DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Vit Aet JUtdemmt SugeliiAsdi Oifeczicht tBuUwlcuut WOEl'SIMG 16 NEPTKJIBEK 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 133e Jaargang. zij, die zich met 1 october a s. voor minstens 3 maanden op dit blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschij nende nummers franco en cratis. de diregtie> DE MISLUKTE PUTSCH IN OOSTENRIJK. Dr. Pfriemer gearresteerd. DE TOESTAND IN CHILI. De Staat van Beleg opgeheven. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten -abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HER.Ms. COSTE! ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. UK J%». 218 Directeur: C. KRAK. Dit nummer bestaat uit drie bladm. Den Haag, 15 September 1931. De parlementaire machine is heden weder aan den gang gebracht. Het raderwerk loopt weder, nadat de plechtige vereenigde verga dering met de Troonrede gediend had als de duw, welke den slinger weer in beweging brengt. Béide deelen van het Parlement hebben heden vergaderd, zij het ook slechts geduren de betrekkelijk korten tijd. De leden der Twee de Kamer waren flink opgekomen en zij be groetten elkander als goede kennissen, blijde elkander na de zomervacantie terug te zien. Alleen de communistische afgevaardigden bleven rustig op hun bankje zitten zonder anderen te begroeten of door anderen be groet te worden, maar overigens was er een geest van verbroedering, welke pleitte voor het karakter van het Nederlandsche Parle ment en ons duidelijk maakte, dat al moge men politiek nog zoo ver van elkander staan, dit de waardeering van den persoon niet uit sluit. Nadat er enkele formeele werkzaamheden waren verricht, verhief de voorzitter zich van ,zijn zetel, welk voorbeeld door alle aanwezi 'gen werd gevolgd ten einde twee groote figu ren in de politieke wereld, welke sedert het laatste samenzijn der Kamer waren over leden, te herdenken. In de eerste plaats mon seigneur Nolens, den leider der partij, waar toe ook Mr. Van Schaik behoort. De voorzit ter schetste den overledene als een goed Nederlander met open oog voor het algemeen belang. Theologisch en phi'osophisch ge schoold, beschikkend over groote juridische en economische wetenschap, begaafd met groot rechtvaardigheidsgevoel, werd hij dank zij zijn stuwkracht leider der Katholieke Staatspartij. Doch wars van enge partijpoli tiek wist hij ook het goede in de meeningen van tegenstanders te waardeeren en waar mo gelijk te aanvaarden. Nolens was het tegendeel van heerschzuch- tig, maar hij was een stuwkracht van groote beteekenis voor den wetgevenden arbeid, voor al op sociaal gebied, ter verwezenlijking van de sociale gerechtigheid. Hij aanvaardde steeds wat op een bepaald oogenblik bereik baar was en toonde zich daarmede een waar staatsman, die zijn stempel heeft gezet op den wetgevenden arbeid van de laatste twin tig jaren. In Nolens heeft het land een zijner groote figuren verloren en in eere zal zijn herinnering bij de Kamer blijven voortleven. „Laten wij hem toewenschen", besloot Mr. \an Schaik, „datgene, waarop zijn dage- lijksch gebed gericht was: daar te zijn waar in eeuwigheid het Halleluja wordt aange heven." Korter stond de soreker stil bij het over lijden van mr. M. W. F. Treu'o, oud-lid der Kamer en oud-minister: „Hij was minister gedurende de eerste moeilijke oorlogsjaren, zijn durf en krachtig initiatief hebben er in belangrijke mate toe bijdragen dat ons volk in die zorgvolle tijden zijn rustig vertrouwen heeft bewaard. Als van een pariementarier, dié zijn vaderland vele en belangrijke diensten heeft bewezen, zal zijn nagedachtenis ook bij deze Kamer in eerbiedige herinnering blij ven Namens de regeering heeft minister Ruys de Beerenbrouck zich bij deze rede aangeslo ten. Ook hij schetste den voorzichtigen staats man Nolens, waarbij hij er op wees, hoe hij bij zijn arbeid geleid werd door zijn diepe overtuiging als priester. De spreker schetste, hoe de Kamer vooi den overledene als het ware de achtergrond was geweest bij zijn arbeid. Met groote nauw gezetheid en groot verantwoordelijkheidsge voel heeft hij zijn groote werkkracht aan het algemeen belang kunnen geven. Ook door zijn internationaal werk heeft hij het gezag van Nederland gediend, van zijn vaderland, dat hij oprecht lief had. Maar daarbij werd hij gesteund door zijn sociaal rechtvaardig heidsgevoel, dat hem zijn uitgesproken voor liefde voor de nationale en internationale ar beidswetgeving schonk. Ook met de hulde aan de nagedachtenis van Mr. Treub gebracht stemde de minister van harte in- „De veelzijdige en belangrijke arbeid in en buiten deze Kamer door den overledene in het algemeen belang verricht, zal bij de regeering in dankbare herinnering blijven Aan de overzij der lijn. waardoor de dood hen thans van ons scheidt moge God deze zielen tot zich nemen in een eeuwige, welverdiende rust." Na deze redevoeringen ging de Kamer weer aan het werk: voorgelezen werd een Kon. Besluit, waarbij de mmister van fman- cien werd gemachtigd de Ryksbegrooting voor 1932 in te dienen. Wat zonder Mill Tienrede, zwijgend geschiedde. nrvmoi;en Daarna werd overgegaan tot het opmaken van een nominatie van drie leden voor de be noeming van een voorzitter. Dat heeft slechts drie stemmingen gekost. Voor de eerste plaats op ce lijst werd dadelijk met 82 stemmen, ter wijl 4 stemmen blanco waren, gekozen de af tredende voorzitter, de heer Van Schaik. Een streelende hulde aan den inderdaad zeer ver dienstelijken voorzitter, die getoond heeft voor zijn moeielijke taak ten volle berekend te Z1ln- Tweede op de lijst werd de heer Scha per (s.d.a.p.) met 68 stemmen, derde de hee: Mr Beumer (a.r.) met 60 stemmen. Alvorens de Kamer tot Donderdagmiddag uiteenging verzocht de heer Van den Tempel (s.d.a.p.) de regeering te mogen interpellee- ren over de werkloosheid. Op dit verzoek zal Donderdag worden beslist. In de vergadering van de Eerste Kamer, die even na de Tweede bijeenkwam, heeft de voorzitter, de heer mr. W. L. de Vos van Steen wijk, zijn ambt aanvaard met een korte rede, waarna hij in enkele woorden hulde bracht aan de nagedachtenis van Mr. Treub, waarmede ook hier minister Ruys instemming betuigde. De Kamer is tot nadere bijeenroeping ge scheiden. DE RONDE TAFELCONFERENTIE. Gandhi houdt een redevoering. De Tweede Ronde Tafel Conferentie is thans dus aan den gang en... Gandhi heeft gesproken! Hij is, zooals hij zelf opmerkte, ter conferentie gekomen, om in den geest van algeheele samenwerking te trachten, al het mogelijke te doen, om punten van overeen stemming te vinden. Gandhi verklaarde, dat het zijn wensch was, een vrij en gelijk deel genootschap van Groot Brittannië en Indië te vormen. Verder gaf hij de Britsche regee ring de verzekering, dat hij in geen geval de overheid wilde lastig vallen. Hij was slechts de nederige zaakgelastigde van het Indisch Nationaal Congres, de oudste poli tieke organisatie in Inaië, waartoe de ge dachte was opgewekt door den Engelschman Ellen Hume. Van den aanvang af zijn alle gelooven in het congres vertegenwoordigd geweest, en van het begin af heeft men ingezien, dat voordat de vloek der onaanraakbaarheid op geheven was en een gemeenschap van be langen tot stand was gebracht tusschen Hin does en Moslem, volledige vrijheid niet be staan kon. Verder zeide Gandhi nog, dat de verklaring van den premier inzake de voor genomen regeeringspolitiek verre ten achter bleef bij wat het congres zich als doel voor stelde. Hij had de vrijheid die regelingen te aanvaarden, die klaarblijkelijk noodzakelijk zijn voor Indië, maar deze moeten in over eenstemming zijn met de fundamenteele richtlijnen van zijn opdracht. Wanneer Indië naar onafhankelijkheid streeft, dan is dit niet uit een arrogante begeerte naar afschei ding. Het congres bedoelt een deelgenoot schap gelijk deze behoort te bestaan tusschen twee zelfstandige volkeren God heeft een onverbreekbare deelgenootschap gewild, maar geen deelgenootschap opgelegd door het eene volk aan het andere het Congres eischt dat elk der beide partijen het recht heeft het deelgenootschap te ontbinden, derhalve moet ook dit deelgenootschap tot beider voordeel strekken. Niets meer wordt verlangd dan een eerbaar en gelijk deelgenootschap tusschen groot Brittannië en Indië. Pandit Malavyia, die eveneens het woord voerde, onderschreef voor de eerste maal Gandhi's opmerkingen. De Mohammedaansche vertegenwoordi ger Sir M. Shafi sprak Gandhi een hartelijk welkom toe en drukte zijn vreugde uit over de belofte tot samenwerking, welke hij een ge lukkig voorteeken noemae. Zijn aanwezig heid zal, naar gehoopt en geloofd wordt, lei den tot die communale regeling, welke eer baar is voor alle prijzen en absoluut noodza kelijk, niet alleen voor het succes der confe rentie maar ook voor de toekomst van Indië. Sir Samuel Hoare en Lord Reading spra ken hun vréugde uit over de uiteenzetting der standpunten, zelfs wanneer Inen het hierme de niet eens was, doch meenden dat het raad zaam zou zijn hierop niet onmiddellijk te antwoorden, maar te beginnen met het uit werken van de details van de van de All-In- dia-federatie binnen het Britsche Rijk, het geen de taak der conferentie is. De rest van den dag werd besteed aan voornamelijk technische besprekingen over de kwestie van directe of indirecte verkiezin gen voor de wetgevende macht. Verdere arrestaties. Een officieel telegram uit Belgrado bevestigd, dat dr. Pfriemer, met eenige begeleiders te Marburg is aangekomen. Een verzoek om uitlevering zal wel niet kunnen worden gedaan, daar het hier een geval van politiek misdrijf geldt. In verband met de vlucht van dr. Pfriemer is Graaf Bertold Stuergkh ver dacht van medeplichtigheid gearres teerd. Hij ontkent echter dr. Pfriemer Zondag te hebben gezien. Tal van an dere personen, waarvan is kunnen wor den vastgesteld, dat zij bij de Putsch poging betrokken zijn geweest, zijn ge- ari esteerd. Eenigen wisten nog naar het buitenland te vluchten. Vorst Starhemberg heeft voor den tijd, dat hij zijn leiderschap niet zal kunnen uitoefenen tot plaatsvervanger der districtsleider van de Opper-Oostenrijk- sche Heimwehr Graaf Karl Revertera benoemd. Deze laatste heeft den titel „Voorloopige landsleider" aangenomen, en een manifest verspreid, waarn o.a. gezegd wordt: „De huidige moeilijk heden zullen ons niet verhinderen ons werk voort te zetten en de doeleinden van onze beweging te verwerkelijken." Dr. Pfriemer op Zuid-Slavisch gebied. De .Prawda" bevestigt het gerucht dat Dr. Pfriemer zich op Zuidslavisch grond gebied bevindt. Voorts meldt het blad dat zijn familie reeds een week geleden te Marburg is aangekomen en daar in hotel Meeran is afgestapt. Maandag heeft ook Dr. Pfriemer de Zuid-Slavische grens gepasseerd. Hij reist met een Italiaansche pas en zou voorn jmens zijn zijn vrouw en kinderen uit Marburg over de Italiaansche grens te geleiden. De leider van de Oostenrijksche Heim- wehr-Putsch, dr. Pfriemer, dip na. de mislukking Zondag j.1. naar Zuid-Sl was gevlucht en zijn intrek had f^n^ men in het hotel „Meran te MarbiuTg; waar ook zijn vrouw vertoefde, is aldaar gisteravond door de Zuid--Sla'usc autoriteiten gearresteerd. Hij is naar Laibach ov> rgebracht, hoesvel door de Oosienrijksche autoriteiten geen verzoek om uitlevering is gedaan. Aan een dergelijk verzoek zou ook geen gevolg gegeven kunnen worden, aangezien wegens politieke misdiijten geen uitlevering kan geschieden. De Zuid-Slavische autoriteiten hebben dr. Pfriemer waarschijnlijk dan ook uitslui tend gearresteerd, om hem als lastigen vreemdeling te kunnen uitwijzen. Bij zijn arrestatie was dr. Pfriemer geheel terneergeslagen. Aan verslaggevers zei- de hij, dat men hem kon vragen, wat men wilde, als men maar niet over de Putsch sprak, aangezien hij dit niet kon verdragen. Hij antwoordde slechts: i^aat De leider van de Oostenrijksche Hein- alles wat is gebeurd, is veroorzaakt door verraad. AANSLAG OP GOEDERENTREIN IN TS JECHQ-SLOW AKI JE. In den nacht op Maandag werd in de buurt van Saaz een aanslag gepleegd op een goederentrein. Op de rails waren zware stee- nen aelegd De machinist bemerkte weliswaar deze^hindernis, doch kon niet tijdig genoeg meer remmen. Gelukkig werden de steenen van de rails afgeschoven, zoodat een ongeluk voorkomen werd. De spoorwegarbeiders bemerkten twee vluchtende jongelui, die werden achterhaald en gearresteerd. Een hunner had bij een boer een revolver met 20 patronen gestolen. Bei den verklaarden de bedoeling te hebben ge had, na het déraillement goederen uit de trein te rooven. DE SPOORWEGAANSLAG BIJ BOEDAPEST. De dader(s) op het spoor. Een Wolffbericht uit Boedapest meldt, dat bij het opruimingswerk in Bia Torbagy gis teren het lijk van den vermisten spoorweg beambte is gevonden. Het staat thans vast, dat het handschrift van den gevonden brief identiek is met dat van een metaalbewerker op een aanmeldings formulier. Deze metaalbewerker woonde tot 1930 in Boedapest en het is zeker, dat hij reeds tal van reizen in dienst van Sovjet-Rus land in het buitenland heeft ondernemen. Verder werd Maandag in de buurt van de plaats der ramp een enveloppe gevonden met telegrafisch schrift. Daar dit schrift op het telegraafbureau van het Huis van Afgevaar digden niet kon worden ontcijferd, gelooft men dat men hier met cijfersschrift te doen heeft. Een handelaar in oud ijzer deelde de politie mee, dat op 7 Sept. een Duitsch sprekende man hem op een straatweg verzocht had hem op zijn wagen een eindje thee te nemen. Hij vertelde, dat hij een overtuigd communist was en in Duitschland tal van connecties had. Het gesprek hokte, toen een auto aan gereden kwam welke op een teeken den Duit- Nieuwe arrestaties. Gisteren hebben detectives drie rond trekkende Duitsche studenten, die wa ren uitgerust met wandelkleeding en rugzak, gearresteerd onder verdenking van te zijn betrokken bij den spoorweg aanslag. Bovendien waren nog acht an dere verdachte buitenlanders gearres teerd. Uit Temesvar wordt gemeld, dat de politie op verzoek van de autoriteiten te Boedapest een huiszoeking heeft ge daan bij den communistischen advocaat dr. Hugo Nagy. waarbij een geheime radiozender werd ontdekt. Men meent, dat het kantoor van den advocaat de centrale is geweest van de geheime communistische actie. VERLENGING VAN HET HOOVER MORATORIUM. Volgens berichten in de „Washington Evening Post" heeft president Hoover Maandagavond onderhandeld met de leden van de Commissie van Advies van de Bonds Reserve Board over de kwestie van de verlenging van het Hoover mo ratorium. 4^ De commissie raadde den president aan de surséance betaling onmiddel lijk te verlengen #if*een op drie tot vijf jaren. - Staatssecretaris \Jff\ financiën Mellon stelde volgens bovengenoemd blad voor over te gaan tot een verlenging tot drie jaar. In Washington wordt aan deze confe rentie, die na het diner in het Witte Huis aanving qp tot ver na middernacht duurde, groote beteekenis gehecht. Van de commissie van advies van den Bondsreservebond maken alle leden van de Bondsreserve-ressorten in de Ver eenigde Staten deel uit. DE VERMINDERING VAN HET AAN TAL ZETELS IN DEN PRUISISCHEN LANDDAG. De door de Pruisische regeering voorge nomen verhooging van den kiesdeeler van 40.000 tot 60.000 en de daarmede gepaard gaande vermindering van het aantal Land dagmandaten heeft aanleiding gegeven een onderzoek bij de verschillende fracties in te stellen. Van soc.-dem. zijde wordt verklaard, dat het bestuur der soc.-dem. Landdagfractie reeds met de landsvertegenwoordigers over de nieuwe verkiezingsverordening overleg heeft gepleegd. Het nemen van een besluit wordt evenwel aan de plenaire fractie, welke 13 October bijeenkomt, voorbehouden. De Duitsch Nationalen wezen er op, dat een vermindering van het aantal Landdagze tels reeds lang een van hun eischen is, doch dat een beperking van de Kieswet door een Noodverordening als een ernstig nadeel moet worden beschouwd. Het gevaar voor verdere bejrerkingen van het stemrecht door middel van noodverordeningen zou hierdoor kunnen worden vergroot. In Centrumkringen wordt het plan het stemmenaantal voor een landdagmandaat te verhoogen als een noodzakelijke bezuini gingsmaatregel gebillijkt. Het vaststellen van den kiesdeeler op 50.000 evenwel wordt als doelmatiger beschouwd, aangezien een Landdag met minder afgevaardigden bij gelijkblijvende werkzaamheden niet in staat zou zijn deze werkzaamheden af te wikke len. De houding der Communistische fractie is bekend: zij eischt de directe opheffing van de Pruisische Noodverordening. Bij de Volkspartij is men van meening, dat een zoo drastische maatregel als de in krimping van het aantal mandaten niet door middel van een noodverordening kan geschie den. De Landvolkspartij neemt het voorstel gunstig op. De juridische zijde ervan acht zij evenwel nog niet opgelost. In de kringen van de Staatspartij wordt er op gewezen dat een partij die principieel op 't standpunt van Reichsreform staat, uit eindelijk derhalve een volledige afschaffing van den Landdag eischt, de maatregelen van de Pruisische regeering slechts kan billij ken. De Economische partij staat op het prin- cipieele standpunt dat ongetwijfeld in den Landdag met 300 afgevaardigden beter zal kunnen worden gewerkt dan met 500, doch dat de Pruisische regeering niet het recht heeft de Kieswet te wijzigen. Ook de Christel. Sociale Volksdienst stelt zich op dit standpunt. De houding der nat.-soc. is niet bekend, aangezien de vooraanstaande leden der par tij momenteel buiten Berlijn vertoeven. ONTEVREDENHEID BIJ DE ENGELSCHE MARINE. Over de loonsverlaging. In marinekringen in Plymouth heerscht vrij groote ontevredenheid over de ver laging der loonen en salarissen. Men voert aan dat bij de verlagingen groote onrechtvaardigheden zijn geschied en dat van een evenredig offer geen sprake s. Zou zou het loon van een eerste sto ker met ongeveer 25 worden vermin derd terwijl een viceadmiraal slechts 10 van zijn inkomen behoeft af te staan De oefeningen van de Atlanti sche vloot uitgesteld. Officieel wordt medegedeeld dat in verband met ernstige ontevredenheid onder de matrozen wegens de verlaging der soldijen de oefeningen der Atlanti sche vloot zullen worden uitgesteld, han gende het onderzoek naar de gegrond heid der klachten. De toestand verscherpt. De onder de manschappen van de At lantische vloot tengevolge van de aange kondigde salarisverlagingen ontstane ontevredenheid is in den loop van Zon dag en Maandag aanmerkelijk ver scherpt. Vele matrozen te Invergordon woonden een vergadering bij en de Zon dag verliep vrij rumoerig, zoodat specia le patrouilles aan land werden gestuurd, om ongeregeldheden van ongeveer 700 man, die met verlof aan wal waren, te vcorkomen. De Daily Mail meldt, dat gisteren door matrozen en stokers verschillende verga deringen zijn belegd. Er werden eenige resoluties aangenomen, en ter hand ge steld aan den oudsten officier, met het verzoek deze resoluties aan d"e admirali teit te willen overhandigen. Een hoog geplaatst officier, volgens de Daily Mail was het de waarnemende commandant van de Atlantische Vloot zelf, begaf zich per vliegtuig naar Londen om rapport uit te brengen aan de admiraliteit. Alle landverloven zijn ingetrokken, zoodat, met uitzondering van de signaal- wacht, haast geen matrozen aan land zijn. Het linieschip „Repulse", dat was uit- geloopen tot het houden van oefeningen, werd eenige uren later teruggeroepen. Toen gisteravond om 10 uur het „Lichi ten uit!" werd geblazen, weigerden een aantal matrozen zich naar hun hang matten te begeven. Ook elders kwam het tot overtredin gen tegen de discipline. Men verwacht, dat naar aanleiding van speciale voor stellen en tot hem gerichte vragen, de Eerste Lord der admiraliteit, Sir Austen Chamberiain, in den loop van de zitting van heden in het Lagerhuis medeoee- lingen zal doen omtrent de voorvaller op de vloot 75 K.G. DYNAMIET GESTOLEN. Maandagmorgen ontdekten arbeiders vai» een steengroeve te Geseke in Westfalen, dat de deur van het magazijn, waarin de spring stof wordt opgeborgen, met geweld was ge opend. Uit net magazijn waren drie kisten met in totaal 75 K.G. donarit en 435 allumi- nium hulzen ontvreemd. De onmiddellijk van dit feit in kennis ge stelde justitie te Paderborn deed onmiddellijk door ambtenaren van de politieke politie te Dortmund een onderzoek instellen. Dit onder zoek duurt nog voort, doch van de daders ont breekt nog ieder spoor. De diefstal is gepleegd of in den nacht van Zaterdag op Zondag, of in den nacht van Zondag op Maandag. De gestolen Donariet is een springstof die in het algemeen in steengroeven wordt ge bruikt De deur van het magazijn welke vol gens voorschrift gegrendeld was en tot nu toe steeds behoorlijk gesloten was, is met behulp van een bijl ingeslagen. DE OVERSTROOMINGEN IN CHINA. Ooggetuigen over de over strooming. Naar uit Sjanghai gemeld wordt, ver tellen reizigers, die naar het over stroomde gebied tusschen Hankau en Nanking zijn geweest, dat de geheele omgeving een zee gelijk is. De heuvels steken als eilanden boven het water uit en overal ziet men nog rieten daken, waaraan zich nog menschen vastklam pen. stonden. Het grootste deel van Han kau staat onder water. De rivier Yangtse valt niet meer te onderscheiden. Onge veer 500 K M. boven Hankau stroomt hij uit in een groot meer, waaruit hij eers* weer bij Nanking te voorschijn komt. BLIKSEM INGESLAGEN. 5 Doodea In het Spaansche dorp Thaestrada is de bliksem ingeslagen in een boom, waaronder i mannen en twee vrouwen waren gaan schuilen. De vier mannen en een der vrouwen werd op slag gedood De andere vrouw werd geheel verlamd De Staat van beleg in Cbili is opge heven. In het proces tegen de muiters heeft de officier van Justitie tegen negen leden van de bemanning van het slagschip de doodst: af geëischt, en tegen vijf anderen gevangenisstraffen van 20 jaar.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1931 | | pagina 1