DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. STOOMERIJ S. KROM Laatste week 20 KORTING ])meÜiksch Omtzicht !Buiteniand iBinnenland %o. 33 DI1SD4G 9 FEBRUARI 1932 134e Jaargang. T^Tgeneefsche ontwapeninos- uc conferentie. DE STAATSGREEP IN LITHAUEN. De* meerderheidspartijen voor Boettchen. GEWELDIGE FABRIEKSBRAND IN DUITSCHLAND. TEL. 1523 (3 lijnen) op alle stoomgoederen. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten -abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTEI ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. c Dit nummer bestaat uit drie bladsn. o Het begin der algemeene debatten. o Rede van Sir John Simon. —o Gisteren is te Genève een begin gemaakt met de algemeene debatten en het was Sir John Simon, de Britsche minister van bui tenlandsche zaken, die begon Sii John Simon zeide o.a., dat de staten, die het verdrag van Versailles hadden onderteekend, indertijd niet hadden kunnen aannemen, dat de eerste Ontwapeningsconferentie pas in 1932 zou hijeen komen. De tien jaar van voorbereidende ontwapeningsarbeid waren echter beslist noodzakelijk. Algemeen bestaat de opvatting, dat het oogenblik voor het openen van een ontwapeningsconferentie niet gelukkig ge kozen is. aangezien tijdens de besprekingen te Genève in het Verre Oosten ernstige vij andelijkheden plaats vinden De Britsche minister achtte het noodzake lijk, twee principieele punten vast te stellen: In de eerste plaats; De oodogsgeneratie is aan het verdwijnen. In alle landen nemen thans reeds mannen en vrouwen leidende posities in, die aan de ge beurtenissen van 1914 tot 1918 slechts kin derherinneringen hebben. Naarmate de nati onale herinnering sterker is. leeft ook de arg waan en de vrees, maar de herinnering van het individu is slechts van korten duur. Der halve is juist nu de tijd gekomen om de ont wapening ter hand te nemen. In de tweede p.aats hebben de staten sedert den wapenstilstand op het gebied der ont wapening geheel verschillende wegen inge slagen. Eenige staten leven thans nog onder de hun door de verdragen opgelegde beper king. Andere staten hebben een uitgebreid bewapeningssysteem uitgewerkt, dat volgens hun eigen opvatting in overeenstemming is jnet hun plichten en levensbehoeften en dat van geheel anderen aard is dan de ontwape- ningsbepaiingen, die het Volkenbondspact bevat. Het gevolg is een groeiend misverstand en een toenemende wanverhouding tusschen de bewapeningen. Bij de pogingen om een duidelijke lijn voor de ontwapening te vin den, is het onmogelijk gebleken mathematisch te werk te gaar, door het vaststellen van een cijfer, aangezien de naiionale omstandig heden verschillend zijn en ook de bewapenin gen kunnen varieeren Het is thans echter beslist noodzakelijk een algemeenen grondslag voor de behandeling van de ontwapeningskwestie vast te stellen, waarop een verdere vermindering der bewa peningen kan worden gebaseerd. De ont wapening moet in de eerste plaats nage streefd worden als methode tot verzekering van den vrede en tot beperking van het lijden en de crises, die door een plotselingen ver nielenden oorlog worden veroorzaakt Te dien opzichte is een groote ommekeer in de geheeie wereld waar te nemen. Niemand ter wereld gelooft tegenwoordig^ nog, dat de vrede slechts door voorbereiding tot oorlog kan worden gewaarborgd. Een groote bewa pening is thans geen waarborg meer voor veiligheid. In het beste geval kan zij de illu sie van veiligheid scheppen, waartegenover staat dat hierdoor bij andere volken weer het gevoel van onveiligheid bestaat. Het ideaal dat moei worden nagestreefd is de veiligheid van allen. Deze veiligheid hangt nauw samen met de vermindering der bewapening. Bewapeningen zijn het symptoom van een pathologische gesteldheid, n.1. de vrees voor aanvallen en het wantrouwen tegenover na buren. Door het vergrooten der bewapening wordt deze ziektetoestand naar een ander ge bied overgebracht. De ontwapening kan door twee methoden bereikt worden. De eene is dat een maximum grens voor de bewapening wordt vastgesteld, de andere dat men tot een internationale overeenkomst komt, waarbij bepaalde wapens en methoden verboden worden Voor beide methoden is in de toekomst een internationale autoriteit noodig, die de handhaving van de overeenkomsten garandeert. De Engelsche regeering is bereid aan beide methoden mee te werken en wil trachten de loyale mede werking van andere regeeringen tot dit doel te bereiken. Beide methoden zijn ook neerge- JfSdinde ontwerp-conventie van den Volken hond. Volgens opvatting van de Engelsche regeering is de ontwerp-conventie de beste grondslag voor de verdere werkzaamheden. ~sn<Je™'n^er'ng van legeruitgaven met f3 /o is absoluut noodzakelijk. Sir John imon eischte tevens afschaffing van de nderzeebooten, van den gasoorlog en van e luchtbombardementen. Juis* de moderne apens, zooals gas, vliegtuigen en duik- ooten, zullen in een volgenden oorlog een uwerking hebben, die niet te schilderen is srt, en aanz'en van de voorstellen der Fr?.n- regeermg verklaarde Sir John Simon Engelsche regeering bereid is d?ze stellen, evenals alle andere voorstellen. te it gr°otste sympathie en opmerltzaam- "«d te onderzoeken. Zijn eisch tot afschaffing van de onderzee- booten lichtte de Britsche minister toe met te zeggen, dat hij openlijk moest toegeven, dat zijn vaderland doo- deze wapens z er in het bijzonder bedreigd werd. De Engelsche regee ring eischte de afschaffing van het tiu'kbcot- wapen, echter niet slechts uit eigen belang, doch in het belang van de geheele mensch- heid, aangezien het een der gevaarlijkste en dreigendste wapens in den oorlog was. Als grondslag voor de behandeling van deze kwestie oeval Sir John Simon de conferentie het resultaat van de vlootconferenties te Washington en te Londen aan. Tenslotte vatte Sir John Simon het ont wapeningsprogram der Engelsche regeering in het kort samen. De Engelsche regeering aanvaardt de door de voorbereidende Ont wapeningscommissie uitgewerkte ontwerp- conventie, als grondslag voor de onderhande lingen. evenals het in dit ontwerp- geformu leerde voorstel tot vaststelling van maximum grenzen voor de bewapeningen. Zij onder steunt het voorstel tot het instellen van een permanente ontwapeningscommissie, en eischt volledige afschaffing van het duikboot wapen, den gas- en den chemischen oorlog. Een diepgaand onderzoek moet worden in gesteld naar de afschaffing van den alge meenen dienstplicht. Voorts verlangt de En gelsche regeering echter in de eerste plaats praciische maatregelen tot beperking van de actieve troepen effectieven in de verschillende landen, alsmede een werkelijke vermindering der algemeene bewapening. Hij eindigde zijn rede met de woorden: Iedereen is zeker van zijn succes, indien hij vastbesloten is succes te zullen hebben". DE GEVECHTEN IN HET VERRE OOSTEN. Nieuwe Japansche troepenzen dingen naar Sjanghai. Volgens een officieel Russisch bericht uit .Tokio heeft het Japansche ministerie van .oerjog! besloten wederom 15.000 man naar Sjanghai te transporteeren. De geheele ton nage van de Japansche vloot is thans ge charterd voor-de Japansche troepen, voor het •transport van- zwaar geschut van verschil lend kaliber, naar Sjanghai. De Duitsche professoren op Woesoeng in veiligheid. De Duitsche professoren van de Tsjoensji- univerditeit, welke tèmidden der Wcesoeng- forten ligt, hebben in verband met de hevige jbeschieting dqr forten door de Japansche scheepsartillerie en de bommenwerpers zich gedwongen te zien met hunne huisgezinnen •de uiversitcit te verlaten. Volgens hunne mededeelingen heeft de Japansche beschie ting groote schade aangericht aan de univer siteit. Maandagmorgen konden, dank zij de tegêir.oëtköming Van den Chineeschen divisie- conimandant de vrouwen en kinderen met Roöde Kruisguto's over het Chineesche hoofdkwartier in Tsjenjoe naar Sjanghai ge bracht worden. De mannen zelve hebben 6 uur lang over zijwegen gedwaald tot zij ein delijk in Sjanghai aankwamen. Zij deelden mede, dat het electrolaboratorium der uni versiteit door twee voltreffers volkomen ver woest is. Bovendien wordt gevreesd, dat de niet te vervangen sinologische bibliotheek van Prof. Qthijier.evenals verdere waardevolle particuliere boekerijen verwoest zijn. Tevens vertelden zij, dat de Chineezen, die vastbesloten schijnen Woesoeng tot het uiter ste te verdedigen,- zich hardnekkig verzetten. Waarschijnlijk zal de universiteit gemaakt worden tot steunpunt der militaire operaties. Het' valt dan óok te vreézen, dat van de uni versiteit niet veel meer zal overblijven. Zij is volkomen ontruimd, ook het Chineesche personeel, dat tot het laatst is gebleven, is thans met -de Duitsche vluchtelingen meege komen. Niemand heeft meer dan het nood zakelijkste gered. Nieuwe gevechten. Met gebruikmaking van zeven destroyers, 2000 man infanterie en een aantal vliegtui gen hebben de Japanners gisteren den ge- heelen dag de Woesoengforten en het dorp van dien naam aangevallen, evenwel zonder resultaat. Tegen den avond waren zoowel de forten alsqpk Jiet dorp nog in Chineesche handen. Gister vielen Chineesche granaten in Hongkioe, hetgeen er op schijnt te wijzen, dat de Chineezen represaillemaatregelen voor het verwoesten van Tsjapei willen nemen. Hervatting der vijandelijkheden te Sjanghai. Na het mislukken der onderhandelingen nopens de instelling eener neutrale zone te Sjanghai openden de Chineezen Maandag avond van het Noordstation uit het vuur óp de- Japanners, die spoedig daarna met zware artillerie het vuur beantwoordden. De Chi nezen dreigen het Hongkioe district binnen te trekken en hebben de buitenlandsche consuls er van in' kennis gesteld, dat zij iedere ver- antwqordelijfchejji yoor eventueele schade van dé hand. wijzen. De commandant -der BriUche troepen te Sjanghai verklaart,- dat alle noodzakelijke maatregelen zullen worden genomen door de internationale troepen te Sjanghai voor het geval dat de Chineezen hun bedreiging zullen doorvoeren. Op de vraag wat de internatio nale troepen zouden doen indien de Chinee zen de internationale nederzetting zouden aanvallen, verklaarde de generaal laconiek; Wij zouden ze neerschieten. De nieuwe Japansche voorstellen. Inzake de nieuwe Japarfsche voorstellen deelt het ministerie van buitenlandsche zaken mede, dat allereerst een gedemilitariseerde zone rond Sjanghai bedoeld wordt, ter breed te van ongeveer 30 K. M. Later zou dan even eens een dergelijke zone worden ingericht rond Hankau, Tientsin, Kanton en Tsingtau Dit plan moet worden esproken op een inter nationale conferentie der mogendheden. Mocht het voorstel van Japan verwerkelijkt worden, dan zou den Chineeschen generaals de mogelijkheid ontnomen zijn de betrokken steden nog verder onder hun controle te hou den en de Chineesche kooplieden zouden rustig hun zaken kunnen drijven. China zou gemakkelijker voor aanvaarding van het plan, waarin ook demilitariseering van Mantsjoerije is opgenomen, kunnen worden gewonnen, wanneer de mogendheden accoord zouden gaan met een prijsgeven der exterri torialiteit in geheel China, met uitzondering van de in de neutrale zone gelegen steden. Officieel wordt verder medegedeeld, dat Japan niet voornemens is een Japansche kolonie in Sjanghai te stichten. De nieuwe voorstellen zullen worden toe gezonden aan de Japansche diplomatieke ver tegenwoordigers in het buitenland. DE RIJKSWEER OVER DE WEER- ORGANISATIES. Het Duitsche ministerie van Rijksweer pu bliceert een bevel van Rijksweerminister dr. Groener d.d. 29 Januari 1932, waarin hij zijn opvattingen nopens de weerorganisaties opnieuw uiteenzet en de kwestie oplost welke personen uit politieke overwegingen moeten worden uitgesloten van engagementen bij de Weermacht. Het bevel is uitgevaardigd met toestemming van Rijkskanselier dr. Bruening. De Rijksweerminister die in de eerste plaats de staatspoiitieke zijde der weerorganisaties behandelt, verklaart o.m.: 1. Slechts die organisaties hebben reden van bestaan die de nationale en staatspoiitie ke idealen nastreven en die als voornaamste taak beschouwen de lichamelijke en geestelijke opvoeding harer leden 2. Iedere militaire werkzaamheid der or ganisaties keur ik als doelloos soldaatjespe- ien af. Waar ik dergelijke zaken, welke bij de wet verboden zijn, aantref, zal ik er tegen optreden 3. De aanmatiging van politioneele of der gelijke staatsbevoegdheden door de organisa ties zal ik steeds krachtig, testrijden. De ge ringste mate van toeschietelijkheid op dit ge bied beteekent de declasseering der weer macht en politie. Derhalve zal ik ook de voor bereiding eener hulppolitie of de organisee ring van andere uitvoerende organen nimmer dulden. Dergelijke organisaties leiden ten slotte tot arbeiders- en soldatenraden. Indien buitengewone maatregelen noodig zullen zijn ter handhaving van orde en rust, staan den Rijkspresident de wettige machtsmiddelen van den staat ter beschikking. De Rijksweerminister behandelt in zijn be vel voorts de kwestie, wanneer sollicitanten uit politieke overwegingen zullen moeten worden uitgesloten van dienstneming bij de Weermacht. Slechts die sollicitanten mögen worden afgewezen waarvan te bewijzen is dat zij hebben deelgenomen aan demonstraties met ongeoorloofde middelen met het doei grondwettige toestanden te wijzigen. Het is volkomen onmogelijk te eischen dat personen moeten worden gekozen volgens de samen stelling van de regeeringscoalitie. Iets anders wordt het bij leden van partijen of organisa ties welke de constitutie op gewelddadige wijze wencshen te wijzigen. Aanhangers van dergelijke richtingen zijn als soldaten onmo gelijk. De beslissing of een partij anti-consti tutioneel is, is evenwel in het geheel niet de finitief en vaststaand, want ook partijen wij zigen haar opvatting. Een uitzondering vor men partijen zooals de communistische partij. Uitgesloten blijven voorts: a. Zij die openlijk beleedigend zijn opge treden jegens den Rijkspresident; b. Zij die door storing van openbare orde en rust tijdens politieke bedrijvigheid getoond hebben niet de geschiktheid te bezitten in de Weermacht te worden opgenomen; c. Leden van organisaties welke in geval van oorlog dienstweigering prediken. Ten slotte legt de minister er den nadruk op dat nauwkeurig moet worden nagegaan of bij in dienstneming niet de boven de partijen staande en onpolitieke principes van de weer macht geschaad kunnen worden. ONGEVEER Ij STOOMSCHEPEN INGEVROREN. Een tiental stoomschepen zijn in de Fin- sche Golf ingevroren. Maandag is de beken de ijsbreker „Krassin" uit Leningrad aange komen om de stoomschepen te bevrijden Eenige schepen liggen reeds twee weken in het pakijs en hebben geen kolen meer, Het bericht uit Kovno van het Littausche telegraafagentschap, volgens hetwelk de president van den Landdag voor het Memel- gebied, Dressler, in onderhandeling zou staan met den gouverneur, met het doel een nieuwe regeering te vormen, komt, naar de „Koenigberger Alg.Zt." bericht, niet met de feiten overeen. Dit bericht is veeleer te be schouwen als een bericht dat in het buiten land den indruk moet wekken alsof de meer derheidspartijen in den Landdag accoord gaan met den thans geschapen-toestand. Er kan geen sprake zijn van zulk een houding van de meerderheidspartijen in den Landdag. De fractie van de Landbouwers partij en de Volkspartij, de meerderheid in den Landdag, zijn Maandag in de loop van den dag tweemaal bijeengekomen en hebben haar dank betuigd aan president Boettcher. Volgens een Littausch blad zou Lands- raad Tolischus door den gouverneur zijn aangezocht een tijdelijke regeering te vor men. Deze zal bestaan uit Taleikis en Vogehr. Deze beiden zijn gekozen omdat zij de oud ste leden van de Landraad zijn. Het nog zitting-hebbende lid van de oude regeering Sziegaud is op deze wijze uit de regeering gewerkt. Een reusachtige fabrieksbrand heeft in den afgeloopen nacht de fabrieken van de Panela A. G. fabriek voor hout bewerking en hout-veredeling te Swine- münde in de aseh gelegd. Groote voor raden hout boden het vuur rijkelijk voedsel. Alle drie gebouwen, met een to taal oppervlakte van ruim 3000 M2 zijn totaal uitgebrand. De schade aan gebou wen, aan de zeer kostbare machines en materiaal wordt geschat op meer dan een half millioen mark. De oorzaak van den brand is nog niet bekend. NIEUWE PROEFNËMINGEN MET RAKETTEN-VLIEGTUIGEN OP WANGEROOG. De raketten-onderzoeker Ingenieur Tiling heeft Zondag wederom proefnemingen met zijn raketten-installaties gedaan. Zijn experi menten zijn thans uit het beginstadium ge treden en hebben volgens zijn mededeelingen een zoodanig resultaat gehad, dat de start van den eerste postraket nog slechts een kwestie van tijd is. Bovendien heeft ingenieur Tiling in zijn werkplaats te Bohmte bij Osna- brück reeds zijn eerste rakettenvliegtuig ge construeerd, waarmee in het voorjaar een definitieve proef zal worden genomen. Het toestel heeft een vleugelspanbreedte van 3 Y- Meter. Als aandrijfkracht zal een 7 K.G. zware springstoflading van een bijzondere menging worden rebruikt. De draagvlakken van het rakettenvliegtuig liggen bij den start tegen de romp aangedrukt en ontvouwen zich pas wanneer de maximum snelheid is bereikt 20 DUITSCHE DAGBLADEN IN BESLAG GENOMEN. Volgens berichter in de Berlijnsche bladen uit Kowno heeft de Littausche censuur gister 20 Duitsche dagbladen, die artikelen en be richten publiceerden over de gebeurtenissen in het Memelgebied, in beslag doen nemen. 45 DOODEN T"EN GEVOLGE VAN WERVELWIND. Volgens de laatste berichten zou de ernsti ge wervelstorm boven het Fransche eiland Réunion niet minder dan 45 personen het le ven hebben gekost. De hoofdstad St. Denis werd ernstig ge teisterd. De bewoners hebben een onderkomen gezocht in kerken en scholen, zoomede aan boord van de in de haven gelegen schepen. Ook de St. Paul v.erden geheele stadswij ken verwoest. De oogst is grootendeels ver nietigd. DE LOONEN IN DE HAVENS. De loonsverlaging zonder strubbe ling ingegaan. Gisterochtend is in de havens van Am sterdam en Rotterdam de loonsverlaging van 7 pet. ingegaan. De georganiseerde ar beiders zijn allen, ingevolge het advies van hun besturen, aan het werk gegaan en ook de ongeorganiseerden hebben zich bij de loonsverlaging neergelegd. Moeilijkheden van beteekenis hebben zich niet voorgedaan. Van de zijde der organisaties waren geen moeilijkheden te verwachten, maar de R.V.O (Roode communistische vakvereeni- gingsoppositie) heeft zoowel openlijk in „De Tribune", als in stilte door de arbeiders in dividueel te „bewerken", gepoogd een sta king uit te lokken. Het plan van de communisten was in den nacht van Zondag op Maandag stakings leuzen op de kaden te schilderen. Geestver wanten waren met emmers kalk en verf kwasten de haven ingetrokken. Maar de po litie was actief en zij heeft, door voortdu rend patrouilleeren het schilderen weten te voorkomen. Voorts hebben de communisten gepoogd propaganda voor hun actie te maken bij de verschillende besteedlokalen, maar ook dat heeft geen resultaat gehad. Tenslotte heb ben communisten gepoogd zeelieden af te houden van monsteren, hoewel een alge meene gage-verlaging nog niet is ingevoerd. Ook hier hadden zij geen succes. Te Rotterdam is ook alles rustig gebleven FRANKRIJK CONTINGENTEERT BLOEMEN. In het „Journal Officiel" is een besluit af» gekondigd tot tiendaagsche contingentee- ring van den invoer van bloembollen, hy- acinthen, tulpen, planten met wortelstokken, lelietjes van dalen en soortgelijke planten, in bloei of in knop. Daar het contingent voor de eerste periode in Februari al bereikt is, is de invoer van genoemde planten tot den aanvang der volgende tiendaagsche pe riode verboden. POSTWISSEL-VERVAL.SCHER AANGEHOUDEN. Op heeterdaad is Zaterdagmiddag op het postkantoor-Zuid aan het Roelof Hartplein te Amsterdam een man betrapt, die een ver- valschten postwissel ter betaling aanbood. De man ging op den loop, toen de post ambtenaar hem vroeg zich te willen legiti- meeren als de geadresseerde. Publiek en po litie zetten hem na en op de Ceintuurbaan werd hij gegrepen. De vervalsching betrof een bedrag van ruim negentig gulden. TERTIAIRE WEGEN. Verbetering zonder wijziging det Wegenbelastingwet mogelijk vol gens A.N.W.B. en K.N.A.C. Nu de minister van Waterstaat in de Tweede Kamer heeft medegedeeld, dat zal worden overwogen in hoever wijziging der wegenbelastingwet mogelijk is om aan de provinciën het recht te geven een deel van de gelden, welke zij ten behoeve van de we gen van de provinciale plannen uit het We genfonds ontvangen, te doen besteden aan de tertiaire wegen, hebben de A.N.W.B. en de K.N.A.C. zich met een adres tot den mi nister gewend, waarin met waardeering voor deze toezegging de meening wordt te kennen gegeven, dat aan een oplossing, waarbij in afwachting van een te zijner tijd te treffen definitieve regeling geen wijziging van de Wegenbelastingwet noodig zal zijn, en waarbij de mogelijkheid wordt geopend uit de opbrengst van het Wegenfonds aan de belangrijke interlocale wegen hulp te bieden, de voorkeur moet worden gegeven, welke oplossing zij meenen te hebben gevon den door een uitbreiding van de provinciale wegenplannen tot een zoodanige lengte, dat daarin een aan de provinciale planwegen aansluitend passend aanvullend wegenplan voor elke provincie is opgenomen. Voor dit doel zal een uitbreiding van de lengte van de provinciale wegenplannen tot ongeveer het dubbele van de thans toege stane lengte (pl.m. 4200 K.M.) noodig zijn, waardoor voor ongeveer één vierde gedeelte van de tertiaire wegen buiten de bebouwde kommen de mogelijkheid zou bestaan, steun uit het Wegenfonds te verlangen. De uitbreiding aldus het adres welke de provinciale wegenplannen op deze wijze zouden verkrijgen, zal voor geen der provinciën financieel nadeel opleveren, im mers een aantal provinciën getroost zich reeds thans financiëele opofferingen voor een aantal wegen buiten het eigenlijke pro vinciale wegenplan, zoodat uitsluitend een gewijzigde groepeering van de uitgavencij- fers noodig zal' zijn. Om al deze redenen hebben de A.N.W.B. en de K.N.A.C. het verzoek gedaan, de pro vinciën door uitbreiding van de provinciale wegenplannen in staat te stellen, fondsen uit het Wegenfonds te gebruiken voor de be langrijkste interlocale wegen, waarvoor een wijziging der Wegenbelastingwet niet noo dig zal zün»

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1