DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
te Alkmaar Zondag 23 Augustus 1931
(DageSijksdi Oveczicht
ïBuitm&aad
Au. 19<>
133e Jaargang.
Dit nummer bestaat uit drie bladïn.
Een socialistische interpellatie.
DE TOESTAND IN MAROKKO.
Terugkeer van Ab del Krim?
CRISIS IN DE DUITSCHE
ECONOMISCHE PARTIJ.
Oud-minister Bredt volgt Dre-
witz als leider op.
DE STRIJD OP CUBA.
Groote verliezen aan beide zijden.
Beschieting van een Deensch schip.
De gevechten op Cuba duren
voort.
HET KARL LIEBKNECHTHAUS.
DE ITALIAANSCHE OORLOGS
SCHEPEN TE KIEL.
DE KABINETSCRISIS IN HONGARIJE.
(KERMIS-Z0NDAG). AANVANG HALF TWEE.
ALCMARIA V.V.V.
SALARISVERLAGING BIJ HET
VOLKENBONDSSECRETARIAAT?
DE FINANCIEELE CRISISTOESTAND
iN ENGELAND.
De maatregelen der regeering.
Interview met Sir Samuel Hoare.
DE OPENING VAN HET NIEUWE
PARLEMENT IN BULGARIJE.
MOTORDIEVEN IN KEULEN
VERONGELUKT.
DE „NAUTILUS" HEEFT WEER PECH
KMAARSCHE
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
er FeerHagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooiuitbetaliag voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels 125, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. PERMs. COSTER ZOON, Voornam C 9
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
VKIJ9A4Ü 21 AUGUSTUS 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
DE BESPREKINGEN TE BAZEL.
Hoe Engeland en Amerika er over
denken.
Wij hebben gisteren vrij uitvoerig stilge
staan bij het rapport-Layton, dat de commis
sie van deskundigen te Bazel heeft uitge
bracht. Dit rapport was in de vier vreemde
talen gepubliceerd en natuurlijk overhandigd
aan de verschillende ministers-president der
belanghebbende landen. Ook MacDonald
heeft een rapport ontvangen, echter niet als
premier, maar als voorzitter der Londenschc
ministersconferentie.
Van MacDonald wordt verwacht, dat hij,
jp grond van de in het rapport neergelegde
beschouwingen over de internationalen toe-
stand en de noodzakelijkheid van een der
gelijke maatregelen erkennende zoo spoe-
db mogelijk een conferentie der betrokken
mogendheden zou bijeenroepen om de geheele
Jcwestie der internationale schulden met inbe
grip herstelbetalingen opnieuw te bespre
ken.
De „Times" is van meening, dat nu het ge
vaar van het terugtrekken der buitenlandsche
deoosito's en credieten uit Duitschland voor
het oogenblik geweken is, het nog steeds de
vraag blijft op welke wijze de f>uitsche in
dustrie met de beperkt? credietmidde'en, die
noff tot haar beschikking zijn, in het leven
kan blijven. De Duitsche deposito's in het bui
tenland kan men niet meetellen en derhalve
blijft Duitschland geen andere keus, dan de
buitenlandsche verplichtingen, die ondanks
het Hoover Moratorium nog op het land
drukken, probeeren te voldoen door een ver
hoogde export. Deze politiek is zelfs volgens
de meening van de commissie van deskundi
gen in een periode van prijsdaling moeilijk
uit te voeren, zoodat er in het belang van
Duitschland in laatste instantie van de ge
heele wereld niets anders overblijft dan de
teruggetrokken credieten door nieuwe credie
ten te vervangen en wel door credieten op
langen termijn.
De Washingtonsche correspondent van de
„Times" bericht, dat het Layton-rapport' met
zijn waarschuwing aan de regeering om geen
tijd te verliezen en het geheele' probleem der
oorlogsschulden te herzien, in Washington
wel belangstelling heeft gewekt, doch dat
men daar wenscht er beslist buiten te blijven
Niettemin stemt het rapport volkomen over
een met de inzichten der leidende personen,
wat echter lang niet openlijk door iedereen
wordt toegegeven.
De „Daily Herald" meent te weten, dat
zoodra staatssecretaris Stimson weer in Ame
rika is, het plan tot het bijeenroepen van
nieuwe herstel- en oorlogsschuldenconferentie
verder zal worden uitgewerkt en dat de con
ferentie reeds tegen October of November
tegemoetgezien zou kunnen worden.
In Amerika denkt men er echter eenigszins
anders over. Volgens Amerikaansche persbe
richten acht de regeering der Vereenigae Sta
ten het oogenblik nog niet geschikt, om de
kwestie der herstelbetalingen en de herzie
ning der schuldenregeling aan te snijden. De
moeilijkheden van den binnenlandschen toe
stand, in het bijzonder de nood der werkloo-
zen en het feit, dat het Congres het Hoover-
plan nog niet definitief geratificeerd heeft,
binden de regeering de handen. Reeds thans
spreekt men van een verdere verlenging voor
den duur van een jaar van het Hoover Mora
torium als uitweg om de binnenlandsche
moeilijkheden te verminderen en de verkie
zingscampagne van president Hoover niet te
beïnvloeden. Er wordt nogmaals op gewezen
dat Wiggin zonder officieele volmachten
heeft gehandeld. De onderstaatssecretaris
Castle gaat zelfs zoover, te verklaren dat hij
zelfs den officieelen tekst van het Layton-
raoport niet zal opvragen.
Naar uit Boise gemeld wordt heeft senator
'Maccarrah van den staat Idaho zich princi
pieel bereid verklaart de voorstel va" Wig-
ging te aanvaarden. Men met dan echter oog
hebben voor een volkomen politieke en eco
nomische reconstructie van Europa, vooial
door de herziening der vredesverdragen en
door uitvoering van werkelijke ontwapenings
maatregelen. Op deze voorwaarden zou men
kunnen denken over een annuleering der
Europeesche schulden. Zoolang de situatie
blijft als thans kan men over geen annulee
ring van schulden met Europa praten.
De New-Yorksche bankier M. Warburg
heeft verklaard dat hij de te Bazel genomen
besluiten volkomen gezond acht en dat het
hem verheugt te zien, dat de commissie den
moed heeft gehad om diep op de vraagstuk
ken in te gaan Bijzonder verheugend acht
hij het, dat ook het Fransche lid der commis-
sie liet rapport heeft onderteekend.
oplucht is en dat hij een nieuwen
opstand tegen Spanje in Marokko voor-
ei eidt. Dit gerucht heeft in republikein
se regeeringskringen groote bezorgd-
sche bezettingsleger in Marokko vol-
sche bezettingsleger in Marowkko vol
komen gedemoraliseerd is.
Men zegt zelfs dat de Spaansche sol
daten aan de inboorlingen wapens heb
ben verdocht, terwijl het als algemeen
AT i, mag worden verondersteld, dat
Maiokko een broeinest is van commu
nistische agitatie.
Volgens de berichten in de monarchis
tische bladen is de politiek der republi-
keinsche regeering er op gericht, het
troepencontingent in Marokko te ver
minderen.
Kolonel Macia heeft gisteren ver
klaard, dat, indien de geruchten juist
mochten zijn, men rekening moet hou
der. met een hevigen strijd om de macht
in Marokko.
De sociaal-demacratische fractie in de
Nationale Vergadering heeft besloten de
regeering te interpelleeren over den toe
stand in Spaansch Marokko. Volgens
betrouwbare berichten van een afgevaar
digd zou het Vreemdelingenlegioen ten
zeerste gedemoraliseerd zijn. Bovendien
zou er smokkelhandel in wapens op
grooten schaal bedreven worden, zoodat,
evenals in 1921, een militaire catastro-
phe te vreezen zou zijn. Voorts neemt de
communistische propaganda in het ge
heele Marokkaansche protectoraat van
dag tot dag toe.
Te Madrid doen de geruchten de ron-
"fc, dat de bekende leider van den op-
stand in Marokko, Ab del Krim', van het
eiland Réunion. waar hii geïnterneerd
Sinds geruimen tijd „kriselde" het zoo
als het Hbl. het noemt, in de economi
sche partij (waarin hoofdzakelijk de on
der -de malaise ten zeerste lijdende mid
denstand is vereenigd), daar men niet
tevreden was met de leiding en den voor
zitter Drewitz ernstige verwijten maak
te, dat hij partijgelden voor persoonlijke
doeleinden gebruikte. Hoewel deze be
schuldigingen op vrij duidelijke wijze ge
uit werden, heeft de heer Drewitz tot
dusver niet veel meer daartegen gedaan
dan te dreigen met een klacht wegens
beleediging. Dezer dagen heeft nu de
Westfaalsche afdeeling van de partij in
een ultimatum Drewitz den eisch gesteld
voor 10 September als voorzitter af te
treden, met welk ultimatum de hoofdlei
der van het verzet tegen Drewitz, n.1 de
rijksdagafgevaardigde Colosser, in een
open brief vo'komen instemming betuigt
en verklaart, dar hij alle tegen Drewitz
geuite beschuldgingen van onjuist be
heer en ten eigen bate gebruiken van de
partijgelden, handhaaft, teneinde Dre
witz zoodoende als het ware te dwingen
tot een gerechtelijke vervolging. Over
enkele dagen zullen bovendien de tegen
standers van Drewitz in een brochure de
geheele affaire uiteen zetten, zoodat ver
wacht mag worden, dat deze vuile wasch
nu tenslotte wel ter dege onderhanden
zal worden genomen.
Inmiddels is de beslissing gevallen,
waarop reeds sinds maanden door vele
afdèelingen van de partij werd aange
drongen. nl. dat Drewitz het besluit heeft
genomen als partijvoorzitter af te treden
en „voorloopig" de leiding over te dra
gen aan den oud-minister van justitie
prof Bredt, die indertijd onder den
steeds grooter wordenden druk van de
radicale strooming in zijn paHij uit de
regeering is getreden. Zijn streven de
rijksdagfractie tot een kalmer houding
tegenover de regeering Bruening te be
wegen kon niet verhinderen, dat de frac
tie de regeering openlijk er mede dreig
de, dat zij bij de eerstvolgende gelegen
heid zou stemmen voor bijeenroeping
van den Rijksdag
Prof. Bredt, zoo constateert de „Köln.
Z.", zal thans als leider der partij gele
genheid hebben, zijn vroegere pogingen
voort te zetten en laten zien, of het hem
aan het hoofd van de partij gelukken
zal, daarin een beteren en vasteren
koers te brengen ten opzichte van het
kabinet-Bruening.
Volgens berichten uit Havana inzake bij
zonderheden over de hevige gevechten tus-
schen de' regeeringstroepen en de opstande
lingen om de stad Gibara, zouden de ver
liezen aan beide zijden ongeveer 600 dooden
bedragen. 200 opstandelingen, die in een
tunnel gevlucht waren, zijn na heftigen te
genstand gevangen genomen.
Naar verder gemeld wordt, heeft de Lu-
baansche kannoneerboot ..Patria" de door
opstandelingen bezette gendarmeriekazerne
te Gihara beschoten.
President Machado schijnt de militaire ope
raties in de provincie Santa Clara zelf te
leiden. i
In Cubaansche regeeringskringen wordt
het bericht volgens hetwelk de president af
gesneden zou zijn van de hoofdstad Havana
onjuist genoemd. De president kan te allen
tijde door de lucht naar Havana terugkeeren
De luchtstrijdkrachten van de regeering
schijnen geen geluk gehad te hebben. Van zes
vliegtuigen, die opgestegen waren om de in-
surgenten te bestrijden, is geen enkel terug
gekeerd. Wel werd een hunner verplette rü
teruggevonden.
Officieel wordt bevestigd, dat het Deen-
sche s.s. Fredericsborg ter hoogte van de
haven van Gibara gedurende de gevechten
om deze stad van de laatste dagen, door Cu
baansche vliegtuigen met bommen en machi
negeweervuur is aangevallen. Het Ameri
kaansche staatsdepartement te Washington
wacht op een officieel protocol van de be
schieting, vermoedelijk om daarna de Cu
baansche regeering te verstaan te geven, dat
de U.S.A. een herhaling van een dergelijk
optreden tegen vreemde schepen en vreemde
onderdanen niet kunnen dulden en in geval
van herhaling van hun interventierecht ge
bruik zullen maken.
Het huidige incident schijnt echter nog
geen aanleiding tot interventie te zijn. Het
zal waarschijnlijk in het reine worden ge
bracht door direct contact tusschen Kopen
hagen en Havanna.
Overigens schijnen de hevige gevechten
op Cuba zelf nog geenszins te verminderen.
Op Oost-Cuba duren de gevechten nog voort.
De opstandelingen hebben hier de belangrij
ke havenplaats en knooppunt van spoorwe
gen Nuevitas bestormd. Ook onder de be
volking van de hoofdstad Havanna heerscht
door de herhaaldelijke schietpartijen op ver
schillende plaatsen in -de stad groote onrust,
die nog wordt vergroot door het optreden
van agitators, die een spoedig succes van de
revolutionnairebeweging voorspellen.
De Politiepresident van Berlijn deelt me
de: Van 9 tot en met 20 Augustus Was het
z.g. Karl Liebknechthaus aan de Bülowplatz
te Berlijn, waar in zich de bureaux van de
Communistische Partij bevinden, in verband
met verboden samenscholingen in de omge
ving van dat huis door de politie bezet.
Op 19 Augustus zijn alle kamers van het
huis doorzocht. Deze huiszoeking heeft om
vangrijk materiaal aan het licht gebraent,
hetwelk bewijst, dat zich in het Karl Lieb
knechthaus de centrale inzake de werkzaam
heden tot ondermijning van de Schutzpolizei
en de Rijksweer bevond. Er werd een ontzag
lijke hoeveelheid van dit z.g. ondermijnings
materiaal en verboden brochures gevonden,
welke voor de deels reeds hangende, deels
nog in te stellen vervolgingen wegens hoog
verraad van bijzonder belang zijn. In een
koffer werd een omvangrijke documentenver
zameling gevonden, waarvan de herkomst
nog moet worden nagegaan. Gedurende de
tien dagen, cfat de politie 't Karl Liebknecht
haus heeft bezet is het in de omgeving van
de'Bülowplatz niet tot ongeregeldheden ge
komen.
Gisteravond arriveerden de beide Italiaan-
sche oorlogsschepen „Christoforo Colombo"
en „Amerigo Vespucci" te Kiel. Vanmorgen
zou de pers de schepen bezichtigen. Admi
raal Berdanci en de marine-attaché kapitein
ter zee graaf Trefiliani waren ter begroeting
van den Italiaanschen admiraal aanwezig.
BezoeMde MOTORRACES
Gistermiddag brachten tien leden van het
parlement en twee leden van den Senaat na
mens de regeeringspartijen een bezoek aan
minister-president graaf Bethlen met de be
doeling te trachten het besluit van den mi
nister-president om af te treden in dien zin
te wijzigen, dat hij tenminste minister van
buitenlandsche zaken in het nieuwe kabinet
zou blijven. Graaf Bethlen verklaarde daar
entegen, dat hij een kabinet van graaf Julius
Karolyi gaarne zou steunen, doch dat het
hem onmogelijk was een ministerpost te aan
vaarden, daar de positie van het kabinet Ka
rolyi veel gemakkelijker zou zijn wanneer hij
buiten het kabinet bleef.
De voorzitter van de regeeringspartij von
Pesthy verklaarde tegenover een persverte
genwoordiger, dat hij na het bezoek aan
graaf Bethlen den indruk had gekregen, dat
noch de binnenlandsche-, noch de buiten
landsche politiek in een andere richting zou
den gaan, hoogstens is er sprake om op eco-
nomisch-politiek gebied een andere koers te
volgen.
In welingelichte kringen worden de ge
ruchten, als zou Frankrijk voor de eenige
dagen geleden geplaatste leening politieke
voorwaarden gesteld hebben, als volkomen
onjuist beschouwd. Frankrijk heeft slecht ze
kerheid gevraagd inzake het begrootings-
evenwicht.
Graaf Karolyi zet hedenmiddag de onder
handelingen inzake de vorming van een ka
binet voort.
De Zwitsersche regeering heeft een voor
stel ingediend voor de in September a.s. te
houden Volkenbondsbijeenkomst, inzake de
kwestie van de salarisregeling van de amb
tenaren van het Volkenbondssecretariaat.
De tegenwoordige salarisregeling is inge
steld bij de stichting van den Volkenbond in
1920.
Het Zwitsersche voorstel keert zich tegen
het opvallend verschil in salaris tusschen de
hoogere ambtenaren en het lagere technische
personeel. De secretaris-generaal ontvangt
jaarlijks, inclusief representatiekosten, een
bedrag van 170.000 goudfrancs, de plaats
vervangende secretaris-generaal 100.000
goud-francs en de drie onder-algemeen-se
cretarissen ieder 80.000 goud-francs. De sa
larissen van de afdeelingsdirecteuren liggen
tusschen 50 en 60 duizend goud-francs, die
van de hoogere ambtenaren tusschen 25 en
30 duizend goud-francs. Daartegenover
staat dat de andere ambtenaren, meeren-
deels Zwitsers naar verhouding slecht wor
den betaald. De Zwitsersche regeering ver
zoekt nu voor de toekomst de salarisregeling
van het mindere personeel in overeenstem
ming te brengen met het naar verhouding
zeer hooge salarisniveau der hoogere amb
tenaren.
In Volkenbondskringen vreest men, dat bij
de besprekingen in de vierde Commissie van
den Volkenbond door eenige landen salaris
verlaging zal worden voorgesteld ten aan
zien van de hoogere ambtenaren van het se
cretariaat.
Naar verluidt zijn de voorstellen die de
Engelsche regeering voornemens is te doen,
ten einde de begrooting in evenwicht te bren
gen in hoofdzaak de volgende:
1. Geen vermindering van de uitkeeringen
der werkloosheidsverzekering, doch zoo mo
gelijk een verhooging der contributies.
2. Voorstellen ten einde de financiën van
de werkloozenverzekering op een gezonderen
basis te brengen, eventueel door grootere be
roepsklassen te trekken in de verplichte ver
zekering.
3. Salarisvermindering van de ministers,
rechters, zekere ambtenarenklassen, leeraren
en politie.
4. Een bijzondere belasting voor zekere
staats- en industriepapieren, die een vaste
rente geven.
5. Bezuinigingen bij de verschillende be-
stuursonderdeelen.
In een interview verklaarde Sir Samuel
Hoare gister inzake de conferentie tusschen
de partijen, dat men een voorloopige gedach-
tenwisseling had gehouden in een openhartig
vrij en niet-officieel gesprek. De regeering
had hun cijfers voorgelegd, welke echter of
schoon zij 'n zeer groot gebied bestreken, nog
geen voldoende overzicht gaven. De oplos
sing van de crisis aldus Sir Samuel, eischt
een economie, die opofferingen van alle klas
sen vooronderstelt. Hoare voegde hier aan
toe, dat hij en Chamberlain sinds de confe
rentie in contact hadden gestaan met den
partijleider Baldwin, die te Aix-les Bains ver
toeft, en dat zij eveneens overleg hadden ge
pleegd met andere leidende Conservatieven
De Conservatieven zijn ten zeerste geneigd
samen te werken in dezen nationalen nood
toestand.
Vandaag zal een verdere conferentie tus
schen de partijen plaats hebben.
Gistermorgen vond door den Koning de
plechtige opening plaats van de eerste bui
tengewone zitting van het nieuwe parlement.
Een talrijke menschenmenigte bereidde buiten
het parlementsgebouw den Koning een groot-
sche ontvangst. Ook in het Parlement werd
de Koning stormachtig toegejuicht. Toen de
Koning de zaal binnentrad, trachtten de 32
afgevaardigden van de Communistische Par
tij een tegendemonstratie op touw te zetten,
waarbij zij schreeuwden: Weg met de fascis
tische regeering, leve Sovjet-Rusland. Deze
demonstratie werd door den bijval van alle
andere partijen overstemd. Demonstratief
verlieten de Communisten daarop de zitting
zaal.
In de Troonrede, die hierna werd voorgele
zen, wordt melding gemaakt van de ernstige
economische moeilijkheden en den slechten fi-
nancieelen toestand, die door krachtige on
dersteuning van den landbouw bestreden zal
moeten worden, terwijl de begrooting in even
wicht dient te worden gehouden door spaar
zaamheid en beperking der uitgaven. De
nieuwe regeering zal voorts belangrijke maat
regelen treffen ten einde door sociale hervor
mingen de klassetegenstellingen op te heften.
Wat de binnenlandsche politiek aangaat, or
de en rust zullen worden gehandhaafd, ter
wijl wat de buitenlandsche politiek betreft
gewezen wordt op de noodzakelijkheid goede
betrekkingen te onderhouden met de nabuur-
staten en in vriendschappelijke verhouding
te staan tot de groote mogendheden als
noodzakelijk element der Europeesche sa
menwerking.
De troonrede werd zeer gunstig ontvan
gen.
DE AZIE-ONDERZOEKER PROF.
WLADIMIRSKI OVERLEDEN.
De bekende kenner van Chineesche en
Mongoolsche cultuur, de onderzoeker
Prof. Wladimirski, is Woensdag in den
trein nabij Leningrad tengevolge van
een hartverlamming overleden De over-
dene maakt reeds langen tijd deel uit
van de Russische Academie van Weten
schappen en speelde een belan. rijke rol
in de wetenschappelijke organisaties
van Sovjet-Rusland.
DE WERKLOOSHEID IN AMERIKA.
Maatregelen tot bestrijding
van de werkloosheid.
Als eerste stap tot het nemen van
maatregelen ter bestrijding der werk
loosheid, die naar men vreest in den ko
menden winter een ongakenden om
vang zal aannemen, heeft president
Hoover besloter tot instelling van een
organisatie, die de werkloosheidsbestrij
ding zal aanpakken, in hoofdzaak door
het ontwerpen van plannen voor produc
tieve werkverscnaffing. De leiding van
deze organisatie zal op verzoek van pre
sident Hoover op zich nemen V/alter S.
Gifford, president van de American Te-
lephone and Telegraph Company. die d®
zaak geheel volgens zijn eigen inzichten
kan organiseeren en die tot taak heeft
alle krachten te mobiliseeren, die kun
nen bijdragen tot vermindering der
werkloosheid of bestrijding ervan.
DOODELIJK ONGEVAL MET
BOUWSTELLING.
Een ernstig ongeval deed zich voor fr#
Diedenhafen in Elzas Lotharingen. Twee
monteurs waren op een stelling bezig
met herstelwerkzaamheden aan een
groote spoorbrug over den Moezel, toen
plotseling de stelling instortte en de
monteurs in de rivier vielen. Hoewel
terstond hulp ter plaatse was konden zij
niet meer gered worden. Hun lijken zijn
korten tijd later opgehaald.
BRAND AAN BOORD VAN EEN
MIJNENVEGER.
Woensdagmiddag ontstond aan boord
van de mijnenveger 146, de voor repara
tie op de marinewerf te Wilhelmshaven
lag, brand in het voorschip. De brand
weer was terstond ter plaatse en slaag
de er spoedig in het vuur te blusschen
Hierdoor werd het leven gered van dri<
arbeiders, die in het voorschip aan he
werk waren en wien door het vuur dei
uitweg was afgesneden. Tengevolge vai
de groote hitte waren zij bewusteloos ge
raakt en verkeerden in levensgevaar.
Dezer dagen reed een motorfiets op de Mt
litaerringstraat te Keulen in volle vaart te
gen een stilstaanden vrachtauto op De be
stuurder en de duorijder werden gedood
Naar thans uit het onderzoek blijkt, haddei
de beide mannen het motorrijwiel een uiv
van te voren gestolen.
Volgens een te Oslo ontvangen berich
heeft de onderzeeboot „Nautilus" wederon
aan een der machines een defect gekregen
De onderzeeër vaart thans met één rnacnim
yerdes*