EN
31
Gij zijt voor Internationale Ontwapening
v Toont het dan nu
Petitiounementvoirinternationaleontwapeniig
DE FINANCIEELE CRISIS IN
DUITSCHLAND.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
er Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
J%0. 16*1 Directeur: C. KRAK.
MAANDAG 13 JULI 1931
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA,
133e Jaargang.
SxigtliikscfiOveczicht
van het Nederlandsche Volk aan de Ontwapenings
conferentie in Februari 1932 te Genève te houden.
Georganiseerd door de Nederlandsche Dagbladpers.
Ik verzoek Uwe Conferentie met den meesten aandrang, in naam der men-
schelijkheid, die maatregelen te nemen die tot ontwapening der naties zullen leiden.
Adres:
Naam:
Adres
Naam:
Adres:
Naam
Adres:.
ONGEVAL OP DE RENBAAN TE
STUTTGART.
Dit nummer bestaat uit drie bladsn.
In dit nummer van ons blad vindt U
opnieuw het formulier voor Internatio
naal Ontwapening afgedrukt, dat de Ne-
derlandsche Dagbladpers sinds enkele
dagen aan haar lezers aanbiedt.
Wij vragen al diegenen, die dat nog
niet gedaan hebben: Teeken het nu da
delijk. Doe 't vanavond nog. Teeken het
met Uw huisgenooten en Uw dienstper
soneel. Alleen, die ouder dan 18 jaar
zijn, wordt dit gevra.gd. Het is maar een
klein steentje, dat wij elk voor ons kun
nen bijdragen maar het is onmisbaar.
Het helpt tot het optrekken van een
machtig gebouw.
Dagelijks wast de stroom van getee-
kende formulieren, die de bureaus van
dt Nederlandsche Dagbladpers binnen
stroomt. Is het Uwe er bij? Zoo niet,
wacht dan geen moment langer, en
voeg het er aan toe .Hoe vaak hebt gij
niet gedacht en gezegd: wat kan ik doen
om een einde aan den oorlogskanker te
-
helpen maken. Welnu: Dit kunt gij
doen. Doe het dan ook zonder aarzelen,
zonder uitstellen. Spreek er met Uw fa
milieleden, vrienden en kennissen over.
Zorg dat er overal over gesproken wordt,
dat de wassende stroom steeds machti
ger wordt. Ook dat kunt gij doen.
Ieder Dagblad weet, dat zijn lezers
zijn beste en trouwste propagandisten
zijn. Wij ook. Wij roepen U thans te
hulp om als propagandisten op te tre
den, niet voor ons blad, maar voor een
zaak die door alle dabladcn in Neder
land bevorderd en nagestreefd wordt:
het Petititonnement aan Geneve tot een
machtig succes te maken.
Gij zijt toch voorstander, Internatio
nale Ontwapening?
Natuurlijk zijt gij dat.
Dan is het ook zeker Uw plicht hierbij
te helpen.
Weet gij, dat de jaarlijksche uitgaven
der naties aan bewapening nu, in 1931,
tien milliard bedragen? Tien duizend
millioen guldens? Beseft gij hoeveel er
ten goede gedaan zou kunnen worden
als dit fabuleuse bedrag aan orbouw in-
plaats van vernietiging besteed werd?
Hei is duidelijk genoeg. Welnu, met dat
doel komt de Ontwapeningsconferentie
straks in Genève bijeen. Als zij den uit
gesproken wil der Volken achter zich
heefte, zal zij slagen, omdat zij dan
moet. De staatslieden, die in Genève
bijeen plegen te komen, hebben dat zelf
steeds duidelijker gevoeld, en het geuit,
zij hebben gevraagd, telkens dringender,
om de uiting van onzen wiJ, van Uw vil.
Nederland moet daarin een voorbeeld
geven. Helpt ons toonen. hoe ernstig wij
dat willen .hoezeer wij ervan overtuigd
zijn, dat dit moet gebeuren!
Denkt aan Uw kinderen!
„De mislukking van deze Ontwape-
ningscoiferentie zou een ramp zijn",
heeft de Nederlandsche voorzitter van de
Voorbereidende Commissie in Genève,
Loudon, gezegd.
Dat is het waarschuwend woord van
een man die den toestand kent.
Wij mogen geen poging achterwege
laten, om die ramp te helpen voorkomen.
En wat wij U daartoe vragen is toch
wel heel eenvoudig. Teekent het formu
lier, zendt het aan ons per post (ïvet kan
als drukwerk verzonden worden zoodat
de kosten precies IK cent bedragen), of
bezorgt het aan ons bureaus of bij
onze agenten. Of geef het aan den be
zorger* van ons blad mee.
Denk aan de tallooze millioenen, die
sneuvelden in den vorigen oorlog, aan
diè andere tallooze millioenen, die voor
het leven verminkt werden of in krank
zinnigengestichten belandden. Denkt
ook aan de verschrikkelijke ontwrich
ting der gansche wereld, die er het ge
volg van is geweest.
De voortdurende wedstrijd in bewa
pening mag niet blijven voortgaan!
Er moet een einde aan komen!
Er zal een einde aan komen, >ls wij
allen onzen wil daartoe zetten.
Lakschheid, onverschilligheid, scepti
cisme, kuddegeest vormen den voedings
bodem voor een volgenden oorlog, die
nog veel ontzetfender dan de vorige zou
zijn, die de vernietiging van Europa zou
beteekenen.
Aan die lakschheid maakt gij U mede
schuldig ,als gij dit Petitionnement niet
teekent.
Het Nederlandsche volk is vredelie
vend, wil Internationale Ontwapening.
Gij wilt dat dus ook.
Welnu toon het!
Toon het ons nu!
Uw stem kan niet gemist worden!
DE VREDES- EN ONTWAPENINGS
DEMONSTRATIE TE LONDEN.
In de dagen van thans, nu er over de we
reld een golf van afschuw van den oorlog
gaat en als gevolg daarvan onze dagbladen
geregeld opwekken tot teekening van het
petitionnement vóór den vrede, trekt een de
monstratie zooals die Zaterdag te Londen is
gehouden, reeds dagen van te voren de aan
dacht. Niet alleen om het doel der samen-!
komst, maar ook om de mannen die er het
woord voerden, mannen van internationale*
bekendheid, n.1. MacDonald, Lloyd George
en Baldwin.
Geen wonder dus, dat de groote Alberthal,
die elfduizend zitplaatsen heeft, tot in alle
hoeken gevuld was. De luistergrage menig
te werd echter niet zoo heel gauw bevre
digd, want vóór de redevoering aanvingen,
had er een incident plaats. Een vrouw stond
n.1. plotseling op en wierp me stinkbommen
naar den minister-president MacDonald.
Een dezer bommen viel vlak bij Lloyd Geor
ge neer, waar hij exploideerde. De zaalwach
ters stortten zich op de vrouw en verwijder
den haar uit de zaal, waarbij zij hevigen te
genstand bood en nog meer stinkbommen
wierp.
De ontwapeningsvrienden waren tegen 2
uur aan de oevers van den Theems bijeenge
komen. In gesloten gelederen marcheerden
zij naar den'Alberthall. In den stoet zag men
ook een groep van 56 vrouwen, die de leden
van den Volkenbond verbeelden. Talrijke le
den van het corps diplomatique waren aan
wezig.
De vergadering werd geopend door maar
schalk sir Wiliam Robertson, die een verma
ning uitsprak voor de staatslieden om de te
genwoordige stemming in de wereld uit te
buiten en maatregelen te nemen ter voor
koming van toekomstige slachtingen.
De eerste groofe* redevoering was van Mac
Donald, den Britsche premier, die verleden
week wegens een lichte ongesteldheid eenige
dagen de kamer had moeten houden, maar
die zijn aangekondigde rede toch wilde hou
den. Op populaire wijze vertelde hij van In
ternationale verdragen en gaf als zijn mee
ning te kennen, dat de ontwapening op grond
van dergelijke overeenkomsten dient te ge
schieden. Engeland kan niet alleen verder-
ontwapenen. Veiligheid is niet het ge g
van bewapeningen, maar daarvan, dat men
die oorzaken wegneemt, die tot dusverre tot
oorlogen gevoerd hebben. Engeland is om
der wille van zijn eer verplicht een vermin
dering van bewapeningen tot stand te bren-
geji. -
Baldwin wees op de verplichtingen, die
Engeland op grond van de verdragen heeft
ten opzichte van de ontwapening.
Lloyd George herinnerde eveneens aan de
bestaande verdragen en legde den nadruk
op de pogingen, die Engeland tot dusverre
gedaan had in de richting van ontwapening.
Verder sprak Lloyd George over de groote
werkloosheid, die een gevolg is geweest van
dien oorlog, wees op de hooge bewapenings
uitgaven van tegenwoordig en verklaarde
ten slotte, dat ontwapening slechts mogelijk
is, wanneer de menschen werkelijk den oor
log uit ganscher harte afwijzen.
Onder grooten bijval (ook van de luister
aars in Hydepark wien het volgen der rede
voeringen door luidsprekers mogelijk was
gemaakt), werd ten slotte een motie aange
nomen, waarin de a.s. ontwapeningsconfe
rentie wordt begroet en de regeeringen wor
den opgeroepen om alles te doen wat in hun
macht is om een werkelijke vermindering der
legers, der vlooten en der luchtstrijdkrachten
van de wereld1 tot stand te brengen.
Hopen we, dat de weerklank van deze en
andere ontwapeningsbetoogingen zal door
dringen tot de groote vredesconferentie, die
in 1932 zal worden gehouden.
DRAMA BIJ DE ZEDENPOLITIE
TE HAMBURG.
Lijken van twee vrouwelijke be
ambten gevonden.
Aan het strand van het eiland Pellworm
zijn Donderdagnamiddag de lijken van twee
vrouwen gevonden. Naast de dooden lag
wat bagage, de gezichten waren met een
doek bedekt. Het ingestelde onderzoek leidde
tot de conclusie, dat de dood blijkbaar door
een snelwerkend vergif ingetreden was. Bij
identificatie der lijken bleek men te doen te
hebben met twee vrouwelijke politie-beamb-
ten uit Hamburg, die de vorige week Vrijdag
op Pellworm waren aangekomen en daar
direct door haar gefeserveerde houding wa
ren opgevallen. Zaterdagmorgen hadden zij
haar pension verlaten met de mededeeling,
dat zij naar het postkantoor gingen.
Wolff's Noord-Duitsche provinciale dienst
verneemt over dit drama nog het volgende:
Beide vrouwen waren beambten der zeden
politie en hadden onaangenaamheden in den
dienst gehad. In een schrijven aan den chef
der crimineele politie moeten zij de motieven,
die haar tot het besluit om een einde aan
baar leven te maken gebracht hebben, uit
voerig hebben uiteengezet. Tusschen de beide
beambten en de leidster der vrouwelijke po-
liti, mevrouw Erkens, hadden reeds sedert
langen tijd persoonlijke tegenstellingen be
staan, die herhaaldelijk tot scherpe botsingen
hadden geleid. Beide vrouwen moeten meer
malen om overplaatsing of ontslag uit den
dienst hebben gevraagd, doch steeds had
men op haar verzoek afwijzend beschikt,
daar men haar als zeer bekwame beambten
niet wilde missen.
De positie van mevrouw Erkens, een inter
nationaal bekende politie-beambte, schijnt ge
schokt te zijn. Men spreekt er reeds over dat
mevrouw Erkens Hamburg zal verlaten en
naar Zuid-Duitschland zal terugkeeren.
WEER EEN PROCES TEGEN EEN
MINISTER.
Te Berlijn is Zaterdagmorgen het pro-
'ces begonnen tegen dr. Anton Franzen,
den Brunswijkschen minister van bin-
nenlandsche zaken. Hij wordt beschul
digd op 13 October 1930 den landbouwer
Guth die na een arrestatie een verkeer
den naam had opgegeven (hij beweerde
het lid van den Pruisischen Landdag
Lohse te zijn) begunstigd te hebben om
hem zijn straf te doen ontloopen. Het is
de eerste keer, dat een actief Duitvch
staatsminister zich voor een rechtbank
te verantwoorden heeft.
Naam:
DE AARTSBISSCHOP VAN ZWEDEN
OVERLEDEN.
De aartsbisschop van Zweden, dr. Söder-
blom, is gistermiddag overleden. Hij was
verleden week in een ziekenhuis te Stockholm
opgenomen, waar hij een darmoperatie heeft
ondergaan. Na het slagen dier operatie deel
de de dienstdoende arts den persvertegen
woordigers mede, dat de toestand van den
aartsbisschop vrij goed was. Tegen vier uur
kreeg dr. Söderblom een aanval van hart
zwakte, ten gevolge waarvan hij om 5 uur is
overleden. Dr. Söderblom is 65 jaar oud ge
worden. Verleden jaar ontving de thans ont
slapene den Nobelprijs. Sinds 1918 is hij
aartsbisschop van Upsala geweest.
DE ONRUST IN SPANJE.
De internationale telefoonverbin
dingen verwoest.
Volgens een bericht uit Madrid hebben de
stakende telefoonemployes de internationale
telefoonverbindingen verwoest. De telefoni
sche verbindingen van Spanje met alle Euro-
peesche landen, met uitzondering van Portu
gal, zijn verbroken.
NAT.-SOCIALISTISCH BLAD
VERBODEN.
Overeenkomstig een verzoek van den rijks
minister van binnenlandsche zaken is het te
München verschijnende nationaal-socialistl
sche orgaan „Völkische Beobachter" in zijn
uitgave voor Beieren en het Rijk verboden
voor den tijd van drie weken.
DE STRIJD TUSSCHEN DEN PAUS EN
HET FASCISME.
De leiding van de Katholieke
Actie naar Vaticaanstad?
De „Lavoro Fascista" meldt, dat de lei
ding van de Italiaansche katholieke Actie
voornemens is te verhuizen naar Vaticaan
stad. Het fascistische blad verklaart, in dit
verband, dat men thans eerst recht zal op
passen en de dingen bij hun waren naam zal
noemen.
OVERSTROOMINGEN IN HANNOVER.
Doorbraak van dijken. Men
schen verdronken.
De schade, door het hoogewater, den
regenval en de storm in het onder-Elbe-
gebied veroorzaakt, is gedeeltelijk nog
grooter dan men aanvankelijk dacht.
Ook verschillende menschenlevens gin
gen verloren. Bij Rendsburg zijn op ver
schillende plaatsen de dijken doorge
broken en uitgestrekte vlakten zijn on-
dergeloopen. Een gedeelte van den
spoardk is ook ondergespoeld en wegge
slagen.
EEN SCHIP VAN SCAPA FLOW
GELICHT.
Het vroegere Duitsche linieschip
Prinsregent Luitpold is na vele vergeef-
sche pogingen gelicht.
Het schip behoorde tot de Duitsche
vloot, die twaalf jaar geleden aan Enge
land uitgeleverd moest worden, doch
door de bemannnig bij Scapa Flow tot
zinken werd gebracht, daar zij de Duit
sche schepen niet in Engelsche handen
wilde zien.
Het nu gelichte schip zal gesloopt
worden,
Bij het motorrennen, die gister op de „So-
litude" te Stuttgart gehouden zijn. is een der
rijder van zijn motor geslingerd. Hij reed
op de toeschouwers in, waarbij twee perso
nen ernstig werden gewond. De rijder be
kwam zelf ernstige beenbreuken en een hoofd
wonde.
Er waren 60.000 a 80.000 toeschouwers.
MOORDENAAR BEGENADIGD.
Het kabinet van den staat Hessen heeft de
doodstraf, waartoe de rechtbank te Giessen
den landbouwer Wilhelm Lehr uit Alten-
stadt had veroordeeld wegens moord op de
19-jarige Martha Pippel, veranderd in le
venslange gevangenisstraf. Lehr had een ver
houding met het meisje en had haar, toen
deze verhouding hem begon te vervelen, in
een bergbeek geworpen, waardoor zij ver
dronk.
VERNIELING IN HET DUITSCHE
GEZANTSCHAP TE REVAL.
Gister wierpen twee personen van Duitsche
nationaliteit vier vensterruiten van het Duit
sche legatie gebouw te Tallinn (Reval) in.
Zij handelden vermoedelijk uit wraak, omdat
het gezantschap had geweigerd hen op hun
reis steun te verkenen. De daders werden
gearresteerd.
GROOTE DORPSBRAND.
De brandstichter omgekomen.
In het Duitsche plaatsje Lindenscheid
heeft een hevige brand gewoed. Het vuur ont
stond in een schuur en greep binnen zeer
korten tijd vijf andere schuren en een woon
huis aan. Het vee kon gedeeltelijk worden ge
red. Alle oogstvoorraaen, landbouwwerktui
gen etc. werden door het vuur verteerd. De
schade is buitengewoon groot. Kwaadwillig
heid is gebleken, de oorzaak van deze ramp
te zijn. De brandstichter is echter zelf in het
door hem aangestoken vuur omgekomen
Zijn verkoold lijk werd onder de overblijf
selen gevonden.
Officieel wordt medegedeeld:
Darmstaedter und Nationalbank heeft
medegedeeld, dat zij toestemming heeft ge
kregen, haar loketten heden Maandag ge
sloten te houden. De rijksregeering heeft de
ze bank gemachtigd, de volgende verklaring
te publiceeren:
De rijksregeering zal door middel van een
in den loop van heden af te kondigen nood
verordening van den rijkspresident alle waar
borgen geven voor alle deposito's en voor een
rustige afwikkeling van de zaken van de
Danatbank. Met het oog op de beteekenis van
de afgekondigde staking van betalingen is
den beurzen aanwijzing gegeven, den handel
in effecten en deviezen voor Maandag en
Dinsdag te staken.
Het Rijkskabinet heeft besprekingen, die
Zaterdag aanvingen en duurden tot 2 uur in
den nacht, en gistermorgen werden hervat en
den geheelen Zondag voort duurden, tot in
het derde ochtenduur van heden voortgezet.
De waarborgen in bovengenoemde verkla
ring gegeven, zouden gelden voor alle belang
rijke banken, terwijl tergelijkertijd de banken
tegenover elkaar waarborgen op zich nemen
zoodat alle Duitsche banken thans een een
heid vormen.
Het staken van den handel in effecten en
deviezen op heden en morgen moet het uit
breken van een paniek voorkomen, voor welke
aldus wordt medegedeeld, zakelijk ongetwij
feld geen reden is.
De besprekingen van het Rijkskabinet heb
ben tegen de verwachtingen in, niet tot een
definitief besluit geleid. Het rijkskabinet zal
nadat de rijkskanselier en de rijksminister
hedenmorgen eenige uren slaap zullen heb
ben genoten, verder vergaderen en tot een
besluit komen. Behalve de waarborgen voor
de belangrijke banken verwacht men, dat de
rijksregeering nadere maatregelen zal nemen
tot regeling van het deviezenverkeer. Deze
maatregelen zullen zijn gericht tegen de ka-
pitaalvlucht.
Intusschen zal men de maatregelen van het
buitenland moeten afwachten. In den nacht
van Zondag op Maandag zou, volgens te
Berlijn ontvangen berichten te Bazel een
plan worden uitgewerkt tot steun aan
Duitschland, waarbij ook Amerikaansch ka
pitaal beschikbaar zou worden gesteld.
Onder de Amerikaansche banken, die hulp
zouden verleenen, zou o.a. de Morgan groep
zijn. Bevestiging van deze berichten was in
den nacht te Berlijn nog niet te verkrijgen.
De Amerikaansche regeering grijpt
niet in.
Onder leiding van Owen Young is te New
York een conferentie gehouden tusschen den
onder-staatssecretaris MUI, den leider van
den Federal Reserve Bank en een groep fi-.
nanciers. Na afloop der conferentie, die eeni
ge uren duurde, werd een officieele verkla
ring gepubliceerd. In deze verklaring wordt
gezegd, dat de positie der regeering der Ver.
Staten ten opzichte van den huidigen toe
stand in Duitschland is. Door het mora
torium-program van Hoover werd de Duit
sche regeering bevrijd uit een moeilijke po
sitie, veroorzaakt door de internationale fi-
nancieele verplichtingen der regeeringen.
Meer dan 400 millioen dollar kwam beschik
baar voor het weder op gang brengen van de
Duitsche industrie en den Duitschen handel
voor het loopende jaar, welk bedrag anders
op rekening der schadevergoeding had moe
ten worden betaald. Dit is de eenige richting,
in welke de regeering der Ver. Staten gele
genheid en bevoegdheid heeft, in te grijpen.
Het is vanzelfsprekend en ook bekend, dat de
regeering geen controle heeft op de buiten-
landsche credietpolitiek der Federal Reserve
Banken. Niet vergeten moet worden, dat de
vraagstukken, waarmede wij ons thans bezig
houden, zuiver Europeesche problemen zijn,
en dat deze daarom het best door een gemeen
schappelijk optreden der Europeesoie be
langhebbenden kunnen worden opgelost
Heden Maandagavond vindt opnieuw een
conferentie plaats in verband met de finaa-