DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
2)aqdiiksch Oisevticht^
ZBuUwkutd
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—
franco door het geheele Rijk 2.50.
i.osse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTE! ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
OOIUËHÜA» 21 AUOIJBTUS 1^1 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
133e Jaargang.
HET NIEUWE ENGELSCHE
KABINET.
Een moeilijke taak voor MacDonald.
Een rede van Addison.
MACDONALD'S POLITIEKE LOOP
BAAN WELDRA GEËINDIGD?
DE POOLSCH—RUSSISCHE
ONDERHANDELINGEN.
Voorloopig geen RussischPoolsch
non-agressiepact.
Een politieke manoeuvre van Polen?
INVASIE VAN POOLSCHE VLUCH
TELINGEN IN RUSLAND.
GODSDIENSTTWIST IN POLEN.
Eén doode; 17 gewonden.
GERUCHTEN OVER MILITAIRE
REVOLUTIE IN PORTUGAL.
De revolutie onderdrukt.
COMMISSARIS VAN DE CRIMINEELE
POLITIE GEARRESTEERD.
KRAAN OMGEVALLEN.
Een arbeider gedood.
SCHIETPARTIJ IN HET
MEXiCAANSCHE PARLEMENT.
Een doode, vier gewonden.
Ongeveer 60 schoten gelost.
ULTIMATUM VAN FORD.
Groenten kweeken ofontslag!
MOULIN OP 1 SEPTEMBER
VOOR DE RECHTBANK.
BOTSING TUSSCHEN AUTO EN
TRAM IN GF.I SENKIRCHEN.
SOVJET-RUSLAND EN DE
VOLKENBOND.
VENIZELOS WEER TE ATHENE.
HET PROCES-WOLDEMARAS.
WEDEROM EEN DUITSCHE GROEN-
LAND-ONDERZOEKER ZOEK.
TRIBUNE IN SPANJE INGESTORT.
DE CHINÊESCHE BOYCOT VAN
DUITSCHE GOEDEREN.
Een Dutsch protest te Kanton
overhandigd.
BLINDE PASSAGIERS AAN BOORD
VAN DE DO-X.
HISTORISCH STADHUIS
BOUWVALLIG.
ALKMAARSCHE COURANT
«O. 201
Dit nummei bestaat uit 2 bladen.
De eerste bijeenkomst van alle leden
tan het nieuwe Engelsche kabinet heeft
gistermiddag plaats gehad. In deze zit
ting werd eigenlijk niets anders bespro
ken dan de verdeeling der werkzaam
heden. zoodat zij vrij onbelangrijk was
voor de buitenwereld.
Belangrijker is de bekendmaking van
het regeeringsprogram geweest, omdatt
men daaruit vrij zuiver kan opmaken,
hoe Engeland den eersten .tijd geregeerd
zal worden. Dit program hebben wij gis
teren nog kunnen opnemen, zoodat wij
thans kunnen volstaan met enkele op
merkingen.
Beschouwen wij dan het program, dan
zien we allereerst, dat de werkloozen-
uitkeering met 10 procent zal worden
verminderd, terwijl daarnaast de contri
butie voor de werkloosheidsverzekering
niet onbelangrijk verhoogd is.
Verder bevat het program nog tal van
verlagingen (o.a. van de traktementen
der ambtenaren van hoog tot laag, ver
schillende bezuinigingen bij leger an
vloot, bij het ministerie voo" Openbare
Gezondheid en bij dat voor den Land
bouw), maar misschien zijn de twee
eerste wel de belangrijkste, omdat zij
zeer nauw in verband staan met de
Labour Partij en met MacDonald, den
leider dier partij.
MacDonald toch heeft dorr de boven
genoemde punten de belangen der arbei
ders in den steek gelaten en dat heeft
men hem heeds aanstonds kwalijk ge
nomen. Tenminste, dat kan men op
make uit de binnenkomende telegram
men, waarvan er een meldde, dat Hen-
dersonde leider, der Labourpartij zou
w orden m plaats van MacDonald.
Het wordt voor MacDonald niet ge
makkelijk, om te regeeren. Niet alleen,
dat een deel van zijn ministers hem af
vielen, maar de Labourpartij heeft met
groote meerderheid besloten, in de op
positie te blijven. Het merkwaardige ge
val doet. zich dus straks voor, dat de
premier zich steeds zal moeten verdedi
gen teren zijn eigen politieke geestver
wanten
o
In 'n rede te Swondon heeft Addison,
de afgetreden minister van landbouw,
een heftigen aanval gedaan op de ban
kiers. Naar de N. R. C. mededeelt, moet
Addison ongeveer het volgende hebben
opgemerkt:
Volgens Addison was het afgetreden
kabinet het eens geworden over bezui
nigingen van totaal 56 millioen pond en
er waren covendien andere voorstellen
gedaan, die meer dan voldoende geweest
zouden zijn om de begrooting in even
wicht te brengen. Toen werd echter ver
mindering van de werkloosheidsuitkee-
ring geëischt.
De controleurs van de geldmarkt, al
dus spr., zetten ons het pistool op de
borst. Hun houding was „volkomen in
constitutioneel." Het doel om de arbei-
dersregeering ten val te brengen, is ge
lukt, maar daardoor is aangetoond, dat
d veiligheid van 't land niet kan word
overgelaten aan de dictatuur van „een
groote particuliere bankiersgemeen
schap."
Allen, vervolgde Addison, wilden wel
degelijk de begrooting in evenwicht
brengen en zich geweldige opofferingen
getroosten, maar zij weigerden zich van
buiten af de methode daarioe te laten
dicteeren en zij weigerden ook om te ge-
looven, dat de welvaart van het land zou
afhangen van verlaging van de leefwij-
so van de arbeiders.
o
De Duitsche Rijkskanselier Dr. Brue-
ning heeft den Britschen premier Mac
Donald naar aanleiding van de vorming
van een „nationale regeering" Woens
dagavond het volgend telegram gezon
den
„Aanvaardt mijn beste wenschen voor
een volkomen welslagen van de groote
en uiterst gewichtige taak, die U in het
belang van Uw groot land hebt op U ge
nomen. Dr. Bruening".
MacDonald heeft op dit telegram ais
voivt geantwoord:
„(Ik waardeer Uw vriendelijke wen
schen ten zeerste en verzoek U mijn op
rechten dank te willen aanvaarden.
Ramsey Mac Donald".
o
In een interview met de „Yorkshire.
Ubserver" heeft Snowden o.a. gezegd,
dat de financieele positie des lands ge
zond was en dat Brittannië wel ernstiger
crisis te boven was gekomen.
De nieuwe regeering was volgens
.jiiowden geen nationale reyee; ing voor
algemeene doeleinden, maar zij is ge
vormd om een bepaalde taak te vervul-
1 en. Hij zou er nooit aan denken tot een
coalitie van partijen toe te treden met
he doel permanent te regeeren. Het
samengestelde karakter der nieuwe re
geering zou de wereld bewijzen dat er
een nationale wil en een nationale een
dracht was om te bereiken wat de in
herente kracht van Groot-Brittannië
zoowel op financieel en industrieel ge
bied als wat den nationalen geest be-
trof volkomen in staat is te bereiken.
XHBSfi»
De Daily Express weet mede te deel en,
dat MacDonald, die in October a.s. zijn
65sten verjaardag viert, zich uit het
politieke leven zal terugtrekken, zoodra
de nationale regeering haar taak beëin
digd heeft.
In zijn afscheidsrede van de socialis
tische ministers verklaarde hij, dat hij
zeker wist, dat zijn besluit tot de vor
ming van een nationale regeering het
einde van zijn loopbaan als leider der
arbeiderspartij beteekende.
Het blad weet verder mede te deelen,
dat MacDonald na afloop van de komen
de parlementaire periode een langduri
ge wereldreis wil gaan maken.
De „Temps" verneemt uit Warschau, dat
men aldaar met Moskou gevoerde onderhan
delingen tot dusverre streng geheim heeft
gehouden. Nog den dag voor het overhandi
gen van het Poolsche voorstel tot sluiting
van een nonagressiepact heeft het ministerie
van buitenlandsche zaken alle onderhande
lingen in dit verband ontkend. Het schijnt
desondanks, dat in de PoolschRussische
betrekkingen in den laatsten tijd een keer is
gekomen. Volgens de opinie van politieke
kringen heeft Polen klaarblijkelijk het ver
langen dit pactvoorstel tot uitgangspunt te
maken van vér-gaande politieke stappen. De
text van het pactvoorstel is dusdanig opge
steld, dat de Baltische staten en Roemenië
in de naaste toekomst aan het verdrag zou
den kunnen deelnemen. De Sovjetregeering
schijnt thans echter bereid te zijn het aanvan
kelijk afgewezen Poolsche voorstel in overwe
ging te nemen. Rusland stelt echter de voor
waarde met iedere staat afzonderlijk te on
derhandelen en geen gemeenschappelijk non-
aggressiepact te sluiten met de nabuurlan
den. Polen heeft het reeds in 1929 met Sovjet-
Rusland tot afsluiting van een, tot de Balti
sche landen uit te breiden, gemeenschappelijk
pact willen brengen en hoopt, naar in offi-
cieele kringen verluidt, den tegenstand der
Sovjet-regeering te breken. Wanneer het
thans mocht gelukken een gemeenschappelijk
nonagresiepact af te sluiten, dan zou dit een
buitengewoon succes zijn voor de Poolsche
diplomatie. Polen zou daarmede kunnen be
wijzen de geschikte mogendheid te zijn om
de verbincjingsschakel te vormen in Oost-
Europa.
De Poolsche regeering heeft den wensch
gehad nog voor de zitting van de Volken-
bondsraad te Geneve en voor het definitief
afsluiten van de FranschRussische onder
handelingen te Parijs gereed te komen.
De minister van buitenlandsche zaken Za-
ieski, die een langdurig onderhoud gehad
heeft met den Moskouschen gezant Patecker
trekt Donderdag naar Parijs teneinde met de
Fransche regeering belangrijke besprekingen
te voeren. Te Geneve zal Zaleski dan een
persoonlijke samenkomst hebben met Litwi-
now.
Van officieele Russische zijde wordt ten
aanzien van de Russisch Poolsche onderhan
delingen een mededeeling gepubliceerd die
ongeveer als volgt luidt:
Inzake de berichten over het overhandigen
van de Poolsche voorstellen op 23 Augustus
te Moskou betreffende het afsluiten van een
RussischPoolsch non-agressiepact wordt
van Russische zijde medegedeeld dat de over
handigde voorstellen overeenkoen met die
van 1926 die toentertijd door de Sovjet Unie
zijn afgewezen. De nieuwe Poolsche voor
stellen die op 23 Augustus door den Pool-
schen gezant Fatek zijn overhandigd, bevat
ten niet alleen de oude voorstellen welke
voor de Sovjet-regeering onaannemelijk wa
ren, doch bovendien een nieuw voorstel, dat
men niet als een vooruitgang kan beschou
wen. Op grond hiervan kan voorloopig geen
sprake zijn van het sluiten van een Russisch
—Poolsch non-agressiepact.
De afwijzing van de Poolsche voorsteilen
inzake de afsluiting van een Russisch—Pool
sche non-agressieverdrag heeft te Moskou
groot opzien gebaard. Er wordt verklaard,
dat de Sovjet-regeering de Poolsche voorstel
len heeft afgewezen, omdat zij niet in over
eenstemming te brengen zijn met de richtlij
nen der Russische politiek. Bovendien ziet
men in de wijze van overhandigen eerder een
politieke manoeuvre van de Poolsche diplo
matie, dan de eerste wil van Polen om een
verdrag met Rusland af te sluiten.
De Russische gezant te Parijs zal de Fran
sche regeering inlichten over het stelling ne
men van zijn regeering inzake het non-agres
siepact.
Aan de Wit-Russische grenzen tus-
schen Polen en Sovjet-Rusland valt in
de laatste dagen een groote trek van
Poolsche uitwijkelingen naar Rusland
op. In de laatste 10 dagen zijn meer dan
500 personen de grenzen gepasseerd.
Den zeventienden Augustus passeerden
in de streek Plechenice 163 personen,
met een gewapende groep aan het hoofd,
die hen moest beschermen tegen even-
tueele botsingen met Poolsche autoritei
ten, de grenzen. Den zestienden Augus
tus overschreden in dezelfde streek 147
personen de grenzen, achtervolgd door
het geweervuur van de Poolsche grens
wachten, die aun vuren voortzetten, ook
toen de vluchtelingen reeds op Russisch
territoir waren. Zelfs ontploften op
Russisch gebied twee door de grens
wachten geworpen handgranaten.
De vluchtelingen vertellen, dat er on
der'de gren een massab"
ging bezig is te ontstaan om naar Rus
land uit te wijken.
In een dorp bij Krakau is het na af
loop van een godsdienstoefening tot een
bledige botsing gekomen tusschen de
bewoners van twee dorpen. Tijdens de
vechtpartij hebben eenige arbeiders ver
scheidene revolverschoten gelost op de
menigte. Eén persoon werd op slag ge
dood, 17 anderen werden min of meer
ernstig gewond Van de zwaargewonden
verkeeren twee in levensgevaar.
Daar iedere telefonische verbinding met
Lissabon verbroken is, gaat in Madrid het
gerucht, dat in Portugal een nieuwe militaire
revolutie is uitgebroken.
In Madrileensche bladen wordt verdei
melding emaakt van het gerucht, dat de
Portugeesche staatspresident dood zou zijn.
Volgens een bericht in de Berlijnsche bla
den wordt bevestigd, dat Woensdag in Lis
sabon een militaire revolutie is uitgebroken.
In den loop van den dag zijn de onlusten
echter door de regeeringsgetrouwe troepen
onderdrukt. De insurgenten werden ontwa
pend. De leiders van den opstand zijn ge
vlucht.
Twintig dooden en 70 gewonden.
Volgens te Londen ontvangen berich
ten zouden bij de mislukte poging tot
het verwekken van een revolutie in
Portugal gisteren 20 personen zijn ge
dood en 70 gewond.
De commissaris van de crimineele politie
Oskar Dubral, die sedert 24 Augustus spoor
loos verdwenen is, is gisteren door de crimi
neele politie van Berlijn opgespoord en in
arrest gesteld.
Te Dresden is in de Annenstrasse een ern
stig1 ongeluk gebeurd. Arbeiders waren daar
bezig met behulp van een kraan een zuil te
demonteeren. Plotseling viel de kraan om en
bedolf twee arbeiders. Een hunner was op
slag dood, de ander werd zwaar gewond.
Bij het debat in het Mexicaansche parle
ment over beschuldigingen tegen den gou
verneur van Jalisco is het eergisteren tot een
schietpartij gekomen, waarbij meer dan zes
tig schoten werden gelost.
Eén kamerlid werd gedood en er werden
er vier gewond van wie één ernstig.
Inzake de schietpartij in het Mexicaansche
parlement wordt nog nader gemeld, dat hier
aan een vrij groot aantal afgevaardigden
hebben deelgenomen, zoodat in totaal onge
veer 60 revolverschoten zijn gelost. De twist
ontstond ten gevolge van zekere meenings-
verschillen van enkele afgevaardigden over
den persoon van den provincialen gouver
neur Jalisco, welke een zoo heftig verloop
namen, dat de voorzitter van de kamer de
zitting wilde schorsen. Op dat oogenblik
stond de afgevaardigde Ruiz op en beschul
digde den gouverneur van lafheid, waarop
hij onmiddellijk door 8 kogels getroffen dooo
neerstortte. Van de 4 gewonde afgevaardig
den werd een zoo zwaar gewond, dat aan
zijn herstel getwijfeld wordt.
Henry Ford heeft, naar de New-Yorksche
correspondent van de „Times" meldt, last
gegeven dat iedere gehuwde man in zijn fa
briek werkzaam voldoende groenten moet
kweeken in zijn tuin voor zich en zijn gezin
dat hij tegen den volgenden winter althans
gedeeltelijk zijn behoeften kan dekken. Man
nen, die geen groenten kweeken zullen wor
den ontslagen.
Ford heeft volgens den correspondent dit
plan blijkbaar bedacht om een alternatief te
hebben voor werkloosheidsverzekering en an
dere vermen van sociale wetgeving. Het be
vel slaat zooals gezegd alleen op gehuwde
mannen, die bijgestaan 'zullen worden dc i
deskundigen op het gebied van intensieve
cultuur. Het volgende jaar zullen de resul
taten door inspecteurs van Ford worden na
gegaan. Er is niet bepaald hoe groot de pro
ductie van ieder man meet zijn.
De Belgische leeraar Moulin, die in April
van dit jaar wegens anti-fascistische hande
lingen in Italië gearresteerd is, een gebeur
tenis, die naar men zich herinnert tot de
monstraties aanleiding gaf zoowel in België
als in Italië, zal op 1 September a.s. met zijn
Italiaansche medeverdachten voor de fascis
tische bijzondere rechtbank ter bescherming
van den staat verschijnen. Moulin wordt ver
dedigd door een advocaat van de juridische
faculteit van de Universiteit te Rome.
Gistermorgen werd te Gelsenkirchen een
electrische tram in de Schalkerstraat door
een personenauto aangereden. De tram werd
uit de rails gezet, terwijl de auto geheel ver
nield werd. De bestuurder van den auto en
een inzittende werden door glasscherven
zwaar gewond, terwijl een derde persoon,
die zich in den auto bevond, lichtere verwon
dingen opliep. De op het achterbalcon staan
de conducteur bekwam ernstige kwetsuren,
de trampassagiers kwamen er met onbedui
dende verwondingen af. Volgens het onder
zoek door de politie ingesteld moet de aan
rijding te wijten zijn aan het onverantwoor
delijk rijden van den autobestuurder, die met
veel te groote snelheid door de straat reed.
De bestuurder en de beide passagiers waren
bovendien onder den invloed van sterken
drank.
In een officieele mededeeling wordt er oip
gewezen, dat de beweringen in de Fransche
pers, als zou de Sovjetregeering in geval van
het sluiten van een Russisch-Fransch non
agressiepact haar principieel standpunt ten
aanzien van den Volkenbond wijzigen, van
allen grond ontbloot zijn. De Sovjetregee
ring zal haar tegenwoordig standpunt ten
aanzien van den Volkenbond niet verande
ren, zoodat van een toetreden van Rusland
tot den Volkenbond geen sprake kan zijn.
Minister-President Venizelos is Dinsdag
te Athene teruggekeerd. Hij verklaarde, dat
zijn reis naar Roemenië en Turkije geen po
litiek karakter heeft gedragen. Voorts deelde
hij op een vraag mede, dat de binnenland
sche toestand van Griekenland het niet nood
zakelijk maakte wijzigingen in de regeering
aan te brengen.
De Openbare Aanklager in het proces-
Woldemaras, staatsadvocaat Wiemer, beëin
digde Dinsdagavond laat zijn requisitoir, dat
acht uur in totaal gevorderd had. In zijn re
quisitoir verdeelde hij de beklaagden in drie
groepen, n.1. een groep die een aanslag had
den beraamd, bestaande uit vijf personen,
waaronder behalve de beide hoofdbeklaagden
kolonel Gineitis; voorts de groep der Putchis-
ten met in totaal 13 beklaagden, waaronder
Woldemaras, de vlieger Maciuika, kolonel
Virbickas en de vroegere chef van de „IJze
ren Wolf" Slesoraitis en tenslotte de groep
van beklaagden verdacht van verschillende
misdrijven als de verspreiding van smaad
schriften enz. met in totaal zes beklaagden.
Een bepaalde strafmaat eischte de staats
advocaat niet, alleen verwees hij naar de be
treffende paragrafen in de acte van beschul
diging, waarbij het aan de Rechtbank wordt
overgelaten of zij voor een deel der beklaag
den termen voor verzachtende omstandighe
den aanwezig acht, terwijl de beklaagden, die
terecht staan in verband met het plegen van
een aanslag hierbuiten vallen.
Heden vingen de verdedigers met hun plei
dooien aan.
Bij de Technische Hoogeschool te
Darmstadt is volgens een bericht van de
B. A. Z. van de Canadeesche regeering
het bericht binnengekomen, dat de
Groenlandexpeditie van dr. Krueger als
verdwenen moet worden beschouwd. Dr.
Krueger, assistent aan de Technische
Hoogeschool te Darmstadt ging in 1929
op een wetenschappelijke Groenlan-
expeditie tezamen met Prof. Drescher
'Klausthal), dr. Nieland (Heidelberg) en
den Deen Bjerre. Drescher en Nieland
keerden in den herfst van 1929 volgens
afspraak terug, terwijl dr. Krueger en
de Deen in het Noorden bleven. Het
laatste persoonlijke bericht van Kruger
werd in Maart 1930 ontvangen na een
bezoek bij het Canadeesche politiesta
tion Beach dat Krueger als uitgangspunt
genomen had en waarheen hij spoedig
wilde terugkeeren. Thans heeft de Ca
nadeesche regeering de Technische
Hoogeschool getelegrapheerd dat de re-
geeiingsstoomboot die eenmaal per jaar
het politiestation Beach bezoekt, op 15
Augustus vandaar heeft medegedeeld,
dat Kruger nog steeds niet aldaar is te
ruggekeerd Men moet dus wel aanne
men, dat Kruger omgekomen is, voor
al daar een gedeelte van zijn weten
schappelijke uitrusting door eskimo's is
evonden.
Tijdens een stierengevecht in een dorp
nabij Saragossa stortte een houten nood-
tribune in met het gevolg dat talrijke
toeschouwers onder de overblijfselen te
recht kwamen Eén persoon werd ge
dood, 30 anderen werden gewond, waar
van vele ernstig.
Volgens een bericht uit Kanton heeft
de Duitsche consul aldaar den Kanton-
regeering een protestnota overhandigd
inzake den boycot van Duitsche goede
ren, terwijl in deze nota onmiddellijk
maatregelen worden verlangd *;n einde
den boycot on te heffen. Het antwoord
van de Kantonregeering zal Vrijdag a.s.
worden bekend gemaakt.
Volgens een ander bericht schijnt men
te Kanton zelf met den boycot niet te
vreden te zijn. Een commissie zou wor
den samengesteld die de beschuldigin
gen tegen Duitschland zal onderzoeken.
Naar uit Charleston geweld wordt,
werden kort voor het vertrek van de
DO-X twee blinde passagiers aan boord
van de Duitsche vliegboot ontdekt, die
zich in het staartgedeelte hadden ver
borgen. Beiden werden weer aan land
gezet.
De N. O. vleugel van het Raadhuis te
Thorn (aan den Weichsel) vertoont
scheuren, zoodat men een instorting
vreest. Uit een ingesteld onderzoek is
gebleken dat de scheuren veroorzaakt
zijn door werkzaamheden die in de kel
derruimten werden uitgevoerd. In de
maand Juni j.1. werd deze kelder ver
huurd aan een tooneelvereeniging, die
eigenmachtig de kelder 30 c.M. liet ver
diepen aangezien men in deze ruimte
niet gemakkelijk genoeg kon gaan.
Daardoor werd een granieten pilaar
aangetast. De scheuren die in het begin
vrij onschuldig aanzien gaven zijn even
wel langzamerhand zoodanig geworden,
dat gevreesd wordt dat het gebouw zal
instorten.
Het Raadhuis is een der meest indruk
wekkende bouwwerken uit den omtrek.
De laatste intensieve verbouwing werd
uitgevoerd in het begin der 17de eeuw,
onder leiding van den Hollander An-
tony van Obbergen. De toren van het
Raadhuis dateert uit het jaar 1259,