DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. STOOMERÜ S. KROM De ernstige toestand in China. 20 °lo KORTING ^Buitenland Stad en Omgeving. Onze zuivere FRANSCHE G06NAC! A'o. 25 Z ITEKU iO :iO J A Y I A KI 1932 134e Jaargang. De kwestie in den Volkenbond. TEL 1523 (3 lijnen) Nog slechts korten tijd op alle stoomgoederen. Bruid en Bruidegom. TEGEN GRIEP? W. M. H. PELS ZOON, Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTE1 ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telei. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Uit nummer bestaat uit drie bladtn Urenlange gevechten in Sjanghaibommen op de internationale concessiede bevolking door een panischen schrik bevangen. Het wordt in China eiken dag ernstiger Nóg is er geen officiëele oorlog tusschen Japan en China, maar practisch wordt er hevig gevochten, zoodat c!r toestanc docr een of anaèr ultimatum precies zoo zou blijven als hij is. Alleen met dit verschil, dat de groote mogendheden en de Volkenbond dan misschien iets meer zouden kunnen doen dan op het oogenblik. De gevechten in en om Sjanghai duren nog steeds voort. De geheele dag is de voor stad Tsjapei het terrein van den oorlog ge weest. Veertien uren achtereen bombardeer den Japansche kanonnen deze voorstad en zijn overal vernielingen aangericht. Voor zoover van de internationale .neder zetting uit is waar te nemen, moeten ae Chi- neesche vtrliezen tengevolge van het bom bardement buitengewoon groot zijn, aange zien de 200.000 zielen tellende bevolking van Tsjapei, welke zich grcotendeels in de huizen had opgeslaten, volkomen hulpeloos was. Het verluidt, dat vele mannen en vrouwen zijn omgekomen. Duizenden Chineezen trachtten in panische angst de internationale concessie binnen te vluchten, doch zij werden daar niet toegelaten aangezien de poorden waren gesloten en streng werden bewaakt Japansche vliegtuigen volgen op regelmati- gen onderlingen afstand van ongeveer 20 minuten boven Tsjapei en wierpen bommen, waarvan de deelen tot dertig meter hoogte jiiteensprougen. De Chineesche luchtafweer was volkomen onvoldoende, aangezien de Chineezen slechts over geweren en lichte mitrailleurs beschik ten. Ook het radiostation Chenso, dat in het bezit is van de Chineesche regeering en de radio corporatien of America, werd gebom bardeerd. Toen des avonds de wapenen rustten, dreef nog steeds een groote vuur- en rook zuil boven Tsjapei. Het Noorderstation is vol komen platgebrand. Ook het gebouw van de handelspers, een onderneming waarbij de meeste Chineesche uitgevers zijn betrokken, brandde geheel uit Het zakenleven is natuurlijk geheel stilge legd. De Chineesche winkeliers hebben plak katen uitgehangen, waarop staat: „Biedt Japan tot den dopd toe tegenstand" De bankgebouwen zijn gesloten, de straten vei laten. Kortom, er heerscht een volkomen oor logstoestand in al zijn schakeeringen In de vroege ochtenduren van vandaag nam het vuur, dat in de voorstad Tsjapei woedde, in hevigheid toe. Van Japansche zijde werd medegedeeld, dat de eerste Chineesche ver sterkingen uit Nanking zijn gearriveerd en zich reeds in den strijd hebben gemengd. Tegen het aanbreken van den morgen open den de Chineezen een zwaar artillerie-vuur op het Noorderstation, daarbij ondersteund door een aanval van eenige pantsertreinen De Japansche marine-soldaten zagen zich gedwongen terug te trekken. Verscheidene Chineesche granaten vielen in de internatio nale nederzetting, waardoor een paniek ont stond, aangezien men aanvankelijk geloofde, dat de Chineezen een aanval wilden doen op de internationale nederzetting. Een Chineesche granaat trof den Japan- schen tempel in de nederzetting en veroor zaakte belangrijke schade. De brand in de Chineezenstad woedt ononderbroken voort Honderden huizen zijn door het vuur ver nield. Het aantal Chineesche slachtoffers is bij benadering niet te schatten; men ver moedt, dat het verscheidene duizenden zijn. De electrische voedingsdraden naar het radiostation zijn verbroken. Voorts werd een brug verwoest, waardoor de spoorweg naar Tsjapei is verbroken. De Chineesche com mandant meldt, dat twee Japansche vlieg tuigen door machinegeweervuur zijn geraakt De beide machines werden in de lucht ver nield. Van Chineesche zijde wordt gemeld, dat men op de Japanners twee pantserauto's heeft veroverd. o De Japansche ambassadeur Chirota heeft heden een langdurig onderhoud gehad met den plaatsvervangende» commissaris van cuitenlandsche zaken, Karachan, betreffende den toestand in Mantsjoerije. Hierbij heeft Japansche ambassadeur een verklaring van de Japansche regeering overhandigd, waarin gezegd wordt: In verband met de oniusten in Charbin, waar duizenden Japansche onderdanen wo nen, heeft de Japansche regeering zich ge- c\\ongen gez en troepen naar Charbin te zen en, uitsluitend met het doel de Japansche eiangen te beschermen. De Japansche regee- >ng moet voor het vervoer der Japansche «JïfPen ge^)ru''t maken van den Oost-Chinec- VJ" spoorweg. Zij verklaart zich bereid alle v00r het transport te betalen. De Ja pansche regeering verzoekt de stellingneming der Sowjet-Russische regeering. Karachan heeft den Japanschen ambassa deur in opdracht zijner regeering een ant woord doen toekomen, waarin o.a. het vol gende gezegd wordt: De Sowjetregeering is er reeds van in ken nis gestela, dat de Japansche troepen zonder zich tot de directie van den Oost-Chineeschen spoorweg te hebben gewend, op het station Koeanschencsy verscheidene treinen in be slag hebben genomen en daarmede naar Charbin onderweg zijn. Eerst nadien heeft de plaatsvervangende voorzitter van den raad van bestuur van den Oost-Chineeschen spoorweg een telegram van het Japansche oppercommando ontvangen, waarin de wensch tot transport der Japansche troepen naar Charbin tot uiting werd gebracht. De Sowjetregeering is van meening, dat dergelijke voorvallen van dien aard zijn, dat hierdoor gespannen politieke situaties kunnen ontstaan. Wat het transport der Japansche troepen naar Charbin betreft, maakt de regee ring der Sowjet-Unie de keizerlijke, Japan sche regeering er opmerkzaam op, dat de Oost-Chineesche spoorweg Russisch-Chi- neesch eigendom is en dat het derhalve nood zakelijk is voor het transport van troepen niet alleen de toestemming van Rusland, maar ook die van China te vragen, aange zien deze spoorbaan over Chineesch gebied loopt. Ingeval de Chineesche autoriteiten, welke vertegenwoordigd zijn in de directie van den Oost-Chineeschen spoorweg, zich bereid verklaren vergunning te verleenen, zullen van Russische zijde geen verdere moei lijkheden in den weg worden gelegd. Geheime zitting van den Volkenbondsraad. De Voikenbondsraad is Vrijdagmiddag in geheime zitting bijeen gekomen. Niet aan wezig waren de vertegenwoordigers van Japan en China. Besproken werden de maat regelen welke thans genomen moeten worden na het nieuwe Chineesche voorstel. Het ligt in het voornemen de regeeringen der veertien in den Volkenbondsraad verte genwoordigde mogendheden op te wekken haar diplomatieke vertegenwoordigers te Sjanghai ter beschikking te stellen voor een direct in te leiden onderzoek, dat tot basis zal dienen voor het verdere optreden van den Volkenbondsraad. Op deze wijze is het mogelijk geworden, j dat ook de kleinere mogendheden zullen I worden betrokken bij het onderzoek dat tot nu toe uitsluitend in handen lag der groote mogendheden. Voorts wordt overwogen de reeds samen gestelde enquêtecommissie, niet zooals was vastgesteld, via Washington, doch direct via Siberië per snelste gelegenheid uit te zenden, ten einde zoo spoedig mogelijk in het bezit te kunnen geraaen van een telegrafisch rap port nopens den toestand. Na urenlange debatten besloot de Volken- bondsraad op grond van het Chineesche voorstel de officieele procedure van artikel 15 van het Volkenbondspact toe te passen. De Chineesche en Japansche vertegenwoor digers werden verzocht den secretaris-gene raal van den Volkenbond direct een gedetail leerde uiteenzetting te geven van de toestand en de betrekkelijke bewijsstukken te overhan digen, op grond waarvan de secretaris generaal den Raad voorstellen zal doen. De openbare Raadszitting begon Vrijdag in een uiterst gespannen atmosfeer. Voor de eerste maal werd door den Raad op grond van art. 15 de officieele procedure ingeleid voor een gewapend conflict tusschen twee groote mogendheden. Eerst werd het Chineesche voorstel, de procedure toe te passen, door den secretaris generaal voorgelezen. De Raadspresident, Paul Boncour, legde vervolgens een korte verklaring af. De voor bereidende verklaring tot voorloopige bijleg ging van het geschil is door de gebeurte nissen achterhaald. De Raad is thans gedwongen, met het oog op het dreigend oorlogsgevaar den feite lijken toestand duidelijk vast te stellen. De Raad mag niet toestemmen in een op treden dat buiten de internationale verplich tingen van het Volkenbondspact om gaat. De maatregelen op grond van art. 12 van het pact worden door de nieuw ingestelde proce dure niet beroerd. De Chineescbe'gezant Yen legde hierna een verklaring af. waarin hij constateert, dat de arbitral.' pogingen van den Raad tot nu toe hebben gefaald. China kan thans niet langer wachten. Er is thans sprake van een openlijke aanval op de gebiedsonschendbaarheid en de politieke onafhankelijkheid van China door Japan, voor de handhaving en eerbiediging, waarvan alle Volkenbondsleden zich bij art. 10 van het Pact hebben verplicht Japan heeft openlijk gebroken met den geest en de letter van hef pact. China eischt van den Volken bondsraad recht. De Volkenbondsraad moet onverwijld de bij art. 15 voorgeschreven maatregelen nemen. De Japansche ambassadeur Sato gaf een uiteenzetting van de militaire gebeurtenissen in Sjanghai, welke geheel in strijd was met de Chineesche lezing en verklaard^ dat Japan geenszins alleen verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van den 'oestand. C>e aanvallen zijn uitgegaan van Chineesche troepen. De ambassadeur bracht vervolgens een reeks be- zwarfen naar veren nopens de toelaatbaarheid van een gelijktijdige toepassing van art. 11 en 13 van het Pact. Sato stelde vier eischen: 1) Voorloopig uitstel van het vertrek der enquêtecommissie. 2) Nieuwe uiteenzetting van den gehee- len toestand en voorlegging van nieuwe do cumenten door de Chineesche regeering. 3) Weigering toepassing procedure vol gens art. 15, aangezien dit artikel gebaseerd is op de breuk der betrekkingen. De strijd is thans nog in het stadium waarin een afbre ken der betrekkingen niet in aanmerking komt. De Japansche militaire maatregelen zijn slechts noodzakelijke maatregelen ter be scherming van de eigen veiligheid. 4) Toepassing van de procedure van arti kel 15 eerst ingeval alle middelen om langs den weg van directe onderhandelingen tot overeenstemming te geraken z,n uitgeput. De Japansche ambassadeur verklaarde dat de Raad overigens eerst de middelen waarin bij art. 11 wordt voorzien moet toe passen. De Raadspresident, Paul Boncour, weiger de tijdens het verder verloop der debatten de Japansche eisch de juridisch toelaatbaar heid van het Chineesche voorstel te onderzoe ken, aangezien volgens het pact de procedu re op grond van art. 15 zonder onderzoek moet worden op grond van het voorstel van een lid-staat. Evenzoo wees hij de Japansche referte aan de toelaatbaarheid van een gelijktijdige toepassing van de arti kelen 11 en 15 van de hand. De Japansche g^'bassadeur, Sato, hand haafde zijn standpunt onbeperkt enl egde er den nadruk op, dat met het oog op de ernst van het geschil dat den vrede, misschien zelfs den wereldvrede bedreigt Japan groote waarde moet hechten aan de thans door den Raad ingeleide procedure. Hij behoudt zich derhalve het recht voor stelling te nemen no- ipens de procedurekwestie. De Chineesche stap zal in de geheele Japansche openbare meening groote opwinding te weeg brengen en zal nauw geschikt zijn de reeds buitenge woon gespannen betrekkingen tusschen beide landen te verbeteren en een spoedige rege ling tot stand te brengen. Paul Boncour richtte ten slotte tot de Ja pansche en Chineesche vertegenwoordigers den oproep hun regeeringen telegrafisch te verzoeken tijdens den duur der V. B. proce dure ieder verder' verlies aan menschenle- vens te vermijden en zich te onthouden van alle maatregelen welke een toestand zouden kunnen scheppen welke moeilijk is goed te maken. DE HOOP OP REDDING DER M. II OPGEGEVEN. De Engelsche Admiraliteit deelt mede, dat thans alle hoop moet worden opgegeven, dat de officieren en manschappen van de M. II levend zullen kunnen worden geborgen. Er waren 60 personen aan boord. Van alle zij den werden betuigingen van deelneming ontvangen. DRIE BELGISCHE MIJNWERKERS ERNSTIG GEWOND DOOR ONWEDER. Ten gevolge van den bliksem werden op de mijn Elouges bij Bergen drie arbeiders ernstig gewond. DE ESTLANDSCHE REGEERING AFGETREDEN. De Estlandsche regeering is afgetreden De oorzaak van dit aftreden is gelegen in het feit, dat de Estlandsche partijen onlangs op andere wijze zijn georganiseerd. De Boerenbond heeft zich met de kolonis ten vereenigde tot de agrarierspartij. Voorts heeft de arbeiderspartij zich met de volks partij vereenigd tot nationale centrumpartij. De partijen, welke tot nu toe tot de oppo sitie behoorden, de arbeiderspartij en de par tij der kolonisten, zijn derhalve thans regee- ringspartijen geworden, doch eischen dat de socialisten, die tot nu toe deel uitmaakten van de regeeringscoalitie, zullen worden buitenge sloten. Dit wordt met de regeeringsrecon- structie beoogd. HITLER EN DE RIJKSPRESIDENTS VERKIEZING. Tijdens een vergadering van de nat. soc. partij in het Berlijnsche Sportpalast van gis teravond werd o.a. het woord gevoerd door den Brunswijkschen minister van binnenland- sche zaken, die uiteenzette, dat zoolang het nat. socialisme niet in geheel Duitschland heerschte de landenregeeringen, zooals bijv. Brunswijk, niet alleen de oplossing van ae economische crisis ter hand konden nemen. Toch is een nat. soc. landsregeering niet ver- geefsch. Zoo is Brunswijk er o.a. in geslaagd om ondanks den eccnomischen noodtoestand een sluitende begreoting te maken. Vervolgens werd het woord gevoerd door den leider van het districtspersbureau der na' soc., Hinkel, die over de verkiezing van een rijkspresident sprak en in dit verband een schrijven van Hitier voorlas, waarin o a. wordt gezegd: „Wij hebben een Duitschbe- wust, sterke rijkspresident noodig, die een ein de maakt aan het spreek- en uniformverbod. Hij meet gevoel hebben voor het gekwelde en noodlijdende Duitsche volk en vooral voor de bloedig geslagen en gedeemoedigde Duitsche jeugd. Dan zal hij met één slag een eind ma ken aan den rooden terreur. Voor dit doel wil len wij allen werken, of wij spreken mogen of dat wij zwijgen moeten". MOEDER EN DRIE KINDEREN VERDRONKEN. Gistermiddag was een arbeidersvrouw uit Rudolfstadt (Oost-Duitschland) met haar 4 kinderen op het ijs gaan sleden. Plotseling zakte het gezelschap door het door den doei reeds zacht geworden ijs. De moeder en drie kinderen verdronken. Alleen een 6-jarig meisje slaagde er in zich in veiligheid te brengen. ONTSPANNINGSAVOND VOOR WERKLOOZEN. De voorzitter van de commissie voor ont wikkeling en ontspanning voor werkloozen, had gisterenavond wel reden om een opge wekt gezicht te zetten, want de zaal van het Gulden Vlies was tjokvol. Hij heette allen hartelijk welkom en zei, dat het in dezen misére-tijd noodzakelijk is, eens een verzetje te hebben, waarvoor deze avond dan ook was georganiseerd. Op het oogenblik beschikt men over een lo kaal in de Doelenstraat waar gelegenheid be staat voor ontspanning, doch dit is onvol doende, daarom heeft de commissie ook de beschikking gekregen over de bovenzaal van de „Oude Doelen" in de Doelenstraat. Verder heeft de heer Waalewijn, leeraar aan de am bachtsschool, zich beschikbaar gesteld voor een cursus in het timmeren, waarin hij vooral de moeilijke onderdeelen van dat vak zal be handelen. Deze cursus zal gehouden worden in de ambachtsschool aan den Bergerweg. Tevens zal er een cursus in houtsnijden gege ven worden door den heer Vredènburg, terwijl de heer Ooijkaas om de 14 dagen een schaak avond zal geven, opdat men zich in de schaakkunst kan bekwamen. Spr. verheugde zich er over, dat de aan dezen avond medewerkende gezelschappen zich zoo spontaan en belangeloos hadden aangeboden en bracht hun daarvoor zijn har te! ijken dank. Het programma zelf was vol afwisseling en alleszins de moeite waard. Daar was het gézelschap „Ooijkaas", dat op zeer verdien stelijke wijze een aantal muziek-nummers ten gehoore bracht, hetgeen zeer op prijs werd gesteld, getuige het hartelijk applaus. „Turnlust" gaf eenige staaltjes van het kunnen van haar keurploeg. De nummers waren uitstekend verzorgd, waarvoor het pu bliek dan ook zijn spontane hulde bracht. Een groot deel van den avond werd in be slag genomen door de tooneelvereeniging „Falkland" met twee eenacters van Herman Heijermans, n.1. „Machien" en „Buren". In het eerste verloo~ ïende Heijermans zijn na tuur niet, het tweede was een amusant ding. „Fa'kland" mocht voer haar prestaties een stormachtig applaus in ontvangst nemen, De „Spruit"-band vulde de pauzes aan met haar vroo'ijke muziek. Zij gaf als extraatje een paar harmonica-nummers, die zeer in den smaak vielen. Voordat de pauze begon gaf de voorzitter het woord aan den heer Reurslag, secretaris van den Turnkring „A'kmaar en Omstre ken", die mededeel.'v, dat de Turnkring jonge werkloozen in de gelegenheid stelt, gymnas tiek te beoefenen. Voor dat deel beschikt zij reeds over een zaal en zii zal voor een goede O.i. had het Comité beter gedaan, om het eerste stukje te laten vervallen. Hierin lag een sterke tendenz en het lijkt ons niet goed, om op een dergelijken avond, die een streng neutraal karakter moet hebben, met een stuk te komen, dat „gekleurd" is. Wilt U een moderne en luxe trouwplechtigheid, maak dan gebruik van de nieuwe FIAT trouwcoupé en bijpassende FIAT volgauto's van de Fa. A. DAM Co., ALKMAAR. Tel. 490. Deze wagens zijn dagelijks Ie bezichtigen aan onze garage Snaarmanstaan. Onze tarie ven zijn zeer billijk. leiding zorg dragen. Men kan zich opgeven bij de ontspanningscommissie. Evenals de vorige ontspanningsavond had ook ditmaal de fa. Ringers voor cacao ge zorgd, terwijl de Coöp. Alkm Melk-Centrale de benoodigde melk beschikbaar stelde. Voor waar een royaal gebaar "an de beide firma's. En ter gelegenheid van het zilveren huwe lijksfeest van onzen burgemeester had deze voor een fijne sigaar gezorgd, welke met smaak werd opgerookt. Aan het eind van den avond dankte de voorzitter nogmaals allen, die aan het wel slagen van dezen avond hadden medegewerkt, in het bijzonder den heer Mooij, die zijn zaal voor dezen avond gratis had afgestaan en de chocolade had klaargemaakt. (Applaus). Over het geheel was 'iet een zeer geslaagde avond, waarvoor de commissie een woord van lof wel toeko t. per flesch vanaf f 2.60, f 3.30. Alkmaar, Telef. 207, Koorstraat 4951, DE VREDESGEDACHTE. De kerken ontwaken! Voorgangers roepen, moge het niet tevergeef zijn. Het christendom heeft een vredestaak. Met spanning wordt de ontwapeningsconferentie op 2 Febr. e.k. te Geneve tegemoet gezien, over de geheele we reld. Ook in onze stad gelijk reeds op ver scheidene plaatsen in ons vaderland is een samenkomst georganiseerd om van den wil tot vrede te getuigen. Geen wantrouwen, alleen een geest van vertrouwen kan uit kómst brengen De Kapelkerk, zal, hopen wij, Maandag avond a.s. te 8 uur vol oopen (den vooravond van de Conferentie). Eensgezindheid in deze zaak zal ieder weldenkende tot vreugde stemmen. VOOR FOTO-AMATEURS. Woensdagavond half 8 wordt bij de firma W. Blokker, Steenenbrug alhier een lezing met demonstratie gehouden over het fotogra feeren met kunstlicht. WIE WIL EEN KLEIN HONDJE? Voor een langharig zwart hondje, circa jaar oud, waarvoor de eigenaar de penning niet meer kan of wil betalen, wordt een goed tehuis gezocht. Vindt het diertje dit niet, dan moet het noodgedwongen in het gaskastje terecht komen. Liefhebbers kunnen zich Maandagavond tusschen 7 en 8 uur tot den Inspecteur van „Dierenbescherming" wen den, adres de heer C Verwer, Oudegracht hoek Baanstraat. POSTERIJEN. De directeur van het postkantoor tk Alkmaar maakt bekend, dat met ingang van Maandag 1 Februari de bestellingen van het kantoor zullen vertrekken te 7 uur, 13.45 en 18.30 Met ingang van bovengenoemden da tum wordt van 15.15—15.30 gelegenheid gegeven tot het kosteloos afhalen van correspondentie aan het postkantoor. BBelanghebbenden, die van deze ge legenheid vvenschen gebruik te maken, worden verzocht, hiervan schriftelijk kennis te geven. ALCOHOL EN MOTORSPORT! Een motorrijder moest geen alcohol gebrui* ken en zeer zeker niet, als hij onderweg is. Deze ervaring heeft gisteravond een zekere N. G. Z. uit Krommenie weer opgedaan. Het 22-jarig jongmensch verkeerde n.1. zoo zeer onder den invloed van sterken drank, dat hij het vehikel niet naar behooren kon besturen. Hij zou dus niet alleen voor zich zelf, maar ook voor zijn medemenschen gevaarlijk zijn ge weest, ware het niet, dat hij ter ontnuchtering eenigen tijd was opgesloten geworden op het bureau van politie. Vanzelfsprekend werd proces-verbaal opgemaakt. - :,'i

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1