DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het Wethoudersvrgggstuk. S. KROM. Stoomenïs chemisch reinigen Jp> Ho. Directeur: C. KRAK. Dit nummer bestaat uit drie bladsn. 133e Jaargang. W7WH7PËLS&~ZÖÖN. DE FINANCIEELE MOEILIJKHEDEN IN ENGELAND. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- er FeesHagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTKN Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voornam C 9, postgiro 37060. Telel. 3, redactie 33. ZATERDAG AUGUSTUS M»3I Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. De stuurman van het regeeringsscheepje zal tusschen gevaarlijke klippen zijn weg moeien zoeken. Het rood-zwartc verhond is een uiaagslufc, dal de S.D.A.P. bij mislukking met het verlies van vete kiezers zal moeten betalen. Nu niet alleen de Soc.-Dem. raadsfractie maar ook de afdeeling Alkmaar van de SI A P besloten heeft het door de katholieken opgemaakte en door de Soc.-Demccraten ge- amendeerde program van samenwerking te aanvaarden, staat het wel vast, dat ons stadsscheepje, opnieuw met de rood-zwarte vlag in top, den reeds thans gevolgden koers zal blijven houden. De scheidingslijn, die zoo lange jaren in den Raad tusschen rechts en links werd ge trokken is verdwenen, er zijn andere groepen tegenover elkaar geplaatst en de politieke strijd zal nu tusschen democraten en conser vatieven worden gestreden. Zoo scherp als tusschen rechts en links is een scheiding tusschen behoudende en demo cratische groepen in onzen Raad niet moge- lijk. Immers, niemand zal de Vrijzinnig Demo craten, die thans tot de oppositiepartijen zul len behooren, kunnen verwijten, dat hun po litiek programma niet democratisch is en men zal ook niet kunnen ontkennen, dat de Katholieken in hun fractie eenige raadsleden tellen, die zeker tot de behoudende elementen moeten worden gerekend. En omdat boven dien het onderscheid tusschen linksche en rechtsche voorstellen veel duidelijker is dan tusschen democratische en niet-democrati- sche, waarbij allerlei ondefinieerbare grens gevallen kunnen voorkomen, mag geconsta teerd worden, dat de regeeringsmeerderheid een zware tijd wacht en dat verrassingen in de toekomst niet zullen uitblijven. Daarbij komt, dat een rood-zwarte combi- /atie, ondanks de anders getrokken schei dingslijn tusschen oppositie en regeerings- groepen, in veler oogen een onnatuurlijk ver bond is. Men is hier tal van jaren gewend geraakt aan de gedachte, dat Soc.-Democra ten en Katholieken in politiek opzicht eikaars natuurlijke vijanden zijn, fel hebben zij ei kaar bestreden en de bladen van beider po litieke groepen hebben steeds hun best ge daan den volice duidelijk te maken hoe voor beeldig de eigen beginselen en voorstellen waren en hoe verderfelijk die van de ander. Ziet men raadsleden, die elkaar nog in de vorige zittingsperiode zoo hartstochtePk hebben bestreden, thans broederlijk bijeen zitten, één van zin, om een gezamenlijk pro gramma tot uitvoering te brengen, dan is het zeker niet te verwonderen, dat kiezers, die een politieke reuzenzwaai nog altijd met eeni ge verbazing beschouwen, niet dadelijk in staat zijn zich bij de veranderde omstandig heden aan te passen. Die kiezers vindt men niet alleen in de groote groep, die in politiek opzicht gewoon lijk weinig op den voorgrond treden, maar zelfs in de trouwe aanhangers der betrok ken regeeringspartijen, want het staat vast, dat er zoowel onder de Katholieken als on der de leden der afdeeling Alkmaar van de S.D.A.P. menschen zijn, die deze verlengde coalitie tusschen rood en zwart allesbehalve met enthousiasme begroeten. Men vindt ook bij de Soc.-Dem. partijge- nooten, die voorstanders van evenredige ver tegenwoordiging in liet college zijn en man nen, die dit in veler oogen nog altijd onna tuurlijk verbond als een gevaar zien. Noch de Katholieken, noch de Soc.-Dem. hebben bij de laatste verkiezingen een schit terend figuur gemaakt en niet ongegrond iijkt ons de vrees, dat het vernieuwde ver bond in den loop der komende regeerings- periode tot verdere verzwakking der betrok ken partijen zal lijden waarvan voorname lijk de Soc.-Dem., die niet in een zoo sterk kerkelijk verband bijeen gehouden worden, 'le dupe zullen zijn. Intusschen kan ons dat vrij onverschillig 'Aten zoolang wij geen enkele politieke groep op deze plaats in het bijzonder in bescher ming hebben te nemen. Fractieleden en partijleiders zullen de consequenties van hun eigen besluiten moe ten dragen en ons blijft dus eigenlijk niets anders over dan het opmerkelijke feit te con- stnteeren, dat de rood-zwarte regeeringsmeer derheid vcor onafzienbaren tijd geprolon geerd is. J B Hoewel men aan Katholieke zijde reeds een lalt jaar lang de voordeelen daarvan heeft unnen nagaan, blijkt men daar toch aller- ee'getracht te hebben een andere combi natie te vormen. Men heeft met de diverse fracties besprekingen gevoerd en oorspron kelijk aangestuurd op een college, dat in zijn samenstelling een zoo getrouw mogelijke af spiegeling van de diverse in den Raad verte genwoordigde partijen zou geven. Daarbij werd uitgegaan van de o.i. ver keerde premisse, dat de Vrijheidsbond niet door een harer raadsleden in het college ver tegenwoordigd behoefde te worden omdat de burgemeester ook Vrijheidsbonder is en die partij daar dus een te grooten invloed zou uitoefenen. Men vergeet daarbij, dat de burgemeester in het college nooit Vrijheidsbonder geweest is, maar steeds getracht heeft buiten en boven de partijen te staan, maar zelfs al was dit niet zoo, dan is het toch duidelijk dat een bepaalde raadsfractie veel meer invloed kan uitoefenen wanneer zij door een harer leden dan wanneer zij door den burgemeester in het college vertegenwoordigd wordt. De burgemeester woont nu eenmaal geen fractievergaderingen bij, kan dus geen op drachten krijgen en omgekeerd kan hij even min een fractie van partijgenooten binden aan een in het college tot stand gekomen compromis en daarom was het, hoe logisch het er op het eerste gezicht ook uitziet, een onbillijkheid de Vrijheidsbonders daarom uit het college te houden Dank zij tyiet feit, dat onze raad helaas een bijzonder gtoot aantal afhankelijken telt, die doordat zij ambtenaar zijn of door den aard hunner particuliere betrekking geen wethou derszetel mogen aanvaarden, bleef nu prac- tisch alleen nog maar de heer Ringers over met wien men bij de samenstelling van het college rekening zou moeten houden. Men heeft hem inderdaad gepolst maar men wist, dat hij kort geleden nog verklaard heeft geen andere portefeuille dan die van Publieke Werken te willen aanvaarden. Heeft men hem die gepresenteerd dan zien wij geen reden waarom de heer Ringers daarop niet zou willen ingaan. Maar het feit, dat men het antwoord van den heer Ringers te „vaag" heeft geoordeeld zonder hem daarna nog eens in de gelegenheid te stellen zich duide lijker uit ie spreken, wekt sterk den indruk, dat men eigenlijk blij was zich zoo onge deerd uit dit politieke wespennest terug te kunnen trekken waarnaar men, terwille van le beau geste, nu eenmaal verplicht was ge weest de hand uit te strekken. Men liet den heer Ringers dadelijk met rust en de meerderheid der Katholieke fractie kwam maar al te spoedig tot de conclusie, dat men thans zijn politieken plicht gedaan had en het heel natuurlijk was, dat men zich nu uitsluitend tot de Soc.-Democraten richtte Het is niet onbegrijpelijk, dat ook de Soc.- Dem. raadsfractie, in het bijzonder de reeds zitting hebbende wethouders, dit met instem ming begroet hebben, al doet het eenigszins vreemd aan, dat zij, die tijdens de elftal- periode zich zoo miskend en voorbijgezien achtten, niet sterker pogingen in het werk gesteld hebben thans ook de andere politie ke groepen bij een regeeringsblok te betrek ken. Zoolang wethoudersfuncties macht en geld brengen blijven zij begeerenswaardig en wij vreezen, dat in elke gemeente het persoon lijke en het partijbelang niet altijd scherp ge scheiden kunnen worden Vast staat, dat hier ter stede van de thans zitting hebbende wethouders met wie de middenstand tusschen twee haakjes geen en kel contact heeft, al is dit voor een groot deel aan de middenstanders zelf te wijten omdat zij bij de verkiezingen niet eendrach-' tiger naar voren komen nog niemand dui delijk het teeken heeft gegeven, dat hij zijn functie graag eens aan een ander zou over dragen. Vast staat, dat de Soc.-Dem. raads fractie en de democratische Katholieken de tegenwoordige regeeringsmeerderheid wel wilden bestendigen en dat ook de meer be houdende Katholieken daarin zijn meege- gaan. Men bedenke, dat waar de Soc.-Dem. en de Katholieken fracties hebben die meer dan dubbel zoo groot zijn dan die van andere partijen en samen een nummeriek groote meerderheid vormen, een Vrijheidsbonder en een Christelijk-Historisch man in het college altijd afhankelijk zouden zijn, omdat, zelfs wanneer men daar tot een compromis mocln komen, de beide grootste groepen uit den Raad ten slotte elke beslissing in handen houden en bij eenige minder vlotte samen werking beide wethouders zich daarom al spoedig voor de portefeuille-kwestie gesteld zouden zien. Evenredige vertegenwoordiging wordt in een dergelijk geval in de practijk dan ook uiterst moeilijk. Het is daarom niet onnatuurlijk, dat groote groepen, die samen een meerderheid kunnen vormen, eikander trachten te vinden maar men kan ten slotte van verschillend inzicht zijn over de samen stelling dier groepen en over de wijze waar op zij al dan niet met volkomen negatie van andere groepen zullen regeeren. Het doet een groote groep van kiezers on aangenaam aan wanneer partijen, die elkan der fel bestreden plotseling in roerende een- stemmingheid voor het voetlicht treden en het heeft in de elftal-periode zeer velen ge hinderd, dat men de inzichten van andere fracties, en daardoor van zeer vele Alkmaar- sche kiezers, eenvoudig genegeerd heeft. Of de thans gevormde meerderheid in de komende vier jaren al dan niet dictatorische neigingen zal hebben moet nog afgewacht worden. Wij kennen van dit verbond nog niets an ders dan een gemeenschappelijk program, dat, zooals het meestal met programma's gaat welke de meest heterogene elementen moeten bevredigen, uitmunt door nietszeg gendheid en algemeenheid. Het is een kwestie van loven en bieden ge worden, want de Katholieken, die het eerst aan bod waren, hadden daarop oorspronkelijk wel eenige puntjes gezet, waarvan het te ver wachten was, dat de Soc. Dem. ze niet zonder meer zouden slikken. Algemeen kon men natuurlijk voor behoud van het financieel evenwicht zijn elke be grooting is ten slotte in evenwicht, het komt er slechts op aan h o e ze kloppend wordt ge maakt voor meer doeltreffende samenwer king tusschen gemeentebedrijven, voor sociale maatregelen, voor het rekening houden met de belangen van verschillende maatschappe lijke groepen, voor uitsluiting van eenzijdige politiek, voor belasting naar draagkracht en een streven om belastingverhooging te voor komen. Niemand kan bezwaar hebben tegen een zooveel mogelijk vasthouden aan de be grooting, tegen beperking van dure bovental lige onderwijzers, tegen soberheid bij scholen bouw vooral als er pas besloten is tot den bouw van een paar nieuwe scholen tegen bevordering van het vreemdelingenverkeer, marktwezen, handel en nijverheid, schoon- heidszorg voor stad en omgeving, billijke tarieven voor gas en electriciteit, bevordering van volksgezondheid, opruiming van krotwo ningen, steun aan diverse soorten woning bouw, strijd tegen den alcohol en de dans woede en een goede grondpolitiek, maar er schuilden diverse addertjes onder het gras en het is alleen maar opmerkelijk hoe wonder vlug de Soc.-Dem. en de Katholieken er in een gezamenlijke fractie-vergadering in geslaagd zijn al deze gevaarlijke diertjes den kop in te drukken. De Katholieken vroegen belasting naar draagkracht, waarbij rekening werd gehou den met de grootte van het gezin. Het is al spoedig veranderd in een rekening houden met financieele en economische mogelijk heden, wat een vrijwel nietszeggende phrase is. Ingevoerd werd het regelmatig doorgaan met de vorming van een Reservefonds voor bijzondere doeleinden om bij eventueele slechte jaren de schokken te kunnen opvan gen, het stelsel van de spaarvarkentjes dus waarvan destijds wethouder Thomsen een zoo groot voorstander was, maar dat toen, zoowel door de Katholieken als de Soc.-Dem. werd afgekeurd, omdat elke begrooting in zich zelf sluitend moest wezen. Beperking van het aantal boventallige on derwijzers is geworden een streven naar be perking, althans geen verdere uitbreiding. De door de Katholieken gevraagde gelijk stelling: van bijzonder en openbaar onderwijs, b.v. vak- en handelsonderwijs, is in een on schuldige propaganda voor het schoolzwem men veranderd, de bepaling, dat met een ge- zinsloon moet worden rekening gehouden, is totaal verdwenen en de eisch, dat voor pro ductieven arbeid bij werkloosheid zooveel mo gelijk moet vastgehouden worden aan Rijks- en Provinciale subsidies is in de niets zeg gende verklaring veranderd, dat bij werkloos heid zooveel mogelijk voor productieven ar beid moet gezorgd worden. De gevraagde subsidie voor een R.K. ver- plegingsfonds is vervangen door subsidiee- ring van fondsen voor dit doel, aan den wo ningbouw voor groote gezinnen is toegevoegd die voor prae-tuberculose gezinnen, verdwe nen is de eisch, dat nieuwbouw en onder houdswerken zoo mogelijk openbaar aanbe steed worden en toegevoegd de zoo mogelijke invoering van een gemeentelijke Radio-cen trale, steun aan ontwikkelingswerk, kunsten en wetenschappen en het instellen van een on derzoek naar de mogelijkheid van een districtsbureau voor Beroepskeuze in samen werking met andere gemeenten, een program punt, dat moeilijk vager geformuleerd kan worden. Wonderlijk vlug hebben de Katholieken hun karakteristieke principes uit het pro gramma laten wegvallen, wat den indruk wekt, dat zij aan de bezwaren welke de afdee ling der S.D.A.P. nog zou kunnen maken zooveelmogelijk tegemoet wilden komen en tevens de zekerheid geeft, dat zij op een samengaan met de Soc.-Dem. op dit oogeu- blik bijzonder prijs stellen. Het resultaat is een water- en melk-pro- gramma geworden, dat veel mooie woorden maar weinig principieele voorstellen bevat, een programma, dat zeker geen bijzonder democratisch karakter draagt, dat niet alleen door de Vrijzinnig Democraten, maar zelfs door de Vrijheidsbonders in het algemeen wel onderschreven kan worden. En waar de S.D.A.P. met deze beide groe pen in den Raad ook over een meerderheid zou beschikken, vraagt men zich onwille keurig af: waarom heeft de Soc-Dem.-fractie geen poging gedaan zich op een dergelijk program met deze beide groepen te vereeni gen, waardoor de scheidingslijn tusschen links en recht kon worden getrokken, waar door het onnatuurlijke rood-zwarte bondge nootschap niet tot stand zou zijn gekomen en de partij niet het gevaar zou loopen zoovele van haar heele en halve geestverwanten van zich te vervreemden. Is de uitslag van de raadsverkiezingen dan een waarschuwend teeken geweest, dat men aan die zijde meent volkomen te kunnen negeeren? Het is mogelijk, dat men, met het oog op handhaving van de thans zitting hebbende wethouders, de rood-zwarte combinatie liever heeft willen bestendigen, het is ook mogelijk, dat men een regeeringsmeerderheid van elf raadsleden te precair geacht heeft, maar men vergete dan niet dat ook het dertiental, dat thans zal regeeren nog wel eens groote ver rassingen zal kunnen brengen. Al moge het waar zijn, dat de heer Klaver zijn jasje heeft omgekeerd en zich thans on der de democraten rangschikt, toch herbergt de Katholieke fractie nog een drietal behou dende elementen en zoodra deze de groep los laten en de zijde der oppositie kiezen, valt het regeeringsblok volkomen uiteen. Het zal voor dit blok een voorzichtig regee ren worden, het staat op een allesbehalve vasten bodem. De stuurman van het regee ringsscheepje zal tusschen allerlei klippen zijn weg moeten zoeken en als straks door de malaise, door toegezegde subsidies, door de meerdere kosten die het Maatschap pelijk Hulpbetoon met zich meebrengt en door kostbare maatregelen, die men als democra ten niet zal durven nalaten, het financieele evenwicht verstoord dreigt te worden en moei lijkheden niet zullen uitblijven, zal het de vraag zijn of dat ranke scheepje de politieke stormen zonder averij doorstaan kan. Ons rest op dit oogenblik niet anders dan met belangstelling af te wachten wat uit dit alles in de naaste toekomst geboren zal worden. T)aqdijksdi Owuücht van FRANKRIJK ALS KOLONIALE MOGENDHEID. Welke middelen Frankrijk heeft om propaganda te maken, Hoe de Engelschen over deze actie denken. Eeenigen tijd geleden bevatte het Hbld. een artikeltje over de propaganda, die Frankrijk op groote schaal voert, om met alle ter beschik king staande middelen een machtig Fransch ko loniaal rijk te vormen. Deze propaganda heeft natuurlijk over de aandacht getrokken, begrijpelijkerwijs echter wel het meest in Engeland, dat dan ook om de ze redenen voornamelijk niet wilde deelnemen aan de wereldtentoonstelling in Vincennes, die zooals men weet, een koloniale tentoonstelling is. Hoe maakt Frankrijk die geweldige propa ganda? Het is wel eens interessant, dit te ver nemen, vooral ook, omdat de Fransche regee ring op dit gebied blijkbaar onuitputtelijk is. Welnu, men leze! Groote koloniale leeningen ten behoeve van: aanleg en verbetering van havens, spoorwegen en wegen, van irrigatie-werken, van hygiëne en postdiensten en van lucht- en draadlooze ver bindingen werden gevoteerd tot een totaal be drag van bijna 4 1/3 milliard francs. Schema's voor het planten van katoen, zijde, wol en an dere ruwe materialen, die thans door Frankrijk elders als in zijn koloniën worden aangekocht, zullen door middel van leeningen worden gefi nancierd. De kustvisscherij zal worden ontwikkeld en Fransche walvischvaarders streven naar de suprematie in de Zuidpool-wateren. Nieuwe koloniale banken worden opgericht, medische missies uitgezonden, de voltooiing van den Sahara-spoorweg wordt met kracht ter hand genomen, nieuwe verbindingen te land, te water en in de lucht worden tot stand ge bracht. En de uitvoeren der Fransche koloniën verdubbelden in de laatste vijftien jaren, terwijl Ontvtekhen en oppersen binnen 2 x 24 uur. Ontvlehken binnen 24 uur. Onze naam waarborgt U zorg* vuldige behandeling. de handel van Frankrijk zelf in die jaren slecht» met 25 proc. toenam. De geheele Fransche energie legt thans zich erop toe om in Frankrijk verkocht wordende buitenlandsche goederen te vervangen door uit de Fransche koloniën of uit Frankrijk zelf af komstige goederen en buitenlandsche grond stoffen door producten uit de Fransche kolo niën. Maar boven dit alles staat het streven om lederen Franschman imperiaal te doen denken, hem te doordringen van de waarde van la France des cinq parties du monde, Daarvoor o. a. dient de geweldige tentoon stelling te Vincennes. Maar daarmede eindigt de Fransche propaganda nog niet. Ze beweegt zich nog op vele andere gebieden. Fransche no vellisten (Paul Morand o.a. en Pierre Benoit om van journalisten hier niet te spreken) vonden inspiratie in koloniale onderwerpen. Fransche stoomvaartmaatschappijen bouwden een keten van hotels in Marokko, Tunis en Algiers. Voort durend worden rondreizen van journalisten ge organiseerd wie trouw de Fransche bladen leest, ziet schier dagelijks resultaten daarvan automobielfabrikanten leiden expedities in de Voorburg Schilletje Nieuwe Bessen Hall om Hall Oranjebitter per flesch 12.15 per flesch 12.30 per flesch 12.50 per flesch l 2.15 per llesch 12.45 Koorstraat 49-51 Tel. 207. Sahara, door Europa, door Azië naar Indochina. Honderden door particuliere firma's met regee- ringshulp vervaardigde films worden alom ver toond en genieten groote populariteit. Het resultaat van dit alles is het geleidelijk ontwaken van een nationalen trots op het groo te Fransche rijk; trots die sluimerde sinds de dagen waarin de legers van Napoleon de drie kleur uitdroegen over de halve wereld. In Engeland wordt uit den aard der zaak met gemengde gevoelens van dit alles kennis geno men. En het kan bij ingewijden geen verbazing meer wekken dat de „Evening Standard" bij het bespreken van deze grootsche propaganda en de nu reeds waarneembare resultaten daar' van opmerkte; „In een tijd, dat velen vreezen dat de dagen van koloniale expansie geteld zijn, ontpopt zich een nieuw, machtig rijk een rijk dat gebaseerd is op internen vrijhandel, dat aan Frankrijk zal leveren arbeidskrachten, grond stoffen en een niet uit te putten reeks van nieuwe markten als tegenwicht voor vele on voorziene omstandigheden. Het is een historisch gebeuren, welks les sen niet mogen worden verwaarloosd". Dit is zeker, van die zijde vooral, een merk waardige ontboezeming. Maar ook wij kunnen uit dit alles leeren; Frankrijk's streven der laaste jaren verdient de aandacht vooral van koloniale mogendheden, in welker midden Ne derland immers tegenwoordig de tweede plaat: inneemt! J$iiitw£awL De Generale Raad van het Vakverbond heeft de Engelsche Regeering medegedeeld, dat de Raad de regeeringsvoorstellen ten eene male afwijst. Inofficieel heet het, dat het Vakverbond zelfs aan de invoering van een toltarief dé voorkeur geeft boven de voorge ziene verminderingen op de sociale uitgaven. Als resultaat der besprekingen maakte de Generale Raad bekend, dat hij de gevoerde onderhandelingen van zijn vertegenwoordi gers met het kabinet goedkeurde, terwijl aan de permanente economsiche commissie de opdracht werd gegeven de ontwikkeling der gebeurtenissen in dezen zin na te gaan ten einde aan het Vakvereenigingscongres, dat op 7 September te Bristol bijeenkomt, een al geheel overzicht te geven van den toestand. In aansluiting op bovenstaande kan wor den medegedeeld, dat het besluit van den Generalen Raad van het Vakverbond den politieken toestand nog onzekerder heeft ge maakt. De tegenstand van den Generalen Raad inzake eventueele verandering in de be staande regeling der werkloozenverzekering

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1931 | | pagina 1