DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. S. KROM. Uit Aet tyadement Daqdilksdk OmtzicfU uitmiand Stoomerij - Ververij Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten -abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. DOIUERRAG U SEPTEMBER I»3l Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 133e Jaargang. DE TOESTAND OP DE ENGELSCHE VLOOT. De toestand blijft gespannen. De berichten overdreven? De vuren gedoofd. Wat de Engelsche kranten er DE AANSLAG OP DEN EXPRESS BIJ BOEDAPEST. De gearresteerde studenten onschuldig? TOENEMENDE ACTIVITEIT VAN DE ETNA. Een nieuwe krater gevormd. BANDIETEN OVERVALLEN RIJDENDEN TREIN. „SPANJE IS EEN DEMOCRATISCHE ARBEiDLRSREPUBLIEK". Het eerste artikel van de grondwet. AARDSCHOKKEN IN TOKIO. DE VERLENGING VAN HET MORATORIUM. MEVROUW. Weet U, dat menig htee- dingstuk dat U reeds meende te moeten ver vangen, door een behan deling aan onze inrichting nog langen tijd met ge noegen gedragen wordt HOOVER EN DE OOLOGS- SCHULDEN. DE SCHNEIDERBEKER.. Een interview met Fokken Ui o. 21» DM nummer bestaat uit 2 bladen. ZIJ, DIE ZICH MET 1 OCTOBER A.S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN OP DIT BLAD ABONNEEREN, ONTVANGEN DE TOT DIEN DATUM VERSCHIJ NENDE NUMMERS FRANCO EN GRATIS. de DIBEf:TIE Den Haag, 16 September 1931. Ouder gewoonte getrouwe* had de Eerste Kamer gister besloten de Troonrede te be antwoorden met een Adres van Antwoord. f.ea tamelijk onschuldige liefhebberij, daar het adres steeds niet verder gaat dan een soort van echo te zijn op de Troonrede. Als het wegbleef, zouden de belangen van den Staat er niet door in gedrang komen en we begrijpen dan ook niet recht, waarom van sociaal-democratische zijde, in de laatste jaren trouw door mevrouw PothuisSmit, steeds protest wordt aangeteekend tegen het voorstel om de Troonrede met een Adres van Antwoord te rescontreeren. Hedenmiddag is het adres, ontworpen door een speciale com missie, in de vergadering der Eerste Kamer ingekomen, doch daar het college nimmer over éénnachtijs gaat, werd volgens gebruik op voorstel des voorzitters het adres naar de afdeelir.gen verzonden en zal het morgen in openbare behandeling komen en aange nomen worden. Ter wille van dit formalis tisch gedoe heeft de Eerste Kamer heden een korte vergadering gehouden. Het zou mis schien niet de moeite waard zijn van deze ver gadering te gewagen, wanneer niet de Utrechtsche hoogleeraar De Savornin Lobman van de gelegenheid had gebruik ge maakt om een interpellatie aan te vragen over den stand de onderhandelingen met België. De Kamer heeft het verlof daartoe verleend Wanneer de interpellatie zal wor den gehouden, weidt echter eerst later be slist. DE MISLUKTE „PUTSCH" IN OOSTENRIJK. Een nieuwe maatregel der regeering? Een interview met dr. Pfriemer. Dinsdag schreven wij in ons Overzicht, dat de Oostenrijksche regeering getoond had, tot krasse maatregelen te kunnen overgaan. Tevens opperden wij toen de wenschelijkheid, dat die regeering nu eens moest trachten, om een einde te maken aan al die kleine, doch uiterst gevaarlijke politieke legertjes, die week in week uit zich oefenen met de wape nen en zoo langzamerhand flink geoefende legers geworden zijn. Het schijnt, dat de Oostenrijksche r»gee- nng tot deze krasse maatregelen wil over gaan, want een telegram uit Weenen meldt, dat in Oostenrijksche regeeringskringen wordt overwogen, alle z.g. beschermingsbon den te ontwapenen en te ontbinden. Reeds in den eerstvolgenden ministerraad zouden in dien zin voorstellen worden behandeld. o Intusschen is dr. Pfriemer, zooals we gis teren meldden, in Zuid-Slavië gearresteerd. En de „Prawda" heeft van de gelegenheid gebruik gemaakt, om den leider van den mis lukten staatsgreep te interviewen. Het onder houd had plaats in de Zuid-Slavische grens plaats Marburg. Dr. Pfriemer toonde zich over de Oosten rijksche gebeurtenissen zeer terneergeslagen en verbitterd. Op de vraag van den journa list, waardoor de Putsch mislukt was, ver klaarde dr. Pfriemer, dat de zaken in Oos tenrijk er thans heel anders zouden uitzien, wanneer geen verraad was gepleegd. De schandelijkste rol heeft baron Frank ge speeld, die aan den eenen kant is ingewijd ge weest in alle plannen van de Heimwehren'en anderzijds met de regeering in contact stond. Het voornaamste gevolg van dit verraad is het mislukken van den Putsch geweest. Wij hadden de beschikking over 10 000 tot alles bereide mannen. Onze bedoeling was het doorvoeren van een concentrischen aan val op Graz en daarom hebben wij Opper- Stiermarken tot aan den Semmering bezet. Te Oraz stonden wij in contact met mili taire kringen, die in vertrouwen waren geno men. In het geval van een aanvankelijk suc ces, zouden deze militaire kringen zich bij de beweging hebben aangesloten en onze actie hebben ondersteund De verdere plannen wa ren een gezamelijke opmarsch met de Ne- der-Oostenrijksche Heimwehren naar Wee nen. Starhemberg moest in Opper-Oostenrijk de dekking in den rug vormen ingeval de regeering in het Salzburggebied tot mobili satie zou zijn overgegaan. Met Tirol bestond, door den afstand geen contact Na het innemen van Graz zou de blokkeering van Weenen hebben moeten vol gen. Wij waren voorbereid op hindernissen, en zouden, ingeval van moeilijkheden ook een strijd in grooten stijl niet uit den weg gegaan. Maar de actie mislukte, aangezien de mili taire kringen niet voldoende overtuigd waren van de noodzakelijkheid van den Putsch. Dr. 1 friemer besloot zijne verklaringen met er op te wijzen, dat de Heimwehren er wellicht ^r0e§L °P 'os getrokken waren, maar dat zrj daartoe waren gedwongen door de ont wikkeling van de buitenlandsche politieke verhoudingen". De verantwoordelijkheid voor de juistheid van dit interview moet natuurlijk volkomen voor rekening van den bijzonderen verslag gever van de Prawda en van de redactie van dit blad blijven. 0 Wij schreven hierboven, dat dr. Pfriemer gearresteerd was in Zuid-Slavië. Het was de bedoeling niet, om hem aan de Oostenrijksche regeering uit te leveren, maar wel om hem als gevaarlijk voor den staat, uit het land te kunnen zetten. Volgens berichten uit Laibach zou dr. Pfriemer van het Italiaansche consulaat al daar een visum hebben gekregen, waardoor het hem mogelijk geworden is, om naar Ita lië te reizen. Dit gebaar van Italië zou er wel eens op kunnen wijzen, dat de „Putsch" de Italianen niet zoo heel erg ongewenscht voorkwam. En tevens kan men hieruit opmaken, dat dr. Pfriemer, wanneer hij eenmaal in Italië zit, niet aan de Oostenrijksche regeering uitge leverd zal worden. o In Stiermarken en Salzburg werden ook Woensdag eenige arrestaties verricht in ver band met de „Putsch". Naar uit Radkersberg wordt gemeld, hebben herhaaldelijk mani festaties plaats tegen de arrestaties van graaf Stuerghk. Boeren hebben zelfs ge tracht in den nacht op Woensdag de gevan genis te bestormen. Graaf Stuergkh zelve liet den demonstranten verzoeken geen ge welddaden te plegen. In het slot van vorst Starhemberg heefi een bijeenkomst plaats gehad van alle rijks-, landelijke en districtsleiders der Oostenrijk sche Heimwehren. Er werd een resolutie aan genomen waarin de „onverbrekelijke trouw" en „gehoorzaamheid" aan vorst Starhemberg worat gezworen. Wij zijn er van overtuigd, zoo wordt daarin oa. gezegd, dat het onderzoek door onafhankelijke en van politieken invloed vrije rechters de onschuld van alle gearresteerde leiders zou bewijzen. Wij spreken de hoop uit dat vorst Starhemberg ook in de toekomst aan het hoofd onzer beweging voor het wel zijn van ons vaderland en van het Christelijk Duitsche volk op dezelfde onbaatzuchtige en offervaardige wijze zal strijden. Het ministerie voor legerzaken heeft het consigne aan de brigades opgeheven en het grootste deel der troepen uit de betreffende streken teruggetrokken. In aansluiting op de berichten omtrent het weigeren van gehoorzaamheid op de Engel- sche vloot, wegens ontevredenheid over de verlaagde soldijen, wordt nog bekend, dat Zaterdagavond in de landcantine te Inver- gordon het communistische lied van de Roode Vlag is gezongen. Tot botsingen is het nog niet gekomen. De toestand is echter gespannen. De matrozen hebben verklaard gehoorzaamheid te zullen blijven weigeren, wanneer de admiraliteit niet hun eischen inwilligt. De beweging omvat thans bijna alle schepen van de Atlantische vloot, doch op enkele schepen is de ontevre denheid blijkbaar niet algemeen, althans een gedeelte der bemanning blijft daar zijn plicht doen. Het scherpste wordt de actie doorgevoerd op het linieschip Rodney, waar de verbin dingsbooten door zeesoldaten moesten wor den bezet. De vergadering op den kruiser York werd zeer in het geheim voorbereid. Een man ging van ruim naar ruim en fluisterde de man schappen toe naar de vergadering op het voorschip te komen. In den nacht op Woens dag hebben zich op verschillende andere schepen gelijke tafreelen afgespeeld. In de Engelsche marine-garnizoenen is het, volgens binnengekomen berichten, rus tig- Als gewoonlijk worden verloven verleend. De commandant van de marine te Ports- mouth heeft een toespraak gehouden, welke zonder incidenten verliep. Later dementeerde deze officier de geruchten dat 131 stokers ontslag uit den dienst zouden hebben ge vraagd. „Evening Standard" verklaart, dat de in de buitenlandsche pers over de gebeurtenis sen verschenen berichten overdreven zijn. Een officier die uit Invergordon»te Londen aankwam, was van meening, dat de toestand op de Atlantische vloot niet ernstig is, doch dat dergelijke gebeurtenissen zich nog nim mer op de Britsche vloot hebben voorgedaan De Atlantische vloot keert terug. Sir Austen Chamberlain heeft in-het Lager- ïuis medegedeeld, dat de tot de Atalantisclie vloot behoorende oorlogsschepen opdracht hebben gekregen naar de binnenlandsche ha vens terug te keeren in verband met het on derzoek, dat is ingeleid naar aanleiding van de ontevredenheid over de soldijverlaging. „Evening News meldt, dat uit de schoor- steenen der schepen van de Atlantische vloot feen rook meer opstijgt, daar de vuren ge- oofd zijn. Van den wal kan men geen be weging meer aan boord waarnemen. De man schappen houden zich buitengewoon stil. Volgens „Evening Standard" hebben eeni ge honderden manschappen van het linie schip „Rody" zich bij het aanbreken van den dag om den geschutstoren verzameld, waar zij op eenigszins luidruchtige wijze uiting gaven aan hun gevoelens. van zeggen. In een buitengewone kabinetszitting kwam gisteravond de onrust op de Atlantische vloot aan de orde. Volgens de „Daily Herald" waren ook be richten ontvangen, dat bij het leger en bij de politie teekenen van onrust waren waarge nomen. De conservatieve Morning Post schrijft, dat het maar eens openlijk uitge sproken moet worden, dat men hier te doen heeft met muiterij. De groote traditie van de Britsche marine heeft een ernstigen slag ge had. De Daily Mail verklaart, dat de scheeps bemanning het vertrouwen van andere naties in Engeland heeft ondermijnd. Ongehoor zaamheid tegen de regeering is in het hui dige tijdsbestek evenzeer te veroordeelen als in oorlogstijd. Vele bladen vestigen er de aandacht op, dat bijna overal .de matrozen hebben geweigerd het oor te leenen aan communistische agita tors. Op de Middellandsche zeevloot is alles rustig. Hoe de vloot terugkeerde. De in de Cromartyfirth liggende schepen van de Atlantische vloot hebben in den afge- loopen nacht zee gekozen, om naar de thuis havens, Portsmouth, Devinport en Tetham terug te keeren. Gistermiddag tegen half 5 werd bij de vloot het bericht ontvangen, dat de Britsche admiraliteit bereidt was in zekere mate een onderzoek in te stellen naar de moeilijkheden, die door de vermindering der soldijen op de vloot waren ontstaan. De offi cieren lieten de manschappen aantreden en deelden hun de beslissing mede, die met ge juich werd begroet. Niettemin hadden de of ficieren al hun overredings-kracht noodig, om de manschappen er toe te krijgen de ke tels op stoom te brengen en de schepen zee klaar te maken. De bemanning maakten er bezwaar tegen, dat de schepen van elkaar zouden worden gescheiden, wat echter ge schieden moest, omdat zij in verschillende ha vens thuishooren. Volgens de „Daily Herald" duurde het op sommige schepen meer dan een uur, voor de manschappen zich met het zeekiezen van hun schip accoord verklaarden. Te ruim 10 uur liep het eerste schip de baai van Cromar- ty uit. Tegelijkertijd met het antwoord, dat de be zwaren der manschappen zouden worden on derzocht, liet de admiraliteit mededeelen dat diegenen, die zouden weigeren hun plicht te doen, streng zouden worden gestraft. Onder de manschappen heerscht de hoop, dat hun looneischen zullen worden vervuld. In principe waren de manschappen der vloot niet ongeneigd een geringe verminde ring der soldijen te aanvaarden, doch de voorgestelde soldijverlaging moesten zij be slist afwijzen. In hun brief van de admirali teit hadden zij er op gewezen, dat de aldus herkregen bezuiniging moest leiden tot ern stige ontberingen in de gezinnen der zeelie den en tot toeneming der immoralitei onder de zeelieden zelf. Wanneer geen schriftelijke ga rantie van de admiraliteit, die door het par lement zou moeten worden bevestigd, kwam zonder zij opnieuw weigeren hun plicht te doen. MAGINOT BIJ DE FRANSCHE MANOEUVRES. De Fransche minister van oorlog, Magi- not, is Dinsdag te Reims aangekomen, waar hij het laatste deel der groote legermanoeu- vres bijwoont. Hij heeft gisteravond 'n ban- quet aangeboden aan de militaire attaché's der buitenlandsche mogendheden en de hoo ge Fransche militaire autoriteiten. In een toespraak zeide Maginot dat het Fransche leger niets dan een veiligheids instrument is en nooit dienst zal doen om welken aanval ook op een buitenlandschen staat te doen. Frankrijk zoekt slechts vrede in veiligheid, waarzonder geen duurzame vrede mogelijk is. Om deze veiligheid te garandee ren, heeft Frankrijk zich de zware lasten van een groot leger opgelegd. Maginot verklaar de voorts dat men aan Fransche zijde gaarne bereid is, grootere bezuinigingen op de defensie aan te brengen, indien de andere staten er toe zullen besluiten een pact van wederzijdsche hulp tegen iederen mogelijken aanval te sluiten. Zoolang de menschheid deze stap niet zal hebben gedaan, kan niet gesproken worden van een ernstigen maat regel tegen oorlog. De manoeuvres zijn nood zakelijk omdat zij de samenwerking mogelijk maken tusschen de actieve troepen en de reserves, OMAR EL MUKTAR DOOR KOLONIALE TROEPEN GEVANGEN GENOMEN. Officieel wordt medegedeeld, dat het op 11 September j.1. in Kyrenaika een Italiaan sche afdeeling koloniale troepen is gelukt den hoofdman der Senussi, Omar el Muktar gevangen te nemen. Het was den gevreesaen aanvoerder tot nu toe steeds gelukt zich aan de vervolgingen te onttrekken en in de grens gebieden nieuwe opstanden te verwekken. Officiéél wordt aan zijn gevangenneming groote waarde gehecht. 693.000 WERKLOOZEN IN ITALIË. Officiéél werd medegedeeld, dat het aantal werkloozen in Italië per 31 Augustus j.1. 693.000 heeft bedragen. Dat beteekent een verhooging met rond 56.000 ten opzichte van de maand Juli. In de maand Augustus hebben 233.000 personen werkloozenuitkeering ontvangen. Het is gebleken, dat de verdenking tegen de Duitsche studenten die tot Zondag te Bia Torbagy hebben vertoefd, ongegrond was. Geconstateerd is, dat de uit Stuttgart af komstige studenten voor den hevigen regen bij bekenden te Bia Torbagy onderdak heb ben gezocht. Zij werden uitgenoodigd tot en met Zondag te blijven. Hun onschuld staal buiten twijfel. In verband met het ongeluk werden de voor Zondag vastgestelde feeste lijkheden in het plaatsje afgelast, waarna de studenten verder trokken. De directeur van het Etna-observatorium maakt bijzonderheden bekend over een toe nemende activiteit van de Etna. Volgens deze mededeelingen is aan de oostzijde van den middelsten krater, waar sedert 1928, na de laatste uitbarsting, voortdurend zwafeldam- pen opstijgen, een nieuwe krater gevormd. Sedert korten tijd stijgt uit dezen nieuwen krater een dichte zwavelwolk op, die d( nachts in een rooden gloed hangt. Lava-uit barstingen hebben tot dusverre nog niet plaats gehad. Het phenomeen vormt voorloopig een groote attractie voor de vreemdelingen, die in grooten getale het nachtelijk schouwspel gadeslaan. Gemaskerde bandieten hebben op het sta tion Timis (Roemenie) gepoogd een rijden den trein te overvallen. Er ontspon zich een kort revolvergevecht. De machinist gaf ten slotte vol stoom, zoodat de trein ontkwam. Bij de schietpartij werden 4 passagiers licht ge wond. De nationale vergadering van Spanje heeft gisteravond na zeer opgewonden debatten met 170 tegen 152 stemmen besloten artikel 1 van de nieuwe grondwet als volgt op te stellen: „Spanje is een democratische arbei dersrepubliek, welker machtsmiddelen uit gaan van het volk". t 1 BELGIE BEZUINIGT OOK! Belastingverhooging en be zuiniging op de staatsuitgaven. De Belgische ministerraad heeft de maat regelen besproken welke genomen moeten worden om de begrooting weer in evenwicht te brengen. Op de uitgaven zal 1 milliard franken worden bezuinigd. Het is zoo goed als zeker dat de belastin gen zullen worden verhoogd, terwijl de post- tarieven eveneens verhoogd zullen worden. Op de militaire uitgaven zal voor een be drag van ongeveer 100 millioen franken worden bezuinigd. Gister werden te Tokio en omgeving zware aardschokken gevoeld. Nadere berichten hierover zijn tot dusverre nog niet binnengekomen. Nu de toonaangevende bankiers in geheel Amerika druk schijnen te gaan uitoefenen om een einde te maken aan de op het oogenblik heerschende onzekerheid en president Hoover er toe te brengen het moratorium te verlen gen, staat 't schuldenprobleem weer in het middelpunt van de belangstelling. De „Sun" >s van meening, dat Hoover heimelijk er van overtuigd is, dat het moratorium voor het afloopen moet worden verlengd. Ook heerscht de meening, dat Hoover de verlenging van het moratorium bij de as. ontwapeningson derhandelingen als troef wil uitspelen, ten einde bijzondere Fransche concessies los te krijgen De „Evening Post" is van meening, dal Frankrijk bij een voortdurende crisis zekerlijk in de herstel- en ontwapeningsproblemen toe gevender zal worden. De Washingtonsche correspondent van d4 Times meldt, volgen de N.R.C., dat hij op goeden grond kan zeggen, dat Mellon, de minister van financiën, voorstander is van een actie om het moratorium van de oorlogs schulden tot ten minste drie jaar uit te brei den. Hoover daarentegen heeft nog geen be slissing genomen. Het blad wijst er op, dat, indien de presi dent het volgend jaar een kans wil hebben herkozen te worden, er een merkbaar herstel in het economische leven noodzakelijk is. Hij schijnt reeds geruimen tijd er bij de bankiers op aangedrongen te hebben, dat zij een meer liberale politiek ten aanzien van de verleé* ning van credieten moesten volgen, omdat dit volgens hem de onmisbare voorwaarde is van ieder herstel.. Op al deze voorstellen heb ben de bankiers echter ten antwoord gegeven, dat zij vast zitten, aangezien een aanzienlijk kapitaal „bevroren is" in credieten op korten termijn aan Duitschland. Als de bankiers moeten helpen, moeten zijn eerst geholpen worden, en daarvoor vragen ze in de eerste plaats een moratorium op de oorlogsschulden en overigens een politiek van de Federal Reserve Board, die neer zou komen op een „geregelde inflatie". Er is alle reden om te veronderstellen, dai het Hoover niet naar den zin gaat. Hij zou meer tijd wenschen om zoowel den economi- schen toestand als de openbare meening f<t overwegen, maar hij wordt voortgedreven door degenen, die zeggen, dat, daar de maat regel, dien zij voorstellen, toch genomen moet worden, het beter nu kan dan later. Deze zelfde bankiers en industrieelen dringen aan op een wijziging van de wet op de droogleg gig, waardoor het mogelijk moet worden bier te brouwen met een maximum alcoholgehalte van 3 pet., daar dit de inkomsten van de be lastingen zou vermeerderen, de boeren zou helpen en de werkloosheid zou verminderen. Maar ook in dit opzicht is Hoover nog niet besloten. Er is, zegt de correspondent, niet de minste aanduiding of de president zal toe geven, in geen van beide kwestiën. Veel zal van de openbare meening in deze afhangen Onze bekende landgenoot, ae vliegtuig constructeur Anton Fokker, he-'t de Schne:- der-Cup-races te Calshot bijgewoond, even als de recordverbetering der Britsche vlie gers van Zondag j.1. In een interview met eenige Engelsche journalisten verklaarde Fokker, öat naai zijn meening de snelheden in de lucht nog geen grens kenden, zoodat het thans bereikte zeker nog niet het einde zou zijn. Hij voor spelde voor de toekomst vliegtuigen voor commercieele doeleinden, die in twee uur tijds duizend mijl zouden kunnen afleggen. Twee belangrijke factor voor het vliegen met groote snelheden, achtte hij het model van de machine en het menschelijke element, waar mee natuurlijk vooral bij handelsvliegtuigen rekening gehouden zou moeten worden. Vlie gen is tegenwoordig zoo veilig als fietsen of roeien, verklaarde Fokker. Doch wanneer groote snelheden bereikt worden, moet reke ning gehouden worden met de psychologie van den mensch en de controle, die hij bij der gelijke snelheden over zijn handelingen kan hebben. Bijna alle moderne machines hebben betrekkelijk slechts een kleine wijziging on dergaan, vergeleken met tien jaar geleden. Een van de beste voorbeelden van goedkoop vliegen is de uur-dienst tusschen New York en Washington, die in Augustus meer dan tienduizend passagiers vervoerde tegen den zelfden prijs als de spoorweg en slecnts in de helft van den tjid,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1931 | | pagina 1