DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. KROM DINSDAG 23 JUNI 1931 133e Jaargang. DE MORATORIÜM PLANNEN VAN HOOVER. Een belangrijke stap tot oplossing der crisis. Heeren-Costuums oppersen ff.i Heeren-Costuums oppersen en ontvlekken f2.50. Heeren-Costuums chemisch reinigen (stoomen) f 4.50 Binnen enkele dagen terug. Onze naam waarborgt U zorg vuldige behandeling. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. - Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. JHö. 1Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Oit nummer bestaat uit 2 bladen. DxiQeUikschOjDzvzUtit Te groot optimisme is niet goed, want door de geste der Ver. Staten is de crisis nog niet opgelost. Nog meer perscommentaren. Franhrijks houding. sident zich ertce zou hebben beperkt, de oor logsschulden ten bedrage van ongeveer acht- honderdmillioen mark te verminderen zon der den overigen mogendheden hun houding te willen voorschrijven. Helaas stonden de zaken niet zoo, aangezien Hoover al dadelijk de voorwaarde stelde, dat alle overige mo gendheden dezelfde houding als de Ver. Sta ten zouden aannemen. Voor Frankrijk was de berekening al heel eenvoudig. De herstel leveranties in natura zijn <r blijkbaar bij inbegrepen. Wanneer Frankrijk "al de aan spraken op Duitschland voor een jaar moet laten rusten, en gedurende dat jaar geen be talingen aan Engeland en Amerika moet doen, dan beteekent dit, bij het bedrag van ongeveer achthonderd millioen mark dat Frankrijk zou ontvangen, een vermindering op de begrooting van ongeveer driehonderd dertig millioen mark. Voorts moet men niet vergeten dat Frank-1 rijk van een dergelijk moratorium geen poli tieke voordeden heeft. Aangezien het initia tief van Amerika uitgaat, zal men, wanneer Frankrijk toestemt, deze toestemming niet als een persoonlijken stap van de Fransche re geering beschouwen, doch alle lof ervoor zal men aan Amerika toezwaaien. Voorts zal het moeilijk zijn na verloop van het jaar waarin het moratorium in werking was, de betalings verplichtingen weer in vollen omvang te herstellen. Tenslotte behoort men de onaan tastbaarheid van een deel der herstelbetalin gen te handhaven. Voordat men tot iets anders overgaat dient het parlement volledig ingelicht te worden over alle bijzonderheden van het Amerikaansche voorstel. In de „Echo de Paris" verklaart Pertinax o.a., dat het Amerikaansche voorstel veel meer inhoudt, dan men op het eerste oogenblik zou aannemen. In zijn huidigen vorm is het voorstel onrechtvaardig, aangezien men Frankrijk en de andere betrokken mogende- heden niet van te voren om hun oordeel heeft gevraagd. Amerika beperkt zich niet alleen ertoe, Duitschland vrij te stellen van de be taling der transfer-bedragen of het zg.n. be schermde deel der herstelbetalingen, doch ook van het onbeschermde deel. De Fransche regeering zal ongetwijfeld eischen dat het moratorium het onderwerp zal zijn van regel rechte onderhandelingen, waaraan alle ge allieerde staten zullen deelnemen. Frankrijk zal zich moeten verzetten tegen uitbreiding van het moratorium tot het onbeschermde deel der herstelbetalingen. In elk geval lijkt een internationale financieele conferentie on vermijdelijk. Men kan er zeker van zijn, dat ook Hongarije en Bulgarije hun schuld- eischers zullen trachten te bewerken om aan deze conferentie deel te nemen. De „Oeuvre" schrijft, dat de besprekingen te Washington met een coup de théatre zijn afgesloten. Men mocht aannemen, dat het moratorium slechts zou gelden voor het beschermde deel der betalingen, de transfers die door Frankrijk wederom aan Amerika uit betaald moeten worden. Daarom mag men zich niet erover verwonderen dat de geheele Fransche pers met tegenzin en wantrouwen op het initiatief van Hoover antwoordt. In Fransche politieke kringen wordt er op gewezen, dat Frankrijk bij het stellingnemen tot Hoover's voorstellen de navolgende pun ten in het oog moet houden: Er moet overwogen worden of het voor stel van den president werkelijk kans heeft door het Amerikaansche Congres in vollen omvang goedgekeurd te worden. Men mag de houding van de Amerikaansche Volksverte genwoordiging tegenover het door Mellon onderteekende Verdrag van Versailles niet vergeten. Vervolgens moet men de vraag onder zoeken of de Duitsche betalingscapaciteit na afloop van het moratorium volkomen zal zijn hersteld. Tenslotte moet Frankrijk alles doen opdat het onbeschermde deel der Duitsche betalingen verder wordt afgedragen, uok moet Frankrijk thans de door Duitschland te Locarno geweigerde bindende verklaring eischen, dat de door het Verdrag van sailles geschapen Oostelijke grenzen onver- anVermoedebjk zal de Fransche regeering te Washington laten verklaren, dat zij de v stellen van Hoover slechts onder die v waarde principieel zal goedkeuren dat Duitschland in dit opzicht de vereischte g "ook mef betrekking kwestie moeten van Duitschlan P garanties verkregen worden. De Fransche minister van in den loop van gisteren met de djfmid.ge van zijn departement de voorstenen Hoover nauwkeurig on^z^ miJdaffS werd sche antwoord uitgewerkt, Des middags weia Het spreekt vanzelf, dat de bekendmaking van Hoover's plannen de geheele wereld in beroering heeft gebracht. Over het algemeen juicht men de ideeën van Hoover toe, al zijn er natuurlijk persstemmen, die minder aan genaam klinken. Deze laatste komen hoofd zakelijk uit Frankrijk en eigenlijk had men niet anders kunnen verwachten. In Frank rijk toch ziet men in de Hoover-plannen een bevoordeeling van Duitschland en al moge het waar zijn, dat Duitschland in de aller eerste plaats er bij gebaat zou zijn, daar naast mag niet vergeten worden, dat feitelijk geheel Europa ziek is en hoognoodig een medicijn of althans een rustkuur moet heb ben. Frankrijk ook, maar al weet Frankrijk dat, daarom wil het nog niet dadelijk toe geven, omdatnu ja, omdat de vriend schap tusschen Frankrijk en Duitschland nog niet zoo groot is, dat Frankrijk bereid is, om Duitschland te helpen, als het zelf niet min stens evenveel krijgt. Naar aanleiding van de Hoover-plannen had V. D. een onderhoud met dr. C. J. K. van Aalst, president van de Nederlandsche Handelsmaatschappij. De heer Van Aalst sprak als zijn meening uit, dat de stappen, die door de Vereenigde Staten zijn gedaan, als een zeer gunstig ver schijnsel zullen moeten worden beschouwd. Hieruit blijkt toch, dat Amerika thans gaat inzien, dat het zich van Europa niet geheel afzijdig kan houden en moet meewerken aan maatregelen, die eventueel een economisch herstel kunnen veroorzaken. Daar de Ver. Staten op velerlei gebied een zoo vooraan staande plaats innemen, heeft de regeering van dat land een enorme verantwoordelijk heid tegenover de geheele wereld. In de omstandigheid, dat Amerika thans het initiatief neemt inzake een wijziging van de betaling der oorlogsschulden, moet niet worden gezien een verandering van de Ame rikaansche mentaliteit. Amerika meent door zijn optreden zijn eigen belang het best te dienen, doch tegelijkertijd wordt ook het al- gemeene belang gediend. De Amerikaansche bankwereld is zeer sterk betrokken bij Europa en nu het er den laatsten tijd naar uitzag, dat de toestand in ons Oude Werelddeel dreigde mis te loopen, is het zeer waarschijnlijk, dat door de Ame rikaansche bankkringen op de regeering de noodige pressie is uitgeoefend. Dr. Van Aalst gaf voorts te kennen, dat men nu eensklaps den toestand niet te op timistisch moet gaan beoordeelen, want de crisis is door de geste van de Ver. Staten nog niet opgelost. Wanneer het werkelijk tot een uitstel van betaling der oorlogsschulden mocht komen, dan zal men reeds spoedig kunnen vaststellen, welk effect dit heeft op de geheele wereld. Wanneer een tijdelijke ontlasting van de landen, die thans zulke groote betalingen moeten bewerkstelligen, een zeer gunstig ef fect op de algeheel financieel-economische si tuatie mocht hebben, dan is het niet onmo gelijk, dat men misschien het tijdstip, waarop die betalingen moeten worden hervat, ver der kan verschuiven. Indien alsdan mocht blijken, dat de toestand blijvend zou verbete ren, zou men misschien kunnen komen tot maatregelen, die zouden kunnen leiden tot een definitieve opheffing van de oorlogsschul den. Natuurlijk is het op het oogenblik nog lang zoo ver niet, doch in ieder geval moet het worden toegejuicht, dat thans een begin is gemaakt. Het voorstel van de Ver. Staten is een eerste stap op den weg, die moet leiden tot een herstel. Nogmaals, zeide dr. Van Aalst, dat men op het oogenblik ziju verwachtingen niet te Zï/ i.4- sPannen> ook al omdat afge wacht zal dienen te worden, hoedanig op de stappen van de Ver. Staten door de andere mogendheden zal worden gereageerd. Maar het is een feit, dat de mentaliteit van die menschen, welke hoegenaamd geen uitkomst meer zagen, door de daad van Amerika wordt veranderd. o Zooals we hierboven reeds schreven, blijft riankrijk een afwijzende houding aannemen t.o.v de Hoover-plannen. De ochtendbladen bevatten uitvoerige beschouwingen over het moratorium-voorstel van president Hoover. In de „Matin" schrijft Sauerwein o.a., dat f rankrijk zijn aanspraken voor zoover die direct uit den oorlog voortgevloeide schade en den wederopbouw betreffen, niet kan opgeven. Hoover's stap zou slechts nut heb- 0 wapneer de Amenfcaar^he pre- Flandin ontvangen door president Doumer, met wien hij een langdurig onderhoud had, waarna hij zich naar Laval begaf, met wien hij een conferentie had, die tot half tien duur de. Een bespreking met den minister van buitenlandsche zaken was niet meer moge lijk, doordat Briand gister te laat in Parijs terug kwam. Tijdens den gister gehouden ministerraad zou de tekst van het antwoord nogmaals zijn onderzocht en definitief zijn geformuleerd. Wanneer het antwoord geheel gereed is, zal het zoo spoedig mogelijk wor den verzonden naar den Franschen ambas sadeur te Washington, die het aan president Hoover zal overhandigen, omdat deze heeft verzocht, zoo spoedig mogelijk van het Fran sche standpunt op de hoogte te worden ge steld. In Fransche regeermgskringen staat men in tegenstelling met de pers vrij welwil lend tegenover de Hoover-plannen. Men ge looft, dat door deze voorstellen de ernstigste gevolgen van de crisis in Duitschland ver meden kunnen worden. Aangezien echter de Fransche regeering nog niet op de hoogte Is gesteld van alle bijzonderheden van het Ame rikaansche voorstel, zal de Ministerraad zich niet eerder dan morgen met deze zaak kun nen bezighouden. De regeering is ervan overtuigd, dat het geenszins in de bedoeling van Hoover's opvattingen ligt, de rechten van Frankrijk aan te tasten of te beperken. Van het niet beschermde deel der Duitsche betalingen zal Frankrijk waarschijnlijk niet kunnen afzien. Zoowel te Den Haag als bij andere gelegenheden is de onaantastbaarheid van dit deel der betalingen dan ook vastge legd. Amerika kan natuurlijk niet verlangen dat de financieele saneering van Duitschland alleen ten kosten van Frankrijk kan geschie den. We laten thans nog enkele indrukken uit het buitenland volgen en beginnen met En geland, waar het voorstel van Hoover door de pers met vreugde begroet wordt. Toch wordt van verschillende zijden tegen te groot optimisme gewaarschuwd. De „Times" schrijft, dat Hoover's besluit snel en goed is geweest, doch slechts wanneer zijn plannen gevolgd worden door een ge meenschappelijke actie van alle andere mo gendheden, kan een financieele, sociale en politieke ineenstorting worden tegengehou den. Men dient voorts te bedenken, dat een groot deel van het Duitsche volk het volledi ge verdwijnen van het Young-plan verlangt. Ook de „Daily Telegraph" spreekt twijfelt uit of Frankrijk met het plan zal accoord gaan en acht het ten zeerste de vraag of het zijn aanspraken op het niet beschermde be- talingsdeel zal opgeven. De „Daily Herald" begroet eveneens Hoo ver's stap met vreugde doch vreest een ver sterkte Duitsche economische concurrentie. De betalingscommissie zou geen geschikte op lossing hebben gevonden, maar ook deze op lossing is niet definitief en het probleem der herstelbetalingen wordt er slechts door op de lange baan geschoven. In de komende twaalf maanden zal het probleem definitief opgelost moeten worden. Wanneer Frankrijk Hoover's voorstel af wijst, zal het zich blootstellen aan de alge- meene minachting. De „Financial Times" is zeer terughou dend. Het resultaat van Hoover's voorstel is weliswaar niet gering, doch ook niet beslis send. Duitschland en Oostenrijk kunnen niet in één jaar tijds weer op de been geholpen worden. MacDonald tenslotte juichte het voorstel van harte toe en vertelde, dat de Engelsche regeering bereid is, samen te werken met Hoover en hem in zijn plannen te steunen. De Berlijnsche avondbladen houden zich in langen artikelen bezig met het voorstel van Hoover. De „Germania" schrijft, dat door het aan bod van den Amerikaanschen President de herstelkwestie niet in het minst beïnvloed wordt, terwijl door opschorting van de beta lingen voor den tijd van een jaar ook de sa neering der Duitsche financiën niet wordt ge waarborgd. Niettemin moet dit jaar gebruikt worden om het Duitsche huis van A. tot Z. in orde te brengen. In de „Deutsche Zeitung" schrijft de „Oberfinanzrat" Bang: Wij willen geen ge nade wij willen ons recht. Dr. Gobbels zegt: Ik houd het plan-Hoover voor volkomen on toereikend. Het betrof hier een poging en niet een oplossing, doch slechts opschorting voor een jaar. De Angriff" noemt het plan-Hoover een nieuw Amerikaansch bloc. Dat Amerika thans tenminste iets doet in de herstelkwes tie, is ongetwijfeld een gevolg van de actie der Nationaal-socialisten. Het aanbod van Hoover heeft ook in Italië grooten indruk gemaakt. De Itaïiaansche houding kan aldus worden samengevat, dat Italië het voorstel van Hoover met sympathie begroet ofschoon het voor Italië een verschil van 17 millioen lire beteekent. Overigens ziet men in het Amerikaansche voorstel het triumpheeren van de gedachte van Mussoli- ni inzake het verband tusschen oorlogsschul den en reparatieprobleem, Men hoopt, dat de Amerikaansche stap van financieele-inter- nationale solidariteit ook zal leiden tot soli dariteit op politiek gebied, inzonderheid wat de ontwapeningskwestie betreft. Niet in de laatste plaats verwacht men in Italië, dat Duitschland de economische verlichting niet zou benutten tot het vergrooten van zijn po litieke activiteit in het Zuidoosten. Deze stellingneming komt in hoofdzaak ook tot uiting in de Itaïiaansche bladen, wel ke eerst gisteravond eigen commentaar ge ven. De „Giornale d'Italia" verklaarde o.a., dat Italië niet anders dan met levendigen bijval en dankbaarheid deze eerste beslissende in terventie van de V.S. kan opnemen, maar de ongerustheid van Italië, ontstaan in verband met de mededeeling over de Duitsch-Oosten- rijksche Tolunie op 17 Maart j.1., blijft be staan. Italië heeft reden met alle middelen deel te nemen aan het hulpwerk, waarom Duitschland en Oostenrijk gevraagd hebben, doch het heeft evenzeer allen grond ervoor te waken, dat deze hulp niet uitloopt op ten begunstiging van de weinig heldere politiek van Duitschland. Italië moet Duitschland daarom verzoeken ook van zijn kant bewij zen te geven van goeden wil en af te zien van overeenkomsten, die weliswaar econo misch lijken, doch noodzakelijkerwijze een politieke uitwerking hebben. HET MORATORIUM VAN HOOVER. Hoe de Engelsche regeering er over denkt. Omtrent de gebeurtenissen, die zijn voor afgegaan aan de aanvaarding van het Ame rikaansche voorstel door de Engelsche re geering, weet de „Times" te melden, dat MacDonald gisteren de aangelegenheid heeft besproken met de voornaamste leden van zijn kabinet. Men kwam overeen, dat het wen- schelijk was, dat de Engelsche regeering zoo snel mogelijk haar standpunt bekend zou maken. Tevens was men van meening, dat het plan van Hoover eenige punten bevatte, waarvan nadere opheldering gewenscht was, alvorens definitieve beslissingen konden wor den genomen. De „Times" weet te melden, dat van 'iet bezoek van Henderson aan Parijs en van de Engelsche ministers aan Berlijn nog ruim schoots gebruik zal worden gemaakt, om met de Duitsche en Fransche regeering de zaak te bespreken. Interpellaties in de Fransche Ka mer. De voormalige voorzitter van de Herstel- commissie Dubois, die deel uitmaakte van de Marin-groep in de Fransche Kamer, heeft minister-president Laval medegedeeld, dat hij voornemens is, Vrijdag a.s. in de Kamer een interpellatie te houden over het voorstel van president Hoover. Men verwacht voor a.s. Vrijdag in de Fransche Kamer belangrijke debatten. !Buiteidaad ONTPLOFFING IN EEN KRUIT FABRIEK TE POLEN. Twee dooden; een zwaar ge wonde. Terwijl iedereen aan het werk was, vond gister in een staatskruitfabriek te Zagooch- dzonie bij Krekco een ontploffing plaats, waardoor twee arbeiders op slag werden ge dood en een derde persoon ernstig werd ge wond. De ontploffing zou door onvoorzich tigheid van de arbeiders zelf zijn veroor zaakt. DE GRAF ZEPPELIN NIET NAAR DE NOORDPOOL. Aangezien de „Nautilus'' van Sir Herbert Wilkins averij heeft en waarschijnlijk de Pooltocht van de duikboot niet doorgaat, heeft dr. Eckener definitief ook de vlucht naar het Noordpoolgebied van de Graf Zep pelin afgezegd. Waarschijnlijk zal het lucht schip in de plaats van deze vlucht tegen het einde van Juni twee andere vluchten maken en wel een naar Siberië en een naar de Ka- raïbische zee in Midden-Amerika. FALLIERES. Fallières, gewezen president van de Fran sche republiek, is gistermorgen te Parijs in den ouderdom van bijna 90 jaar overleden. Armand Fallières is dus zóó oud gewor den, dat 't thans levende geslacht zich hem nauwelijks herinnert. Als zoovele Fransche politici is Fallières reeds als jeugdig advo- kaat in de politiek gekomen. Na zijn weg in de gemeentelijke en departementale admi nistratie te zijn begonnen, zag Fallières zich reeds op zijn vijf-en-dertigste jaar tot Kamer lid gekozen. Enkele jaren daarna volgde zijn eerste ministerschap in een kabinet Jules Ferry. Van dat tijdstip af is Fallières met geringe tusschenpoozen minister gebleven, totdat hij hij was inmiddels van de Kamer naar den Senaat overgegaan in 1899 tot voorzitter van het hooge college werd geko zen. Na dit ambt zeven jaar te hebben be kleed volgde het is veelal in Frankrijk de gang van zaken zijn verkiezing tot presi dent van de republiek. Doumer, de tegenwoordige president, was toen ziin van tegen-candidaat. Stippen wij uit zijn presi dentschap, samenvallend met een belangwek kende periode in de ontwikkeling der Fran sche binnenlandsche politiek, het bezoek aan ons land aan, waarbij hij door koningin Wil- helmina officieel werd ontvangen. EEN HITTEGOLF IN NEW-YORK. 26 menschen bezweken. In den afgeloopen dagen heeft in New York en omgeving weer een hittegolf een groot aantal slachtoffers gemaakt. In totaal zijn 26 jDersonen aan de gevolgen van de hitte overleden. Gister is echter wat wind komen opzetten, waardoor de invloed van de warmte gebro ken werd en vandaag viel boven de stad een malsche regenbui. DE REIS VAN HENDERSON NAAR PARIJS. De Zaterdag door Hoover afgelegde vee* klaring inzake een moratorium der oorlogs schulden, maakt het bezoek dat de Engelsche minister van buitenlandsche zaken in den aanvang van de maand Juli aan Parijs zal brengen, van bijzonder belang. Henderson stelt zich voor den 15den en lóden Juli te Parijs door te brengen. Hij zal van de gelegenheid gebruik maken met de leden der Fransche regeering de voorstel len te bespreken, over welke principes per 1 Juli zal zijn besloten. Henderson stelt zich voor den 16den Juli des avonds van Parijs te vertrekken, waar hij zich zal voegen bij den Britschen premier, om een contra bezoek te brengen aan Brue- ning en Curtius. STAKING BIJ SPATRAM. 200 arbeiders in staking. Gister is het personeel van de N.V. Sigaren fabriek v/h Spaan Bertram in staking gegaan. De reden was het ontslag geven aan arbeiders en het aannemen van andere werk krachten. Het conflict staat onder leiding der organi- saties en omvat circa 200 arbeiders. DE „NAUTILUS" IN IERLAND AANGEKOMEN. De onderzeeboot „Nautilus" is gistel* morgen, gesleept door het Amerikaansche oorlogsschip „Wyoming" in de nabijheid van Cork (Ierland) aangekomen, alwaar het vaar tuig voor anker is gegaan. ERNSTIG ZEDENDELICT BIJ DE NEDERLANDSCHE GRENS. De „Volksgazet" maakt melding van eeft ontzettend zedenschandaal, dat in het aan de Nederlandsch-Belgische grens gelegen dorpje Wuustwezel ontdekt is. Vrijwel alle jongens en meisjes van de hoogste klassen van de plaatselijke scholen zijn bij de zaak betrokken, terwijl ook een aantal volwassenen onder verdenking van medeplichtigheid staat. Het parket uit Antwerpen, dat een onder zoek heeft ingesteld, had een langdurige be spreking met den burgemeester van het dorp, baron de Kerckhove Dexaerde over de te nemen maatregelen. GROOTE BRAND IN NEW BRUNSWICK. Groote materieele schade. Op het havenemplacement van St. John in New Brunswick (Canada) is een groote brand uitgebroken. Talrijke graansilo's en vele in de haven voor anker liggende schepen zijn een prooi der vlammen geworden. Het stoomschip „Express" van de Canadian Pacific Line werd door een ketelexplosie, die op den brand volgde, verwoest. Men vreest, dat hierbij vele personen om het leven zijn gekomen. De materieele schade bedraagt vele millioenen dollar. De brandweercorpsen deden vergeefsche moeite het snel om zich heen grijpende vuur te bestrijden. St. John door den wind gered. De in de haven van St. John woedende brand dreigde op de stad over te slaan, toen deze door het plotseling omslaan van den 'wind, van den ondergang gered werd. Tot dusverre is een persoon gedood, terwijl tal rijke anderen gewond werden. Vier kaden zün volkomen afgebrand. >- -

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1931 | | pagina 1