föiitiaarsciie CiuraiiL
DE PAGODE
tRadtimieiws
Stad m Omq&mhq
euiêêetm
Honderd drie en dertigste Jaargang.
REVOLUTIONNAIR
SOCIALISTISCHE PARTIJ.
Verkiezingsvergadering van de
afdeeling Alkmaar.
DE SOC.-DEM. EN DE VERKIEZINGS
ACTIE.
Wat wij deden en wat wij willen.
lüoiniiisii^ 4 Juni.
Vrijdag 5 Juni.
Hilversum, 298 Al. (8.—12.—4.-8.— en
11-12- V.A.R.A., 12.—4.— A.VR.O. en
811.V.P.R.O.) 8.Gramofoonplaten
10.— Morgenwijding (V.P.R.O.) 10.30 Voor
cie zieken. 11.30—12.Gramofoonpl. 12
2.— Concert Omroeporkest o. 1. v. N. Treep
2-2.30 Voor scholen. Dr. P. Klinkenberg:
„Livingstone". 2.30—4.Concert door het
A.V.R.O.-kwartet o. 1. v. D. Groeneveid 4
Orgelspel door Joh. Jong. 4.30 Knutsel
werkjes voor de finderen door mevr. A. de
BeerPlomp. 5.15 Concert door 't V.A.R A.-
orkest o. 1. v. Hugo de Groot. Becca van
Kreveld, zang. Sam Metz, piano 6.Ver
volg concert. 6.45 Actuecle berichten van het
N. V V. 7.J. "uipers: „De ontdekking
van Amerika". 7.20 Slot concert. 7.458.—
Toespraak door C. J. van Wijngaarden: „De
verkeersdag van 6 Juni". 8.Maarten Dijk:
„De invloed der dansvormen op de klavier
muziek". 8.30 Clavecimbelconcert door M.
Dijk. 9.Spreker prof. dr. M. C. van Mou-
rik Broekman. 9.30 Vervolg clavecimbelcon
cert. 10.Persberichten Vrijz. Godsd. pers
bureau. 10.05 Vaz Dias. 10.15 Lezing. 10 45
Gramofoonplaten. 11.^-12.— Gramofoonpl.
Huizen, 1875 M. (Algemeen programma
te verzorgen door den K. R. O.) 8.9.15
Gramofoonplaten. 10.1130 Gramofoonpl.
11.3012.Halfuurtje voor Zieken en
Ouden van Dagen. 12.Politieber. 12 15
1.45 Concert door het K. R. O.-kwintet o. 1.
v P. Lustenhouwer. 1.452.Gramofoon
platen. 2.-5.— Concert. A. Krelae^, piano
B. Bleekrode, viool. J. Vogtschmidt^ello J.
Ardesch v. Hamel, zang. D. v. Leuven,
piano. 5.Gramofoonpl. 5.307.Concert
door het K. R. O. Kunst-Ensemble o. 1. v. P.
Lustenhouwer. 5.456.M. K. Gerisch:
„De Rijn". 7.Leo Speet: „Geboorte en
uit een kwestie werd geboren, die tot gevolg
had het bedanken als wethouder door de hee-
ren Klaver en Thomsen (de heer Ringers had
al eerder om andere reden bedankt). De daar
door ontstane crisis werd opgelost door een
overeenkomst op een klein program met de
r.k., waarop de soc.-dem. de verantwoorde
lijkheid voor de nog resteerende maanden
dezer zittingsperiode mede wilden aanvaat-
den. Er is geen sprake van blocpoliüek, zei
sPr. nadrukkelijk. Wij zijn niet meer voor
Rome gaan gevoelen dan voorheen en de
roomschen zijn waarschijnlijk niet meer
socialistisch geworden. Het is tot dusver een
prettige samenwerking geweest, waarbij ieder
Door MAR JORIfc BOWEN
Geautoriseerde vertaling uit het Engelsch
door C E GUYE.
68
Kobinetta's winst werd belangrijker voor
haar dan haar eigen verlies; zij bevond zich
zelf glimlachend bij de gedachte aan de stra
lende blijdschap van het meisje zulk een ge
liefde te ontmoeten op zulk een plaats.
En zij peinsde, met een volkomen verloo
chening van zichzelf, over het lange leven
van geluk, dat vóór het meisje lag. Als zij
dood was, liggende naast René in de kerk
dichtbij, kon Robinetta Carless Touraine ko
men bezoeken en aan haar denken: Timothy
zou haar ook herdenken, en hierover naden
kende scheen zij deel te gaan nemen in hun
geluk.
Hoe goed begreep zij de opwinding van
hun jonge liefde!
Vrouwen waren zoo bang zich te laten
gaan, zoo gretig om zichzelf te overtuigen
dat het beste deel van het leven nog komen
moest, dat zij dikwijls de jeugd van anderpn
bedierven in weerwraak dat zij haar eigen
hadden verloren, evenals zij de levens van
deze twee had kunnen bederven door begeei
ring te grijpen naar wat nooit het hare hao
kunnen worden. Zij zag nu goed in wat nooit
jeugd bij de oude Grieken en Romeinen"
7.30 Politieberichten. 7.45 Gramofoonplaten
8.11.Concert door het K.R.O.-orkest o.
1. v. J. Gerritsen. Declamatie: A. Laudy
9.Vaz Dias en R. J. Zorge de Raumonde:
„De lange jacht". Verder causerie door L. A
P. M. v. d. Broeke. 11.12.— Gramofoon
platen.
Daventry, 1554.4 Al. 10.35 Morgenwijding
12.20 Concert. V. Lee, sopraan. R. Ruther-
ford, bariton. 12.50 Orgelconcert door N.
Choveaux. 1.50 Gramofoonpl. 2.50 School-
uitzending. 4.20 Gramofoonplaten voor scho
len. 4.35 Licht orkestconcert. 5.35 Kinder
uurtje. 7.05 Bach-orgelconcert door J. Ching.
8.05 Liederenvoordracht door Arch. Winter,
tenor. 8 20 Hoorspel „Fame" van G. Clark
en „Robinson" van E. Bunnett. 9.55 Svm-
phonie-orkest-concert met medewerking van
Hughes Macklin, tenor. 11.2012.20 Dans
muziek.
Parijs „Rcdio Paris"1725 M. 8 05 Gra
mofoonpl. 12.50 Gramofoonpl. 1.25 Gramo
foonpl. 6.20 Gramofoonplaten. 8.20 Orkest-
concert.
Langenberg, 473 M. 7.258.20 Gramo
foonplaten. 11—11-35 Gramofoonpl. 12.30
Gramofoonplaten. 1.252.50 Orkestconcert.
5.20—6.20 Orkestconcert. 8.20 Operette-
gramofocnpl.-concert. 8 5510.05 Concert
uit Londen. Orkest en D. Hogben, piano.
10.5011.35 Concert. 11.3512.20 Dans
muziek.
Kalundborg, 1153 M. 12.202.20 Orkest
concert. 3.20—5.20 Orkestconcert m. m. v.
solist. 8.20—9.20 Orkest en solistenconcert.
9.20—2.20 ('s nachts) Dansmuziek.
Brussel, 508 en 338 Al. 508 M. 5.20 Or-
ksetconcert. 6.05 Orkestconcert. 6.50 Gramo
foonplaten. 8.20 Orgelconcert. 9 05 Orkest
concert. 338 M.: 5.20 Orkestconcert. 5.50
Gramofoonplaten. 6.05 Orkestconcert. 6.50
l Gramofoonpl. 8.20 Orkestconcert.
Zeesen, 1635 Al. Ca. 7.7.50 Gramofoon-
pl^en. 9.2012.20 Lezingen. 12.201.15
Gramofoonpl. 1.15 Berichten 2.20—3.20
- Gramofoonpl. 3.2(b—4.50 Lezingen. 4 50
5.50 Concert. 5.508.50 Lezingen. 8.50 Or
kestconcert. 9.30 Herdenking van Hölderlin
door dr. W. Koch. 10.35 Solistenconcert.
Daarna tot 12.50 Dansmuziek.
der partijen hare vrijheid oehouden heeft. Er
is dus geen verbond gevormd1.
Spr. memoreerde vervolgens de werkzaam
heid van anti-revolutionnairen in deze ver
kiezingsactie, en die mag aansporen tot ster
ke inspanning onzerzijds, meende hij.
De heer Hoijtink, die den heer Sluis in
den raad als a.-r. lid opvolgde, is principieel
geen andere dan deze. Hij kondigt in 't a.-r.
verkiezingsorgaan als programnummers
aan: verdwijning weeshuis, beëindiging kleu
terzorg, strijd tegen het Maatschappelijk
Hulpbetoon.
De heer Bonsema memoreerde het verloop
van de besprekingen over het Maatschappe
lijk Hulpbetoon in den raad, waarbij alle
leden zonder stemming hun goedkeuring
hechtten aan de instelling ervan (ook de heer
Hoijtink).
Wat over radio-distributie beweerd werd
door de Alkm. Crt. bij de benoeming van der,
nieuwen gasd'icteur, is, zei spr., een pertinente
onjuistheid.
Van de vrijz.-dem. hebben de socialisten
in de afgeloopen periode allen steun onder
vonden en waar zij thans geen regeerings-
partij vormen, zijn zij toch in een zeer loyale
oppositie.
De Vrijheidsbond is in dezelfde reaction-
naire richting gebleven als voorheen, voor
alle sociale vraagstukken blijft hij doof.
De christelijk-historischen en de anti-rev.
hebbe nonderling te veel geschillen en ook
met de andere partijen om een vruchtbare
samenwerking met hen te zoeken. Alleen met
de r.k. is die mogelijk gebleken, zooals de
uitkomst heeft geleerd.
Wat vóór 27 Nov. 1930 is gebeurd in het
sociaal en algemeen belang, is bedroevend
weinig. Er is door het elftal wel veel aange
kondigd, maar hier geldt vooral: „let op de
daden en niet op de woorden". Het elftal wil
de over 1928—'29 en 1929'30 resp. 882 en
1086 werkweken voor werkverschafing; het
nieuwe college heeft in het half jaar zijner
regeering 1740 weken werk gegeven en daar
naast is nog veel werk gevonden aan de uit
breiding en verbetering van den Bergerweg
en de verlegging van de Houtvaart.
Spr. gaf vervolgens een lijstje van wat het
huidige college heeft weten gedaan te krij
gen: afschaffing huur gasmeters, instelling
Maatschappelijk Hulpbetoon, bouw nieuwe
openbare en een katholieke school, instelling
bureau voor kleuterzorg, subsidie t.b.c.-pa-
tienten verhoogd van 5000 tot 8000, uit
breiding zorg voor wijk- en kraamverpleging
Wit-Gele-Kruis met 2370.
De activiteit der verschillende politieke
rartijen voor de aanstaande verkiezingen, al
thans in het openbaar, is zeer gering, behalve
dan bij de anti-rev. Van de Vrijheidsbonders
liet hare had kunnen worden; als zij Timothy
had getrouwd, zou dit slechts een illusie zijn
geworden, geen liefde, maar een spook van
de liefde.
Haar kans was er twintig jaar geleden
geweest, toen René Ruzé de Bellegarcte haar
had getrouwd en lief gehad en op een of an
dere wijze had zij die kans gemist; zij kon
niet hopen dat die zou terugkomen.
Alles, alles was begoocheling geweest.
Door zich met het meisje te vereenzelvigen
en aan zichzelf te denken, jong en getrouwd,
twintig jaren geleden, vóór Robinetta was
geboren, kwam zij er toe Carless te vereen
zelvigen met haar echtgenoot.
Een nacht, toen zij zichzelf te veel ge
kweld had cm te slapen, draaide zij het licht
op en blikte in de diepe stilte en eenzaam
heid oo het portret van haar echtgenoot, het
vroolijke en bekoorlijke miniatuur, geschil
derd spoedig na hun huwelijk, toen hij nog
jorgei was dan Timothy Carless nu.
Zij staarde er op waar het hing, zooals zij
het tartend had geplaatst toen zij het had
weggehaald tusschen de juweelen, waar het
zoo lang verborgen was geweest, staarde tot
dat ze zijn tegenwoordigheid scheen op te
roepen in de groote, zwijgende kamer.
Zij dacht aan al de jaren dat zij samen
hadden geleefd, aan hun groeiende onver-
schilligheid, koudheid, aan hun lange af
wezigheid telkens de een van den ander, die
in zijn steeds meer opgaan in zijn veelvuldigt
belangen, zijn talrijke vrienden, aan haar
toenemende ledigheid en matheid, aan die
merkt men heelemaal niets, zouden zij de ver
kiezingen vreezen? Ook de vrijz.-dem. zijn
zeer stil.
De actie der r.k. is wel al grooter geweest
Vooral na hun juichtonen over den uitslag
der Statenverkiezingen had men meer be
weging mogen verwachten. Zij meenden im
mers één zetel te kunnen winnen in den raad.
In het algemeen waarschuwde spr. er tegen
de uitslagen van verkiezingen voor verschil
lende colleges te vergelijken en daar conclu
sies op te bouwen. Zij leiden licht tot teleur
stelling. Spr. ging na, hoe op het politiek ad
vies voor de r.k. candidatenlijsten vier demo
craten voorkwamen en hoe bij een referendum
de politiek ongeschoolden wisten gedaan te
krijgen, dat de heer Keysper op de plaats van
een arbeider kwam te staan. De door den
heer K. betoonde bereidwilligheid om op no.
7 te staan inplaats van op no. 5 zou geen
verbetering voor de r.k. arbeiders brengen.
Het is, zei spr., verklaarbaar, dat er bij hen
niet veel vuur is voor de a.s. raadsverkiezin
gen. Hij vreesde, dat de democratische rich
ting uit de r.k. gelederen veel kans loopt ver
loren te gaan.
Spr. stelde in het licht, dat een gemeente
raad niet alles kan doen wat de democratie
wel zou willen, omdat immers zoo veel afhan
kelijk is van financieele mogelijkheden en bo
vendien veel maatregelen moeten worden ge
troffen als opgelegd van hoogerhand.
Wat de gemeenteraad deed ten aanzien van
de gezondheidszorg, passeerde hierna de
revue. Spr. memoreerde, dat bijna alles ten
deze verricht wordt door het particulier ini
tiatief, gesteund door de gemeente.
Hieraan is nu uitbreiding kunnen worden
gegeven door de instelling van kleuterzorg,
waarover spr. zijn groote voldoening te ken
nen gaf. (De heer Hoijtink was er tegen op
„principieele" gronden en ook de heer Govers
stemde tegen). De arbeidersklasse zal groot
voordeel kunnen ondervinden van deze kleu
terzorg.
Voor t.b.c.-bestrijding werd belangrijk-
meer op de begrooting geplaatst, om daar
door mogelijk te maken, dat meerderen voor
wie uitzending naar een sanatorium noodig
wordt geoordeeld, daarvan zullen kunnen
profiteeren.
Gezinsverpleging en de r.k. wijk- en kraam
verpleging kregen een vrij groot bedrag
meer, doordat de laatste bijna 2400 méér
kreeg, zonder dat gekort werd op de subsidie
voor Gezinsverpleging.
Zoo werd alles te zamen 6000 meer ge-
gegeven voor gezondheidszorg, waar zeker
velen belang bij zullen hebben.
Op het gebied van de woningvoorziening
was het huidige college ook werkzaam. Bij
het releveeren hiervan herinnerde spr. aan
het bouwplan van Volkshuisvesting, hetwelk
misschien voor 30 of 40 jaren voldoende zou
kunnen worden genoemd, maar thans zeer
zeker niet meer. Daarom heeft dé s.d.a.p. aan
dit plan geen goedkeuring kunnen hechten.
De woningen van Rochdale zijn daar om te
bewijzen wat goede huisvesting beteekent.
Zijn ons nu verwijten te maken? vroeg
spr. Straks bij de verkiezingen zult gij u
daarover kunnen uitspreken, maar ik 'ben
overtuigd, dat wij in het laatste deel der zit
tingperiode in het college (sinds 27 Nov.
1930) hebben bewezen in daden te willen om
zetten wat wij aankondigden. Ons heilig
voornemen is alle beloften in te lossen, dus
ook datgene wat nog niet kon worden be
reikt.
Rede van den heer Westerhof.
Na een korte pauze was het woord aan
den heer Westerhof.
Spr. begon met op te merken, dat in ver
kiezingstijd de partijgenooten meer dan an-
ders belang toonen voor de partij en dat dui
zenden anderen met belangstelling het werk
der socialisten gadeslaan. Hoe ook de verkie
zingen zullen afloopen spr. geloofde stel
ling, dat het goed zal zijn hij bleef er van
overtuigd, dat de toekomst der wereld is aan
de sociaal-democratie. De kiezers hebben het
vertrouwen in de andere partijen verloren.
Wij hebben, in de oppositie zijnde, nooit
meer gevraagd dan kon worden verkregen en
nooit hebben wij iets gevraagd zonder de mo
gelijkheid ervan aan te wijzen. Zoo hebben
wij ook hier in Alkmaar gedaan in den raad
en zóó beschouwd hebben wij altijd aan de
gemeentelijke regeering medegewerkt, maar
iets anders is nog de uitvoering van de be
sluiten van den raad, waartoe wij nu weer
geroepen zijn en welk deel der regeering men
ons gaarne weer zou benemen uit blinden
haat tegen de soc.-democratie.
Spr. constateerde, dat het oude elftal,
naast allerlei bezuiniging ten nadeele van
het proletaricaat, ontoelaatbare verkwisting
pleegde, b.v. door groote donatiën aan hoof
den van takken van dienst, wat aanleiding
was tot groote ontevredenheid in breede krin-
gen.
De val van het oude elftal deed aanbreken
de noodzaak van samenwerking tusschen de
soc.-dem. en het democratische deel der r.k.
en spr. stelde vast, dat het wel gebleken is,
bitter verborgen kwelling van haar kinder
loosheid, welke de dood was aan zijn trots en
eerzucht.
Zij kon zich geen ruwheid of onrechtvaar
digheid. van hem herinneren, geen enkele vij^
andigheid of verwijten, slechts een toenemen
de onverschilligheid, die zich op haar hart
had gezet als ijzel.
Een ongelukkig huwelijk, een huwelijk dat
'een mislukking was geweest!
En toch was zij nooit aangetrokken ge
weest tot eenigen anderen man gedurende al
die jaren, nooit ook maar éénmaal, totdat zij
Timothy Carless ontmoette, en dat was zóo
fantastisch geweeste zóó overdreven kiesch,
had nooit van eenige kracht of invloed ge
schenen totdat haar echtgenoot plotseling
was gestorven.
En dan, toen zij hem dood had gezien,
toen zij had geweten dat dit voorbij was,
haar echtgenoot, eens haar geliefde,
dood, toen had zij in wilden angst uitge
roepen: „ik heb hem nooit liefgehad;
het is de ander, dien ik liefheb, de man,
die levend is, jong.
Was het dat geweest
Had zij nu ten laatste, haar eigen
waarheid doorpeild, welke haar tot nu
toe niet bewust geworden was?
Madame de "Bellegarde, alleen in de
groote kamer, in den herfstnacht, stelde
zichzelf deze vragen.
Was Timothy Carless slechts haar
wanhopige plaatsvervanger voor René,
omdat zij het niet kon verdragen te ge-
dat in Alkmaar regeeren zonder de socialis
ten niet meer mogelijk is (hij wees hierbij ook
op Engeland en op een sterke democratische
strcoming in de gelederen der r.k.) Het is on
juist, dat het verschil in godsdienstige over
tuiging een hinderpaal kan zijn voor een
samengaan tusschen socialisten en roomschen
in ons gemeentebestuur, want hier komen
geen godsdienstige vraagstukken aan de
orde, doordat de schoolstrijd gestreden is. En
deze is hier geheel opgelost door het feit, dat
hier is vastgelegd, dat ook de oude bijzon
dere scholen zullen worden opgeruimd en
plaats zullen maken voor nieuwe.
Een specifiek èhr. propaganda wordt door
de anti-rev. niet in den raad gevoerd; wel
een anti-rev., doordat zij verstard zitten in
het conservatisme, waarin zij overeenkomen
met den Vrijheidsbond. Spr. wees er op, dat
deze partij in haar vaandel schreef, dat
openbaar onderwijs een voorwerp van groote
zorg zal zijn. Hetgeen dezer dagen in den
raad geschiedde bij de stemming over den
scholenbouw doet veronderstellen, dat dit
moet zijn: „het openb. onderwijs zal ons een
zorg zijn".
Het doet eigenaardig aan, dat elke partii
behoefte schijnt te hebben aan het woord
„democratie". Zelfs de heer Hoijtink wordt
een „onvervalscht democraat" genoemd. In
hoeverre zijn wij dan wel vervalscht? vroeg
spr. De heer H. toch is tegen elke demo
cratie.
Dat vaak de godsdienst in het debat wordt
gebracht, werd door spr. ten zeerste betreurd
en dat deed hem zeggen: de politiek is niet
slecht, maar er is wel slechte politiek. Hoe het
mogelijk is, dat men nog kan ijveren voor
candidaten als de heer Hoytink was spr. een
raadsel.
„Rood is duur en drijft de belastingen op",
is een verwijt, dat men ons meermalen deed^
maar, zei spr., de weinige verlaging van be
lasting, die door het oude elftal kon worden
gegeven en door ons volkomen werd goedge
keurd, was mogelijk omdat het elftal, zoo
als de heer Keesom zei, den tijc) méé had.
Men zou wel willen, dat de tegenwoordige
wethouder van financiën den boel in hel hon
derd zou laten loopen, maar ik verzeker U dat
ik daar absoluut niet toe zal zijn over te ha
len, zei spr. Wat wij willen, is een billijker
verdeeling der belastingen, een belasting
naar draagkracht. Als bewijs hiervan haalde
hij aan het amendement der soc.-dem. raads
fractie op het voorstel van het vorige college
tot het heffen van 5051 enz. tot en met
80 opcenten op de hoofdsom der ge
meentefondsbelasting. De soc.-dem. wilden
hiervoor lezen 20—22 enz. tot en met 80,
waardoor een aanmerkelijke ontlasting van
de kleinere inkomens zou worden bereikt
Voorts wilden zij bij de personeele belasting
niet 10 pet. van de belastbare huurwaarde
heffen, welk bedrag zij onbillijk vonden door
dat dan allen hetzelfde percentage zouden
moeten betalen. Zij stelden daarom voor te
komen tot een progressieve heffing van 5 tot
14 pet. De totale opbrengst der opcenten op
deze belasting zou daardoor 8731 hooger
worden en de vermeerdering der opbrengst
van de hoofdsom dezer heffing zou 4084
zijn, beide op te brengen door de bewoners
der duurdere huizen. Het percentage van de
opcenten op de vermogensbelasting wilde de
fractie niet op 35 stellen, zooals het toenma
lige college dacht, maar op 50, wat 8400
méér zou opbrengen. Deze drie bedragen (sa
men 20315) zouden de mindere ontvangst
uit de gemeentefondsbelasting ad 23517
reeds bijna opheffen. De nog daaraan te kort
komende 3202 dacht de fractie te halen
uit de winst op de bedrijven, waardoor dan
toch nog 18000 minder daaruit zou komen
dan voor 1930 was geraamd.
Men kon niet zeggen, dat ons voorstel onlo
gisch was, maar stemde toch tegen, zelfs de
katholieke democraten waren er tegen. Langs
den weg van vermindering voor de arbeiders,
een weinig verhooging voor den middenstand
en de rest te halen van de rijken was volgens
spr. alleen iets te bereiken in het belang van
den arbeider.
Spr. had het volle vertrouwen van den heer
Thomsen, wat gebleken is uit diens woorden
bij de voorstellen tot invoering van het 7e
leerjaar o.a. aan de Rochdaleschool. Hij zei
toen immers: „Als de wethouder van finan
ciën de verantwoordelijkheid durft te dragen,
kan ik er mijn stem aan geven".
Welnu, zei spr., ik kan zeggen, dat van
belastingverhooging geen sprake zal zijn in
1932, doordat de laagconjunctuur niet zoo
heeft ingevreten hier ter stede als in andere
streken, b.v. aan den Langendijk. Er zal een
belangrijk overschot zijn in dit jaar.
Spr. kwam hierop aan de werkloosheiduit
keering en Maatschappelijk Hulpbetoon. De
uitkeeringen kunnen z.i. worden verhoogd
door verhooging van het verhaalsrecht en
dan zal het duidelijk worden, dat dit ook tot
voordeel is voor den winkelstand.
Spr. had het vaste vertrouwen dat door
instelling van het Maatschappelijk Hulpbe
toon, waarin arbeiders van allerlei schakee-
looven dat René dood was? Omdat hij
leek op René en zij met hem kon hopen
alles te grijpen wat zij met René had
gemist?
Alles schijn, alles begoocheling, alles
verbeelding!
Waarom had zij hem zoo lang wegge
houden?
Waarom hem zoo hardnekkig verme
den zoo niet omdat het alles schijn,
begoocheling, verbeelding wa-?
Nu twijfelde zij er aan of zij hem ooit
had kunnen ttrouwen, ooit dt vrouw had
kunnen zijn van eenigen man behalve
René.
Nu geloofde zij, dat de schok van het
verljes Timothy de schok was geweest
van het beseffen dat René dood was;
Timothy en haar hartstocht voor Timo
thy had haar doen vergeten; nu hij ge
gaan was, kon zij het niet langer ver
geten. René was dood.
Zij herinnerde zich wat miss Stalling
had gezegd van Robinetta's onschuldig
geloof in haar liefde en smart om haar
echtgenoot; zij herinnerde zich wat zij
Timothy had verteld, geloovende dat het
een leugen was.
Maar misschien had Robinetta, met
haar kinderlijke openhartigheid en een
voud. juist gezien; misschien had zij,
toen zij had rrezegd: „ik heb altijd mijn
echtgenoot liefgehad", de waarheid ge
sproken.
Ten minste het was aan René dat zij
ring zitting hebben, de uitkeeringen zullen stij
gen en een einde zal komen aan de zwarte
armoede in de gezinnen der aldus bedeel
den, waarvan men zich afvroeg hoe het mo
gelijk is dat zij van de lage uitkeeringen heb
ben kunnen rondkomen.
Dat er arbeidsschuwheid zou bestaan on
der de werkloozen, ontkende spr. ten sterk
ste. Tal van bewijzen (uitlatingen van hoof
den van takken van dienst) zijn daar om dit
te staven.
Spr. memoreerde vervolgens wat is ge
daan ten bate van het onderwijs en noemde
als laatste school den voorgenomen bouw aan
de Vondelstraat, welke school een inderdaad
moderne school zal worden. Het zevende
leerjaar is er gekomen en nu moet nog vol
gen het achtste, waar allen, die niet het U.l.o.
zullen volgen, plaats zullen kunnen krijgen.
Het moet mogelijk zijn, dat ook het arbei
derskind zal kunnen door-studeeren, als het
aanleg daarvoor heeft. Daartoe zullen stu
diebeurzen in uitzicht moeten worden gesteld.
Spr. wilde niet zeggen, dat handenarbeid
minder waard is dan hoofdarbeid, stellig
niet elke nuttige arbeid (dus niet die in
munitie-werkplaatsen e.d.) is aan te bevelen
maar mogelijk moet zijn dat de poorten
der hoogeschool niet gesloten bnjven voor
den proletariër.
Maatschappelijk Hulpbetoon zal een
gansch ander beeld scheppen van onze sa
menleving, doordat het Burgerlijk Armbe
stuur spr. had alle respect voor de man
nen die hier ter stede dit college vormden
zal verdwijnen, waarmede dan tevens zal
zijn verdwenen de tijd, waarin een werklooze
een aalmoes kreeg. Thans zal het zijn recht
worden uitkeering te krijgen.
Dat er een nieuw ziekenhuis heeft kunnen
komen, dat de trots van Alkmaar en wijde
omgeving is, was spr. een groote voldoe
ning. Het ziekenhuis is het resultaat van
gezamenlijken arbeid en zal ook later nog
blijk geven van vooruitstrevende gezindheid.
Lichtbedrijven, een glorie van onze stad,
kan concurreeren met elke andere dergelijke
inrichting in welke stad ook. Daar is geen
overwinst voor enkelen, maar voor de heele
gemeenschap. Dit is een mooi resultaat van
overheidsbedrijven. Daar zal, in niet te verre
toekomst, naar wij hopen, nog bij kunnen
komen een gemeentelijke radio-distributie,
die noodig is, omdat de thans voor radio
distributie geheven contributie te hoog is.
De overheidsbedrijven hebben moeten ko
men door de stumperigheid van de particu
liere bedrijven (spr. noemde o.a. de vroegere
particuliere telefoon, die vol gebreken zat en
herhaaldelijk storing opleverde en daarom
plaats moest maken voor de rijkstelefoon).
Alle overheidsbedrijven (licht, verpleging,
telefoon, waterlevering, enz.) hebben bewe
zen te zijn geboren uit noodzakelijkheid.
Aan het slot van zijn rede gekomen, voor
spelde spr., dat met goeden wil en harden
verkiezingsarbeid op 17 Juni a.s. de over
winning is te behalen voor de glorie van het
socialisme. (Applaus).
Geen der aanwezigen meldde zich aan voor
het voeren van debat. De heer Couwenhoven
sloot hierop de bijeenkomst met een opwek
king om met lust en ijver te werken voor de
verkiezingen. Spr. deelde verder het program
van actie mede.
Een klein aantal belangstellenden was
opgetrokken naar de groote zaal van de
Harmonie, om getuige te zijn van de
openbare vergadering, welke door de afd.
Alkmaar der Rev. Soc. Partij was belegd met
het oog op de a.s. gemeenteraadsverkiezin
gen.
Op deze vergadering voerde de heer E.
Bouwman, voorzitter der Transportfederatie,
het woord, nadat de voorzitter, de heer v. d.
Wal, een kort openingswoord had uitgespro
ken, waarin hij o.m. opmerkte, dat dit de
eerste keer was, dat de Rev. Soc. Partij in
Alkmaar aan de raadsverkiezingen deelnam.
De heer Bouwman dan behandelde aller
eerst de toestanden in de arbeidersklasse en
wat zij te verwachten heeft van de burger,
lijke partij. Hij betreurde het, dat bijv. nog
tal van arbeiders lid zijn van de r.k. staats
partij, al zijn er vele r.k. arbeiders, die onte
vreden zijn over den gang van zaken in die
partij. Daarom is indertijd dan ook de r.k,
volkspartij opgericht.
Zoo gaat het ook met de andere burger
lijke partijen. Hij betreurde het, dat bijv. nog
de huidige kapitalistische samenleving stel
len, en men ziet, dat er dus twee groote
groepen samengaaneen klasse van bezitters
en een van niet-bezitters. Tegen elkaar voe
ren zij een onverzoenlijken klassestrijd, die
gericht moet zijn op vernietiging van een
der twee. Naar de meening van de soc., in
nu dacht; het was de liefde van twintig
jaren geleden waarover zij treurde, niet
de liefde van twintig jaren geleden
waarover zij treurde, niet de liefde van
gisteren. Als zij nu, in haar troosteloos
heid, een van deze mannen naast zich
zou kunnen hebben, zou zij René hebben
gekozen.
Zij keek naar het portret; zij dacht
aan alles wat zij hadden gemist en on
uitsprekelijk '-cd kwan over haar toen
zij bedacht dat hij dood was.
Wat was die luchthartige, bekoorlijke
jonge man anders dan zijn schaduw?
Wat had zij ooit liefgehad in Timothy
behalve de gelijkenis, de armzalige,
bleeke gelijkenis met René.
Zij had zichzelf overreed tot een
hartstocht voor Timothy om zichzelf te
redden van de verschrikking van René's
dood, en zij had hem opgegeven omdat
Robinetta haar het verschil had ge
openbaard tusschen deze kunstmatige,
fantastitsche, wanhopige hartstocht van
een teleurgestelde en gedwarsboomde
vrouw, en frissche jonge liefde; omdat
Robinetta haar ook getoond had, dat
hetgeen zij noodig had niet een geliefde
was, maar kinderen, een dochter, een
zoon.
Zoo leek het. haar toe, in de stilte, in
den nacht, toen zij met kon slapen van
smart, gekweld door eenzaamheid, zoo
als zij al lang door eenzaamheid was
gepijnigd.
.(Slot volgtjf, 3
Dit was het onderwerp, waarover gister
avond in de dancing van de Harmonie 'ge
sproken werd door de beide socialistische
wethouders, de heeren Westerhof en Bon
sema.
Namens het bestuur der afd. s.d.a.p. sprak
de heer Couwenhoven tot de talrijke aanwe
zigen (de zaal was geheel gevuld), een kort
openingswoord.
Rede van den heer Bonsema.
De heer Bonsema kreeg daarop het
eerst het woord. Hij begon met te herinneren,
dat aan de vorige raadsverkiezing acht par
tijen deelnamen, w.o. één die zich aandiende
als $anti-stemdwangpartij". Deze heeft
thans ook weer een verkiezingsactie in
gesteld, wat spr. aanleiding gaf de meening
te opperen, dat men het bij hen, die zich thans
noemen rev. socialisten, met de principes niet
erg nauw neemt. Wat de gevolgen kunnen
zijn van het stemmen der candidaten van
hunne lijst, is in het verkiezingsorgaan
„Stemt rood" reeds uiteengezet (winst voor
den Vrijheidsbond).
Spr. gaf aan, hoe het gegaan is met de can-
didaatstelling van de rev. soc. (in één district
waren zelfs geen 25 menschen te vinden, die
de lijst wilden teekenen; in een ander district
zijn eenige onderteekenaars gevonden, die er
ten aanzien van de beginselen der rev.-soc.
eigenlijk zijn ingeloopen).
Na de vorige verkiezingen werd het be
ruchte elftal gevormd. Onjuist is, zei spr
wat de^ Alkm. Crt. dezer dagen beweerde, dat
de soc.-dem. thans eenzelfden weg zijn opge
gaan met het vormen van een bondgenoot
schap met de katholieken.
Ruim 3 jaar heeft het elftal geleefd
27 Nov. 1930 kwam in den raad 't adres over
loon in werkverschaffiner aan de orde, waar-
