Jhhaakui&tietk
QxuntuAtiek
W 9^
131
gi
pp
M
7
IS®
r
1
Hl
la in
f|p^ fP^
ÉIS
SP w
Hl Hl
11 11
8? üP^
i
i
mwt
Brieven uit de Hoofdstad
Voor kleine tuinen.
DE OOLIJKI] OESTERS
f Een nieraaudoening kan uw ge
zondheid bedreigen zonder dat gij u
.ervan bewust zijt. En juist die lang
zame ontwikkeling zonder veel
uiterlijke en vaak verkeerd begrepen
fkenteekenen is zoo te duchten.
Maak niet de ernstige fout van
'Waarschuwingen te verwaarloozen
als urinekwalen, rugpijn, rheumati-
|6che pijnen, spit, ischias, duizelig
heid en hoofdpijn, waterzuchti e
zwellingen enz.
Wees verstandig en neem het
middel, dat door duizenden wordt
aanbevolen voor het verbeteren hun
ner gezondheid in dergelijke geval
len. Gebruik Foster's Rugpijn Nie
ren Pillen, die de kwaal in haar
oorsprong aantasten en de nieren
versterken en opwekken tot gezon
de werkzaamheid.
Voorlocpige vaststelling rekeningen
1930.
De rekeningen waren nagezien door een
commissie, voor welke als rapporteur optrad
de heer Heringa.
Behoudens een enkele kleine opmerking
adviseerde zij tot goedkeuring der rekening
yan het armbestuur.
Den administrateur van het G. E. B. werd
door de commissie hulde gebracht voor zijn
werk. Het saldo 1931 zal wel minder worden
tengevolge wijziging der stroomprijzen. Op
gemerkt werd dat ongeveer 18 pCt. van den
ingekochten stroom verloren is gegaan, welk
verlies zeer hoog werd genoemd, al moet in
aanmerking worden genomen, dat hierbij ook
zijn inbegrepen de bedragen voor achter
stallige vorderingen, zoodat hei: verlies van
18 pCt. geen zuivere voorstelling van dat
verlies geeft. Het stroomverbruik in de ge
meente neemt toe.
Bij de gemeenterekening werd opgemerkt,
dat zij door den ontvanger een maand te laat
was ingediend. Er waren 18 posten niet
geïnd.
De voorzitter zei, dat van de inning
alsnog werk zal worden gemaakt.
Ook ten aanzien van de opbrengst grasver
pachting werden enkele opmerkingen ge
maakt.
Voorts meende de commissie nog werk te
moeten maken van fwee posten schoolgeld,
die nog onbetaald waren gebleven. Gemeend
werd, dat de ontvanger in dezen wel wat al
te veel soepelheid had betracht.
Weth. Spaan herinnerde aan eenige ja
ren geleden, toen door tusschenkomst van
een deurwaarder verschillende achterstallige
posten waren geïnd. Misschien was het wen-
schelijk ook nu weer aldus op te treden.
De heer W i t t e v e e n merkte op, dat
een paar jaar geleden is besloten geen deur
waarder meer te roepen, omdat de kosten
daarvan meestal boven het bedrag van de
•vordering gaan.
Een paar heeren waren van meening, dat
aan de weigering tot betalen toch paal en
perk moet worden gesteld, want men zou
daarin steeds verder gaan.
Ten aanzien van de uitgaven werden ook
nog eenige opmerkingen gemaakt, b.v. be
treffende extra politie-toezicht tijdens de ker
mis, welke opmerkingen door B. en W. wer
den beantwoord. Voor het schilderwerk der
gemeente wenschte de commissie een meer
gespecificeerde rekening van den uitvoerder.
Zij wilde,, dat de gemeente-opzichter in het
vervolg ééns per jaar de gebouwen der ge
meente zal inspecteeren en dan een begroo
ting zal opmaken van wat er aan gebeuren
moet, waarna een onderhandsche aanbeste
ding zou moeten geschieden onder de vak
lieden in de gemeente.
Dit voorstel zal bij de begrooting worden
behandeld. Tot dusver werden bedoelde wer
ken om het andere jaar door de vaklieden
in de gemeente uitgevoerd.
Algemeen werd het indienen van gespeci
ficeerde nota's met vermelding van het uur
loon wenschelijk geacht.
De heer H e r n g a zei gehoord te heb
ben, dat enkele leerlingen uit deze gemeente
wegens wangedrag van de ambachtsschool
te Alkmaar waren verwijderd.
De heer Witteveen merkte op, dat de
betrokken jongens tegenover hem zulks had
den ontkend.
De heer D e k k e r zei, dat, als de schor-
Bing nu nog voortduurt, het door de gemeen
te te betalen bedrag toch terugkomt.
De heer Heringa stelde namens de
commissie tot nazien der rekening voor, B.
en W. op te dragen aan de directies van
scholen, waarvoor de gemeente ten behoeve
van leerlingen moet betalen, te verzoeken in
kennis te worden gesteld met veelvuldig ver
ruim of verwijdering van bedoelde leerlin
gen.
De raad stemde hiermede algemeen in.
Uit mededeelingen van eenige heeren bleek,
dat inderdaad onder de leerlingen zijn, die
veelvuldig spijbelen Bevreemding werd uit
gesproken, dat de ouders daarmee dan niet in
kennis worden gesteld.
De verschillende rekeningen werden goed
gekeurd met dankbetuiging aan de commissie
voor het vele werk, aan het nazien verbonden.
De rekening van het burgerlijk armbe
stuur werd vastgesteld op 1593,92 Y, in
ontvangsten en 1425.88M in uitgaven; sal
do 168.44.
G. E. B.: ontvangsten 11971.36; uitga
ven 11006.07 54; saldo 964,28 y,
Gemeenterekening: ontvangsten 41655.33,
uitgaven 32828 05; saldo 8827.28.
Oeldleening.
B. en W. stelden voor eventueel een leening
aan te gaan bij Gemeentecrediet te Amster
dam groot plm. 50.000, rentende 4 3/8
i Par'' a' \e lossen in 40 jaar.
Zonder hoofdelijke stemming" goedgekeurd.
Rondvraag.
De heer Witteveen vroeg naar de be-
grootingcijfers voor den schoolbouw, welke
tot dusver op verzoek niet waren gepubli
ceerd.
Oe raad achtte mededeeling daarvan niet
meer noodig, omdat de aanbesteding al ach
ter den rug is.
De heer Witteveen vroeg voorts den
heer Heringa wat diens bedoeling is geweest
met het voorstel om leerlingen bij het verlaten
der school een boek te geven.
De heer Heringa had bedoeld een be
looning te geven aan hen, die zich tijdens de
leerjaren ijverig hadden betoond en een goed
gedrag aan den dag hadden gelegd. Hij
wenschte hen daarbij ook nog een officieel
getuigschrift van B. en W. te geven, omdat
de leerlingen daarvan later profijt kunnen
hebben.
De heer Witteveen vroeg of een en
ander ook zou gelden voor leerlingen uit de
achtste klasse die naar een andere school
gaan voor verdere ontwikkeling.
De heer Heringa antwoordde bevesti
gend, omdat deze leerlingen immers ook aan
den leerplicht hebben voldaan.
Het voorstel tot het geven van een officieel
getuigschrift werd goedgekeurd met terug
werkende kracht geduiande één jaar.
De heer Witteveen bracht nog een
woord van lof aan den heer Heringa voor
diens vele werk bij het nazien der rekeningen.
Hierna sluiting.
Oplossing tweezet probleem no. 356.
1. Pfóf De Zwarte K. heeft maar één
veld, daarom vermelden wij alleen wits
zetten. 2. Pe7f 3. Pcof 4. Pb6t 5. Pc4f
6. Pb6f 7. Pc8f 8. Pe7 9. Pf5f 10. c4 mat.
N.B. Zwart heeft last van zijn eigen
stukken, speciaal van zijn paard. Voor
't mooi ehad de toren wel een pion kun
nen zijn.
Zonder pion c4 was 't in twee zetten
klaar.
Oplossing eindspel 473
1. Lf6f Kc8 2. b7f Kb8 3. Leo Lf4! (na
3Ld4 volgt 4. Lg3 of h2 flP 5. Lf4
enz.) 4. Lf4 flD. 5. Kc5f Dï4 en wit staat
pat.
Oplossing eindspel 479.
1. c7. fg4+ 2. Kg4 Lc4. 3. c8Pf Kb8 4.
a7f Ka8 (of b7). 5. Pb6f (of d6) en wint.
Eindspel no. 480.
(Kubbel).
a b o def
Wit speelt en wint.
Eindspel 481
8
7
6
5
4
8
KfC
WË 'f§
v.VMW/ W/77//A
w, JLdi w
a bc d ef gh
(K. A. L. K.)
Wit speelt en wint.
Probleem 357
(F. van Wardener).
k in
wm Wwi
'm
a b c d e f g h
Tweezet.
De volgende partij is gespeeld door de
heeren Kashdan, een veelbelovende
Amerikaansche speler, en Nimzowitsch,
die ook aspiraties heeft voor wereld
kampioen.
Natuurlijk is de partij er weer een
uit het meestertournooi te Bied.
Wit: Kashdan. Zw. Nimzowitsch. z
Reti-opening.
1. Pf3 dó z
2. c4 dc4
3. Pa3 c5.
4. 3:3 PC6
5. Pc4 f6 Om Pe5 te verhinderen.
6. Lg2 e5
7. d3 Le6
8. 0—0 Pge7
9. Pfd2 Pd5
10. Pe4 Le7.
11. Pe3 Dd7
12. Pc3 Alles om d5.
12Pb6
13. b3 Pd4
14. La3 Nu wordt c5 't mikpunt.
14TacS
15. Tacl 0—0
16. Pe4 Dbo
17. Dd.2 f5
18. PcD Dd7. De witte strijdkrach
ten v orden terug gedreven en hoe
wel zwak is c5 toch onneembaar.
Daarom maar van taktiek
veranderen De aanval op de dame
vleugel wordt daardoor latent.
19. gf4
20. gf4 Tfd8
21. Khl Kh8 't Spel loopt ongeveer
vast
22. Pc4 Lf6.
23. Pa5 Zwart wilde niet op c4 af
ruilen en moet nu een pion afstaan,
anders had hij over de open b-lijn
een nieuwe aanval gekregen.
23. Tc7
24. e3! Pb5
25. Pb5 Db5
26. Pb7 Tb 7
27. Lb7 Pd5
28. Lb5f Lb5 Zoo heeft zwart ten
koste van een pion eu de kwaliteit
zijn beide Loopers overgehouden en
kan een aanval in elkaar zetten, die
hem ten slotte de kwaliteit terug
bezorgt
29. Kgl. Da6 nog een pion geofferd
voor den aanval.
30. Lc5 Lh4 Belet den K. oni via f2
t° ontvluchten, daarom geeft wit dé
kwaliteit om een vluchtvéld te krij
gen over el.
31. Tf2 Lf2.
32. Kf2 Dh6
33. Kei Dg6 1
34. Df2 Da6
35. De2 Lc6 op d3 gemunt.
36. Ld4 Td6
37. Tc5 Tg6
38. e4 Om Tgl te beletten anders
zou na Tgl Ke2 og Kf2 moeten vol
gen, waarna Tg2 zou winnen.
38fe4
39. de4 Db7
40. f5. Td6
41 De3 Kg8 Wit heeft koelbloedig
doorgespeeld en een betere stelling
gekregen, 't Wordt moeielijk voor
zwart iets te bereiken.
42. Dc3 Ld?.
43. Te5 Zwart vindt telkens de bes-
the zetten. Er dreigt nu weer Te7
met winst.
43 Tc6.
44. Lc5 Dc8 Zwart heeft niets om
wits aanval te verhinderen.
45. Te7! Zwart geeft opa Op 45
Tf6 volgt 46. Dc4f Kh8 47. Dd4 en
wint.
Aan de Dammers!
In onze vorige rubriek gaven wij ter
oplossing probleem 1190 .(Boissinot).
Stand.
Zw. 10 sch. op: 1, 2, 3, 7, 12, 17, 23, 26,
28, 35.
W. 11 sch. op: 16, 21, 31, 32, 37, 38, 39,
40, 42, 47, 48.
Oplossing.
1. 16—11 1. 7:36
2. 37—31 2. 35:33
3. 38 7 3. 36 38
4. 42:11 4. 1:12
5. 11— 6 en wint.
Eindspel.
Een onzer geregelde lezers, de heer P.
de Groot te WarmenhUizen, heeft het
volgende aardige eindspel samengesteld:
V////7. V/7777//,, V/77fffr
HH IlK jÉi
Z'W 'W3 f|l§ WK'
Hl
Zw. 13 sch. op: 3, 4, 7, 8, 10, 12, 13, 14,
16, 18, 21, 26, 35.
W. 13 sch. op: 23, 27, 28, 29, 31, 33, 34,
37, 41, 46, 47, 48, 49.
In onze volger de rubriek geven wij de
oplossing.
.3
Zw. sch. op 25, dam op 14.
W. 3 dammen op 8, 18 en 38.
Wit speelt 1. 3820. De zwarte dam
moet nu weg en kan voorloopig alleen
plaats vinden op 5 want
op 14—10 volgt: 184;
op 143 volgt: 826 en 1812.
op 14—28 tot 46 volgt: 8—2 en 18—23
dus
14 J 5
2 18— 4 2. 25 14
3. 4—10 3. 14—20
4. 10—46 4. 20—?
5. 819 en wint.
Een aardige combinatie is de volgende
«^555-, VMjM Y//"'"
Hf f/M
■m,
Zw. 12 sch. op: 3, 8, 9, 10, 13, 16, 18, 1£,
20, 24, 25, 26.
W. 12 sch. op: 17, 27, 32/35, 38, 39, 40,
43, 45, 48.
Wit speelde:
1. 27—21 1. 16:27
2. 32 21 8—12?
3. 17: 8 3. 3:12
4. 33-28 4. 26:17
5. 28-23 5. 19:28
6. 34-30 6. 25 34
7 39 8 7. 12: 3
8. 38—32 8. 28:37
9. 48—43 9. 37:39
10. 40—34 10. 39 30
11. 35:11!
Ter oplossing voor deze week:
Probleem 1191 van P. Kleute Jr., den
Haag.
De Amsterdamsche tramdirecteur
aan het woord. Ontgroenen in
de hoofdstad.
Na de publicaties der laatste dagen over
het rapport van den Bezuinigingsinspecteur
King betreffende het Gemeenjelijk trambe
drijf, staat het wel vast, dat de discussies
over het tramvraagstuk bij de komende be-
grootingsdebatten. weer een belangrijk deel
van den tijd zullen vorderen. Iets op de zaak
vocruitloopend hebben wij den Amsterdam-
schen Tramdirecteur, den heer T. E. van
Putten gevraagd in hoeverre er, teneinde het
huidige tekort in de toekomst te dekken, van
een reorganisatie sprake is en waaruit deze
eventueel zou bestaan. Immers uit gepubliceer
de cijfers met betrekking tot 't genoemde rap
port, krijgt men sterk den indruk, dat ons
Amsterdamsch trambedrijf voor ingrijpende
veranderingen staat. De heer van Putten deed
evenwel hoogst verwonderd bij het hooren
van het woord reorganisatie en achtte deze
uitdrukking wel zeer slechts gekozen voor de
crisismaatregelen, waarover de Raad zich
eerstdaags zal hebben uit te spreken. Als in
zoovele andere zaken en bedrijven, welke
door de malaise te lijden hebben, moet ook in
iet hoofdstedelijke trambedrijf gezocht wor
de nnaar maatregelen, welke door een ver
mindering der lasten het cijfer van het tekort
aanvervoer, dat thans 7 bedraagt tot nul
reduceeren. Ten einde aan de wenschen van
iet ongetwijfeld verwende trampubliek tege
moet te komen, heeft bij de groote stadsuit
breiding der laatste jaren het tram- en auto-
busnet in evenredigheid op vergrooting aan
spraak gemaakt en de Amsterdammers heb
ben over de inschikkelijkheid der tramdirectie
in dit opzicht waarlijk niet te klagen. De
meest verwijderde buitenbuurten waren al
spoedig, in vele gevallen zelfs nog voor zij
bewoond waren, geheel per tram of autobus te
bereiken en het is feit, dat er b.v. met den
overkant van het IJ een directe busverbinding
oestaat, zoodat de passagiers zich om geen
pont hebben te bekommeren, blijkt toch wel
duidelijk 'het streven der tramdirectie om het
publiek aan comfort zooveel te bieden voor
een dubbeltje, als binnen de grenzen der rede
lijkheid mogelijk is. Het overstap-systeem
werd ingesteld, aldus de heer van Putten, om
door sommige wijken het gebruik van twee
ijnen voor hetzelfde tarief mogelijk te maken
Dat wij „om niet bedoeld gebruik" tegen te
gaan aan dat systeem beperkende bepalin
gen hebben moeten verbinden en bij die
woorden lachtte de tramdirecteur veelbetee-
kenend is wel gebleken uit het dankbare,
veelvuldige gebruik, dat een deel van het pu
bliek van de overstapjes heeft gemaakt door
er retourbiljetten van te maken, waartegen
weinig te doen valt. Het gevolg was natuur
lijk een daling der opbrengsten. Ook de werk
loosheid heeft ons daarbij parten gespeeld
Een verdubbeling van het aantal niet werken
den in bijna twee jaar doet haar invloed op
het passagiersvervoer al evenzeer gelden. Zoo
heeft zeker ook de verbetering der wegen
alom in onze stad het bedrijf geld gekost.
Goed geplaveide straten brengen meer fiet
sers op het pad. En rekent u nu maar uit, hoe
s^-n zou^en zijn als dagelijks, zeg
oO.OOO wielrijders vier keer per dag met de
tram naar hun werk en huiswaarts zouden
gaan.
En bij alle factoren dan nog gertkend het
slechte rendement op sommige baanvakken
^..V ^>rei<^'n8en. in de spitsuren onver
mijdelijk b.v. tusschen Munt en Stationsplein,
waar toch de gelegenheid ten eenenmale ont
breekt om het materiaal te doen terugrijden
voor en al eer de rit geheel volbracht is; dan
rIL°^V^lgTdenugJan.g van zaken biJ'
het Gemeentelijke Tramb«lrijf niet moeilijk te
verklaren. Het ligt natuurlijk voor de hand
dat van reorganisatie in dezen tijd geeri
sprake kan zijn. Wi, weten wel, dat er modtr-
Najaarswerk in onze
groententuin.
Het aanhoudende natte weer is mede oor*
zaak dat het onkruid in onze tuinen welig
tiert. Schoffelen heeft voor onkruidbestrijding
nu weinig zin; toch doen we het, om de door
regen dichtgeslagen grond weer voor lucht
toegankelijk te maken. Het onkruid moet
liefst uitgetrokken worden, en in elk geval
moete dit gebeuren voordat het zaad gaat
geven. Waar veel onkruid staat, en dit moge
lijk is, spitten we de grond eenvoudig om.
Op lage terreinen moeten vooral greppels en
draineering goed functionneeren opdat het
water spoedig weg kan. Greppels en sloot-
kanten worden daarom nu nog eens schoon
gemaakt. Vrijgekomen land in onzen moes
tuin kan nog benut worden voor enkele late
groentensoorten. We kunnen nog veldsla
zaaien, welke dan in den winter of het vroege
voorjaar pas kan worden geoogst. Hetzelfde
geldt voor winterspinazie. Beide groenten-
soorten zaaien we liefst op een beschut hoekje
van onzen tuin. Bij zeer strenge vorst kun
nen we, zoo noodig, eenig rijs voor beschut
ting op het gezaaide leggen. Ook kunnen we
nog late andijvie uitplanten Deze zal buiten
wel niet meer tot vollen wasdom komen,
maar kan bij invallende koude, met een kluit,
-worden overgeplaatst in onze bakken, waar
ze onder een lichte bedekking nog door zul-
len groeien en lang goed te houden zijn. On
ze eerste sluitkoolsoorten worden reeds ge
oogst. We kappen geregeld de rijpste exem
plaren vóór deze gaan bersten Is er te veel
om direct te gebruiken dar. draaien we de
rijpe kool een slag om, zoodat een groot ge
deelte der fijne wortels afbreken. Hierdoor
wordt de groei aanmerkelijk gestremd en
dientengevolge spoedig bersten voorkomen.
We plukken nog steeds hoonen voor direct
gebruik en inmaak. Vooral snijboonen en in
zonderheid pronkboonen moet men op tijd
oogsten, daar deze spoedig stug worden. Van
de laat gelegde boonen beginnen we nu pas
te plukken. Wanneer we eenige ramen over
hebben kunnen we deze boven de laatst ge
legde stamboonen aanbrengen, het zetten der
vrucht zal er door worden bevordert, zoodat
de opbrengst gr.ooter wordt. Bovendien pluk
ken we dan veel mooiere boonen. Men kan
zoowel voor late als voor vroege oogst stam
boonen in bakken telenbij helder weer moet
dan veel worden gelucht, daar de bloesem en
de jonge vruchten gemakeklijk gaan rotten.
Ook moet men dan zeer voorzichtig zijn met
gieten.
A. G.
ner materiaal aan de markt is, doch daaraan
valt zeker thans niet te denken. Ook de kwes
tie autobus of tram, welk vraagstuk ook in
onze stad de gemoederen nog al eens in be
roering heeft gebracht is wel voldoende be
studeerd om vast te kunnen stellen, dat de
autobus in de binnenstad althans, niet voor
de tram in de plaats zal komen. Ons inziens
biedt de tram op het vaste spoor nog altijd
meer voordeelen ,ook van verkeersregelenden
aard, bij de plaatselijke gesteldheid dan het
vrije vervoermiddel autobus. En voegde de
heer van Putten hieraan toe de tijd is er
ook al niet naar om het vraagstuk van onder-
grondseh vervoer in studie te nemen. Een
sectietarief, waarbij de eenheidsprijs dus zou
komen te vervallen, acht ik ook in het huidig
stadium niet van belang. Het publiek zelf zal
hier moeten helpen door genoegen te nemen
met zekere inkrimpingen van den dienst, ter
wijl wij van onzen kant dan in de gelegen
heid zullen zijn op sommige posten te bespa
ren. Ook onder het personeel zal deze inkrim
ping zich doen gevoelen, hoewel er vooreerst
alleen sprake is van bezuiniging op het z.g.
reservepersoneel en dus niet op het vaste
corps. Dit beteekent dat een deel van het
trampersoneel weer terug zal moeten naar de
Gemeentelijke Reserve. Tot zoover de heer
van Putten.
De Amsterdammers behoeven zich dus be
treffende het trambedrijf geen hooge illusies
te vormen. Op volkomen gezond zakelijke wij
ze zal onze tramdirectie trachten het tekort
in de exploitatie te bestrijden, zoodat op den
duur een tramrit werkelijk 10 cent zal kosten
en er niet op eiken rit via de gemeentebelas
ting nog eens een navordering komt. En als
de politiek nu maar zich kan aanpassen aan
logisch beheer met opzijzetting van alle an
dere belangen en als het publiek, dat als
publiek nu eenmaal altijd klaagt, maar wil
inzien, dat ons trambedrijf zoo slecht nog
niet is, dan zijn uitvoerige debatten vrijwel
nutteloos en kunnen wij de exploitatie van de
tram gerust overlaten aan een alleszins daar
toe competente directie. Maar welken bedrijfs
vorm men ook zou willen kiezen, men be-
denke steeds, dat een trambedrijf door 45
Raadsleden zeker niet te leiden is.
Men moet toch wel lid van het „Corps"
zijn, om de ontgroeningsmethoden van deze
studentenorganisatie waarvan velen, naar ik
167. Op het rumoer van het stroomend water,
de verschrikte kreten van de jongens, komt
ijlings de suppoost, die in het aangrenzende
zaaltje was, toesnellen. Tante en de meisjes
met Marinus volgen verschrikt. O, o, wat een
bende. Wat een waterplassen. Wat een spar
telende visschen, d<e op den vloer niets weten
te beginnen
-— En wat zijn de suppoosten, die van ail®
kanten aankomen, boos. Oscar en Otto voel®0
zich ieder aan een oor gepakt en dan bekennen
ze snikkend, dat ze niets anders wildan, dan
die visschen uit hun gevangenschap redden.
Nu, dat grapje zal je vader duur te staan ko
men, zeggen de suppoosten-