DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Ui o. 35 MOlDEHDAfii 11 FEIIRUAKI 193*2 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Hit het JUu Qxig£lij&&ch Qiyetzkht ZBuitmlmid 134e Jaargang. DE STAATSGREEP IN LITHAUEN. Landsdirecteur Szigand afgezet. DE WERKLOOSHEID IN AMERIKA. NIEUWE GEVECHTEN IN NICARAGUA. Generaal Sandino tegen de regee» ring. POSTROOF TE PARIJS. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten -abat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij V/b. HERMs. COSTEI ZOON, Voor dam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Uit nummer bestaat uit drie bladen. Den Haag, 10 Febr. 193;!. In de eerste vergadering, welke Je Tweede Kamer gister heeft gehouden, waren niet minder dan drie aanvragen voor een interpellatie ingediend. De heer Hiemstra (s.d.a p.) wenschte te jnterpelleeren betreffende de werk verschaffing, de heer KoUenhorst (r.k) omtrent den invloed van Nederlandsche belangen bij verschillende verdragen, de heer Weitkamp (c.h.) eindelijk omtrent den nocd van den landbouw. De Kamer heeft heden verlof ver leend tot het houden van die interpel a- ties, doch wanneer ze zullen worden ge houden, kon de voorzitter nog niet in uitzicht stellen. Daarna is de Kamer voortgegaan met de behandeling van de begrooting van het Zuiderzeefonds voor 1932. Ook nu weer bewoog zich de gedachtenwisseling in hoofdzaak om de vraag, of het groot- sche werk der drooglegging geregeld zal worden voortgezet dan wel voorloo- pig stopgezet. Dit laatste wil de regee ring en gister heeft de heer Krijger (c.h zich aan haar zijde geschaard. Heden hebben verschillende leden dit voorbeeld gevolgd. Zoo spraken tegen het voortzetten van het werk de heeren Bierema (lib.), Weitkamp (c.h.), Lovink (c.h.), die vroeger een andere meening was toegedaan en Rutgers (c.h.), terwijl daarentegen de heeren Colijn (ar.), Ebels (v.d.) en Kupers (s.d.a.p.) pleitten voor verder werken. Het meest reactionnaire standpunt vén?%enwoordigde de heer Zandt (st. gerei), die zich er tegen verzette, dat de afsluitdijk werd voltooid. Geen der an dere sprekers ging zoover. Behalve dit hoofdpunt: voortzetting van het werk, brachten de sprekers nog v- -schillende punten ter sprake. Met na me is er van gedachten gewisseld over d~ raming der kosten Terwijl de heer Krijger tot zeer hooge bedragen, hij sprak van zooiets als 1300 millioen, welk bedrag met de drooglegging gemoeid zou zijn, beschuldigde de heer Colijn hem van overdrijving, terwijl hij meen de, dat de indijking van den Urkerpol- der zeker beneden de 100 millioen zou blijven. Hij keurde het dan ook af, dat de minister zelfs geen post op de be grooting had gebracht voor den westelij ken dijk van Urk naar het Noorden, waardoor ten minste het werk niet ge heel stil zou komen te liggen. De heer Van der Waerden (s.d.a.p.) had ook nog de bestuursvorming van den Wieringerpolder ter sprake ge bracht en gepleit voor een soort van na tionalisatie van het nieuw gewonnen land. Daartegenover werd aanbevolen de vorming van een gemeente en een polderschap, dat dan later een gewoon waterschap kan worden. Ook is over de kwestie van de uitgifte der gronden niet beslist en de minister heeft ook daarom trent geen vast besluit genomen. Om trent meer punten beraadt hij zich nog. Of hij in eenig opzicht reeds een beslis sing heeft genomen, zullen we morgen hooren. Hij is dan het eerst aan het woord tot beantwoording van de spre kers. De Eerste Kamer heeft heden met 22 tegen 14 stemmen hare goedkeuring ge hecht aan het ontwerp betreffende de korting op de wettelijk vastgestelde jaarwedden van de leden van den Raad van State, de Rekenkamer en de rech terlijke macht. Hoewel de voorzitter had verzocht bij dit ontwerp de algemeene salarisverlaging van het rijkspersoneel niet te behandelen, daar deze bij de aanstaande algemeene beraadslagingen over de Rijksbegrooting toch weer aan de orde komt, hebben de heeren Ossen- dorp (s.d.a.p.) en Nivard (r.k.) zich de weelde veroorloofd daar toch in de bree- de op in te gaan. Zij kantten zich beiden tegen die verlaging, welke een voortzet ting is van de vermindering, die de sa larissen reeds sinds 1920 hebben onder gaan. De heer Van Embden (v.d.) verklaarde zich ook tegen het ontwerp gekant, ech ter enkel omdat ook de salarissen van de rechterlijke macht zouden verlaagd worden, terwijl zij verhooging zoo drin gend noodig hebben. Tegenover deze tegenstanders deden zich de heeren Janssen (r.k.), De Savor- nin Lohman (c.h.) en Rink (lib.) hooren, betoogend, dat de financieele toestand de verlaging onvermijdelijk doet zijn. Minister De Geer heeft met kracht en kennis het ontwerp verdedigd, waarbij er den nadruk op leggend, dat de daling van het indexcijfer ook voor eerste le vensbehoeften grooter is dan het be drag, dat van de salarissen zal worden gekort. De toestand der landsfinanciën is verre van rooskleurig. Hoe het er mee geschapen staat beloofde hij uiteen te zetten in de weldra te verwachten Me morie van Antwoord op het voorloopig verslag der Algemeene Beschouwingen in de afdeelingen der Kamer over de Rijksbegrooting. Na goedkeuring van dit ontwerp heeft de Kamer zich na korte gedachtenwis seling vereenigd met het ontwerp betref fende de steun van het Rijk aan de ge meenten, die behoefte nebben aan kas geld en zonder debat met de wijziging der wet op de geneeskunst tot uitbrei ding van de bevoegdheid van vroedvnn- wen. Dinsdagavond komt 'Ie Kamer weer bijeen om de nieuwe lseningswet in de afdeelingen te behande'en. DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE TE GENEVE. Voortzetting der alg. beschouwingen. Rede van den Italiaanschen minister Grandi. Zooals we gisteren reeds in ons over zicht meldden, was na dr. Bruening de Italiaansche minister van buitenland- sche zaken, Grandi, aan de beurt, om een rede ie houden. Grandi deed een beroep op de ver plichtingen. die de mogendheden in het Volkenbondspact, in het Verdrag van Versailles en dat van Locarno en in het Kelloggpact op zich hadden genomen en eischte vermindering der bewapening als eenigen uitweg uit den huidigen ca- tastrophalen toestand. Sedert tien jaar draaien de besprekin gen om de eeuwige kwestie of de veilig heid de ontwapening moet voorafgaan of omgekeerd. De feiten bewijzen echter dat zonder ontwapening geen veiligheid mogelijk is. Sedert het einde van den oorlog is een wedstrijd in bewapening zonder weerga begonnen. De oorlogsbe- grootingen in alle landen zijn gestegen. De wedstrijd in bewapening vond plaats, hoe merkwaardig dit ook klinkt, tege lijkertijd met de ontwikkeling van de veiligheidsgedachte door het totstand komen van het Verdrag van Locarno, het Kelloggpact en de algemeene arbi trage-verdragen. Hieruit blijkt duidelijk genoeg, dat de versterking der veilig heidgaranties alleen noch een einde maakt aan den bewapeningswedstrijd, noch aan het systeem van den gewapen- den vrede. Dit kan slechts bereikt wor den door onmiddellijke vermindering der bewapening. Dr. Bruening had er reeds op gewezen, dat de practische waarde der veiligheidsovereenkomsten afhangt van de resultaten van deze con ferentie. De Italiaansche regeering sluit zich ten volle bij deze opvatting aan. De oorlogsgebeurtenissen in bet Verre Oos ten zijn minder een tragische ironie dan wel een ernstige waarschuwing. Het oogenblik om een beslissing te nemen is gekomen. Elk militair overwicht voert noodgedwongen tot een spanning in de internationale verhoudingen. Het is on juist aan te nemen dat militair over wicht hetzelfde beteekent als gerech tigheid. De militaire macht verduistert integendeel den zin voor gerechtigheid het vertrouwen verdwijnt tengevolge van de voortdurende eischen. Het is de taak der conferentie, de gerechtigheid te versterken en niet het geweld te recht vaardigen. Alle huidige theorieën zijn slechts een facade, waarachter zich de waarheid verbergt en deze methode van geweld is voor den vrede het gevaar lijkst. Wanneer de conferentie werkelijk den vrede wil brengen, mag zij zich niet overgeven aan de illusie dat deze vrede op gerechtigheid alleen gabouwd kan zijn. Het is eveneens gevaarlijk, eerst den vrede en dan pas de gerechtigheid te willen brengen. Het hoofd der Italiaansche regeering heeft de Italiaansche ontwapeningspoli- tiek reeds scherp geformuleerd: gelijk heid van rechten voor alle staten en vermindering der bewapening tot een minimum. De Fransche regeering heeft voorstellen van politieken, juridischen en technischen aard ingediend, waar door de structuur van den Volkenbond in het geding komt. De Italiaansche re geering is bereid, deze vorostellen even als alle andere te onderzoeken. Doch de vredesverdragen bepalen ondubbel zinnig, dat de voorwaarden die enkelen staten zijn opgelegd, slechts het begin der algemeene ontwapening beteekenen. Deze bepalingen hadden niet de bedoe ling, genoemde staten in een blijvende po itie van onderworpenheid te laten, doch volgens de plechtige verklaring van den voorzitter der vredesconferen tie te Versailles waren zii slechts een eerste stap op den weg naar algemeene ontwapening en beperking der bewape ning. Te Versailles werden dus geen verplichtingen aangegaan tusschen twee groepen van staten, doch het gaat thans slechts om een verplichting der over winnaars tegenover de andere mogend heden. Overigens geeft het vijfde deel van het Verdrag van Versailles een niet te veronachtzamen voorbeeld van de wijze waarop afschaffing der scherpste oorlogswapens mogelijk is. Het vijfde deel geeft de conferentie een practisch voorbeeld van wat op het gebied der ont wapening bereikt moet worden in den geest van het Volkenbonds- en het Kel loggpact. De Italiaansche regeering is bereid, op dezen grondslag aan de ont wapening mede te werken en is tevens bereid de onderhandelingen over het toetreden van Italië tot de vlootovereen- komsten van Washington en Londen, welke onderhandelingen nooit zijn on derbroken, voort te zetten. Grandi legde vervolgens de conferen tie het volgende practische program voor: le. afschaffing van alle linie-schepen, onderzeebooten en vliegtuig-moeder schepen; 2e. afschaffing van zwaar geschut en van tanks van elke soort; 3e. afschaffing van alle bombarde mentsvliegtuigen 4e. afschaffing van alle aanvalsmid delen voor den chemischen- en bacterio- logischen oorlog; 5e. herziening der internationale be palingen ter bereiking van een volledi ger en beter werkende bescherming dei- burgerbevolking. Grandi verklaarde, dat de groote mo gendheden de verantwoordelijkheid had den om als eerste afstand van alle aan valswapenen te doen. Een dergelijk be sluit zou de eerste beslissende stap naar de algemeene ontwapening zijn. Tenslotte constateerde Grandi, dat het Verdrag van Versai L, tot deze conferen tie der mogendheden had geleid. De be palingen van dit Verdrag moeten thans ten uitvoer worden gebracht. Twee drei gende gevaren drukken thans op de we reld: de bewapeningswedstrijd en de economische crisis Meer dan ooit moe ten thans alle menschen eerlijk naar een oplossing van het ontwapenings probleem streven. Achter hen staat de openbare meening, die op de machtige en intensieve samenwerking wacht van alle volken, die op het oogenblik lijden, afwachten en hopen. DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. De groote Japansche landings poging bij Woesoeng mislukt. Volgens een mededeeling van het Chinee sdie telegraafagentschap Gomijn is de lan dingspoging dier Japansche troepen op een onbeschermde plaats bij Woesoeng door Chineesche troepen verijdeld. De Chineesche troepen dwongen de Japanners door krach tig machinegeweer af te zien van de lan ding der troepen. De Japanners zullen, naar voorts wordt bericht, thans nog eenige oor logsschepen concentreeren ten einde een nieuwe poging te ondernemen. Concentratie van Chineesche troepen bij Sjanghai. Volgens een Chineesch bericht zijn 60.000 man Chineesche troepen geconcen treerd om de stellingen bij Tsjapei en Woe soeng te verdedeigen Het Chineesche ministerie van Oorlog deelt mede, dat vrijwilligersgroepen worden gevormd, die na strijd tegen Japan bizon- dere gunsten zullen verkrijgen De garde van Kanton heeft bevel ontvangen naar Sjanghai op te trekken. Artilleriegevecht bij Sjanghai. De Japanners hebben gister voor de eer ste maal het Kiangwan-station en de Ki- angwan-forten waar Chineesche troepen wa ren geconcentreerd gebombardeerd. De Chi- neezen beantwoordden dit bombardement allereerst met hevig artillerievuur, later zijn talrijke Chineesche vliegtuigen opgestegen die de Japansche bombardementsvliegtuigen met machinegeweer bestookten tot deze te rugtrokken. Ook het Noordstation werd op nieuw door de Japanners beschoten. De toestand bij de Woesoengforten is nog steeds onveranderd. Terwijl de Japanners een nieuw groot offensief voorbereiden, wer ken de Chineezen met koortsachtigen haast aan de versterking hunner stellingen. Ook langs het Noordelijk van de forten gelegen Woesoengkanaal hebben de Chi neezen thans loopgraven aangelegd en ma chinegeweren opgesteld, waardoor den Ja panners den weg stroomopwaarts naar Sjanghai den weg is afgesneden. De Japanners hebben eenige malen ge tracht bruggen over het kanaal te slaan, doch de Chineezen maakten de doorvoering dezer pogingen door herhaaldelijk vuren on- moeelijlfc Ce onderhandelingen te Sjang hai niet geslaagd. In het Lagerhuis deelde de onderstaats secretaris van Buitenlandsche Zaken mede, dat de onderhandelingen van admiraal Kel ly met de Chineesche en Japansche verte genwoordigers nopens de instelling eener neutrale zone worden voortgezet. Tot nu toe zijn de besprekingen evenwel geheel zonder resultaat gebleven. De toestand te Sjanghai is in afwachting van de aankomst van nieu we Japansche troepen, ongewijzigd. Poolsche wapenleveranties aan Japan? Volgens een officieel Russisch bericht zou Japan groote wapen- en munitieorders ge plaatst hebben bij de Poolsche industrie De bestellingen zouden eenigen mililoenen dol lars bedragen. Amerikaansche wapentrans porten naar het Verre Oosten. De groote verschepingen van wapens en munitie naar het Verre Oosten hebhen nog steeds plaats. 'Het voorstel van afgevaardigde Fish (New York), waarbij voorzien werd in een verbod van dezen uitvoer, is op voorstel van staatssecretaris Stimson teruggewezen. Hooge ambtenaren verklaarden dat het voorstel van Fish een ongewenschten terug slag zou kunnen hebben op de vredesonder handelingen in het Verre Oosten. Thans 100 buitenlandsche oor logsschepen voor Sjanghai. Dinsdag zijn nog twee Japansche torpe- dojagers.zoomede een Amerikaansche torpe dojager te Sjanghai aangekomen. Hierdoor bedraagt het aantal buitenlandsche oorlogs schepen te Sjanghai thans 100. Een groot Japansch offensief. Hedenmorgen tegen 9 uur plaatselijke tijd hebben de Japanners hun nieuw offensief tegen de Woesoeng forten ingezet met een hevig bombardement van hun geschut. Ter wijl de Japansche infanterie onder dekking van een spervuur van machinegeweren op rukte. Nadat de Japansche aanval van eer gisteren door de Chineezen met goed gevolg was afgeslagen, waren de Japanners terstond begonnen een nieuw offensief voor te bereiden op nog grootere schaal, waartoe nieuwe troe pen nabij de Woesoeng rivier waren geland. Ook de Chineezen zaten niet stil, en werkten met koortsachtige haast aan de versterking van hun stellingen. Het Chineesche front loopt thans van de Woesoengforten tot in Tsjapei. Dwars door de puinlioopen van dit stadsgedeelte loopen de Chineesche loopgra ven en verschansingen, die volgens buiten landsche deskundigen zeer sterk moeten zijn. In den loop van den nacht hebben de Chinee sche troepen in Tsjapei twee uitvallen naar de Japansche stellingen gedaan, die waar schijnlijk als verkenningen bedoeld waren, want de Japanners slaagden er in de Chi neezen terug te werpen, zonder dat deze veel tegenstand boden. De Japansche troepen zijn geland te Lioeho waarschijnlijk om te trach ten de Chineezen te omsingelen. De totale sterkte der Japansche troepen te Shanghai bedraagt thans 30000 man. Uit Japan te Shanghai aankomende reizigers deden mede, dat zij onderweg nog 12 Japan sche transportschepen gezien hebben. Van Japansche zijde zelf wordt nog medege deeld, dat twee Japansche divisies onderweg zijn. Het aantal in de naijheid van de Woe soengforten gelegerde troepen bedraagt 10000 man. De aanval op de forten is ge opend door de Japansche infanterie, die uit twee richtingen oprukt, gesteund door artil leriebeschieting, en gedekt door mitrailleur- vuur. Japansche bombardementsvliegtuigen hebben het vluchtelingenkamp van de com missie tot hulpverleening aan de slachtoffers van de overstroomingsramp gebombardeerd Veertig vluchtelingen werden hierbij gedood. De inspecteur der commissie heeft terstond krachtig bij den Japansche consul-generaai geprotesteerd. Heden wordt de verjaardag herdacht van den eersten Japanschen keizer en stichter van het Japansche keizerrijk. Deze dag, die nog steeds in Japan gevierd wordt, is vermoedelijk aanleiding geweest voor de Japansche militaire autoriteiten om door een bijzondere militaire operatie den herden kingsdag een speciaal karakter te geven. Een afdeeling van het Chinee sche roode leger tot den af tocht gedwongen. De Chineesche regeeringstroepen zijn er na een heftig gevecht nabij Hankau in ge slaagd een afdeeling van het Chineesche rooae leger tot den aftocht te dwingen. Het verkeer op den spoorweg Peking—Hankau, dat wekenlang onderbroken was, kon weer hervat worden VERBREKING DER HANDELS BETREKKINGEN TUSSCHEN ENGELAND EN RUSLAND? In den laatsten tijd doen geruchten de ron de volgens welke de Britsche regeering voor nemens zou zijn het handelsvenirag met de Sovjet Unie binnenkort op te zeggen. Van Russische officieele zijde wordt in verband hiermede verklaard, dat een offici- eeele mededeeling hieromtrent tot nu toe noch bij den Russischen ambassadeur te Londen, noch bij den Volkscommissaris van Buitenlandsche Zaken is ontvangen. Voor het geval dat de Britsche regeering tot een dergelijke stap zou besluiten, zou de Sovjet Regeering gedwongen zijn overeen komstige wijzigingen aan te brengen in haar koopovereenkomsten. Overigens kan deze aangelegenheid slechts worden opgehelderd na de terugkeer van den Sovjet Russischen ambassadeur te Londen, Sokolnikow, die momenteel te Ge- nève vertoeft. Geen opzegging van het Britsch Russische handelsverdrag. Het door de „Daily Mail" verspreide be richt betreffende de mogelijke opzegging van het Britsch Russische handelsverdrag, wordt niet bevestigd. Ingewijde kringen achten een dergelijke vergaande stap der Britsche regeering voor loopig niet waarschijnlijk, hoewel natuur lijk het handelsverdrag een opzegging met zes maanden mogelijk maakt. Een feit is dat de handelsbalans tusschen Engeland en Rusland uitvoerig is besiproken. Er wordt overwogen op welke wijze de handelsbalans ten gunste van Engeland zou kunnen wor den verbeterd. Daarbij is besproken of de uitvoergaranties niet de mogelijkheid bieden de Russen aan te moedigen grootere inkoo- pen in Engeland te doen. Er zijn evenwel nog geen besluiten genomen. Landsdirecteur Szigand, het eenige lid van het Memeldirectorium, dat nog in functie was, is Dinsdag eveneens door Tolischus uit zijn ambt ontheven. Tolischus verscheen in de kamer van Szigand en eischte van hem dat hij alle sleutels zou overhandigen, waar op Szigand antwoordde, dat zulks onmoge lijk was, aangezien hij nog in functie was. Tolischus verliet herina het vertrek, haal de drie gewapende politiemannen, die in de voorkomen werden geposteerd en beval ver volgens Szigand het vertrek te verlaten. Szigand heeft schriftelijk verklaard, dat hij herhaaldelijk zijn bereidswilligheid heeft te kennen gegeven de ambtsbezigheden van landsdirecteur voort te zetten. Szigand heeft zicht naar Trakeningken be geven. HITLER HOUDT EEN REVUE. Nadat Hitier Dinsdag in het Sportpalast te Berlijn reeds de S. A. troepen had ge ïnspecteerd, heeft hij heden een revue ge houden over de S. S. groepen. Om 21 uur verscheen Hitier, die onmid dellijk aanving met zijn rondgang, die een uur en een kwartier duurde en waarbij hij talrijke nationaal socialisten persoonlijk be groette. In een toespraak gaf hij vervolgens een overzicht van de ontwikkeling der N. S. D. P. Wederom verklaarde hij, dat de N. S. D. A. zich streng aan den letter van de wet zou houden. Over de kwestie der presidents verkiezing liet Hitier zich niet uit. Hij zei- de alleen, dat de N. S. D. A. P. zou weten, wat te doen stond. Bij de Amerikaansche regeering is thans feitelijk een verzoek binnengekomen om werkloosheidsondersteuning. De ondersteu- ningsvereeniging zijn niet meer in staat zorg te dragen voor de werkloozen, wier aantal thans wordt geschat op 300.000. De „Ame rican Federation of Labour", die vijf mil- lioe naangesloten arbeiders vertegenwoor digt, heeft president Hoover en het congres er van in kennis gesteld, dat de ellende onder de werkloozen thans de uiterste limiet bereikt heeft. Het congres moet onmiddellijk zijn goedkeuring geven aan een wet, waarbij 375 millioen dollar worden gevoteerd voor de staaten, ter verdeeling als werkloosheidson dersteuning. Nog een tweede bedrag van 375 millioen dollar wordt gevraagd als onder steuning van werkloozen, die aan het werk zijn gesteld bij den aanleg van wegen. Naar uit Nicaragua gemeld wordt, is het daar tot een nieuwe revoluticnnaire beweging gekomen onder leiding van den bekenden generaal Sandino. In de nabijheid van Jino- tega is het tot herhaalde gevechten gekomen tusschen de nationale garde van Nicaragua en vrij groote afdeelingen rebellen onder per soonlijke commando van Sandino De va lie zen der opstandelingen schijnen 50 te bedra gen. E>e nationale garde is begonnen de op standelingen te omsingelen. Bij aankomst van den Berlijnschen «wl* trein te Parijs stelden de postambtenaren op het Gare du Nord vast, dat een der postzak ken in den postwagen was geopend ei dat een bedrag van 500.000 paplerfranken waa gestolen. Tot dusverre ontbreekt van de da ders nog ieder spoor.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1