DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Stervend Europa,
L
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten abat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
No.2ttO
Directeur: C. KRAK.
W OEÜ'SDA© 4- NOVEMBER 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
133e Jaargang.
Hit het JkidemetU
De heer Floris Vos (midd.st.) klaagde als
T>joqjeÜiksch Oveczicht
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE
NADERT!
Een adres aan alle parlementsleden
van alle landen.
Wat het Bureau Intern, de la Paix zegt.
tBuümtand
HEVIGE STORM BOVEN HET
KANAAL.
Driemastschoener op de kust
geworpen.
ONTPLOFFING IN ENGELSCHE
KOLENMIJN.
Negen mijnwerkers gewond.
TWEE POOLSCHE MIJNWERKERS
BEDOLVEN.
BRAND IN EEN CANADEESCH
ZIEKENHUIS
Zeven zieken verbrand.
PANIEK IN EEN ITALIAANSCHE
KERK.
Twee dooden en honderd
gewonden.
HEVIGE GEVECHTEN OP CORSICA.
HET POOLSCHE STANDGERECHT
IN WERKING.
HET BENDEWEZEN TE CHICAGO.
Vier duizend dollar gestolen.
Een groot wapendepot ontdekt.
DE MOEILIJKHEDEN IN KASHMIR.
VERPACHTING DER VERKEERS
ONDERNEMINGEN IN OOSTENRIJK?
GROOTE BRAND IN HET GEBOU
WENCOMPLEX DER LONDENSCHE
UNTVERUITEIT.
Vanavond tusschen
79 uur kaarten
aan de Leeszaal.
Speciaal loket.
GASONTPLOFFING BIJ PRAAG.
DRIE INTERNATIONALE BANDIETEN
TE ANTWERPEN GEARRESTEERD.
WORDT ER MEER GELEZEN?
De crisis heeft geen invloed
op den verkoop van boeken.
DUIZENDEN DIENSTBODEN
NOODIG.
In Noord- en Zuid-Engeland.
DOODENDE GASSEN IN MAAS
VALLEI.
Bericht sluiting fabriek tegen*
gesproken.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Den Haag, 3 Nov. 1931.
Alvorens de Kamer overging tot het alge
meen debat over de Rijksbegrooting 1932, is
ds. Faber, die in plaats van den heer Kleere-
koper (s.a.d.p.) verkozen is verklaard, op de
gebruikelijke wijze geïnstalleerd.
Het vuur der beraadslagingen werd ge
opend door den heer Albarda (s.d.a.p.), die
aan het wanbeleid der regeering toeschreef,
dat de crisis hier te lande zulk een scherp
karakter heeft gekregen. Zij heeft het kapita
listische stelsel door dik en dun de hand bo
ven het hoofd gehouden. Alleen door een ein
de te maken aan dat stelsel met zijn uitwas
sen kunnen we tot betere toestanden komen.
Want in het kapitaal schuilt alle kwaad en
spr. betoogde, dat het niet meer past in de
huidige maatschappij, dat de verdedigers er
van in de Mem. van Antw. vergeefsche moei
te doen het te verdedigen.
Het socialisme is geen uitsluitend men
schelijk uitdenksel, het is opgebouwd op het
historisch bestaande en zal overwinnen in
alle landen, hoe ook de maatschappelijke or
ganisatie moge zijn.
Spr. wees vervolgens op de stijgende werk
loosheid in dezen derden crisiswister, hier en
elders. Er wordt tegen gestreden met behulp
van de werkloosheidsverzekering, maar men
verlieze niet uit het oog, dat deze door de
arbeiders zelf is opgebouwd en dat in ernsti
ge omstandigheden de kracht dier verzeke
ring onvoldoende is. Maar blijkens het debat
bij de interpellatie-v. d. Tempel is gebleken,
dat regeering en kamermeerderheid daar
tegen niet met kracht willen optreden. Dat
men daartegenover denkt aan loonsverlaging
achtte de spr. een ergernis. Loonsverlaging
kan slechts bij uitzondering met medewer
king van de arbeiders plaats vinden. In ver
band hiermede kwam hij op tegen de salaris
verlaging, waartoe de regeering heeft beslo
ten, zonder dat het noodig was de Kamer er
in te kennen. Krachtig kwam hij daarbij op
tegen de verlaging van de Rijksuitkeering
aan de provincies en gemeenten.
De spr. erkende, dat de financieele toe
stand moeilijk is, doch Nederland staat er
beter voor den andere landen. Wel is het na
tionale inkomen sterk gedaald, doch dit her
stelt zich altijd spoedig en spr. is daarom
trent zeer optimistisch, zooals hij n bijzonder
heden uiteenzette. Hij verklaarde geen infla
tie mits slechts gezorgd wordt voor een slui
tende begrooting. Met de middelen tot dek
king van het geraamde tekort, welke de
regeering wil, kan spr. niet meegaan. Hij
zette dit nader uiteen, verklarende, dat hij
enkel kan nagaan met de vertraging van den
vlootbouw, de benzinebelasting en de bijdra
gen uit oudere saldi. Daarnaast wilde spr
beschikking over het saldi over 1929, veria
ging der defensie-uitgaven en invoering van
een crisisbelasting, als middelen tot dekking
van het tekort over 1932. Uitvoerig heeft dc
heer Albarda deze denkbeelden toegelicht, in
het bijzonder aandringend op inkrimping
van het contingent dienstplichtingen, stop
zetting van allen vlootbouw enz. De regee
ring moet z i. met een nieuwe defensiebe
groting komen, welke in Januari kan worden
behandeld. Ook moet gezorgd worden voor
het slagen der ontwapenngsconferentie te
Genève. Spr. stelde een motie op dit punt in
uitzicht. De door spr. gedachte crisisbelas
ting moet neer komen op een tijdelijke ver-
hoogng der Rijksinkomstenbelasting. De mo
gelijkheid hiervan zette spr. nader uiteen. De
staat zal in 1932 groote behoefte aan kapi
taal hebben, ook om de gemeente te helpen en
het bedrijfsleven te steunen, bouwcredieten te
verschaffen. De regeering kan dit krijgen,
desnoods door een gedwongen leening, wat
te verkiezen is boven de huidige dictatnur dei
banken.
Spr. deed ten slotte een vermanend woord
hooren niet blind te zijn voor de toenemende
verbittering hier te lande, welke in vele krin
gen tot uiting komt, niet in de laatste plaats
bij de arbeidende klasse.
Na zijn rede deelde de voorzitter mede, dat
de heer Albarda een motie had ingediend ten
gunste van inkrimping der militaire lasten
met 25 pet.
De heer Braat (plattel.) was de volgende
spreker, die voorspelde, dat men het volgend
jaar voor een tekort van 150 millioen zal ko
men te staan. Alles kwijnt en gaat zonder
regeeringssteun ten onder. We leven te hoog
en 't is onmogelijkop die wijze door te gaan Er
moet bezuinigd worden en geen benzinebelas
ting mag er komen. De bedrijven werden toch
al te zwaar belast. Spr. gaf in overweging
mr. A. Zimmermann om voorlichting te vra-
fen. Hij heeft te Weenen getoond, wat hij
an op t gebied van bezuinigen. Vooral op
het ambtenarendom kan bezuinigd worden.
Verder ried hij de uitvoering der sociale wet
ten, de posterijen, de telegrafie, enz. aan par
ticulieren over te dragen, de inkomsten van
het K'on. Huis, de ministerssalarissen, de
schadeloosstelling der Kamerleden te verla
gen, de pensioenen af te schaffen, enz. Ook
kwam hij op tegen de cumulatei van nonacti-
viteitstractementen enz. met de schadeloos
stelling van Kamerlid, alsmede tegen de
hooge salarissen in het algemeen.
volgende spr. over de hooge kosten van de
Staatszorg, o.a. van het lager-onderwijs. In-
tusschen vond hij de verhooging der invoer
rechten geen aanbevelenswaardig middel tot
verbetering. Verder verklaarde spr. zich tegen
schorsing of vertraging van de uitvoering
van het Zuiderzeeplan.
De voorzitter verdaagde hierop de verga
dering tot morgen, wel op een ongewoon
vroeg uur, even 4 uur, doch de Kamer was
leeggeloopen onder de vorige twee sprekers.
Het „Bureau International de la Pax",
dat te Genève gevestigd is en dat in
Nederland vertegenwoordigd wordt door
de „Nooit meer Oorlog Federatie", heeft
een adres samengesteld, dat in den loop
van deze maand aan alle parlements
leden van alle landen zal worden ge
zonden.
In dit adres wordt gewezen op de ge
varen der nog steeds toenemende bewa
peningen en aangedrongen wordt, om
daar krachtdadig tegen op te treden.
In het adres wordt o.m. verklaard, dat
de wedloop der bewapeningen een der
oorzaken van den wereldoorlog van 1914
is geweest. En dan zegt het adres verder:
Toen de vrede gekomen was, leefde
men een oogenblik in de hoop, dat, nu de
vrede gekocht was ten koste van twaalf
millioen menschenlevens, even zoovele
gewonden en verminkten en duizend
milliard goudfranken, voortaan de oor
log zou worden beschouwd als een geesel
en een misdaad, waarvan de verschrik
king alleen reeds een herhaling onmo
gelijk zou maken.
Dit was helaas een waanbeeld.
De wedloop naar den afgrond is weer
opnieuw begonnen en nu, terwijl de vol
ken zuchten onder het gewicht der be
lastingen en een crisis van ongekenden
omvang doormaken, onderhoudt Europa
een militair apparaat, dat nog verschrik
kelijker is dan dat van 1914, en dat bijna
het dubbele kost van hetgeen het er
toenmaals aan besteedde: 21 milliard
goudfranken in plaats van 11 milliard.
Dat kan niet blijven voortgaan.
Binnen enkele maanden zal de Ont
wapeningsconferentie te Genève bijeen
komen.
Indien zij niet tot een wezenlijke ver
mindering van het militaire apparaat en
van de uitgaven, die het vereischt, mocht
komen, zal de ontevredenheid der volken
zich in vele landen uiten in bewegingen,
die de maatschappelijke orde zeer in
gevaar dreigen te brengen en rampen
zullen teweeg brengen.
Hebben de leden der Parlementen bij
zulk een gebaar het recht, onverschillig
te blijven en aan hunne regeeringen de
verantwoordelijkheid over te laten van
wat er dan zal geschieden?
Het probleem, dat de menschheid
heeft op te lossen, gaat uit boven de be
langen der partijen; het gaat in werke
lijkheid om de vraag van leven of dood
d°- volken. Iedereen weet immers, dat
een nieuwe oorlog rampzalige gevolgen
mev zich brengen zal, dat hij Europa vól
kernen zal vernietigen en zonder twijfel
V'an onze beschaving beteekent.
Opdat dit niet geschiede, moet een po
ging gedaan worden, 1ie al hetgeen tot
nu toe beproefd is, overtreft.
Het is noodig, dat de openbare mee-
nnig van Uw land in beweging wordt ge
bracht en dat Uwe regeering een vastbe
sloten volkswil achter zich weet, waarop
zij steunen kan
Alleen bij een groote en algemeene
protestbeweging en een eisch tot wezen
lijke ontwapening, gesteld in naam van
de volken der verschillende landen der
wereld, zal het mogelijk zijn, dat de ont
wapeningsconferentie een afdoend re
sultaat bereikt.
Het is vooral noodig, van Uwe regee
ringen gedaan te krijgen, dat hare dele
gatie samengesteld zal worden uit per
soonlijkheden, die met den ernstigen wil
bezield zijn, een einde te maken aan de
voorbereiding van den oorlog, waai van
alle volken, die het Pact van Kellogg
hebben geteekend, hebben besloten ai-
Gij1 zijnde" vertrouwensmannen van
hen die U hebbengozen eni ie Let^
hunner gezinnen in uwe udu
Rew!f zijn overtuigd, dat Gij, evenals
L^,f«t ziit van de hooge zending,
dift' de Uwe U da. gij die .ui. weten
te vervullen.
Een hevige storm heeft gisteren boven
het Kanaal en de Engelsche Zuidelijke
kust gewoed. Een groot aantal schepen
moest in de dichtstbijzijnde havens een
toevlucht zoeken. Zelfs de grootste sche
pen ondervinden groote vertraging.
Cherslaande zeeën maken ieder verkeer
op de langs de kust voerende wegen on
mogelijk. Een Fransche driemastschoe
ner is door den storm op de kust van
Wales geworpen en tot een wrak gesla
gen. Het is gelukt de bemanning onder
groote moeilijkheden in veiligheid te
brengen. In de West. Merlands zijn de
rivieren met bijna 3 M. gestegen. Vele
huizen en straten staan onder water. In
de Zuidelijke graafschappen heeft het
spoorwegverkeer groote storingen onder
vonden.
Nader meldt men ons:
Groote Britannië en de omliggende
eilanden werden gister door een hevigen
storm geteisterd.
De Fransche driemaster „Saint Anne"
is bij Porthleven aan den grond geraakt
en geheel verloren gegaan. De beman
ning kon worden gered. J. A. Mollison,
de houder van het vliegrecord Australië-
Engeland is gisteren naar Lympne ge
vlogen, doch heeft zijn voorgenomen
vertrek naar Kaapstad uitgesteld.
De prins van Wales is per vliegtuig
naar Liverpool vertrokken, doch in ver
band met het slechte weer moest hij de
vlucht onderbreken. De reis werd per
trein voortgezet.
Bij een ontploffing ki de kolenmijn
„Rising Sun" te Wallsend-on-Tyne
werden gister negen mijnwerkers ge
wond, waarvan zes met ernstige brand
wonden naar het ziekenhuis moesten
worden overgebracht. De ontploffing had
plaats bij werkzaamheden met dynamiet
in den ondersten mijngang waar onge
veer 100 man aan het werk waren.
In den Giesche-mijn te Janow zijn twee
mijnwerkers door afbrokkelend gesteen
te bedolven. Ondanks snel ingrijpen
slaagde men er nog niet in hen te ber
gen, zoodat er weinig hoop meer bestaat
hvn leven te redden.
Dinsdag werd ten gevolge van een
hevigen brand een deel van het Ontairo
ziekenhuis te Penetanguishene verwoest.
Zeven ernstige zieken kwamen in de
vlammen om. Twee andere zieken ver-
keeren ten gevolge van de bekomen
brandwonder, in levensgevaar. Talrijke
patiënten der afdeelding voor geestes
zieken verzetten zich tegen de pogingen
der verplegers en der brandweerlieden
hen in veiligheid te brengen, zoodat
eenigen hunner niet konden worden ge
red, terwijl talrijke anderen met geweld
uit het brandende gebouw moesten wor
den verwijderd.
In de kerk van de H. Dominicus te
Palermo ontstond tijdens een gods
dienstoefening door onbekende oorzaak
een paniek. Eenige duizenden personen
drongen plotseling naar den uitgang,
waarbij vele personen onder den voet
werden geloopen. Een oude vrouw en
een kind werden gedood; dertig perso
nen werden ernstig, en zeventig werden
licht gewond.
Maandag heeft op Corsica, in de na
bijheid van Ajaccio een bloedige bot
sing plaats gehad tusschen de gendar
merie en een bende der beruchte Corsi-
caansche bandieten. Het was ter kennis
van de politie gekomen, dat de beruchte
bandietenleider Caviglioli zich in de na
bijheid van Vico ophield en zij zond
derhalve een officier en vijf manschap
pen om de bandieten te verrassen. Ca
viglioli had eenige weken geleden met
twee neven de gasten van verscheidene
hotels beroofd en een van zijn slachtof
fers gedood. De patrouille bevond zich
op korten afstand van Bologna, toen
plotseling van beide kanten van den
straatweg een 'waar trommelvuur los
brak. Twee politiebeambten werden op
slag gedood en de officier en een derde
man werden ernstig gewond. De beide
andere politiebeambten schoten op de
bandieten, waarbij Caviglioli gedood
werd. De overige bandieten namen, toen
zij zagen dat hun leider gedood was, de
vlucht
Het ter bestrijding van de vele roof
overvallen ingestelde standgerecht in
Polen is zijn werkzaamheden begonnen.
Maandag stonden te Thorn twee roo-
vers, Klamrzynski en Schuelke ge
naamd, terecht, die veertien dagen gele
den in Bromberg waren gearresteerd.
Zij hebben niet minder dan veertien
roofovervallen gepleegd, vier personen
gedood en vele personen gewond. Het
standgerecht veroordeelde den eersten
beklaagde vier maal en den tweeden
beklaagde driemaal tot den dood door
den strop. Een verzoek om gratie werd
door den Staatspresident afgewezen.
De vonnissen werden Dinsdagochtend
voltrokken.
De bevolking is door groote plakkaten
van de uitvoering van het vonnis op de
hoogte gebracht.
Een bende van acht man, gewapend
met een machinegeweer, heeft te Chica-
go twintig beambten en de aanwezige
cliënten van de Empire Trust and Sa-
vings Bank, gelegen in de zakenwijk, in
bedwang gehouden. Zij slaagden erin
zich meester te maken van vierduizend
dollar in cash en daarmee in een auto
mobiel te ontsnappen.
De politie te Chicago heeft bij een
raid op een gebouw, dat tot voor korten
tijd het hoofdkwartier van een bandie
tenbende in Chicago was, het grootste
geheime wapendepot sinds jaren ont
dekt. De politie heeft 64 revolvers,
eenige machinegeweren, bommen en
ander wapenmateriaal in beslag geno
men.
Uit Delhi wordt gemeld, dat troepen
worden gezonden naar den inboorlin-
genstaat Kashmir, teneinde aldaar de
orde te handhaven. Maharadja Sir Hari
Singh is van meening, dat de troepen
van den staat niet krachtig genoeg zijn
om den dreigenden toestand, ontstaan
door den opmarsch der Muzelmannen
uit den Pedsjab naar Kashmir, meester
te blijven.
112 personen zijn in den loop van de
vorige week bij het oversteken van de
grenzen gearresteerd. De Indische troe
pen kunnen niet worden gebruikt ten
gevolge van de communale moeilijkhe
den tusschen Hindoes en Moslim.
De „Telegram Zeitung" meldt uit
Weenen: Een groep plaatselijke officiee-
le persoonlijkheden, met minister Heinl
aan het hoofd, is op het punt, de Oosten-
rijksche verkeersmiddelen voorloopig te
vereenigen. Te dien einde zouden vóór
alles de autobusondernemingen met de
Bondsspoorwegen worden vereenigd,
zoomede met de Donau-Stoomscheep-
vaart maatschappij. De reeds 75-jarige
president van laatstgenoemde maat
schappij zou, volgens het blad, tot presi
dent der bondsspoorwegen worden be
noemd. De geheele onderneming zou dan
vervolgens door tusschenkomst der
Landerbanw, worden verpacht aan een
Fransch consortium. Dit consortium zou
zijn dat onder leiding der Fransche in-
dustrieelen Schneider-Greusot. Er zou
den te Parijs reeds onderhondelingen
zijn aangevangen door den directeur-
generaal der Bondsspoorwegen, See/ehl-
ner. Deze wordt hierbij gesteund aoor
Dr. Renner, die hierbij de bemi •deling
van Léon Blum zou hebben irn.""" lep-'n.
Bij een verder plan wordt voorzien in de
verr ;hting van den Oosten rij* *chen
in de stichting van een Oostenrijkcch
telefoondienst aan Frankrijk, zoomede
in de stichting van een Oostenriiksch
Hypotheekinstituut met Fransch kapi
taal.
Dinsdag werden het physische labora
torium en het chemische museum der
universiteit van Londen door een brand
grootendeels verwoest, waarbij de waar
devolle experim. «ele werkzaamhede
van den rector, den bekenden natuur
kund've John Irvine werden vernietigd
Het is de brandweer na urenlang blus-
schingswerk gelukt uitbreiding van den
brand tot het chemische laboratorium
waar groote hoeveelheden brandbare
chemicaliën lagen opgeslagen, te ver
hinderen. De schade zal ongeveer 200.000
gulden bedragen.
Vijf gewonden.
Door tot nu toe onopgehelderde oorzaak is
Dinsdagmiddag het lichtgas in „een pijplei
ding van een complex nieuwe huizen in de
voorstad Wrschowitz in brand geraakt. In
een omtrek van ongeveer 100 M. werden in
woonhuizen en in twee in de omgeving staan
de fabrieksgebouwen de ruiten verbrijzeld.
De menschen sloegen in de huizen tegen den
grond. Er zijn geen menschenlevens te be
treuren. Vijf personen werden gewond. Een
danseres van het Tsjechische Nationale
Theater, die met een lichte verkoudheid te bed
lag verkeerde nog in het grootste gevaar,
doch zij bleek slechts licht aan het hoofd te
zijn gewond. In alle zijstraten liggen glas
splinters. De straat is thans door de politie
afgezet. De schade wordt begroot op onge
veer een half millioen kronen.
De gerechterlijke dienst te Antwerpen heeft
drie internationale bandieten aangehouden,
n.1. de drie Duitschers Franz Urban, Joseph
Urbanisik en Jacob Wirtz alle die 28 jaren
oud, die een week geleden met geladen revol
vers een overval pleegden op een bank te
Aken.
Twee hunner werden in een hotel aange
houden. Men vond geladen revolvers onder
hun hoofdkussens.
De derde werd op straat gearresteerd.
Na den gepleegden overval waren de ban
dieten rechtstreeks per auto naar Antwerpen
gereden, voor welke rit zij 9O0 franken had
den betaald. Zij hebben al het te Aken ge
roofde geld verbrast.
Schrijvers en uitgevers in alle landen zul
len in hun werk zeer bemoedigd worden door
het jaarlijksche rapport van een der groote
Fransche publiciteitsbureaux, waarin wordt
verklaard, dat de economische wereldcrisis
de vraag naar boeken tijdschriften, dagbla
den niet heeft verminderd, maar dat deze
sterk is vermeerderd. Als verklaring voor
deze grootere belangstelling wordt gegeven,
dat boeken een der goedkoopste vormen van
amusement zijn iets, wat misschien voor
Frankrijk en enkele andere landen geldt,
maar toch zeker niet voor b.v. Engeland'
Duitschland of Amerika. Voorts wordt er op
gewezen, dat de kinderen, geboren na den
oorlog thans op den leeftijd zijn, dat zij naar
boeken verlangen, waardoor ook meer boeken
dan in de oorlogsjaren worden verkocht.
De werklooze vrouwen in Engeland zijn
fetroffen door een mededeeling in de „Daily
iail" van een hooggeplaatst ambtenaar in
liet ministerie van arbeid, nl. dat „indien er
thans 50.000 vrouwen en meisjes bereid
zol len zijn om een baantje als dienstbode te
aanvaarden in goede huizen en tegen be
hoorlijk loon, zij allemaal binnen twee dagen
in Noord-Engeland geplaatst zouden kunnen
worden
Een ambtenaar van het ministerie van
openbare gezondheid heeft hieraan toege
voegd dat precies hetzelfde in Zuid-Engeland
zou kunnen geschieden.
Afgewacht wordt nu hoe de vrouwen en
meisjes erop zullen reageeren.
Het heette naar het Hbld. aan de „Nation
Beige ontleende dat de chemische fabriek in
de Maasvallei, welker gassen zooveel slacht-
off® mankten, op 10 November krachtens
rechterlijke uitspraak zou worden gesloten
Thans meldt het B. T. A. uit Luik, dat het
bericht van de sluiting dezer fabriek, te Til-
eur en Engis gevestigd, wordt tegengespro-
ken. Alleen de ammoniak afdeeling der fa
briek zal, nu zij haar contingent voor den
landbouw geleverd heeft, tijdelijk worden
gesloten tot het volgende jaar.