DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
jy/eowjaarswensctien.
VOLKSUNIVERSITEIT.
„Het wezen van nnze
Gebaren en Bewegingen"
STOOMERIJ S. KROM
DxigeÜi&sch Ovevzicht
l'Buitenland
lo. 295
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten -abat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Dl.VSDAG 15 DECEMBER 1931 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
133e Jaargang.
ZIJ, DIE ZICH MET 1 JANUARI
A.S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN
OP DIT BLAD ABGNNEEREN, ONT
VANGEN DE TOT DIEN DATUM
VERSCHIJNENDE NUMMERS FRAN
CO EN GRATIS-
DE DIRECTIE.
GROENER OVER DE DUITSCHE
OORLOGSMACHT.
De nieuwe Chineesche regeering.
NIEUWE NOODVERORDENING
IN PRUISEN.
HET BESLUIT VAN DE SOC. DEM.
RIJKSDAGFRACTIE.
JAPAN LAAT DEN GOUDEN
STANDAARD NIET LOS.
DE DUITSCHE SOCIAALDEMOCRA
TEN TEGEN BIJEENROEPING
RIJKSDAG.
ENGELAND BEREID TOT TARIEF
ONDERHANDELINGEN MET
DUrrSCHLAND.
DE ONDERHANDELINGEN
TE BAZEL.
REGEERINGSCONFERENTIE OP
15 JANUARI?
TWEE GROOTE NOORSCHE BAN
KEN STAKEN HUN BETALINGEN.
HET KABINET AZANA NOG NIET
GEREED.
VERTEGENWOORDIGERS DER
VAKVEREENIGINGEN BIJ DEN
RIJKSKANSELIER.
GROOTE SCHEEPSBRAND OP DE
YANGTSE.
300 Menschen
gekomen.
TEL. 1523 (3 lijnen)
TIJDELIJK
op alle stoomprijzen
Winkel Langestraat Tel. 794
DE RESOLUTIE NOPENS HET
HOO VER V AC ANTIE JA AR BIJ
SENAAT INGEDIEND.
Directeur: C. KRAK.
Dit nummer bestaatu» drie blad-.n.
Evenals vorige jaren is ook dit jaar
weer gelegenheid voor het plaatsen van
NIEUWJAARSGROETEN in ons num
mer van 31 December. De prijs bedraagt
50 cent voor een enkele advertentie van
5 regels, a contant.
U zoudi onze administratie ten zeerste
verplichten door nu reeds Uw Nieuw-
jaarswensch aan ons bureau Voordam 9
op te geven.
Ook kunt U ons Uwe advertentie doen
toekomen door tusschenkomst van onze
agenten en van F.H. Boekhandelaren.
Het prrool voor 1932: „Veiligheid door
ontwapening".
Een zwak Duitsch'and, omringd
door sterke legers.
De Duitsche rijksminister Groener, minis
ter van de rijksweer, heeft gisteren een inter
view toegestaan aan den „International
News Service'', waarin hij diepgaand stel
ling neemt tot de vraag of de Fransche op
vatting van het overwicht van het Duitsche
„potential de guerre" gerechtvaardigd is.
Allereerst noemde Groener de steeds weer
terugekeerende beweringen over de militaire
waarde van de weerbonöen een legende. Mili
taire waarde kan alleen berusten op een
zorgvuldige militaire scholing en op oefening
in den wapenhandel. Bovendien ontbreekt
het hun aan alle soorten wapenen. De oude
voorraden zijn vernietigd. Vervaardiging
van nieuwe wapenen zou alleen kunnen ge
schieden in enkele nauwkeurig aangegeven
fabrieken. De overige bewapeningsin
dustrie van Duitschland is verwoest. De
rijisweer zelve beschikt slechts over een
garneering van wapenen en uitrusting en is
dus niet in staat, om in geval van oorlog de
weerbonden te bewapenen.
Op een vraag betreffende de militaire
waarde van de Duitsche civiele vliegtuigen
verwees Groener naar het oordeel van den
voorzitter van de Fransche luchtvaartcom-
misie, overste Brocard, die in de Fransche
Kamer voor kort gewezen heeft op de moei
lijkheden van het verbouwen van burger-
vliegtuigen tot oorlogsvliegtuigen, waarbij
hij verklaarde, dat het een prachtig ding zou
zijn, wanneer hij het commando te voeren had
ever troepen, die optreden moesten tegen der
gelijke verbouwde toestellen. Een gevecht tus-
schen een verbouwd burgervliegtuig en een
oorlogsvliegtuig heeft plaats onder dezelfde
omstandigheden als een strijd tusschen een
bewapend handelsstoomschip en een moder
nen kruiser.
Overigens wees Groener op het geringe
aantal van dergelijke Duitsche vliegtuigen
vergeleken bij de reusachtige Fransche lucht
vloot.
Fiet Fransche voorstel tot scheppen van
een Volkenbondsluchtvloot wijst Groener af.
De huidige gebeurtenissen in Mantsjoerije
toonen de moeilijkheden die zich voordoen bij
de instelling van 'n militaire executieve macht
van den Volkenbond. Bovendien vooronder
stelt een dergelijke luchtvloot het prijsgeven
van een deel der staatssouvereiniteit van de
Volkenbondsleden, terwijl Briand op de ba
ses van den Volkenbond de souveréiniteit van
de staten en de gelijkheid hunner rechten
heeft bevestigd. De noodzakelijkheid van den
huidigen dag bestaat in ontwapening en niet
in sabotage van ontwapening door het op
werpen van problemen welker oplossing het
zij onuitvoerbaar, hetzij eerst in verre toe
komst mogelijk is.
Op de vraag, weshalve Duitschland zich
ln zijn nationale veiligheid bedreigd gevoelt,
Wees de rijksminister op het geweldige ver
schil tusschen de bewapeningen zijner na
buren en eigen ontwapening. Achter de ac-
ncve vredeslegers van de naburen van
Duitschland, welke bijna een millioen §terji
z'jn, staan bijna 10 millioen geoefende reser
ves, waarvoor een ontzaglijke bewapening
en uitrusting in de arsenalen gereed ligt. De
grenzen der nabuurlanden zijn buitengewoon
krachtig versterkt, terwijl Ehiitschland aan
zijn westelijke grens een gedemilitariseerde
zone heeft en ook aan de Oostelijke en Zuide
lijke grenzen geen versterkingen mag aan
leggen. Vervolgens weer Groener er op, dat
dezelfde wanverhouding bestaat bij de bewa
pening ter zee en verklaarde ten slotte dat uit
dit verschil in recht en macht en uit de ver
plichtingen der overwinnende mogendheden
om het voorbeeld van Duitschland in de ont
wapening te volgen, vloeien de principes van
de Duitsche ontwapeningspolitiek voort.
Deze kunnen in het kort als volgt worden
samengevat: gelijkgerechtigdheid, gelijkheid
in de methoden der ontwapening en gelijke
veiligheid voor alle volkenbondsleden. Er
bestaat geen gelijkgerechtigdheid, zoolang in
de internationale ontwapening onderscheid
gemaakt wordt tusschen overwinnende mach
ten en overwonnenen. Er bestaat geen oplos
sing voor 't veiligheidsvraagstuk zoolang
Duitschland is blootgesteld aan de gevaren
van de overmachtige offensieve bewapenin
gen zijner naburen. „Veiligheid door ontwa
pening" en niet „Eerst veiligheid en dan ont
wapening" is het parool voor de ontwape
ningsconferentie van 1932 en voor de sanee
ring van de wereld in economisch, politiek
en moreel opzicht.
DE TOESTAND IN HET VERRE
OOSTEN.
Ontslagaanvrage van den presi
dent van China.
Volgens een bericht uit Sjanghai heeft pre
sident Tsjang Kai Sjek Zondag bij de Chi-
neesche regeering zijn ontslagaanvrage in
gediend. Ier motiveering verklaart hij, dat
de ontevredenheid met zijn bewind den laat-
sten tijd zoo ernstig is toegenomen, dat hij
volgens zijn opvatitng niet meer het vertrou
wen van de partij en de Kuomintang bezit.
'Het verzoek om ontslag is nog niet ingewil
ligd. Mocht het verzoek worden toegestaan
dat zal generaal Hoehannin tot waarnemend
president worden benoemd.
De toestand in Mantsjoerije.
Naar uit Sjanghai gemeld wordt, zal, vol
gens inlichtingen uit Japansche kringen de
Onafhankelijke Mantsjoe Staat in de eerst
volgende dagen definitief worden georgani
seerd.
tevens zal een conferentie plaats vinden
van Mongoolsche vorsten, welke steun zou
den verleenen aan een z.g. neutrale zone.
Op den spoorweg Peipin-Moekden is het
tot een treffen gekomen tusschen Chineesche
en Japansche troepen in de nabijheid van
Tsjintsjau. Met behulp van versterkingen
wisten de Japanner de Chineezen terug te
slaan.
Uit Nanking wordt gemeldt, dat ook de
minister van financiën Soeng, een zwager
van Tsjang Kai Sjek, zal aftreden. Het af
treden van Tsjang Kai Sjek, dat nog niet of
ficieel is bevestigd, is geheel geschied onder
invloed van dë Kantonregeering.
De loopende zaken zullen waarschijnlijk
tijdelijk worden afgewikkeld door Ling Sen,
die deel uitmaakt van de huidige regeering
en lid is van de -Kwo Min Tang.
De nieuwe regeering zal waarschijnlijk ge
heel urt aanhangers van de Kantonregeering
bestaan. Men noemt als minister van finan
ciën Soen Fo en als minister van buitenland-
sche zaken Woe of Eugen Tsjeng, die deze
functie reeds vaker bekleedde. Te Shanghia
neemt men aan. dat Tsjang Kai Sjek zijn
functie als geneva lissimus zal behouden.
In jiet Pruisische staatsministerie vinden,
naar de „Lokalanzeiger" verneemt sedert
eenige dagen besprekingen plaats over een
noodverordening, welke dienen moet tot aan
passing van de tot dusverre door Pruisen uit
gevaardigde bepalingen aan de door de nood
verordening van den rijkspresident gescha
pen toestanden op financieel gebied. Deze
noodverordening zou nog voor Kerstmis wor
den gepubliceerd en groote bezuinigingen
bevatten op de begrooting van justitie.
E>e beraadslagingen over de noodverorde
ning zijn echter nog niet beëindigd.
Het besluit van de soc.-dem. rijksdagfrac
tie om te stemmen tegen bijeenroeping van
den rijksdag, wordt nog slechts door weinig
Berlijnsche bladen besproken. Deze
bladen wijzen er op, dat na de verK
van Hilfferding het besluit geen verrassing
meer vormde. -_„.i
De „Vossische Zeitung" noemtt het opva
ten, dat de tolereering met zooveel beslist
heid wordt uitgesproken.
De Vorwearts" legt er vooral den nadruk
op dat hef besluit in de eerste plaats moet
yvorden begrepen als een tactische zet in den
politieken machtsstrijd
In offkieele kringen wordt verklaard, dat
endanks het gouduitvoerverbod de Japan
sche regeering er niet aan denkt af te zien
van den gouden standaard. Zij zal in tegen
deel alle mogelijke maatregelen nemen om
een verdere daling van den yenkoers te voor
komen.
Zal Nederland spoedig volgen?
De Daily Tel. houdt zich bezig met de ge
volgen van de opheffing van den gouden
standaard in Japan, waarvan men vooral
onder de huidige economische omstandighe
den in de geheele wereld een ongunstigen in
vloed kan verwachten voor den handel. De
Haagsche corr. van dat blad schrijft naar
aanleiding hiervan in een correspondentie,
dat vooral ook Ned. Indië van de gevolgen
van den Japanschen maatregel zal hebben te
lijden en hij spreekt als zijn meening uit, dat
Nederland weldra het voorbeeld van Japan
zal volgen en eveneens den gouden standaard
zal opheffen. Hiervan spreekt hij weer de na-
deelige gevolgen uit voo:_r Zuid-Afrika, dat
toch al van den Japanschen maatregel zal
hebben te lijden.
In de zitting der soc. dem. rijksdagfractic
welke Maandagmiddag gehouden is, werd
een resolutie aangenomen waarin verklaard
wordt:
De Noodverordening, d.d. 8 December is
door een regeering uitgevaardigd waarvan
geen soc.-dem. deel uitmaken. De soc.-dem.
rijksdagfractie wijst iedere verantwoordelijk
heid van de hand voor die passages der
Noodverordening welk? een nieuwe belasting
oplegt aan de arbeiders, employe's en be
ambten. Zij protesteert ernstig tegen het in
grijpen in het tarief recht, tegen de verlaging
der loonen, salarissen,en sociale renten! Bij
haar streven de schadelijke bepalingen der
noodverordening te vervangen door draaglij
ke, vindt de soc.-dem. rijksdagfractie bij de
partijen der oppositie geen steun. Zij is niet
in staat met haar een regeering te kunnen
vormen welke de verordening van 8 Dec. door
een betere vervangt. Een besluit tot ophef
fing van den Rijksdag kan derhalve geen
practische uitwerking hebben. Het is nood
zakelijk dat de bizondere terugslag welke de
noodverordening op eenige categorieën arbei
ders zal hebben, tegen te gaan. Met referte
aan de verklaring der Rijksregeering dat de
voornaamste plicht der regeering is er op
bedacht te zijn dat de huidige stand der loo
nen en salarissen slechts bij een overeenkom
stig laag gehouden prijsniveau gehandhaafd
zal kunnen blijven, verklaart de soc.-dem.
rijksdagfractie dat ook voor haar een nieu-
wen toestand ontstaan zal indien blijkt, dat
de verlaging der prijzen niet overeenkomt.
Voor dit geval behoudt zij zich verdere be
sluiten voor.
De Noodverordening biedt, aldus vervolgt
de resolutie, zelf het beste bewijs er voor dat
de crisis van het kapitalistische systeem niet
kan worden opgeheven met de middelen wel
ke het kapitalisme ten dienste staan. Een ïn-
crii pende en permanente verbetering is
slechts mogelijk door een volledige overwin
ning van de kapitalistische maatschappij
door het socialisme mogelijk. Een der oorza
ken voor de ontzaglijke verwarring van het
wereldbedrijfsleven bestaat in de oorlogs
schulden der staten onderling en in het bi-
zonder in het systeem der Duitsche herstel
betalingen De soc.-dem. rijksdagfractie
eischt de bevrijding van het Duitsche volk
van de ondragelijke lasten.
Bij de onderhandelingen met de Duitsche
ambassade betreffende de nieuwe Engelsche
douanepolitiek heeft de Engelsche regeering
te verstaan gegeven, dat zij het opnemen van
onderhandelingen niet van de hand wil wij
zen. doch zal moeten vasthouden aan de anti-
dumpingtarieven.
De bizondere commissie heeft gistermiddag
de besprekingen voortgezet over het rapport
van den Nederlander Colijn nopens de uit
werking der herstelbetalingen op den toe
stand van het wereldbedrijfsleven en behan
delde daarbij ook de gevolgen van de prijs
verlagingen en de oprichting van nieuwe tol
muren.
Aan de debatten werd o.m. deelgenomen
door den Amerikaan Stewart, prof. Rist,
Wal ter Layton en dr. Melchior.
Heden zal bij de bizondere commissie het
memorandum worden ingediend dat van
Duitsche zijde verstrekt zal worden over den
toestand der Rijksspoorwegen. Hiervoor zijn
thans te Bazel gearriveerd de directeur der
Rijksspoorwegen Kittel, dr. Homberger en
ministerialdirector UlricU.
Geheimraad Schmitz (I. G. Farben) ver
toeft eenige dagen te Bazel waar hij rapport
zal uitbrengen over den toestand der Duit
sche industrie.
De bizondere correspondent van de „Neue
Zuerichter Zeitung" meldde gisteravond, dat
de herstelconferentie der regeeringen tegen
15 Januari bijeengeroepen zal worden.
Een bevestiging van dit bericht is tot dus
verre nog niet ontvangen.
Een voorwaarde blijft, dat het rapport
van de commissie van de B.I.B. tijdig gereed
is, zoodat voldoende tijd overblijft om de uit-
noodigingen aan de regeeringen te doen toe
komen.
Twee van de grootste Noorsche banken,
„Den Norske Creditbank" en „Bergens Pri-
vatbank" hebben naar „Svenska Dagbladet"
uit Oslo verneemt, gisteravond besloten hun
ne betalingen te staken. „Bergens Privat-
bank" heeft groote scheepvaartverliezen ge
leden. „Den Norske Creditbank" heeft geen
eigen verliezen geleden, doch men vreest, dat
door het nauwe contact met „Bergens Privat-
bank" een run op de bank zal ontstaan. Bo
vendien zijn de deposito's bij de bank gedu
rende den laatsten tijd zeer gering geweest.
Den Norske Creditbank" heeft een aandee
lenkapitaal van 33 millioen kronen en een re
serve van 16 millioen kronen, „Bergens Cre
ditbank" een aandeelenkapitaal van 30 mil
lioen kronen en een reserve van 5 millioen.
WINSTON CHURCH1LL ERNSTIG
GEWOND.
De behandelende geneesheeren hebben
thans geconstateerd dat Winston Churchill,
die gisternacht in de Fifth Avenue door een
taxiauto werd overreden, ernstige verwondin
gen heeft opgeloopen
Churchill is in gevaar geweest ten gevolge
van een bloeduitstorting in de longen, welke
ontstaan was door de opgeloopen verwon
dingen.
Gevreesd wordt, dat het borstvlies zoo
ernstig beschadigd zal blijken, dat de bloe
ding nog grooteren omvang zal aannemen
De vorm van de verwondingen wijst n.1. op
inwendige kneuzingen, die alleen door X-
stralen zichtbaar kunnen worden. Het is
mogelijk, dat Churchill zijn reeks lezingen
zal moeten opgeven. Ook zal hij waarschijn
lijk met Kerstmis niet, zooals zijn bedoeling
was, geen bezoek kunnen brengen aan de
Bahama-eilanden.
VERBINDING ALBERTKANAAL-
ZUID-WILLEMSVAART.
Goedgekeurd.
De Belgische kabinetsraad besliste tijdens
aijn zitting van gisternamiddag, dat het
Albertkanaal zal verbonden worden met de
Zuid-Willemsvaart bij Neerhaeren.
De verbinding zal geschieden door een
kanaal van 6 K M. lengte. Het graven van
dat kanaal zal 160 millioen B.Franken kos
ten.
36 SLACHTOFFERS BIJ HET
VERGAAN VAN DE TESEO.
12 Personen gered.
Van de be manning van de gezonken Ita-
liaansche zeesleepboot Teseo zijn 12 personen
gered, terwijl 36 in de golven zijn omgeko
men.
Uit verschillende deelen van Italië komen
berichten binnen over ernstige schade welke
door het noodweer is aangericht. Te Sarno
(provincie Napels) werden 20 personen
ernstig gewond door afgerukte dakpannen
HET NOODWEER AAN DE NOORD-
AFRIKAANSCHE KUSTEN.
Talrijke slachtoffers.
Van de bemanning van de gezonken Ita-
wachtschip, dat aan de Noora-Afrikaansche
kust tijdens den hevigen storm is vergaan,
zijn vier personen levend geborgen. Er is
weinig hoop, dat de overige negen mannen
zullen worden gered.
De hevige storm en de zondvloedachtige
regenval hebben in geheel Noord-Afrika tal
rijke menschenlevens geëischt. De scheep
vaart ondervindt ernstige stagnatie. Slechts
groote stoomschepen kunnen zee kiezen.
Uit de provincie Tunis worden ernstige
overstroomingen gemeld.
E)e nieuwe ministerlijst, die in de avond
bladen is gepubliceerd en die ook reeds in
buitenlandsche dagbladen is overgenomen, is
gisteravond laat door Azana weer ingetrok
ken.
Azana, die nog steeds opdracht heeft tot
het vormen van een kabinet verklaart, dat
moeilijkheden zijn ontstaan met de radicale
VRIJDAG 18 DECEMBER 1931, des avonds
8 uur, in de DANCING van de Harmonie,
Voordracht door Jkvr. H. v. LENNEP, met
demonstratie van LILI GREEN.
Entrée f 0.50, f 0.75 en fl.(naar keuze).
Kaarten nu reeds verkrijgbaar aan de
Leeszaal. Ziet ook stadsnieuws.
partij over een portefeuille. De definitieve be
slissing zal hedenmiddag vallen.
Naar de „Vorwaerts" meldt zijn de verte»
genwoordigers van de leidende vakvereeni-
gingen van alle richtingen hedenmiddag
door den rijkskanselier ontvangen voor het
houden van een bespreking over den inhoud
van de nieuwe noodverordening. De verte
genwoordigers der vakvereenigingen brach
ten in den loop der besprekingen tegen tal
rijke bepalingen der verordening groote be
zwaren te berde en verzochten den rijkskan
selier maatregelen te nemen teneinde deze be
zwaren te verhelpen. De rijkskanselier zegdfe
toe maatregelen in overweging te zullen ne
men.
om 't leven
Naar uit Sjanghai gemeld wordt, is op het
s.s. „Ta Te" dat met 600 passagiers van
Sjanghai onderweg was naar een kleine ha
ven aan de monding van de rivier, tengevol
ge van een ontploffing in de machinekamer
brand uitgebroken. Binnen een oogwenk
stond het geheele schip in vlammen. E)e pas
sagiers, die zich in de ruimen van het schip
bevonden konden zich onmogelijk meer in
veiligheid brengen en kwamen in de vlam
men om. In totaal zijn ongeveer 300 men
schenlevens te betreuren.
201, KORTING
De voorzitter van de werkcommissie CoV
lier, heeft bij den Senaat een resolutie inge
diend, waarin verklaard wordt, dat de minis
ter van financiën in overeenstemming met
den president de betalingen van de crediteur-
landen met ingang van 1 Juli 1931 voor den
tijd van een jaar mag uitstellen.
Betaling der uitgestelde bedragen zal
plaats hebben na Juli 1931 tegen een rente
vergoeding van 4 ten honderd. De opschor
ting der betalingen wordt afhankelijk ge
maakt van een overeenkomstig verdrag der
Europeesche mogendheden-onderling. De re
solutie is opgesteld door het departement
van financiën.
TWEE AFRIKA-VORSCHERS
VERMIST.
Twee stoutmoedige Parijsche journalistei\
die vanuit Colombe Bechar in Marocco wa
ren vertrokken dwars door de Sahara naar
Goa aan den Niger, teneinde een van de
minst bekende gedeelten v. d. Zwarte wereld
te exploiteeren, worden reeds eenigen tijd ver
mist. Het zijn Leo Gerville Reache en Roger
Mathieu van den „Matin".
Zij hadden in hun gepanserden auto reeds
den zoutwoestijn bereikt, die halfweg ligt op
den weg naar Fimboectoe, in welk gebied
de slavernij nog gebruikelijk is.
Het laatste, dat men van hen gehoord had.
is een bericht geweest, dat zij den eersten
December door middel van hun draagbare
zendinstallatie hadden gezonden. Zij meldden
toen. dat zij tusschen 2 Arabische nomaden-
benden in zaten, die poogden hen gevangen
te nemen. Er bestond echter nog een kans,
dat zij zouden ontkomen. Sedert dit bericht
heeft meo echter niets meer van hen gehoord