DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Misdadige aanslag op een D-trein. Mislukte Putsch in Oostenrijk. Qagdiiksch OveczkfU Brug over een bergkloof opgeblazen. Locomotief en zes wagens stortten in de diepte. Ontzettende ramp bij Boedapest. De Heimwehr in opstand tegen den staat. Tal van plaatsen bij verrassing bezet. 133e Jaargang. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten .abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTE! ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telel. 3, redactie 33. Ao. Directeur: C. KRAK. WAAADAG 14 iEPTEMBER 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dft nummer bestaat alt 2 bladen. OANDH1 TE^LONDEN AANGE- Zijn ontvangst in het Quakers-House. Vrijheid voor Br.-Indië! Engeland beleeft tegenwoordig wel een êensationeelen tijd. Pas hebben wij daar de korte regeeringscrisis meegemaakt, of eenige belangrijke redevoeringen worden gehouden in het Lagerhuis, redevoering, waarin vrij groote bezuinigingen worden aangekondigd. Nog is men niet bekomen van den inhoud van deze redevoeringen, of de z.g. wedstrijd om de beroemde Schneidercup vroeg de noo- dige aandacht. Geweldige snelheden ver wachtte men, records (en menschenlevens) liepen gevaar! En te midden van al dat sensationeele komt een van de meest merkwaardige perso nen een bezoek aan Engeland brengen: Gandhi! o Wij gelooven niet, dat het noodig zal zijn, om hier nog eens weer de beteekenis van de figuur van Gandhi nader uiteen te zetten iOns dunkt, dat Gandhi reeds zoo dikwijls 'van zich heeft doen spreken, dat een nadere uiteenzetting van zijn persoon onnoodig is. En evenmin zullen wij vandaag uitvoerig stil staan bij de reden van zijn komst in Engeland. Gandhi komt, om deel te nemen aan de Tweede Ronde Tafelconferentie, die de Indische kwestie in het reine hoopt te brengen. Neen, wij zullen liever deze keer uitslui tend ons bezig houden met de gebeurtenis een, welke zich afspeelden, nadat Gandhi te Eolkestone aan wal was gegaan. Dit ge beurde Zaterdagmiddag. Gekleed, zooals we elders in dit nummer vertellen, verliet hij de boot en begaf zich onmiddellijk per auto naar Londen. Voor het Friends-House aldaar, waar te zijner eere een receptie was georganiseerd door te Lon den wonende Britsch-Indiërs, wachtte een menigte van ongeveer duizend menschen, voor het meerendeel Britsch-Indiërs, geduldig in den aanhoudenden motregen op Gandhi's komst. Daar kwam hij! Luide klonken de toejui chingen en het hoera-geroep der menigte, toen Gandhi uit den wagen stapte en bloot- voets de zaal van het Huis der Quakers binnenstapte. Toen werd alles stil, want zooals te doen gebruikelijk, werd de bijeenkomst in dit Huis ook nu begonnen met eenige minuten stilte. Daarna maakte de voorzitter der Quakers bekend, dat welkomsttelegrammen waren in gekomen van MacDonald, Baldwin, Hender- son en vele andere bekende persoonlijkheden, waarna hij Gandhi hartelijk welkom heette op Engelschen bodem. Hij beëindigde zijn re devoering met den wensch, dat de zending van Gandhi met succes mocht worden be kroond. Dit zou echter-slechts - dan geschie den, wanneer de staatslieden in het politieke leven de grondbeginselen zouden brengen van den godsdienst-der naastenliefde. Gandhi verontschuldigde zich in zijn ant woord, dat hij zittend spreken moest, omdat hij de physieke kracht miste staande te spre ken. Hij zette vervolgens uiteen, hoe hij Gedu rende de laatste veertig jaar de Indische na tionalistische beweging met vreedzame mid delen had opgebouwd; ook heden nog ziet hij de methode der vreedzame middelen als eenige, die tot succes kan leiden. Zijn taak is door de hem door het Congres gegeven opdracht aan zekere grenzen geboden. Hij strijdt echter voor de vrijheid van Indië, Gandhi besloot zijn toespraak met er op te wijzen, dat niet alleen Indië, maar ock de geheele wereld de grootste voordeelen ervan zou hebben, wanneer Indië zijn vrijheid her kreeg. o Vandaag begint de Conferentie. Maar Gandhi zal vandaag waarschijnlijk niet spre ken, omdat hij den Maandag steeds zwijgen de doorbrengt. Tenzij Gandhi dezen Maandag als een uit zondering meent te moeten beschouwen! Minstens 25 dooden Een tweede aanslag juist voorkomen. nog Op den internationalen D-trein Boedapest We en en ParijsOstende is in den nacht van Zaterdag op Zondag een dynamiet-aan- slag gepleegd. Toen de trein, die te half twaalf Zaterdag avond uit Boedapest was vertrokken, gekomen was aan de brug over de bergkloof bij Bia- Torbagy (ongeveer 30 K.M. van Boedapest), had een hevige ontploffing plaats. De brug, die een lengte heeft van 60 M., stortte in! iDe locomotief en de zes volgende wagens vielen in de 24 Meter diepe kloof. Tot Zondagachtend elf uur waren reeds negentien dooden geborgen. Vijf of zes doo den moeten nog onder de overblijfselen van den trein liggen. Het aantal gewonden be draagt achttien. De toestand van de meeste gewonden is ernstig. Direct na het bekend worden van den aan 6lag en de gevolgen daarvan werd hulp naar de plaats des onheils gezonden en werd met het opruimingswerk een aanvang gemaakt. Tegelijkertijd werd het onderzoek naar de daders van den aanslag geopend. In de ochtenduren werden te Boedapest n electro-monteur en een arbeider gearres teerd, die van den aanslag verdacht wor den. Bij 't onderzoeken van de parallel loopen- de rails, die over een afzonderlijke brug loo pen, kwam men tot de ontdekking, dat ook op deze brug een bom was gelegd. De Orient- «xpress uit Weenen, die korten tijd later moest passeeren, kon tijdig worden tegenge houden zoodat een tweede ramp van groo- en omvang kon worden voorkomen. Het on- *rzoek duurt voort. Een vreeselijk beeld op de plaats van de ramp. Pe plaats waar de aanslag op den D- £cin is gepleegd, de spoorbrug bij Bia-Tor- ~ap, biedt een vreeselijk beeld. De locomo- tief en een der omgevallen wagons zijn diep «n grond blijven steken. Het is een gê- ukkig toeval dat de trein slechts matig was ezet. Bij het ongeluk is een der passagiers, 8 aaf Palffy, uit den trein gevallen, zonder ven\yei ernstige wonden op. te loopen. Hij begaf zich direct naar het dichtstbijzijde sta tion, waar hij hulp inriep. Uit Boedapest werden direct eenige hulptreinen gezonden. Behalve de reddingsvereeniging uit Boeda pest zijn nog talrijke politie- en gendarmerie- afdeelingen op de plaats des onheils aange komen. Hier werd een papier gevonden, waarop geschreven stond: „wanneer de ka pitalistische staat geen brood geeft, verschaf fen wij het ons op andere wijze Brandstof en benzine hebben wij genoeg". De beide gearresteerden hebben bij hun verhoor niet kunnen zeggen, hoe zij op de plaats van den aanslag zijn gekomen. Te Boedapest vermoedt men dat de aanslag door communisten is gepleegd. Behalve de locomotief zijn twee slaapwa gens, drie pullmannwagens en de bagage wagen in de diepte gestort. Aangezienhet baanvak dubbel spoor heeft, kan het ver keer gaande worden gehouden. Onder de dooden zijn de machinist en drie andere spoorwegbeambten, voorts een be ambte der posterijen en een Hongaar, die uit Amerika teruggekomen, eenigen tijd in Euro pa zou vertoeven. Volgens een latere mededeeling is de hel- sche machine voorzien geweest van een zak lantaarnbatterij van Tsjcheschisch fabrikaat. Door het breken van de kop peling grooter onheil voor komen. Het aantal slachtoffers van de D-trein ca tastrophe bij Bia-Torbagy bedroeg gister morgen reeds 22. Vijf zwaargewonden ver keerden nog in levensgevaar. Aangezien de opruimingswerkzaamheden ernstig bemoeilijkt worden door het feit, dat de omlaaggestorte wagens in elkaar zijn ge schoven, zal eerst vandaag kunnen worden vastgesteld, of zich nog slachtoffers onder het puin bevinden. De bergingswerkzaam e- den die in vollen gang zijn, zullen n0£ geheelen nacht moeten worden voor g Naar thans is komen vast te staan, J drie laatste wagens van den ®l€£^s daardoor behouden geb even dat hun kop peling afknapte. De politie ve tatie schen 27 sporen die mogdijk tot de arrest kunnen naar verluidt, slechts weinig met den aanslag uitstaande hebben, aangezien een van hen reeds 78 jaar oud is. Het is niet uitgesloten dat de aanslag door buitenlan ders is gepleegd. Hiervoor zouden verschjl- lende aanwijzingen bestago. Zaterdagnacht 12 uur heb ben de He i m w e h r e n in Boven- O o s t e n r ij k een „putsch" uit gevoerd. De beweging staat onder leiding van Pfriemer. Volgens te Berlijn ontvan gen berichten bieden de auto riteiten tegensta nd. Tegenstand d>rautoriteiten. De putsch mislukt en de leider naar Italië gevlucht? In den nacht van Zaterdag op Zondag hebben de Heimwehrgroepen in Droeck a. d. Mur, Kapfenberg, Feldweg, Judenburg en Schladming, alle gelegen in Boven Stier marken, deze plaatsen bezet. Hetzelfde gebeurde in Kirchdorf en Grenz in Boven-Oostenrijk en in eenige plaatsen van het district Salzburg. De Bondsleider Pfriemer heeft een mani fest tot de bevolking gericht, waarin hij ver klaart, dat de onder hem staande Heimwehr groepen bezit nemen van de macht en waarin hij de gendarmerie en de politie van hun eed ontslaat. De Bondsregeering heeft aan alle staats- autoriteiten telegrafisch opgedragen tegen stand te bieden. In eenige plaatsen is het tot kleine botsingen gekomen. Bij geruchte verluidt, dat de Heimwehr- putsch reeds is mislukt en dat de Heimwehren zich terugtrekken en dat Dr. Pfriemer naar Italië is gevlucht. Bevestiging van dit bericht kon echter niet worden -gekregen. De proclamatie van dr. Pfriemer. In de door dr. Pfriemer uitgevaardigde proclamatie aan het Oostenrijksche volk wordt o.m. verklaard dat de Heimwehr het bewind in handen neemt. Alle ambtenaren en beambten worden van hun verplichtingen aan den Staat ontslagen. Tegelijkertijd is een nieuwe grondwet gepubliceerd, waarin dr. Pfriemer tot Staatsbestuurder wordt be noemd en het opperbevel over het bondsleger op zich neemt. Bij deze grondwet worden de juryrechtbanken afgeschaft en het stan- denrecht geproclameerd. Alle troepen geconsigneerd. Om twaalf uur Zondagmiddag heeft de Bondsregeering medegedeeld, dat een groote afdeeling militairen uit Graz, met mitrail- leurs en handgranaten naar Bovenstiermar- ken is gezonden. Tegelijkertijd zijn alle garni zoenen geconsigneerd. Ook uit Weenen en Klagenfurth zijn af deelingen militairen naar Bovenstiermarken gedirigeerd ten einde de militairen uit Graz te versterken. Het troepentransport heeft plaats gehad met vrachtwagens, aangezien de Heimwehr onder de ochtenduren de stati ons bezet hield. Deze konden pas later wor den ontruimd. Kleine troepen Heimatbun- ders die uit Weenen naar Stiermarken wilden gaan, werden daarin door de politie belet. De Bondsregeering te Weenen heeft ver klaard dat de staat over genoeg machtsmid delen beschikt om de „putsch"-poging te on derdrukken. De autoriteiten hebben opdracht gegeven tot arrestatie van de Heimwehrleiders dr. Pfriemer, Rauter en Graaf Lamberg over te gaan. Vorst Stahrhemberg heeft den dag voor de „putsch" getracht verschillende mili taire leiders te bewegen deel te nemen aan de „putsch". Door hun weigering, zoomede door het feit dat dr. Pfriemer te vroeg zou zijn be gonnen, zou de „putsch" tot mislukking ge doemd zijn geweest. Te Weeenen is de geheele politie geconsig neerd. Overal heerscht rust. Ook in Jirol is alles rustig gebleven. De Tiroolsche Heimwehrleider dr. Steidtle werd zelf verrast door de actie van dr. Pfriemer. Dr. Steidtle verklaarde met beslistheid niets uitstaande te hebben met de „putsch"-poging van dr. Pfriemer. Het bestuur van de Oostenrijksche na tionaal socialistische arbeiderspartij heeft eveneens een manifest uitgegeven waarin ver klaard wordt dat zij niets uitstaande heeft met deze actie. Nader wordt gemeld, dat in Stiermarken vier Heimwehrleiders zijn gearresteerd. De groep-Pfriemer. De groep Pfriemer is dat deel van de Hei- matschutz, dat vroeger onder leiding van vorst Starhemberg heeft gestaan. Zooals be kend heeft Starhemberg zich wegens per soonlijke aangelegenheden teruggetrokken en de leiding afgestaan aan dr. Pfriemer. De invloedsfeer van deze Heimatgroep strekte zich in hoofdzaak uit tot Stiermarken, Boven Oostenrijk en Salzburg. Toevallig verblijft dr. Seipel thans te Kremsminster in de buurt van Kirchdorf. Voor zoover uit de verschillende geruchten blijkt, is het nergens tot bloedvergieten geko men. Te Kapfenberg bij Weenen evenwel heeft een bloedige botsing plaats gehad tus- schen Heimwehr-mannen en de plaatselijke gendarmerie. De Heimwehrmenschen tracht ten het plaatselijke arbeidershuis te bestor men. Daarbij werd een arbeider gedood, drie andere arbeiders en een Heimwehrman werden zwaar gewond. Oproep van de Bondsregeering. De Oostenrijksche bondsregeering heeft de volgende proclamatie laten aanplakken: Medeburgers! In een uur van den drukkendsten nood in Dc inhoud van het geheim zinnige briefje. De juiste tekst van het in de buurt van het ongeval gevonden briefje, dat met twee steenen was verzwaard, is als volgt. Arbeiders wij ontlasten U van de zorg en "zullen met geweld van de kapitalisten eischen, wat ook U toekomt. Iedere maand zult ü'van ons hooren. Onze makkers zijn overal De kapitalisten zullen ons niet ont gaan Onze dynamiet en benzine schiet niet te kort,> De samenstelling van de springstof is nog niet bekend. Volgens de laatste nasponngen is geble ken dat de aard van de helsche machines, welke bij dezen aanslag zijn gebruikt de zelfde is als die van den aanslag bij Jute- b°ne' politie heeft geconstateerd, dat de laat ste trein welke de plaats van de catastrophe nasseerde om 10 uur 53 voorbijgereden is, femS de ramp om 12 uur 10 plaats had. De daders hebben dus een uur en 17 minuten tijd gehad voor het voorbereiden van het on- geIuk' Een ooggetuige vertelt Een ooggetuige deelde het volgende van de ramp mede: iv efante te Boedapest in den eersten wagen van den sneltrein naar Weenen Omdat er evenwel geen plaats was, begaf ik mij naar den op een na achtersten wagen, waar ik ging slapen. Slechts aan deze omstandigheid heb ik te danken dat ik niet ben verongelukt. Ongeveer tien minuten na het vertrek van den trein heeft het ongeluk plaats gehad. Ik werd door een buitengewoon kabaal en een oorverdoovend gekraak uit den slaap ge wekt. Op hetzelfde oogenblik gingen alle lichten uit. De pasagiers werden van hun plaatsen geslingerd. In het eerste oogenblik wist niemand wat precies gebeurde. Eerst toen hulpkreten waren vernomen en de tal rijke gewonden vreeselijk steunden, werden wij geredden ons bewust, dat een catastrophe had plaats gehad. Aangezien de duisternis volkomen was, kon in den beginne geenszins gaa f eddi ngswer kzao m heden Muden gfr dacht. Een uur later kwam de brandweer ter plaatse. De mannen hadden evenwel ver geten fakkels mee te nemen. In allerijl wer den brandstapels opgericht, bij welker schijn met het reddingswerk werd aangevangen. De wagens van den trein hingen voor het meerendeel tusschen hemel en aarde boven den 24 Meter diepen afgrond, zoodat men niemand kon bereiken. Eerst later toen po litie en militairen ter plaatse verschenen, konden de bergingswerkzaamheden met ver eende krachten worden aangevangen. Zooals gebleken is zijn de horloges van de leden van het treinpersoneel blijven staan op het oogenblik dat de ramp plaats had. Kort na middernacht. 25 Dooden. Volgens een communiqué van de directie van de Hongaarsche Staatsspoorwegen is het aantal slachtoffers van den aanslag bij Bia-Torbagy tot 25 gestegen. Op zoek naar de daders. De politie te Boedapest staat in voortdu rende verbinding met de politie te Berlijn om door wederzijdsche informatie uit te vinden, of er misschien eenig verband bestaat tus schen den spoorwegaanslag bij Boedepast en die bij Juterborg. Het staat vrijwel vast, dat de helsche machine waardoor de ramp is ver oorzaakt van Duitschen oorsprong is. Uit de telegraphische mededeelingen tusschen Ber lijn en Boedapest zou zijn gebleken, dat er inderdaad veel aanknoopingspunten zijn voor de veronderstelling, dat de beide aan slagen op dezelfde wijze zijn verricht, mis schien wel volgens een bepaalde afspraak. De daders moeten vertrouwd zijn geweest met den omgang met springstoffen. De beide batterijen, die door kortsluiting van den stroom de ontploffing van de ongeveer 2 K.G. ecrasit hebben veroorzaakt, zijn producten van de Orion-gloeilampen fabrieken. Uit het verhoor van den vertegenwoordiger van de Orion-fabrieken bleek, dat de batterijen tus schen 30 Aug. en 5 Sept. in den handel zijn gebracht. Men is er van overtuigd, dat de daders het land nog niet hebben kunnen ver laten, aangezien onmiddellijk na den aanslag alle grensstations zijn gewaarschuwd en een bijzonders böïa&M frefrbea ingesteld n* ons vaderland heeft een klein gedeelte van bondsbroeders, zonder eenig verantwoorde lijkheidsgevoel of geweten ons Oostenrijk sche vaderland met misdadige lichtzinnig heid in een toestand gebracht, die in het binnenland en in de buitenlandsche betrek kingen ondragelijke gevaren kunnen doen ontstaan. Met is de plicht van het geheele volk, maar in de eerste plaats van de aangestelde leiders en de grondwettige regeering om dit gevaar met alle wettelijke middelen en met de noodzakelijke strengheid te keeren, ten einde niet alleen de gekwetste rechtsorde weer te herstellen, maar ook alle maatrege len te treffen, opdat de misdadige onder neming onderdrukt worde en een herhaling van dergelijke hoog verraderlijke avonturen voor de ioekomst uitgesloten blijve. In dit noodlottig uur is het een troost, dat der bondsregeering beproefde betrouwbare machtsmiddelen ter beschikking staan in het bondsleger en in de gendarmerie, die vol komen tegen alle situaties zijn opgewassen1. Ook de bondsspoorwegen, telegraaf en tele foon hebben hunnen plicht volkomen gedaan. Met tevredenheid wordt vastgesteld, dat dank zij de plichtsgetrouwheid van alle staatsorganen en den trouw aan de wet van de overweldigende meerderheid van onze medeburgers, die den misdadigen aanslag met verontwaardiging en afschuw van zich wijzen en zich om de wettige regeering heb ben gescha.rd, de onderneming beperkt i9 gebleven tot een deel van het bondsgebied en ook daar zonder succes is gebleven. De bondsregeering zal plichtsgetrouw de schul digen zonder aanzien des persoons met alle strengheid van de wet ter verantwoording roepen. Wordt de opstand opgeheven? Volgens een particuliere mededeeling uit Graz publiceert het persbureau van den Steyrischen Heimafachutz een ve-Waring van den landsleider dr. Pfriemer en zijn staf leider Rauter, dat de actie wordt afgebroken en dat zij hunne functies overgeven. De algemeene toestand. Over de verbreiding van den Putsch kan het volgende overzicht gegeven worden. Zoowel in Innsbruck als in geheel Tirol heerscht volkomen rust. Ook in Salzburg is het alleen in St. Johann en in kleinere plaats jes tot alarmeeringen gekomen, maar ner gens tot eigenlijke bewegingen. In Opper- Oostenrijk is het, gelijk reeds gemeld, in Kirchdorf tot een grootere actie gekomen. In Karaten en in Vorarlberg hebben de Heim wehren zich in het geheel niet aangesloten bij den Putsch. Het krachtigste is dus het optre den van de Heimwehren geweest in Opjjer- Steyermark, waar de deelnemers aan den Putsch geschat kunnen worden op 10 tol 15000 man. Alleen daar is het ook tot bloe dige botsingen gekomen. Bij het optreden tegen het Arbeiterheim te Kapfenberg is nog een arbeider gedood. In totaal zijn dus te Kapfenberg twee arbeiders gedood en drie arbeiders, benevens een Heim- 1 wehrman zwaar gewond. Ook te Knittelfeld schijnt het tot bloedige botsingen te zijn ge komen, waarbij een ooode en verscheidene go wonden gevallen zijn. Naar thans bekend wordt, is Zondagmid dag de Weensche politie er van in kennis ge steld, dat uit Weyr in het Ennsdal 17 vracht auto's met bewapende Heimwehrlieden, die ook machinegeweren met zich medevoerden, onderweg waren naar Weenen. In de omge ving van Weyr hebben zij proviand „gerequi- reerd" en zijn vervolgens naar Weenen door gereden. Volgens een mededeeling van offi- cieele instantie zijn deze Heimwehrtroepen op het oogenblik te Amstetten, waar zij in her bergen rusten. De Christelijke „Wiener Zeitung" publi ceert een oproep van de opstandelingen, waarbij deze verklaren, dat zij het vaderland- getrouwe vo'k tot opperste meester zijner rechten hebben uitgeroepen en dat men thans zich gedwongen voelt tot daden over te gaan, teneinde aldus den ondergang af te weren. De Heimatschutz grijpt dus in den zin van zijn grondbeginselen naar de macht in den staat. Dezelfde extra-editie van het officiëele blad publiceert een verklaring van de landsleiding van den Neder-Oostenrijkschen Heimwehr. onderteekend door den Landsleider Raab. Er wordt hierin gezegd, dat deze afdeeling niets met den Putsch te maken heeft en hem niet alleen veroordeelt en afwijst, doch ook actief tegen dergelijke pogingen zal optreden. Een tweede verklaring van de Tiroolsche Heimwehr bevestigt, dat de Tiroolsche Heim wehr en de Frontstrijdervereeniging volko men zijn verrast, aan de geheele onderneming vreemd zijn en betreuren, dat door dergelijke onberaden vergrijpen den Heimwehrgedach- ten op kortzichtige wijze zware schade is toegebracht. Alle kameraden worden opge roepen de rust te bewaren en zich, onberoerd door de gebeurtenissen, ook in het vervolg in dienst te stellen van de geronde Heimwehr- gedachte. Leobel ontruimd. Bevel tot arrestatie ook van Starhemberg? Leobel in den Steyrmarck is door de Heim- zonder verzet ontruimd, zoadat

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1931 | | pagina 1