snr nooit beweerd, het zal er hier en
??T7ames overhandigde mevr. Mar-
chfdaarna de vergadering tot
Zondagvoormiddag 10 uur.
Tweededag.
r de hervatting van de algemeene
Sering werd, nu reeds voor de
v.e ?e maal, een wijdingsstonde gehou-
ll°n Dezen keer ging vóór ds. Spaarga-
den',iU Midsland. De bijeenkomst werd
Jr een groot aantal partijgenooten
nm hadf elf in plaats van om 10 uur
#.erd de algemeene vergadering voort-
voorzitter gaf na de heropening
het woord aan den heer Z a n dI s t r a^i
S„«k, Jie iYm
dem. jongerenbon Bond vroeg
v»"oprkhü'p 5a„ nieuwe .«le.iingen
in vele plaatsen. bestuursverkiezing.
daeelijksch bestuur
Tot leden van het dag mr Qud te
werden gekozen de g^ngenberg te
Den Haag en mr. J» hoofdbestuur
Haarlem; tot v ter te Leeuwarden
enM^ndidaaTs.emng ver-
kl"ald' „hP en financieele crisis.
De economische oud hield een
De Bondssecretam and onderwerp.
inleiding over bov dat hij precies
Hij herin berde alg verg te Hen_
een jaar Be,ed®^oken over hetzelfde on-
gclo heeft gesp dat we in opgaande
de-werp- De ji(jéi gebleken, de econo-
lijn glnS®°L,a js Sinds dien zeer veel
miscbe pojj1 hier zoowel als in het bui-
verf a Csdi" herinnerde aan de finan-
3ÏÏy4«ffikl»a«n "uiUchland .n
E T'iTeèn stemming in de wereld onl-
«staan die de moeilijkheden nog vei-
eroot'en het herstel bemoeilijkt. Er is
een gebrek aan vertrouwen gekomen, op
???hzelf geen bijzonder verschijnsel,
want het ontstond ook bij vorige crises,
maar thans is dat gebrek aan vertrou
wen tot ongekende hoogte gestegen. Sp
wi'de waarschuwen tegen een ongemoti
veerde paniekstemming. Moeilijkheden
zijn er ook vroeger wel geweest en de
menschen hebben toen ook gedachi, dat
alles niet weer terecht zou komen, zij
ht.dden evenzeer een revo'uüevrees a s
de menschen van nu en er heerschte
grcote werkloosheid. sPr- WMhwd#
dit met een paar voorbeelden uit ons
eigen land (hij citeerde Vliegen) en
Amerika. Dat ook daarna de toestand
weer beter werd en alles weer terecht
kwam, was voor spr. een reden om ook
nu op herstel te vertrouwen en op te
wekken tot verbanning van elke wan-
h°De' soc.-dem. zeggen dat de crisis ont
staat door het kapitalistische stelsel, de
liberalen beweren dat zij haar oorzaak
vindt in het verlaten van de liberale be
ginselen. Eerstgenoemden hebben een
voorsprong, want zij kunnen wijzen op
de fouten der hedendaagsche maat
schappij zonder dat men weet welke fou
ten haar zouden aankleven als hunne
beginselen alom zouden heerschen.
Daaimede staan zij veel gunstiger dan
de liberalen.
Spr ontkende de juistheid van de be
wering der soc.-dem. Vorige crises, ook
die van vóór de opkomst van de in
dustrie, hebben denzelfden oorsprong
ah die van thans. Alleen waren toen de
gevolgen van armoe en ellende overal
thans heeft aan de eene zijde overvloed
en anderzijds groote tekorten.
Voor elke crisis zijn aanwijsbare oor
zaken, gelijk spr. aangaf, en voor die
van thans noemde hij den grooten ooi-
log met zijn enorme kapitaal-vernieti
ging als eerste oorzaak. Daarbij komt
de nieuwe structuur van Europa met
stichting van nieuwe rijken met eik
vraagstuk van de oorlogsschulden en
weer hooge tariefmuren. Voorts net
dan dat van de blijvende lasten der be
wapening, welke eer is gestegen aan
verminderd. -
Dit alles heeft geleid tot daling dei
valuta en verkeerde verdeeling van aen
goudvoorraad, die weer leidde tot nie.u*
we moeilijkheden. De crisis is eigenlijk
een groeiproces en het door de soc.-aen
aanbevolen „Planwirtschaft" zou mei
kunnen bewerken dat de toestand w e
normaal wordt.
Niemand kan zeggen hoe lang de ci -
sis nog zal duren, noch hoe de werel
zal uitzien als zij eindelijk °verw'on™"
zal zijn, Sp>. meende aan de hand
het verleden te mogen aannemen, aai
daarna veel veranderd zal zijn.
Het groote probleem van thans is 1
der werkloosheid, gevolg mede van ae
rationalisatie. Spr. herinnerde aan ae
theorie van Marx van 1848 en wees
°P. dat de voorspelde armoe onder
arbeiders niet is gekomen, in tegen 1 1
de aanvankelijke achteruitgang dooi
intrede der machine is overwonnen en
heeft geleid tot grooter welvaart-
Zoo zal het volirens spr. ook in
toekomst gaan: de overgangsperiode
haar de rationalisatie zal slachtc.i -
r. ,„r -lia f ooter
v»Art komen met meer arbeid
^nder inspannin- voor iedereen,
v®ïzet der arbeiders tegen loonw
S'tg zal herstel uit de crisis op de vro -
«®re wijze tegenhouden en daardoor
?1J langer duren, maar het zal te\-
hewerke.., dat na terugkeer van
omstandigheden het herstelpell op
«er Plan ligt dan voorheen.
sPr. kwam nu tot de vraag: wat ie
a ze crisis? En hij antwoordde, dat ae
verh%Jd ,R groote taak heeft te v.e'Tiif
en 't algemeen belang in t bed J
t uit het oog mag verliezen. I
telling hebben wij altijd aangehangen.
men bestreed ons de juistheid
v ,orndat zij zou leiden tot loonsvei -
ging. Echter, nu men loonsverlaging
mag de overheid wel ingrijpen.
Spr. bepleitte het recht der overheid
om te weten hoe groot onze financieele
belangen zijn in het butenland, zulks
om een goede financieele politiek te
kunnen voeren. Dit is trouwens iets
voor de toekomst. Thans staat op den
voorgrond de bewaking van den gulden,
het tegengaan van de inflatie, sluitend
maken van het budget. Daarnaast het
vraagstuk van de betalingsbalans, de
kwestie van in- en uitvoer, waarbij
vooi aanstaat de handelspolitiek. Vrij
handel is de v. d. Bond steeds toege
daan geweest en spr. zal daar bij blijven
zoolang niemand hem kan overtuigen
dat protectie beter is, en tot dusver is
dit nog niet mogelijk geweest. Uitzon
dering op het standpunt is intusschen
mogelijk. Een bepaald bedrijf mag ge
steund worden, mits het bewezen heeft
volkomen levensvatbaarheid te bezit
ten. Maar dit steun mag dan niet an
ders dan tijdelijk zijn.
Voorts zal steun geoorloofd zijn in ge
vallen, als t' gaat om aan te passen aan
den overgangstijd. Een bedrijf, dat voor
heen 'n bestaan opleverde en na de cri
sis zeer zeker niet meer tot bloei kan
k-aien, mag niet gesteund worden.
Zonder iets af te dingen op den nood
ve.n verschillende; bedrijven, noemde
spr. de moeilijkheden in het landbouw
bedrijf wel als de ernstigste. De land
bouwpolitiek is een vraagstuk van de
koopkracht van ons volk en daardoor
ook voor iedereen. Daarom mag men
het landbouw-vraagstuk niet vanuit
een eng standpunt bezien. Evenwel, de
overheid kan niet anders doen dan steu- j
nen, de moeilijkheden kunnen niet wor
den opgelost door maatregelen van
bovenaf. De genomen maatregelen heb-
ben niet overal het verwachte succes
gehad, maar daarom mag men niet zeg
gen: „Den Haag trekt zich van den
landbouw niets aan."
Integendeel, de Kamer h«czich het
heele jaar reeds met den landbouw bezig
gehouden en aan alle steunmaatregelen
hebben de vrijz.-dem. medegewerkt,
mtis vaststoond dat de steun inderdaad
den belanghebbenden ten goede kwam.
Wij hebben niet willen doen zooals Co-
lijn deed: maatregelen steunen hoewel
hij overtuigd was dat ze niet zouden
helpen.
Ook de houding der liberalen ten aan
zien van gevraagde steunmaatregelen
wird door spr. afgekeurd.
In crisisomstandigheden willen de
vrijz.-dem. de regeering tegemoet komen
en meewerken, mits vast staat, dat alle
steun door protectie te verleenen ook
werkelijk den betrokkenen ten goede
komt. Uit dien hoofde zullen zij, hoewel
noode, meegaan met verhooging van den
suikeraccijns, die een last zal leggen op
ons volk, maar de zekerheid biedt van
te steunen, waar noodig en die niet de
voordeelen brengt waar zij niet behooren
te zijn.
Hierna besprak spr. de contingentee-
ring en het nieuwe wetsontwerp, dat een
blanco mandaat zal zijn voor de regee
ring om de protectie met volle zeilen
binnen te halen en ons voorts kan bren
gen op het terrein der actieve handels
politiek.
Uit hoofde van stabilisatie van de
handelsbalans zullen de vrijz.-dem. over
een en ander tot overleg bereid zijn,
irnar dan moeten waarborgen genomen
worden tegen eventueele speculatie
(door goedkeuring van eiken maatregei
der regeering door de Kamer). In dien
geest hebben de vrijz.-dem. een amen
dement voorgesteld. Als dit wordt ver
worpen en het wetsontwerp met zijn
blanco volmacht voor den minister
wordt aangenomen, zal men het mi
nisterie plat loopen om protectie-maat-
regelen.
Spr. geloofde dat de leden van den
v. d. Bond de moeilijkheden der Kamer
fracties zullen begrijpen en hij durfde
te zeggen, dat zij, ondanks die omstan
digheden, wel eens wat bereikt hebben.
Menige maatregel is door hun optreden
heel wat minder ernstig geworden dan
de minister had voorgesteld. (Applaus).
Spr. bracht hierna een woord van
dank voor de huldiging van Vrijdag
avond en zei, dat hij zijn krachten zal
blijven geven aan den v. d. Bond, die,
gesteund door de leden, zeker weer
een goede toekomst zal tegemoet gaan.
(De vergadering bracht den heer Oud
een ovatie).
Discussie.
Een negental heeren gaven zich op
voor het voeren van besprekingen over
de rede van den heer Oud. Ieder hunner
kreeg 5 minuten spreektijd.
De heer ir. Louwes (Zwolle) be
sprak de moeilijkheden van het land
bouw- en veehoudersbedrijf. Spr. vond
steun noodzakelijk, misschien zal die
moeten leiden tot een raken aan de
handelspolitiek. De landbouw is in
hoofdzaak aangewezen op export en
daarom vrijhandelsgezind. Invoerrech
ten zijn nog niet zoo heel erg, maar wel
zijn dat de contingenteering en invoer
verboden.
Spr. zou wenschen, dat de v. d. Bond
ten aanzien van de economische politiek
kwam tot het offensief. Hij zag de grootst
mogelijke ellende en armoe op het plat
teland aankomen, als geen maatregelen
worden getroffen en ook in andere dee-
len des lands zal men daarvan den te
rugslag voelen.
De heer Penning bepleitte 8teui]
aan den landbouw en vreesde dat
hetgeen tot nu toe werd gedaan niet vol
doende den boeren is ten goede geko
men. Zij worden met ondergang e-
dreigd, mede door de hooge landpac 1-
ten
De heer J o 1 s (Den Haag) noemde
de rede van den heer Oud een haitver-
utarkiiiir vol vertrouwen in de toekomst.
m lot oen Invemaruatl.
ran ons bedrijfsleven, zulks met het 1
oog op de stichting van een ministerie 1
voor economische zaken Er moet j
voorts komen ten toezicht op de banken,
wettelijke verplichting der werkgevers
in bijdragen voor uitkeering bij werk
loosheid om die uitkeering te kunnen
verlengen, en ten slotte moet een fonds
gesticht worden om bij volgende crises
noodlijdende bedrijven te kunnen hel
pen en zoodoende de gevolgen van wij
ziging der economische toestanden op
tB De*heer K 0 s t e 1 ij k (Heiloo) wilde
geen verhooging van den suikeraccijns.
Spr vreesde voor toeneming van com
munisme onder de landbouwers als ge
volg van de voor hen benarde omstan
digheden. De tuinbouw is door de regee
ring tot nog toe vergeten. De nood is
hoog gestegen, het is tijd om verbete
ring te brengen.
De heer W i 11 e m s e (Utrecht) meen-
d- dat de v.-d. Bond een schuchtere hou
ding aannam ten aanzien van crisis
maatregelen der regeering en bracht
hulde aan de heeren Marchant en Oud
voor hun op dit congres uitgesproken
denkbeelden.
De heer Heringa (Stompetoren)
verzocht het hoofdbestuur de rede van
den heer Oud in ruime mate over het
land te verspreiden in het belang van de
ideeën van den v. d. Bond.
De voorzitter zegde vervulling
van dezen wensch toe. Alle drie op dit
rnncTes gehouden redevoeringen zullen
in druk worden uitgegeven.
De her Rots (Aalten) sprak over de
werkloosheid en vroeg wat de v. d. ge
meenteraadsleden in dezen zouden kun
nen doen. Bij lagen steun zullen de
werkloozen vervallen tot pauperisme.
Er wordt armoede geleden ondanks vol
le pakhuizen De mechanisatie zal steeds
meer werkloozen maken. De soc.-dem.
wijzen maatregelen aan, die volgens hen
verbetering van den toestand zullen be
werken. Wat kunnen wij doen? Er is
groot kapitaalverlies geleden. Is het
niet mogelijk een maximum-dividend
voor de maatschappijen te bepalen om
te bewerken het vasthouden van kapi
taal om daarmee de schokken van een
crisis op te vangen?
De heer Ramakers (Breskens be
sprak de valuta-kwestie en de loonpoli
tiek. als gevolg waarvan in Engeland
het betaalmiddel daalde.
De heer la Bruyère (Zeist) sloot
zich hierbij aan en bepleitte een voor
komen van een loonverstarring. Het
wapen van deflatie moet zeer voorzich
tig worden gehanteerd.
Mevr. Buishand zeide, dat het
vragen der boeren om steun wel be
wijst hoe hoog de nood is gestegen. Zij
zijn te trotsch om spoedig aan te drin
gen op hulp.
De heer mr. Oud beantwoordde de
verschillende sprekers. Hij hield vol,
dat de overheid en ook de v. d. wel wat
doen voor de boeren, maar men moet
daarbij niet vergeten, dat het moeilijk
is den juisten weg voor hulp te vinden.
In het debat was spr. nog niet geble
ken dat protectie beter zal zijn dan
vrijhandel, al zullen ongetwijfeld enkele
bedrijven van protectie kunnen profitee-
ren. Échter niet de heele gemeenschap
zal daarvan voordeel hebben. Ook niet
alle bedrijven zullen er door kunnen
worden geholpen (b.v. de tuinbouw) en
daarom is het noodig voorzichtig te
zijn, want een steunmaatregel voor den
één kan nadeel voor den ander geven.
Intusschen wil het hoofdbestuur aan
den wensch van den heer Louwes vol
doen en een kleine commissie samen
stellen, die voorlichting zal kunnen
geven in economische kwesties.
Dat niet gebeurt wat de meerderheid
der Kamer wil, komt doordat men bij
rechts zoo bang is voor een minister-
crisis (men leze wat de heer Colijn zei
in de Tweede K&ïhöf.)
Minimumprijzen zullen er toeleiden,
dat ieder die zal moeten betalen, beter
r.=r.an den landbouw t. saven
door een premie, zooals bij de
biEpn' werkloozen-commissie heeft de
/d Bond ai? gehad kwam
tot de conclusie, dat een bijdrage der
werkgevers noodig is (zooals de heer
Rots had betoogd.) Intusschen^ dit n
maatregel die pas in de toekomst kan
worden toegepast voor een volgende
fnvoerrecht, omdat in het eerste geval
de steun komt waar hij noodig tll
Als de landbouwers meenen, dat de
a vnnr hen beter zal worden, in
dien het communisme zijn intrede doet,
X'toch "ker hun gezond ver-
wel hebben verloren. Men moet
hen maar eens wijzen op Rusland en
nen hflt hun wensch zou zijn, dat
ir'ouden wïrden geregeerd vanuit
MD?t°de loonen niet zullen dalen, heeft
urnr wel toe komen, als de werkgever
«Intoonen dat bij handhaving van
hef .nonneU zijn zaak niet meer kan be-
het l00"P keurt de v. d. Bond af dat
heuiijk als gangmaker zou optreden bij
10MoSJmjktnhet te zeggen wat de v. d.
h ïerjpn kunnen doen in dezen tijd,
Zoovéél moet worden betaald voor
n, maatregelen Men vergete niet, dat
S'SSKw 4» sttu"kan
t i uprhrökiiifif van den band met het
.n «rlMlrwr yahitt. Het
~ainwwes der maatschappij is met te
fegelen van bovenaf door allerlei maat
delen zooals door de soc. dem. ge
noemd Het is onze taa'; het juiste mid-
der^te vinden tusschen de economische
en de maatschappelijke factoren en het
groeiproces leiding te 8eve"'.opJ®.tnnan
maatschappij gelukkiger zal kunnen
worden, wat in de toekomst, zooals het
verleden heeft geleerd, zeker zal kunnen
celukkep. De invloed van onze kjei"®
groepen iR velerlei r^8eeringsCf.dkt
is groot, veel grooter dan men denkt,
want vele maatregelen door ons aanbe
volen, zijn overgenomen en uitgevoerd
door anderen. Onze leuze is en blijft:
„Houdt koers," ondanks de inzinking
van het oogenblik in de maatschappij
(Daverend applaus.)
De voorzitter constateerde, dat
het congres drie hoogtepunten heeft be
reikt in de gehouden redevoeringen
Spr. betreurde het, dat indertij l niet
is gevolgd de wenk der vrijz.-dem tot
een heffing-ineens, men zou dan nu
minder in het moeras hebben gezeten
Spr. schorste hierna de vergadeWmr
tot des middags half 3. «aaenng
De middagvergadering
van Zondag.
Om half 3 heropende de voorzitter
de vergadering, de laatste bijeenkomst
van het congres. Hij sprak een woord
van afscheid tot de heeren Falkener en
Kelderman, die als hoofdbestuursleden
zullen aftreden. Hij verzekerde, dat het
hoofdbestuur hen met leedwezen ziet
heengaan.
De heer Kelderman antwoordde op
deze woorden en zei, te betreuren nu
niet meer zooals voorheen te kunnen
werken aan de verbreiding der vrijz-
dem. idealen. Intusschen was hij over
tuigd dat de Bond jongere krachten vol
doende heeft om dat werk over te ne
men. Spr. hoopte dat eenmaal zal blij
ken. dat de vrijzinnige democratie heeft
overwonnen. (Daverend applaus)
De voorzitter stelde hierna aan
de orde het punt
Bespreking van het beleid der
Kamerfracties.
De heer H a n n e wij k (Strijen) be
tuigde instemming met dat beleid.
De heer Joëls (Den Haag) protesteer-
de tegen het wetsontwerp inzake de
fraStie h!; waarte«en hiJ Kamer-
11 actie in het geweer riep, omdat het
een monstrum is van wetgeving. Het
S£r" dat de re&eering het on
veranderd handhaafde, ondanks het
alom opgerezen verzet tegen het ruw in
grijpen door de regeering in de verhou
dingen tusschen rijk, provincie en ge
meenten. 8
Spr. noemde verschillende punten uit
het wetsontwerp, welke hij groote
dwaasheden noemde,
^pr' ®telde ten slotte een motie, waar-
ïn de Kamerfracties werden uitgenoo-
aigd zich tegen het wetsontwerp met
kracht te verzetten.
De motie werd ondersteund door de
aict. Den Haag, Amsterdam, Alkmaar,
Haarlem en Rotterdam.
Het hoofdbestuur stelde voor de motie
aan te nemen.
Aldus besloten.
De heer Postma wilde de Kamer-
tnfCh10+ .v.rageP het initiatief te nemen
tot het totstandkomen van de wijziging
der gemeentewet ten aanzien van de
leeraren bij het middelbaar onderwijs.
Spr. wilde voorts het bedrag, waar-
voor geen personeele belasting wordt
betaald door gehuwden, hooger stellen
aan oUO.
Groningen vroeg naar de redenen,
die den heer Marchant het wethouder
schap van Den Haag hebben doen aan
nemen.
Mi. van Dam (Haarlem) vroeg
waakzaamheid der fractie inzake de
Ned.-Belgische verdragen.
De heer H a r 10 g gewaagde van de
meening, dat de v. d. Bond een partij
van ambtenaren is. De Kamerfractie
moet niets doen wat die meening
steunt. Spr. keurde in dit verband af
dat zij had gestemd vóór de belasting
op de benzine, die door spr. zeer onbil
lijk werd genoemd. Een tekort op de
1 ijksbegrooting moet door alle burgers
worden gedragen.
De heer L u 1 o f s (Utrecht) verzocht
aandacht der fractie voor de regeling
van de exploitatie van in cultuur ge
brachte gronden (b.v. Zuiderzee-gron-
den) en de regeling van de pensioen
grondslagen voor de ambtenaren.
De heer Marchant, voorzitter der
v. d. Tweede Kamerfractie, beantwoord
de de verschillende sprekers. De exploi
tatie der in cultuur gebrachte gronden
heeft de aandacht reeds, evenals "het an
dere, door den heer Lulofs ter sprake
gebrachte.
Het steunen van invoering van de
benzinebelasting werd door spr. verde
digd. Er is nu eenmaal geen enkele be
lasting, die ieders instemming heeft De
onverwachte verlaging van den benzine
prijs is een meevaller geweest voor de
autorijders en nu vonden wij het niet
onbillijk dat een klein deel daarvan in
de schatkist komt.
Spr. kon den heer van Dam niet toe
zeggen, dat openbaarheid zal worden ge
geven aan de behandeling van het Bel
gisch tractaat. Aan de commissie voor
buitenlandsche zaken uit de Tweede Ka
mer (waarvan spr. lid is) is geheimhou
ding opgelegd. Alleen wilde spr. zeggen,
dat de zaak er voor Nederland beter
voorstaat dan eenige jaren geleden. Men
ziet in België in, dat men veel moet la
ten vallen van de aanvankelijk gestelde
eischen. Spr. geloofde, dat binnen niet
al te langen tijd een oplossing zal ko
men.
Aan den wensch van den heer Postma
ten aanzien van de leeraren M. O. is
reeds voldaan. Ten aanzien van diens
andere verzoek voelde spr. er niet voor
de ongehuwden zwaarder te belasten
dan de gehuwden, omdat er onder hen
velen zjjn, wier leven even zwaar is als
dat der anderen.
Komende tot het aannemen der func
tie van wethouder in Den Haag, zei spr.,
dat het hier ging om een verovering
voor den v. d. Bond. Het ging om een
richting geven aan het bestuur van Den
Haag en daar moest de v. d. Bond toe
meewerken.
Spreker was van meeijing geweest, dat
hier niet noodig was het vragen om het oor
deel van de partij. De functies van Haagsch
wethouder en Kamerlid schenen spr. niet on-
vereenigbaar en de nu opgedane ervaring
heeft hem daarin gesterkt. Spr. had het ambt
aangenomen in het belang van de partij. Als
hij niet had geweten haar goed te kunne»
vervullen, zou hij die functie niet hebben aan
vaard. Hij zal er nog veel kunnen leereo
dat ten goede kan komen aan zijn andert
werk, dus aan de partij.
Tenslotte hield spr. een peroratie over het
onderwijs, waarvan hij getuigde dat het in
de jaren na de pacificatie enorm is vooruit
gegaan, niet het minst het bijzonder onder
wijs, dat voorheen belangrijk minder was dan
het openbare. Het doel van de pacificatie
was verhooging van het peil van alle on
derwijs en dat is bereikt. Doel van de v. d.
moet blijven het omhoog brengen van het
beschavingspeil van alle Nederlanders.
De heer H a r 10 g kwam terug op ds
benzinebelasting. Hij vond de argumentei
van den heer Marchant onjuist, deze be-i
lasting wordt niet geheven naar draagkracht
Spr. hoopte dat de Eerste Kamei fractie dei
v.d. er tegen op zal komen.
De heer prof. van E m b de n. voorz. van
bedoelde fractie, kon die verzekering niet
geven. Het kan plicht zijn er vjór te stem
men, om een slechter voorstel te voorkomen.
Tegen inflatie.
De federatie Friesland van den V.D.B.
drong er op aan zich uit te spreken voor een
krachtigen strijd van Partij en Kamerfrac
ties tegen elke poging tot inflatie van den
Nederlandschen muntstandaard, ten eind»
groote groepen van onze bevoJking voor on
dergang te behoeden.
Het hoofdbestuur kon zich met de strek
king van deze motie geheel vereenigen.
Aangenomen.
Subsidie voor sectarische doeleinden.
De federatie Zeeland stelde voor een com
missie te benoemen, welke tot taak zal heb
ben richtlijnen voor te stellen voor vrijzin
nig-democratische leden van gemeenteraden,
Provinciale Staten, c.q. Staten-Generaal, in
zake het bepalen van hunne houding bij het
al of niet toekennen van subsidies uit de
openbare kassen aan sectarische instellingen
of voor sectarische doeleinden.
In de toelichting werd o.a. gezegd:
Het sectarisme op allerlei gebied neemt in
ons land hand over hand toe, zeer tot schade
van de natie als eenheid.
E)e pacificatie bij het lager onderwijs is
door onze partij gewild en deze heeft loyaal
medegewerkt om die pacificatie te verkrijgen,
allereerst door de grondwetwijziging ter zake
te helpen tot stand brengen.
Het resultaat is geweest, dat de strijd om
het lager onderwijs is verplaatst naar de ge-
meenteraden, terwijl naar veler overtuiging
de onderwijswet 1920 mede aanleiding is
weest tot het steeds verder doorgevoerd wor
den van het sectarisme.
Dit moet ons tot groote voorzichtigheid
stemmen. Zoolang de sectariërs hun eigen
liefhebberijen bekostigen en anderen daar
mee hinderen noch benadeelen, kan en mag
onze Bond zich daar niet tegen verzetten,
doch zoodra voor sectarische doeleinden een
beroep op de openbare kassen wordt gedaan,
moeten onze partijleden die beroepen afwij
zen.
Het hoofdbestuur zei in zijn prae-advies,
dat de onderhavige kwestie in onderzoek is
bij de club van v.d. Statenleden en het achtte
het noodig om het resultaat hiervan af te
wachten alvorens verdere stappen zouden
moeten worden gedaan.
Het prae-advies werd goedgekeurd.
Geeh bij voorbaat vastleggen van de
financieele politiek.
De afd. Breda stelde voor, de Kamerfrac
ties uit te noodigen in geen geval hunne me
dewerking te verleenen aan het tot stand ko
men van een der beide ingediende belasting-
ontwerpen, noch hunne goedkeuring te hech
ten aan de verlaging der ambtenaarssalaris
sen, voordat het oorspronkelijk tarief van de
rijksmkomstenbelasting is hersteld.
Ter toelichting werd opgemerkt, dat de
voorgestelde heffingen geen rekening houden
met de draagkracht en dat de laatste jaren
alleen de directe belastingen werden ver-
laagd, waardoor in totaal ongeveer zestif
millioen minder wordt opgebracht aan
lastingen, die met de draagkracht rekening
houden, zoodat het billijk is, indien nieuwe
middelen moeten worden gevonden, eerst te
streven naar herstel van het oorspronkelijke
tarief. 1
Het hoofdbestuur ontried aanvaarding van
het voorstel, omdat het onjuist moet worden
geacht de te volgen financieele politiek bij
voorbaat in bijzonderheden vast te leggen.
De financieele toestand is tegenwoordig aan
groote veranderingen onderhevig. De Kamer
fracties moeten haar gedragslijn in verband
met de omstandigheden van het oogenblik
bepalen.
Zonder de bezwaren tegen de benzinebe
lasting te onderschatten, meent het hoofdbe
stuur, dat deze in de bestaande omstandighe
den zeker moet worden aanvaard. Tegen het
tarief-ontwerp en de voorgenomen verlaging
der ambtenaarssalarissen acht het daarente
gen de bezwaren overwegend.
Een amendemen'
De afd. Utingeradeel amendeerde het
het voorstel als volgt, zulks om een zuiver
der stemming te bevorderen:
Het voorstel wordt gesplitst in twee voor
stellen, luidende:
a. De Kamerfracties worden uitgenoo-
digd, in geen geval hunne medewerking te
verleenen aan het tot stand komen van een
der beide ingediende belasting-ontwerpen,
vóórdat het oorspronkelijke tarief van de
njksinkomstenbelasting is hersteld.
b. De Kamerfracties worden uitgenoo-
digd, in geen geval hunne goedkeuring te
hechten aan de verlaging der ambtenaars
salarissen, voordat het oorspronkelijke tarief
van de rijksinkomstenbelasting is hersteld.
Het prae-advies werd goedgekeurd.
Vereenvoudiging Staatsdienst.
De afd. Rotterdam stelde een motie voor,
waarin de verwachting werd uitgesproken,
dat nu eindelijk de zoo lang in uitzicht ge
stelde vereenvoudiging van den staatsdienst
ter hand genomen zal worden en noodigde
het hoofdbestuur uit, aan de Kamerfractie te
verzoeken hierop opnieuw bij de regeerinir
aan te dringen.
Het hoofdbestuur was het met het idee van
Rotterdam eens, maar achtte een verzoek aan
de Kamerfractie overbodig, omdat zij reeds
sinds meer dan tien jaren op dit aambeeld
hamert en daarmee regelmatig door gaat.
Het prae-advies werd goedgekeurd.