Alkmaarsclie Courant.
TEGEN BEI WETSONTWERP-TERPSTRfl.
Brieven uit Rome.
Konden «iet ieriigs'.e Jaargang.
fraterday 30 Januari
was
reeds in 1920 afgeschaft. Hij erkent het
nadeel van groote klassen.
Meer leerlingen
dan 54 jaar geleden.
per klas raad" oud-leerlingen zijn van
scholen.
De minister verdedigt hei ontwerp met te Wtjzen maakte Spr. duidelijk, hoe duur (bij de niet-
op het intrekken van het ambutantisme, maar ditdifferentieerde leeriingenschaal) het aan-
Spott
No 25
*110ns camarades, traivaillons!"
'um ,i,-ze woorden besluit Emile Zola zijn
M*n rOevure"» waarin de schildersbent
Sreven wordt die in de tachtiger-jaren
nieuwe kunst gaf, eene van het schilde
ren in de buitenlucht en van het rea isme De
van het boek, wiens werk door het
nubüek gehoond en bespot wordt, hoewel het
fater me tschatten zal betaald worden, be
ppmt 7ich in wanhoop het leven; zijn kame
raden brengen hem naar zijn laatstei jsb
nlaatst, zii verlaten zwijgend den doocien
lkker n grijze nevelen ligt voor hen die stad
i rüv^terie het onhei'zwangere Parijs
dan zegt één van hen: „Allcns camarades,
ravaillons!" Die woorden sluiten alles in,
7ii zullen vasthouden aan hun ideaal en blij^
ven getuigen van datgene wat zij al waar en
echt erkend hebben; zij znllen onvermoeid
werken, wecken, werken. versterkend
moedig woord ook aan het eind van dit jaai
en toen Benito Mussolini de baar van zij
So innig geliefden eenigen broeder, z.m
eenigen waarachtigen vriend wellicht, aari de
aarde had toevertrouwd, zal hij ook trouw
aan zijn arbeid hebben gezworen. Terugge
keerd in Rome zat de kleine zwarte flSu^
wper als uit brons gegoten op zijn post ei
hervatte den arbeid, dien hij zelfs in gedac
ten geen oogenblik uit de hand mocht legg n
Arnaldo Mussolini geleek uiterlijk veel p
rjpr, wilskrachtigen dictator, maar zijn mas
ker scheen geformeerd uit soepele was na as
de als uit metaal gegoten kop van den Duce
Vurig fascist, talentvol lournahst en arbe.d
zaam was ook deze Mussolini; ais mens
vooral in Milaan, misschien nog meer b„
mind dan Benito; een vroom katholiek en een
zOÓ teerhartig vader dat hij de dood van zijn
Smigen zoon? die twee jaar geleden stierf,
niet te boven kon komen en in zijn testament
uitdrukkelijk den wensch uitsprak dat ze hem
begraven mochten naast het kind, dat h.j
hiernamaals hoopt weer te zien. d
Het testament van den Duca d Aosta, aie
een paar maanden vóer Arnaldo heengi
roerde ons door de ridderlijkheid, den een-
vouw en de groote liefde voor^de soldaten die
met hem streden, en met wie hij zich zoo
nauw verbonden voelde, dat hij te m'd^
van hen op het groote slagveld bij de Pane
^'ldet'geheeie leger rouwde om den dood van
dezen beminden prins uit het huis
Savoïe; nu rouwen de fascisten met hu
Duce om het afsterven van den wakkeren
redacteur van „11 popoio d lta ie. öm den
man die in de kracht van zijn leven, hij was
eerst zevèn-en-veertig jaar, door den dood
VCZooals Chit aan de zijde van Benitein de
loopgraven vocht, zoo streed Arnaldo
diens opvolger op den directeurszetel van -
officieele-fascistische-orgaan, voor de be£ri_
selen van de partij en hij was mede een var
de hefboomen waardoor het regime met d,
jaren over geheel Italië zegevierde.
Zijn hoofdartikels, die over uiteenloopende.
vraagstukken in een bundel verschijnen, ge
ven ons een beeld va nden „Nieuwen l.a
•liaan" die eerlijk, beschaafd en onvermoeid
voor zijn ideaal strijdt.
De partij heeft zich gehaast de twee toe-
snraken te laten verschijnen die Arnaldo,
z'ooals hij kortweg genoemd werd, in dezel
de maand hield waarin hij ten grave wad
gedragen; zij getuigen van zijn idealisme
van zijn goedheid en zijn krachtig geloof en
vormen daarom een mooie bladzijde in de ge
schiedenis van het fascisme. De eerste is zijn
rede ter gelegenheid van de opening der Aca
demie voor de geestelijke ontwikkeling van
jonge fascisx.i in Milaan. Aan dit insti
tuut heeft men den naam gegeven van Arnal-
do's overleden zoon: „Istituto Sandro Mus
solini". Sinds dit verlies voelde Arnaldo zich
buitengemeen teer en vaderlijk gest""d
tegenover het opkomende geslacht, er was
iets vertrouwelijks gekomen m de wijze waar
op hij de jongelieden toesprak en op dezen
guren Decemberdag, dat hij het laatst het
woerd tot hen voerde, hield hij hen nog eens
voor hoe gewichtig en hoe mooi de taak was,
die op hun schouders gelegd werd. Aan hen
immers, zeide hij, was het gegeven de fouten
te vermijden die dit geslacht nog 7;;n
had; de vreemdeling had Italië lief om znn
kunst en om zijn natuur; het had voor hen de
bekoring van een tuin vol bloemen a
hen zou het gegeven zijn er voor te zorge..
dat de wereld Italië als Staat eerbiedig
'Hij wees er op, dat het fascisme ook het fami
lieleven hechter maakt; rustig moet in
school gewerkt worden; de religie moet
geestelijke basis van ons leven zijn, het vader
land onze ideëel en reëele wereld. Zeg u da
gelijks dat ge u ontwikkelen moet tot fysiel<
krachtige menschen met een groot plichtsge
voel en een onwrikbaar geloof!
Richt uw bestaan naar edelmoedige voor
beelden naar menschen die durf hadden maar
die wisten te gehoorzamen en vergeet niet te
zien naar boven omdat alles wat we bezitten,
veraf of dichtbij, klein of groot, tijdelijk of
eeuwig uit God vloeit en tot God terugekeert.
En nu spreek ik niet van een God waarmee
wel meer het Algemeene, het Oneindige, de
Kosmos of de Essence van ons wezen aange
duid wordt maar van God den Schepper van
hemel en aarde, die eens ons onze vele tekort
komingen vergeven zal! Alles wat vulgair of
middelmatig is moet ge beneden u achten
Het geloof moet niet alleen uw toevlucht zijn
in uren van beproeving maar het moet u prik
kelen om hooger te stijgen. Wie zich altijo
jong voelt, vol van den geest van deze hoog
ste waarheid, hij is een begenadigd mensen
Alleen dan zijn wij klaar om waardig te
leven en waardig te sterven!"
Eenige dagen later sprak Arnaldo tot de
ai'beiders in een stad in Noord-Italië over
de moeilijke economische omstandigheden,
over de crisis die zoo onvoorzien alle landen
teisterde, die economisten en filosofen niet
minder verraste dan de menschen van de
theorie en de praktijk: het is een algeheele
ontwrichting en men telt 20 millioen werk
lAA"*a- - -
ben het hier moeilijk maar zeker niet slechter
dan in andere landen. We trachten ons land
zoo vruchtbaar mogelijk te makenwij door
dringen mannen en vrouwen in alle standen
van den plicht om te werken zooveel als in
hun vermogen is en wie zullen deze crisis
te boven komen. Vóór alles zijn we menschen;
de factor van de wilskracht is een zeer con
crete kracht, de vibratie van de stof, de snel
heid van de machine worden gedomineerd
door de intelligentie en door den geest. In de
moreele wereld zien we de menschheid niet
verdeeld in klassen-groepen. Want ons aard-
sche bestaan wordt beheerscht door een vurig
verlangen naar volmaking. Tronen en alta
ren worden omver gehaald door volken die
geen verantwoordelijkheid voelen en die, tot
wanhoop gedreven, tot zulk vandalisme opge
zweept worden. Ons volk is onder het regime
van het fascisme eenswillend in de politiek,
samenwerkend op economisch gebied terwij!
wij ons ten volle bewust zijn van onze waar
de als mensch. Het wachtwoord van den duce
is: Gezag, Orde, Recht; het volk dat in zijn
leven dit richtsnoer vasthoudt kan met ver
trouwen de toekomst tegemoet gaan.
Ieder van ons, ook al leeft hij in de nede
rigste omstandigheden, moet naar zijn ver
mogen medewerken om ons nationaal belang
te laten zegevieren; door practische middelen
mcete nwe heensturen naar het ideaal en den
arbeid niet laten rusten. We moeten allen
werken naar onze krachten
Enkele dagen later sloot zich de groeve
boven dezen hoogstaanden mensch die zich
tot levenstaak scheen gesteld te hebben:
ideaal en werkelijkheid met elkander te ver
zoenen.
Het land van Romagna waarin hij rusten
wilde lag in grauwe nevelen dien triesten
winterdag. Toen de trein weer Rome naderde
brak de lucht even open en het stervende
Oude jaar scheen de terugkeerenden toe te
roepen
„Allons Camerades travaillons!
ETHA FLES.
De aangekondigde protestvergadering te
gen het wetsontwerp-"! erpstra had gister
avond plaats in De Harmonie. De groote
zaal was niet geheel gevuld met belangstel
lenden, iets wat zeker wel zeer velen zal heb
ben verbaasd.
De vergadering stond onder leiding van
den voorzitter der afd. Alkmaar van „Volks
onderwijs", den heer Jb. Cloeck, die opende
met dank aan allen voor de opkomst, speciaal
de beide sprekers en aan de Alkm. Courant
voor de opname van eenige artikeltjes inzake
bovengenoemd wetsontwerp. Verder wees spr.
er o.a. op, dat voor ruim 80 pCt. van de
Nedèrlandsche kinderen het lager onderwijs
het eenige is dat zij genieten. Daarom moei
dit zoo goed mogelijk zijn, wat niet kan als
het ontwerp van minister Terpstra wet wordt.
Spr. gaf dit in groote trekken aan, waarna
hij het woord gaf aan mej. ds. F. W. Rappold
alhier, om het wetsontwerp nader toe te lich
ten in haar onderwerp:
Onze openbare school de
volksschool.
Allereerst wees spreekster op Art. 195 der
Grondwet, dat spreekt van „het openbaar
onderwijs, dat gegeven wordt met eerbiedi
ging van een ieders godsdienstige begrippen
De wet van 1920 gaf daarvan een nadere
definitie, welke door spreekster werd voorge
lezen. Zij concludeerde, dat het onderwijs
volgens deze bepaling is zooals het mag en
kan worden gewenscht, en dat op deze basis
onderwijs kan worden gegeven in de heele
wereld. Ter illustratie deelde zij mede hoe in
Zwitserland slechts één school bestaat voor
alle kinderen, heel anders dan in ons land,
waar men in sommige gemeenten wel drie a
vier soorten bijzondere scholen heeft met
kleine klassen en een abnormaal zware taak
voor de onderwijzers. Door dergelijke split
sing wordt de kiem gelegd voor verdeeld
heid onder ons volk.
De grondwet bepaalt uitdrukkelijk, dat de
openbare school den godsdienst eerbiedig
dus zij propageert geen enkele godsdienstige
overtuiging. De hatelijke uitdrukking omtrent
neutraliteit is abso'uut onjuist en misleidend
Spr. las hierna de circulaire, cie in Haloo
werd verspreid, om te komen tot de stichting
van een christelijk-nationale school. Opmer
kelijk noemde spr. het, dat de circu.aire geen
enkelen naam als onderteekening bevat. Don
derdagavond was te Heiloo een vergader in,
gehouden ter propageering van de bijzondere
school (men zie het verslag in ons no. va-
gister). In het kort weerlegde spr. de circu
laire: de openbare school is tegen geen enke
len godsdienst; de bijz. school brengt ver
deeldheid onder de leerlingen en verscheurt
ons volkhet onderwijs wordt door de vele
scholen en schooltjes noodeloos duur; bij
tweedracht onder de besturen sticht men maar
wea een nieuwe schoolop vaak unfaire
wijze worden kinderen uit de openbare
school naar de bijzondere gedreven. Elk
dezer argumenten tegen de circulaire werd
breedvoerig toegelicht.
Lof had spreekster voor de rede van ds.
Kloosterman op genoemde vergadering, zij
wenschte dat alle bestuurders van bijz. scho
len zóó warenhij erkende niet tegen de open
bare school te zijn.
De circu'aire bovengenoemd bevat eenige
flagrante onwaarheden. Spreekster noemde
allereerst de uitdrukking, dat net op de open
bare school contrabande is nationale liederen
te leeren en over godsdienst te spreken. Vast
gesteld werd, dat op de biiz. scholen gebeden
en gezongen moet worden wat leiden kan
tot vervlakking van den godsdienst, omdat
men te gemeenzaam wordt met het heilige.
Op grond hiervan was spreekster voor de
°P Aarf de Apenbare school zijn de onderwij
zers persoonlijkheden, wat aan de bijz. niet
het geval is. Daar mogen de leerkrachten
geen eigen inzichten toonen.
g Spr. erkende, dat er wel goede overtuig
de onderwijzers zijn aan chr. scholen die
dan waarlijk christelijk zijn. Maar zooals de
schoolstrija thans hier te lande wordt ge
voerd, is hij een strijd van kerk- en schoolbe
sturen. Spr. wees hierbij op onwaardlSe."|Jd'
delen om leerlingen te krijgen voor nieuwe
bijz. scholen, waarbij voor broodroof niet al
tijd wordt teruggeschrikt _pnh.re
Mis'eidend is wat vaak van de openbare
school wordt beweerd. n.L dat Z,J z°"
tot ongeloof, socialisme en communism
Spreekster haalde aan wat ™d°ern
becke zei: „de openbare school legt den
grondslag voor elke belijden s
teprde zii uitspraken van dr Gunning prof.
ders van bijzonder onderwijs, die a'len
kenden het goede van de openbare school
Teekenend is het, dat alle zeven hoofdbe
Spr. wees er op, dat sommige predikanten
bij den doop de ouders der doopelingen la
ten beloven hun kinderen naar een bijzonde
re school te zullen zenden. Hiermee gaan zij
buiten hun boekje! waarschuwde spreekster.
Op dergelijke wijze wordt twijfel gekweekt In
de godsdienstige overtuiging der ouders.
Een kind van christelijke ouders zal vol
gens de bedoeling der schoolbesturen een
tien- of twaalftal gebeden per dag krijgen te
verwerken, wat een gemeenschap met de hei
ligen brengt, die erger is dan de dood.
De openbare school is een goede school
gebleken en is daarom te verkiezen als volks
school. De ouders hebben het in handen om
de school steeds meer te doen beantwoorden
aan de eischen die men haar mag stellen: de
ouderavonden zijn daarvoor een uitstekend
middel; men ga met eventueele klachten naar
het hoofd der school. Dan kan men de open
bare school steeds beter maken. (Zevende
leerjaar ook aan de zoogenaamde opleidings
scholen te Alkmaar.) Steun heeft zij tegen
woordig wel noodig, omdat zij dikwijls op
onwaardige wijze wordt bestreden.
Krachtig wekte spreekster op tot lidmaat
schap van „Volksonderwijs", de vereeniging,
die pal staat voor het openbaar onderwijs.
(Applaus).
Ioo7p a "limoen wcik i ïeeKenena is nei, uai aue zeven nuuiuuv-
in de oude en nieuwe wereld. We heb- stuursleden van de vereeniging „De Dage-
groote klas: zij eischt een haast militaire
tucht en belet het zich bezig houden met elk
der leerlingen afzonderlijk, tot schade na
tuurlijk van het onderwijs. Zulk een klas is
voor de kinderen niet prettig en voor de on
derwijzers evenmin. Niet voor niemendal
constateert de Pensioenraad dat geen enke
le categorie van ambtenaren vroeger om pen
sioen vraagt dan die der onderwijzers, ge
plaagd als zij zich voelen door aandoenin
gen der luchtwegen en der zenuwen.
Maar een gemeente kan toch boventallige
onderwijzers aanstellen, zegt men. Jawel
maar er ligt een voorstel om dat te verbieden
Wij weten nog niet hoe dat zal worden
Blijft de mogelijkheid daartoe gehandhaafd,
dan zal een democratisch gemeentebestuur
wel boventallige onderwijzers aanstellen,
maar dat wordt wel wat moeilijk door de
vele bijzondere scholen
Spr. wees er op. dat 54 jaar geleden vol
gens de wet-Kappeijne van de Coppello
reeds twee ondei wijzers kwamen zoodra het
leerlingental steeg boven de dertig. En
thans, nu we zooveel beter inzicht in de pae-
dagogie hebben, stelt een „man van het vak"
45 leerlingen per onderwijzer vast als "vol
doende!
r» Aan de hand van eenige berekeningen
stellen van boventallige onderwijzers wordt
voor gemeenten met een kleine openbare
school en een groote bijzondere dito. De
laatste heeft dan steeds het grootste voor-
deel op grond van het ontwerp-Terpstra. Zij
bijzondere ^an dan vak-leeraren aanstellen, klassen split-
sen. enz., alles wat zij maar wil
Door zulke dingen wordt het onderwijs
noodeloos duur en gaat de pacificatie
gedachte verloren. En men gaat nog maar
steeds voort met het maken van kleine
schooltjes, ja, het wordt zelfs door minister
Terpstra nog gemakkelijker gemaakt, want hij
schrapte de tot dusver noodzakelijke leer-
lingenlijst! Het tegelijkertijd verhoogen van
de waarborgsom zal absoluut geen rem zijn
voor het bouwen van steeds meer nieuwe
scholen.
Niet altijd zijn de argumenten even fraai:
een relletje tegen een onderwijzer die geen
ongeoorloofd schoolverzuim door de vingers
wil zien. kan al oorzaak worden van het
stichten van een nieuwe school.
Een bepaling, die rechtstreeks indruischt
tegen de pacificatiegedachte van 1920, is die,
welke schrapt het tot dusver geldende artikel
in de schoolwet, volgens hetwelk in elke
gemeente een openbare school moet zijn, in
dien daar ook slechts 12 leerlingen voor
zijn. Hiermee wordt dus getornd aan de paci
ficatie, en dat niet door links, maar door een
rechtschen minister, van welken kant men een
dergelijken aanval niet zou hebben verwacht
na de vele verwijten (onverdiend naar spr.
uitvoerig betoogde) aan links, dat men zich
daar niet aan de pacificatie zou houden.
Er zullen op grond van deze nieuwe be
paling nog heel wat gemeenten zonder open
baar onderwijs komen. Thans zijn er al 148,
waar men nog geen 12 leerlingen heeft kun
nen krijgen. De openbare scholen hebben nog
slechts 39 pCt. van het totale aantal leer
plichtige kinderen.
Spr. stelde in het licht, dat indertijd de
heer Rutgers opdracht kreeg, dat de com
missie, die een nieuwe onderwijswet zou
moeten voorbereiden, niet mocht tornen aan
de vitale belangen van het onderwijs, maar
dat de minister het nu zelve doet.
Minister Terpstra verdedigt zijn voorstel
len met te zeggen dat hij vijf millioen gulden
bezuinigt (2500 onderwijzers), maar wat is
dat nu, waar het gaat om zulke hooge belan
gen? vroeg spr. Maar bovendien neeft de
heer Terpstra gezegd, dat de klassen nog
niet grooter behoefden te worden, al wordt de
schaal gewijzigd: men geeft immers het am
bulante hoofd een klas! Maar, zei spr., het
ambulantisme is reeds in 1920 afgeschaft.
Een ander middel om te groote klassen te
voorkomen is volgens minister Terpstra: het
om beurten naar huis zenden van de drie
aanvangsklassenEen mooi middel! zei spr.,
een noodmaatregel waarmee men in tijden
van kolennood genoegen nam, maar nu is dat
een schandaal! Eén goed ding zit hier inde
minister erkent hierdoor het nadeel van
groote klassen.
Spr. wees er op, dat het verzet tegen het
wetsontwerp nog steeds stijgt, vooral ten
aanzien van de leeriingenschaal.
Niet alleen van links, maar ook van rechts
komt men heftig in verzet. Spr kon dit vol
komen begrijpen en hij wekte op tot nog
steeds hechtere aaneensluiting tegen het
fatale wetsontwerp, dat de vitale belangen
van ons onderwijs zoozeer aantast.
(Applaus).
De heer Cloeck dankte met een hartelijk
woord de sprekers namens de vergadering
voor hun krachtig pleidooi voor verwerping
van het aanhangige wetsontwerp en las toen
de volgende
motie.
De vergadering, enz.,
overwegende, dat het wetsontwerp inbreuk
maakt op de pacificatie, ten nadeele van het
openbaai onderwijs,
dat het, ir. flagranten strijd met de op
dracht aan de Staatscommissie-Rutgers, be
zuinigingen voorstelt, die de vitale belangen,
zoowel van het bijzonder als het openbaar
onderwijs dit met name door een uit
onderwijs- en opvoedkundig oogpunt niet
-genoeg te veroordeelen opvoeren van het
aantal ieerlin-gen per leerkracht ten zeerste
benadeeien.
dat het geen bepalingen inhoudt, die, in
overeenstemming met genoemde opdracht,
aan de financieele gelijkstelling van openbaar
en bijzonder onderwijs een minder kostbare
toepassing geven; integendeel, dat het wets
ontwerp oorzaak zal zijn van een zeer ten
nadeele van rijks- en gemeentelijke financiën
voortgezette stichting van bijzondere scholen
en schooltjes,
dat het uit de wet wegneemt een als nood
zakelijk voorgenomen verbeterde onder
wijzersopleiding en daarin bepalingen op
neemt, die aan de beteekenis van den onder
wijzer als opvoedkundige leerkracht ten
zeerste afbreuk doen,
van oordeel, dat aan de financieele gelijk
stelling een minder kostbare toepassing kan
worden gegeven, waarbij bovendien de be
langen van het onderwijs zullen worden ge
diend, door o.a.;
Na een korte pauze kreeg de heer S. N.
Postumushet woord voor het onder
werp
De bezwaren tegen het wets
ontwerp.
Spr. begon met er op te wijzen, dat op
vergaderingen als die te Heiloo vaak vele on
waarheden ten aanzien van de openbare
school worden gedebiteerd; men zoekt men
schen die om de een of andere reden met de
openbare school niet tevreden zijn en buit
dan hunne meening uit, om de wettelijk ge-
eischte 40 handteekeningen te krijgen. Een
vader of moeder, die na de indiening van de
lijst met handteekeningen zijn naam terug
wil nemen en dit schriftelijk op gezegeld pa
pier ter kennis van den gemeenteraad brengt,
komt hiermee te laat en de nieuwe school, dié
dus minder leerlingen krijgt dan waarop de
voorstanders rekenden, moet betaald wor
den door de gemeente. Spr. gaf hier
van een voorbeeld uit eigen ervaring uit een
Groningsch dorjp aan de Friesche grens.
Voorzichtigheid met het plaatsen van zijn
naam op een dergelijke aanvraag voor een
nieuwe school zij dus aanbevolen.
Al is de vergadering te Heiloo (Donder
dag gehouden) dan in dat opzicht eerlijk ge
weest, de openbare school wordt meermalen
op heel andere, onwaardige wijze bestreden.
Spr. gaf als voorbeeld hetgeen het Friesch
Dagblad (Chr.) zei van het versregeltje „Ik
ben klein en rein". „In dezen regel wordt be
wust de erfzonde geloochend", zegt het ge
noemde blad en grondt daarop een fel arti
kel tegen de openbare school. Meerdere
staaltjes van het schrijven van dat blad wer
den door spr. meegedeeld en zij werden door
de vergadering met afkeuring ontvangen.
Men zou zoo meenen, zei spr., dat wij in
Nederland gelukkig zijn, nu wij een minister
van onderwijs hebben, die Zelf „in het vak"
is geweest, een man die jaren lang voor de
klas stond. Maar nu is het juist merkwaar
dig, dat nog nooit een wetsontwerp in alle
kringen zooveel bestrijding ondervond als
het huidige wetsontwerp van minister Terp
stra, wien het voorrecht te beurt viel een
nieuwe onderwijswet te maken. Maar deze
bestrijding ook door rechts waarborgt nog
geenzins, dat het ontwerp geen wet zal wor
den! Men heeft al vaker gezien, dat de recht-
sche Kamerleden op het laatste oogenblik
nog hun draai namen: het heette dan ter
voorkoming van een ministercrisis, enz. En
ten aanzien van dit ontwerp heeft het minis
terie reeds verklaard homogeen te zijn!
Een der grootste bezwaren tegen het ont
werp is wel de 45-leerlingenschaal. Dit is
een gemiddelde en wil niet zeggen, dat in
geen enkele klasse niet méér leerlingen ko
men, neen, er zullen er komen met we' 53 a
55.
Voor kleine scholen (één-mansscholen,
waarvan het hoofd door collega's „de paeda-
gogische jammergestalte" wordt genoemd)
wordt de taak onmatig zwaar, omdat hij al
leen staat voor zeven klassen. Daar behoort
noodzakelijk de gedifferentieerde schaal te
zijn, waarbij op gemakkelijker wijze een
tweede of derde leerkracht is te krijgen
Maar de minister zegt onverbiddelijk
neen", op bezuinigingsgronden, ofschoon
in 1926, toen de bezuinigingscommissie werd
ingesteld, van crisis nog geen sprake was.
Hij wilde niet bezuinigen op het salaris der
onderwijzers, maar dat deed de minister van
financiën wel!
Spr. schetste hoe een onderwijzer heeft te
werlcen en hoeveel moeite het vaak kost om
de leerlingen ordelijk te houden en aandach- i
tig. En nog moeilijker wordt dit met een
b.
c.
bij de aanvrage tot oprichting van een
bijzondere school niet meer mee te
telkn de kinderen, die reecis een bij
zondere school bezoeken,
geen medewerking te verleenen tot op
richting van bijzondere scholen met
minder dan drie leerkrachten,
de concentratie van UL.O. scholen te
bevorderen,
verklaart zich homogeen met de door het
„Comité van Actie tegen het wetsontwerp-
Terpstra" ingestelde actie,
vertrouwt, dat het deze actie onverzwakt
zal voortzetten, teneinde de volksvertegen
woordiging te overtuigen van de noodzaak
van het aanbrengen van de door het comité
voorgestane verbeteringen en
besluit deze motie ter kennis te brengen
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
en de pers.
De motie werd met algemeene stemmen
aangenomen. De voorzitter meende een
verzoek om het woord er over te mogen
voeren, te moeten afwijzen.
Met een kort woord, waarin hij opwekte
tot actie tegen het wetsontwerp, dat de on
derwijskosten der gemeenten zoozeer zal ver
hoogen en het peil van het onderwijs zal doen
dalen ten nadeele van de toekomst van het
kind, sloot de heer Cloeck hierna de ver
gadering.
Ter vergadering gaven zich zeventig per
sonen op als lid van „Volksonderwijs".
Voetbal.
De wedstrijden voor morgen.
De laatste Zondag van januari is in
aantocht. Gewoonlijk mag men dan blij
zijn, als 2/3 deel van het voetbalprogram
ma afgewerkt is, maar dit jaar is
het anders. De meeste clubs hebben nog
slechts 3 of 4 wedstrijden te spelen en
als 't een beetje zou willen meeloopen,
zou de maand Maart besteed kunnen
worden voor de landscompetitie. Echter,
zoo'n vaart zal het nog wel niet loopen,
want over 14 dagen staat een groot deel
der competitie stil (Nederland—België!)
en bovendien schijnt het, dat in de
meeste afdeelingen de beslissing pas in
den laatsten wedstrijd zal moeten vallen.
Afdeeling I maakt daar een uitzonde
ring op. Ajax heeft n.1. nog maar één
punt noodig, om definitief nummer één
te zijn en dat puntje kan morgen binnen
komen. Echter, 't had er al lang kunnen
zijn ook, maar den Haag was zoo vrien
delijk, om de spanning er een beetje 'n
te houden.
't Gekste van 't heele geval is, dat
West-Frisia, dat n.b. voor 't' eerst in de
eerste klasse speelt, Ajax' grootste con
current is. De Enkhuizers hebben het
klaar weten te spelen, om in the running
te blijven, iets wat aan alle an
dere clubs is mislukt. En nu is daar
morgen het tweede treffen tusschen
Ajax en West-Frisia. Ajax kan dus aller
eerst op een uitverkocht huis rekenen en
daarbij spelen met de wetenschap, dat
een gelijk spel voldoende is voor een
overwinning.
Natuurlijk heeft Ajax ook de besta
kansen, maar de resultaten der laatste
twee Zondagen wijzen er op, dat er met
Ajax iets niet in orde is. En daarom
verwachten wij een spannenden wed
strijd, met als resultaat... Enfin, Ajax
wordt kampioen; is het morgen niet,
dan wellicht een week later.
De tweede belangrijke wedstrijd is
Sparta—H. V. V. Op 't oogenblik is H. V.
V. nog een punt voor, doch beide clubs
beginnen zich te 'oeren. H. V. V. speel
de Zondag tegen Ajax gelijk en Sparta
klopte 't Gooi nog wel op vreemd terrein.
Wie zal het morgen winnen: O. i. is
een gelijk spel niet onwaarschijnlijk,
want beide clubs zijn van ongeveer ge
lijke kracht. En misschien -ijn beide
met dit gelijke spel nog gebaat, want
er is nog een club, die ernstig in gevaar
verkeert, en die ook morgen weinig
hoop op succes heeft, 't Gooi bedoelen
wij en dat Gooi moet naar K. F. G.
K. F. C. heeft nog een goede kans op do
tweede plaats en zal dus 't Gooi wel
kunnen kloppen.
Er komt dus zeer waarschijnlijk nog
meer spanning in de onderste regionen
van afdeeling I.
Ook Hermes D. V. S. is nog niet safe
en zelfs H. B. S. niet. Beide clubs ont
moeten elkaar morgen in den Haag en
wij denken zoo, dat de thuisclub zich
door een overwinning definitief 'n vei
ligheid brengt.
Stormvogels—R. C. H. is uitgesteld.
In afd. II zijn D-. F. C.—Feijenoord, V. S.
V. en Z. F. C. de kampioenscandidaten.
Alle vier komen morgen in 't veld en
als ze alle vier winnen, blijft de span
ning onveranderd. Maar zullen ze alle
winnen?
D. F. C. ontvangt Blauw Wit, Z. F. C.
gaat naar Hilversum, Feijenoord naar
V. U. C. en V. S. V. naar H. F. C.
Van de concurrenten heeft D. F. C.
dus een thuiswedstrijd en daardoor het
gemakkelijkste. En 't zou al raar moe
ten loopen, als het niet wint, temeer,
daar Blauw Wit vrijwel safe is.
En de andere drie? Feijenoord kan m
den Haag best van V. U. C. winnen,
vooral nu het Zondag j.1. weer een kans
heeft gekregen. En Z. F. C. moet
versum er ook onder kunnen houden.
Rest dan nog H. F. C.—V. S. VZouH.
F. C. een gelijk spel kunnen bevechten.
Er is o i. wel een kansje op!
Xerxes—A. D. O. wordt spannend en
een overwinning der thuisclub is niet
°niTagfdeSing III ook al weer eenige be
langrijke ontmoetingen. De aHerb©la.xig-
riikste lijkt ons wel Enschede Heraclee.
Hier komen twee al-oude tegenstanders
