beroovino te hazerswoude.
feN portier onverwachts
HEERHUGOWAARD.
HOOGKARSPEL.
DE TOESTAND IN HET
VERRE OOSTEN.
Nieuwe Japansche leeningen
voor oorlogsdoeleinden.
concludeerde tot schuldigverkla-
SPT- verdachte en requireerde een
riȣ ,jSstraf van twee maanden met
b leking van het riJbewiJs voor den
ic5van een jaar.
,,JJrrest 30 Maart
nrie mannen hebben voor de Haagsche
■htbank terecht gestaan wegens berooving
n een Belgisch schipper uit Gene, onder
«meente Hazerswoude. De rechtbank ver-
rdeelde een hunner wegens diefstal in he-
i er tot negen maanden en de beide anderen
7, wegens heling en diefstal ieder tot zes
Jenden gevangenisstraf.
GEOPEND.
Een koopman heeft voor de Haagsche
rechtbank terecht gestaan wegens het ver-
rzaken van dood door schuld. Verd. heeft
Jan Hendrikstraat aldaar het linker-
oortier van zijn stilstaande auto op zooda
nige wijze geopend, dat een voorbijkomend
wielrijder, daardöor kwam te slippen en door
■ai vrachtauto is overreden.
De rechtbank verklaarde hem schuldig en
veroordeelde hem tot een geldboete van 150
5Ubs. 50 dagen hectenis.
DE VARA EN DE STAAT.
Het Haagsche gerechtshof heeft heden ar-
ffti gewezen in de bekende procedure tus-
schen de V.A R.A. en den staat inzake de uit
zending van her hoorspel „Gevleugelde
Daden".
Het Hof vernietigde het vonnis in kort ge
ding en besloot, dat de president der recht
bank geen bevoegdheid heeft, om van de
onderhavige vordering in het geding kennis
te nemen.
HET DRAMA OP DEN
MAJELLATOREN.
Heden is voor liet gerechtshof te Amster
dam voortgezet het getuigenverhoor in de
beruchte zaak van den moord op den Ma-
jellatoren te Amsterdam. Zooals men zich
herinnert, was de leidekker M. tot levens
lange gevangenisstraf veroordeeld wegens
het van den toren werpen van zijn knecht
Arkenbout, die dientengevolge stierf, op
wiens leven M. een hooge verzekering had
gesloten.
Bij interlocutoir vonnis bepaalde het Hof
eenige weken geleden, dat het getuigen
verhoor z.i. niet volledig was geweest. Vijf
nieuwe getuigen werden gedagvaard, terwijl
vijf reeds gehoorde getuigen opnieuw werden
opgeroepen.
Heden werd het getuigenverhoor voort
gezet Wederom was de belangstelling van
de zijde van balie en publiek zeer groot.
Het hof kwam om 10.15 binnen. Het eerst
werd gehoord de inspecteur van politie J. E.
v. Slobbe. Hij verklaarde eenige dagen na het
gebeurde op den toren de zgn. snijding van
den koepel een soort omgang te hebben rond-
geloopen en daar verscheidene stukken mate
riaal te hebben gevonden. Get. v. Slobbe had
zich op de hoogte gesteld van de werk
tuigen, die door leidekkers worden gebruikt,
hij had een heele verzameling ter zitting-
meegebracht. Mr. Kokosky maakte er aan
merking op, dat door den president aan get.
v. S. is verzocht leidekkerswerktuigen mee te
brengen.
Als volgende getuige wordt gehoord mr.
J. Veurman, advocaat te Den Haag, die in
dertijd de schuldbekentenis van Arkenbout
aan Maring beeft opgemaakt. Getuige ver
klaarde, dat hij de gegevens voor de
schuldbekentenis van Maring heeft gekregen
Hierna ondervroeg mr. Kokosky getuige
Veurman, die herhaaldelijk van „waarschijn
lijk" sprak, waarop mr. Kokosky getuige
nogmaals wees op de ernst van zijn verkla
ringen.
Met getuige van Veen wordt de herken
ningskwestie weer ter sprake gebracht.
Getuige zou Arkenbout en Maring op den
toren hebben gezien. Iets nieuws leverde dit
verhoor echter niet op.
'Jlccvinciaai 'flieuws
OTERLEEK.
Woensdagavond hield de tuinbouwver.
„Ons Begin" hare jaarvergadering in café
de Vries. De opkomst was zeer goed, waar
over de voorzitter zijn genoegen uitsprak.
Spr. spoorde de leden aan om den moed niet
te laten zakken en zoo veel mogelijk te pro-
duceeren. Hij sprak den wensch uit, dat een
volgende jaarvergadering de crisis geweken
zou zijn.
Ingekomen was een schrijven van B. en W.
dezer gemeente, meldende dat Ced. Staten
het raadsbesluit tot steumerieening aan
noodlijdende tuinder." en kleine veehouders
hadden goedgekeurd.
Uit het jaarverslag van den secretaris
bleek, dat de omzet der vereeniging over '31
had bedragen 22491.23, in '30 26328.38,
wat reeds ongeveer 15.000 minder was dan
in 1929. De ontvangsten hadden bedragen
122.52, de uitgaven f 91.57, saldo 30.95,
zoodat het bezit Ier vereeniging hierdoor
steeg tot 86.05.
Enkele nieuwe ieóen waren ingeschreven.
De animo om gezamenli'k kunstmest aan te
koopen was zoo gering, dat dit niet door kon
gaan.
Tot afgevaardigden naar de algemeene
vergadering der Langendijker Groenten-
centrale werden benoemd de heeren D. de
Vries en H. de Vries, we ke hun benoeming
aannamen. Als plaatsvervangers werden
aaneewezen de heeren G. Datema en P.
Commandeur.
Hierna kwam in behandeling de beschrij
vingsbrief voor de algemeene vergadering
De eerste zes punten gingen zonder discus
sie onder den hamer door, doch punt 7, be
stuursvoorstellen, leveren meer stof voor ge-
dachtenwisseling. Goedgevonden werd een
^el van den omzet beschikbaar te stellen
voor reclame; idem om het bestuur machti-
g'ng te verleenen om over te gaan tot fonds
vorming. De vergadering kon niet accoord
^aan om een subsidie te verleenen voor de
-west-friesche kanalisatie, daar een der
daaraan verbonden voorwaarden niet werd
nageleefd. Goedgevonden werd voor de con
tante betaling 1/10 te handhaven; idem
om alleen voorstellen op de agenda te plaat
sen, welke het belang der veilingvereeniging
beoogen; besloten werd dat voortaan ieder
lid aansprakelijk zal zijn, voor de verbinte
nissen van den Bond, evenwel tot een maxi
mum van 100 per lid.
Een voorstel van „De West" te Koedijk,
om voortaan de pers uit te noodigen, werd
met bijna algemeene stemmen aangenomen.
Een voorstel van dezelfde om den veiling
leider te ontslaan, werd na breedvoerige dis
cussie verworpen.
Voor enkele andere minder belangrijke
punten werd den afgevaardigden vrij man
daat verleend.
Bij de rondvraag werd de mogelijkheid be
sproken om gezamenlijk over te gaan tot
aankoop van manden of kratten voor de
vroegere aardappelen. Het bestuur zal trach
ten in die richting iets gedaan te krijgen.
De heer Zwaan bracht het bestuur een
woord van hulde voor alles wat gedaan was
om te komen tot een steunregeling voor de
noodlijdende tuinders.
Vervolgens werd de jaarlijksche verloting
van tuinbouwgereedschappen gehouden.
*De jeugd, die altijd iets moet heb
ben, waaraan zij zich uitleven kan, heeft
den laatsten tijd daarvoor gekozen de
tijdelijk leegstaande woning aan den
Hensbroekerweg, eerder bewoond door
den heer N. Brink. Waar thans echter
de sport ontaardde in baldadigheid en
benevens de deur ook eenige ruiten ver
nield werden, heeft de eigenaar aan
gifte gedaan bij de politie met het ver
zoek procesverbaal op te maken, zoodat
voor de jongelui vermoedelijk dit ver
maak nog wel meer spannende uurtjes
na zich zal slepen.
De heer Knottenbelt zal nu voor stemmen,
daar aan zijn bezwaren volledig is tegemoet
gekomen.
De heer Joekes dient een motie m, om de
behandeling uit te stellen en eerst de Volks
raad weer te hooren-
De heeren Cramer en Wijnkoop zullen voor
de motie stemmen.
De heer Feber acht geen aanleiding voor
nieuw overleg met den Volksraad aanwezig.
De heer Boetselaer acht een nieuw onder
zoek wel wenschelijk.
De heer Knottenbelt bestrijdt de motie-
Joekes.
De heer Albarda ontraad de Kamer in te
gaan op een mondelinge verklaring als thans
door den minister is afgelegd en waandoor
het inlandsch element weer wordt terugge
plaatst. Van Boetzelaar vraagt schorsing aer
beraadslagingen zonder zijn oordeel over de
motie te kennen te geven.
De hee Joekes wijzigt zijn motie aldus, dat
thans zonder meer schorsing der beraadsla
ging wordt gevraagd. Deze gewijzigde motie
wordt met 54 tegen 38 stemmen verworpen.
Voor stemden de V.D.ers, de Soc. Dem., de
Communisten, Floris Vos en de Christelijk
Historischen. behalve Slotemaker de Bruyne,
Krijger en Wijtkamp. Het wetsontwerp in
zake de bestuurshervorming wordt met 54
tegen 38 stemmen aangenomen. Tegen de
zelfde leden, die voor de motie hadden ge
stemd.
De Japansche regeering heeft bij het
parlement een voorstel ingediend haar
toestemming te verleenen, voor het aan
gaan van een nieuwe leening, ten be
drage van 53.000.000 yen ter dekking
van de militaire uitgaven in China en
in Mantsjoerije.
Het dagelijksch bestuur van den j /7M/7 J2J/L
polder Het Grootslag heeft een vergade-
ring gehouden met de dagefijksche be
sturen van alle Bannes, die in genoem
den polder zijn gelegen.
Deze vergadering was belegd naar
aanleiding van een schrijven van Ged.
Staten, waarin op vermindering van het
aantal bannes werd aangedrongen door
opheffing van bannes en samenvoeging
van kleine polders.
Algemeen was men van oordeel, dat
de belangen der bannes het best behar
tigd worden door een plaatselijk be
stuur, dat met de toestanden het best op
de hoogte is.
In beginsel werd dan ook tegen op
heffing van bannes besloten.
De gemeenteraad alhier heeft be
sloten tot een kasgeldleening van
24.000.waarna getracht zal worden
alsnog bij particulieren voorloopig de
benoodigde gelden op te nemen.
Het aandeel van het Rijk ad. 70 pet is
ter beschikking gestelek
£aatste /kcicfUett
Ongecorrigeerd.
EERSTE KAMER.
Nadat tal van kleine wetsontwerpen waren
aangenomen zonder hoofdelijke stemming,
is aan de orde de begrooting van het depar
tement van koloniën.
Fock wenscht een einde te zien gemaakt
aan de politiek van het telkens verstrekken
van voorschotten, zooals aan Curagao, om
dat daardoor de controle van de wetgevende
macht in Nederland wordt bemoeilijkt.
Voorts bepleit hij een tijdelijke detacheering
van Nederlandsche rechterlijke ambtenaren
bij het hof van justitie te Cura^ao.
Prof. v. Embden (v.d.) wenscht verbete
ring van de rechtspositie van de leden der
rechterlijke macht in Cura^ao. Minister de
Graaff antwoordt dat Cura^ao overschotten
heeft opgenomen voor groote werken. Het
vaste voornemen bestaat daar in 1932 een
half millioen en in 1933 1.2 millioen aan Ne
derland terug te betalen. Benoemingen bij de
rechterlijke macht, die niet op de wet berus
ten zijn van spr. niet te verwachten.
De begrooting wordt z. h. st. goedge
keurd. evenals de begrooting van het ge
meentefonds en de verhooging van suiker
accijns, wijnaccijns, de sigarettenbelasting
en het invoerrecht op Zuidvruchten.
Na verklaring van de soc.-dem. fractie bij
monde van mevr. PothuisSmit dat deze
fractie tegen de verhooging van de suiker-
acciins en tegen het invoerrecht op Zuid
vruchten wil geacht worden te hebben ge
stemd. De Kamer gaat uiteen tot Woensdag
30 Maart te 2 uur.
BIJEXROEPING EERSTE KAMER.
Naar wij vernemen ligt het in het
voornemen van den voorzitter der Eer
ste Kamer der Staten-Generaal de
Kamer weer biieen te roepen tegen
Woensdag 30 Maart e.k., des middags
te 2 uur en ter behandeling van hoofd
stuk III der rijksbegrooting 1932.
Als de memorie van antwoord, betref
fende hoofdstuk VIII tijdig zal zijn inge
komen. zal ook de begro:ting van de
fensie in die week aan de orde worden
gesteld, terwijl bovendion in het voor
nemen ligt, het afdeelingsonderzoek te
doen houden, o.a. met het oog op het
wetsontwerp inzake de wijziging der de
partementale indeeling, dat voor 1 Mei
moet worden afgedaan.
TWEEDE KAMER.
Nadat een aantal kleine wetsontwerpen
waren aangenomen, is de beslissing over het
ontwerp inzake de Indische bestuursher
vorming aan de orde.
Minister de Graaff legt de verklaring af.
waaruit blijkt, dat in het administratie-onder
houd geen wijziging komt. en dat de resi
denties en assistent-residenties haar namen
zullen behouden, zulks ter tegemoetkoming
aan de bezwaren, geopperd door Hen heer
Knottenbelt e.a.
CRISISVERGADERING BOND VAN
LANDPACHTERS.
De Bond van Landpachters organiseerde
heden in de Harmonie een openbare ersisver-
gadering, waarin als sprekers het woord
voerden de Tweede Kamerleden F. E. H,
Ebels en W. v. d. Sluis en de algemeen-secre
taris van den bond, den heer H. S. van Hou
ten.
De heer Ebels behandelde het initiatief
voorstel der Vrijz.-Democraten tot redding
der pachters; de heer v. d. Sluis besprak het
initiatiefvoorstel der soc.-dem. inzake de ver
worpen pachtwet, terwijl de heer van Hou
ten het voorstel-van den Bergh inzake hulp
aan hen, die door de crisis dreigen ten onder
te gaan, in het licht stelde.
De vergadering was goed bezet en bestond
nagenoeg geheel uit kleine landpachters, wier
ernstige gezichten duidelijk demonstreerden,
dat de tijden die zij thans doormaken voor
hen hoogst zorgelijk zijn.
Wanneer men bedqnkt, dat de tegenwoor
dige kaasprijzen nauwelijks toelaten een uit
betaling voor de melk van vier cent per liter,
dan zal het de lezer wel duidelijk zijn, dat
ook voor de zuivelbereider, zelfs voor hen
die als eigen geërfde boer werkt, een loonend
bedrijf is uitgesloten.
Ebels en v. d. Sluis verhinderd.
Het bestuur zag zich al dadelijk voor een
teleurstelling gesteld. Van de heeren Ebels
en v. d. Sluis was ml. bericht ingekomen, dat
zij met het oog op een vergadering van de
Tweede Kamer verhinderd waren aanwezig
te zijn. De ijverige secretaris, de heer Van
Houten, nam echter de behandeling van hun
onderwerpen over en dit bleek hem volkomen
toevertrouwd.
De voorzitter, de heer Glas van Hoog
woud, verheugde zich over de opkomst en
sprak zijn teleurstelling uit over de afwezig
heid van beide Kamerleden.
Dank bracht hij aan den heer Van Houten
voor zijn bereidwilligheid de onderwerpen
over te nemen.
Het werk voor den Bond van Landpach
ters in N.-H. is een zwaar werk, vooral ten
gevolge van de eigen geaardheid van de N.-
H. boeren, die zich uit verkeerde trotsch strij
dig van den bond houden. Gedacht wordt,
dat zij die zich aansluiten onbekwaam zijn
en maar behoorden te verdwijnen.
Ten onrechte wordt de bond voor revolu
tionnair gehouden en spr. laakte het in de H.
M. v. L. die aan den bond geen steun verleent
en zelfs de verwerping van den Pachtwet,
door de Eerste Kamer goedkeurde. Toch was
die wet een stap in de goede richting. Fataal
was dat in de Eerste Kamer een 6-tal katho
lieke leden, die den doorslag gaven, tegen
stemde, terwijl in de Tweede Kamer alle
katholieke leden vóór stemden.
Dit leek wel de noodzakelijkheid voor de
pachters om alleen op eigen organisatie te
vertrouwen. (Applaus.)
De heer Van Houten zeide in de eerste
plaats te zullen spreken over de groote actie
die valt waar te nemen; in de tweede plaats
over de kwestie van de pachtwet; daarna
over het voorstel-Ebels, zooals dat na de
Paaschvacantie in openbare behandeling
komt en tenslotte, na een korte pauze, het
voorstel-van den Bergh, dat hulp bedoelde te
geven aan allen die door de crisis in groote
moeilijkheden zullen komen en over de mid
delen die de organisaties buiten de wettelijke
regelingen nog kan toepassen.
Uitvoerig schetste spr. hoe het land veel
meer opbrengt als voor 25 jaren en toch
heeft de pachter het niet beter en komt de
meerdere opbrengst ten goede aan den bezit
ter van den grond. Men heeft vergeten, dat
naast het behartigen van den landbouw, ook
de belangen van de landbouwers behartigd
moeten worden.
Voor het laatste is de bond van landpach
ters opgericht en spr. betoogde uitvoerig wat
reeds in Friesland werd gedaan. De maat
schappijen van landbouw hebben tot nog toe
de belangen van de grondbezitters gediend.
Op alle manieren probeert de organisatie van
grondbezitter in Friesland „Friesch Grond
bezit" de bond te bemiddelen.
Wanneer het al te beroerd werd wilde men
wel als een gunst wat doen, doch bleef men
weigeren de rechten van de pachters te er
kennen.
De Friesche Mij., de Chr. Boeren- en Tuin-
dersbond en de ilT.B. liepen in het spelletje
van Friesch Grondbezit, doch thans hebben
de Friesche Mij. van Landb. en de christelij-
ken hun vertegenwoordigers in dit lichaam
teruggetrokken en geëischt, dat ook de Bond
van Landpachters daarin zeggenschap
krijgen. Spr. oordeelt, dat de algemeene land
bouworganisaties zich met de teekens moe
ten bezig houden, maar afzijdig moeten blij
ven bij de vraag over de verdeeling van het
geld dat uit den landbouw wordt verkregen.
Dit is de taak van de georganiseerde pach
ters en in een organisatie waarin de grond
eigenaren den toon aangeven kan een enkele
pachter niets uitrichten.
De pachters moeten wel lid blijven van de
Maatschappijen van Landbouw, doch deze
maatschappijen behooren zich uitsluitend
met lanubouwzaken bezig te houden. De
bond moet versterkt worden, omdat er alleen
langs dien weg verbetering voor de pachters
verkregen kan worden.
Het grondbezit heeft in de Eerste
Kamer de zege behaald op de
pachters.
Spr. stelde in het licht hoe in de Eerste
Kamer de macht van het grootgrondbezit tot
verwerping van de pachtwet leidde.
Te lang wordt in Nederland den pachters
recht onthouden, doordat verschillende par
tijen nalaten betere menschen naar voren te
brengen, die den nood der pachters kennen.
In den Haag kent men den nood niet van 't
platteland. Men kent daar alleen boeren die
in auto's rijden.
De argumentatie van het christelijk Kamer
lid v. d. Heuvel tegen de pachtwet, die den
boel wilde laten doorzieken, teekende spr. als
onhoudbaar.
De toestand is zoo, dat in menig boeren
gezin ondervoeding dreigt. Straks zal het
zoo worden, dat de boerenkinderen van de
zandgronden naar de stad gehaald moeten
worden, om hen in het leven te houden. Het
vee moet worden verkocht, het land wordt
uitgemergeld en de grondslag van ons volks
bestaan gaat verloren.
De pachtwet is verworpen, doch het pu
blieke geweten is bij vele partijen wakker ge
worden, omdat menschen, die 100 huur
ten achter zijn, gerechtelijk worden aange
pakt.
Een landverhuurder zeide tot een weduwe
van 80 met een vader van 99 jaar, welke
familie 90 jaar op het bedrijfje woonde, en
300 huur ten achter was „ga dan maar
naar je familie, die kan het nog wel betalen"
en die mijnheer ging den volgenden dag per
vliegmachine naar Amsterdam voor een reis
naar Italië. Dergelijk materiaal verschafte
spr. aan den heer Ebels en zal in de Kamer
bekend worden gemaakt.
De pachtwet moet en zal er komen, doch
moet inhouden het continuatierecht.
Hoe reeds voor de pachtwet gepoogd werd
door grondbezitters, om op goddeloose immo-
reele wijze de komende wet te ontduiken, stel
de spr. in het licht.
Met nadruk waarschuwde spr. er voor, om
zich door niemand te laten wijsmaken, dat
de pachtwet van geen beteekenis is.
wij willen de pachtwet hebben en zullen
dóór strijden tot de wet in het Staatsblad
komt. Reeds zijn de katholieke tegenstemmers
ter verantwoording geroepen door de room-
sche boerenkiezers, die aan de anderen een
beschamend voorbeeld geven.
Reeds traden honderden katholieke boeren
tot den bond toe en het is verheugend, dat
men gaat zien, dat de boer voor de beharti
ging van zijn belangen met de politieke par
tijen behoort te breken.
Wij willen den boer een grooter aandeel
geven in de opbrengst van den bodem en zijn
overigens neutraal. Colijn, dr. Kuyper en an
deren waren wel lid van neutrale vereenigin-
gen en het zal op den duur niet lukken dit den
boer te beletten, omdat men daarmede niets
anders beoogt dan de boeren onder den duim
te houden.
Te lang is het „verdeel en heersch" toegepast
en wij moeten in den bond van landpachters
ongedeeld blijven en een sterke kraent bewa
ren, zonder den bond kunnen wij niet, die is
het plechtanker van de hoop.
De pachtwet moeten wij als het hoofddoel
van onze aktie blijven zien.
De crisismaatregelen.
Daar is het wetsontwerp-Ebels, waarin
zitten 2 hoofdbeginselen, door den bond van
landpachters het eerst naar voren gebracht,
doch die toen voor revolutionnair werden
uitgekreten; n.1. het beginsel van het morato
rium en het beginsel waarbij het pachtcon-
tract, wat aangaat de huursom, kan worden
ontbonden.
In Denemarken heeft men het moratorium
reeds afgekondigd, omdat men daar erkend
heeft, dat de landbouw kapot is.
In ons land bestaat een verkeerde trots en
poogt men nog steeds te laten voorkomen,
dat men het beter heeft dan zijn buurman
Met voorbeelden ontleend aan den landbouw
betoogde spr., dat het de fout van de boeren
is, dat zij niet actief deelnemen aan den bond
van landpachters.
Wordt het ontwerp-Ebels wet, dan kan elke
pachter bij den kantonrechter verzoeken om
verlaging van de huur en zoo lang de kanton
rechter geen uitspraak heeft gedaan, behoeft
hij niet te betalen en kan hij niet worden aan
gepakt.
Onze bond zal dan paraat zijn en binnen
2 dagen na aanvang van de wet zullen wij
overal zitting houden en voorlichting geven,
doch eerst aan onze leden, zij die geen lid
zijn, worden in de tweede plaats geholpen,
mits zij lid worden.
Het moet met het de kat uit de boomen kij
ken maar eerst eens uit zijn.
Worden pachter en verpachter het voor den
kantonrechter niet eens, dan komt het ge
schil voor de crisispachtcommissie en deze
kan bindend de huur vaststellen en het
bestaande contract handhaven.
Na Paschen komt het ontwerp in behande
ling en zeker zal het in de Tweede Kamer
worden aangenomen.
Spr. wil niemand naar het armenhuis,
doch wil zeker niet, dat onschuldigen dit
moeten, het rempla^antenstelsel is de wereld
uit en liever ziet spreker een verpachter naar
het armenhuis dan een nijvere pachter, die
door overmacht tengevolge van gewijzigde
conjunctuuromstandigheden, zijn pacht niet
kan voldoen.
Het is dan meer moreel ontbinding van
het huurcontract te eischen en immoreel om
pacht te eischen, die door den grond niet
kon worden opgebracht.
Het is het gewone normale recht van den
boer te eischen, dat hij kan leven van zijn
arbeid. Applaus.
Hierna werd gepauzeerd.
Na de pauze betoogde spr., dat men niet
moet hebben ontbinding van het pachtcou-
tract alleen, omdat dan de boer ongelukkig
wordt, als hij zijn bedrijf moet nakomen.
Van belang zal ook zijn, dat hulpkanton-
rechters speciaal voor deze gevallen worden
benoemd, die geen verpachters of pachters
mogen zijn. Ook is het van belang onze beste
menschen in de crisispachtcommissies te krij
gen.
De bond van landpachters moeten de voor
dracht opmaken voor de leden-pachters en
dan is er niets tegen, dat de minister be
noemt. Geen pachters moeten in de commis
sies benoemd worden, die financieel afhan
kelijk zijn. Menschen met ruggegraat zijn
daar noodig.
V an den minister kreeg spr. de toezegging,
dat de bond en de commissies een rol zullen
spelen en hij hoopt, dat dit woord zal worden
ingelost.
Het ontwerp mr. v. d. Bergh.
Komende tot het voorstel van mr. v. d.
Bergh betoogt spr., dat dit ontwerp beoogt
een oude crisiswet van 1914 weer in het leven
te roepen.
Als eisch moeten de boeren stellen een af
zonderlijken minister van landbouw. Het ini
tiatief voorstel mr. v. d. Bergh is van groote
beteekenis, ook voor de pachtboeren, al is het
niet alleen voor de boeren bedoeld. Het komt
alle pacht- en hypotheekboeren ten goede, die
met schulden zitten door de crisis en die niet
kunnen betalen.
Een aanvulling op het ontwerp Ebels was
in zooverre noodig, dat ook de hvpotheekboer
het recht krijgt om een moratorium te ver
krijgen. Een staatshypotheekbank is noodig,
die dan den hypotheekhouder betaald hetgeen
de plaats bij verkoop kan opbrengen en aan
den pachter een nieuwe hypotheek verstrekt.
Van minder belang is of het staatshypo-
theekbanken worden of serie-hypotheekban
ken die dit werk doen.
Het groote gevaar is, dat er in Nederland,
als straks de crisis voorbij is, niet uitsluitend
bestaat een verarmde boerenstand, waardoor
wijop de wereldmarkt niet meer mee kunnen.
Het gaat er om om den boerenstand te red
den.
Het voorstel-Mr. v. d. Bergh zegt, dat men
voor bedragen hooger dan 200 zich tot den
rechter moet wenden. Deze kan 6 maanden
uitstel geven en die termijnen één of meerma
len verlengen. Voor den pachter, die andere
schulden heeft heeft, is dit van belang.
Er moet niet gepraat worden of dit de
meest gewenschte weg is. Het is de eenige
weg. Er moet in de eerste plaats komen een
sterke solidariteit, zoodat een boerderij waar
op de pachter is uitgekleed, geboycot wordt,
(Applaus.)
In de tweede plaats moet de solidariteit
zich ook uiten bij excecuties en er moet zeer
laag geboden worden om 't slachtoffer weer
in het bezit te stellen van wat hem ontnomen
wordt. Het is niet loffelijk te willen profitee-
ren van de armoede van iemand die door de
tijden tot ondergang is gebracht.
Ook door onderlinge solidariteit kan veel
bereikt worden. Zoo ook.
Ook bij publieke verhuringen kan veel be
reikt worden.
Op tal van plaatsen werd reeds vele ver
pachtingen stop gezet omdat men de voor
waarden van aen bond van landpachters
heeft willen negeeren.
In sommige provincies kan men hierbij ook
reeds rekenen op de steun der Maatscliao-
pijen van Landbouw.
Naast de kracht van de organisatie zijn
echter wettelijke middelen noodig. De boer is
zich nog niet de kracht van de organisatie
bewust.
De boer blijft wel maar bijt niet en blijft
wel trouw aan zijn politieke partij. Zoodra
de partijen inzien dat de boer zegt: „als je
voor ons niets wilt doen, dan brengen wij je
niet meer naar Den Haag", zal er'geen par
tij een half millioen kiezers willen negeeren.
Wij mogen ons politiek niet langer laten
betooveren. De tijd van de afrekening moet
komen en als men weet, dat het ons ernst is,
zullen de tegenstanders van de pachtwet niet
voorstanders worden.
De fout is, dat men de otficieele Landbouw-
Maatschappijen, waarin het bezitterselement
de eerste rol speelt, over deze vraagstukken
laat adivseeren.
Voorts stipte spr. het streven naar af
schaffing van sociale maatregelen en loons
verlaging aan, waarbij hij in het licht stel
de, dat die zsyrder pachtwet alleen beteekent
het samenbrengen naar het groot kapitaal.
Nooit moeten wij medewerken om andere
winners te onthouden wat, na eerlijken straijd
veroverd werd. (Applaus.)
Een pachtwet voor altijd is noouig, en cri-
sismaatregelen voor dezen tijd zijn eveneens
noodig.
Andere maatregelen beteekenen slechts het
rekken van het bestaan.
Pas wanneer een rechtmatige pachtwet tot
stand komt kunnen wij helpen aan den op
houw van den landbouw.
Nu de nood groet is, maar er nog uitzicht
op redaing is, moeten maarregelen worden
toegepast terwijl het nog tijd is.
Met minder dan de bonci van landpachters
vraagt kan het niet Als wij moeten onder
gaan, moet ons niet verweien kunnen wor
den, dat wij niet hebben gestreden om het
tegen te gaan.
Als ae regeering en volksvertegenwoordi
ging ons lot niet wil verzachten, dan moet
ons niet verweten kunnen worden, dat wij
niet hebben bewaarschuwd. Wordt strijders
voor den bond van landpachters uit, opdat
het platteland niet uitsterft.
Spr. eindigde met den wensch, dat door
gezamenlijk hard werken weer een toestand
geschapen zal worden die meer vreugde geeft
aan de nijvere werkers op den grond.
(Krachtig applaus).
"De voorzitter bracht den secretaris
voor zijn uitnemende rede een hartelijk
woord van dank.
Met nadruk wekte hij op om ook in N.-H
met kracht den bond van landpachters te
propageeren.
Met den w ensch dat de bond zal groeien
en bloeien sloot hij de vergadering.
(Ongecorrigeerd.)