DAGBLAD VOOR
ALKMAAR
EN OMSTREKEN
SMME8IJ S. KROM
N
e
IEUWJAARSWENSCHEN.
Hit het JUutemeHt
SxiQztiiksch Qvevzicht
tBuiteaiaad
W. M. h. PELS ZOON
No. 293
ZATERDAG 12 DECEMBER 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
nog eens de nieuwe duitsche
noodverordening.
economische partij voor
de bijeenroeping van den rijks
dag in januari a.s.
de duitsch-fransche
betrekkingen.
sterke oppositie tegen
hoover.
de
stillhalte-onderhandelingen
te 1erlijn.
ontevreden nederlandsche
werkloozen te luik.
verandering in de belgische
regeering?
TEL 1523 (3 lijnen)
TIJDELIJK
op alle stoomprijzen
Winkel Langestraat Tel. 794
groote brand te st. truiden.
duitsch-nationalen en de
nieuwe noodverordening.
□□□□o
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten abat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COS IEL ZOON, Voord am C 9,
postgiro 37060. Telel. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
133e Jaargang.
Dit
nummer bestaat uit drie blad in,
Den Haag, 11 December.
Alvorens de Tweede Kamer voortzette
de'behandeling van de Begrooting van
Binnenl zaken en Landbouw, was een
reeks van kleinere of spoedeischende
vooistellen aan de orde.
Het eerste daarvan dat bespreking
uitlokte was dat tot verstrekking van
steun uit Rijkskas in de financiering
der kasbehoeften van de gemeenten.
De heer v. d. Tempel (s.d.a.p.) op
perde bezwaren tegen de bevoegdheid
der regoering om aan haar hulp voor
waaiden te verbinden. Dat zullen, vrees
de hij, niet enkel financieel technische
voorwaarden zijn, maar ook voorwaar
den van verdere strekking, strijdig wel
licht met de inzichten der betrokken ge
meenten. Tot nog toe heeft de regeering
enkele gemeenten geholpen zonder eeni-
ge voorwaarde; zal zij dien weg blijven
bewandelen?
De heer B i e r e m a (lib.) wees er op,
dat sommige gemeenten het er wel naar
maken om aan de te verleenen hulp
voorwaarden te stellen. Onredelijke
eischen zullen daarbij natuurlijk niet
gesteld worden, maar sommige gemeen
ten schijnen te denken, dat er geen
vuiltje aan de lucht is en leven er maar
op los.
De heer De Wilde (a.r.) betuigde in
een uitvoerige rede zijn volle instem
ming met de politiek der regeering in
deze materie.
In dit verband sprak hij zijn verwon
dering uit over de depreciatie van ge
meentewaarden ter beurze, hoewel
daartoe geen enkele aanwijsbare reden
bestaat. Die beweging is zuiver kunst
matig, en ongelukkigerwijs ondervindt
ook het staatscrediet er het nadeel van.
Wil de regeering zich niet bezinnen op
maatregelen, welke de koersafbrokke-
ling van gemeentewaarden tegengaan.
De heer Oud (v.d.) was ook voorstan
der van het ontwerp. Hij stemde vol
gaarne in met de opmerkingen van mr.
Do Wilde. De door de regeering te stel
len voorwaarden kunnen wellicht in
breuk maken op de gemeentelijke auto
nomie, maar moeten dienen om de cre-
dietwaardigheid der gemeente hoog te
houden en te verhinderen dat zij te los
met het geld omspringen. Die voorwaar
den zijn echter niet in de wet vast te
leggen.
De heer G o s e 1 i n g (r.k.) stemde
mede in met het betoog van mr. De Wil
de informeerde echter naar den aard
der te stelien voorwaarden. Het rijk
staat tegenover een gemeente in een
andere gedaante dan een gewone geld
schieter. Het kan altijd voorwaarden
stel.er. en dus had het ontwerp daar
zelfs geheel over kunnen zwijgen. Welke
rol spelen Ged. Staten in deze materie?
De heer W ij n k o o p (comm.) was tegen
het ontwerp, omdat de regeering voor
waarden mag stellen bij het verleenen
van steun.
Minister De Geer zette uiteen, dat
het optreden van het rijk als geldschie
ter het recht geeft om voorwaarden te
stellen. Aan wat de heer De Wilde en
anderen hebben gezegd, had spr. niet
veel toe te geven. Alleen ontkende hij,
dat de bevoedheid om voorwaarden te
stellen best uit de wet had kunnen weg
blijven, de te stellen voorwaarden zul
len natuurlijk niet vanzelfsprekend zijn.
De reed. verleende credieten zijn ook
niet geheel onvoorwaardelijk gegeven
Regeeringsmaatregelen tegen kunstma
tige daling van gemeentelijke waarden
zu'len zeer gevaarlijk zijn en grootei
inzinking ten gevolge hebben. Zijns in
ziens is er ook geen reden tot ernstige
ongerustheid.
De heeren v. d. Tempel en Oud
repliceerden kortelijk, waarna liet om
werp z. h. st. weri goedgekeuid
Een kleine wijziging der Mijnvyet
werd na een volkomen onverstaanbare
bespreking tusschen de heeren Di op
(s.d.a.p.) en Bongaerts (r.k) van een
door eerstgenoemde ingediend ame e-
ment, dat de minister van waterstaat
niet wilde aanvaarden en daarop ae
voorstellen introk, z. h. st. goedgekeurd
Bij een suppl. begrooting van ist
kwam de heer C ram er (sd.a.p.J °a
op tegen de sluiting van kolenmijnen
op Paloe Laoet en hij drong er in ie ei^
geva'. op aan, deze mijnen niet aan par
ticulieren over te dragen zondei
Kamer er in te kennen.
De minister van kolomen ant
woordde, dat van een dergelijke over
dracht geen sprake is.
Nadat dit punt hierop z.st- ,w.as
goedgekeurd was aan de orde de tijde
lijke heffing van nu 10, het volgend jaar
20 opcenten op de invoerrechten in Ned
Ind. De eerste spreker, de heer B e r e-
ti a (Ifb.) had eeitige bezwaren er tegen
Qtet het oog op bemoeielijking van den
handel. In ieder geval had hij overwe
gend bezwaar tegen nog hoogere heffing
dan 2C opcenten.
De heer Gram er (s.d.a.p.) zag in
deze heffing een ernstige belemmering
van de koopkracht der bevolking, die
eerder verlichting van druk mag heb
ben. Deze verhooging zou ruim gecom
penseerd worden dcor de algemeene
prijsdaling. Deze is echter reeds opge
vangen door de aanzienlijke daling der
inkomsten. Een tegenvaller daarbij is
d> groote geldschaarschte. Spr. en zijn
partijgenooten zullen dus tegen het
voorstel stemmen.
Ook de heer W ij n k o o p (comm.)
verklaarde ook er tegen te zullen stem
men.
De heer Beumer a.r.) achtte het be
drag dezer belasting (6 millioen) zoo
gering, dat hij er zeker voor zal stem
men. De er tegen ingebrachte bezwaren
achtte hij weinig of niets zeggend. Diffe
rentiatie zou bij deze heffing onmogelijk
zijn.
De heer F eb e r (r.k.) zeide zijn stem
toe aan dit noodwetje. Hij hoopte echter
dat ten spoedigste voorstellen tot vor
ming van een tolunie zullen worden in
gediend.
De minister van koloniën betoog
de de volstrekte n >odzakelijkheid van
dit voorstel onder d? gegeven omstan
digheden. Spr. betoogde daarbij den ge
ringen druk van deze heffing. Tegen een
vocrstel inzake differentieele rechten
of een tolunie leverd: Indië bijzondere
bezwaren op. Hij wilde echter zijn aan
dacht aan de zaak wijden.
Na eenige woordentwist tusschen den
heer Wijnkoop en den heer Beumer en
den rnh.ister is het ontwerp zonder
stemming goedgekeurd. Alleen de hee
ren Cramer en Wijnkoop wenschten als
tegenstemmers beschouwd te worden.
Het ontwerp in zake de kasgeldvoor-
ziening voor Indië werd zonder debat of
stemming goedgekeurd.
Het wetsvoorstel in zake het treffen
van maatregelen ter regeling van den
uitvoer werd aangenomen nadat minis
ter Verschuur een opmerking van
den heer W ij n k o o p beantwoord had
met de verklaring, dat deze het ontwerp
blijkbaar niet eens heeft gelezen en ze
ker niet begrepen.
Hierna werden de beraadslagingen
over de afdeeling Landbouw van de
Begrooting van Binnenlandsche Zaken
hervat. Dochdaarover Dinsdag, als
minister Ruys de Beerenbrouck zal heb
ben geantwoord.
Minister Stegerwald aan het woord.
Nog een Duitsche persstem.
Wij zullen vandaag nog even terugkomen
op de nieuwe Duitsche noodverordening.
Niet, omdat het noodig is, nogmaals de be
teeken is van deze drastische maatregel te
schetsen, maar veel meer, om den indruk, die
deze verordening in Duitschland gemaakt
heeft, weer te geven.
Laten wij dan met de redevoering van mi
nister Stegerwald, die de portefeuille van ar
beid heeft in de Duitsche reg. beginnen. Dr.
Stegelwald heeft nl. 'n vergadering gehouden
voor het Centrum en zeide, herinnerende
aan zijn vroegere redevoeringen, o.a., dat hij
de situatie van Duitschland na den verloren
oorlog indertijd juist geteekend had. De uit
latingen, waarover hij toen werd aangeval
len, zijn thans gemeengoed. Men heeft in de
laatste anderhalf jaar met twee fundamen-
teele dingen geen rekening gehouden en wel
ten eerste dat geen mensch, geen gezin en
ook geen volk voortdurend meer kan uitge
ven dan het ontvangt en ten tweede dat een
arm land, wat Duitschland inmiddels ge
worden is zich slechts weer om hoog kan
werken, wanneer het een goedkoop lana
wordt. Duitschland is echter reeds sedert ja
ren een der duurste landen ter wereld. Uit
voerig besprak Stegerwald den financieelen
toestand en den strijd tusschen de verschil
lende belangengroepen, waarbij hij zeide,
dat de eene groep de andere, soms zelfs zeer
verwante groep, uitplunderd. Aan de hand
van productie- en indexcijfers toonde nij
zulks aan. Uitvoerig besprak hij tevens de
bezuiniging, die verkregen wordt door
nieuwe noodverordening, waardoor z
prijzen als loonen ongeveer tien Proce Rjj,
len dalen. Tegenover de tegen hem als Rijks
minister van arbeid gemm gnej
gen in de noodverordening van .Juni en van
fhans stond hij had noch het initiaüef, noch
de uitvoering daarvan voor zijn rekening. Na
de Rijksdag verkiezingen m September 1930
was cebleken, dat de publieke begrootingen
nid in orde konden worden gebracht, zonder
een verlaging der ambtenaarssalarissen.
Deze verlaging is dus geen gevolg van de
loonsverlagingen in de particuliere industrie.
Het is natuurlijk niet mogelijk, de loonen al
leen maar daar te verlagen waar van wer
kelijke prijsverlaging sprake is. Indien men
tot den maatregel van loonsverlaging
wenscht over te gaan, dan moet zulks over
de geheele linie geschieden. Bijzonder hard
zijn de loonsverlagingen in de mijnindustrie,
doch wanneer men een algemeene prijsverla
ging tot stand wil brengen, kan men een be
langrijk artikel als steenkool hiervan niet
uitzonderen. In de meeste ondernemingen
kon van prijsverlaging geen sprake zijn, zoo
lang de loonen niet verlaagd waren. Men
kon deze loonsverlaging niet laten afhangen
van langdurige onderhandelingen over de
collectieve contracten met de arbeidsbemid
delaars en scheidsrechters. Het ingrijpen in
de bestaande collectieve arbeidsovereen
komsten, zooals het thans door de nieuwe
noodverordening geschiedt, is ruw, doch een
andere weg bleef er niet over. Naderhand
zal men rustig over den nieuwen toestand
onderhandelen en het systeem der collectieve
arbeidsovereenkomst zelf blijft gehandhaafd.
Nu de loonen verlaagd worden en de rente
lasten verlicht dienen de werkgevers te on
derzoeken, op welke andere gebieden een ver
laging der productiekosten mogelijk is.
De minister besloot zijn rede met een drin
gend beroep op de spaarzaamheid en zuinig
heid der aanwezigen en met het uitspreken
van de hoop op nieuwen bloei uit den rots-
achtigen bodem.\
o
En nu nog een persstem uit Duitschland
(we zullen die uit het buitenlarfd maar laten
ïoopen!). De „Völkische Reobachter", Hitler's
hoofdorgaan, bevat een beschouwing over de
radiorede van den Rijkskanselier, welke het
blad een duidelijken aanval op de nat.-soc.
vrijheidsbeweging en haar leiders noemt,
waarvan de onbeheerschtheid en de mateloos
heid verbazing wekken. Dat deze aanval een
antwoord was op de nog nooit geziene ne
derlaag van het Bruening-systeem door de
overwinning der fiiii.-soc., meent het blad
niet met grooten nadruk te moeten herhalen.
Hier heeft een man gesproken, die zijn doel.
als politicus verloren heeft en nog op alle re
gisters speelt, om zoowel het buitenland als
het eig volk te toonen, dat hij nog heerscher
is. Het blad gelooft niet, dat het met dergelij
ke middelen mogelijk is een verloren autori
teit weer te herwinnen. Men had mogen wen-
schen dat Bruening op het oogenblik, dat
voor Duitschland's toekomst een zoo groote
beteekenis had, een beter oplossing zou heb
ben verschaft. De komende nationale regee
ring zal echter door Bruening's pogingen
noch in haar binnenlandsche, noch in haar
buitenlandsche politiek worden geremd. Wel
echter zal Bruening's rede er toe bijdragen
zijn eigen val te bespoedigen. Door de zuiver
politieke bepalingen der nieuwe verordening
wordt de nat.-soc. beweging overigens in het
minst niet beroerd. Het algemeen uniform
verbod treft in de allereerst plaats de Reichs-
banner. De verscherping van de straffen te
gen wapenmisbruik, zal hopelijk de roode
moordenaars het meest in bedwang houden.
Inzake de bijeenkomst van de rijkscommis
sie van de Economische Partij van gister
wordt een communiqué verspreid, waarin
o.a. gezegd wordt, dat de rijkscommissie der
Economische Partij in haar bijeenkomst ken
nis nam van het overzicht over den politie-
ken toestand van den fractieleider Mollath
terwijl het standpunt van de fractie ten aan
zien van de noodverordening werd bespro
ken.
De rijkscommissie neemt van het besluit
der fractie de beslissing inzake het bijeen
roepen van den Rijksdag tot begin Januari
uit te stellen en tegen het Communistisch
voorstel te stemmen om den Rijksdag nog
voor Kerstmis bijeen te roepen, kennis, doch
acht het noodzakelijk naar gelang der om
standigheden en in overeenstemming met de
Rijksdagfractie dat de Rijksdag in de eerste
helft van Januari bijeenkomt.
Een rapport van Henri de Jouvenel.
De senaatscommissie voor buitenlandsche
zaken is gister onder voorzitterschap van
Beranger bijeengekomen, teneinde het rap
port van den senator Henri de Jouvenel aan
te hooren, betreffende de Duitsche Fransche
betrekkingen.
De Jouvenel legde er den nadruk op, dat
het hier minder een vertrouwenskwestie, dan
de technische kant van het probleem betrof.
Duitschland heeft in de jaren 19241930
met behulp van Engelsche en Amerikaansche
banken buitengewone uitgeven gedaan en
misbruik gemaakt van crediet, ondanks de
waarschuwingen van de herstelcommissaris
Parker Gilbert. De herstelbetalingen vormen
nog geen milliard jaarlijks, dus slechts een
gering gedeelte van de in de Duitsche be
grooting opgenomen uitgaven.
Vervolgens besprak de Jouvenel de door
Frankrijk gevoerde politiek. Volgens zijn
meening, meet Frankrijk er naar streven een
isoleering te vermijden en de meerderheid
van de wereld aan zijn zijde te brengen. Tot
dit doel moet het de kwestie der intergeal lieer
de schulden aanpakken en ondergeschikt ma
ken aan de herstel kwestie. De pogingen van
de Fransch-Duitsche economische commissie
moten worden ondersteund. Technische sa
menwerking, in de verschillende economische
branches van beide landen, zooals op het ge
bied van openbare werken, handels- en lucht
scheepvaart, industrie etc. zou de beste inzet
zijn voor de ontwapeningsonferentie.
De commissie voor buitenlandsche zaken
§af vervolgens den voorzitter opdracht er bij
e regeering op aan te dringen stelling te
nemen ten opzichte van de door senator
Eccard, generaal Bourgeois en senator de
Jouvenel opgeworpen problemen.
In den Amerikaanschen senaat zijn gister
scherpe aanvallen gedaan op Hoovers poli
tiek. De republikeinsche senator Watson, de
invloedrijke democraat Harrison, evenals
Borah, spraken zich uit tegen het weer bijeen
roepen van de commissie voor de oorlogs
schulden.
Van regeeringswege worden pogingen in
het werk gesteld deze senatoren alsnog voor
het regeeringsprogram te winnen.
In het Congres wordt een algemeen verzet
tegen verdere concessies zonder voorafgaan
de essentieele ontwapening van Europa,
merkbaar. Ook Hoover's belastingvoorstellen
ontmoeten een scherpe tegenstand van de zij
de der democraten, die een eigen willen in
dienen.
Inzake de gister gehouden zitting der StiH-
hal te cc mm is sie wordt het volgende gepubli
ceerd
De verschillende vertegenwoordigers kwa
men heden bijeen voor de eerste zitting. De
vertegenwoordigers van de Duitsche schul
dencommissie brachten gedetailleerd cijfer
materiaal ter tafel betreffende den huidigen
toestand. Om den noodigen tijd voor het
bestudeeren van dit cijfermateriaal en voor
het completeeren der organisatie voor de
verdere te voeren onderhandelingen te win
nen werd de bijeenkomst verdaagd. Ver
scheidene subcommissies zullen het materiaal
bestudeeren en de agenda, alsmede rappor
ten over de plenaire bijeenkomst voorberei
den, welke zoodra dit noodzaKeüjk wordt
geacht weer zal bijeenkomen.
Zooals men weet wordt door de Neder
landsche regeering eenige vergoeding ge
geven aan Nederlandsche werkioozen, welke
in het buitenland vertoeven. De Nederlander
H. Mikeaux van Maastricht, betonwerker,
was ontevreden over de som, welke hem
werd uitgekeerd. Hij wilde zich wreken en
wierp bij het Nederlandsch consulaat te
Luik de ruiten in. De consul, de heer Hof
stede van Loon, zijn echtgenoote en de kan
selier, die zich in de kamer bevonden, werden
niet gewond.
De heer Hofstede begaf zich naar buiten
en wist den arbeider aan de politie over te
leveren. M. is ter beschikking gesteld van
de justitie
De Socialistische „Volksgazet van Ant
werpen" zegt met aan zekerheid grenzende
waarschijnlijkheid te kunnen melden, dat de
minister van Financiën, Houtart, zal worden
vervangen, terwijl Tschoffen. minister van
Binnenlandsche Zaken zal worden De groote
moeilijkheid zou echter zijn een liberaal te
vinden voor het Ministerie van Landsverde
diging. De tegenwoordige minister van Lands
verdediging Dens zou aftreden, doch wie
zijn plaatsvervanger is kan nog niet" gezegd
worden. De mogelijkheid bstaat dat een
Katholiek deze post zal bezetten.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag ia
de cementfabriek van Gebr. Stutjens te St.
Truiden aan de Nederlandsche grens totaal
afgebrand. Ook de voorraden gingen ver
loren. De schade wordt geschat op 1 millioen
francs.
Jk.ZDNTOa-A.-A.a7
per fl. vanaf f 1.60
Koorstraat 49/51. Te!. 23.
DE WERKLOOSHH LMnTR MKMJK.
De minister van Arbeid, Landry, zeide gis
ter in de Kamer, dat het aantal ingeschreven
werkioozen deze week weer was toegenomen
en bedroeg 104.280 tegen 92.000 in de voor
afgaande week. Hierbij komen nog zeelieden
en dokwerkers die door speciale kassen wor
den ondersteund. Het aantal personen, dat
gedeeltelijk werkloos is, bedroeg ongeveer
2'A millioen.
66 prccent van alle werkioozen woonden
in het departement Groot-Parijs. I. andry ver
klaarde verder, dat vanzelfsprekend hier
slechts sprake is "van de gecontroleerde en
ondersteunde werkioozen, omdat statistische
gegevens omtrent den omvang van de niet-
ondersteunde werkloosheid ontbraken. Men
kan aannemen, dat het totaal aantal werk
ioozen in Frankrijk momenteel meer dan
300.000 bedraagt.
De „Deutsche Zeitung" publiceert eert
artikel van den leider der Duitsch-Nationa-
len Hugenberg over de jongste noodverorde
ning.
Het doet er niet toe, of de voor- en nadee-
len van deze onjuiste methode voor dezen of
genen meer of minder groot zullen zijn. Uit
den nood en ellende van het volk is thans
een Medusahoofd opgericht, dat een scherp
verwijt is tegen de zwart-roode-middenpartij-
en-coalitie, die tegen alle waarschuwingen in
het Youngplan hebben gemaakt. Bruening
heeft voor het Youngplan gestemd, Kaas
heeft het gedaan, het Centrum heeft het ge
daan, evenals de vrienden van Dingeldey, die
thans in de zelfstandige oppositie zijn. Velen
verweeren zich machteloos tegen de erken
ning van de medeverantwoordelijkheid. De
Sociaal-democratie doet in verband hiermede
wanhopige bokensprongen. Door in de oppo
sitie te gaan tracht men zich aan de verant
woordelijkheid te onttrekken. De fouten van
de partijen wreken zich in de noodverorde
ningen op het volk. Hugenberg herinnert
dan de leuze van Harzburg: Wij willen
deze regeering niet meer. De huidige nood
verordeningspol itiek zet de verlaging van
de nlevensstandaard der geheele bevolking
verder door, zonder dat de schuldenkwestie
is opgelost. Slechts door de natie, niet door
het Socialisme, dat in deze noodverordening
weer heerscht, kan de nood worden overwon
nen.
E
E
Evenals vorige jaren is ook dit jaar weer gelegenheid voor het
plaatsen van Nieuwjaarsgroeten in ons nummer van 31 Decem
ber. De prijs bedraagt 50 cent voor een enkele advertentie van
5 regels, a contant.
U zoudt onze administratie ten zeerste verplichten door nu
reeds Uw Nieuwjaarswensch aan ons bnreau Voordam 9, op te
geven.
Ook kant U ons Uwe advertentie doen toekomen door tus-
schenkomst van onze agenten en van H.H. Boekhandelaren.