DAGBLAD VOOR ALKMAAR
EN OMSTREKEN.
Automobieltentoonstelling.
A. Dam Co., Sciiarloo, Alkmaar. Iel. 490
Krom
Biocoop „Harmonie"-
ONHERROEPELIJK
STOOM ER IJ
\V«K\SI>ACi 16 HAAKT 1932
134e Jaargang.
maa
Hit het Jkidanml
J}jOQjdi{ksch Ovevzicht
Ter gelegenheid van het 40 jarig bestaan van den Automobiel
handel van den Heer J. Leonard Lang te Amsterdam, houdt
deze van 15 t.m. 20 Maart a.s. een Tentoonstelling van FIAT-
Automobielen aan de Stadhouderskade 114.
Verzuim niet deze keurige collectie FIATS te gaan zien.
Inlichtingen verstrekt gaarne FIAT Garage
buitenland
„MET CONGRES DANST".
Tel. 1523 (3 lijnen)
Af Ie schoonmaakgoederen
binnen enkele dagen terug
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.
iianco door het geheele Rijk 2.50.
L.osse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rr-bat. Groote letters naar plaatst uimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Ko.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit na ai mei bestaat alt 2 bladen.
Zij, die zich met 1 April a.s. voor min
stens 3 maanden op dit blad abonneeren.
ontvangen de tot dien datnm verschijnende
nummers franco en gratis.
DE DIRECTIE.
Den Haag, 15 Maart 1932.
Alvorens met de behandeling van de Indi
sche Begrooting voort te gaan, heeft de Twee
de Kamer heden een nadere regeling van
werkzaamheden getroffen en daarbij o.a. be
sloten hedenavond te vergaderen ter behan
deling van de nieuwe departementale indee
ling. Vermoedelijk komt voor het Paaschreces
ook nog de Sjanghai-interpellatie van den
heer Wijnkoop aan de orde alsmede het ont
werp betreffende het Gooische natuurreser
vaat.
De Kamer heeft hierna met 50 tegen 28
stemmen verworpen de motie van den heer
Cramer om op de kosten der Indische weer
macht 25 percent te bezuinigen. De motie-
Kupers betreffende het ongedaan maken van
de korting op de salarissen zocdra de finan
cien het zullen veroorloven, werd verwor
pen met 51 tegen 27 stemmen. De tweede
motie-Kupers om de tweede korting van 5
percent op de salarissen met 1 Juli a.s. te
doen eindigen, werd verworpen met 56 tegen
22 stemmen.
De motie-Cramer om op de lage salarissen
geen kortig toe te passen, werd verworpen
met 56 tegen 23 stemmen.
Daarna is de behandeling der verschillen
de hoofdstukken der Indische begrooting
begonnen en wel in de eerste plaats van het
hoofdstuk Justitie, waarbij vele van vroeger
jaren bekende wenschen werden te berde ge
bracht. Morgen wordt de beraadslaging
voortgezet, waarbij dan de veelbesproken be-
stuursreorganisatie zal worden behandeld
Heden heeft enkel de heer Van Boerzelaer
van Dubbeldam (c.h.) instemming er medt
betuigd.
De Eerste Kamer heeft heden de Begroo
ting van Waterstaat behandeld. Voornaam
ste spreker was de heer Moltmaker (s.d.a.o.),
die als spoorwegspecialiteit tal van perso
neelszaken aanroerde, doch in het bijzonder
zich verontrust gevoelde over de zware con
currentie, welke het autoverkeer alsmede het
verkeer te water den spoorwegen aandoet,
wat natuurlijk zijn terugslag moet vinden in
den toestand van het spoorwegpersoneel. Hij
vond den tegenwoordigen toestand een chaos
en beweerde, dat de regeering die chaos doet
toenemen door millioenen te bestemmen voor
verbetering van wegen en aanleg van kana
len, die, zooals b.v. het Twente-Rijnkanaal,
niet eens behoorlijke rente zullen opbrengen.
Minister Reijmer heeft hiertegenover be
toogd, dat we niet tegenover een chaos, maar
feitelijk tegenover een omwenteling in het ver
keer staan en dat de regeering in plaats van
te trachten tegen den stroom op te roeien, de
beweging in behoorlijke banen heeft te leiden.
Hij zette daarbij uiteen, dat hij als bewinds
man zijn plicht zou hebben verzuimd, wan
neer hij geen gelden voor het ontworpen
Twente-Rijnkanaal op de begrooting had ge
bracht. Tegenover de klachten van den heer
Moltmaker over een verwaarloozing van de
belangen van het personeel van de tramwegen
verklaarde hij zich bereid de vertegenwoordi
gers van de personeelorganisaties in gehoor
te ontvangen en met hen hun belangen te
bespreken.
Naar aanleiding van opmerkingen van de
heeren Ter Haar (c.h.) en Slingenberg over
de electrificatie van den spoorweg Haarlem
Zandvoort verklaarde hij, dat die spoorweg
een seizoenspoorweg is, die gedurende de
zomermaanden druk verkeer heeft, doch in
den winter zoo klein vervoer heeft, dat electri
ficatie verlies zou opleveren.
Naar aanleiding van een vraag van den
heer Moltmaker omtrent de toekomst van het
veer Enkhuizen-Stavoren, wanneer de afsluit
dijk van de Zuiderzee voltooid is, verklaarde
de minister, dat daaromtrent nog niets beslist
is, maar dat, ook wanneer er een spoorweg
over de dijk zal loopen, het nog een punt van
overweging zal uitmaken, of bedoeld veer
nog reden van bestaan zal hebben.
Met den heer Rugge (s.d.a.p.) was de mi
nister het eens, dat de weg van Assen naar
Meppel langs de Smildervaart dringend ver
betering van noode heeft. Wanneer het even
wel mocht blijken, betoogde hij ongeveer dat
dit verbetering slechts afdoende kan zijn door
den tramweg uit den weg te nemen, dan zou
dit kunnen geschieden door het omleggen van
den weg. De zaak is evenwel nog in onder
zoek.
Ten slotte zij nog aangeteekend, dat de mi
nister nog niet weet, of de nieuwe verkeers-
brug over het Hollandsch Diep over Moerdijk
dan wel over Willemstad zal loopen. Hij ge
voelde voor het eerste het meest, doch zal de
beslissing aan de wetgevende macht laten.
Nadat de begrooting zonder hoofdelijke
stemming was goedgekeurd, heeft de Kamer
ook de Pcstbegrooting zonder noemenswaard
debat aangenomen.
Morgen Wegenbegrooting. Daarna Onder-
wijsbegrooting.
WAT GEBEURT ER IN JAPAN?
o—
Sensationeele onthullingen in een
Engelsch blad.
—o
Dagelijks kan men in elke krant lange
verhalen lezen over de gebeurtenissen in het
Verre Oosten, waarmede dan bedoeld wordt
de strijd tusschen China en Japan, de ge
beurtenissen in Mantsjoerije, enz. enz. Maar
veel minder hoort men over de gebeurtenissen
in Japan, ofschoon ook daar wel wat ge
beurt, wat vermeldenswaardig is. Echter,
Japan is zwijgzaam en slechts door toevalli
ge omstandigheden komen enkele berichten
door.
Of er in Japan wat gebeurt? Of er wat
broeit? Zeer zeker! Men leze maar eens, wat
de „News Chronicle" dezer dagen kon ver
tellen. Volgens dit blad is er n.1. in Japan
een onmiddellijk gevaar voor een militaire
coup, en het blad vervolgt:
Het was al weken duidelijk, dat de gebeur
tenissen en de tendenzen in Japan zorgvul
dig van de buitenwereld verborgen zijn ge
houden. Eerst thans komt de werkelijke stand
van zaken, waarvan de moorden van den
laatsten tijd slechts enkele symptomen zijn,
langzamerhand aan het licht. De correspon
dent van de „Times" te Tokio had Maandag
der vorige week gemeld, dat Vrijdag tevoren
vijf oud-officieren in uniform dr. Nitobe, die
van 19211926 adjunct-secretaris-generaai
van den Volkenbond was, uit het ziekenhuis
hadden gehaald en hem naar 't hoofdbureau
van de reservistenvereeniging haduen ge
bracht, waar zij hem gedwongen hadden zijn
verontschuldigingen aan te bieden voor zijn
uitlating dat de militaristen even gevaarlijk
waren als communisten. Geen enkel ander
telegram werd hieromtrent gepubliceerd. De
,,News Chronicle" liet daarop door Reuter
informeeren en pas Vrijdag, dus een week na
het gebeurde, kwam er een Reuter-bericht,
meldend dat dr. Nitobe in het ziekenhuis lag
onder voortdurende vrees voor geweldple-
8'ng, hoewel hij gekweld wordt door ischias
Cn nauwlettend door de politie wordt be
waakt. Zijn vijanden (zoo voegde'het Reuter-
hericht er aan toe) zijn leden van een mach
tige national istische organisatie.
Dit is een gevolg van opmerkingen, door
hem onlangs gemaakt, die uitgelegd waren
a-s een beleediging van het leger en naar
aanleiding waarvan hij een aantal dreigbrie
ven ontving, waarin hij een verrader werd
genoemd. De reservistenorganisatie (die een
ledental heeft van drie millioen) eischte een
verontschuldiging van dr. Nitobe. Hoewel de
bladen beweerden, dat dr. Nitobe inderdaad
zijn excuses aanbood, werd aan Reutérs
specialen correspondent uit goede bron ver
zekerd, dat dr. Nitobe dit weigerde, maar dat
hij een verklaring gaf, die de hooger ge
plaatste autoriteiten gereedelijk aanvaardden.
Intusschen gaan reactionnaire elementen
onder de reservisten voort een ruiterlijke ver
ontschuldiging te eischen; zij steunen hun
eisch met bedreigingen van geweld tegen zijn
persoon.
Reuter geeft vervolgens een uitvoerige uit
eenzetting nopens den algemeenen toestand
in Japan, die saamgevat op het volgende
neerkomt:
Er slaat een golf van heftig nationalisme
over Japan en er wordt een poging gedaan
om een nationale regeering te vormen. Als
deze poging niet spoedig slaagt zou er wei
eens een opstand kunnen komen. Het „na
tionalisme" is beslist anti-kapitalistisch van
strekking, hoewel het fascistisch is in dien
zin, dat het trouw is aan den troon. Het is
geprikkeld door buitenlandsche critiek op Ja
pans daden in China. De militaire autori
teten erkennen de noodzakelijkheid van het
in bedwang houden der beweging voor men
haar niet meer meester is. Wordt zij niet in
bedwang gehouden, dan zou er wel eens een
militaire dictatuur kunnen worden gevraagd.
Van andere zijde vernam de „News
Chronicle" dat er een sterke verbreiding van
het communisme in Japan is, hetgeen de
militaire partij zeer ongerust heeft gemaakt.
In hetzelfde telegram meldt Reuter nog,
dat er zich een priester bij de politie heeft
aangemeld, die verdacht wordt een der aan
stichters van de jongste moorden geweest te
zijn. Hoewel men ontdekte, waar hij zich be
vond, was de politie niet in staat op te treden
daar hij de wijk had genomen in het huis van
een „invloedrijk persoon". De politie kon zich
niet met geweld toegang verschaffen, maar
trachtte pressie te oefenen om zijn arrestatie
te bewerkstelligen. Toen hij zich Vrijdagmor
gen zelf aanmeldde, zeide hij dit gedaan te
hebben om de politie te helpen tot de kern
van de moeilijkheden door te dringen.
Eenige uren tevoren had de politie een der
vijf studenten aangehouden, die een „bloed-
pact" teekenden, waarbij zij zich verbonden
degenen te vermoorden, die zij als een bedrei
ging van het land beschouwden. De student
had zich verscholen ten huize van een Chi-
neescb geleerde.
DE TOESTAND IN HET VERRE
OOSTEN.
Diplomatieke besprekingen tus
schen Chineezen en /apanners.
Van welingelichte zijde wordt medege
deeld, dat de diplomatieke vertegenwoordi
gers te Shanghai er na uitvoerige besprekin
gen in geslaagd zijn een bemiddelingsfor
mule te vinden, die zoowel door de Chinee-
sche- als door de Japansche plaatselijke ver
tegenwoordigers als aanvaardbaar wordt be
schouwd. De desbetreffende voorstellen zijn
de wederzijdsche regeering voorgelegd op
welker beslissing wordt gewacht. Het is de
bedoeling, dat in de eerste plaats nieuwe
diplomatieke besprekingen tusschen de Chi
neezen en de Japanners worden geopend, op
de door de buitenlandsche diplomaten voor
gestelde manier.
De Chineesche regeering tegen
de regeering van Mantsjoerije.
De president van de Chineesche republiek,
heeft Maandag een decreet onderteekend,
waarbij allé leden der Mantsjoerijsche regee
ring te Tsjang Tsjoeng hoogverraders wor
den genoemd. Alle Chineesche autoriteiten
die deze regeeringsleden op Chineesch
grondgebied zullen aantreffen, hebben het
recht hen zonder vonnis neer te schieten.
Anti-Japansche demonstratie
te Tsingtau.
Volgens een bericht van het telegraaf-
agentschap Simboen Rengo hebben opnieuw
te Tsingtau anti-Japansche demonstraties
plaats gevonden. Ter bescherming van de
Japansche belangen werd de Japansche
pantserkruiser „Koema" naar Tsingtau ge
dirigeerd.
De opstand in Mantsjoerije.
De opstand in Mantsjoerije en de daarop
gevolgde Japansche actie neemt nog steeds
in omvang toe. De Japansche troepen bewe
gen zich in de richting van de Noord en de
Westgrens. De Chineesche generaal Ma Sjen
Sjang die tot overeenstemming met de Japan
ners is gekomen en zich achter de nieuwe
Mantsjoerijsche regeering heeft geschaard,
bereidt 'n exipeditie voor tegen de anti-Japan
sche troepen in de districten Mandsjoelie en
Peiho.
Tsjang Kai Sjek benoemd tot
chef van de Chineesche ge
nerale stal.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek is door de
Chineesche regeering opnieuw benoemd tot
chef van den generalen staf. Binnenkort zal
hij als zoodanig het commando overnemen
van den huidigen chef generaal Sjoe Pei
Teh.
Geen gevaar meer voor de
Internationale concessie.
Naar het Japansche ministerie van oorlog
mededeelt hebben de 24 gemengde brigades
en andere eenheden het bevel ontvangen van
Sjanghai naar Japan terug te keeren. In dit
verband verklaart het ministerie van oorlog,
dat het gevaar voor de internationale conces
sie voorbij is. In verband hiermede zal de
helft van alle Japansche strijdkrachten wor
den teruggetrokken.
DE TWEEDE SLAG IN DUITSCH-
LAND BEGONNEN.
Hitiers eerste rede naar de ver
kiezingen.
Gisteravond heeft Hitier voor het eerst na
de presidentsverkiezingen te dezer stede het
woord gevoerd voor een duizendkoppige
koppige menigte. Hij kondigde zijn tegen
standers scherpen strijd aan. Het feit, dat de
sociaal-democraten tot den laatsten man voor
Hindenburg gestemd hebben, bewijst, dat hun
de angst voor de nat. soc. diep in het gebeente
zit. Het is een groot succes van de nat. socia
listische partij thans, na al deze jaren van
strijd de grootste Duitsche partij te zijn ge
worden, die er ooit is geweest. Hitier gaf de
verzekering, dat er voor hem in de toekomst
geen dag zonder strijd meer zou zijn. Wan
neer hij vandaag aanvalt, zal hij morgen en
overmorgen aanvallen. Men moet hem hel
pen, wanneer men hem van zijn tegenstan
ders wil losmaken. Onverschillig of de dag
der overwinning morgen komt of over 10
jaar: die dag komt. De partijen van het
systeem hebben in hem, Hitier een vijand, dien
zij nooit van zich kunnen afschudden. Men
zal hem nooit kunnen overhalen de partij te
doen capituleeren. Onderwerping zal nooit
plaats vinden, vooral niet nu men zoo duide
lijk kan zien, wat de nat. soc. partij bereikt
heeft. Onder grooten bijval riep Hitier zijn
toehoorders op om in denzelfden geest als tot
dusverre met denzelfden wil en dezelfde be
kwaamheid onmiddellijk den nieuiyen strijd
aan te binden. De verdere plannen van de
nat. soc. partij zullen beter uitkomen dan de
eerste.
HITLER EN FRICK VOOR DE
ONDERZOEKINGSCOMMISSIE-
THEURINGEN.
De commissie uit den Thuringschen Land
dag, welke een onderzoek instelt naar de door
dr. Frick voorgenomen aanstelling van Hitier
in Thuringschen staatsdienst, heeft gisteren
ook dr. Frick en Hitier gehoord, die verge
zeld waren van talrijke leden van den Thu
ringschen Landdag en den Rijksdag o.m. dr
Gcebbels.
Dr. Frick verklaarde, toen hij minister
werd, de overtuiging te hebben genad, dat de
kwestie van naturalisatie van Hitier aan de
orde moest worden gesteld. Een desbetreffen
de aanvrage bij de Beijersche regeering in
het jaar 1929 heeft aangetoond, dat Hitier
in Beijeren niet kon woraen genaturaliseerd.
Daarom heeft Frick het juist geacht alles te
probeeren om zijn doel te bereiken. Want
daar men sinds 1918 duizenden Oost-Joden
in Duitschland heeft toegelaten, is het niet
meer dan recht, indien men ook een frontsol
daat het Duitsche staatsburgerrecht zou ver-
leenen. Te Gehra heeft dr. Frick indertijd
de naturalisatie van Hitier willen bekend ma
ken, doch Hitier heeft hem toen verzocht
daarvan af te zien aangezien hij het staats
burgerrecht niet urgent achtte.
Hitier zeide indertijd te Gehra verbluft er.
verrast te zijn geweest. Hij heeft wel is waar
indertijd de aanstelling aangenomen, doch
deze later vernietigd. Hij verklaarde geen
aanleiding te hebben gehad het bestaande
systeem om naturalisatie te verzoeken, aange
zien hij zich het Duitsche staatsburgerschap
reeds te velde heeft verworven. Op opgewon
den toon en onder bijval zijner politieke vrien
den voegde Hitier hieraan toe, dat de thans
aan het bewind zijnde partijen heelemaal
geen recht hebben het staatsburgerschap te
verkenen. Het kwam tot een incident toen de
soc. dem. afgevaardigde Gruendler Hitier er
bij eenige vragen op wees, dat het niet in
overeenstemming is met den Duitschen aard
indien bij de naturalisatie van Hitier „op
Jocdsche manier achterste voren" onderhan
delingen zijn geveerd. Opgewonden inter
rumpeerde Hitier: Ben ik hier als getuige of
moet ik mij laten beleedigen?
Onder de nationaal socialisten die
Gruendler herhaaldelijk hadden toegeroepen
„handen uit de broekzakken" ontstond groote
opwinding. Hitier zelf riep: Ik laat mij door
U niet bruskeeren. Doet U de hand uit uw
broekzak". Nadat Hitier nog eenige vragen
waren gesteld, verliet hij met zijn vrienden
de zaal. Het getuigenverhoor was hiermede
ten einde.
VOORSTELLINGEN VAN DE
IERSCHE REGEERING.
Afschaifing van de eed van
trouw aan de Engelsche
kroon.
Voor de verdaging van de Dail Eirean, het
Iersche parlement, deelt de minister-president
de Valera mede, dat de regeering voorstelt,
het afleggen van den eer van trouw aan de
Engelschen kroon uit de Iersche grondwet te
schrappen. Voor geen burger zal er dan nog
reden bestaan, wettelijke gehoorzaamheid te
weigeren. De minister van financiën, Mac.
Entee, deed voorts mededeeling van het voor
nemen der regeering om het jaarlijksche be
drag van 3.000.000, dat Ierland als schade
loosstelling aan de voormalige Engelsche
grondbezitters in Ierland aan Engeland moet
betalen, eveneens te schrappen. In dit geval
zou de overgenomen salarisverlaging voor
de Iersche ambtenaren niet noodig zijn.
AANSLAG OP HITLER?
De D-trein van 7 uur 45 uit München,
waarmede Hitier, dr. Goebbels en dr. Frick
naar Weimar reisden, is, volgens een mede
deeling van de directie der rijksspoorwegen
gisteravond dicht bij Jena door tot dusverre
onbekende personen beschoten.
Een wagen werd getroffen. Personen wer
den niet gewond. De wagen is voor het in
stellen van een onderzoek naar Naunburg
aan de Saaie gebracht.
DONDERDAGAVOND
LAATSTE OPVOERING VAN
Nadere bijzonderheden.
De aanslag op den trein, waarin zich
Hitier, Goebbels en Frick bevonden, heeft
plaats gehad in de nabijheid van Kahla. In
een derae-kasse wagen werd een ruit van een
couloir vernield. Er kon nog niet worden
vastgesteld, of de trein beschoten is, dan wel
door middel van een katapult met steenen
bekogeld. In tegenstelling met het eerste be
richt is de wagen eerst naar Berlijn doorge
reden en vervolgens voor een onderzoek naar
Naunburg gebracht.
In de omgeving van Hitier heeft men van
het geheele voorval niets gemerkt.
GANDHI'S VROUW OPNIEUW IN
ARREST GESTELD,
Thans tot 5 maanden gevan
genisstraf veroordeeld.
De rechtbank te Bardoli heeft Gandhi's
vrouw opnieuw gearresteerd en tot 6 maan
den strenge gevangenisstraf veroordeeld.
DE MOORDAANSLAG OF DEN
PERUAANSCHE PRESIDENT.
De dader tot den doodstraf
veroordeeld.
De 19-jarige José Melgar die op 6 Maart
j.1. tijdens den kerkdienst 'n aanslag pleegde
op den Peruaansche president Luiz Sanchez
Cerro is door den krijgsraad ter dood veroor
deeld, evenals een van zijn medeplichtigen,
Een tweede medeplichtige werd veroordeeld
tot 20 jaar gevangenisstraf.
HEVIG£ AARDSCHOK IN
OOST-VENEZUELA.
In geheel Oost-Columbia tot aan de grenl
van Venezuela is een hevige aardschok waar
genomen. De schok werd het krachtigst ge
voeld te Cucuta waar de bevolking de straat
opvluchtte, doch waar evenmin als elders
ernstige schade werd aangericht.
JAPANSCH KUSTVAARTUIG
GEZONKEN.
De bemanning waarschijnlijk om
gekomen.
Choan Maru is cp een rots geloopen en ge
zonken. Men vreest, dat de passagiers en de
leden der bemanning in totaal ongeveer 110
personen om het leven zijn gekomen.
ERNSTIGE POSTDIEFSTAL BIJ
BRUSSEL.
Uit den trein Willebroek^»
Antwerpen.
Gisteravond ongeveer 7 uur zijn twee ge
maskérde en met revolvers gewapende ban
dieten, terwijl de boemeltrein Willebroek-
Antwerpen ter hoogte van station Hoboken
kwam in een bagagewagen gedrongen. Zij
overmeesterden de drie treinbedienden, waar
na zij tenslotte de vlucht namen met twee
postzakken, waarvan de een een waarde in
hield van 183.000 franken en de ander van
200.000 franken, alles in munten en bankbil
jetten. Het waren de ontvangsten van ver
schillende op de lijn WillebroekAntwer
pen gelegen postkantoren.
Het merkwaardige van het geval is, dat de
treinbedienden eerst van meening waren,
dat er een grapje gemaakt werd. Zij lach
ten hartelijk om den vermeenden poets die
hun gebakken werd, doch waren spoedig
gedwongen den ernst van het geval in te
zien, toen er eenige malen op hen geschoten
werd, gelukkig zonder dat iemand geraakt
werd. De bandieten van wie elk spoor ont
breekt, spraken uitsluitend Duitsch.
VIER CHINEESCHE MILITAIRE
OPSLAGPLAATSEN OPGEBLAZEN.
Dinsdag zijn vier groote militaire arsenalen
opgeblazen. De kracht der ontlpoffingen
was bijzonder hevig. Er maakte zich een pa
niekstemming van de bevolking meester, aan
gezien men geloofde dat er een aardbeving
had plaats gehad Aangenomen wordt dat
Chineesche communisten de hand in de raak
hebben.
