davelaar.
Een nieuwe Pijp?
SLEESWIJKs
KAARTEN
|l gaat het weg.
Schoutenstr.18
VflH BEEK. J
J. OTSEN
Een mooie
Allerhande
Huzaren- en
Zalmsla
M.J. C. v. SCHAGEN
N.V. v.h. Hernis.
Coster i Zoon,
tel. 1047.
20 W
perons
SEDERT 1753
Admdeaüm
Heerenhoeden
Zie etalage, ig
Bretels - Sokken
Schorten,
indanthren van kleur
vanaf
iaponschorten,
nieuwe dessins
fndanthren fi
In extra wijd I 3.30
Kinderschortjes,
leuk model 45 cl.
Aanbevelend,
Paijglop 10,
Tel. 861.
Grootste verscheidenheid
LICHTE KOEKJES.
Vergeet niet op de reis
mede te nemen onze
Jodenkoeken,
Alkm. Jongens,
Zoete Krakelingen
die beroemd zijn om
hun fijnen smaak.
GEBAKJES 8 ets.
banketbakkerij
HORS D'OEUVRE
Naar J. SCHEEPMAKER,
Daar is het goedkoopste pijpen-
adres en de grootste sorteering
Alleen BESTE merken sigaren.
V
voor
Wandelaars, Wielrijders
en Automobilisten f 0.90
v. Reenen-Völter
DE HEERLIJKHEID
BERGEN
IN WOORD EN BEELD
f i.oo,
Voordam C 9, Alkmaar.
kJ
JUlééttxrmde kwaliteit!
W
JCunst m Wetenschap
Onze JCoComm
Brieven uit Rusland
Dr. BORIS RAPTSCHINSKY.
M
S'.ll
sorteering verjeüa Amandel-,
Schuim- en Boterkoekjes is
onze
van 65 ct. per half pond
20 en 25 ct. p. p.
50, 75 en t 1.
fa. W. Li. K. VALK,
HOUTTIL 5 Tel. 286.
LANGKSTEvAAT 103 b. d. Gr. Kerk.
KOOKT SCHEEPMAKEKTJES.
10 STUKS 25 CENT.
AELEN
A91
ACHTHONDERD NEDERLANDERS
NAAR OOSTENRIJK.
jubileumreis N.R.V.
Morgenochtend 7 uur 11 vertrekt uit
Utrecht de extratrein met 800 leden der Ne-
derlandsche Reisvereeniging naar Oostenrijk.
Deze reis wordt in verband met het 25-jarig
bestaan van deze vereeniging, dat dit jaar
herdacht is, de Jubileum-Generale genoemd.
Zij staat onder algemeene leiding van den
heer J. G. Beurs uit Utrecht. De trein bestaat
uit twaalf D-wagens, en twee restauratierij
tuigen. Nog denzelfden dag wordt Linz oe-
reikt. De route gaat o.a. over Arnhem. Em
merik, Dusseldorf, Keulen, Wurzburg, Neu
renberg en Passau naar Linz, vanwaar Zon
dag de reis naar Weenen per extrabool over
den Donau wordt voortgezet. In Oostenrijk
is een uitgebreid comité van ontvangst ge
vormd met aan het hoofd dr Karl Buresch,
de bondskanselier, terwijl o a. verder de mi
nister van buitenlandsche zaken dr. J Scho-
ber en de heeren Josef Reither, Landeshaupt-
mann van Neder-Oostenrijk, Karl Se:'z, bur
gemeester van Weenen, Dr. M. V. Beek en
dr H. Braum, resp. voorzitter en algemeen
secretaris van de vereeniging „Oostenrijk-
Nederland", alsmede M. Klieber, president
van het verbond voor vreemdelingenverkeer,
deel uitmaken.
DE GAGES DER KOOPVAARD1J-
OFFICIEREN.
De leden der beide organisaties van koop
/aardij-officieren zijn opnieuw Wiieengeko-
men teneinde over het nieuwe voorstel van
den Bond van Werkgevers in de Kocpvaard'
te beslissen. Besloten werd aan de oorspron-
ke ïjke door den Bond van Werkgevers voor
gestelde gageverlaging voor de" helft tege
moet te komen Deze beslissing is den Bond
van Werkgevers medegedeeld en de houding
i'Lr.t, hiertegenover zal aannemen
noet thans worden afgewacht.
werkzaam was en dat na de grootste serum
giften zelfs geen temperatuurdaling intrad,
de overige runderen met Duitsch miltvuur
serum zijn ingespoten en dat twee zieke die
ren spoedig genazen en er geen nieuwe sterf
gevallen voorkwamen?
Is de minister bereid, aan dr. De Blieck.
hoogleeraar te Utrecht, of aan het Centraal-
laboratorium op te dragen, een onderzoek in
te stellen of het serum, dat zich bevindt in
een fleschje, afkomstig van de Rijksserumin-
richting, welk fleschje door den heer G. H.
Heering, veearts te Heerde, in een koelcel
wordt bewaard, werkzaam is en aan alle
daaraan te stellen eischen voldoet?
Is het waar, dat prof. De Blieck tot dat
onderzoek zich bereid verklaard heeft, doch
daarvan heeft afgezien toen de directeur der
Rijksseruminrichting hem berichtte, dat hij
het nut van een dergelijk onderzoek niet in
zag?
Acht de minister het niet gewenscht, dat
in dezen spoed betracht wordt, opdat later
niet kan gezegd worden, dat het serum, dat
zich in bovengenoemd fleschje bevindt, te
oud of bedorven is?
Is de minister niet van meening, dat, mocht
uit het gehouden onderzoek blijken, dat het
serum niet werkzaam en on- of minder deug
delijk was, het verzoek van den landbouwer
Stegeman om schadevergoeding voor de ge
storven runderen, moet worden ingewilligd?
DE HUUPDERSS1AKING TE
AMSTERDAM
De huurdersstaking in de Nova Zembla
straat te Amsterdam is geëindigd in onder-
ing overleg tusschen den eigenaar en de
huurders, na een geslaagde bemiddeling van
de zijde van Bouw- en Woningtoezicht De
huurverhoogingen zijn voorloopig voor een
jaar opgeschort, de uitzettingen zullen niet
doorgaan.
20-jarige man in den schouder werd gescho
ten en een jongetje aan een van de bovenarm
werd gewond. Er werd assistentie verzocht
van de politiebureaux aan de Groote Paau-
wensteeg en de Witte de Withstraat.
Het is daarop weer vrij rustig in de buurt
geworden.
BRAND.
Te Onderdendam (Gr.) is gisternacht afge
brand een boerderij, staande naast het kan
tongerecht aldaar. De vermoedelijke oorzaak
is hooibroei. De brandspuit kon niets uitrich
ten.
Te Haren (Gr.) is de boerderij van den heer
M. Holtkamp eveneens door hooibroei afge
brand. Het huis werd bewoond door den heer
A. Staal. Van den inboedel kon niets worden
gered.
EDISON ZIEK.
De oude Edison is reeds gedurende een
week of drie ongesteld. Zijn geneesheeren zijn
van meening, dat de bejaarde uitvinder ge
durende den afgeloopen winter op zijn labo
ratorium in Florida te hard heeft gewerkt,
waarvan hij nu de nadeelige gevolgen onder
vindt.
AANGEHOUDEN WEGENS
OPLICHTING.
De politie te Ter Aar heeft als verdacht
van oplichting aangehouden den 6b jarigen
van H., die eenige dagen in een hotel daat
ter plaatse logeerde en groote bestellingen
deed bij verschillende groente-inzouters Zoo
contracteerde de man o m. voor eenige dui
zenden vaten bloemkool en augurken, welke
moesten worden ingemaakt voor een te Lon
cRn gevestigde firma, waarvan van H zelde
deelgenoot te zien Dezer dagen echter ver
trok de groentehandelaar, na eerst nog geld
te hebben geleend van een der firma's, die
voor hem zouren wecken, onder voorwendsel
dat hij geen ander dan Engelsch geld bi-
zich had Om dezelfde reden vergat hij zij
hotelrekening te betalen.
De politie, die van de zonderlinge gedra
gingen van den heer van H. kennis kreeg
stelde zich in verbinding met eenige andere
gemeenten, waarbij bleek dat hij ook daar
wegens oplichting door de politie werd ge
zocht. Men slaagde erin om Van H nog op
het laatste moment te arresteeren en in voor
loopige bewaring te stellen Het is gebleken,
dat hij reeds geruimen tijd een dergelijk15
practijk heeft uitgeoefend, zonder dat men tot
nu toe vat op hem heeft kunnen krijgen.
Hij is naar het Huis van Bewaring te
Haarlem overgebracht.
MILTVUUR.
Ondeugdelijk serum?
Het Tweede-Kamerlid de heer Van Rap-
pard heeft den minister van binnenlandsche
zaken en landbouw de volgende vragen ge
steld:
Is het den minister bekend, dat zich voor
eenigen tijd gevallen van miltvuur hebben
voorgedaan onder het vee van den landbotv
wer J. Stegeman, wonende te Vemde bij Epe,
en dat door de Rijksseruminrichting ter in
spuiting serum is verstrekt?
Is het den minister bekend, dat, nadat één
<ber gestorven was aan miltvuur, binnen
een kort tijdsbestek nog drie runderen, on
danks groote giften miltvuurserum van de
Rijksseruminrichting, zijn gestorven?
's het den minister bekend, dat door den
behandelenden veearts, nadat gebleken was,
dat het Nederlandsche serum absoluut on
DE RELLETJES TE ROTTERDAM.
Het slachtoffer.
Uit hetgeen ooggetuigen hebben verklaard
is kernen vast te staan, dat er door opgescho
ten jongens inet steenen naar den rechercheur
is gegooid. De rechercheur is, nadat hij voor
den tweeden keer had geschoten, weggegaan
De kap ter J. H. Peperzak heeft met den
variété-artist Groeneveld en nog een anderen
man voor zijn winkel staan praten. De ge
beurtenissen van den dag werden besproken.
Het was op dat oogenblik volkomen rustig
in de straat. Groeneveld liet een poesje, dat
hij op den arm had, wat kunstjes maken, die
hij het diertje had geleerd Plotseling vielen
er kort achter elkaar twee schoten en na het
:weede schot zakte Groeneveld in elkaar en
viel acherover op straat. Peperzak dacht, dat
troeneveld als gewoonlijk weer wat grappen
maakte en hij zei nog: „Kerel, wat doe je nou
weer, wat is dat nu voor dwaasheid". Vrij
wel cp hetzelfde oogenblik merkte Peperzak
bloed op zijn mouw en toen begreep hij, dat
het ernst was Inderdaad bleek Groeneveld
ten schotwonde te heben juist boven den
neus tusschen de oogen. De man laat een
vrouw en twee jonge kinderen na.
Naar men mededeelde, waren de jongens,
die naar den rechercheur hebben gegooid, in
de omgeving niet bekend en zeker niet in de
Mauritsstraat.
Nieuw verzet. Twee gewon
den.
Gistermorgen is de politie uit de omgeving
van de Tuinderstraat weggebleven. Er ston
den slechts twee agenten bij het gedeelte van
de straat tusschen Van Oldebarneveldtstraat
en de Aert van Nesstraat.
In de Tuinderstraat hebben de communis
ten het woord gevoerd naar aanleiding van
het gebeurde van gisternacht. Het bleef alles
rustig tot ongeveer 12 uur, toen in de Aert
van Nesstraat een man werd gearresteerd,
die zich aan opruiing had schuldig gemaakt
Toen de politie den man wilde overbrengen
naar den politiepost aan het Kruisplein,
pleegde hij verzet en van de huizen werd met
pannen geworpen. In de Nadorststraat heeft
men steenen uit het raam genomen en daar
mee naar de agenten geworpen. Bereden agen
ten hebben de menschen uiteengedreven en
daarbij werd van vuurwapens gebruik ge
maakt, tengevolge waarvan een ongeveer
BELGISCHE BELANGSTELLING
VOOR NED.-INDIE.
Een nieuwe bewijs van de officieele Belgi
sche belangstelling voor Nederlandsch-Indiè
wordt thans uit Brussel gemeld:
Het Nederlandsche weekblad „Rijkseen
heid", orgaan ter versterking van de banden
tusschen Nederland en de Indien, heeft on
langs ter gelegenheid van de koloniale ten
toonstelling te Parijs een extra nummer uit
gegeven, waarin bekende Nederlanders, o.a.
prof. Treub, prof. Gerretson, oud-minister
Colijn, dr. v. Aalst e.a. belangwekkende bij
dragen schreven over onze koloniën. Deze
uitgave is ook in het buitenland niet onopge
merkt gebleven.
De Belgische kolonisator oud-minister di.
Louis Franck schreef erop in en bestelde 12
exemplaren van dit nummer. Wel een bewijs,
hoe levendig men ook bij onze zuiderburen
belang stelt in ons koloniale vraagstuk.
GEEN WILHELMUS BIJ HET
VERTREK VAN DE MAILBOOT.
De Deli Crt. schrijft:
Het heeft anderen en ons getroffen dat bij
het vertrek van de „Coen" (27 Juni van Be-
lawan) het Wilhelmus niet werd gespeeld,
terwijl men tot dusverre dit goede gebruik bij
het vertrek van een mailboot, nog steeds de
verbindingsschakel met het vaderland, in
eere heeft gehouden.
Den agent van de „Nederland" was niet
bekend waarom de muziek dezen keer zweeg.
Het gebruik is alleen voor Soerabaja afge
schaft, omdat vrijwel alle passagiers te
Priok aan boord gaan en het weinig zin
heeft ons volkslied te spelen indien er geen
attentie aan geschonken wordt door gemis
aan publiek.
Uit een ingezonden stuk. in een volgend
nummer van de Deli Crt. blijkt, dat, hoewel
de „Coen" vrijwel volgeboekt van Priok ver
trok, en het aantal wegbrengers zeer groot
was, ook daar het spelen van het volkslied
achterwege bleef.
(Nadruk verboden).
Wat heeft de Russische bourgeoisie voor
de Russische beschaving gedaan?
De bolsjewiki laten geen enkele gelegen
heid voorbijgaan om de door hen van alles
beroofde en voor een zeer groot gedeelte uit
gemoorde Russische bourgeoisie uit te schel
den voor een bende dieven, roovers, schur
ken enz. (het Russische woordenboek is ook
op dit gebied buitengewoon rijk). Aan de
buitenlanders, die in een paar weken „Rus
land bestudeeren" om later in hun vaderland
voor „kenners van Rusland" en „deskundi
gen" door te gaan. vertellen zü gruwelijke
verhalen over de Russische bourgeoisie en be
weren, dat het een troep bloeddorstige wilden
was, menschen die niets voor de beschaving
voelden en alleen voor zichzelf leefden. En de
vreemdelingen vertellen die sprookjes dan
verder. Het is daarom een plicht van recht
vaardigheid, den Westerling het een en an
der te vertellen over de werkelijke beteekenls
van de Russische bourgeoisie voor de Russi
sche beschaving. Uit den aard der zaak zal
ik slechts een paar grepen kunnen doen uit
de geweldige hoeveelheid feiten. Ik zal mij
bovendien beperken tot Moskou, waarover de
meeste vreemdelingen schrijven.
De bolsjewistische gidsen toonen den
vreemdeling de geweldige kultureele schatten
van de oude tsarenstad en beweren daarbij,
dat alles hun werk is. In eenige boeken
van vreemdelingen vond ik o.a een uitvoerige
beschrijving van de z.g. Sjanjawin univer
siteit. Het is een volksuniversiteit, ingericht
volgens de hoogste eischen, voorzien van alle
mogelijke laboratoria. De bolsjewistische gid
sen beweren dan, dat het een schepping der
bolsjewiki is. Dat is nu een der ontelbare leu
gens, die deze gidsen aan de argelooze vreem
delingen verkoopen. Deze hoogeschool is op
gericht door den „bourgeois" Sjaijawin en op
zijn kosten en wel vele jaren vóór de opkomst
der bolsjewiki.
Iedere bezoeker van Moskou bewondert de
geweldige kunstschatten van de Trt-tjakows
kaja galerij, waarop de Moskouwers terecht
zeer trotsch zijn. Welnu, ik heb nog in geen
enkel der ta1 rijke boeken over Rusland, die tl<
in den loop der jaren ge'ezen heb, eenigt
mededeeling gevonden over den stichter van
deze schilaerijen-verzameling. De buitenlan
ders zijn overtuigd, dat de galerij door de
bolsjewiki is opgericht (je kunt toch van een
vreemdeling, die een paar weken in Rusland
heeft doorgebracht en van het verleden van
dat land niets afweet, al gaat hij in zijn va
deriand door voor een „deskundige", „kenner
van Rusland" enz., niet verlangen, dat hij
de beteekenis van het woord „Tretjakowska
ja" zal kennenI) Deze Tretjakow was
een Russische fabrikant, die van den vroe
gen ochtend tot den laten avond op zijn fa
briek en in zijn kantoor werkte en al zijn
vrijen tijd, aan zijn schilderijen-verzameling
wijdde. Hij ontving graag alle jonge schil
ders, ontdekte de begaafden, steunde hen
kocht hun doeken en hing ze in zijn galerij
op. Vele Russische schilders, die nu een we
reldreputatie genieten, zijn door hem ontdekt,
hebben hem hun roem te danken.
En Tretjakow deed dat alles op een zeer
bescheiden wijze. Die lange en magere man
een der beste kunstkenners van de wereh'
was verlegen, hield zich bij voorkeur op den
achtergrond en deed in het algemeen zee
weinig denken aan het type van een arrogan
ten Maecenas, zooals vaak beschreven wordt.
Zijn vacanties bracht hij steeds in de musea
van het Westen door. Om alle kunstschatten
in de kleine kerkjes te leeren kennen, onder
nam deze rijke man een voetreis, die hij elkeu
zomer voortzette, totdat zijn plan afgewerkt
was. Hij trok op deze wijze door Duitsch
land, Frankrijk en een gedeelte van Spanm,
bezocht alle kerken en oude gebouwen, be
zichtigde alle merkwaardigheden. De men
sehen, die hem met zijn rugzak op de wegen
van Duitschland, Frankrijk of Spanje zagen
marcheeren, dachten er natuurlijk geen
oogenblik aan, dat het een zeer vermogende
man was. Zijn vermogen gebruikte hij om
een der merkwaardigste schilderijen-verzame
lingen op te richten en daarna schonk hij die
galerij aan de stad Moskou, aan het volk.
Een andere Russische fabrikant K. T
Soldatenkow, heeft een uitgeverij
opgericht, die belangrijke werken uitgaf,
waarvoor weinig vraag bestond en dus
geen uitgever konden vinden, maar die
noodig waren voor de wetenschap of de
beschaving van heé volk konden dienen.
Dank zij dezen man kreeg het Russische volk
de gelegenheid uitstekend uitgegeven werken
tegen zeer lage prijzen te koopen. Die man
heeft voor de volksontwikkeling meer gedaan
dan alle bolsjewistische leiders samen geno
men. Zijn prachtig huis heeft hij in een schit
terende bibliotheek veranderd. In zijn huis
werden nooit bals gegeven, maar tot laat in
den nacht brandde licht in zijn studeerka
mer, waar Soldatenkow zat te werken aan de
voorbereiding van een of andere uitgave, dit.1
hem niet alleen geen geld in het laadje
bracht, maar integendeel veel geld kostte.
S. I. S j t s j o e k i n bezat een groote ver
zameling Fransche schilderijen van de nieuw-
van Russische oudheden, dat eveneens voor
iedereen toegankelijk, die ze bezichtigen wil
de. Zijn broeder stichtte een groot museum
van Russische oudeheden, dat eveneens voor
iedereen open stond Op deze wijze kreeg het
Russische volk belangrijke musea, zonder een
cent voor de aanschaffing uit te geven en
zonder de kosten van onderhoud, bewaking
enz. te dragen
Een zeer merkwaardige persoonlijkheid
was Sawwa Iwanowitsj'Mamon-
t o w. Hij heeft den spoorweg naar Archan-
gel en Moerman gebouw om voor Rusland
een uitweg naar den oceaan te scheppen Hij
heeft ook een spoorweg naar de kolenmijnen
van het Donjetsbekken aangelegd om dai
bekken te verbinden met het centrum des
'ands. Iedereen lachte hem toen uit, noemde
hem een avonturier, maar hij zette onge
stoord zijn werk voort, dat hij, en terecht, als
van buitengewoon veel belang voor de econo
mische ontwikkeling van het land achtte.
Deze Mamontow heeft een eigen opera opge
richt, die geweldige bedragen verslond Hij
heeft Sjaljapin ontdekt, hem in staat gesteld
te studeeren en zich voor zijn geweldige taak
voor te bereiden. Het was Mamontow, die den
genialen Moesorgsky, wiens muziek door alle
'ritici en „deskundigen" als minderwaardig
werd gekwalificeerd en die zelfs door hen
voor een krankzinnige werd uitgekreten, po-
pu'air wist te maken de liefde van het volk
voor zijn scheppingen wist te veroveren Het
was aan Mamontow te danken, dat de com
ponist Rimsky-Korsakow in de gelegenheid
werd gesteld zijn opera's te schrijven. Het
was Mamontow, die met de sleur van de
decor-schildering heeft gebroken en de beste
Russische schilders (Wasnetsow, Polenow,
Serow Korowin enz.) in de gelegenheid had
gesteld op dit gebied een volkomen omwen
teling te brengen Zonder Mamontow zou de
geniale schilder Wroebel onbekend zijn ge-
b'even De schilderijen van Wroebel waren
door de leiders van de al-Russische tentoon
stelling te Nizjniej-Nowgorod geweigerd,
omdat het„prullen' 'waren De zenuw
achtige Wroebel was der wanhoop ter prooi.
Mamontow, die de genialiteit van Wroebel
duidelijk inzag, trachtte persoonlijk de leiders
over te halen, hun besluit te wijzigen, maar
zonder succes. Toen bouwde Mamontow voor
eigen rekening een groot paviljoen op de ten
toonstelling en bracht er de schilderijen van
Wroebel onder. Dat trok toen de algemeene
"andacht tot den jongen schilder, die daarna
'oeroemd werd.
Onschatbare diensten aan het Russische
tooneel heeft de fabrikant SawwaMoro-
z o w bewezen. Hij heet de onderneming van
Stanislawsky (het wereldberoemde „Mos-
kousch Kunsttooneel") voor den ondergang
gered en vele jaren dat gezelschap onderhou
den. Toen de schouwburg, waarin het gezel
schap speelde, niet meer beschikbaar was en
Stanislawsky gevaar liep zonder schouw
burg te blijven, bouwde Morozow voor eigen
rekening een grooten schouwburg voor het
gezelschap, waarbij hij geen geld spaarde
voor de inrichting ervan. Het werd een mo
delschouwburg. Het „Kunsttooneel" was ove
rigens lang niet de eenige kunstonderneming,
die haar bestaan aan Morozow te danken
heeft gehad. Overal waar noodig was ver
leende hij met milde hand steun, en dat deed
hij zonder eenige bijgedachte, zonder eerzucht
(Morozow was de bescheidenheid in eigei;
persoon).
Ik zou nog honderden pagina's kunnen
vullen met dergelijke feiten, maar geloof, dat
het medegedeelde als illustratie van de rol
der bourgeoisie in de ontwikkeling der Russi-
ssche beschaving voldoende is. Men moet
daarbij nog bedenken, dat de Russische bour
geoisie, als beschaafde groep, slechts zeer
korten tijd heeft bestaan, een jaar of zeventig,
niet langer. Ik geloof niet, dat er een ander
land in Europa aan te wijzen is, waar da
bourgeoisie vele eeuwen van rijkdom en aan
zien telt, en waar zij zooveel voor de volks
ontwikkeling en voor de beschaving heeft ge
daan als de veel gesmade Russische bour
geoisie, wier lot zoo ontzettend was.