DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN Jeanne d'Arc fixiyeliiksch Oveczicht Nor enkele persstemmen uit Engeland. o 134e Jaargang. 9 Zie beschrijving onder Filmnieuws. Jiimtenland Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENi Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten .abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v b. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Wo. fl Directeur: C. KRAK. DI1§D4« 12 J1V1AHI 1932 Dit nummer bestaat uit 2 bladen. DUITSCHLAND EN DE HERSTEL BETALINGEN. o Wat zal er gebeuren? Het feit, dat dr. Bruening medegedeeld zou hebben, dat Duitschland met in staat was, nu en in de toekomst de herstelbetalingen te kun nen doen, houdt nog steeds de gemoederen yan drie kwart der wereld bezig. Alle buiten- landsche kranten wijden lange noofdartikaen aan de verklaring van den rijkskanselier en het is wel typeerend dat de Engelsche dag bladen de verklaring vrij rustig opnemen, terwijl daarentegen de Fransche heftig te keer gaan en reeds min of meer een dreigende houding aannemen. De fimes" betoogt, dat de verklaring van dr. Bruening een duidelijk beeld geeft van de houding van Duitsch.and zonder dat hier door twijfel kan ontstaan over de noodzake lijkheid van het houden van de conferentie te Lausanne Duitschland zal te Lausanne ver klaren, dat het thans en in de toekomst geen herstelbetalingen kan doen. Duitschland zal op den slechten invloed van de herstelbeta lingen op den wereldhandel wijzen en zich op het standpunt stellen, dat van Duitsche zijde bovenmenschelijke pogingen zijn gedaan om de moeilijkheden te overwinnen. Het zal con- stateeren, dat thans de grens van het moge lijke bereikt is, zoodat het handhaven van een systeem van politieke schulden tot een alge- meene ramp moet leiden. Tenslotte zal Duitschland de andere regeeringen verzoeken met de feiten rekening te houden om tot een definitieve oplossing te komen. De „Times" oefent dan critiek op den for- meelen kant van de verklaring van Bruening Het is ongetwijfeld te betreuren, dat de ver klaring op dit oogenblik en in dezen vorm Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. afgelegd werd. Het bh blad keert zich dan tegen de opwin ding te Parijs en tegen het Fransche denk beeld de conferentie te Lausanne niet te doen plaats vinden. Welke vorm de te Lausanne te treffen maatregelen zullen hebben en voor welken tijd zij zullen gelden, dat is de zaak van een vriendschappelijke overeenkomst tus- schen schuldeischers en schuldenaren. De „Daily Telegraph" leest uit de verkla ring van Bruening, dat Duitschland niet be talen wil. De verklaring s niet het bewijs van een schuldenaar voor zijn onmacht tot beta len, doch een eisch tot schrapping der her stelschulden. Het blad verwerpt ten sterkste het denkbeeld van een beroep op het interna tionale gerechtshof te Den Haag en keert zich verder tegen dwangmaatregelen tegen over Duitschland, die geen succes zullen heb ben. De „News Chronicle" zegt, dat het Young- plan dood is. In Lausanne moet men zich met de werkelijkheid bezig houden. Ieder verstan dig mensch weet dat van betalingen volgens het Young-plan nooit meer sprake zal kunnen zijn. Een onvoorwaardeFjk samengaan van Engeland met Frankrijk in een veerenigd front der schuldeischers is onmogelijk. De „Daily Express" meent, dat men thans niet meer naar Lausanne sehoeft te gaan. Het blad juicht de verklaring van Bruening toe en betoogt, dat de terugb taling der cre- dieten op korten termijn op geenerlei wijze in gevaar komen De „Daily Mail" verklaart' „Het is de naakte waarheid, dat Duitschland op het oogenblik niet meer betalen kan. De vraag is, of het Rijk ook in de toekomst ormachtig tot betalen zal lbijven". De „Daily Herald" is het volkomen eens met de verklaring van Bruening en verzekert, dat de Engelsche arbeiderspartij haar steun zal geven aan alle pogingen tot schrapping der schulden. Het blad erkent, dat Duitsch land reeds meer aan Frankrijk betaald heeft dan de oorlogsschade. Heel Duitschland zal opstaan, wanneer men zou trachten het Youngplan weer in het leven te roepen. Het artikel van de „Morningpost" is zeer scherp: „Wil erkennen zegt het blad dat wij noclrden vorm noch aen inhoud van deze verklaring kunnen goedkeuren". Enge land heeft wel de schrapping van de oorlogs- schu'den voorgesteld, doch nooit een een zijdige annuleering der schulden. De „Finan cial News" betoogt uitdrukkelijk, dat Brue ning ziqh niet tegen de conferentie te Lau sanne heeft uitgesproken en dus tot onder handelingen bereid is. o— Wat de Fransche perscommentaren betreft, *'ij behoeven slechts naar ons nummer van gisteren te verwijzen. Dan zal men kunnen lezen, hoe een Pertinax reageert op dr. Bruenings verklaring. Maar met dat al wordt de conferentie te Lausanne bizonder belangrijk, vooral, omdat dr. Bruening daar uitvoerig den toestand in Duitsch>*r.nd zal uiteenzetten. En dan zal men daar hunne beraadslagen over wat er te doen is. Dan zal Frankrijk zijn standpunt verdedigen in Duitschland het zijne. En dan Ja, wat dan?! DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. Wordt Charbin door de Japan ners bezet? Volgens berichten uit Charbin heeft de Japansche generale staf in de laatste dagen weer troepen gezonden naar Noord-Mant- sjoerije, ten einde de bezetting van Charbin voor te bereiden. De Chineesche autoriteiten zouden geen tegenstand bieden, doch de stad zonder strijd overgeven aan de Japanners. Nieuwe regeering te Tsitsikar. Officieel wordt gemeld, dat Zaterdag te Tsitsikar een nieuwe provinciale regeering is geproclameerd. De nieuwe regeering heeft verklaard, dat zij de Japansche troepen zal verzoeken om de stad te willen beschermen. Bovendien zou de nieuwe regeering geen be trekkingen willen aanknoopen met Moskou. De studenten te Nanking eischen terugkeer van Tsjang Kai Sjek. Tijdens een groote studentenmeeting werd een resolutie aangenomen waarin de terug keer van Tsjang Kai Sjek en Hoehanmin, den vroegeren president van de wefgevende commissie werd geëischt. De opmarsch der Japanners. Volgens een officieel Sovjet-bericht uit Sjanghai hebben na de voor eenige dagen geschiede bezetting van Tsintsi en Tsjau in de nabijheid van Tsjintsjau opnieuw bloedi ge gevechten plaats gehad der Chineezen met de oprukkende Japansche troepen, waaraan door de Chineesche legerleiding groote beteekenis wordt gehecht. Alle be schikbare Chineesche troepen zijn samenge trokken, teneinde aan het Japansche opruk ken een einde te maken. Japan wil den veldtocht voortzetten. Het Japansche kabinet is Maandag bijeen gekomen. Ministerpresident Inoekai bracht rapport uit over de Amerikaansche nota en over de Japansche houding in deze aangele genheid De minister van oorlog en de chef van den generalen staf bespraken den toe stand in Mantsjoerije. Het kabinet consta teerde dat een afbreken der militaire opera ties in Mantsjoerije in geen geval in aanmer king kan komen. Nieuwe burgeroorlog in China? Naar hier ter stede verluidt, heeft generaal Feng Maandag zijn troepen uit de provincie Sjansi bevel gegeven op te marcheeren naar Peking, waar hij generaal Tschang ten val wil brengen en een nieuwe regeering zou willen vormen. Dr. Eugen Tsjeng voornemens zijn ontslag aan te bieden? De Chineesche minister van buiteniandsche zaken dr. Eugen Tsjeng zou voornemens zijn zijn ontslag aan te bieden, als protest tegen het feit, dat geen van de door hem voorgestel de maatregelen tot scherpen strijd tegen Ja pan door de Chineesche regeering is uitge voerd. Voorts wordt gemeld, dat volgens of- ficieele mededeelingen van de Chineesche re geering deze voornemens is het ontslag van dr. Tsjeng niet te aanvaarden doch stappen te doen om de diplomatieke betrekkingen met Japan af te breken en den Duitschen en de Amerikaansche ambassadeur ,e Toki te ver zoeken de Chineesche belangen in Japan te willen waarnemen. De Chineesche regeering zal zich daarna geheel kunnen wijden aan de binnenlandsche maatregelen in de hoop dat de Amerikaansche staatssecretaris Stimson het initiatief zal nemen voor een conferentie van de onderteekenaarsstaten, van het 9 mo- gendhedenverdrag, teneinde een definitieve regeling van de Mantsjoeriische kwestie mo gelijk te maken. De Japansche bezetting van Sten Tin Toe door ongere gelde Chin. troepen verslagen. Van Japansche zijde wordt medegedeeld, dat Chineesche bandieten en ongeregelde troepen de Japansche bezetting van de stad Sten Tin Toe aan de PekingMoekden spoorweg bestaande uit een compagnie in fanterie en een afdeeling pioniers hebben aangevallen en geheel verslagen. Japansche versterking verscheen echter korten tijd la ter ter plaatse dreef de Chineezen op de vlucht en bezette de stad opnieuw. GANDHI VRIJGELATEN? Een niet-bevestigd gerucht- Reuter meldt uit Bombay aan het Hbld., dat volgens een niet-bevestigd gerucht Gan- dhi op zijn eere-woord zou zijn vrijgelaten; hij zou echter op een hem aangewezen plaats in afzondering moeten verblijven. Beroering in de handelswereld te Bomboy. Beurssluiting? Reuter meldt uit Bombay dat de vereeni- ging van katoen-makelaars eenstemmig een resolutie heeft aangenomen, waarin wordt geprotesteerd tegen de arrestatie van Gan- dhi, welke een beleediging van geheel Indië wordt genoemd. De resolutie, welke de leden van de veree- niging aanspoort buitenlandsche goederen te boycotten, noemt Gandhi: „De afgod van de toewijding en liefde van het geheele volk". Te Bombay wordt de resolutie beschouwd aldus Reuter als een voorteeken, dat de groothandel in alle soorten van goederen voor 75 pCt. zal worden stilgelegd, en de geheele beurshandel in Bombay gestaakt. Ofschoon de katoenmarkt, de markt in edele metalen en de andere markten in naam open blijven, is er nog geen handel gedre ven. Naar Reuter verder verneemt is er een be weging gaande om alle beurzen voor onbe- paalden tijd te sluiten, uitgezonderd één dag per week, waarop de in omloop zijnde engagementen kunnen worden afgewikkeld. Congresvoorzitter veroordeeld. Rajendra Prasad, die 5 Jan. werd gearres teerd direct nadat hij benoemd was tot pre sident van het Congres, is tot een half jaar strenge gevangenisstraf veroordeeld. Het bestuurshoofd van het presidentschap Bombay heeft een decreet uitgevaardigd, waarbij samenscholingen van meer dan 5 personen, alsmede optochten en vergaderin gen, en alle andere handelingen in verband met burgerlijke ongehoorzaamheid voor den tijd van twee maanden in de stad Bombay worden verboden. Gouverneur van Bombay doet een beroep op de zakenwereld. Een draadloos bericht meldt, dat Sir Fre- deric Sykes, gouverneur van Bombay, die een vergadering van vooraanstaande Indische en Europeesche zakenlieden heeft toegespro ken, er den nadruk op legde dat de regeering niet voornemens is het voorbeeld van het Congres te volgen, n.1. te trachten door dwangmaatregelen den handel te nopen een speciale richting te volgen. De ordonnanties waren bestemd om den handel te drijven op de wijze waarop hij dit wil en waar hij dit wil, en zij zal volledige bescherming tegen overlast waarborgen. De gouverneur verklaarde dat de Indische regeering de bewoordingen van MacDonalds verklaring bij de sluiting der Rondetafel conferentie onderschrijft en hij verzocht de medewerking der gematigde elementen om te verhoeden dat een kwade erfenis voor de toekomst wordt achtergelaten. DE VERKLARING VAN DR. BRUENING Geen ultimatum of dreige ment volgens de Engelsche re geering. Omtrent de zitting van het Engelsche kabi net weet de Times mede te deelen dat de En gelsche regeering in de verklaring van rijks kanselier dr. Bruening over het herstelvraag stuk geen dreigement of een ultimatum wil zien, maar eenvoudig 't constateeren van den bestaanden toestand, zooals die van Duitsch standpunt wordt gezien en zooals hij blijkt uit het rapport van Bazel. Op het oogenblik heeft men slechts te bepalen, of men met de verklaring instemt, of haar veroordeelt. De gelegenheid daartoe zal men te Lausanne krijgen. DE ALGEMEENE STAKING IN CHILI MISLUKT. Gisteren zou te Santiago en ook in andere steden van Chili een algemeene staking van 48 uur beginnen, die was afgekondigd als protest tegen het Salpetermonopolie en tevens om kracht bij te zetten, aan de eischen van amnestie voor de wegens muiterij gestrafte matrozen, ontbinding van het congres, ver strekking van werkloozenuitkeering en uit schrijving van een eedwongen leening van 500000000 Pesos. De staking is echter slechts gedeeltelijk geslaagd, aangezien de meeste georganiseerde arbeiders aan het pa rool, dat niet van hun organisatie was uitge gaan, geen gevolg hebben gegeven. ALGEMEENE STAKING IN BILBAO. Communisten en syndicalisten hebben in stad en land Bilbao de algemeene staking afgekondigd. Te Bilbao gaf slechts 20 pCt. der arbeiders gevolg aan den oproep. In het omliggende industrie-gebied wordt echter door meer dan de helft der arbeiders ge staakt. In verschillende plaatsen is het tot kleine botsingen gekomen, vooral te Bara- caldo, waar een gendarme gewond werd. Herhaaldelijk werden treinen en trams aan gehouden, beschoten, of met steenen beko geld zoodat ten slotte troepen moesten wor den ontboden. Te Arnedo, in de provincie Logrone zijn twee gewonden aan de gevol gen hunner kwetsuren overleden. Het aan tal slechtoffers van de overijlde schietpar tij van de guardia Civil bedraagt thans dus 10. HET MIJNONGELUK TE BEUTHEN. Nog deen teeken der overige bedolvenen. Alle pogingen om ook de laatste 7 bedol ven mijnwerkers te bereiken zijn tot heden zonder resultaat gebleven. Nog geen enkel teeken van leven is vernomen. Om niets on beproefd te laten heeft men een afweerappa raat, gelijk men dit tijdens den oorlog aan het westfront in de bomvrije kwartieren wel gebruikte, in den mijn aangebracht, in de hoop op deze wijze eventueele teekens beter te kunnen verstaan. Het staat echter nog heelemaal niet vast, of dit apparaat, welks bruikbaarheid in mijnen nog nooit eerder beproefd is, inderdaad nuttige diensten zal bewijzen. Men is voorloopig aangewezen op het werken met het houweel. Boormachines kunnen nog niet worden gebruikt. In ver band met de groote, daaraan verbonden ge varen, kan men ook van springstoffen geen gebruik maken. Ondanks de groote inspan ning der reddingsmanschappen, zal men toch wel niet voor hedenavond bij de bedol venen kunnen komen, vooral, daar men nog niet precies weet, waar zij zich bevinden. FRANSCHE VISSCHERSBOOT GEZONKEN. Bij Cherbourg. Ter hoogte van Cherbourg is Maandag een visschersboot met een uit drie koppen bestaande bemanning tijdens den storm ge zonken. Ter assistentie uitgevaren reddings booten hebben slechts wrakstukken gevon den. BOMMEN AAN BOORD VOOR MUSSOLINI? Uit Napels wordt gemeld, dat toen gister morgen aldaar het s.s. Excalibur binnen liep, het werd opgewacht door een kleine af deeling politie en deskundigen op het gebied van ontplofbare stoffen, die aan boord gin gen en de post onder hun hoede namen. Bij ae post moeten zich n.1. twee paketten bevin den, geadresseerd aan den koning van tlalië en aan Mussolini. Men gelooft, dat deze pa ketten bommen bevatten. Ofschoon gisteravond laat reeds 120 zak ken post en 1000 paketten gelost waren en 600 paketten met groote zorgvuldigheid wa ren geopend, had men nog geen spoor van bommen gevonden. De passagiers, die eerst uit de kranten te Marseille vernamen, dat er misschien bom men aan boord waren, werden eerst van boord gelaten, waarna tot het onderzoek van de post werd overgegaan. De post werd overgebracht naar het politiebureau. Tot dusverre is niets gevonden. Het blijft echter mogelijk, dat morgen nog iets zal worden ontdekt, daar nog niet alle paketten gelost zijn. DE POSTVLUCHTEN OP INDIE. Heen. De „Duif" te Bagdad. Aneta Vaz Dias meldt, dat bij de K. L. M. bericht is ingekomen, dat de „Duif" gister te 6.05 uur uit Caïro is vertrokken en te 7.50 uur te Gaza is geland. Te 8.30 uur steeg het toestel weer op en landde te 14.30 uur te Bagdad. Aan boord is alles wel. Heden wordt de reis voortgezet. Terug. De „Leeuwerik". Voorts is bij de K. L. M. bericht ont vangen, dat de „Leeuwerik" gister te 7.15 uur uit Athene is vertrokken en te 12.33 uur te Rome is geland. Te 13.12 vertrok liet toe stel vandaar en iandde te 15.20 uur te Mar seille. Heden wordt het toestel op Schiphol verwacht, waarschijnlijk tegen half één. DE RAMP VAN DE „OOIEVAAR". In verband met de beschouwingen van het Volksblad over de ramp van de „Ooievaar" te Bangkok, verdient het, zooals de N. R C. weet te melden, opmerking, dat in de commissie van onderzoek, wier rapport door het Volksblad min of meer wordt ge wraakt, o.a. de Canadeesche luchtvaartspe cialiteit Jackson, die met de organisatie van het luchtverkeer in Siam belast zijnde, te Bangkok vertoeft, zitting heeft gehad. Wat hem betreft zal de commissie dus niet geheel en al zóó ondeskundig geweest zijn als het Volksb'ad te verstaan geeft. Wat het starten met het geopende nöodluik betreft, moge er op gewezen worden, dat, zooals eerder is meegedeeld, op Schiphol, onder toezicht Van den Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart, proeven zijn gedaan met een vliegtuig van hetzelfde type als de Ooievaar en even zwaar beladen, dat het noodluik geopend had. De piloten Smirnoff en Frijns konden hef niet van den grond krijgen. Hier mee werd het inzicht van de technische des kundigen omtrent den invloed van het ge opende luik op het hefvermogen van het vliegtuig vo'komm bevestigd. Dergelijke proe ven zijn, naar wij meenen te weten, ook op Waalhaven verricht door den heer Guillo- nard, chef van den vlieg-technischen dienst en in het laboratorium van den Rijksstudiedienst met hetzelfde resultaat. Het schijnt dus wél eenigszins lichtvaardig geoordeeld te zijn wanneer zegslieden van het Vo'ksblad de theorie van het geopende noodluik bloody nonsense noemen; de bewe ring;, dat elke piloot van de K. L. M. onmid dellijk bereid is met geopend noodluik te star- ten zal in dezen zin opgevat moeten worden, dat zij slaat op de piloten, die het nog niet geprobeerd hebben en zich blijkbaar van den invloed van het luik geen rekenschap geven. Na de ondervinding door twee bekwame pilo- ten van de K. L. M., die door hun collega's wel niet gedisqualificeerd zullen worden, op gedaan, lijkt het niet waarschijnlijk, dat zij waargemaakt kan worden. Het noodluik kan, volgens de zegslieden van het Volksblad, de oorzaak van de ramp niet geweest zijn; met de belading van zijn toestel kan de verongelukte bestuurder geen fout gemaakt hebben hoe men dit zóó ze ker weet wordt niet meegedee'd aan het starten met den wind mee kan het evenmin gelegen hebben op het foutieve hieromtrent in de beschouwing van het Volksblad is de aandacht reeds gevestigd en dus tast „men", volgens het Volksblad nog in het duis ter omtrent de oorzaak van het ongeval en wacht met ongeduld het rapport van dr. Groeneveldt Meyer af. Eén ding staat echter reeds vast: de piloot moet gerehabiliteerd worden. Hij mag dus geen fout gemaakt hebben, in welk opzicht ook. Dit uitgangspunt lijkt ons verkeerd. Er is iets sympathieks in het esprit de corps, dat den verongelukten collega de hand boven het hoofd houdt, maar dit streven wordt beden kelijk, wanneer het objectieve waarnemingen eenvoudig ontkent en een rapport, dat door zijn zakelijke inkleeding vertrouwen wekt, voor waardeloos verklaart, alleen zijn doel te bereiken. Juist in de techniek van het vlie gen valt er nog veel e leeren; wie dit niet wil. stelt zich aan de onwillekeurige onder vinding ervan bloot, die op schade voor hem zelf en anderen kan uitkomen. Gegeven de mentaliteit, die uit de beschouwing van het Volksblad spreekt, zou het nog wel kunnen gebeuren, dat ook het met ongeduld verbeide rapport van dr. Groeneveld Mever, gesteld dat dit tot dezelfde conclusie mocht komen ah het Siameesche, gedisaualificeerd moet wor den, alleen vanwege de vooropgezette mee ning, dat de piloot niet gefaald kan hebben! NOG GEEN NIEUWS VAN VERMIST ENGELSCH AVIATEUR. Ondanks het feit, dat een veertigtal vlieg tuigen op onderzoek uit zijn, heeft men nog geen spoor kunnen ontdekken van den es kaderleider der Royal Air Force Peter War- burton, die sedert Vrijdag vermist wordt tusschen Caïro en Bagdad. VLIEGONGELUK IN CALIFORNIE. Twee doodetk Te San Diego in Californie stortte tijdens een vlucht van den commandant van de ma rineluchthaven, Nick Carter, het toestel om laag. De commandant die het toestel bestuur de en een mecanicien die hem vergezelde wer den gedood. ALGEMEENE NEDERLANDSCHE HUURDERSBOND. Gister werd te Amsterdam opgericht de Algemeene Nederlandsche Huurdersbond, gevestigd te Amsterdam. In de oprichtings vergadering werd de meening uitgesproken dat onder de huidige omstandigheden in het algemeen de huren zoowel van woon- a'-s winkelhuizen, veel te hoog zijn in verhouding tot het sterk verminderde inkomen der huur ders. Als de voornaamste oorzaken werden ge noemd: 1. Het opheffen der huurcommissie- wetten2. de hooge bouwkosten in de afge loopen jaren; 3. de speculatie in huizen en bouwgronden. De algemeene prijsdaling van alle goede ren, waardepapieren en andere beleggings objecten heeft zich nog niet doen gelden in een prijsdaling van woon- en winkelhuizen. Dit werd voornamelijk mede toegeschreven aan het feit, dat steeds meer huizen als be leggingsobject worden gezocht. Een dringende noodzakelijkheid werd het geacht, de huishuren wederom in een billijke verhouding te brengen tot de inkomens. De Algemeene Nederlandsche Huurders- bond stelt zich ten doel de belangen van de huurders in den meest algemeenen zin te be hartigen en wil trachten dit op de navolgen de wijze te bereiken: De thans geldende huur prijzen van z.g. „Oud-Bouw"-woningen terug te brengen tot de huurprijzen, destijds vast gesteld door de huurcommissie, zoo noodig met een kleine verhooging voor eventueel aangebrachte verbeteringen, de huren van „Nieuw-Bouw" woningen in overeenstem ming te brengen met den tegenwoordigen levensstandaard, liet in behoorlijken staat houden van woningen door de eigenaars, vooral het op geregelde tijden laten behangen schilderen, stucadooren enz.; 4 het bemidde lend optreden en geven van gratis advies in huurkwesties; 5 het voorstaan van de belan-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1