keizer en koning buiten mijn weten heeft plaats gehad en dat ik daarvoor geen verantwoordelijkheid draag, al heb ik ook later tegenover de openbare meening een deel van de verantwoordelijkheid van dezen stap van den keizer aanvaard. Daartegenover constateer ik het volgende: Het is juist, dat ik den gep. majoor Anker die toenmaals een geheel andere politieke richting was toegedaan dan thans, als kame raad heb ontvangen en ook met hem over de gebeurtenissen van 9 Nov. in het hoofdkwar tier heb gesproken. Onjuist is echter, dat ik de door hem beweerde mededeelingen heb ge daan. Na een verwijzing naar zijn in de „Kreuzz." van 10 Nov. '28 gegeven rectifi catie besluit de verklaring van Hindenburg met de woorden: „Ik herhaal, dat het besluit van den keizer niet alleen met mijn medeweten, maar ook op mijn raad en dien van de andere heeren is genomen en dat elke andere voorstelling on juist is". De door den rijkspresident bedoelde recti ficatie van de bewering, dat de keizer in overijlden haast naast Nederland is vertrok ken en uitsluitend gehoor heeft gegeven aan de bezorgdheid van zijn omgeving voor zijn persoon, luidde: Ik verwijs naar de in de „Kreuzz." van 17 Juli '19 gepubliceerde gemeenschappelijke verklaring van generaal v. Plessen, den staats-secretaris v. Hintzen, generaal v. Marschall en graaf v. d. Schulenburg, even als van mij. Uit deze verklaring blijkt dui delijk, dat het besluit van den keizer geno men en uitgevoerd is op mijn raad en dien van de anderen na zorgvuldige overweging, teneinde den voortduur van den oorlog of een burgeroorlog te vermijden en het vader land nood en ellende te besparen. DE AANSLAG OP MUSSOL1NI. De bommen van Schirm. Bij het onderzoek van de beide bommen, die gevonden zijn in de kamer van den ge arresteerden anarchist Schirru, is gebleken, dat zij van buitengewoon verwoestende kracht zijn geweest. De grootste van de twee was in een thermosflesch gehuld en toont aan, dat de vervaardiger van deze helsche ma chine een buitengewone ervaring heeft op dit DE HOUTINDUSTRIE IN SOVJET-RUSLAND. In het Engelsche Lagerhuis werd de regee ring gisteren de vraag gesteld of de Sovjet- regeermg haar medewerking zou verkenen aan het samenstellen van een commissie van onderzoek naar de arbeidsvoorwaarden in Rusland, gelijk aan het volkenbondsonder- zoek, dat ingesteld wordt op aandrang van de regeering van Liberia. Henderson 'ant woordde, dat de Sovjetregeering den Brit- schen gezant te verstaan had gegeven, dat zij geen enkel verzoek tot het houden van een onderzoek in de houtindustrie in Rus land in overweging zou nemen. Henderson \oegde hieraan toe, dat hij vreesde, dat zon der faciliteiten een onderzoek geen waarde zou hebben DRIE STALJONGENS EN 80 RENPAARDEN VERBRAND. Door een geweldigen brand is een voor concours-hippique uitgebreide renstal te Oakland verbrand. Drie staljongens en 80 renpaarden zijn in de vlammen omgekomen DE ORDE OP MADEIRA HERSTELD. Volgens de laatste berichten is de alge- meene staking op Madeira afgeloopen en de orde weer hersteld. De uit Lissabon gezonden troepen zijn Maandag op het eiland aangekomen. Voor zoover bekend, hebben geen buitenlanders van de gebeurtenissen schade ondervonden. HEROPENING GROOTE KATOEN- FABRIEK IN ENGELAND. Naar uit Leigh Lilford wordt gemeld, zul len Woensdag a s. de fabrieken van eenige groote ondernemingen, welke voor veertien dagen werden gesloten, heropend worden, ten einde dringende contracten te kunnen af- werke. 1500 arbeiders vinden in deze fabrie ken werk. WEEFFABRIEK IN FRANKRIJK IN DE ASCH GELEGD. Te Thumosnil is gisteren een groote weve rij door brand volkomen vernield. Het vuur breidde zich met buitengewone snelheid uit en was tegen den middag zoo hevig gewor den, dat het grootste gedeelte van de be schikbare brandweer aan het blusschings- werk moest deelnemen. Eerst toen men alle fabrieksgebouwen onder een stortvloed van water gezet had gelukte het de brandweer het vuur meester te worden en den brand te blusschen, welke in de enorme voorraden katoen en wel steeds weer nieuw voedsel vond. De materieele schade bedraagt ruim 2 millioen francs. 25 SCHEPEN IN HET IJS. Nabij het eiland Hogland in de Finsche Zee liggen 25 schepen van verschillende na tionaliteit in het ijs vast. Alle pogingen ze te bevrijden zijn tot dusverre tevergeefsch ge weest. Al deze schepen zijn op weg van Lenin grad naar het Westen blijven steken. Volgens araadlooze berichten van boord der schepen beginnen de voorraden kolen en levensmidde len uitgeput te raken, zoodat hier ter stece ongerustheid heerscht over het lot der sche pelingen. Benoeming die groote verbazing wekt. De „Vossische Zeitung" meldt uit Oslo, dat de benoeming van kolonel Laake tot op perbevelhebber van het Noorsche leger in het heele land groote verbazing heeft ge wekt en door de rechtsche partijen heftig wordt aangevallen. De benoeming heet een belooning te zijn voor politieke diensten die hij bewezen heeft aan de thans aan het roer zijnde linksche regeering. Door zijn bevor dering zijn 15 oudere generaals en kolonels gepasseerd. Kolonel Laake is pacifist en een aanhan ger der linksche regeering. Hij heeft den mi nister van defensie als deskundige ter zijde gestaan en heeft beperking der oewapening en vermindering van het leger bep'eit. TWEE GEVANGENEN ONTSNAPT. Een hunne in smoking! Vrijdagmiddag hebben twee gevangenen kans gezien te ontsnappen uit de gevangenis van Princetown op Rartmoor. Zij waren met een man of dertig bezig in een loods binnen de gevangenismuren en zagen kans onge merkt te verdwijnen. Zij klommen over den 9 meter hoogen granieten muur met behulp van een lang touw met een haak er aan, dat zij zich hadden weten te verschaffen. Er werd natuurlijk onmiddellijk alarm gemaakt, doch Zaterdagmiddag was men er nog niet in geslaagd het tweetal te vinden. De een had zes maanden ondergaan van een straf van vijf jaar wegens oplichting en valschheid in geschrifte, de ander zat sedert 1929 een straf van drie jaar uit wegens in braak. De eerste was er ook in 1921 al eens in geslaagd uit een gevangenis te ontsnap pen Hij ontkwam toen in de kleeren van een cipier. Door inbraak in een paar tijdelijk onbe wconde huizen hebben zij zich kleeren we ten te verschaffen. Een hunner draagt thans blijkbaar een smoking. Gewapende cipiers en politie met bloed honden hebben tevergeefs de omgeving naar hen afgezocht. Men kon nagaan welken kant ze op waren gevlucht door de sporen hun ner schoenen, waarvan de zolen met een pijl gemerkt zijn. DE ALGEMEENE STAKING OP MADEIRA DUURT VOORT. Uit Funchall op Madeira wordt gemeld, dat de na het verbod van invoer van buiten landsch graan en meel uitgebroken alge- meene staking nog steeds voortduurt, ook na de aankomst der Portugeesche troepen op hef eiland. De arbeiders verklaren het werk niet eerder te zullen hervatten dan na opheffing van het verbod. WEER EEN REVOLUTIONNAIRE BEWEGING IN TURKIJE ONTDEKT. 40 personen gearresteerd. Uit Konstantinopel wordt gemeld dat de Turksche politie wederom een revolutionnai- re beweging op het spoor is gekomen Te Stamboel zijn gisteren 31 personen gearres teerd, w.o. 15 vrouwen. Te Bruska zijn bo vendien negen vrouwen gearresteerd. Zij worden ervan beschuldigd deel uit te maken van een den staat vijandig gezinde religieuse vereeniging. ONTHULLINGEN UIT DEN OORLOG. Geheim Britsch-Braziliaansch verdrag? De „Herald Tribune" publiceerde gister een uitvoerig uittreksel uit een door George Henry Payne, den voorzitter van het burger comité voor landsverdediging geschreven boek, dat den titel draagt: „Engeland en zijn behandeling van Amerika", dat heden in den boekhandel verschijnen zal. Het stuk van de „Herald Tribune" gaat uitvoerig in op de opdracht die de in den zomer van 1918 onder leiding van Sir Mau- rice de Bunsen, naar Zuid-Amerika gezon den Britsche commissie had ontvangen. Oogenschijnlijk had deze tot taak, de La- tijnsch-Amerikaansche volken over het oor logsdoel der geaillieerden in te lichten. In werkelijkheid was zij echter belast met het sluiten van een geheim Britsch-Braziliaansch verdrag, dat Engeland groote economische voordeelen zou verschaffen. President Wilson en de Amerikaansche regeering kwamen echter op de hoogte van het bestaan van dit reeds gereedliggende ontwerp-verdrag en verhinderden de ratifi catie. De Amerikaansche regeering zorgde er echter voor, dat dit incident niet publiek werd, daar men vreesde, dat de uitwerking ervan op de Amerikaansche publieke opinie dermate ongunstig zou zijn, dat de voortzet ting van den oorlog er door in gevaar zou worden gebracht. MOORDAANSLAG TE BRUSSEL. De dader gearresteerd. Gistermiddag werd het publiek in het groote café op de Place de Brouckère in het hartje van Brussel opgeschrikt door ee:i revolverschot. Twee Algerijnen, die daar ge zeten waren, kregen ruzie om een bedrag van drie duizend francs. Plotseling trok een hun ner zijn revolver en schoot op defi ander, die zwaar gewond ineen zakte. De dader nam de vlucht, doch werd na een opwindende jacht in een der aangrenzende straten gegrepen en aan de politie overgegeven. STOOM VEER GEZONKEN BIJ JAPANSCHE HAVENSTAD. 50 personen verdronken Naar gemeld wordt, is in de nabijheid van de Japansche havenstad Kobe ten gevolge van een aanvaring een stoomveer gezonden 25 der opvarenden konden worden gered. Men vreest, dat 50 personen verdronken zijn. EEN JEUGDIGE BURGERVADER IN FRANKRIJK. Te Beuvrigny (Manche) is een 25-jarig jcngmensch Yves de Heurtemont, tot gemeenteraadslid en burgemeester ge kozen, als opvolger van zijn schoon vader die in deze functies aftreedt. Hij is ongetwijfeld de jeugdigste bur gemeester van Frankrijk want in De cember j.1. is hij 25 jaren geworden. SPAANSCHE MAATREGELEN. Een verbanneling begenadigd. Uit Barcelona wordt gemeld, dat de Spaansche regeering den leider der autono mistische partij in Catalonië, Francisco Ma- cia, heeft begenadigd. Macia was in 1929 uit Spanje verbannen, omdat hij een der voornaamste leiders was van de opstandige beweging tegen den overleden dictator, Pri mo de Rivera. Sedert dien woonde hij in Brussel en deed kort geleden weer van zich spreken toen hij heimelijk de Fransch Spaansche grens overschreed, en weer te Barcelona opdook. BLOEDGELD. Herinneringer uit den onderzee- bcotoorlog. Een merkwaardig oorlogsboek is zoo juist in Engeland verschenen waarin de geschie denis van de Engelsche onderzeebooten tij dens den wereldoorlog wordt verhaald. De titel: „By Guess and by God" is ontleend aan een uitdrukking, die in die dagen ge bruikt werd om de gevaarlijke navigatie te schetsen van de onderzeebooten, die grooten- deels op de „gis" moesten varen. Er zijn talrijke hoogstmerkwaardige on dervindingen van Engelsche onderzeebooten in dit boek beschreven doch ook krijgt men een typischen kijk op de mentaliteit van die dagen toen de Engelsche regeering 5 uit loofde aan de bemanning van een onderzee boot voor elk lid van de bemanning van een vijandelijk oorlogsschip, dat tot zinken werd gebracht. Indien een onderzeeboot bijv zoo fortuinlijk was een slagschip tot zinken te ^engen met een beman nam van lGQü kon pen, beloonde de Admiraliteit deze onderzee boot met 5000 Doch dit bloedgeld werd alleen uitbetaald, indien het tot zinken gebrachte vaartuig voor offensieve doeleinden was bewapend. Zoo is er eens een onderzeeboot geweest, die een Turksch transportschip tot zinken bracht, waarop ongeveer 6000 Turken wer den vervoerd en ter belooning niet minder dan 30.000 (drie-honderd-zestig duizend gulden!) „bloedgeld" eischte! Men rechtvaardigde dezen eisch hierme de, dat het troepenschip bewapend was met kanonnen van 7.5 c.M en geconvoyeerd werd door een torpedobootjager. De Admiraliteit verklaarde dezen eisch echter niet ontvankelijk aangezien men het transportschip niet offensief, doch defensief bewapend achtte. DE POSTVLUCHTEN. Het elfde postvliegtuig. Aneta-Vaz Dias meldt, dat bij de K.L.M. bericht is binnengekomen, dat het elfde post vliegtuig op weg naar Nederlandsch-Indië, de P H.-A.F.K. Maandagmorgen te 7.40 uur uit Weenen is vertrokken'en te 15.30 uur te Athene geland. De P. H.-A. F. T. Bij de K.L.M. is bericht ontvangen, dat da P.H.-A.F.T., die op weg is van Amsterdam naar Damascus, Maandag zijn vlucht heeft voortgezet en te Boedapest is geland. EEN VERLICHT KRUIS TE VALKENBURG. Ver in den omtrek zichtbaar Boven op den Wilhelmauitkijktoren te Val kenburg is in navolging van het verlichte kruis van St. Jer te Lourdes een betonnen kruis van enorme afmetingen opgericht. Het kruis is dertig meter hoog. Van Woensdag 11 Februari af zal dit kruis met een kaars sterkte van 20.000 worden verlicht zoodaf het tien uren in den omtrek zichtbaar za zijn. TREINVERBINDING VOOR INDIE- PASSAGIERS. De trein in aansluiting op het motorschip Johan van Oldenbarnevelt zal Woensdag morgen te 10.20 van Genua vertrekken. Aan komst Donderdag 12 Februari te 7.05 te Zevenaar, 7.57 te Arnhem, 8.48 te Utrecht, 9.50 te Den Haag Staatsspoor, 9.36 Amster dam Weesperpoort, 9.53 Amsterdam Sentraal Station en 10.01 Rotterdam Maas. N.V. DE ALGEMEENE SPAAR- VERZEKERING TE 's-GRAVENHAGE. Naar wij vernemen, is in gewijsde gegaan de beschikking der arrondissementsrechtbank te 's-Gravenhage d.d. 16 Januari 1931, waarbij wijzigingen zijn gebracht in de bij bovengenoemde vennootschap gesloten over eenkomsten en de door haar gesloten overeen komsten van spaarverzekering en verzekering zijn overgedragen aan de N.V. Holl. Alge- meene Verzekeringsbank (H. A. V.) te Schie-' dam. VERKEERSONGEVALLEN. Tegen een boom gereden. Dokter Van Genderen, van Nieuw eschans, met zijn echtgenoote als medepassagier, reed Zondagavond te Hoogezand per auto met groote vaart tegen een boom. Zijn beide bee- nen werden gebroken. De patiënt is, na voor- loopig verband, naar het Diaconessenhuis in Groningen vervoerd. De echtgenoote bleef on gedeerd. BRAND In een timmerfabriek. Gisteravond om half zeven is brand ont staan in de electrische timmerfabriek van de fa. J. J. Smit, Schoterweg 3 te Haarlem- Noord. Er is een groote houtvoorraad in vlammen opgegaan en nagenoeg alle ma chines zijn door het vuur of water vernield of zeer beschadigd. De brand is ontstaan in een partij houtmot. Er was niemand meer in de fabriek aanwezig. KORTE BERICHTEN. De Eerste Kamer is in openbare verga dering bijeengeroepen tegen Dinsdagavond 17 Februari 9 uur. Bij de gehouden stemming voor een notabel der herv. gemeente te Zuidschar- woude, bleek, dat herstemming moet plaats hebben tusschen de heeren C. de Boer Wz. en j. Klin.reler Kz. Zaterdag is te 's-Gravenhage op 61-ja- rigen leeftijd overleden ir. P. J. Fritzlin, oud- hoofdingenieur B.O.W. in Nederlandsch- Indië. De 18-jarige J. H. te Oosterwolde (Friesl.), die veertien dagen geleden zijn wo ning verliet om in een naburig dorp eer. avondcursus voor tuinbouwers bij te wonen, is niet teruggekeerd. De werkman W. G. Koopman uit Culem borg, die Vrijdagmiddag j.1. te Ingen (Geld bij het lossen van een motorboot een gevulde baal op zijn hals kreeg, is aan zijn opgeloo- pen verwondingen in het ziekenhuis te Tiei overleden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1931 | | pagina 1