Alkmaarsche Courant.
Het kostbare meesterstukje
JladioMeuuis
Jhiz<z£ecu&de&
JeuMelon
Honderd drie en dertigste Jaargang.
Katerdas; 21 November.
Brieven uit Berlijn
^mOOPFAHE.
DE INTERNATIONALE KOLONIALE
TENTOONSTELLING PARIJS 1931.
e
No. 275 1931.
Zondag 22 November.
Hilversum, 298 M. (8.15—12.— en 5.—
t- V.A.R.A., 6.-8.— V.P.R.O. en de A.V,
RO. van 12.—5— en 8.—12.— uur). 8.15
Gymnastiekles. 8.30 Esperanto-cursus door
J Lem. 8.55 Voetbalnieuws. 9.— Tuinbouw-
halfuurtje. 9.30 Concert door het V.A.R.A.-
orkest onder leiding van Hugo de proot en
het „Amsterdamsch Vocaal kwartet". 9.50
Voordracht door Martien Beversluis. 10.10
Vervolg concert. 10.50 Toespraak door G. J.
Zwertbroek. 11.1012.Vervolg concert.
12.Concert Omroeporkest o. 1. v. Nico
Treep. Het A.V.R.O.-Luistervinkenkoor Am
sterdam onder leiding van J. Hamel. 1
Filmpraatje door L. J. Jordaan. 1.30 Ver
volg concert. 2.Boekenhalfuurtje. 2.30 Het
Residentie-orkest o. 1. v. Dr. P. v. Anrooy.
Hé'ène Cals, sopraan. 4.Fragmenten uit
„Julius Caesar" van Shakespeare o. 1. v.
Kommer Kleyn. Spreker: Dr. G. Dudok. 4.45
5.— Vaz Dias. 5.-6.— Kinderuurtje. 6.—
Radio-Volksuniversiteit. 6.30 Gramofoonpl.
6.45 Kerkdienst uit het Geb. der Ver. v.
Vrijz. Herv. te Beverwijk. 8.Vaz Dias
8.1511.Gevarieerd programma. Kovacs
Lajos en zijn orkest. Irene de Noiret, zang.
Fritz Geiger en Elly Krasser (Schlagers),
De Comedian Harmonists en Julia de Gruy-
ter, voordracht. Ca. 9.30 Uit gebouw „Dili-
gentia" den Haag: The Comedian Harmo
nists". ca. 10.— Vervolg populair program
ma. 11.12.Gramofoonplaten.
Huizen, 1875 M. (8.309.30, 12.15 5.
en 7.45-11.— K.R.O., 9.30-12.15 en 5.-
7 45 N.C.R.V.) 8.30 Morgenwijding. 9.30
Orgelspel door J. C. Elbertsen. 9.50 Kerk
dienst vanuit het Geb. voor Chr. Belangen.
Hierna tot 12.15 Orgelspel door J. C. Elbert
sen en zang door Zangkoor o. 1 v. Elbertsen
12.15 Concert door het K R.O.-sextet. 1.30
Sociaal-Economische voordracht. 2.Lite
rair halfuurtje. 2.30—4.30 Concert door het
orkest o. 1. v. Mario Iseglio. 4.30 Ziekenhalf
uurtje. 5.Kerkdienst vanuit de Vrije
Evang. kerk te Leeuwarden. Na afloop tot
7 45 Orgelspel door H. Overdijk. 7.45
Sociaal-Economische voordracht. 8.15 Voet
baluitslagen. 8.1510.40 Concert door het
K.R.O.-orkest o. 1. v. J. Gerritsen. Met m. v.
G Hengeveld. piano. o.a. Symphonie Nr.
100 (Militaire), Havdn en pianoconcert van
Tschaikowsky. 10.40 Epiloog door het Klein
Koor o. 1. v. Jos H. Picckers.
Daventry, 1554 M. 10.5011.05 Berich
ten. 3.20 Bach-cantate. 4.05 Bijbellezen. 4.20
Concert Militair-orkest en solisten, o.a.
Noorsche Rhapsodie, Lalo. 5.50 Concert
Isobel Baillie, sopraan. 6.206.40 Kinder
uurtje. 8.20 Kerkdienst. 9.05 Liefdadigheids-
oproep. 9.10 Berichten 9.25 Concert. B. B.
C.-Theaterorkest en solisten, tenor en bas,
o a. Wolga-lied en Petite Suite, Chaminade.
10 50 Epiloog.
Parijs „Radio-Paris"1725 M. 8.05, 12.50,
1.20, 2.20 en 4.20 Gramofoonplaten. 5.20
Orkestconcert. 8.20 Vroolijk halfuurtje. 9.05
Orkestconcert m. m. v. solisten.
Langenberg, 473 M. 6.20 Orkestconcert.
7 20—7.50 Gramofoonplaten. 10.50 Bach-
cantate. 3.50—5.29 Concert. Zangkwartet en
Instrumentalisten. 7.20 Zie Zeesen. 7.35
Concert „Zum Totensonntag'Koor, orkest
en solisten. O.a. Duitsch Requiem van
Brahms
Kalundborg, 1153 M. 11.2012.20 Orkest-
concert. 1.201.50 Gramofoonplaten. 2.45
4.20 Orkest- en solistenconcert. 7.20 Come-
die „Familie Hansen". 7 358.50 Orkest
concert o. 1. v. Reesen. 8.50 Quatre-mains
door F. Jensen: O. Peters. Variaiions, op. 35,
JJchubert. 9.2010.20 Russische balletmu
ziek. Omroeporkest. O.a. uit „Casse noisette",
Tschaikowskv. 10.2011.50 Dansmuziek.
Brussel, 508 en 338 M. 503 M.: 5.20 Or
kestconcert. 6.20 Dansmuziek. 8.20 Uitz. van
„Wezin-Wezene" in 1 bedrijf van J. Bury.
9.20 Concert Omroeporkest O.a. Symphonie
in C, Malengreau. 338 M.: 5.20 Orkestcon
cert. 6.20 Gramofoonplaten. 8.20 Vroolijke
Leuvensche Studer'enavond. 9 20 Concert in
Oud-België o. 1. v. M. Alexys.
Rome, 441 M. 3.20 Gevarieerd orkestcon
cert en tooneeluitzending, o.a. Kwintet in f-
moll, op. 34 voor piano, 2 violen, viola en
cello, Brahms.
Zeesen, 1635 M. 7.20 Toespraak door den
Rijkskanselier dr. Bruening. Hierna 5de
Symphonie Bruckner. 8.50 „Gross ist der
Tod" v. Hermatin Kasack. 9.50 Berichten.
Maandag 23 November.
Hilversum, 298 M. (Algemeen programma
te verzorgen door de A.V.R.O.) 8—10—
Gramofoonplaten. 10.Morgenwijding.
10.15 Gramofoonplaten. 10.30—11.Cau
serie over St. Nicolaas surprises. 11.12.
Orgelconcert door P. van Egmond. Arthur
Stadler, zang. 12.2.Concert Omroep
orkest onder leiding van N. Treep. 2.2.30
Causserie over Oliestoken voor centrale-ver
warming. 3.Gramofoonplaten. 3 304.30
Aansluiting Hotel Centraal, den Haag. Po
pulair concert. 4.30 Kinderuur door W. Hun-
sche. 5.30—7.Kovacs Laojs en zijn orkest,
Bob Scholte, refreinzang. John Rutter, Songs
at the piano. 7.Boekenhalfuurtje. 7.30
Ho'landsch vocaal-kwartet, J. Vincent, L. v.
Tulder, S. Luger en W. Ravelli. 7.50 Gramo
foonplaten. 8.20—8.45 Vervolg vo-aal kwar
tet. 8.4510.Concert door het Omroep
orkest o. 1. v A- v. Raalte. 10.Vaz Dias.
10,10—11— Uit het Concertgebouw te Am
sterdam: Vocaal concert, Politiemannenkoor
„Euterpe", Amsterdam. Politiemannenkoor
Utrecht; Mannenzangvereeniging „Herman
dad", Rotterdam en het 's-Gravenhaagsc'n
Po'itiemannenkoor „Entre nous'11.12.
Gramofoonplaten.
Huizen, 1875 M. (Uitsluitend N.C.V.R
8— Schriftlezing. 8.15—9.45 Gramofoonpl
10.30 Ziekendienst. 11— Chr. lectuur door
mej. Doyen. 11.30—12.30 Gramofoonplaten.
12.30—1.45 Orgelconcert d^or Jen Zwart.
1 45 Gramofoonplaten. 2.— Causerie over ds
Zuiderzee (voor scholen). 2.353.45 Gra
mofoonplaten. 4.Ziekenuur. 5.Concert,
sopraan, altmezzo, viool en piano. 6.30 Ver
teluur voor jongeren. 7.Enge'sche les.
7.45 Ned. Chr. "Persbureau. 8.10.Con
cert N.C.R.V.-symphonie-orkest o. 1. v. F
Schuurman. O.a. 5de Symphonie van Schu-
bert. 9.9.30 Causerie over Binnenhuis
kunst. Na afloop Vaz Dias en tot 11.30 Gra
mofoonplaten
Daventry, 1554 M. 10.35 Morgenijwding.
11.05 Causerie. 12.20 Licht concert. Trio en
mezzo. 1.20 Licht orkestconcert. 2.45 Voor de
scholen. 4.05 Sonatenconcert door F. Bendit,
viool en D. Fraser, piano. 4.35 Moschetto en
zijn orkest. 5.35 Kinderuur. 6.20 Ber. 6.50
Moderne viool- en pianosonates. 7.10, 7.30
en 7.50 Lezing. 8.20 Opera „The Bohemian
Girl" van Balfe. Licht orkest en koor onder
leiding van Lewis. 9.209.35 Ber. 9.40
Causerie over „Oorlog of Vrede".- 10.10 Ka
mermuziek. Kwartet in D, Mozart en kwar
tet in Bes, Beethoven. 11.2012.20 Dans
muziek. Ambrose's Blue Lyres.
Parijs „Radio-Paris"1725 M. 8.05, 12.50
en 1.25 Gramofoonplaten. 8.20 Radio-tooneel
„A quoi rêvent les jeunes Filles" comedie
van A. de Musset. „De Vrek" van Molière.
Langenberg, 473 M. 6.257.20 en 8.50
9.05 Gramofoonpl. 12.251.50 Orkestcon
eert. 4.205.20 Orkestconcert. 7.208.15
Concert o.a. Ouvert. Anakreon, Cherubini.
8.20 Karl Michael Bellman (De Zweedsche
Nachtegaal), Ulla Winblad, muzikaal stille
ven van E. Duis. 9.25—10.50 Tziganemuziek
uit Boedapest. 10.50—11.20 Jazzmuziek.
Brussel, 508 en 338 M. 508 M.: 5.20
Gramofoonpl. 6.50 Dito. 8.20 Kwartetcon
cert. o.a. kwartet van Honegger. 9.30 Fan
tastisch uurtje, zang en dans. 338 M.: 5.20
Sonatenconcert, viool en piano. 5.50 Gramo
foonplaten. 6.50 Sheherazade, Rimsky-Kor-
sakow. 8.20 Concert, o.a. „Die Meistersinger
von Nurnberg", Wagner.
Kalundborg, 1153 M. 11.20--1.20 Orkest-
concert. 2.50—4.50 Orkestconcert o. I. v. Ry
dahl. 7.208.20 Orkestconcert, werken van
Joh. Strausz. 8.459.05 Vocaal kwartet con
cert. 9.2010.20 Orkestconcert, oa. Suite
Le Tombeau de Couperin, Ravel.
Rome, 441 M. 8.20 Gevarieerd orkestcon
cert.
Zeesen, 1635 M. 7.20 Populair concert
8— „König Richard III" van W. Shakes
peare, muziek van W. Goehr. 9.20 Ber. en
hierna tot 10.50 Tziganemuziek uit Boeda
pest. 10.5011.50 Dansmuziek.
Uit het Engelsch door mej. C. M. G. de W
15)
Nichtje, ga jij maar naar bed, zei hij op
strengen toon, en je moet leeren je niet met een
anders zaken te bemoeien, of het zal je berou
wen.
Julie toonde niet den minsten lust om dit be
vel op te volgen; maar oom Si schuifelde naar
de deur en zette die wijd open. Geen woord
meer, meisje. Er was iets dreigends in zijn
stem.
Nog even aarzelde Julie. Zij had het schil
derijtje cadeau gekregen en zij had dus het
recht er aanspraak op te maken. Maar het
meisje was bang voor de gevolgen. De openba-
jmg van de waarheid lag haar op de punt van
^ar,en toch scheen een geheimzinnige
Wille i!ar weerhouden. Zij had hulp van
laasTz1 Unnen verwachten, maar die was he-
»e ziin°°"2eer vervuH van de begeerte in staat
Ceen nn!',\ermoeden te bevestigen, dat hij er
-»
,uden .naar De stem ven den
Er latf een een w°esten klank. Of
Jesproken drTéeml™ beteekenis in dat °nuU*
Bert!eezoo0th a' 'fP op naar ^aar zolderka-
ingehouden" '7 ""f1?
uithieedde M
Onze Tweede November-opgave.
Een bijzondere vermenigvuldiging.
an verschillende zijden ontvingen
wij betuigingen van ingenomenheid
met deze lang niet gemakkelijke puzzle.
Elke week brengt nieuwe oplossers op
onze lijst, wat er op wijst dat de animo
voor deze rubriek steeds grooter wordt.
_De_vermenigvuldiging, die velen heel
wat hoofdbreken heeft gekost, was de
volgende:
27476
32478
219808
1923320
10990400
54952000
824280000
892365528
Onze Nieuwe Opgave. (No. 3 der No-
vember-serie).
Welke beroepen?
Hieronder geven wij de namen van
zes ingezetenen eener groote stad. De be
roepen, die zij uitoefenen, kunnen sa
mengesteld worden uit de letters der
namen. Voorbeeld R. I. Scheld, beroep-
schilder.
1. O. L. Goedriet beroep?
2. B. B. Keirendo beroep?
3. R. T. Steenuipeerraaf beroep?
4. Ben Drukeracti beroep?
5 P. O. Lorespot beroep?
6. T. O. C. Rurloen beroep?
Welke zijn de beroepen?
Oplossingen liefst zoo vroegtijdig mo
ge! ijk, doch uiterlijk tot Vrijdag 27 Nov.
12 uur aan den Puzzle Redacteur van de
Alkmaarsche Courant.
(Van onzen correspondent).
Het heeft vandaag gesneeuwd! Eind Oc-
tober! Sinds eenige dagen daalt de thermo
meter reeds eiken nacht beneden het nulpunt,
en in Beieren moet zelfs al voeten hoog de'
sneeuw zijn blijven liggen.
De zomer heeft er als herfst uitgezien en
de herfst lijkt op winter. Wat bewijst, dat
niet alleen bij de staatslieden, de bankdirec
teuren en de politici het een en ander niet in
orde is, maar dat ook de natuur niet meer in
alle opzichten kerngezond schijnt te zijn.
We zullen er ons niet over opwinden Al is
het eenigszins verontrustend, dat denkbeeld,
dat wellicht een strenge winter op komst is
van wege de millioenen menschen, die
werkloos zijn en niet weten, hoe ze aan eten
en stookmateriaal moeten komen.
Voorloopig staan we voor het feit, dat het
in Berlijn bitter koud is geworden. We heb
ben nu eenmaal een droog, maar zeer koel
klimaat. Dat merk je altijd weer, als je even
in het Ruhrgebied, in 't Rijnland of in Hol
land geweest bent en dan met den nachttrein
naar hier terugkeert. De eerste stap buiten
den slaapwagen overtuigt je, dat de hoofd
stad van het Rijk een Siberië is in vergelij
king met het westen. Maar gelukkig ont
breekt ons hier de eindelooze regen, die het
zeeklimaat in sommige maanden van het
jaar zoo ongenietbaar maakt.
Koude is, voor hen, die zich nog een be
hoorlijk gestookt huis kunnen verorloven.
in Berlijn zoo erg niet. De Berlijnsche koude
hoort bij concert en theater, bal en film,
kroegengezelligheid en intieme huiselijkheid.
Maar ach, hoe ziet het er dezen winter
met dit alles uit
Ik betrap er me op, dat mijn Berlijnsche
brieven den laatsten tijd wat somber van in
houd zijn. Wellicht niet al te aanlokkelijk
voor lezers, dié in het vaderland zelf dik in
de crisis-zorgen zitten. Maar, lieve men
schen, wat moet ik doen? Moet ik er omhéén
gaan jokken en van vroolijke dingen vertel
len, die hier niet te vinden zijn? Waar is in
Duitschland op het oogenblik dan eigenlijk
nog vroolijkheid? Onder de jeugd? Natuur
lijk. Jonge menschen worden niet gauw moe
deloos. Bij het uitgaan van lagere en mid
delbare scholen hoor je lachen en gieren....
Zoolang het duurt. Hoe dichter bij huis, hoe
stiller de lachjes. En hebben de Duitsche kin
deren eenmaal de huisdeur achter zich toege
trokken, dan omvat ze de atmosfeer van zor
gen en jeremiades, waarvan op het oogen-
doet hoesten bedaren
maakt het slijm los 1
PRIJS fL Q) FLACON
^aog He* oordeel von uw dokl
^^ENrtN Fe B.MEINDERSMA
OEN HAAG
kaars voelde zij zich heel ongelukkig. Die oom
i had niet alleen iets onaangenaams om niet te
zeggen iets boosaardigs, maar zijn dreigende
toon boezemde haar angst in.
Wat was er eigenlijk om bang voor te zijn?
toen ze de kaars uitblies en in het smalle, har-
e e mej bulten stapte, was dit een vraag-
s u at zij zich zelve met haar beangst gewe
en voorlegde. Maar het was moeilijk daar
an woord op te vinden. Een ding begreep ze
na at zij haar gebed had uitgesproken, en ze
a ook voor oom Si gebeden, één ding be
greep ze: misschien was de oorzaak van alles
Cc gebrek aan waarheidsliefde van den ouden
™^n' Terwijl hij het schilderstukje in de hand
had en met de microscoop bekeek, had zij het
gevoel of er een duiveltje uit hem keek. Ze had
één oogenblik het levend beeld van het afgods
beeld meenen te zien. En Julie was vast over
tuigd dat dit hem ingefluisterd had, zich, het
mocht kosten wat het wilde, van den schat
meester te maken.
Maar tevens was zij niet goed op de hoogte
van hetgeen eigenlijk op het spel stond. Het
kon wezen, dat het stukje heel veel waarde had,
maar het kon ook best wezen van niet. Want
Willem, hoe knap hij ook mocht wezen in som
mige opzichten, was een dwaas, en haar oom
was hem verre de baas in slimheid.
Zoo lag ze langen tijd na te denken in haar
harde bed. Met een steeds toenemende opge
wondenheid luisterd zij met gespannen aan
dacht. Willem's voetstappen moesten toch
vroeg of laat op de trap (zonder looper) ge
hoord worden, maar voor een met ongeduld
wachtend mensch leek het een eeuwigheid voor
zij iets hoorde.
Ten langen leste drong het lang verwachte
geluid tot haar ooren door. De deur van de
aangrenzende kamer werd heel zachtjes dicht
gedaan. Wat was er gebeurd? Was het stukje
nog in zijn bezit? Den heelen nacht in bed lig
gen met die onbeantwoorde vraag, was meer
dan zij verdragen kon. Plotseling wipte zij haar
bed uit, deed een langen mantel over haar
nachtjapon aan, schoof in een paar pantoffels,
en klopte aan Willem's deur. De deur werd
dadelijk open gedaan.
Wat is dat? Juffrouw Julie! Er klonk ver
bazing in zijn stem. Is u ziek?
Het schilderijtje? zei Julie fluisterend op
dat oom Si het niet hooren kon. U heeft het
toch niet beneden gelaten hoop ik?
Glimlachend keerde Willem zich half om en
wees op een tafeltje midden in de kamer, waar
zijn schat op lag en een klein stukje kaars er
naast.
Door een diepen zucht gaf Julie aan haar ge
voel van verlichting uiting. Toe geef mij het
mee. Ik zal het in mijn koffer sluiten voor de
veiligheid.
Hij glimlachte om haar opgewondenheid en
zei dat het daar heel veilig lag. Daarenboven
moest hij er nog een week aan werken om de
laatste hand te leggen aan het voorzichtige
schoonmaken.
Julie, die een heel nette opvoeding had geno
ten en dientengevolge de kamer eigenlijk niet
durfde binnengaan, stond op den drempel, en
keek van daar of het stukje niet al schoon ge
noeg was, maar Willem wou daar niets van
hooren. Er waren nog kleinigheden aan te
doen, die voor den echten kunstminnaar van
het hoogste belang waren.
Nu goed, maar dan moet ge beloven,
fluisterde Julie eindelijk, dat ge er buitenge
woon goed op zult passen. U mag het geen
enkel ooéenblik uit het oog verliezers-
blik vrij wel elk Duitsch gezin oververza
digd is.
Om nog werkelijk jolige kinderscharen en
vroolijke jongemenschen te vinden, moet
men naar de sportterreinen gaan. In de zo
mermaanden dan natuurlijk. Wintersport is
duur, eischt lange reizen en is voor de mees
ten niet weggelegd. Bals worden met den
dag zeldzamer. Het is zéér de vraag, wat er
dezen winter van het balseizoen zal terecht
komen! En toch wil de jeugd dansen en aan
wat anders dan crisis en ineenstorting, we
reldrevolutie, dictatuur of klassenstrijd den
ken. Ze is op school en thuis al voor proble
men genoeg gesteld.
Zal ze kunnen dansen, dit jaar?
Ook dat is een probleem.
Er zijn in Duitschland twee richtingen. De
eene is heel serieus-puriteinsch. Niet uit reli
gieus, maar uit algemeen-menschelijk oog
ount. Die zegt: Duitschland is arm, de tijden
zijn ernstig; het buitenland, onze schulde
naar, let scherp op ons. Vijf millioen men
schen zijn in ons vaderland werkloos, straks
zullen het er wellicht zeven millioen zijn. Er
wordt vreeseliik gebrek geleden. Past het
ons nu, in feestelijke zalen bijeen te komen en
bij Jazz-muziek een dansje te ondernemen?
Die zoo dénken, willen van bals niets weten
en smijten uitnoodigingen daartoe veront
waardigd in de prullemand.
Ook de ministers en andere hoogwaardig
heidsbekleeders in Berlijn zijn dit jaar nau
welijks meer naar bals te krijgen. Terwijl ze
tot vsor enkele jaren tientallen malen ook op
balfeesten van allesbehalve officieele betee
kenis te vinden waren. Wat men hun, na
tuurlijk in kringen der politieke tegenstan
ders, nog al eens kwalijk genomen had
Vooral de communistische bladen hadden er
ten venijnig genoegen in, socialistische mi
nisters in rok met een glas champagne vóór
zich, te laten photografeeren en die kiekjes
dan in hun blad met hoonende commentaren
over de „brassende vertegenwoordigers van
de arbeidersklasse" af te drukken. Waarop
de socialistische organen dan pleegden te
antwoorden met photo's van feesten op de
Russische ambassade, waar de champagne
en de caviaar nog in heel andere hoeveelhe
den voorradig schijnt te zijn. Nu zijn de mi
nisters in het andere uiterste vervallen en
blijven weg bij stemmige feestelijkheden
waar hun aanwezigheid steeds als onvermij
delijke hoffelijkheid werd beschouwd. En
daarover ergeren zich natuurlijk in de eerste
plaats de menschen, die de... tweede richting
zijn toegedaan.
Die tweede richting oordeelt geheel an
ders dan die der puriteinen!
Ook hier ziet men in, dat het tegenwoor
dig niet de tijd voor luidruchtige feesten is
Maar men behoeft niet van het paleis in het
klooster te gaan. Er kan ook waardig en
stemmig gefeest en zelfs gedanst worden!
Hoe somberder de tijden, hoe noodiger een
verzètje! En wat zouden de modistes, de
schoenenleveranciers, de kellners, de zaalver
huurders en zooveel andere categorieën van
nuttige menschen moeten beginnen als in een
wereldstad als Berlijn alle bals afgecom-
mandeerd wordenMen verhoogt slechts het
aantal werkloozen en de algemeene misère!
Dus: dansen!
Er zal ook gedanst worden. De vereeni
ging der Buitenlandsche Pers begint al op 7
November, de filmmenschen volgen een week
later. De Berlijnsche Pers geeft haar „Pres-
seball", dat ik op deze plaats a! eens uitvoe
rig beschreven heb, op den laatsten Zater-
dag van Januari. (En wellicht zullen ook
dan weer de noodige Nederlanders voor deze
gelegenheid uit het vaderland overkomen,
met den „stamgast" Prins Hendrik aan het
hoofd?) Maar of de balgasten in voldoen
den getale ter beschikking zullen zijn, is de
bange vraag, die op het oogenblik door tal
van vereenigingen gesteld wordt! Ditmaal
zal de proef op de som genomen kunnen
worden, of het uitgaande Berlijn inderdaad
arm geworden is, dan wel of er toch nog dui
zenden families hier rondloopen, die bij zul
ke gelegenheden op een paar lapjes van hon
derd niet behoeven te staren. Veel Berlijn
sche weelde is na den oorlog schijnweelde
gebleken. Men ziet hier heel wat prachtige
villa's, welker bewoners nauwelijks meer te
eten hebben, bewoners, wier luxe-auto's nog
niet betaald zijn en waarschijnlijk door hen
nooit vil afbetaald zullen worden.
Mannen als de Barmat's, Kutisker, de La
husen's, de Sklarek's, Jacob Goldschmidt,
Katzenellenbogen en daarmede zijn te
vens de meest actueele handels- en bank
schandalen aangeduid hebben, bij alle
vertoon van weelde, op mijnen geleefd en wis
ten, dat ze elk oogenblik in de lucht konden
springen. Nu zitten ze >n hechtenis, of op de
bankjes der beklaagden in schandaalproces
sen van sprookjesachtige lengte en verwikke-
Willem aarzelde of hij die belofte wel zou af
leggen. Want zijn baas moest het stukje aan
een vriend laten zien, een feit dat den argwaan
van Julie des te meer opwekte. Maar zij was
zoo verstandig die vrees niet onder woorden te
brengen. Alleen herinnerde zij hem er aan,
dat het stukje immers aan haar toebehoorde en
dat zij een ding van zooveel waarde aan nie
mand zou durven toevertrouwen.
Maar ik zou mijn leven aan mijnheer
Gedge toevertrouwen, zei hij zacht.
Julie had wel lust hem een klap om zijn
ooren te geven voor zulk een naïviteit, dat
toonde zij duidelijk. In sommige opzichten was
die jongen bepaald te onschuldig.
Opeens zei ze hem kortaf goedennacht en
deed gauw de deur dicht. Maar het was lang
nadat de kerkklok twee uur had geslagen dat
zij insliep.
HOOFDSTUK XII.
De volgende dag was een Zaterdag en daar
de winkel om één uur gesloten werd, maakte
Julie zich klaar om haar belofte te vervullen en
met Willem mee te gaan naar zijn „schatka
mer Er was daarvoor zekere krijgslist noodig.
Nadat zij de boel afgewasschen had, trok zij
haar uitgaansjapon aan. Maar toen zij beneden
kwam, vroeg Oom Si, die levendig belang stelde
in alles wat zij deed, wat er nu aan de hand
was.
Ik ga uit om eens naar een hoed te kijken!
was het antwoord.
Oom Si vond dat iets ongehoords. En dan
volgt er zeker op dat je een hoed gaat koopen.
Julie erkende, dat dit best mogelijk was.
Je hebt er al een, niet waar? Daarenboven
zullen de winkels toch niet open zijn.
lig. En het wachten is slechts op de volgen
den, die nu nog het hoogste woord hebben.
Maar zoover behoeft men niet eens te
gaan!
De middenstand is kapot, de beschaafde
families, die vroeger veel geld hadden, „bij
ten op 'n houtje" en zitten in hun weelderige
woningen, die ze niet meer betalen en even
min onder verhuren kunnen, zonder voldoen
de eten en brandstof. Ook die menschen zijn
niet meer op bal feesten te vinden.
Slechts de diplomaten, de rijke buiten
landsche handelslui, de „Schieber" en enkele
andere bevoorrechte groepen hebben nog
geld en geven het uit; de Joodsche kringen,
ofschoon ook die zware verliezen geleden
hebben (Joodsche bedelaars heb ik echter
nergens kunnen ontdekken!) als gewoonlijk
in de eerste plaats.
Onder zulke omstandigheden begint de
„season".
En intusschen regent en sneeuwt het, van
je welste, en de menschen, die vaak onvol
doende gegeten hebben, zitten te rillen in de
voorstadtreinen, de omnibussen, de onder-
grondsche spoorwagens en de dreunende
tramkolossen. Een overprikkeld, overwerkt,
door zorgen gekweld geslacht spoedt zich
naar kantoren en werkplaatsen en heeft nau
welijks tijd meer, aan een verzetje te denken.
De periode, die we hier tegenwoordig door
maken is niet fraai meer.
Mag ik dat niet vertellen? Is dit alles te
somber?
Het is de waarheid.
Ware daar niet de wetenschap, dat het
zóó niet blijven kan ,dat de zon weliswaar
achter de wolken is, maar daar schijnt en ten
slotte weer zal dóórbreken, het ware op den
duur te moeilijk om geduldig te dragen. Ook
voor den toeschouwer-van-buitan.
Zouden we een dansje wagen? Ondanks
alles?
Are we downhearted?
Never!
ROLAND.
De belangstelling bij het sterfbed.
Het groote werk van Lyautey is aan het
einde gekomen; nog slechts luttele uren en
de poorten van de tentoonstelling zullen zich
voor goed sluiten. En als wilde ieder, die
daartoe in de gelegenheid is, nog afscheid
nemen, stroomde het publiek gedurende de
laatste dagen naar Vincennes als ware het de
openingsdag.
In de ochtenduren van Vrijdag j.1., toen de
mist als een dicht gordij n over Parijs hing,
als waren we aan den Theemsoever, was het
een triest gezicht. Het uitgestrekte terrein
lag als vergeten, de vele Oostersche gebouwen
werden niet meer door het dichte bladerdak
van het bosch voor elkaar verborgen en door
de warreling van kale takken vas het winter
woud rees de roode plompe vorm van het ge
bouw van Fransch Oost Afrika op, terwijl
iets verder de sierlijke minarets van Angkhor
Vath ten hemel wezen. En de misère van een
langzaam stervende tentoonstelling was niet
meer voor het oog te verbergen.
Iets later kwamen enkele belangstellenden
opdagen, die als veriatenen eenzaam over
het terrein doolden. Het waren meest oudjes,
die zich warm ingepakt hadden, die hun be
zoek voor de laatste dagen hadden bewaard
om niet door de menschenmassa te worden
verdrongen. Menschjes die er langen tijd over
zullen naspreken, die met kleine, open mum
melmondjes in bewondering opstaarden naar
de huizenhooge trap van den beroemden tem
pel, die in ons Hollandsch paviljoen vitrine
na vitrine bestudeerden en met een zekeren
eerbied in de stem hardop de bordjes lazen:
„Collection Sa Majesté La Reine des Pays
Bas En tegen lunchtijd zag ik ze op bankjes
rusten, waar de provisiezak werd uitgepakt
en ze hun brokken brood en harde eitjes ver
orberden.
Voor de laatste maal heb ik nog eens over
het uitgestrekte terrein gedwaald, heb ik sog-
maals bewonderend opgezien naar de enorme
gebouwen, die in het Bosch *van Vincennes
werden opgetrokken voor de zoo vlug verstre-
ken zes maanden, die de tentoonstelling
duurde. En hier en daar zag ik grof verval,
dat bewees, dat plannen voor een heropening
in 1932 wilde fantasie waren geweest, die
schatten zou hebben gekost. Voor de laatste
maal heb ik nog eens 5 francs geofferd aan
het treintje, dat u voor dat geld een volledig
overzicht van de tentoonstelling belooft en u
kilometers en kilometers schutting laat zien,
het treintje dat, als een hond, niet van een
schutting schijnt te kunnen worden wegge
jaagd. Voor de laatste maal heb ik een franc
geofferd aan den veerman, die u over het
De mooie winkels zouden misschien niet open
zijn, stemde Julie toe. Maar ze zocht ook niet
een mooien hoed. Ze had er een noodig voor
iederen dag; maar die hoed was maar een voor
wendsel. Zij had geen plan een hoed te koopen,
ze wou dien ouden vent alleen maar wat zand
in de oogen strooien. Had hij begrepen, dat zij
met Willem naar het schilderijenmuseum ging,
dan zou hij er wel een stokje voor gestoken
hebben.
Om echter haar geweten gerust te stellen en
niet in de oogen der menschen voor een leuge
naarster aangezien te worden, ging Julie naar
de winkelstraten, waar ze voor een hoedenwin
kel bleef staan en met aandacht de hoeden
voor de winkelramen bekeek. En toen het drie
uur sloeg, liep ze volgens afspraak Willem te-
gemoet en ontmoette hem weldra op den hoek
van het plein.
Het was een prachtige Septembermiddag. En
voor Julie was het een heerlijk, maar kort
oogenblik van vrijheid. Zij had Willem nog
nooit gezien buiten den winkel en toen zij hem
daar bij het postkantoor zag staan, was zij be
paald getroffen door zijn uiterlijk. Hij was
lang en slank en had een goede houding, was
goed gekleed, een donker blauw pak en een
heel eigenaardig gestrikte das; Julie vond be
paald dat hij er interessant uit zag. Ze was er
eenigszins trotsch op met hem in gezelschap
gezien te worden. Want het was niet te ont
kennen: de jonge man had een knap voorko
men. Hij stond daar met zijn opgerichte ge
stalte, vlug, met een glimlach op de lippen en
dien geheimzinnig bekoorlijken blik, die hem
ten minste in het oog van die eene verre verhief
boven de meeste menschen.
(Wordt vervolgd).
