Natuurmonumenten.
YOOR ZDIEJ KLEINTJES.
LEGKAART
OOK FEEST
RaadseBhoekge
ANNA PAULOWNA.
BEVERWIJK.
D
BHÜ
pan over te laten, indien Japan het in Liau
tung met rust wilde laten. Toen al vreesde
het een verbond van Japan met Engeland.
Vlug bezette Rusland Liautung (met het
zuidelijke deel Kuantung) en stichtte daar
twee sterke forten Port Arthur en Dalny. Te
gelijkertijd kreeg het in 1896 bij het z.g. Cas-
sini-verdrag toestemming tot den bouw van
den Oost-Chineeschen spoorweg, en bij het
Pavlof tractaat in 1898 de concessie tot het
bouwen van een lijn van Charbin over Muk-
den naar Port Arthur en verkreeg hiermede
wat het wenschte: een ijsvrije haven door
een spoorlijn verbonden met Rusland! Voor
de zee-verbinding tusschen Wladiwostok eu
Port Arthur moest Rusland een kolenstation
aan de Oostkust van Korea openen, en koos
hiertoe Masampho (tusschen rusan en Port
Hamilton) maar Japan verklaart Masampho
tot vrijhaven, waardoor Wladiwostok feite
lijk alle belangrijkheid ontnomen werd.
Nu komt het voorspel tot den Russisch-Ja-
panschen oorlog: de Koreaansche vraag
vormde het kernpunt van de Japansche poli
tiek, was de oorzaak van den oorlog met
China en zou, tegelijk met wederzijdsche in
teressen in Manchurye en vooral Liautung,
tot den oorlog met Rusland leiden. Japan
was met de vrede van Shimonoseki bedrogen
en beschouwde het komende conflict als een
voortzetting van den strijd om het bezit van
Liautung. Rusland trachtte zijn macht van
Manchurye naar Korea uit te strekken en
'Japan vanuit Korea naar Manchurye. Een
botsing was onafwendbaar. Twee belangrijke
verdragen komen de machtsgroepeeringen
bevestigen: in 1902 het Engelsch-Japanseh
verdrag, waarbij besloten werd:
le E>en status quo en de algemeene vrede
in Oost-Azië te bevestigen;
2e de onafhankelijkheid en territoriale
onaantastbaarheid van China en Korea te
garandeeren;
3e gelijke handelsrechten voor alle mach-
ten
4e in geval van een conflict van één der
beide machten met een ander, zou de andere
partij neutraal blijven; alleen in geval van
oorlog zou men elkander helpen (casus foe-
deris)
5e het verdrag was geldig voor vijf jaar.
De practische beteekenis was, dat Japan
de vrije hand had in Korea en Engeland in
Tibet. In hoofdzaak was het ds tegen Rus
land gericht. Onmiddellijk daarop sluit Rus
land dan ook een verdrag met China;
le Manchurye zal aan China terugge
geven worden;
2e de Russische troepen zullen in etappen
terugtrekken en wel binnen anderhalf jaar;
3e Rusland moet allen invloed op de lijn
Shanhaikuan naar Hsinmint'ing laten va
ren;
4e China verklaart zich gebonden aan
het contract met de Russisch-Chineesche
Bank (van 1896).
De eerste ontruimingsbelcfte is door Rus
land nagekomen. In 1903 werden echter ex
tra troepen naar Manchurye en zelfs naar
Korea gedirigeerd. Japan stelde nu Rusland
voor, hunne interessen in Manchurye samen
te regelen, maar Rusland wees dit hooghar
tig van de hand: „Dit ging alleen Rus
land en China aan!" Het concentreert hier
op zijn troepen in Manchurye en aan de Ko-
reaasche grens. Japan breekt de diplomatieke
betrekkingen af en verklaart den oorlog.
(Wordt vervolgd).
Kuo-min-tang „nationale" volks
partij.
J) hara kiri zelfmoord door buik-open
snijding.
Een ernstig woord aan ieder wandelaar.
Gaarne verleenen wij plaats aan onderstaan-
den oproep tot steun van het werk der „Ver-
eeniging tot behoud van natuurmonumenten in
Nederland".
Nu de Lente weer in aantocht is, komt bij
ieder mensch weer het verlangen naar de
mooie, zonnige natuur, de bosschen, de heide,
de bloemen, de vogels; duizenden en nog eens
duizenden trekken uit de stad om buiten in de
vrijheid eens te kunnen ademhalen; een wande
ling in de bosschen, dat is voor hen een open
baring, daar vergeet de stedeling de zorgen en
het jachten van het stadsleven, dan vergeet
men het denken genieten met al zijn zintui
gen is 't eenige wat men doet.
Toch is er iets wat den echten wandelaar
verontrust: jaar op jaar worden de bosschen
minder en leelijker; wat is 't einde? Nog enkele
jaren en bij zijn stadje zal geen gelegenheid
meer zijn om van een boschwandeling te genie
ten. Bij de enkele schoone plekjes die er nog
zijn, grijnst hem een bordje tegen: Verboden
toegang (art. 461 Wetb. v. Strafrecht).
Jarenlang heeft men gemeend, dat daar niets
aan te doen was, want het leek onvermijdelijk
dat het mooie geofferd werd aan het geldelijk
voordeel.
Bosschen werden gekapt, hooge venen afge
graven, plassen gedempt en niemand dacht er
aan dit met den juisten naam te noemen: een
misdaad.
Eerst toen in 't jaar 1905 de gemeente Am
sterdam het Naardermeer wilde aankoopen en
als vuilnisbelt gebruiken, begon er tegenstand
te komen, en vormde zich een comité van na
tuurliefhebbers, om zoo mogelijk dien aankoop
te keeren.
De aankoop door de gemeente Amsterdam
ging niet door en het comité werd kooper van
dit schoone meer met zijn prachtige en zeldza
me planten en dieren, zijn zeldzame vogels: de
witte lepelaars, roerdompen, de eenige broed
plaats in Europa van den purperreiger, ja zelis
de vischarend wordt er gezien.
Deze daad van die enkelen was het begin
van: de Vereeniging tot behoud van de Natuur
monumenten in Nederland of beter bekend on
der den naam Natuurmonumenten. Het ontbrak
deze Ver. niet aan durf, zij kocht het meer en
leende daarvoor 160.000.
Eenige jaren later redde zij het Leuvenum-
sche bosch van kaalslag (1910), 735 H.A. bosch
die anders zouden verdwenen zijn; daarna de
prachtige landgoederen Hagenau en Rheder-
oord bij Dieren en De Steeg.
Aan allen die hun vacantie in deze streek
doorbrachten zijn de namen Carolinahoeve. de
Kaap, de Geitenberg, de Rouwenberg, welbe
kend. Later is dit Natuurmonument nog uitge
breid met Rhederheide en Worth-Rheden. Hier
wordt veel schoons bewaard, dat, zoo de Ver
eeniging niet had ingegrepen, anders onherroe
pelijk verloren was gegaan, niet alleen de bos
schen en heide, maar ook de daar voorkomende
herten, marters, buizerden, de groote zwarte
specht enz.
De bosschen en venen bij Oisterwijk, groot
294 H.A., waren reeds in handen van den hout-
kooper, doch konden door de Vereeniging nog
ter elfder ure gered worden; later is dit natuur
monument nog door een groote schenking van
bosschen en heiden uitgebreid, zoodat het
thans pl.m. 700 H.A. oppervlakte beslaat.
Door schenking zeg ik, ja, want er kwamen
en komen er nog dagelijks bij, die het werk der
Vereeniging steunen. En meer dan een bosch-
bezitter, die vreesde dat na zijn dood zijn
schoone bosschen in handen zouden komen van
den houtkooper en voor altijd verdwijnen, heeft
bij testamentaire beschikking zijn eigendom aan
de Ver. tot behoud van Natuurmonumenten ge
schonken, en zoodoende gered, tot vreugde van
rijk en arm tot in wie weet hoe verre nage
slachten.
Doch niet alleen bosschen, ook duinen, moe-
rassen en venen wordeg door haar bemoeiing
voor ons en ons nageslacht bewaard.
Dit is van even groot, zoo nog niet grooter
belang dan de bosschen, want als een bosch
verdwijnt, is dat nog niet zoo heel erg. men kan
ten allen tijde er weer een aanplanten en al
zijn er 100 jaren mee gemoeid, het bosch komt
weer terug, doch niet zijn bewoners, de marters,
herten, reeën, dassen, vogels enz. Maar ver
dwijnt een hoogveengebeid, zooals het beroem
de Korenburger Veen, zooiets is als het ver
dwenen is niet terug te krijgen; een veen kan
men niet planten of aanleggen, dit ontstaat op
geheel andere wijze door een proces dat dui
zenden jaren duurt.
Hoe ontzettend veel schoons is er al verdwe
nen! Toch zijn wij dankbaar, dat ook reeds veel
is behouden, n.1. een wereldberoemde laagveen-
plas, bosoh op de Hooge Veluwe, bosch langs
den Veluwrand, een eenzaam eiland in de
Waddenzee (Griend), in den zomer letterlijk be
dekt met broedende vogels, een jong hoogveen,
in volle actie van ontwikkeling, ook stukken
van Texel met intens vogelleven, ja al te veel
om op te noemen en toch vergeleken met de
oppervlakte van ons land nog bedroevend wei
nig. Alles te samen in onze elf provinciën
ruim 30 natuurmonumenten, dus nog geen drie
op iedere provincie, alles tesamen groot en
klein (de grootte varieert van 2700 H.A.) on
geveer 5000 H.A. grond met bosch en heide en
plassen, bewaard voor verdwijnen. Dit is een
groot werk; hulde aan het kleine getal leden
dezer Vereeniging, die op zoo grootsche wijze
dit tot stand heeft gebracht voor ons en onze
kinderen.
Ieder wil tegenwoordig zomers naar buiten
en zou verontwaardigd zijn als men veronder
stelde, dat hij dat om andere reden deed, dan
om te genieten van bosch en veld, van frissche
lucht en bloemen en planten.
Op enkele uitzonderingen na stelt de Ver. tot
behoud van Natuurmonumenten in Nederland
haar bosschen enz. open voor 't publiek. Die
uitzonderingen zijn o. a. het vogeleiland Griend
en de Harensche Wildernis.
Dan zijn er nog enkele w.o. 't Naardermeer
en't Korenburger veen, die alleen voor leden
toegankelijk zijn; boschwachters en gidsen wa
ken voor roof enz.
Ziehier een overzicht uit het veel omvattend
werk dezer Vereeniging, een werk dat nooit
genoeg waardeering en steun kan vinden, leder
stadsmensch moest lid zijn, en haar werk mo
reel en financieel steunen.
Moreel door als hij hoort of ziet dat in de
nabijheid van zijn woonplaats vernietiging van
natuurschoon dreigt, onmiddellijk het bestuur
dezer Vereeniging daarvan in kennis te stellen.
Financieel: door lid te worden en ook ande
ren aan te sporen uw voorbeeld te volgen.
Wordt lid en werft leden! De contributie is
zeer laag: 5 cents per week, zegge vijf cent of
2.50 per jaar en daarvoor bevordert men be
houd van ons natuurschoon, dat niemand mis
sen wil en kan.
Men zou niet zeggen dat deze Vereeniging
op elke duizend Nederlanders slechts 1 zegge
een lid telt, en toch is het zoo; deze Vereeni
ging, die werkt voor behoud van natuurschoon
van onzen vaderlandschen bodem, telt slechts
oen lid op de duizend inwoners.
„Vele duizenden bezochten Hagenau
en Rhederoord; enkelen gaven zich op als lid".
Dit is een bittere zin uit een der jaarverslagen
der Vereeniging.
O, mocht toch ieder, die deze regels onder de
oogen krijgt, direct besluiten lid te worden, om
zich medebezitter van de voornoemde eigen
dommen te kunnen noemen. Hoeveel moet deze
Vereeniging nog laten verloren gaan omdat
haar inkomsten zoo beperkt zijn. Helpt haar,
zend direct uw kaartje aan 't Secretariaat Hee
rengracht 540, Amsterdam. Stel het niet uit.
Doe het nu! Uitstel geeft afstel.
Uitstellen doet deze Vereeniging ook niets,
want dan ware er nog ontzettend veel meer
verloren gegaan. In andere landen, Amerika,
Zuid-Afrika, Engeland, Duitschland enz. wordt
door de Regeering dit werk verricht en betaald.
Ieder aldus zijn deel, maar hier moeten deze
enkelen al het werk doen voor de gemeenschap
en 't nageslacht, ook voor de wetenschap.
Merkwaardige planten en dieren-gemeenschap-
pen verdwijnen, ook geologische formaties, en
deze verliezen zijn onherstelbaar.
Samenwerking van allen die het dreigend ge
vaar inzien om onverschilligheid, persoonlijk
winstbejag, kortzichtigheid en onverstand niet
alleen hoogtij te laten vieren bij veranderingen
aan de natuur door 's menschen hand is noodig.
Steunt het moeilijk en omvangrijk werk de
zer Vereeniging. Wordt lid en werft leden.
Zendt nog heden uw kaartje naar 't kantoor der
Ver. Heerengracht 540, Amsterdam, en alle
noodige en gewenschte inlichtingen worden u
gratis toegezonden.
H. VELDMAN.
UITGEEST.
Rumoerige dagen.
De laatste dagen zijn in ons anders zoo
rustig dorp niet zonder meer voorbij gegaan.
Dinsdagavond kregen eenige jongelui onder
elkaar ruzie, wat uitdraaide op een klop
partij. Hieraan werd spoedig een einde ge
maakt, maar het duurde niet lang. De twis
tenden kwamen elkaar later weer op een
ander gedeelte van het dorp tegen, en op
nieuw werd hei een handgemeen. Doch ook
dit dtfurde gelukkig slechts kort. Verschillen
de 'oersonen hebben flinke klaDoen en stom-
4_X
-
:1
Nadruk verboden.
pen moeten incasseeren.
Van Dinsdag op Woensdagnacht werden
2 bovenruiten en een groot erker-ruit van den
heer Gilling in de Burgemeester Van Nie-
nesstraai door middel van steenen ingegooid.
Door het gerinkel der ruiten waren alle
buien direct ter been, zóodat het daar ter
plaat;een groote druiste gaf. Maar met
deze minder prettige gewaarwording was
het des Woensdags voor den heer Gilling
nog niet ten einde. Dien dag des avonds
omstreeks 6 uur kwamen de alhier zoo zeer
bekende P. Tromp met zijn kameraad bij den
heer Gilling op het werk. T., die onder den
invloed van sterken drank was, wat hem
bepaald lust tot arbeiden gaf, vroeg voor zijn
kameraad en hem om werk doch daar G.
geen arbeiders meer noodig had, kon hij aan
hun verzoek niet voldoéh. Hierop ontstond
tusschen de beide vrienden en ruzie die
al spoedig overging in handgemeen, waarbij
harde klappen vielen.
Gevolg was dat de heeren vrienden weldra
dooi» de politie werden opgezocht en voor-
loopig in verzekerde bewaring gesteld.
Voor een goed bezette zaal gaf de Too-
neelvereeniging „Vondel" Woensdag 13 April
haar tweede en laatste uitvoering in dit sei
zoen. Opgevoerd werd Het oerkomische blij
spel in drie bedrijven Baron von Iiaberniks
van Otto Schwarz en XL Lengbach.
Drie bedrijven lang waren de lach-salvo's
niet van de lucht.
De aankleeding van het tooneel was zoo
goed mogelijk verzorgd, hoewel het ouder-
wetsche dorpstooneelfje nu niet bepaald ge
schikt is om daar een rjdderzaal van een
kasteel van te maken.
Over het geheel kan Vondel met genoegen
op dezen avond terug zien. Een gezellig bal
besloot de uitvoering.
Op 75-jarigen leeftijd is overleden de heer
J. Stammes, die verscheidene openbare amb
ten heeft bekleed, o.a. dijkgraaf van den
Anna Paulownapolder, heemraad van den
polder Callantsoog eü wethouder dezer
gemeente.
HEEMSKEPK.
Ged. Staten hebben een vroeger raads
besluit inzake uitbreiding school met den bij
bel vernietigd eenerzijds op grond van de
alg» uitenen toestand van 't Lp. en herinneren
verder er nog aan om in dez? hier ter plaat
ste tot een vergelijk te komen en anderzijds
om voorstanders van het openbaar en
derwijs voorloopig af te zien van hunne po
ging om te geraken tot de tot stand koming
eener openbare school.
Te Beverwijk is, naar de N. R Crt. meldt,
de garage van den rijwielhersteller E. van R.
door brand verni°ld. Eenige nieuwe fietsen
en 9 bakfietsen gingen verloren. De oorzaak
van den brand moet vermoedelijk aan kort
sluiting worden toegeschreven. De schade
wordt door verzekering gedekt.
In 't veilingsgebouw hield de bloemen-
,kweekersvereeniging „Flora" Donderdag
avond hare zeer goed bezochte jaarverga
dering. De yoorzitter herinnerde in zijn ope
ningswoord aan de belangrijke verbeteringen
aan 't veilinggebouw gebracht. Het jaarver
slag maakte o.a. melding van den bond van
bloembollenhandelaars, welke verleden jaar
is tot stand gekomen, overigens werd er nog
melding van gemaakt dat het aantal leden
per 1 Januari 7.1. 181 bedroeg, terwijl het be
zit der vereeniging op dien datum ruim
3000 was. Het veilingspercentage werd ge
steld op 8 pCt., waardoor de volgende be
grooting een winst van 3360 over 1932 kan
verkregen worden. (Geraamde omzet
250.000.) De keurmeester hierna het woord
verkrijgende memoreerde dat in het afgeloo-
pen jaar nog al eens afwijkingen voorkwa
men inzake de ingebrachte bloemen aan de
markt. In sommige geyallen kon wei eens
van bedrog gesproken worden.
Nog werd ter bestuurstafel besproken het
hinderlijke van enkele belangstellenden tij
dens de markt, die het verloop der veiling
soms in erge mate belemmerden.
De financieele commissie werd ook nog
even aangeroerd. Enkele leden wenschte. dat
deze commissie per jaar gedeeltelijk aftrad en
weer anderen wenschte het tegendeel.
Óp voorstel van liet bestuur werd besloten
deze zaak voor dit jaar te laten rusten
Greet, 'k heb j' een week lang niet
gezien
Waar ben je toch geweest?
Je was ook gisteravond niet
Op Dorothea's feest!
Ik was verkouden, zegt Margreet,
Maar 'k had toch óók wel pret:
Ik had mijn heelen poppenboe.
Wat fijn bij mij in bed.
Ik speelde heel den langen dag
„Verhalen" voerde ik op
En elke pop was een persoon
Denk niet, dat ik je fop.
(Nadruk yerboden).
Tot slot speeld' ik „verjaringsfeest"
Pop Jo gaf de partij
En al de and'rer. kwamen aan
In lange, bonte rij.
Moes zorgde voor traktatie en
de radio stond aan.
Zoo is aan 't eind wel iedereen
Voldaan naar huis gegaan,
Ja, 'k denk, jij hadt bij Dorothee
Toch stellig niet méér pret
Dan ik op popje Je s partij
Thuis in mijn eigen bed
HERMANNA.
Tijdens de bestuursverkiezing werden de
aftredende leden, de heeren G. Bak en H.
Houtwipper herkozen, terwijl het bestuur
nog aangevuld werd met de heeren Twist en
Priester. Hierna sluiting.
OPLOSSINGEN VAN DEN REBUS
UIT HET VORIGE NUMMER.
Bellingwolde ligt niet dicht bij Val-
kenswaard
-(Nadruk verboden).
Oplossingen der raadsels uit het
vorige nummer.
Voor grooieran.
1.
O
L
K
O
L
I
E
L
I
E
R
K
E
R
S
2.
Rusland.
R
bus
m u s c h
Rusland
slang
ons
d
3. Reinier.
4. Obelisk
Voor kleineren.
1. Een handschoen.
2. Een vlieg
3. O, Tante Claar u gaat toch niet voor
goed weg? (rug en oor).
Kom, toch gauw, An! Gerda wacht op
je. (waag).
Het mes zal wel terecht komen! ik
zoek niet langer! 'knie).
Heb jij de visch al soms weggezet?
(hals).
4. April-wil; zijn-schijn; kwaad-gaat;
graag-vraag; maar-naar; goed-moet.
OM OP TE LOSSEN.
Voor grooteren.
1. Mijn geheel wordt met 7 letters ge
schreven en noemt een roofvogel.
5, 3, 1, 2, is een insect.
Een 1, 2, 6, 3, 7 is een scherp wapen
5, 3, 6, 1, 2 is een plaats in Noord
Holland
Een 6, 1, 2 is een boom.
Een 2, 3, 6, 4 is een vrucht.
2. Hevig kan ik prikken,
Maar met 'n and'ren staart
Word ik een soort tarwe,
Voor den boer wat waard,
Die mij in den oogsttijd
Ijverig vergaart.
3. Mijn eerste is iets, wat zoowel
mensch als kind heeft, mijn twee
de wordt door je bij den maaltijd
gebruikt en mijn geheel is iets, dat
in de muziekwereld gevonden kan
worden.
4. Welke rivier in Europa kun je ma
ken van:
schil wee j
Voor kleineren.
1. Wie kan loeien zonder stem
En geweldig razen?
Zóó hard, als ik zeker weet,
Dat geen mensch kan blazen?
2. Verborgen dingen, die op school ge*
bruikt worden.
Onze meester laat lastige kinderen
schoolblijven.
Wees nu eens flink; toon, dat je een
jjngen bent!
We hebben vandaag veel eieren uit
het kippenhok gehaald.
3. Op de kruisjeslijn komt, van boven
naar beneden gelezen, de naam van
een stad in ons laiid.
X lo rij een tijdsverloop in het
X meervoud.
X 2o een deel van een
X boom.
X 3o een kleedingstuk vaD
X een meisje.
X 4 4o een getal.
5o iets wat vroolijk klin
ken kan.
6o een drank, die als re
gel warm gedronken
wordt.
7o een deel van je voet.
4. Welke vogel moet zijn twee eerste
lettors verliezen om echt te worden?
(Nadruk verboden).
