DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
S. KROM.
DIXSDAG 11 AUGUSTUS 1»3I Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
133e Jaargang.
'DagetifAschOmctiUM
!3uite(daad
DE AANSLAG OP DEN
DUITSCHEN D-TREIN.
Stoomen (chemisch reini
gen) desvertangd binnen
2 x 24 uur.
Oppersen en onivlekhen
binnen 24 uur.
Verven binnen een week.
STAAT VAN BELEG OP CUBA.
Teneinde aan de opstandige beweging te
gen generaal Machado een einde te kunnen
maken heeft de regeering van Cuba zich ge
noodzaakt gezien den staat van beleg over
geheel Cuba af te kondigen. Tot dusverre
was de staat van beleg alleen voor Havana
afgekondigd.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
er FeesMagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voer Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VERTENTIENs
Van 1—5 regels 125, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Ho. tHI Directeur: C. KRAK.
DU nummer bestaat uit 2 bladen.
naÏÉ^MISLUKTE VOLKS-
STEMMIMG.
Iedereen in Pruisen is tevreden met
het resultaat.
Berlijnsche nersstemmen.
Het resultaat van het referendum in
Pruisen is dus geweest een overwinning
voor de regeering. Tenminste, als men
z>nd-r meer den u'is lag der stemming
bekijkt. Het is toch een feit, dat de par
tijen. dié het Volksentscheid op touw
hebben gezet, niet 'n voldoende aantal
stemmen behaalden, om den Pruisischen
L anddag naar huis te sturen en dus
kunnen de aanhangers der regeering
juichen. Maar toch mag men niet ver
geten, dat ongeveer 10 millioen men-
schen in Pruisen door hun stommen een
ernstig wantrouwen hebben uitgespro
ken in de regeering. Deze n.ag dan in
sekeren zin de overwinning behaald
hebben, aan den anderen kant moet het
haar toch niet prettig zijn, dat zoovele
millioenen haar niet meer vertrouwen
Het merkwaardigste echter is wel,
dat de partijen, die het referendum op
touw gezet hebben, innerlijk zeer onte
vreden zijn over het verloop der stem
ming, al zeggen ze dat dan ook niet rond
weg. Zij beweren, zooals d. N R C het
zegt, al naar gelang het past, dat het re
ferendum of wel een fiasco, of wel een
su< ces is geweest.
Als het er om gaat, de tegenstanders
te beschuldigen waarmede ir-»- in den
strijd heeft samengewerkt, is het refe
rendum een mislukking; de nationaal-
socialisten en Duitsch-nationalen bewe
ren thans dat de communisten de goede
zaak verraden hebben en het kabinet
Braun-Severing hebben gered. Als het er
om gaat eigen aanhangers te troosten,
wordt in dezelfde kringen verzekerd, dat
de 9 7 millioen stemmen die voor het
referendum zijn uitgebracht uitsluitend
uit nationalistische kringen afkomstig
waren Va den kant van de commu
nisten wordt rond gebazuind dat het
referendum van Zondag een „Rotrefe-
rendum" was en eigenlijk van de gan-
sche beweging niets te bemerken viel,
vo:rdat de communisten hadden besloten
haar te steunen
De nationalisten zijn in dit geval ver
moedelijk wel het dichtst bij de waar
heid Het is een feit, dat de Duitsche
communisten ditmaal niet hebben ge
luisterd naar de stem hunner leiders,
daar zij de samenwerking met Hitier,
Hugenberg en Seldte maar niet konden
begrijpen Daartegenover staat echter
ook, dat in zuiver communistische cen
tra zooals Renscheid en Hrlle zeer druk
is gestemd. De heeren van rechts zullen
moeilijk kunnen beweren, dat de aldaar
uitgebrachte stemmen uit nationalistisch
gezinde kringen afkomstig waren Hier
door kan men in de bladen ook lezen,
dat men sedert de communisten beslo
ten hadden mede te doen, ernstig was
gaan twijfelen aan de kansen van het
referendum De bladen, die dit heden
schrijven, vergeten het gejuich, dat juist
in hun eigen kamp was opgegaan, toen
de communisten zich aan de zijde der
nationalisten hadden geschaard.
Denken de heeren van rechts wellicht,
dat zij meer stemmen zouden hebben be
haald, indien de communisten onthou
ding hadden gepredikt? In dit geval
zouden de nationalisten zich met 6 a 7
r? illioen stemmen hebben moeten tevre
den stellen Aan de communisten hebben
zij het te danken, indien zij thans 9 7
millioen uitgebrachte stemmen voor zich
zelf kunnen opeschen. Zonder de com
munisten zouden zij dit etal toch nooit
hpbben behaald
Weinig vriendelijke woorden .reeft
men aan de rechterzijde op 't oogenblik
voor de Duitsche volkspartij Deze partij
behoorde in Pruisen sedert jaren tot de
oppositie, maar haar zeer gedunde gele
deren schijnen toch te verstandig te zijn
geweest dan dat zij zich lieten verleiden
een politiek avontuur van zeer bedenke-
1 ijken aard te steunen. ,De groote massa
der kleine burgers", zeide een der leiders
der Volkspartij is een persgesprek, „be
kommeren zich op het oogenblik niet om
de „vele zonden der Pruisische regee
ring"; zij maken zich tegenwoordig meer
bezorgd om hun geld en de gansche
economische ontwikkeling"
De nationaal-socialisten zijn over-
tulgd, dat 7 millioen van de uitgebrachte
stemmen afkomstig waren van aanhan
gers van hun eigen partij. Die is de eeni-
ge welke eensgezind ten gunste van
ontbinding van den landdag is opgetre
den. Mooier kan het eigenlijk niet; te
genstanders van het referendum zingen
het hoogste lied, omdat de Pruisische
regeering niet ten val is gebracht en vele
lampen van binnenlandschen en buiten-
kunnen worden. De voorstanders van
landschen politieken aard vermeden zijn
het referendum zijn allemaal overtuigd
de overwinning te hebben behaald,
leder is tevreden en alles blijft voorloo-
pig zooals het was!
o
In de „Nationalliberale Korrespon-
denz wordt inzake het resulttaat van
den Volksentscheid o.a. geschreven, dat
het de Pruisische regeering toch te den
ken moet geven, dat het referendum
rond 9.8 stemmen bereikte, terwijl de
Weimar-partijen in Pruisen op 14 Sep
tember slechts 8.8 kiezers verwierven.
Na vervolgens uiteengezet te hebben,
welke factoren zoo al ongunstig zijn ge
weest voor het referendum, o.a. de va-
cantietijd en het feit, dat de regeering
Braun zich gedekt heeft op de regeering
Bruning, die door de overwinning van
de eerste betalingspoltieke moeilijk
heden een zeker vertrouwen heeft ver
overd, schrijft het blad verder:
Men heeft het de Duitsche Volkspartij
kwalijk genomen, dat zij deelgenomen
heef.t aan den Volksentscheid. Deson
danks heeft de partij het voor juist ge
houden gevolg te geven aan den oproep
van het partijbestuur, welke gegrond
vest was op de door jarenlange ervaring
steunende houding van de rijksdagfrac
tie. Wij houden dit parool ook vandaag
nog voor juist.
De oppositie in Pruisen, waar duizen
derlei redenen voor bestaan, mag niet
het monopolie worden van de nationaal
socialisten, doch moet ook in het land
door alle groepen worden gedragen, die
er zich parlementair moeten door heen
slaan De strijd in Pruisen is dan ook
niet beëindigd, hij gaat door en zal op
zijn laatst in het voorjaar van 1932 be
slist worden. Er moet bij de landdagver
kiezingen voor gezorgd worden, dat met
een schoone lei wordt begonnen. De re
kening zal niet kleiner zijn, dan van
daag.
o
De Berlijnsche avoondbladen behan
delen zeer uitvoerig het resultaat van
het Voilksentscheid.
De „Germania" concludeert uit het
feit dat de uitgesproken Centrum-kies
kringen de geringste deelname aan het
Volksentscheid hebben gehad, dat de
Centrumkiezers zich aan de discipline
hebben gehouden en wijst er op dat juist
deze omstandigheid niet door de Prui
sische Staatsregeering over het hoofd
wordt gezien. Het zal voor de beoordee
ling van de rechterzijde afhangen, hoe
zij het mislukken opvat. De Pruisische
Staatsregeering zal zeker een daad van
groote politiek staatsbeleid leveren wan-
near zij bij haar politiek in het volgend
halfjaar zal onthouden van groote uit
eenzettingen Het blad besluit met de op
merking dat verwacht kan worden dat
het resultaat van het Volksentscheid
niet zal leiden tot een tegengestelde
koers.
De „Vossische Zeitung" spreekt van
een duidelijke en ernstige nderlaag van
het radicalisme Of de cijfers van het
Volksentscheid leeren hoe de Pruisische
Landdag er Mei van het volgend jaar zal
uitzien is op het oogenblik bijzaak.
Het ..Berliner Tageblatt" spreekt van
een nederlaag voor alle vijanden der Re
publiek, van Europeesch begrijpen en
van vernuft De verkiezingsstrijd zal het
komend voorjaar nog zwaarder worden
dan deze verdedigingscampagne.
Omtrent den aanslag op den Duitschen D-
trein zijn nog verschillende bijzonderheden
bekend geworden. Zoo lezen we in de N R
Crt. o.a. het een en ander over
een mededeeling der spoorweg
directie.
De directie der spoorwegmij. deelt over den
aanslag het volgende mede:
Op 8 Augustus om 21.55 uur hebben onbe
kend gebleven personen tusschen de stations
Jüterbog en Grüna Kloster-Zinna bij het
passeeren van den D-trein Nr. 43 een stuk
van de rails opgeblazen. De ontploffing werd
door het personeel van den trein en door vele
getuigen, alsmede op het station Grüna ge
hoord.
Van de plek van den aanslag gaat langs
den grond een zwakstroomdraad tweehonderd
meter terug tot in het kreupelhout, naast den
spoorwegdijk. Hier hebben de daders zich
zonder twijfel opgehouden gelijk uit de spo
ren blijkt. Vijf draden van de langs den
spoordijk loopende telegraafleiding waren
door de daders doodgesneden. Door de ont
ploffing werden negen wagons uit de rails
geworpen. Twee wagons vielen van den hoo-
gen spoordijk naar beneden. Twee reizigers
werden zwaar, dertien minder ernstig ge
wond. Verder werd bij het reddingswerk een
lid der reddingsbrigade gewond.
Een kwartier na ontvangst van het bericht
over den ramp op het station Jüterbog, dat
door den hoofdcontroleur telefonisch werd
overgebracht, kwamen de eerste doktoren op
de plaats des onheils aan. De genbemde g.
vallen inbegrepen, hebben zich in totaal 75
personen als gewond aangemeld, waarvan
de meesten, na geneeskundige behandeling in
Berlijn, per auto naar hunne woningen kon
den worden vervoerd. Vijf hunner werden
naar het Elisabeths-Gasthuis vervoerd. Ook
hier betreft het evenwel geen zorgwekkende
verwondingen.
De daders gezien.
Naar de artillerieschool in Jüterbog aan
de Opperste Legerleiding mededeelt is Zon
dagavond, direct na den' aanslag op D-trein
43 een afdeeling van de school ter hulpver
leening uitgetrokken. De knal van de explosie
was door de schildwachten gehoord, die
tevens eenige verdachte individifen om het
munitiedepot van de school hadden zien
zwerven. Daar de schildwachten zich even
wel binnen de omheining van het depot be
vonden, was het hun onmogelijk de personen
in kwestie te arresteeren.
„Aanslag 8 8".
De directeur der spoorwegmpij. deelt nog
het volgende over den aanslag mede:
Op een der telegraafpalen aan den kant
van den spoordijk was een exemplaar van de
nationaal-socialistische „Angriff" beves
tigd, waarop geschreven stond „Aanslag
8/8".
De aanslag der misdadigers bleek later
tweevoudig te zijn. Bij het onderzoek van het
zijspoor vond de hoofdconducteur van den
verongelukten trein twee zware ijzeren balken
die dwars over de rails waren gelegd. Teza
men met een der conducteurs slaagde hij erin
deze nog tijdig te verwijderen.
De ontploffing heeft men tot in het 13 kilo
meter afgelegen Lückenwalde kunnen hooren,
naar uit de verklaringen van de ijlings toe
geschoten inwoners bleek. In het dorp Zinna
rinkelden borden en glazen als gevolg van
den hevigen knal.
In de nabijheid van de plaats des onheils
heeft men nog een tweede exemplaar van de
„Angriff" gevonden, dat met eenige groote
Swastika's en met het opschrift „Attentat
8/8 Hoog-Revolutie" was voorzien.
Bijzonderheden.
De directeur-generaal van de rijkssporen,
dr. Dorpmüller, heeft zich Zondagmiddag
met andere autoriteiten naar de plaats van de
ramp begeven. Bovendien bevindt zich daar
de president van de spoorwegdirectie in
Halle, dr. Heinrich.
Deze verklaarde aan den vertegenwoor
diger van Wolff, dat de aanslag op een wijze
is uitgevoerd, die haars gelijke in geraffi
neerdheid niet vindt. Niet alleen heeft men
een plek uitgzocht, waarop de trein bij ont
sporing van den dijk af moest vallen, doch
men heeft bovendien een erg afgelegen plek
gekozen.
Op het eerste oogenblik stond het treinper
soneel voor een raadsel, dat pas opgehelderd
werd toen men ontdekte, dat een drie en een
half meter lang stuk uit de rails ontbrak. Uit
de wijze waarop de aanslag werd volvoerd,
valt te concludeeren, dat de daders buitenge
wone deskundigen op het gebied van ontplof
bare stoffen zijn geweest.
Volgens de meening van vakmenschen is
het een wonder te noemen, dat het ongeluk
geen ernstiger gevolgen heeft gehad, temeer
daar de-trein veel passagiers vervoerde.
Dat alles betrekkelijk zoo goed is afgeloo-
pen is in de eerste plaats te danken aan het
ingebruiknemen van een nieuw soort buffers,
die een veel grooteren druk kunnen weerstaan
dan de oude en het in elkanderschuiven der
waggons hebben voorkomen.
De verwondingen zijn niet ernstig. Slechts
de kok van den Mitropawagen is ernstig aan
handen en gelaat door kokend water ver
brand. Een Berlijnsche dame heeft vrij ern
stige wonden aan den rug opgeloopen. De
anoere verwondingen zijn meest aan hoofd,
hals, rug of voeten.
De plek van den aanslag bood ook nog Zon
dagmiddag een beeld van chaotische verwoes
ting. De plaats zeil ligt op ongeveer twee kilo
meter afstand van Jüterbog in de nabijheid van
het dorp Zinna.
De ongeveer zes meter hooge spoordijk gaat
hier in een wijde boog langs de rand van een
bosch. Aan den voet van den spoordijk ten
deele diep in den grond ingegraven, liggen acht
wagens van den D-trein die allen onderste bo
ven liggen.
Van verscheidene wagens zijn de wielen af
gerukt, slechts de locomotief en de goederen
wagen hebben naar Berlijn verder kunnen rij
den.
Telegraaf-arbeiders zijn bezig de aan beide
zijden van den spoordijk loopende leidingen te
herstellen, daar deze door de ontploffing en de
omvergeworpen wagens vernield zijn.
De rails zijn over een lengte van 3.40 M. in
de lucht gevlogen. Intusschen heeft men reeds
weer nieuwe gelegd.
In de omgeving liggen brokstukken van rails
die aan granaatscherven doen denken.
Hoe het ongeluk plaats vond
Toen de D-trein Jüterborg verlaten had reed
hij met een snelheid van honderd kilometer per
uur.
De machinist verklaarde dat hij plotseling
een donderenden knal hoorde en groote vlam
men om zich heen zag.
Hij heeft terstond geremd, doch merkte spoe
dig daarop dat de trein uit de rails geloopen
was en op de dwarsliggers verder sprong, het
geen trouwens duidelijk aan de sporen op de
dwarsliggers te zien is. De trein is op deze
wijze nog een vierhonderd meter doorgereden.
Locomotief en goederentrein stonden nog; alle
andere wagens vielen om.
In de duisternis ontstond natuurlijk een wilde
paniek, kreten om hulp en angstgeschreeuw
snerpten door de lucht. Wie eenigszins kon
werkte zich door de vensters van de wagens
naar buiten.
De eerste hulp werd vervolgens door de in
woners van het dorp Zinna verleend, die de ge
weldige ontploffing hadden gehoord.
Deze is trouwens zoo sterk geweest, dat zij
ook in andere plaatsen en zelfs in het meer dan
10 kilometer verwijderd Lueckenwalde werd
waargenomen.
Na eenigen tijd verschenen toen ook de rijks-
weerbaarheid en de brandweer uit Jüterbog, die
met fakkels en schijnwerpers er voor zorgde dat
de plaats van de ramp werd verlicht.
Het terrein werd vervolgens in een wijde
boog afgezet, waarop het bergingswerk betrek
kelijk snel kon worden voltooid.
Hef onderzoek.
De nasporingen der politie hebben tot dusver
weinig resultaten gehad. De politiehouden, die
men onmiddellijk bij het onderzoek heeft be
trokken gaven het spoor al spoedig op, daar
dit voor het meerendeel door den regen en
het veelvuldig heen en weer geloop was uit-
gewischt. Een speciale afdeeling der politie
heeft in het dorp Zinna intrek genomen.
De politie heeft het nummer van de Angriff
in beslag genomen, dat een artikel over de
volksstemming bevatte, en dat aan een tele
graafpaal was bevestigd. De politie gelooft niet
dat het met de daders in verband staat.
Gasbuizen met dynamiet gevuld.
Naar Wolff verneemt, is bij het deskundig on
derzoek, dat den geheelen dag heeft geduurd,
vastgesteld dat de daders met dynamiet gevul
de gasbuizen als bommen hebben gebruikt en
die door m'ddel van een 170 M. lange leidraad
met een zaklamp-batterij tot ontploffing hebben
gebracht.
Verder is uitgemaakt dat waarschijnlijk drie
daders den aanslag hebben gepleegd en dat de
aanslag een politiek karakter draagt en het
werk is van radicale elementen.
De stoffelijke schade, door den aanslag ver
oorzaakt, zal naar schatting ver over het mil
lioen mark bedragen.
De belooning
R.M. 100.000.
verhoogd tot
Officieel wordt medegedeeld; De Rijksregee-
ring en de Hoofddirectie der Duitsche Reichs-
bahngesellschaft hebben elk R.M. 50.000 beloo
ning uitgeloofd, intotaal dus R.M. 100.000 voor
de opsporing en arrestatie van de daders van
den op 8 Augustus 1931 bij Jüterbog gepleegden
aanslag op een D-trein.
Verzekerd wordt, dat de naam van degene
die aanwijzigingen geeft, geheim zal worden ge
houden. Inlichtingen worden ingewacht op het
politiepresidium te Berlijn.
TERUGKEER BRUENING EN
CURTIUS.
Danktelegrammen aan Musso-
lini en Grandi.
De trein waarmede Rijkskanselier
Bruening en de Rijksminister van Bui-
tenlandsche Zaken Zaterdagavond Rome
hebben verlaten kwam met eenige ver-
traing Zondagavond tegen half negen te
München aan. De vertraging was ver
oorzaakt door een defect aan de remmen
van 1 et rijtuig van de ministers, waar
door de trein tusschen Rosenheim en
München eenigen tijd had moeten stil
staan.
Bij het passeeren van den Brenner
heeft dr. Bruenng het volgende telegram
aan Mussolini verzonden. „Bij het ver
laten van den gastvrijen Italiaanschen
bodem voel ik mij gedwongen Uw Ex
cellentie onze groote dankbaarheid te
betuigen voor de ons bereide indruk
wekkende ontvangst. Ik keer huiswaarts
met de overtuiging, dat de leidende
denkbeelden bij onze hartelijke bespre
kingen niet slechts hebben bijgedragen
tot de vriendschappelijke betrekkingen
tusschen Duitschland en Italië, doch
ook tot bevordering van de geestelijke
krachten, die voorbestemd zijn om de
betrekkingen tusschen de volken hun
toekomstig karakter op den grondslag
van wederzijdsch vertrouwen te geven."
In soortgelijken geest heeft de Rijks
minister van Buitenlandsche zaken dr.
Curtius een telegram gezonden aan zijn
Italiaanschen collega, den minister van
Buitenlandsche Zaken Grandi,
van
Onze naam waarborgt V
zorgvuldige behandeling
Terug in Berlijn.
Gistermorgen om 7.36 zijn dr. Brue
ning en dr. Curtius met den gewonen
D.-trein op het Anhalter Bahnhoff aan
gekomen.
Op het station waren ter ontvangst
aanwezig mevrouw Curtius en verschei
dene officieele persoonlijkheden o.a. de
waarnemende Italiaansche gezant en een
vertegenwoordiger van den Pauselijken
Nuntius.
De meening van de „Times",
De Romeinsche correspondent van do
„Times" schrijft, dat reeds het feit, dat
Mussolini de uitnoodiging tot een bezoek
aan Berlijn heeft aangenomen, een
merkwaardig getuigenis is, dat de Itali-
aansch-Duitsche besprekingen resulta
ten hebben gehad. De laatste jaren toch
heeft Mussolini zich verre van alle poli
tieke besprekingen buiten Italië gehou
den. Beide 'anden leggen er den nadruk
op, dat hun vriendschap niet tegen een
ander land is gericht. Italië zou zelf?
gaarne zien, dat Duitschland en Frank
rijk meer toenadering zochten.
STAKINGEN TE BILBAO, MALAGA
EN BARCELONA.
Socialistische arbeiders blijven
aan het werk.
Een B. T. A.-bericht meldt dat te Bil-
bao Zondag een algemeene staking voor
vier-en-twintig uur is ingegaan. De so
cialistische arbeiders blijven aan het
werk. Er hadden enkele ongeregeld
heden plaats. Een troep stakers, die een
tramwagen in brand wilden steken, wer
den hierin verhinderd door de guardia
civil. Er ontstond een schermutseling
tusschen stakers in het arbeidende tram
personeel; er werden enkele schoten ge
wisseld.
In Malaga zijn de havenarbeiders 1
staking gegaan. De oceaanstoomer „Uru
guay", die Zondagmorgen aankwam,
moest vertrekken zonder dat er gelost
kon worden.
In Barcelona zijn de bij het vakver
bond aangesloten verplegers van het hos
pitaal van St. Paul in staking gegaan om
salarisverhooging te verkrijgen. Twee
patiënten stierven als gevolg van dit
onverantwoordelijk optreden.
TRIBUNE IN CHINA INGESTORT»
Vierhonderd dooden,
Te Hankau is naar Reuter meldt een
groote tribune ingestort waarop zich
vele slachtoffers der overstrooming be
vonden, die op de renbaan kampeerden.
Er werden vierhonderd menschen ge
dood. In de verwarring dacht men aan
vankelijk dat het Zendingshospitaal in
gestort was.
GRAFSCHENDING DOOR
COMMUNISTEN.
Gistermiddag tegen 5 uur bemerkten be»
zoekers van het garnizoenskerkhof te Berlijn
verscheidene opgeschoten jongens die bezig
waren bij het graf voor den voor eenigen
tijd door communisten doodgeschoten hoofd
wachtmeester van politie Wilhelm Zaenkert.
Bij het naderen der bezoekers namen de jon
gens onmiddellijk de vlucht. Het bleek dat
het graf van Zaenkert in groote wanorde
was gebracht, terwijl op het graf een kleine
marmeren steen was opgesteld met in roode
kleur het opschrift: „Rust in God, Rood
Front leeft".
De daders konden nog niet worden gear
resteerd.
