DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Stoomerij en Ververij S. KHOU. Au. 40 133e Jaargang. Dagelijksch Overzicht Buitenland Binnenland Mevrouw! Zendt nu, roor de aanko- mende seisoend rukte, reed» Uw stoom-en rerfgoederen en U ontvangt se spoedig terug. 1 a pi jt reiniging. AliKMAARSCHE COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 1—5 regels 1 25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voornam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. 1? FUBKtAKI 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummei bestaat uit 2 bladen. "DE POLITIEKE CRISIS IN SPANJE. De pogingen van Sanchez Guerra tot vorming van een kabinet. De koningskroon in gevaar. Nog steeds is de regeeringscrisis in Spanje Piet opgelost, hetgeen eigenlijk niet te ver wonderen is, omdat men voor tal van moei lijkheden staat. Wat toch stond de koning te doen? Moest hij opnieuw de dictatuur invoe ren? Waarschijnlijk zou dat een grove fout feweest zijn, want het overgroote deel der paansche bevolking moet niets van een dictatuur hebben, zoodat bij wederinvoering daarvan bijna zeker het geheele land in op stand zou zijn gekomen. Geen dictatuur dus? Maar wat dan wel? Er bleef den koning vrijwel niets anders over dan een politicus te verzoeken een regeering samen te stellen, welke zou regeeren met een Cortus. Het volk zou dan weer mee regeeren en een groote grief zou op die manier verdwe nen zijn. Maar de bevolking is verdeeld iu royalisten en republikeinen, waarvan de laat- sten zoo niet de meerderheid, dan toch een zeer groote minderheid vormen. Het zou dus heel best kunen gebeuren, dat de kroon van Spanje gevaar zou loopen. De beslissing was moeilijk te nemen, maar koning Alfonso heeft tenslotte den knoop doorgehakt en een kabinetsformateur aange wezen, n.1. Sanchez Guerra Deze heeft een lang onderhoud met den koning gehad en eindelijk verklaard, bereid te zijn, een kabi net samen te stellen. Tevens zou een wet gevende Cortes worden bijeengeroepen. Hoe echter moest de regeering worden samengesteld. Sanchez Guerra meende, dat naast royalisten ook socialisten en republi keinen zitting in het kabinet moesten hebben. Hij wilde een kabinet, waarin alle schakeerin gen der openbare meening zouden zijn ver tegenwoordigd, hoe moeilijk dit ook zou zijn. Die moeilijkheden hebben niet op zich laten wachten. Volgens de laatste berichten van gisteravond zouden de socialisten niet mee willen werken tot de vorming van een regee ring. Maar Guerra wanhoopte niet. Hij ging naar de gevangenis, om de politieke gevan genen te srreken. Maar ook deze wilden niet medewerken, tenzij de koning onmiddel lijk het land verliet, en in het buitenland bleef, tot op het oogenblik eener beslissing door de legitieme Cortes! Geen medewerking dus van dien kant. In tegendeel, de republikeinsche leider Alcala Zamora heeft uit de gevangenis een nota ge publiceerd, waarin hij de tegenwoordige cri sis ten eerste overwinning der revolutie noem de en de massa opwekte stand te houden tot het oogenblik der eindoverwinning. De toestand is dus uiterst critiek. En nu komt juist uit Madrid het bericht, dat koning Alfonso zou hebben besloten, zijn troon in gevaar te brengen, om Spanje van de revolu tie te redden en zich zelf nog een kans te geven, tenslotte aan het wind te blijven. Het schijnt vast te staan, na de gisteren door Guerra gevoerde besprekingen, dat deze vandaag een lijst van ministers bij den koning zou aanbieden Deze aanbieding zou heden middag te 12 uur geschieden, waarna de koning voorloopig afstand van zijn rechten zou doen lnr n deze berichten uit Madrid met de feiten overeenstemmen, zal de koning slechts toeschouwer zijn gedurende den tijd, dat het land zijn vertegenwoordigers voor het parti- ment zal kiezen en het parlement een nieuwe grondwet voor Spanje zal vaststellen, waar bij beslist zal worden over de vraag, of het land een monarchie zal blijven, dan wel een republiek zal worden. Nimmer te voren in de geschiedenis van Spanje heeft zich een dergelijk drama afge speeld. Vele malen in de historie hebben Spaansche koningen voor een revolutie be staan, doch nog nooit heeft een koning 'op ceze wijze getracht den strijd te winnen Wanneer de gang van zaken zal zijn, zooals bovengemeld, waarvan evenwel officieele be vestiging ontbreekt, dan schijnt een vreed zame oplossing van een politieken strijd van negen jaren gewaarborgd. De bijzondere correspondent van de Daily Mail te Madrid herinnert er aan, dat Guerra, opwien thans door den koning een beroep is gedaan 'n nieuwe regeering te vormen, heeft deelgenomen aan de revolutiepoging te Valen cia in 1929 en dat hij destijds werd gear resteerd Gedurende zeven maanden heeft hij aan boord van een torj>edoboot gevangen gezeten. Na zijn invrijheidstelling ging hij naar Frankrijk, doch keerde spoedig naar Spanje terug, waarbij hij zich persoonlijk tegen het koningschap plaatste. Slechts een jaar geleden verklaarde hij in een vergadering in Madrid, dat de koning niet langer het vertrouwen van het volk had. Thans heeft hij de taak op zich genomen een nieuwe regeering te formeeren en in zoo verre komt zijn program met zijn beloften overeen, dat hij samenwerking van alle par tijen heeft verlangd. De correspondent van de Times verklaart, dat de actie van graaf Romanones, den vroe geren liberalen premier, om de huidige crisis te forceeren en den koning te brengen tot het aanvaarden van het ontslag van generaal Bereguer, Spanje heeft gered van een revo lutie. De uitgangen van Madrid door militairen bezet. In de vroege ochtenduren werd het te Getave bij Madrid liggende regiment veldai- tillerie gealarmeerd en werden de uitgangen van de stad door posten bezet. Alle voertui gen en ook voetgangers werden aangehou den en onderzocht. Op een vraag van journalisten naar de be teekenis hiervan, werd geantwoord, dat men dit niet wist, en dat slechts de ontvangen be velen werden uitgevoerd. In Getave zelfs kon men de journalisten niet inlichten. In Madrid zelf is het volkomen rustig en laat het zich niet aanzien, dat er revolutie dreigt. N Volgens later ontvangen berichten zijn de troepen bij Getave weer in de kezernes terug gekeerd. DE BRITSCHE KATOENCRISIS. 150.000 wevers weer aan 't werk. Volgens de laatste berichten hebben 150.000 wevers en spinners in de katoenin dustrie in Lancashire het werk hervat. Men hoopt, dat de overige 150.000 arbeiders weer geleidelijk te werk zullen kunnen worden gesteld. In de weverijen te Burnley is overal weer het oude systeem ingevoerd, waarbij een wever slechts vier weefgetouwen heeft te bedienen. BOTSINGEN TUSSCHEN HAVENARBEIDERS TE HAVRE. In de haven van Le Havre kwam het gister tot ernstige botsingen tusschen stakende ha venarbeiders en werkwilligen. De haven arbeiders waren niet tevreden met de nieuwe loonbepalingen en trachten den werkwilligen te beletten aan het werk te gaan. Nog voor er voldoende politie aanwezig was, trokken de stakers in gesloten rijen naar de haven waar twee groote vrachtbooten werden gelost. Toen de werkwillige arbeiders geen gehoor gaven aan den oproep om het werk te staken, betraden de stakers het schip en ontstond er een gevecht tusschen hen en de werkwilligen. Gealarmeerde politie, versterkt door haven opzichters slaa'gden er na eenigen tijd in de vechten van elkaar te scheiden en de stakers te verspreiden. Er bleven echter vijf zwaar en vijftien lichtgewonden achter. Het zijn voornamelijk werkwilligen, die door de stakers werden aangevallen. Ook zes havenopzichters moes ten zich onder medische behandeling stellen. LOONSVERLAGING IN DE HAVEN VAN BREMEN. Zondag vond te Bremen de stemming plaats der havenarbeiders over de te Ham burg gevelde scheidsrechtelijke uitspraak, waardoor de loonen met ingang van 1 Maart a.s. met 4'A pCt. verlaagd zouden worden en de dagloonen verlaagd zouden worden van 9.20 Mark tot 8.80 Mark. De eenige dagen geleden door de commu nisten tegen deze uitspraak uitgeroepen sta king, was reeds dadelijk een mislukking. Met overgroote meerderheid van stemmen heb ben de Bremer havenarbeiders gisteren de uitspraak en daarmede de loonsverlaging aanvaard. HET PROCES INZAKE DEN WAPEN DIEFSTAL. Bij het voortgezette verhoor van de be klaagden in het wapendiefstal-proces heeft beklaagde Mottin verklaard, dat men op 1 Maart bij hem een kalender van de Roode Hulp heeft gevonden. Een dergelijken kalen der bezit echter ieder partijgenoot. De ver melding op 20 Febr. „Roode Leger-Demon- stratie" heeft betrekking op den jaardag van het Russische Roode Leger. Bij het verhoor van den beklaagde Her- bert Pestner, die beschuldigd wordt de wa pens aan de communisten te hebben doen toekomen, wordt een brief van Pestner ter sprake gebracht, die tijdens de preventieve hechtenis geschreven werd, en waarin o.a. gezegd wordt: „Ik heb verleden jaar uit overtuiging nationaal-socialistisch gestemd, ik heb een levendigen afkeer van de commu nisten. Helaas heb ik mij er thans erg inge werkt. Ingeval van onlusten zal ik echter de vechten"110' tegCn de comniunisten zal ^Beklaagde geeft den inhoud van dien brief Vari belang is vervolgens het verhoor van h!? '£e ?emeenteraadslid Hoffmann, Ü„n aeens e ,bel{laa8denbank zit. Hoff- .^e Augustus 1929 bij de dis- s eiding Saksen van de communistische partij werkzaam was en sinds begin 1930 ot op het tijdstip van zijn arrestatie communistisch gemeenteraadslid, wordt door aen president gevraagd of hij naast zijn functie op politiek gebied ook nog het be roep van timmerman heeft uitgeoefend. Hij zegt geen werk te hebben gehad, waarop dc president opmerkt, dat beid. zich dus deels "met niet-werken, deels met politieken arbeid heeft onledig gehouden. (Vroolijfcheid.J Hoffmann betoogt, dat zijn ontheffing uit partijfuncties in geen enkel verband staat met de onderhavige wapendiefstalaffaire, doch slechts moet worden toegeschreven aan politieke en organisatorische meeningsver- schillen. De zitting wordt verdaagd tot he den. HET VERZEKERINGSBEDROG TE REGENSBURG. Na een periode van meer dan een jaar is thans eindelijk het vooronderzoek gesloten tegen den koopman Kurt Tetzner en zijn echtgenoote, wegens hun bekende poging tot verzekeringsbedrog. Op 23 Maart a.s. zal de zaak voor de rechtbank te Regensburg ko men. Een-en-twintig getuigen en vijf medi sche deskundigen zijn gedagvaard. Naar men zich herinnert had Tetzner zich bij verschillende verzekeringmaatschappijen laten verzekeren voor 145.000 Mark. Vervol gens had hij op 26 November 1929 zijn auto op den weg van Eettershausen naar Regens burg in brand gestoken met het lijk van een nog onbekend persoon erin, dat men aan vankelijk voor dat van Tetzner heeft gehou den. Hij vluchtte naar Parijs, terwijl zijn vrouw, die mede in het complot zat, de ver schillende verzekeringspremies opeischte. TWEE BOMAANSLAGEN IN FINLAND. Geen slachtoffers. Naar eerst thans bekend wordt, hebben Zaterdag in de stad Vanaja twee bomaansla gen plaats gehad, welke in verband gebracht worden met de Lappo-beweging. Twee bommen werden geworpen in het gebouw van de Arbeidersvereeniging, wel ke door een lange lont tot ontploffing ge bracht werden. De uitwerking was zoo he vig, dat alle vensters van het gebouw ver nield werden en de stukken muur over de straat vlogen. Gelukkig was niemand in het gebouw aanwezig. Op dezelfde wijze werd een aanslag ge pleegd op het redactiebureau van het so ciaal-democratische blad te Tavastehus. De helsche machine werd echter tijdig ontdekt. Van het gebouw werden de vensters inge slagen, terwijl de voorgevel beklad werd BRAND IN HET MARINE-ARSENAAL VAN TOULON. Groote materieele schade. In het Marine-Arsenaal van Toulon is in de torpedo-afdeeling een brand uitgebroken, die zeer snel om zich heen greep en spoedig het depot van het onderzeebootstation had bereikt. De marine-brandweer trachtte te vergeefs het vuur te blusschen. De vlammen vonden ondertusschen gretig voedsel in het vele licht ontvlambare materiaal en spoedig was het geheele arsenaal een groote vuur zee. Met behulp van de stedelijke brand weerbrigades werd het vuur uit alle macht aangetast en men slaagde er in te voorko men, dat het vuur op de munitiebergplaatsen over sloeg. De brand was in den vroegen morgen uitgebroken en reeds des ochtends te acht uur was er van het arsenaal niet veel meer over dan puinhoopen. De mate rieele schade is zeer aanzienlijk. VIER METER SNEEUW IN MONTENEGRO. In Zuid-Slavië moest op vele plaatsen het verkeer worden stopgezet wegens den zwa- ren sneeuwval. Het meeste sneeuw is geval len in Montenegro. Het geheele land is be halve langs den weg van Bari volkomen van de buitenwereld afgesneden. Volgens de laatste berichten ligt de sneeuw er tot 4 M. hoog. DRIE KINDEREN LEVEND VERBRAND. De ouders ernstig gewond. Te Cawalla (Griekenland) ontstond In een restaurant, waarin tevens een groote hoe veelheid benzine lag opgeslagen. Drie kinde ren van den eigenaar die niet meer konden vluchten verbranden levend. De wanhopige ouders, die verscheidene vergeefsche pogin gen deden om hun kinderen te redden moes ten met ernstige brandwonden in een zieken huis worden opgenomen. OVERSTROOMINGEN IN NOORD-GRIEKENLAND. Uit Saloniki wordt gemeld, dat tengevol ge van den hevigen regenval van de laatste dagen de rivier de Mesta, buiten haar oevers is getreden en groote uitgestrektheden land heeft overstroomd. Een groot deel van het te velde stainde winterkoren werd vernield. Vier boeren werden door het water verrast en verdronken. WERKLOOZENRELLETJES IN GRIEKENLAND. Te Ceres ontstonden naar uit Athene wordt gemeld werkloozen-relletjes, waarbij groepen werkloozen bakkerijen en winkels binnendrongen en de voorraden plunderden. Na een handgemeen met de politie kon de orde worden hersteld. AUTO Bil DIJON TE WATER GESTORT. In de nabijheid van Dijon is een particu liere auto, waarin zes personen gezeten wa ren, in het water gestort. Drie der inzitten den werden gered. De overigen zijn verdron ken. EEN ZWAKZINNIGE BIJ VON HINDENBURG. Gistermiddag verscheen in het bureau van den Rijkspresident een 30-jarige vrouw, die te kennen gaf, dat zij Von Hindenburg wilde spreken in verband met een door haar in te dienen verzoek. Daar de vrouw zich echter zonderling gedroeg en kennelijk wartaal sprak, werd zij op last van den districtsarts naar een sanatorium overgebracht. 100 CHINEEZEN VERDRONKEN. Een stoomboot met 500 passagiers, is volgens berichten in de Berlijnsche bladen uit Kanton op een rots geloopen in de Real River. Het schip is gezonken. Van de passa giers, die terugkwamen van de viering van het Chineesche Nieuwjaar, schijnen onge veer 100 verdronken te zijn-. van „CITY LIGHTS" IN SING SING. „Het beste publiek van de heele wereld". Vóór zijn vertrek naar Europa had Char- ley Chaplin den wensch te kennen gegeven, dat zijn nieuwe film in de gevangenis van Sing Sing zou worden vertoond en dat hij er zelf bij tegenwoordig zou mogen zijn. Zulks geschiedde en zoo hebben, naar de „Daily Mail" vertelt, 2500 gevangenen, w.o. allerlei zeer gevaarlijke elementen, de ver tooning bijgewoond. Zij hebben Charley Chaplin de grootste ovatie gebracht die hij ooit van zijn leven gekregen heeft, zegt het blad. De eenigen die de voorstelling niet mochten bijwonen waren 14 gevangenen die in het „Huis des doods" hun executie af wachtten. De vertoon ing werd gegeven in de gevan geniskapel. Zoo groot was het gejuich aan het slot, dat Chaplin een toespraak moest houden, waarin hij de aanwezigen het beste publiek ter wereld noemde. „Ik heb me wel eens afgevraagd", zeide hij, „of mijn beroep wel de moeite waard was, maar als ik jullie kan opvroolijken en blij maken, dan vind ik dat ik een heeleboel bereikt heb". DE PRESIDENTSVERKIEZINGEN IN FINLAND. Svinhufvud gekozen. Met de geringst mogelijke meerderheid, n.1. 151 van de 300 stemmen, is Svinhufvud tot president der Republiek gekozen. De nieu we president was candidaat van de concen tratiepartij. Evenals bij de voorlaatste stem ming verwierf Stahlberg 149 stemmen. De naam van den nieuwen president der Finsche Republiek is ten nauwste verbonden met de geschiedenis van de bevrijding van Finland. Zijn Joyaliteit wordt ook door de tegenstanders erkend. Svinhufvud vluchtte, naar men zich herin nert, als arbeider verkleed in gezelschap van een aantal anderen, in 1918 aan boord van een ijsbreker waarvan de bolsjewistische be manning in volle zee overweldigd werd. Zij begaven zich hierna naar het door de Duit- sche troepen bezette Reval, '/aar hij in het Duitsche hoofdkwartier de belangen van het door de communisten geteisterde Finland be pleitte.. President Svinhufvud heeft een direct aandeel in de door Duitsch-Finsehe samen werking in het voorjaar van 1918 bereikte bevrijding van Finland van de bolsjewisti sche heerschappij. LIJK GEVONDEN. Gistermorgen is in de rivier de Regge het lijk gevonden van zekeren S., machinist op een in die rivier werkzaam zijnden bagger molen. De man was Zaterdagavond op on verklaarbare wijze te water geraakt en ver dronken. PRIJSVRAGEN VEREENIGING VOOR VOLKENBOND EN VREDE. Zooals bekend zal zijn, werd reeds een paar jaren door de „Vereeniging voor Vol kenbond en Vrede", gelijk ook door de Vol- kenbondsvereenigingen in andere landen, op initiatief van de „Union Internationale des Associations f>our la Société des Nations", een prijsvraag-wedstrijd uitgeschreven. Ge schiedde dat in 1928 en 1929 uitsluitend voor a.s. leerkrachten L.Odit jaar is, even als het vorig jaar, op voorstel van de Jeugd- Onderwijs-Commissie der vereeniging voor Volkenbond en vrede besloten, dat twee prijs vragen zullen worden uitgeschreven en wel: a. een voor jonge leerkrachten van het L.O. b. een voor a.s. leerkrachten van het voortgezet onderwijs. Het hoofdbestuur van de „Vereeniging voor Volkenbond en Vrede" stelt dit jaar 3 prijzen beschikbaar van 150 voor de best geoordeelde opstellen, welke bedragen zullen moeten worden aangewend om, ongeveer eind Augij|tu^| de MLQfiMen ia staafte stellen. een reis naar Genève te maken, daar 10 a 12 dagen te verblijven, onder deskundige leiding alles te bezichtigen en verschillende belang rijke conférences bij te wonen, georganiseerd door het bureau van de „Union Internatio nale des Associations pour la S. d. N." aldaar. Voor geleide naar en van Genève zal tevens worden gezorgd. Het is niet onmogelijk, dat evenals vorige jaren, ook nu weer een of meer afdeelingen onzer vereeniging een bedrag van 150 be schikbaar te stellen speciaal voor het best ge oordeelde ojjstel van een deelnemer, die woont ter plaatse of in het ressort dier af- deeling. Hierover moet intusschen nog nader overleg met de afdeelingen worden gepleegd. Als onderwerpen voor de prijsvraag zijn gekozen de twee volgende vragen: a. Wat kan een onderwijzer bij het Lager Onderwijs doen in de school ter bevor dering van de Volkenbonds- en Vredes- gedachte? b. Heeft het Kellogg-pact inderdaad wer kelijke beteekenis voor de bestrijding van den oorlog; Zoo ja, in hoeverre? Voor beantwoording van de eerste vraag komen in aanmerking kweekelingen en jonge onderwijzers(essen) tot en met den leeftijd van 25 jaar; voor die der tweede vraag jonge as. leeraren (essen) in de geschiedenis, studeerende aan een onzer Universiteiten. Ter toelichting bij de prijsvraag voor kwee kelingen en jonge onderwijzers diene het vol gende: Deze vraag kan uiteraard verschillend worden beantwoord o.a. lo. met als basis het sentiment, het ideëel voelen voor Volkenbond en Vrede en 2o. op den grondslag voor intellect, de feitelijke kennis van oorzaken, gevolgen, ont staan van den Volkenbond enz. De bedoeling is, beide kanten van het vraagstuk tot uiting te laten komen. Zoo zal b.v. een ruzietje in de eerste klasse reeds aanleiding kunnen ge ven tot het leggen der eerste grondslagen van wat men op den duur wenscnt te berei ken, terwijl de hoogste klasse bij het verlaten der school allicht toegerust kan zijn met eenige feitenkennis. De antwoorden moeten uiterlijk 1 Juni a.s. zijn ingezonden bij den voorzitter van de Jeugdonderwijseommissie van de „Vereeni ging voor Volkenbond en Vrede, den heer J. Bastiaans, Zonnelaan 18 te Hilversum. Zij mogen ten hoogste bedragen 3000 woorden (dus ongeveer zooveel als vijf bladen folio getypt). Hoofddoel is niet: feitenkennis over den Volkenbond ten toon te spreiden, hoewel natuurlijk degelijke kennis uit de opstellen zal moeten blijken, maar te toonen, dat men de internationale gedachte van den Volken bond en wat daarmede samenhangt, verstaat en zoodoende ook in staat is om die gedachte op de leerlingen over te brengen. Het hoofdbestuur van de „Vereeniging voor Volkenbond en Vrede" zal, in overleg met de Jeugdonderwijseommissie, die het hoofdbestuur bij alle onderwijs- en opvoe dingsaangelegenheden terzijde staat, een jury benoemen. De bekroonden zullen tijdig het bedrag ontvangen, waarvan zij de kosten voor de reis naar Genève moeten bestrijden, en tevens alle inlichtingen, opdat deze reis goed en aangenaam door hen kan worden volbracht. Van de zijde der Jeugdonderwijseommissie wordt, al dan niet in aansluiting met de be kroonde winnaars in naburige landen, ge zorgd voor voorbereiding van de reis naar Genève en worden ook de noodige maatrege len getroffen voor het verblijf aldaar. Juist teneinde daarvoor den noodigen tijd beschik baar te hebben, is inzending van de opstellen op uiterlijk 1 Juni noodig en gewenscht, op dat aan de bekroonden tijdig het resultaat kan worden bekend gemaakt. Hoewel de keuze vamhet studiemateriaal uiteraard vrij wordt gelaten, geven Hoofd bestuur en Jeugdonderwijscommisie gaarne aan eventueele deelnemers gelegenheid ken nis te nemen van een literatuurlijst die waarschijnlijk bij de beantwoording van dienst kan zijn. 8 NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN. Het uitvoeren van Bestek No. 1423 H. S. het maken van grond-, spoor- en bijkomende werken voor den aanleg van een tweede spoor tusschen het Station Bergen en de halte Koedijk van den Stoomtramweg Bergen-AHtmaar - is opgedragen aan C. bduuitii te AflélttuoLü voor 1 24QS2.1

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1931 | | pagina 1