DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. STOOMERIJ S. KROM 20 io KORTING .58iwieniand H. BULTHUIS? Brie Landmeters doodgereden. \o. tl VRIJDAG 15 JAliARI 19:» 134e Jaargang. DagelijkscH Ojuevucht ^Buitenland Is U al geweest bij den UITVERKOOP van Ga er heen Daar zijn extra KOOPJES. Speciaalzaak in Ondergoederen Kousen, Sokken, Sportkousen, TEL 1523 (3 lijnen) Door onze tijdelijke op alle stoomprijzen, worden deze nu Heerencostumes Japonnen (wol) Japonnen (zijde) Mantels f 3 60 f 2.20 plissée f 2.60 extra f 2.80 Op de spoorbrug te Dordrecht. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 2 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladrn. HET ONTWAPENINGSJAAR 1932. Ontwapeningsvergadering te Londen. „Zullen wij ontwapenen?" Het jaar 1932 zal een belangrijk jaar worden voor de wereldgeschiedenis. Men zal een groote ontwapeningsconferentie houden, waarop eindelijk dan eens een hartig woordje over legers en vloten zdl worden gesproken en men zal trachten een einde te maken aan den wedloop in bewapening. Men zal einde lijk probeeren in te zien, dat de wereld ook zonder reusachtige legers en vloten, die mil- lioenen verslinden, bestaan kan, zelfs veel beter bestaan kanMen zal Zoo ongeveer zouden we een paar maan den geleden hebben kunnen schrijven, toen wij nog 1931 schreven. Maar nu is het in tusschen nieuwjaar geweest, 1932 is begon nen, het ontwapeningsjaar is er! Met de komst van dit nieuwe jaar is ook de actie tot ontwapening hernieuwd. In vele landen maakt men propaganda voor de alge- heele ontwapening, overal houdt men verga deringen en stelt men moties vast. En maakt enquêtes! We zullen er ons vandaag even mee bezig houden o In het Mansion House te Londen hield, Daar Reuter aan het Hbld. meldt, Caot. Eden, parlementair onderstaatssecretaris van buitenl. zaken van Engeland, ter gelegenheid van een ontwapeningsbijeenkomst een rede. In deze rede zeide Eden o.a.: De (Engelsche) regeering gaat zorgvuldig na, welke politiek Groot Britannië op de a.s. Ontwapenings conferentie zal volgen. Zij beseft volkomen het vitale belang van deze conferentie en za! zich er niet heen begeven met armzalige en bekrompen denkbeelden Integendeel, zij is op recht verlangend om door opbouwende voor stellen en daadwerkelijke actie zooveel in haar vermogen is bij te dragen tot een wezen lijke, duurzame en toenemende vermindering van den grooten last der internationale be wapeningen, die heden ten dage een hinder paal vormt voor den vooruitgang der wereld. Spr. wees er op dat Groot-Britannië reeds het voorbeeld heeft gegeven. Zijn verminde ring van bewapening sedert den wapenstil stand is draconisch geweest. Wij hebben, zoo zeide hij, een ernstig risico op ons genomen. Ons leger is thans nauwelijks meer dan een politiemacht, en ook de marine is successieve lijk ingekrompen. Wij betreuren het, dat het laatste vlootverdrag nog niet met een accoord tusschen Frankrijk en Italië is aangevuld. Het zou een goede steun zijn voor de confe rentie indien zij bij den aanvang de medewer king van de twee grootste Europeesche zee mogendheden na Groot-Britannië in den zin eener daadwerkelijke vlootbeperking zou er langen. De vermindering bij de Britsche lucht macht, aldus Eden, is ingrijpender dan al het andere. Terwijl wij bij het einde van den oor log over een luchtmacht beschikten, die haaf weerga niet had, nemen wij, ofschoon Lon den kwetsbaarder is dan welke andere Euro peesche hoofdstad ook, thans slechts de zesde plaats onder de luchtmogendheden in. Spr. hoopte, dat de Ontwapeningsconferen tie er in zal slagen deze ongelijkheid weg te nemen. Wij kunnen niet meer doen, de andere naties dienen thans het hare te doen. Hij sprak den wensch uit dat de conferentie er althans in zal slagen de methode te vinden, waar mede de bewapening zou kunnen worden be perkt en vertraagd. Sir John Simon, de minister van buiten- landsche zaken, had een brief geschreven, waarin hij o.a. zeide: „Wij dienen niet te ver geten dat de conferentie pas de eerste eener serie zal zijn zoodat de resultaten met deze overweging moeten worden beoordeeld. Of schoon de resultaaten niet schitterend zullen kunnen zijn, zou het nochtans kunnen wezen dat hun uiteindelijke waarde er niet minder reëel om is" Lord Cecil, die eveneens het woord voerde, drong er op aan, dat de aanvalsmacht der naties zal worden beperkt en stelde voor de bombardementsvliegtuigen af te schaffen Hij wees op de gruwelijke gevaren waaraan alle groote steden blootstaan. Voorts bepleit te hij de aanneming, door alle mogendheden, van het verbod van bepaalde wagentypes hetwelk reeds aan Duitschland is opgelegd, alsmede de vermindering met 25 van de werelduitgaven voor de bewapening, die 900 millioen gouden pd. st. bedragen binnen het tijdsbestek, dat ons van de tweede Ontwape ningsconferentie scheidt. o Niet alleen in Engeland houdt men zich bezig met de aanstaande conferentie, ook in Frankrijk zit men niet stil. Zoo zal het Fran- sche oolitieke en literaire weekbald „Les An* nales", naar we in hetzelfde blad lezen, in zijn nummer van heden eenige antwoorden publi- ceeren op de door het weekblad aan verschei dene persoonlijkheden gerichte vraag: „Zul len wij ontwapenen?" MacDonald zegt o.a.: „Dat wij allen na den jongsten oorlog tot aan de tanden gewa pend zijn in een nuttelooze poging om veilig heid te verkrijgen; dat onze nationale in dustrieën door belastingen worden neerge drukt om slechts de bewapeningskosten te kunnen opbrengen, ten opzichte waarvan het bewijs is geleverd dat de wapenen, wanneer zij overvloedig worden aangewend, den over- winneer noch den overwonnene rust bren gen. dat is een van de eigenaardige nutte loosheden, waardoor de naties zich nog steeds laten misleiden doordat zij den moed noch de flinkheid bezitten den rechten weg van het gezond verstaan te bewandelen". Sir Herbert Samuel, de Britsche minister van binnenlandsche zaken, verklaart: De plechtige verplichting om voor ontwapening op te komen, gelijk deze in het Volkenbond statuut is vervat, zoowel als in het Verdrag van Versailles in de verklaring der geallieer de mogendheden aan Duitschland. en in het protocol van Locarno, moet worden nageko men. De ontwapeningsmaatregelen dienen al gemeen en tegelijkertijd te geschieden. De be wering reeds ir. aanzienlijke mate ontwapend te hebben of het nu een bewering van En gelsche, Fransche of andere zijde betreft dient punt voor punt te worden onderzocht. Graaf Bernstorff, de Duitsche gedelegeer de in de voorbereidende Ontwapeningscom missie, merkt op dat de algemeene ontwape ning een gebiedende noodzakelijkheid van onzen tijd is en tot de gewichtigste vraag stukken van den Volkenbond behoort. De Duitsche Rijksweerminister, dr. Groe ner, verklaart dat Duitschland aanspraak mag maken op een gelijke behandeling als alle andere landen. Het heeft recht op de zelfde mate van veiligheid en dezelfde ontwa peningsmethode Zaleski, de Poolsche minister van buiten- landsche zaken, komt op voor: moreele ont wapening en organisatie van een stelsel van wederzijdschen bijstand tegen een event. aan valler. Gandhi roept den staatslieden toe dat zij thans moeten beslissen of men aan den voor avond van een nieuwen wereldoorlog staat. Zij mogen niets nalaten om zulk een gewel dige catastrofe te verhinderen. DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. Rapport van den Japanschen oud-minister van oorlog. Naar uit Tokio wordt gemeld, heeft de oud-minister van oorlog, Minami, na een reis door Mantsjoerije te hebben gemaakt een rapport opgesteld voor de regeering, waarir. hij aandringt op verhooging van het aantal gewapende troepen in Mantsjoerije, en tevens een reeks voorstellen doet betreffende de politiek van de regeering inzake de nieu we in Mantsjoerije geschapen regeering. Japansche strafexpeditie. Een Japansche strafexpeditie, bestaande uit infanterie, gesteund door vliegtuigen, is begonnen tusschen Moekden en Sinmo in het district Senlitoen. Publicatie van geheim verdrag van Japan met China. Het Japansche ministerie van buitenland- sche zaken heeft den inhoud gepubliceerd van het in 1905 gesloten geheime verdrag met China, waarbij China een aantal tot dat tijd stip Russische rechten aan Japan overdraagt. Uit de publicatie blijkt, dat China de toezeg ging heeft gedaan, geen met den Zuid Mantsjoerijscne spoorweg concurreerende spoorwegen te bouwen. De volledige docu menten zullen worden gepubliceerd, aange zien de afgetreden minister van buitenüand- sche zaken, dr. Wellington Koo en andere vooraanstaande Chineesche politici het be staan ervan ontkennen. Reeds in 1906 is En geland vertrouwelijk van den inhoud van het verdrag in kennis gesteld. DE BRAND BIJ SARRASANI. Het ontstaan van den brand. Aan het uitvoerige verslag in het „Hbl van Antwerpen" van den brand in het circus Sarrasani te Berchem ontleent het Hbld. nog de volgende bizonderheden Vlak aan het houten circusgebouw grensde het magazijn waarin de kleeding bewaard werd, eveneens een houten gebouw Tusschen deze gebouwen en de vestingwal len lag de stal der olifanten, mede een hou ten gebouw, en zooals de vorige slechts met een zeil overdekt. Alles was in diepe rust, behalve de wa kers. Het was ongeveer half drie dat een dezer wakers brand bemerkte in het kledingmaga zijn en wel tegen de zeildoeken dakbeklee- ding, vermoedelijk tengevolge eener kortslui ting in de electrische geleiding. Oogenblikkeüjk werd alarm gemaakt en enkele oogenblikken waren voldoende om de stevig ingerichte brandweer van het circus op de plaats aan het werk te zien Er stond op dit ogenblik een hevige Zuid Westen-wind en dit moet wel de groote oor zaak geweest zijn van de geweldige uitbrei ding van het vuur, want nauwelijks waren deze wel afgerichte brandweermannen aan het werk of de geheele tent stond in lichte laaie. Ook de brandweer van Berchem werd gealarmeerd. Het gevaar kennende was het eerste werk der brandweermannen van de aangrenzende tenten de dekzeilen weg te snijden, doch de wind voerde lappen brandend zeildoek over de uitgestrekte terreinen welke lappen een groot gevaar opleverden voor de overige ten ten. Een schandaal. We kunnen, aldus het blad, geen andere benaming dan „een schandaal" geven aan hetgeen verder volgt: In tegenwoordigheid van het groote gevaar werd ook naar de brandweer van Antwerpen getelefoneerd, die met haar krachtige hulp middelen heel wat zou hebben kunnen bijdra gen om verdere uitbreiding te voorkomen. Steunende op de gegeven orders werd bot weg geweigerd uit te rukken en hulp te bie den, zoolang niet een schriftelijk bewijs was ingekomen van den burgemeester van Ber chem! En intusschen bleef het vuur steeds op gezweept door den wind voortwoeden en scheen de geheele inste.ling te willen ver- niefen met de honderden zeldzame pracht- dieren. die allen gevaar liepen in de vlammen om te komen. Voo:r zulk een handelwijze bestaat, zegt het blad. geen woord; zij zal door een ieder ten strengste worden afgekeurd. Wij nemen aan dat het reglement bestaat, wij nemen aan dat het zijn nut kan hebben, wij nemen al aan wat ge wilt. Maar aP.e reglementen van de wereld kunnen ons niet wijsmaken, dat bij zulk een gevaar voor de bevolking, reglementen als vodden papier moeten beschouwd worden en wij verlangen dat hulp worde gebracht, zelfs tegen het reglement in als 't moet. De brand in den olifantenstal. Om op den brand terug te komen, het zou er niet bij blijven. Na het kleedingmagazijn en het magazijn der zadels, werd ten slotte ook de stal der olifanten door het vuur aan getast, en hier was de toestand uiterst kritiek. Temmer en stalknechten hadden reeds voorbereidend werk verricht om deze prachf- dieren, ten getale van 22 in veiligheid te brengen, wat echter geen gemakkelijk werkje was Deze dieren zijn namelijk met de twee achterpooten door middel van een zwaren ketting aan een paal bevestigd. Reeds had men de helft der dieren be vrijd en had men het grootste deel van het zeildoeken dak verwijderd, toen brandende lappen zeildoek terechtkwamen op het dak en verder op de dikke laag stroo, waarop deze dieren, die een bijzondere zorg en tevens een goede warmte vergen, ter ruste lagen. Een paar olifanten, door de wanhoop ge dreven, slaagden er in zich los te rukken en op de vlucht gingen. Enkele der vrijgekomen dieren wilden nog weer de vlammen inloopen en de kranige helpers hadden alle moeite om ze te verdrijven. De brandweermannen concentreerden na tuurlijk al hun krachten op den brandenden stal, om zooveel mogelijk de kostbar'- dieren te redden van het al-verterend vuur en het duurde niet lang voor dit ook was gedoofd en men er verder kon aan denken deze dieren te bevrijden. Hun toestand was echter verschrikkelijk. Verkeerde schoten. Tijdens de vlucht van de olifanten kwam een dezer dieren in de richting van een agent geloopen. In plaats van zich achter den een of anderen wagen te verschuilen, verloor deze man het hoofd en vond niets beters dan zijn revolver te nemen en deze op het dier af te vuren. Het dier draagt nog de kwetsuren. Ter verontschuldiging van den politieman dient aangenomen dat er meer dan hij het hoofd zouden verloren hebben als zoo'n oli fant op u komt afgestormd. Alleen vergeet men dat een van angst ra zend beest nog razender wordt als men er op vuurt. De verloren gegane costuums. Tot de verloren gegane costuums behoort een uiterst fraai Japansch stuk, aan het bor duursel waaraan vijf jaar gewerkt was en waarvan de waarde op ruim 9000 gulden wordt geraamd. De costuums der Indianen zijn niet vernield, daar deze afzonderlijk door de eigenaars worden bewaard. De gekwetste olifanten. Van de 22 olifanten werden er zooals ge meld 12 deerlijk gekwetst. Elk dezer dik huiden heeft een waarde van ruim 1400 Het was rechtaf hartverscheurend zoo schrijft het „Hbl. van Antwerpen" nog het lijden na te gaan dezer reuzen, die over eene ongemeene kracht beschikken, die boomen ontwortelen en de zwaarste vrachten weg voeren en daar zij aan zij stonden, nog enkel wrakstukken van wat ze eens geweest waren. Daar waren olifanten, waarvan de dikke, ruwe huid op geheele gedeelten van het li chaam totaal is afgebrand en waarvan de lappen tegen het bloedige vleesch te benge len hingen. Een andere zagen we, van wien de geheele slurf ontveld was. Voortdurend gingen verzorgers van het eene dier naar het andere om de vele naakte plekken eerst met olie te bestrijken en vervol gens voortdurend met aardappelbloem te be dekken CALMETTE-PROCES TE LUBECK. Maandag a.s. begin van het requisitoir. Volgens een Wolf-bericht uit Lübeck aan het Hbld. meldt, zijn de verhooren in de zaak- Deycke, Altstadt c.s. gisteren afgeloopen. De voorzitter der rechtbank verklaarde dat het proces geschorst werd tot Maandagmorgen en dat dan het O. M. gelegenheid zou krijgen requisitoir te nemen. De laatste weken van het Calmette-proces waren, gelijk bekend, gewijd aan het verhoor van deskundigen en het bijna uitsluitend medisch karakter dat het proces daardoor kreeg, maakte het voor het publiek niet bij zonder interessant de debatten en ver hooren te volgen. De belangstelling voor het proces nam dan ook zienderoogen af- Bepaalde zekerheid is door de verhoortn van de deskundigen, voor een groot deel hef tige vijanden van elkaar, niet verkrijgen. I>e heeren spraken elkaar vaak tegen. Dat het Calmette-vaccine in haar voorgeschreven vorm niet gebruikt werd, schijnt wel als vaststaand aangenomen te kunnen worden. Maar daarmede is de belangrijkste vraag, waar dit geheele proces vrijwel om draait, nog niet beantwoord. Nog steeds is het niet duidelijk wien de schuld gegeven kan worden voor het overlijden der zuigelingen in het hospitaal te Lübeck: prof. Deycke die onder den naam van Calmette-vaccine een entstof van eigen vinding zou gebruikt hebben, öf prof. Altstadt en zuster Anna Schütze, die bij hun laboratoriumwerk zorgeloos zouden ge handeld hebben met de culturen. En, mócht prof. Deycke werkelijk schuldig verklaard worden, dan is het zeer de vraag of hij naar beste weten het Calmette-Guérin- vaccin een andere samenstelling of (en) viru lentie gevende, beslist te goeder trouw en met volledige wetenschappelijke overtuiging dat het op zijn manier beter voor de kinde ren was, tóch strafrechtelijk aansprakelijk zal kunnen gesteld worden. De belangstelling voor het proces te Lüb-^k zal a.s. Maandag wel bijzonder groot zijn. ONTPLOFFING EN* AANRIJDING IN EEN MIJN TE HINDENBURG. Drie personen gedood. In den afgeloopen nacht vond in de Her- mannschacht van de Koningin-Louise-mijn te Hindenburg een ontploffing van brandbare gassen plaats waardoor een 'couwer en een electriciën werden gedood, en een opzichter, een voorman en 5 arbeiders gasvergiftiging opliepen, zoodat zij naar het ziekenhuis moes ten worden overgebracht. In een ander ge deelte van dezelfde mijn werd een arbeide: door een spoorwagen gegrepen en zoo ern stig gewond, dat hij tijdens het transport naar het ziekenhuis overleed. DE VERKLARING VAN BRUENING INZAKE DE HERSTELBETALINGEN. Afgeluisterd? Omtrent het geheimzinnige bekend worden van het onderhoud van den rijkskanselier met den Engelschen ambassadeur te Berlijn betreffende de Duitsche houding in het her stelvraagstuk van Vrijdag j.i. meldt de „Star", dat het gesprek van den ambassa deur met het Engelsche departement van bui- tenlandsche zaken door een agent is afge luisterd. De „Stra" is van meening, dat de gene, die dit gesprek heeft afgeluisterd sym- pathiën voor de nationaal-socialisten heeft. In ingewijde kringen in Londen houdt men het echter ook voor waarschijnlijk, dat de agest in contact heeft gestaan met de Fransch-Poolsche geheime dienst. BIJZETTING VAN EX-KONINGIN VAN GRIEKENLAND TE FLORENCE. De overleden ex-koningin van Griekenland zal in de Russische kerk te Florence worden bijgezet naast het graf van wijlen ex-koning Constantijn. Zondag zal het stoffelijk overschot te Flo rence aankomen. De teraardebestelling is vastgesteld op Dinsdag. EEN NIEUW SOORT KOGELS. Snelheid 790 M. per seconde. De dienst der bewapening van het Belgi sche ministerie van landsverdediging heeft een nieuwen kogel in gebruik genomen, be stemd voor mitrailleurgeweren en mitrail- leuses. De kogel bezit „heel wat beter ballistische eigenschappen dan de kogels welke thans in gebruik zijn". Proeven worden genomen om denzelfden kogel ook geschikt maken voor het Mauser geweer type 1SS9. De nieuwe kogel weegt 11 gr. 25, is gevuld met lood en overtrokken met messing. De punt van den kogel is spits. Hij bereikt een snelheid van 790 M. per seconde, die is ongeveer eens zoo veel als de thans in gebruik zijnde. HOOVER OPNIEUW CANDIDAAT VOOR HET PRESIDENTSCHAP. President Hoover zal zich opnieuw candi- daat stellen bij de a.s. presidentsverkiezin gen, volgens een uitlating van den minister van landbouw Hyde, enz. 10 pet. korting op geregeld goed. GROOTE HOEVEELHEID SPRINGSTOF TE HAGEN GEVONDEN. Talrijke personen gearresteerd. De politie deelt mede, dat gistermiddag in de Sunderlohstraat een geheim depot van vuurwapenen en springstof is ontdekt. Er werd gevonden: 110 pond dynamiet, 770 patronen, een hoeveelheid pistolengeweren, revolvers en munitie. Talrijke personen zijn gearresteerd. Na dere bijzonderheden kunnen hangende het onderzoek niet worden medegedeeld. EEN RIJKE ARME. Buren, die ongerust waren geworden over het feit, dat zij de 78-jarige Emma Parfitt te Londen sedert Woensdag niet meer had ge zien of gehoord, waarschuwden de politie. Deze forceerde den toegang van haar wo ning en vond haar bewusteloos onder aan den trap liggen tusschen de goudstukken en bankbiljetten, die zij onder haar kleeren ver borgen had en die bij haar val verspreid waren. In totaal bleek de oude vrouw voor een waarde van 3000 op haar lichaam te dragen. De vrouw is naar een ziekenhuis overgebracht. BRAZILIAANSCHE GASFABRIEK STOOKT MET KOFFIE. Naar uit Santos (Brabilië) wordt gemeld, heeft het gemeentebestuur besloten een mil lioen zakken koffie als brandstof in de stede lijke gasfabriek te verstoken. In de laatste weken werd koffie ook gebruikt voor locomo tieven. Hedenmiddag omstreeks vijf uur had op de spoorbrug over de Oude Maas tusschen Dordrecht en Zwijndrecht een ernstig onge luk plaats, dat aan drie jonge menschen het leven kostte. Omstreeks dien tijd begaven zich vier jeug dige landmeters van hun werkzaamheden te Zwijndrecht huiswaarts naar hun tijdelijke verblijfplaats te Dordrecht. Zij hadden in de polders in de omgeving van Zwijndrecht opmetingen verricht voor den bouw van den nieuwe brug over over de Oude Maas en ko zen bij het naar huis gaan den kortsten weg, namelijk niet met de pont, zooals gebruike lijk is, doch over de spoorbrug Van deze brug wordt door velen, die te Zwijndrecht werken, gebruik gemaakt, doch gevaarlijk is het altijd, omdat het spoorwegverkeer daar ter plaatse buitengewoon druk is. Zij, die dan ook geregeld daarvan gebruik maken, betrachten bij den overtocht steeds de grootst mogelijke voorzichtigheid. Het druk ke verkeer is drie der landmeters noodlottig geworden. Toen zij omstreeks halverwege de brug waren, zagen zij uit de richting Dordrecht een trein op zich aankomen, die omstreeks 16.57 uur uit Dordrecht vertrok ken was. Deze kwam recht op de mannen aan, waarop zij op het andere spoor gingen loopen. De trein was toen nog geen vijftig Meter van hun af. Een van hen, de 24-jarige H. Zeylemakers uit Leeuwarden, liep achter aan en keek bij het oversteken toevallig om, waarop hij tot zijn groote ontsteltenis be merkte, dat ook van de andere zijde een trein naderde. Het was die, welke om 17.01 uur vanuit Rotterdam te Dordrecht moet aanko men. Door vlug terug te springen kon hij zich r.og juist in veiligheid brengen. De

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1